Cổ Huấn

3/18/22, 3:20 PM

/>
Trang chủ‎> ‎

Cổ Huấn
1
Tích thì hiền văn, hối nhữ truân truân, tập vận tăng quảng, đa kiến đa văn.
Lời hay thuở trước, răn dạy chúng ta, theo vần cóp nhặt, hiểu biết rộng ra.

2
Quan kim nghi giám cổ, vơ cổ bất thành kim.

giờ có đâu.
Xem nay nên xét xa xưa, ngày xưa chẳng có thì
3
Tri kỷ tri bỉ , tương tâm tỷ tâm.

lịng mình để suy ra lịng người.
Biết mình phải biết người ta, đem
4
Tửu phùng tri kỷ ẩm, thi hướng hội nhân ngâm.
Gặp người tri kỷ ta nâng cốc, thơ chỉ bình ngâm mới bạn hiền.
5
Tương thức mãn thiên hạ, tri tâm năng kỷ nhân.


Đầy trong thiên hạ người quen biết, tri kỷ cùng ta được
mấy người.
6
Tương phùng hảo tự sơ tương thức, đáo lão chung vơ ốn hận tâm.

Gặp lại vui như ngày mới biết, chẳng chút ăn năn trọn tới già.
7
Cận thủy tri ngư tính, cận sơn thức điểu âm
Gần nước biết tính cá, gần núi hiểu tiếng chim

8
Dị trướng dị thối sơn khê thủy, dị phản dị phúc tiểu nhân tâm.


Đầy nhanh rút chóng suối rừng, dễ dàng tráo trở là lòng tiểu nhân.
9
Vận khứ kim thành thiết, thời lai thiết tự kim.


Ðộc thư tu dụng ý, nhứt tự trị thiên kim.

mắn sắt như vàng.
Vận hội lỡ làng vàng hoá sắt, thời cơ may
Đọc sách nghiền ngẫm kỹ càng, một chữ đáng giá nghìn vàng
hỡi ai.
10
Phùng nhân thả thuyết tam phân thoại, vị khả toàn phao nhứt phiến tâm.


Gặp nhau trị chuyện đơi câu, chớ nên gan ruột gót đầu phơi ra.
11
Hữu ý tài hoa hoa bất phát, vô tâm sáp liễu liễu thành âm.

Dụng ý trồng hoa hoa chẳng mọc, vô tâm cắm liễu liễu lên um.
12
Họa hổ họa bì nan họa cốt, tri nhơn tri diện bất tri tâm.
Hổ vẽ da khó vẽ xương, con người biết mặt biết lòng làm
sao.
Translate
/>
1/19


3/18/22, 3:20 PM

/>
13
Tiền tài như phấn thổ, nhân nghĩa trị thiên kim.
Tiền của như đất bên đàng, nhân nghĩa mới thực ngàn vàng trong tay.
14
Lưu thủy hạ than phi hữu ý, bạch vân xuất tụ bản vô tâm.
Nước trôi cuối bãi đâu tình ý, mây tụ đầu non vốn tự nhiên.

15
Đương thời nhược bất đăng cao vọng, thùy tín đông lưu hải dương thâm.


Chẳng đứng cao để ngắm trông, nào ai tin được biển Đông sâu vời.
16
Lộ dao tri mã lực, sự cửu kiến nhân tâm.

lòng người dở hay.

Đường xa biết sưc ngựa tài, việc lâu mới thấy
17
Lưỡng nhân nhất ban tâm, hữu tiền kham mãi kim.
Hai người khi đã thật lịng, có tiền nên sắm vàng rịng
chả sao.
18
Nhất nhân nhất ban tâm, vô tiền khan mãi châm.
Mỗi người một dạ khác nhau, không tiền cũng cố mà
cầu mua kim.
19
Tương kiến dị đắc hảo, cửu trụ nan vi nhơn.


Mới gặp nhau tốt dễ dàng, ở lâu chưa hẳn sẵn sàng
vì nhau.
20
Mã hành vơ lực giai nhân sấu, nhân bất phong lưu chỉ vi bần.
Ngựa không sức chạy do gầy yếu, người chẳng phong lưu chỉ vì
nghèo.
21
Nhiêu nhân bất thị si hán, si hán bất hội nhiêu nhân.
Người rộng lượng hẳn không si ngốc, kẻ si ngốc khơng
thể rộng lịng.
22
Thị thân bất thị thân, phi thân khước thị thân.

lại là thân mới kỳ.
Chính người thân lại chẳng thân, chẳng người thân
23
Mỹ bất mỹ, hương trung thủy, thân bất thân, cố hương nhân.

mà.
Chẳng trong cũng nước ao nhà, chẳng thân cũng khách quê ta đó
24
Oanh hoa do phạ xuân quang lão, khởi khả giáo nhân uổng độ xuân.
Chim, hoa còn sợ ngày xuân hết, chẳng lẽ con người uổng phí xuân.

25
Tương phùng bất ẩm không quy khứ, động khẩu đào hoa dã tiếu nhơn.
Gặp nhau chẳng cất chén mời, hoa đào trước động cười người về không.

26
Hồng phấn giai nhân hưu sử lão, phong lưu lãng tử mạc giáo bần.


Má hồng người đẹp đừng già sớm, du tử hào hoa chớ có nghèo
Translate
/>
2/19


3/18/22, 3:20 PM

/>
27
Tại gia bất hội nghinh tân khách, xuất ngoại phương tri thiểu chủ nhân.
Ở nhà khách khứa chẳng mời, ra ngồi mới biết ít người mời ta.
28
Hồng kim vơ giả, a ngụy vơ chân.
Khơng giả chỉ có vàng rịng, những kẻ

nịnh hót đừng mong thật thà.
29
Khách lai chủ bất cố , ưng khủng thị si nhân.
Khách vào chủ chả ngó ngàng, e là kẻ đó thuộc
hàng ngây ngô.
30
Bần cư náo thị vô nhân vấn, phú tại thâm sơn hữu viễn thân.
Nghèo ở chợ đông không đứa hỏi, giàu nơi núi thẳm lắm người
thăm.
31
Thùy nhân bối hậu vô nhân thuyết, ná cá nhân tiền bất thuyết nhân.


Ai vắng khơng nói chuyện người, thì trước người khác khơng ngồi nói ai.
32
Hữu tiền đạo chân ngữ, vơ tiền ngữ bất chân.

câu nào.
Có tiền hễ nói người tin, khơng tiền nói chẳng ai tin
33
Bất tín đãn khán diên trung tửu, bôi bôi tiên khuyến hữu tiền nhân.


Cứ xem bữa tiệc rượu mời, chén nào trước cũng chuốc người giàu sang.
34
Náo lý hữu tiền, tĩnh xứ an thân.

mịch giữ được yên.
Chốn huyên náo dễ kiếm tiền, nơi tĩnh
35

Lai như phong vũ, khứ tự vi trần.


Đến như ào ạt gió mưa, khi đi sạch bóng
như xua bụi trần.
36
Trường giang hậu lãng thôi tiền lãng, thế thượng tân nhân hãn cựu nhân.
Trường giang sóng sau dồn sóng trước, đời người mới phải đuổi theo xưa.

37
Cận thủy lâu đài tiên đắc nguyệt, hướng dương hoa mộc tảo phùng xuân.


Lầu gần mặt nước sớm trăng, cây gần ánh nắng chồi xuân nẩy nhiều.
38
Tiên đáo vi quân, hậu đáo vi thần.

hành nhân.
Mạc đạo quân hành tảo, cánh hữu tảo

nhận thua làm thần.
Người đến trước được làm vua, người đến sau phải


Chớ nói anh đi sớm, cịn người đi sớm hơn.
39
Mạc tín trực trung trực, tu phòng nhân bất nhân.

nhân , chẳng nhân,
Ngay trong ngay cũng đừng tin vội, mà hãy nên phòng

Translate
/>
3/19


3/18/22, 3:20 PM

/>
40
Sơn trung hữu trực thụ, thế thượng vô trực nhân.
Núi rừng cịn có cây lên thẳng, ngay thẳng trên đời chẳng có ai.
41
Tự hận chi vơ diệp, mạc oán thái dương thiên (lệch lạc).


Tự giận cành ta không nảy lá, chớ hờn ánh nắng mặt trời nghiêng.
42
Đại gia đô thị mệnh, bán điểm bất do nhơn.
Tất cả do số mệnh, chút đỉnh chẳng do người.

43
Nhất niên chi kế tại ư xuân, nhất nhật chi kế tại ư dần.


Một năm lo liệu từ xn, một ngày tính tốn từ Dần tính ra.
44
Nhất gia chi kế tại ư hịa, nhất sinh chi kế tại ư cần.

lo chuyên cần.
Một nhà mạnh phải thuận hoà, một đời muốn sướng phải

45
Trách nhân chi tâm trách kỷ, thứ kỷ chi tâm thứ nhân [恕 thứ: Suy bụng ta ra bụng
người. Luận ngữ : Tử Cống vấn viết : Hữu
nhất ngôn nhi khả dĩ chung thân hành chi
giả hồ ? Tử viết : Kỳ thứ hồ ! Kỷ sở bất
dục, vật thi ư nhân Ơng Tử Cống hỏi rằng : Có
một chữ nào mà có thể trọn đời
mình làm theo chăng ? Đức Khổng Tử đáp : Có lẽ là
chữ thứ chăng ? Cái gì mà
mình khơng muốn thì đừng làm cho người khác.]


Lấy trách người để trách mình, lấy thứ mình để thứ tình cho nhau.
46
Thủ khẩu như bình, phịng ý như thành.
Giữ miệng như giữ lục bình, sảy tay rơi vỡ
tan tành cịn chi.


Giữ ý như giữ thành trì, để giặc vào lọt còn chi là thành.
47
Ninh khả nhân phụ ngã, thiết mạc ngã phụ nhân.
Thà cho người phụ bạc ta, nhất thiết không thể là ta
phụ người.
48
Tái tam tu trọng sự, đệ nhất mạc khi tâm.
Việc làm ba bẩy đắn đo, một lần cũng chẳng
tự cho dối lòng.
49
Hổ sinh do khả cận, nhân thục bất kham thân.

đã là thân.
Hổ lạ còn hay gần gũi được, người quen chưa hẳn
50
Lai thuyết thị phi giả, tiện thị thị phi nhân.

người thích nọ kia.
Những người đến nói điều kia nọ, chính ấy con
51
Viễn thủy nan cứu cận hỏa, viễn thân bất như cận lân.

gần kề.
Nước xa khó chữa cháy gần, người thân xa kém hương lân
Translate
/>
4/19


3/18/22, 3:20 PM

/>
52
Hữu trà hữu tửu đa huynh đệ, cấp nạn hà tằng kiến nhất nhân.
Sẵn chè rượu lắm bạn bè, đến khi gặp nạn chẳng hề thấy ai.
53
Nhân tình tự chỉ trương trương bạc, thế sự như kỳ cục cục tân.


Tình người tựa giấy tờ tờ mỏng, việc thế như cờ ván ván thay.
54

Sơn trung dã hữu thiên niên thụ, thế thượng nan phùng bách tuế nhân.


Núi có cây sống ngàn năm, trên đời ít gặp cụ trăm tuổi già.
55
Lực vi hưu phụ trọng, ngôn khinh mạc khuyến nhân.

điều khun ai.
Sức hèn chớ vác nặng nhiều, nói khơng trọng lượng chớ
56
Vô tiền hưu nhập chúng, tao nạn mạc tầm thân.
Không tiền chớ đến chỗ đông, gặp nạn chớ đến cậy
trơng thân tình.
57
Bình sinh mạc tác trứu my sự, thế thượng ưng vô thiết xỉ nhân.


Việc làm không có trau mày nghĩ, cuộc sống đâu có kẻ nghiến răng.
58
Sĩ giả quốc chi bảo, nho vi tịch thượng trân.
Kẻ sĩ, nước nhà xem vốn quý, muôn đời, thiên
hạ trọng nhà nho.
59
Nhược yếu đoạn tửu pháp, tỉnh nhãn khán túy nhân.
Muốn tìm thuốc chữa nghiện, khi tỉnh xem người say.

60
Cầu nhân tu cầu anh hùng hán,tế nhân tu tế cấp thì vơ.

khốn nguy.

Cầu người chọn mặt anh hùng, giúp người giúp lúc bần cùng
61
Khát thời nhất trích như cam lộ, túy hậu thiêm bôi bất như vô.
Khi khát một giọt như nước thánh, đã say thêm chén chẳng bằng
không.
62
Cửu trú lệnh nhân tiện, bần lai thân dã sơ.

thân cũng hóa sơ.
Người ở nhờ lâu thành rẻ rúng, nghèo đến nhà
63
Tửu trung bất ngữ chân quân tử, tài thượng phân minh đại trượng phu.


Rượu say không nói là quân tử, tiền của phân minh ấy trượng phu.
64
Xuất gia như sơ, thành Phật hữu dư.


Tu hành sau trước như nhau, thì thành chính
quả hoả hầu có dư.
65
Tích kim thiên lượng, bất như minh giải kinh thư.
Vàng đầy ngàn lạng để dành, không bằng thấu tỏ rõ
rành sách kinh.
Translate
/>
5/19

3/18/22, 3:20 PM

/>
66
Dưỡng tử bất giáo như dưỡng lư, dưỡng nữ bất giáo như dưỡng trư.
Nuôi trai chẳng dạy, nuôi lừa; nuôi gái chẳng dạy chẳng thà nuôi heo.
67
Hữu điền bất canh thương lẫm hư, hữu thư bất độc tử tơn ngu.
Có ruộng chẳng gắng cấy cày, kho khơng để chịu tháng ngày thiếu
ăn.


Có sách chẳng cố học chăm, con cháu ngu dốt có gì sai đâu.
68
Thương lẫm hư hề tuế nguyệt phạp, tử tôn ngu hề lễ nghĩa sơ.


Nghĩa như câu trên
69
Đồng quân nhất dạ thoại, thắng độc thập niên thư.

năm miệt mài.
Cùng anh trò chuyện một đêm, cịn hơn đọc sách mười
70
Nhân bất thơng kim cổ, mã ngưu như khâm cư.

được may áo quần.
Người không thông hiểu xưa nay, khác nào trâu ngựa
71
Mang mang tứ hải nhân vô số, ná cá nam nhi thị trượng phu.

Con người vô số trên đời, mấy trang nam tử đáng người trượng
phu.
72
Bạch tửu nhưỡng thành diên hảo khách, hoàng kim tán tận vị thu thư.
Rượu ngon thiết bạn tâm đầu, vàng mười tiêu hết mong mua sách về.

73
Cứu nhân nhất mệnh, thắng tạo thất cấp phù đồ.

một người.
Dù xây bảy cấp phù đồ, không bằng làm phúc cứu cho
74
Thành mơn thất hỏa, ương cập trì ngư.
Cổng thành bị cháy một khi, ao cá bỗng bị
vạ lây bất ngờ.
75
Đình tiền sanh thụy thảo, hảo sự bất như vơ.


Trước sân dù mọc cỏ thơm, tốt lành có chuyện chẳng
hơn thanh nhàn.
76
Dục cầu sanh phú quý, tu hạ tử cơng phu.
Muốn tìm phú q lâu dài, phải chịu gian khổ
miệt mài công phu.
77
Bách niên thành chi bất túc, nhất đán hoại chi hữu dư.


Trăm năm chưa đủ làm xong,còn như huỷ hoại chỉ trong sớm

chiều.
78
Nhân tâm tự thiết, quốc pháp như lơ.
Lịng người như sắt như gang, luật pháp
lị lửa luyện nên rắn mềm.
79
Thiện hóa bất túc, ác hóa hữu dư.

xấu được ngay tức thì.
Hố trở nên tốt khó thay, biến thành ra
/>
Translate
6/19


3/18/22, 3:20 PM

/>
80
Thủy thái thanh tắc vô ngư, nhân thái khẩn tắc vơ trí.
Nước q trong cá chẳng cịn, người q nóng vội trí khơn kém nhiều.
81
Tri giả giảm bán, tỉnh giả tồn vơ.

khơng biết tìm đâu bây giờ.
Người biết nếu giảm một nửa, kẻ khôn
82
Tại gia do phụ, xuất giá tịng phu.

thì ta theo chồng

Ở nhà vâng ý mẹ cha, đến khi xuất giá
83
Si nhân úy phụ, hiền nữ kính phu.

thục kính yêu người chồng.
Kẻ ngốc sợ vợ đủ điều, gái ngoan hiền
84
Thị phi chung nhật hữu, bất thính tự nhiên vơ.
Chuyện thị phi suốt ngày sẵn có, chẳng để tai nó
tự như khơng.
85
Ninh khả chính nhi bất túc, bất khả tà nhi hữu dư.
Thà rằng chính trực mà thiếu thốn, chứ khơng khuất
tất để dư thừa.
86
Ninh khả tín kỳ hữu, bất khả tín kỳ vơ.
Hãy cứ tin vào điều đã có, chẳng nên tin
tưởng chỗ không đâu.
87
Trúc li mao xá phong quang hảo, đạo viện tăng phòng tổng bất như.


Giậu tre nhà lá quang cảnh đẹp, đạo quán tăng phòng vẫn kém xa.
88
Mệnh lý hữu thì chung tu hữu, mệnh lý vơ thì mạc cưỡng cầu.


Số mà đã có ắt nên, số mà khơng có cầu xin làm gì.
89
Đạo viện nghinh tiên khách, thư đường ẩn tướng nho.

Nơi đạo viện đón khách tiên, chốn thư đường ẩn bậc hiền
tướng nho.
90
Đình tài thê phượng trúc, trì dưỡng hóa long ngư.
Sân trồng cây trúc cho phượng đỗ, ao chứa thần ngư đợi hoá rồng.
91
Kết giao tu thắng kỷ, tự ngã bất như vô.


Kết bạn chọn kẻ hơn ta, nếu như ta cũng chẳng
thà bằng không.
92
Đãn khán tam ngũ nhật, tương kiến bất như vô.
Những để mắt xem dăm bảy bữa, lần đầu mới gặp
cũng như khơng.
93
Nhân tình tự thủy phân cao hạ, thế sự như vân nhậm quyển thư .
Tình người mực nước thấp cao, việc thế mây trôi cuốn vào trải ra.

Translate
/>
7/19


3/18/22, 3:20 PM

/>
94
Hội thuyết thuyết đô thị, bất hội thuyết vơ lễ.
Người hay càng nói càng hay, người dở cất miệng biết ngay dở òm.

95
Ma đao hận bất lợi, đao lợi thương nhân chỉ.


Mài dao chỉ giận dao không sắc, dao sắc coi chừng
dễ đứt tay.
96
Cầu tài hận bất đắc, tài đa hại tự kỷ.

dễ hại đến mình ngay.
Cầu tài chỉ lo không nhiều của, của nhiều
97
Tri túc thường túc, chung thân bất nhục.
Biết đủ thường hãy tạm vừa, suốt đời không
thể bao giờ nhục thân.
98
Tri chỉ thường chỉ, chung thân bất sỉ.
Biết dừng thường hãy dừng tay, trọn đời
ta trách được phần hổ ngươi.
99
Hữu phúc thương tài, vơ phúc thương kỷ.
Có phúc hao tổn tiền tài, vô phúc thương tổn
họa tai đến người.
100
Sai chi hào ly, thất chi thiên lý.
Sai sót một ly, mất đi nghìn dặm.

101
Nhược đăng cao tất tự ti, nhược thiệp viễn tất tự nhĩ.
Lên cao từ thấp mà lên, bơi xa từ chỗ nông quèn mà xa.

102
Tam tư nhi hành, tái tư khả hĩ.

nữa mới mong không nhầm.
Đắn đo ba bận mới làm, nghĩ kỹ thêm
103
Sử khẩu bất như tự tẩu, cầu nhân bất như cầu kỷ.

chính mình.
Miệng sai làm lấy còn hơn, nhờ người chẳng tốt nhờ luôn
104
Tiểu thời thị huynh đệ, trưởng đại các hương lý.


Nhỏ còn ruột thịt trong nhà, lớn lên mỗi đứa một phương
chia lìa.
105
Đố tài mạc đố thực, ốn sinh mạc ốn tử.

ghét miệng ăn.
Oán khi sống chớ hờn khi chết,ghen tiền tài chớ
106
Nhân kiến bạch đầu sân, ngã kiến bạch đầu hỉ.
Người thấy bạc đầu chừng oán giận, ta nay đầu bạc
chẳng ưu sầu.
107
Đa thiểu thiếu niên vong, bất đáo bạch đầu tử.

bạc đầu.

Biết bao nhiêu kẻ còn niên thiếu, đã chết từ khi chửa
Translate
/>
8/19


3/18/22, 3:20 PM

/>
108
Tường hữu phùng, bích hữu nhĩ.
Tường có mạch, vách có tai.
109
Hảo sự bất xuất mơn, ác sự truyền thiên lý.

ra khắp vùng.
Việc tốt chẳng ra khỏi nhà, việc xấu thì chóng lan
110
Tặc thị tiểu nhơn, trí q quân tử.
Gian phi là giống tiểu nhân, nói về cơ
trí hơn quân tử nhiều.
111
Quân tử cố cùng, tiểu nhân cùng tư lạm hĩ.

tung làm càn.
Quân tử bền chí lúc cùng, tiểu nhân cùng sẽ lung
112
Bần cùng tự tại, phú quý đa ưu.

lắm nỗi mông lung ưu sầu.

Nghèo khó tự tại thung dung,giàu sang
113
Bất dĩ ngã vi đức, phản dĩ ngã vi cừu.
Chẳng coi ta kẻ làm ơn, mà coi ta ta lại tệ
hơn kẻ thù.
114
Ninh hướng trực trung thủ, bất khả khúc trung cầu.


Hướng mình thu nhận nơi ngay thẳng, chẳng cần cầu cạnh
chốn cong queo.
115
Nhân vô viễn lự, tất hữu cận ưu.

muộn sảy ra cũng gần.
Làm người chẳng biết lo xa, hẳn là sầu
116
Tri ngã giả vi ngã tâm ưu, bất tri ngã giả vị ngã hà cầu.


Hiểu ta thì bảo ta lo, khơng hiểu ta bảo ta cần làm chi.
117
Tình thiên bất khẳng khứ, chỉ đãi vũ lâm đầu.

mị bước ra.
Tạnh khơ chẳng chịu đi cho, đợi mưa lướt thướt lần
118
Thành sự mạc thuyết, phúc thủy nan thu.
Làm được việc chớ nói nhiều, nước mà bị đổ
khó chiều vét lên.

119
Thị phi chỉ vị đa khai khẩu, phiền não giai nhân cưỡng xuất đầu.


Phiền não đều do ra mặt vội, rắc rối chỉ bởi lắm lời thơi.
120
Nhẫn đắc nhất thời chi khí, miễn đắc bách nhật chi ưu.


Nén được cơn giận nhất thời, bớt đi được nỗi sầu lo trăm ngày.
121
Cận lai học đắc ơ quy pháp, đắc súc đầu thì thả súc đầu.


Gần đây học cách con rùa, lúc nào phải rụt thì ta rụt đầu.
Translate
/>
9/19


3/18/22, 3:20 PM

/>
122
Cụ pháp triêu triêu lạc, khi công nhật nhật ưu.
Tuân pháp luật dạ nhẹ nhàng, việc công dối trá băn khoăn tối ngày.
123
Nhân sinh nhất thế, thảo sinh nhất xuân.
Con người sinh sống một đời, cỏ cây nảy nở
một thời tiết xuân.

124
Bạch phát bất tuỳ lão nhân khứ, khan khan hựu thị bạch đầu ơng.
Tóc bạc chẳng bỏ người già, trông qua trông lại thành ông bạc đầu.

125
Nguyệt đáo thập ngũ quang minh thiểu, nhân đáo trung niên vạn sự hưu.
Trăng mười lăm đã chừng bớt sáng, người tuổi trung niên mọi chuyện dừng.

26
Nhi tôn tự hữu nhi tôn phúc, mạc vị nhi tôn tác mã ngưu.
Cháu con có phúc cháu con, chớ vì con cháu mà làm ngựa
trâu.
127
Nhân sinh bất mãn bá, thường hoài thiên tuế ưu.

ngàn năm lo phiền.
Đời người sống chẳng đầy trăm, thường ôm ấp những
128
Kim triêu hữu tửu kim triêu túy, minh nhật sầu lai minh nhật ưu.


Hôm nay có rượu ta say đã, ngày mai buồn đến ngày mai buồn.
129
Lộ phùng hiểm xứ nan hồi tị, sự đáo đầu lai bất tự do.
Đường đi hiểm trở sao tránh khỏi, sự đã đến rồi khó tự do.

130
Dược năng y giả bệnh, tửu bất giải chân sầu.
Thuốc chữa được bệnh chưa sâu, rượu sao khuây
nổi nỗi sầu thấm xương.

131
Nhân bần bất ngữ, thủy bình bất lưu.
Người nghèo biết nói năng chi, mặt nước
bằng phẳng sức gì lưu thơng.
132
Nhất gia hữu nữ bách gia cầu, nhất mã bất hành bách mã ưu.


Một nhà có gái trăm nhà hỏi, một ngựa không đi trăm ngựa lo.
133
Hữu hoa phương chước tửu, vơ nguyệt bất đăng lâu.

chi.
Có hoa chuốc rượu vì hoa, trăng kia chẳng mọc lên lầu làm
134
Tam bôi thông đại đạo, nhất túy giải thiên sầu.

bi.
Nhấp ba ly tỏ đạo trời, một cơn say giải ngàn đời sầu
135
Thâm sơn tất cánh tàng mãnh hổ, đại hải chung tu nạp tế lưu.
Rừng sâu ẩn chứa loài hổ dữ, biển lớn tận thu mọi nhánh sông.

Translate
/>
10/19


3/18/22, 3:20 PM

/>
136
Tích hoa tu kiểm điểm, ái nguyệt bất sơ đầu.
Tiếc hoa nên phải giữ gìn, yêu trăng chớ có chải đầu làm chi.
137
Đại để tuyển tha cơ cốt hảo, bất sát hồng phấn dã phong lưu.


Kén người da thịt mịn màng, chẳng cần trang điểm vẫn là phong lưu.
138
Thụ ân thâm xứ nghi tiên thoái, đắc ý nùng thì tiện khả hưu .


Chỗ ơn sâu nặng nên rút trước, gặp thời đắc ý phải nên thôi.
139
Mạc đãi thị phi lai nhập nhĩ, tòng tiền ân ái phản vi cừu.
Đừng nghe hay dở lọt tai, mà ân ái trước từ nay thành thù.

140
Lưu đắc ngũ hồ minh nguyệt tại, bất sầu vô xứ hạ kim câu.

câu.
Giữ được ngũ hồ trăng sáng mãi, chẳng lo không chốn để buông
141
Hưu biệt hữu ngư xứ, mạc luyến thiển than đầu.


Đừng rời nơi có cá, chớ luyến bãi đậu nơng.
142
Khứ thì chung tu khứ, tái tam lưu bất trú.

mời dai.
Cần đi phải quyết ra đi, chứ đừng lưu lại chỉ vì
143
Nhẫn nhất cú, tức nhất nộ, nhiêu nhất trước, thối nhất bộ.


Nhịn một câu, nén một giận, tha một lần, lùi một bước
144
Tam thập bất hào, tứ thập bất phú, ngũ thập tương lai tầm tử lộ.
Ba mươi chẳng sang, bốn mươi chẳng giàu, năm mươi sắp sửa tìm
đường về cõi âm.
145
Sinh bất nhận hồn, tử bất nhận thi.
Sống chẳng nhận hồn, chết không nhận
xác.
146
Phụ mẫu ân thâm chung hữu biệt, phu thê nghĩa trọng dã phân ly.
Cha mẹ ơn sâu còn cách biệt, vợ chồng nghĩa nặng cũng chia phôi.

147
Nhân sinh tự điểu đồng lâm túc, đại hạn lai thời các tự phi.
Người như chim ở chung rừng, khi tai nạn tới đều vùng tự bay.

148
Nhân thiện bị nhân khi, mã thiện bị nhân kỵ.


Người lành tất bị người bắt nạt, ngựa lành ắt bị người
ta cưỡi liền.

149
Nhân vô hoạch tài bất phú, mã vô dã thảo bất phì.

làm sao.
Tiền khơng bất nghĩa sao giàu nổi, ngựa không cỏ tối béo
Translate
/>
11/19


3/18/22, 3:20 PM

/>
150
Nhân ác nhân phạ thiên bất phạ, nhân thiện nhân khi thiên bất khi.
Kẻ ác người sợ trời không sợ, người hiền người khinh trời chẳng khinh.
151
Thiện ác đáo đầu chung hữu báo, chỉ tranh lai tảo dữ lai trì.
Thiện ác cuối cùng rồi sẽ báo, chỉ cịn sớm muộn đó mà thơi.

152
Hồng hà thượng hữu trừng thanh nhật, khởi khả nhân vơ đắc vận thời.


Hồng hà cịn có hơm trong, con người sao thể mãi khơng gặp thời.
153
Đắc sủng tư nhục, an cư lự nguy.


Được chiều chuộng nghĩ khi bị nhục, sống

yên lành lo lúc khốn nguy.
154
Niệm niệm hữu như lâm địch nhật, tâm tâm thường tự q kiều thì.


Ln nghĩ khi gặp giặc thù, hằng lo tựa lúc qua cầu chênh vênh.
155
Anh hùng hành hiểm đạo, phú quý tự hoa chi.
Anh hùng ngại chi đi đường hiểm, phú quý tựa như
một nhánh hoa.
156
Nhân tình mạc đạo xuân quang hảo, chỉ phạ thu lai hữu lãnh thì.


Tình người chớ bảo như xuân đẹp, chỉ sợ thu sang gió lạnh lùng.
157
Tống quân thiên lý, chung tu nhất biệt.

phải có giờ chia tay.
Tiễn nhau ngàn dặm thẫn thờ, cuối cùng cũng
158
Đãn tương lãnh nhãn khán bàng giải, khán nhĩ hồnh hành đáo kỷ thì.


Lạnh lùng theo dõi con cua, đi ngang mãi vậy xem bò đến đâu.
159
Kiến sự mạc thuyết, vấn sự bất tri.
Thấy việc chớ nói năng chi, hỏi việc ta
chẳng biết gì mà thưa.
160

Nhàn sự hưu quản, vô sự tảo quy.
Việc người chớ quản làm chi, khi khơng có việc sớm về cho yên.
161
Giả đoạn nhiễm tựu chân hồng sắc, dã bị bàng nhơn thuyết thị phi.


Vải dù nhuộm đúng màu tươi đỏ, cũng bị người ta nói nọ kia.
162
Thiện sự khả tác, ác sự mạc vi.
Việc tốt nên cố, việc xấu đừng làm.

163
Hứa nhân nhất vật, thiên kim bất di.


Hứa người một vật, nghìn vàng chẳng thay.
Translate
/>
12/19


3/18/22, 3:20 PM

/>
164
Long sinh long tử, hổ sinh báo nhi.
Trứng rồng lại nở ra rồng, hùm beo lại đẻ ra lồi hùm beo.
165
Long du thiển thủy tao hà hí, hổ lạc bình dương bị khuyển khi.

Rồng gặp nước nơng tơm bỡn cợt, hổ xuống đồng bằng bị chó khinh.
166
Nhất cử thủ đăng long hổ bảng, thập niên thân đáo phượng hồng trì.
Ngước trơng tên bảng hổ treo, mười năm thân đã tới ao phượng hồng.

167
Thập niên song hạ vơ nhân vấn, nhất cử thành danh thiên hạ tri.


Mười năm đèn sách ai hay, thi đỗ thiên hạ biết ngay đến mình.
168
Tửu trái tầm thường hành xứ hữu, nhân sinh thất thập cổ lai hi.
Thông thường nợ rượu nhiều nơi có, người thọ bảy mươi vẫn hiếm
mà.
169
Dưỡng nhi đãi lão, tích cốc phịng cơ.
Ni con mong cậy lúc già, tích thóc phịng
lúc mất mùa thiếu ăn.
170
Kê đồn cẩu trệ chi súc, vơ thất kỳ thì.

sản tính ra đúng thì.
Những con mèo chó lợn gà, chăm ni sinh
171
Sổ khẩu chi gia, khả dĩ vô cơ hĩ.
Nhà vài ba miệng kể chi, quanh năm
chẳng có ngại gì thiếu ăn.
172
Thường tương hữu nhật tư vơ nhật, mạc bả vơ thì đương hữu thì.

Ngày có thường nghĩ ngày khơng, chớ đợi ngày khơng mà trơng ngày
có.
173
Thì lai phong tống Đằng Vương các, vận khứ lôi oanh Tiến Phúc bi.


Vận hết, sét tan bia Tiến Phúc; gặp thời gió thổi các Đằng Vương.
174
Nhập môn hưu vấn vinh khô sự, quan khán dung nhan tiện đắc tri.


Bước vào chớ hỏi nhà may rủi, nhìn ngắm dung nhan biết hết mà.
175
Quan thanh thư lại sấu, thần linh miếu chúc phì.

đầy quả hoa.
Quan liêm thư lại cũng gầy, thần thiêng đền miếu chất
176
Tức khước lơi đình chi nộ, bãi khước hổ lang chi uy.
Nén được cơn giận lơi đình, khỏi phải sợ oai lang hổ.

177
Nhiêu nhân toán chi bản, thâu nhân toán chi cơ.
Bao dung là gốc tính toan, chịu thua người mới hồn
tồn trí mưu.
Translate
/>
13/19

3/18/22, 3:20 PM

/>
178
Hảo ngôn nan đắc, ác ngữ dị thi.
Lời hay khó được đem làm, lời dở dễ được sẵn sàng thực thi.
179
Nhất ngôn ký xuất, tứ mã nan truy.

khó mà đuổi theo.
Một lời đã trót nói ra, dẫu rằng bốn ngựa
180
Đạo ngô hảo giả thị ngô tặc, đạo ngơ ác giả thị ngơ sư.


Nói ta hay chính hại ta, nói điều ta dở chính là thầy ta.
181
Lộ phùng hiểm xứ tu đương tị, bất thị tài nhân mạc hiến thi.

gì.
Gặp đường hiểm nên tránh đi, khơng phải người biết đọc thơ làm
182
Tam nhân đồng hành, tất hữu ngã sư, trạch kỳ thiện giả nhi tòng chi, kỳ bất thiện
giả nhi cải chi.
Ba người cùng
đi, ắt có thầy ta, chọn người lành tốt, cố học cho hay, người
không lành
tốt, liệu mà sửa ngay.
183
Thiếu tráng bất nỗ lực, lão đại đồ bi thương.

Lúc trẻ không cố sức, già đến những đau thương.
184
Nhân hữu thiện nguyện, thiên tất hựu chi.
Con người mong muốn tốt lành,trời kia ắt hẳn
cùng dành giúp cho.
185
Mạc ẩm mão thì tửu, hơn hơn túy đáo dậu.

đến chiều.
Chớ có uống rượu sớm mai, lơ mơ dở tỉnh dở say
186
Mạc mạ dậu thì thê, nhứt dạ thụ cơ thê.

chịu nằm khơng một mình.
Cũng đừng mắng vợ buổi hôm, suốt đêm phải
187
Chủng ma đắc ma, chủng đậu đắc đậu.

xin đừng kêu ca.
Trồng vừng thị lại hái vừng, trồng đậu hái đậu
188
Thiên nhãn khôi khôi, sơ nhi bất lậu.
Lưới trời lồng lộng bao la, tuy là thưa đấy
nhưng mà khó chui.
189
Kiến quan mạc hướng tiền, tố khách mạc tại hậu.
Thấy quan chớ nhìn trước, làm khách đừng ở sau.

190
Ninh thiêm nhất đẩu, mạc thiêm nhất khẩu.


Thà thêm một thưng, chớ thêm một miệng.
Translate
/>
14/19


3/18/22, 3:20 PM

/>
191
Đường lang bổ thiền, khởi tri hoàng tước tại hậu.
Bọ ngựa rình bắt con ve, biết đâu chim sẻ đang nhè sau lưng.
192
Bất cầu kim ngọc trùng trùng quý, đãn nguyện nhi tôn cá cá hiền.


Chẳng cầu vàng ngọc cho nhiều, chỉ mong con cháu thảy đều hiền lương.
193
Nhất nhật phu thê, bách thế nhân duyên.
Một ngày vợ chồng bén hơi, đó là duyên kiếp
trăm đời trước sau.
194
Bách thế tu lai đồng thuyền độ, thiên thế tu lai cộng chẩm miên.
Trăm kiếp tu được chung thuyền, nghìn đời tu được gối giường ngủ
chung.
195

Sát nhân nhất vạn, tự tổn tam thiên.
Diệt được một vạn đối phương, tự mình
cũng phải tổn thương ba nghìn.
196
Thương nhân nhất ngữ, lợi như đao cát.
Một lời nói hại người ta, khơng kém bén ngọt
như là dao đâm.
197
Khô mộc phùng xuân do tái phát, nhân vô lưỡng độ tái thiếu niên.
Gặp xuân cây héo đâm chồi lại, người chẳng hai lần tuổi thiếu niên.

198
Vị vãn tiên đầu túc, kê minh tảo khán thiên.


Chớm khuya đi ngủ cho mau, sớm mai gà gáy ngắm
bầu trời trong.


Tướng tướng hung tiền kham tẩu mã, cơng hầu đỗ lý hảo xanh thuyền.


Tầm nhìn khanh tướng thường xa rộng, đủ sức thuyền bơi với ngựa phi.
199
Phú nhân tư lai niên, cùng nhân tư nhãn tiền.

xem nhằm vào đâu.
Giàu có nghĩ chuyện sang năm, nghèo lo trước mắt
200
Thế thượng nhược yếu nhân tình hảo, xa khứ vật kiện mạc thủ tiền.

Ở đời muốn có tình thân, đơng tiền cắc bạc chớ nên cị kè.
201
Tử sinh hữu mệnh, phú quý tại thiên.


Sống chết có số, giàu sang bởi trời.
202
Kích thạch ngun hữu hỏa, bất kích nãi vơ n.

cách nào.
Đánh đá mới có lửa lên, nếu khơng đánh đá khói nhen
203
Nhân học thủy tri đạo, bất học diệc đồ nhiên.

biết bao phí hồi.
Học nên người biết thấp cao, nếu người không học
Translate
/>
15/19


3/18/22, 3:20 PM

/>
204
Mạc tiếu tha nhân lão, chung tu hoàn đáo lão.
Chớ cười người khác tóc pha, cuối cùng rồi cũng đến ta da mồi.
205

Đãn năng y bản phận, chung tu vơ phiền não.
Nương theo dun phận mà vui, thì bao phiền não
không mời cũng đi.
206
Quân tử ái tài, thủ chi hữu đạo.
Quân tử thích tiền tài, thu dùng theo
đạo lý.
207
Trinh phụ ái sắc, nạp chi dĩ lễ.

lễ nghi.
Gái trinh yêu sắc đẹp, trao gửi đúng
208
Thiện hữu thiện báo, ác hữu ác báo. Bất thị bất báo, nhật tử vị đáo.


Ở dở gặp dở, ở hay gặp hay; nếu mà chưa gặp, vì chưa đến ngày.
210
Nhân nhi vơ tín, bất tri kỳ khả dã.
Người mà khơng có lịng tin, thì ai biết
sẽ làm nên chuyện gì.
211
Nhất nhân đạo hảo, thiên nhân truyền thực.
Một người bảo tốt: để xem; nghìn người bảo tốt
mới tin: thật rồi.
212
Phàm sự yếu hảo, tu vấn tam lão.


Muốn cho hoàn hảo việc ta, hãy hỏi ý kiến

dăm ba cụ già.
213
Nhược tranh tiểu khả, tiện thất đại đạo.
Cứ mà xét nét cỏn con, những gì đánh mất
ắt cịn lớn hơn.
214
Niên niên phịng cơ, dạ dạ phịng đạo.


Hàng năm phịng chuyện đói nghèo, hàng đêm
phòng chuyện trộm theo vào nhà.
215
Học giả như hòa như đạo, bất học giả như cảo như thảo.


Học như lúa nếp lúa mùa, không học cỏ dại cỏ khơ ích gì
216Ngộ
ẩm tửu thì tu ẩm tửu, đắc cao ca xứ thả cao ca.

vang.
Gặp nơi cần uống nên nâng chén, vui chốn hoà ca hãy hát
217
Nhân phong xuy hỏa, dụng lực bất đa.
Nhân gió thổi lửa, dùng sức không nhiều.

218
Bất nhân ngư phụ dẫn, chẩm đắc kiến ba đào.


Ơng chài nếu chẳng đưa đường,thì sao thấy biển sóng

nhường ấy cao.
Translate
/>
16/19


3/18/22, 3:20 PM

/>
219
Vơ cầu đáo xứ nhân tình hảo, bất ẩm tịng tha tửu giá cao.
Khơng cầu mọi chốn tình người tốt, chớ uống theo ai giá rượu cao.
220
Tri sự thiểu thì phiền não thiểu, thức nhân đa xứ thị phi đa.
Chuyện ít phiền não ít theo, biết nhiều người lắm càng nhiều thị
phi.
221
Nhập sơn bất phạ thương nhân hổ, chỉ phạ nhân tình lưỡng diện đao.


Chẳng lo vào núi hổ vồ, như dao hai mặt đáng lo tình người.
222
Cường trung cánh hữu cường trung thủ, ác nhân tu dụng ác nhân ma.


Người ác nên dùng người ác trị, hung cường còn kẻ hung cường hơn.
223
Hội sử bất tại gia hào phú, phong lưu bất dụng trước y đa.

Khéo xử đâu phải phú gia, đâu nhiều quần áo mới là phong lưu.
224
Quang âm tự tiễn, nhật nguyệt như thoa.


Thời gian như tên bắn, ngày tháng tựa thoi đưa.
225
Thiên thời bất như địa lợi, địa lợi bất như nhân hòa.


Thiên thời kém địa lợi xa, địa lợi lại kém nhân hoà xa hơn.
226
Hoàng kim vị vi quý, an lạc trị tiền đa.

thực ngàn vàng.
Vàng nén phải đâu là quý giá, yên vui ấy mới
227
Thế thượng vạn ban giai hạ phẩm, tư lượng duy hữu độc thư cao.


Mọi nghề đều kém trên đời, duy có đọc sách ấy thời thanh cao.
228
Thế gian hảo ngữ thư thuyết tận, thiên hạ danh sơn tăng chiếm đa.
Lời hay sách chép từng pho, danh sơn thiên hạ thầy tu chiếm nhiều.

229
Vi thiện tối lạc, vi ác nan đào.
Làm điều thiện rất sướng vui, làm
việc ác tránh lưới trời được sao.
230

Dương hữu quỵ nhũ chi ân, nha hữu phản bộ chi nghĩa.
Ghi ơn dê biết bù quỳ, trả nghĩa quạ mớm mồi về mẹ cha.

231
Nhĩ cấp tha vị cấp, nhân nhàn tâm bất nhàn.


Mình vội người có vội đâu, người nhàn tâm lại chẳng
nhàn vì sao.
232
Ẩn ác dương thiện, chấp kỳ lưỡng đoan.

ác gắng sao mờ dần.
Nên đem điều thiện giương cao, còn như điều
Translate
/>
17/19


3/18/22, 3:20 PM

/>
233
Thê hiền phu họa thiểu, tử hiếu phụ tâm khoan.
Vợ hiền chồng ít họa, con hiếu cha yên lịng.
234
Ký trụy phủ tắng, phản cố vơ ích.
Nồi niêu rơi vỡ, ngoảnh trơng ích gì.

235

Phiên phúc chi thủy, thu chi thực nan.


Nước nghiêng đổ đi, thu về sao được.
236
Nhân sinh tri túc hà thì túc, nhân lão thâu nhàn thả thị nhàn.
Con người biết đủ thì ln đủ, cảnh già tạm nhàn ấy được nhàn.

237
Đãn hữu lục dương kham hệ mã, xứ xứ hữu lộ thấu trường an.
Chỉ cần bóng mát dừng chân ngựa, khắp nẻo đều đi được đế đơ.

238
Kiến giả dị, học giả nan.


Trơng thì dễ, học thì khó.
239
Mạc tương dung dị đắc, tiện tác đẳng nhàn khan.

xem khinh.
Đừng cho có được dễ dàng, mà coi rẻ rúng xem thường
240
Dụng tâm kế giảo ban ban thác, thối bộ tư lường sự sự nan.
Dụng tâm tính tốn đều sai, khi lùi một bước thấy đầy khó khăn..

241
Đạo lộ các biệt, dưỡng gia nhất ban.

Mỗi đường đi tuy rằng khác nẻo, với gia đình
một kiểu như nhau.
242
Tịng kiệm nhập xa dị, tòng xa nhập kiệm nan.
Tiện tằn dễ nhập xa hoa, xa hoa rất khó đổi ra tiện
tằn.
243
Tri âm thuyết dữ tri âm thính, bất thị tri âm mạc dữ đàn.
Tri âm chuyện với tri âm, chẳng tri âm gảy đàn cầm làm chi.

244
Điểm thạch hóa vi kim, nhân tâm do vị túc.

tham con người.
Biến đá cho hố ra vàng,vẫn chưa thoả mãn lịng
245
Tín liễu đỗ, mại liễu ốc.
Tin vào bụng dạ, bán bỏ nhà
sân.
246
Tha nhân quan hoa, bất thiệp nhĩ mục.
Người ta ngắm hoa, mắt chàng chẳng bận

Translate
/>
18/19


3/18/22, 3:20 PM

/>
247
Tha nhân lục lục, bất thiệp nhĩ túc.
Người ta lận đận, chàng chẳng bấn chân.
248
Thùy nhân bất ái tử tôn hiền, thùy nhân bất ái thiên chung túc.
Ai khơng thích cháu con hiền thục, ai khơng ưa ngàn hộc thóc kho.

249
Mạc bả chân tâm khơng kế giảo, nhi tôn tự hữu nhi tôn phúc.
Chẳng nên lo mãi xa gần, cháu con đã có phúc phần cháu con.

250
Dữ nhân bất hịa, khuyến nhân dưỡng nga.


Với người bất hồ, khuyên họ nuôi ngỗng.
 

Translate
/>
19/19