Thực tập ký SINH TRÙNG THÚ y

Tr ng

i H c Nơng Lâm TP H

Chí Minh

Khoa Ch n nuôi Thú Y

Th c T p

KÝ SINH TRÙNG THÚ Y

TS. Lê H u Khơ ng
B môn B nh Lý - Ký Sinh Trùng

0


1. CÁC PH
1.1 PH

NG PHÁP XÉT NGHI M KÝ SINH TRÙNG

NG PHÁP XÉT NGHI M PHÂN TÌM TR

Các lồi giun sán ký sinh trong

NG GIUN SÁN

ng tiêu hóa, ph i, gan th

ng bài th i tr ng

trong phân c

a ký c

nghi m phân tìm s hi n di n c a tr
c a tr ng

xác

1.1.1 Phơ ng pháp l y m u phân và b o qu n
L y m u phân tơ i khi thú v
Dùng g ng tay ho c bao nylon bao tay. Khi l y m u phân xong l n ng
ho c bao nylon
thí nghi m thì ch
m u trong dung d ch formol 10% và

1.1.2 Phơ ng pháp phù n i (floatation method)
Phơ ng pháp này s
sán, nỗn nang ngun bào nh
ó tr ng và nỗn nang s
bão hồ th ng
50%...Phơ ng pháp này
c u trùng gà.
-

Cho 1-2 g phân vào c c thu tinh

-

Thêm 10-15 ml n c mu i bão hoà và c c

- Kh y u r i l c qua rây l c (kho ng 81 l /cm2)
- L y ph n n c l c cho y vào ng nghi m hay bình có mi ng h p
-

y phi n kính lên mi ng bình (phi n kính ph i ti p xúc v i dung d ch)

-

yên 20-30 phút, l y phi n kính ra

y lên m t lá kính s ch

- Xem kính v i phóng i 10x10 hay 40x10
1.1.3 Phơ ng pháp l ng g n (sedimentation method)
Th

n
g

c s d ng

ch n ốn các lồi sán lá, nh t là sán lá gan và sán lá
1


d c lồi nhai l i. Vì các lồi tr ng này có t
hịa nên dùng n

c s ch

tr ng cao hơn các lo i n

c mu i bão

l ng g n.

Cách th c hi n:
- Cho 5-10 g phân vào c c r i thêm n c s ch vào 2/3 c c
2

-

Kh y u và l c qua rây (81 l /cm )

- Cho ph n n c l c vào bình có áy h p và n trong 3-5 phút
- Nh nhàng b ph n n c trong 2/3 bình r i châm n c m i vào
-

yên 3-5 phút r i l i thay n

-

b ph n n

1.1.4 Phơ ng pháp

c (l p l i 3-5 l n

n khi n

c tr nên trong)

c trên, l y c n cho lên lame ho c

a petri

xem kính

m tr ng McMaster

Phơ ng pháp này dùng
nhi m giun.
Bu ng

tính s tr ng giun trong 1g phân

ánh giá c

th c hi n phơ ng pháp này c n ph i có bu ng

ng

m McMaster.

m g m có 2 bu ng nh , m i bu ng có chi u cao 1,5 mm; chi u r ng và dài là

10 mm. Th tích bu ng

m là 0,15 ml.

−
Cho phân và dung d ch NaCl bão hòa vào c c theo t l 1 phân + 14
NaCl
−

Kh y u và l c b c n

−

Thêm NaCl bão hòa vào ú

−

Kh y

−

Ch 5 phút, m d i kính h

S tr ng

1.2 PH

êm

NG PHÁP XÉT NGHI M PHÂN TÌM

Phơ ng pháp này
h p Dictyocaulus ký sinh và

c ng d ng
tr ng

tìm u trùng trong phân ví d

thì trong phân tr ng c ng

tr ng n ra u trùng

nh tr

ng

ph qu n c a loài nhai l i, khi tr ng giun qua

ng ti u hoá theo phân ra ngồi thì tr ng
m u phân c

U TRÙNG GIUN SÁN

ã n ra u trùng. Ho c n u khi thu nh t

ã n ra y trùng. C ng có tr

phân lo i ho c thu nh t

ng h p ph i

u trùng sau khi nuôi tr ng dùng trong

các thí nghi m.

2


1.2.1 Phơ ng pháp Baermann
D ng c

Baermann g m có: m t cái ph u

cnivimt

ng nghi m qua

c

t trên m t giá

ng cao su, trên mi ng ph u

c

ng. Ph u
t m t rây l c

2

(81 l /1cm ).
Cách th c hi n:
− Cho 5 gam phân ho c h n d ch ni

u trùng lên l

i l c, có th

dùng v i

m ng b c phân.
−

n

o

c m 45 C cho

y ph u.

− yên kho ng 4 gi . L y ng nghi m ra ly tâm l y c n ki m tra u trùng.
1.2.2 Phơ ng pháp Waid
Phơ ng pháp này dùng ch n

oán u trùng trong phân dê c u.

Cách th c hi n:
o

− n c m 45 C vào 1 c c
sau
−

yên t 30 phút

ó g p nh ng viên phân cho vào c c.

n 1 gi .

c ly tâm tìm u trùng.

− G p b nh ng viên phân, l y n

1.3 PH

NG PHÁP XÉT NGHI M GH

1.3.1 Phơ ng pháp t p trung
Phơ ng pháp dùng
ch n

oán gh

Sarcoptes,Chorioptes, Psoroptes,

Knemidocoptes, Notoedres, Demodex…
Dùng dao c o l p v y c a gia súc nơi gi a ch
nào r

m máu (vì gh ng m

c cho vào ng nghi m sau
trong phòng 2 gi
làm trong và tan các nhu mô s
l y c n ki m tra
1.3.2 Phơ ng pháp tr
Dùng dao c o l
nào r m máu nh
a Petri h ng ch t ch

d

i da). D

da lành và da b nh cho

n khi

i có h ng d a l ng Petri. Ch t ch a này


lactophenol (acid lactic 1 ph n và glycerin 1 ph n). Dùng a dàn m ng và o
y lamel lên và em ki m tra
lame 1 vài gi t dung d ch lugol 1‰ - 3‰.

1.4 PH

NG PHÁP XÉT

1.4.1 Xem tơ i: dùng kéo c t lông t nh m ch tai, dùng c n sát trùng. Nên b
gi

t máu

u, nh nh

lên lame,

y lamel lên và q

1.4.2 Nhu m giemsa
Cách nhu m:
-

Ph t máu lên tiêu b n,

-

C

nh trong c n tuy t

-

Nh

dung d ch nhu m lên tiêu b n

-

R a tiêu b n b ng n

2. PH

KHÁM

NG PHÁP M

Khi gia súc ch t m tách t ng cơ quan riêng r . Chu n b thau, ch u, k p và rây tìm
lc

giun sán tr ng thành bên trong các cơ quan.

2.1 Cơ quan tiêu hóa
Tách riêng t ng b ph n c a cơ quan tiêu hóa cho vào xô ho c ch u, quan sát
m t ngồi

tìm u trùng, giun tr

ng thành và Cyst. Tồn b ch t ch a

làm phơ ng pháp l ng g n. Các cơ quan sau khi
m c và ki m tra toàn b

các cơ quan này. Thu l

Gan: C t d c theo các
m t gan, sau

ó c t nh

c thu gi

ã thu ch t ch a c n vu t niêm

m giun.

ng d n m t và túi m t

tìm sán ho c giun, quan sát

ho c bóp nát ngâm trong n

c mu i sinh lý 10 – 20 phút.

L ng g n tìm ký sinh.
Tuy n t y: làm gi ng gan. Các ch t ch a
n khi xong h t toàn b ch t ch a

thu l

c ki m tra b ng t ng d a Petri cho
m giun.

2.2 Cơ quan hô h p
Quan sát k

m t ph i, ph

nang, x

d c khí qu n và ph

qu n

ki m tra, thu
4


l

m giun sán. Sau khi ki m tra xong xé nát ph i làm phơ ng pháp l ng g n.

2.3 Cơ quan sinh d c ti t ni u
Ki m tra l p m
bàng quang ni u
niêm m c t
tr ng,

nh

2.4 H

p, túi Fabrici

th n kinh - t y s ng
Ki m tra các d ch kh p xơ ng, t y xơ ng

Ki m tra não b

2.5 H

tu n hoàn
Quan sát m t tim

ch . Quan sát k
sán máng ho c l y máu làm phơ ng pháp l ng g n tìm sáng máng và các microfilaria.
C n ki m tra thêm các xoang b ng, xoang ph
quanh ng m ch, ph
2.6 H cơ và da
Quan sát t ch
trùng và m t s giun ch
tìm Cysticercus và Sarcocyst hay các d ng nang c a nguyên bào.
Trichinella spiralis ph i ki m tra b ng phơ ng pháp ép cơ và tiêu cơ.

3. PH

NGPHÁPB

OQU NM

UV T

Ký sinh trùng c ch t t nhiên trong n c th ng sau ó b o qu n trong các dung d ch sau:
-

i v i giun trịn ngâm vào l
N

-

có ch a dung d ch Barbagallo g m: NaCl (8,5 g) +

c c t (970 ml) + formol (30 ml)

i v i sán lá và sán dây ngâm vào l

o

có ch a c n 70 sau ó dán nhãn.

- i v i cơn trùng: Ru i mịng dùng kim gút ghim xuyên qua ph n ng c r i ghim
áy ng nghi m. y n p và cho thêm vài gi t formol. o
5


túc, c n cho vào dung d ch 0,1% eosine

c t o màu ho c thay c n b ng dung

d ch glucose 10%.

4. HÌNH THÁI VÀ C U T O C A KÝ SINH TRÙNG
4.1 Sán lá
Quan sát i th : xem hình d ng, kích th

c

Quan sát câu t o:
- Giác mi ng, giác b ng, giác sinh d c (n u có), ru t

- Cơ quan sinh d c: tinh hoàn, túi sinh d c, l
- Cơ quan sinh d c cái: Bu ng tr ng, t

sinh d c, ng d n tinh

cung, tuy n nỗn hồng, túi ch a tinh,

tuy n mehlis
7.2 Sán dây
Quan sát i th : xem chi u dài,

t

u, c , tr

ng thành và ch a

Quan sát c u t o:
- t u: Giác bám / rãnh bám, móc
- t tr
tr ng, t

cung, tuy n nỗ

- t ch
7.3 Giun trịn
Quan sát i th : hình thái và kích th

a: t cung phân n
c

Quan sát c u t o:
-

u: Môi, mi ng, cánh

u, cánh c , gai c , r ng, th c qu n

- uôi: túi uôi, s n uôi, gai giao h p ( c); l h u môn, l sinh d c (cái)
7.4 Nguyên bào: quan sát hình d ng tr ng thành và các noãn nang
7.5

ng v t chân t
Quan sát i th : hình thái và kích th

c

Quan sát c u t o:
-

u: g c

âu, xúc bi n (palp), kìm (chelicera), t m d

i mi ng (hypostome)

- Ng c, b ng: chân, cánh, t m th , l th , l sinh d c, l h u môn, mai l ng, mai b ng,
rua (festoon)
6

TREMATODA (SÁN LÁ)

Clonorchis sinensis

Dicrocoelium

LUAN MOI

:

.com7


8


9


CESTODA (SÁN DÂY)

MOI download : skknchat123@gmail.

10


11

12


13


14


15


16