đề tài trình bày về đặc điểm chung nghệ thuật điêu khắc hy lạp thời kỳ cổ điển và nêu đặc điểm của một số tác giả tiêu biểu

lOMoARcPSD|9234052

TR¯àNG Đ¾I HàC VN LANG
KHOA MĀ THU¾T & THIÀT KÀ

BÀI TIịU LUắN

TI:
TRèNH BY V ắC IM CHUNG NGH THUT IấU KHC
HY LắP THI Kỵ C IN V NấU ắC ĐIÂM RIÊNG CĀA
MàT Sà TÁC GIÀ TIÊU BIÂU

GVHD: ThS. Mã Thanh Cao
MƠN: Lßch sử Mỹ tht
SVTH: Phan Ngun Tâm Phúc
MSSV: 207DH50495
MHP: KMC 3 212_DMC0392_01

TP.Hà CHÍ MINH - NĂM 2021


lOMoARcPSD|9234052

MĀC LĀC
1. Đặc đißm chung nghß thu¿t điêu khắc hy l¿p thời kỳ cổ đißn ..................... 01
1.1. Hy l¿p cá điÃn. ................................................................................................... 01
1.2. Nghá thuÁt điêu khÃc hy l¿p thái kÿ cá điÃn ...................................................... 01
a) ĐiÁu gì đã xÁy ra vßi nghá thuÁt điêu khÃc Hy L¿p trong thái kÿ cá điÃn?. ........ 01
b) Các đÁ tài chính cāa điêu khÃc cá điÃn Hy L¿p .................................................... 04
c) Đ¿c điÃm cāa điêu khÃc cá điÃn Hy L¿p .............................................................. 04
2. Đặc đißm riêng của một sß tác giÁ tiêu bißu .......................................................... 06

Phidias (488-431 TCN) ............................................................................................. 06
Myron (480-444 TCN) .............................................................................................. 08
Polykleitos (Polyclitus) (Th¿ kỉ V TCN) .................................................................. 09
Skopas (395-350 TCN) ............................................................................................. 12
Praxiteles (375-335 TCN) ......................................................................................... 13
TÀI LIÞU THAM KHÀO


lOMoARcPSD|9234052

1

1. Đặc đißm chung nghß thu¿t điêu khắc hy l¿p thời kỳ cổ đißn
1.1. Hy L¿p cá điÁn
ThuÁt ngữ 5Hy L¿p cá điÃn6 dùng đà chỉ thái kÿ giữa các cuác Chi¿n
tranh Ba T° vào đầu th¿ kỷ thứ nm tr°ßc Cơng ngun và cái ch¿t cāa
Alexander Đ¿i đ¿ vào nm 323 tr°ßc Cơng ngun. Thái kÿ cá điÃn là thái kÿ
chi¿n tranh và xung đát 4 đầu tiên là giữa ng°ái Hy L¿p và ng°ái Ba T° ,
sau đó là giữa ng°ái Athen và ng°ái Sparta - nh°ng đó cũng là thái đ¿i cāa
thành tựu chính trß và vn hóa ch°a từng có. Phần lßn các t° t°ãng chính trß, t°
t°ãng nghá thuÁt, khoa hác và vn hác đÁu xuất phát từ xã hái cá đ¿i. Trong bái cÁnh
nghá thuÁt, vn hóa, ki¿n trúc cāa Hy L¿p cá đ¿i, thái kÿ này t°¡ng ứng vßi khoÁng
thái gian th¿ kỷ thứ 5 tr°ßc Cơng Ngun.
1.2. Nghá tht điêu khÃc hy l¿p thái kÿ cá điÃn
a) ĐiÁu gì đã xÁy ra vßi nghá thuÁt điêu khÃc Hy L¿p trong thái kÿ cá điÃn?
Thái kÿ Cá điÃn đã chứng ki¿n những cÁi ti¿n nhanh chóng trong nghá tht t¿c t°ợng
Hy L¿p. Tr°ßc h¿t là kỹ thuÁt cāa các nhà điêu khÃc Hy L¿p đã tng lên đáng kà khi
há có thà khÃc háa c¡ thà ng°ái trong t° th¿ thoÁi mái thay vì cứng nhÃc. Chā nghĩa
cá điÃn đã cÁi thián tính cứng nhÃc cāa thành ngữ Cá x°a và mang l¿i cÁm giác chuyÃn
đáng và hình thà tự nhiên h¡n cho hình ng°ái, chẳng h¿n nh° trong các metopes (các

khái tr¡n có điêu khÃc phù điêu , hián đã bß lo¿i bß mát phần) và pediments (các đầu
hßi hình tam giác đ°ợc xác đßnh bãi các v°¡ng mián đúc ã các c¿nh cāa mát mái nhà
có đầu hßi và đ°áng ngang giữa mái hiên.) cāa ĐÁn thá Thần Zeus trên đỉnh Olympia.
Ngồi ra, đßng đã trã thành ngun liáu chā y¿u cho các bức t°ợng hoành tráng, đ¿c
biát là do khÁ nng giữ hình d¿ng cāa kim lo¿i cho phép t¿o ra các t° th¿ ít cứng nhÃc
h¡n.
Ngồi viác cứng và nhẹ h¡n, mát t°ợng bằng đßng có thà đ°ợc án đßnh bằng cách đ¿t
các q t¿ bằng chì bên trong chân rßng cāa nó. ĐiÁu này cho phép t¿o ra các t° th¿
mßi. N¿u đ°ợc điêu khÃc bằng đá cẩm th¿ch, viác này sẽ khi¿n bức t°ợng bß đá. ThÁt
khơng may là đßng rất quan tráng trong viác ch¿ t¿o vũ khí, và rất dß bß tan chÁy nên
hầu h¿t các bức t°ợng đßng Hy L¿p đã bi¿n mất, gây khó khn cho viác đánh giá đúng
thành tựu nghá thuÁt Hy L¿p và khi¿n chúng ta phÿ thuác vào các bÁn sao La Mã cāa
các bÁn gác Hy L¿p.


lOMoARcPSD|9234052

2

Hình 1. ĐÁn thá thần Zeus, do A. F. Stewart tái thi¿t khu vực phía tây

Hình 2. ĐÁn thá thần Zeus, do A. F. Stewart tái thi¿t khu vực phía tây


lOMoARcPSD|9234052

3

Hình 3. ĐÁn thá thần Zeus, tái t¿o l¿i các metopes . Sau Olympia III

lOMoARcPSD|9234052

4

b) Các đÁ tài chính cāa điêu khÃc cá điÃn Hy L¿p
Tác phẩm điêu khÃc cá điÃn ti¿p tÿc đ°ợc k¿t nái chā y¿u vßi tơn giáo, bao gßm tồn
cÁnh đầy đā vÁ các thần thánh và nhân vÁt thần tho¿i Hy L¿p. Vì vÁy, ngồi m°ái hai
vß thần và nữ thần trên đỉnh Olympus nh° Zeus, Apollo, Poseidon, Demeter, Hera,
Artemis, Hephaistos, Athene, Ares, Aphrodite, Hermes và Hestia - các nhà điêu khÃc
đã ch¿m khÃc các vß thần nhß nh°, Dionysos, và chu kÿ cāa thần Satyr, các nàng
Nymph và Centaur (Nhân mã); Sao Diêm V°¡ng và Persephone; Eros, Psyche và
Ariadne; Muses, Graces, Seasons và Fates; cũng nh° các anh hùng, bao gßm Achilles,
Herakles, Theseus, Perseus,&
Ngồi các tác phẩm tơn giáo, các nghá sĩ Cá điÃn cịn mơ tÁ các vÁn đáng viên thuác
nhiÁu lo¿i môn thà thao khác nhau, bao gßm vÁn đáng viên ném đĩa, vÁn đáng viên
ch¿y, đô vÁt và vÁn đáng viên đua xe ngựa,&
c) Đ¿c điÃm cāa điêu khÃc cá điÃn Hy L¿p
Thái kÿ cá điÃn cāa Hy L¿p cá đ¿i đã t¿o ra mát sá tác phẩm điêu khÃc tinh t¿ nhất mà
th¿ gißi từng thấy. Nghá thuÁt cāa phong cách Hy L¿p cá điÃn có nét đ¿c tr°ng bãi sự
tự do vui vẻ trong viác di chun, tự do ngơn ln, và nó tơn vinh lồi ng°ái nh° mát
thực thà đác lÁp (ngun tử).
Hình d¿ng con ng°ái bÃt đầu đ°ợc mơ tÁ trong các t° th¿ chuyÃn đáng, đ¿c biát là
trong chuyÃn đáng thà thao; nó cũng là sự khãi đầu cāa lý t°ãng vÁt chất Hy L¿p. Các
bá phÁn đ°ợc t¿o hình tự nhiên, thực t¿ h¡n. Hình dáng nam gißi đ°ợc thà hián là mát
ng°ái đàn ơng trẻ trung, khße m¿nh, có c¡ bÃp và hình d¿ng đ°ợc ch¿m khÃc trên đá
cẩm th¿ch. Phÿ nữ th°áng khßa thân ã trên và m¿c váy ã d°ßi ho¿c khßa thân hồn
tồn. Há có thân hình trịn mÁm m¿i, hơng và chân đầy đ¿n và bá ngực nhß. Mát trong
những đ¿c điÃm chính cāa thái kÿ này là lÁp tr°áng kiÃm sốt, hay cịn gái là đ°áng
cong chữ s. Mát chân đ°a ra phía tr°ßc, chân kia chßu tráng l°ợng cāa c¡ thÃ.

Discobolus ( lực sĩ ném đĩa) là mát ví dÿ vÁ chuyÃn đáng. Và, nhìn vào t°ợng
Doryphoros đà bi¿t t° th¿ điÁu khiÃn cá điÃn.


lOMoARcPSD|9234052

5

Hình 4. BÁn sao bằng đßng La Mã
t°ợng Discobolus cāa Myron, th¿ kỷ
thứ 2 sau Cơng ngun, Glyptothek,
Munich, Đức

Hình 5. Mát bÁn sao thái La Mã
đ°ợc bÁo quÁn tát cāa Doryphoros ,
Polykleitos trong BÁo tàng KhÁo cá
hác Quác gia Naples.
Chất liáu: đá cẩm th¿ch.
ChiÁu cao: 2,12 mét (6 feet 11 inch).


lOMoARcPSD|9234052

6

2. Đặc đißm riêng của một sß tác giÁ tiêu bißu
Mát đ¿c điÃm khác cāa điêu khÃc Cá điÃn Hy L¿p là sự xuất hián cāa các nhà điêu
khÃc có tên tuái, m¿c dù tác phẩm cāa há đ°ợc bi¿t đ¿n gần nh° hồn tồn thơng qua
các bÁn sao La Mã sau này. Các nhà điêu khÃc vĩ đ¿i tiêu biÃu bao gßm:

 Phidias (488-431 TCN)
TiÃu sử: Ng°ái ta bi¿t rất ít vÁ cc đái cāa Phidias, ngồi
những tác phẩm cāa ơng. Sinh ra vào khng nm 488 tr°ßc
Cơng ngun t¿i Athens, tên cāa cha ơng là Charmides. Có
nhiÁu thơng tin khác nhau vÁ quá trình đào t¿o cāa anh
ấy. Theo Pliny, Phidias đã hác nghá thuÁt điêu khÃc từ
Ageladas of Argos - ng°ái thầy đã d¿y cÁ Myron (480-444 TCN) và Polykleitos (th¿
kỷ V TCN). Các ngn khác nói rằng ông cũng đ°ợc d¿y bãi Hegias cāa Athens, và
háa sĩ Polygnotus.
Phidias th°áng đ°ợc coi là mát trong những nhà điêu khÃc vĩ đ¿i cāa thái Cá
điÃn , và là nghß nhân điêu khắc vĩ đ¿i nhất của nghß thu¿t điêu khắc Hy L¿p Cổ
đißn Cao cấp . Đßng thái, ông cũng là mát háa sĩ và ki¿n trúc s°, Phidias đ°ợc vinh
danh vì những món đß đßng và đ¿c biát là những bức t°ợng Chryselephantine (bằng
vàng và ngà voi). Trong sá rất nhiÁu tác phẩm điêu khÃc Hy L¿p nái ti¿ng cāa mình,
có lẽ ơng đ°ợc bi¿t đ¿n nhiÁu nhất vßi bức t°ợng nữ thần Athena cao 40 foot ã
Parthenon , Athens và thần Zeus kháng lß cāa ơng ã Olympia , đã trã thành mát trong
bÁy kÿ quan th¿ gißi .


lOMoARcPSD|9234052

7

Hình 6. Hình Ánh Athena Parthenos
từ />_athena_phidias.JPG
Athena Promachos bằng đßng là t°ợng
đài đầu tiên cāa Phidias dành riêng cho Athena
và là mát trong những tác phẩm đầu tiên cāa
ơng. Nó đ°ợc hồn thành vào nm 456 tr°ßc
Cơng ngun và nằm trên Thành cá Athencho

tất cÁ mái ng°ái xem nh° là bức t°ợng lßn
nhất ch°a đ°ợc dựng lên. Phidias đã hồn
thành Lemnian Athena từ nm 451-448 tr°ßc
Cơng

ngun. Bức

t°ợng

sùng

bái

chryselephantine kháng lß, Athena Parthenos,
đ°ợc làm bằng vàng và ngà voi và có chiÁu cao 12 mét. Nữ thần đ°ợc miêu tÁ là đang
đứng, m¿c áo dài, áo khoác, đái mũ bÁo hiÃm và cầm mát chi¿c Nike ã tay phÁi và mát
cây giáo ã tay trái. Bên c¿nh cô ấy là mát ngán giáo và con rÃn đ°ợc trang trí.

Hình 7. Nghá sĩ thà hián bức t°ợng thần Zeus trên đỉnh Olympia
từ />

lOMoARcPSD|9234052

8

Bức t°ợng thần Zeus kháng lß bằng chryselephantine khác cāa Phidias đ°ợc
hồn thành vào nm 430 tr°ßc Cơng ngun. Nó đ°ợc các hác giÁ cá đ¿i coi là kiát tác
cāa Phidias vì nó là mát trong BÁy kÿ quan cāa Th¿ gißi Cá đ¿i. Khơng giáng nh°
Athena cāa Phidias, Zeus đ°ợc t¿c ngßi trên ngai vàng.
Từ những gì ngày nay ng°ái ta bi¿t vÁ nghá thuÁt cāa Phidias (bao gßm các vn

bÁn cũng nh° bÁn sao cāa bÁn gác), cuái cùng ng°ái ta có thà hiÃu sâu h¡n vÁ phong
cách cāa Phidias cũng nh° phong cách cāa giai đo¿n cuái th¿ kỷ thứ nm. Nhất quán
trong suát các tác phẩm điêu khÃc cāa ơng là tính chất hồnh tráng. Rõ ràng là từ
các tác phẩm điêu khÃc cāa mình, ơng hồn tồn hiÃu đ°ợc hình thái giÁi
ph¿u. 5Phidias có thà đ°ợc gái là ng°ái khãi x°ßng chā nghĩa duy tâm,6 vì vÁ c¡ bÁn
ơng đã hồn thián Phong cách Cá điÃn Cao cấp.
 Myron (480-444 TCN)
BÁc thầy điêu khÃc t°ợng hình sáng đáng nh° thÁt
TiÃu sử: nhà điêu khÃc ng°ái Hy L¿p, mát ng°ái cùng thái vßi các nhà điêu khÃc
Phidias và Polyclitus , đ°ợc ng°ái x°a coi là mát trong những nhà điêu khÃc linh ho¿t
và sáng t¿o nhất trong sá các nhà điêu khÃc Attic.
Myron hầu nh° chỉ điêu khÃc vßi vÁt liáu đßng và sự nái ti¿ng cāa ông chā y¿u dựa
trên các bức t°ợng vÁ vÁn đáng viên, bao gßm cÁ Discobolus (ng°ái ném đĩa). Trong
đó ông đã thực hián mát cuác cách m¿ng trong điêu khÃc bằng cách gißi thiáu những
t° th¿ táo b¿o vßi nhßp điáu hồn hÁo cùng những tỷ lá chính xác và đ¿t đ¿n mức cao
nhất vÁ sự chân thực
Hình 8. Tác phẩm 5Diskobolos6 cāa Myron
Các tác phẩm nái ti¿ng nhất cāa ơng, theo Lßch sử tự nhiên
cāa Pliny (34.57-59), là t°ợng bị cái, chó (canem,
Cerberus), Perseus, Satyr, Marsyas, ng°ái thái sáo, Minerva
(Athena), Hercules (đã đ°ợc đ¿t ã đÁn thá dành riêng cho
Đ¿i đ¿ Pompey t¿i Circus Maximus), Discobolus (ng°ái
ném đĩa) và Apollo. Các nhà vn La Mã thái kÿ đầu luôn
đánh giá Myron là mát trong những nhà điêu khÃc vĩ đ¿i


lOMoARcPSD|9234052

9

nhất cāa Hy L¿p.
Hình 9. Phần t°ợng 5Minotaur6 từ mát đài phun n°ßc
ã Athens, mát bÁn sao La Mã bß mất cāa nhóm
Theseus và Minotaur, t¿i BÁo tàng KhÁo cá Quác gia
Athens
Mát bức t°ợng bằng đá cẩm th¿ch trong BÁo tàng
Lateran, hián đ°ợc phÿc hßi d°ßi d¿ng satyr nhÁy múa,
gần nh° chÃc chÃn là bÁn sao cāa mát tác phẩm cāa
Myron.
Các nhà phê bình cá đ¿i nói vÁ Myron rằng, ông đã
thành công mát cách đáng ng°ỡng má trong viác mang
l¿i sự sáng và chuyÃn đáng cho các nhân vÁt cāa mình. â t°ợng Discobolus khn m¿t
cāa vÁn đáng viên ném đĩa bình tĩnh và th° thái nh°ng tất cÁ các c¡ bÃp cāa c¡ thà anh
ta tÁp trung trong mát nß lực chinh phÿc các gißi h¿n.
Myron đã đ¿t đ°ợc danh ti¿ng vào thái cāa mình, chỉ có thà so sánh
vßi Polykleitos . Các nhà phê bình cá đ¿i cho rằng kỹ nng cāa Myron khơng đ¿t đ¿n
sự hồn hÁo hồn tồn theo kiÃu cá điÃn. Trong khi đó, các nhà vn Đ¿ quác La Mã
thái kÿ đầu luôn coi Myron là mát trong những nhà điêu khÃc vĩ đ¿i nhất cāa Hy L¿p,
mát dấu hiáu cho thấy danh ti¿ng đ°¡ng thái cāa ông v¿n ã mức cao.
 Polykleitos (Polyclitus) (thÁ kÿ V TCN)
TiÃu sử: cũng nh° rất nhiÁu nghá sĩ từ thái Cá đ¿i Cá điÃn, ng°ái ta bi¿t rất ít chi ti¿t
vÁ cuác đái cāa Polykleitos. Sinh ra ã Sicyon ho¿c Argos, theo Pliny, anh đã đ°ợc d¿y
nghá thuÁt điêu khÃc bãi Ageladas - cùng mát ng°ái thầy đã d¿y cÁ Phidias và Myron.
Theo quan niám cāa ng°ái Hy L¿p lúc bấy giá, ông đ°ợc coi là ngang hàng vßi
Ageladas. Ơng chā y¿u t¿o ra tác phẩm điêu khÃc bằng đßng và các tác phẩm nái ti¿ng
nhất cāa mình, khơng có tác phẩm nào tßn t¿i đ¿n ngày nay ngo¿i trừ bÁn sao, bao
gßm Kanon of Polykleitos và t°ợng Amazon cāa ông.
Hai bức t°ợng vĩ đ¿i nhất cāa Polyclitus là Diadumenus (430 TCN; "Ng°ái đàn ông
đang buác trên mát mi¿ng phi lê") và Doryphoros ( khoÁng 4503440 TCN; "Spear
Bearer 6)

Downloaded by Heo Út ()


lOMoARcPSD|9234052

10

Tÿ lß tiêu chuẩn cho tác phẩm điêu khắc
Polykleitos nhấn m¿nh rằng mát bức t°ợng nên đ°ợc cấu t¿o bãi các bá phÁn có thÃ
xác đßnh rõ ràng, tất cÁ đÁu liên quan đ¿n nhau bãi mát há tháng các tỷ lá và sự cân
bằng tốn hác lý t°ãng. Ơng thà hián nó theo tỷ lá do Pythagoras thi¿t lÁp cho thang
âm nh¿c hoàn hÁo: 1: 2 (quãng tám), 2: 3 (hài thứ nm) và 3: 4 (hài âm thứ t°). Lý
thuy¿t Polykleitos đã trã thành tỷ lá tiêu chuẩn cho các nhà điêu khÃc trong nhiÁu th¿
há.
Tưÿng nổi tiÁng
Mát trong những tác phẩm lßn cāa Polykleitos, bức t°ợng Amazon cāa ông cho
Ephesus , đ°ợc các nhà điêu khÃc đ°¡ng thái Phidias và Kresilas đánh giá là v°ợt trái
h¡n hẳn. Mát trong những tác phẩm khác cāa ông, đ°ợc ca tÿng trong thái cá điÃn và
đ°ợc so sánh vßi thần Zeus cāa Phidias, là bức t°ợng thần Hera kháng lß bằng vàng và
ngà cāa ông đ°ợc làm cho mát ngôi đÁn ã Argos. Ngày nay chúng ta chỉ có mát mô tÁ
cāa Pausanias và mát bÁn mô tÁ s¡ bá trên đßng tiÁn La Mã vÁ hình dáng và t° th¿ cāa
bức t°ợng. Các tác phẩm nghá thuÁt khác đ°ợc cho là cāa Polykleitos bao gßm
Hermes , cùng mát lúc đ°ợc đ¿t ã Lysimachia (Thrace) và Atragalizontes(Boys
Playing a Knuckle-bone) đã đ°ợc Hoàng đ¿ Titus mua l¿i và đ¿t ã mát vß trí danh giá
trong gi¿ng trái cāa ơng.
Trong nghá tht Hy L¿p, Amazons, mát chāng tác thần tho¿i gßm các nữ chi¿n binh
đ¿n từ TiÃu Á, th°áng đ°ợc miêu tÁ khi chi¿n đấu vßi những anh hùng nh° Herakles,
Achilles và Theseus. Bức t°ợng này t°ợng tr°ng cho mát ng°ái tß n¿n sau trÁn chi¿n,
ng°ái đã bß mất vũ khí và chÁy máu do v¿t th°¡ng d°ßi ngực phÁi cāa cơ ấy. Dù hồn

cÁnh khó khn nh°ng g°¡ng m¿t cơ khơng hÁ có dấu hiáu đau đßn hay mát mßi. Cơ ấy
dựa nhẹ vào mát cây cát ã bên trái và đ¿t cánh tay phÁi cāa mình lên đầu mát cách
duyên dáng trong mát cử chỉ th°áng đ°ợc sử dÿng đà biÃu thß giấc ngā ho¿c cái ch¿t.
Sự kiÁm ch¿ cÁm xúc nh° vÁy là đ¿c điÃm cāa nghá thuÁt cá điÃn nửa sau th¿ kỷ thứ
nm tr°ßc Cơng ngun.

Downloaded by Heo Út ()


lOMoARcPSD|9234052

11

Hình 11. Đứng đầu
các lo¿i Sosicles
Amazon, đ°ợc tìm
thấy ã Gardens of
Maecenas , 1874 (BÁo
tàng Capitoline)

Hình 10. Amazon Mattei . BÁn
sao cāa bÁn gác ti¿ng Hy L¿p
(4403430 TCN) t¿i BÁo tàng
Capitoline (Rome, Ý)

Hình 12. Mattei
Amazon , BÁo tàng
Vatican

Hình 14.

Amazon bị
thương ,
bÁn sao La
Mã có chữ
ký cāa
Sosikles

Hình 13. Amazon
bß th°¡ng, "lo¿i
Lansdowne", đ°ợc
cho là sau
Polyclitus (Đ°ợc
đúc trong BÁo
tàng Pushkin)

Downloaded by Heo Út ()


lOMoARcPSD|9234052

12

 Skopas (395-350 TCN)
TiÃu sử: Sinh ra trên đÁo Paros , Skopas đ°ợc cha mình là Artistander , mát nhà điêu
khÃc nái ti¿ng cāa Hy L¿p vào th¿ kỷ thứ 4 tr°ßc Cơng ngun , d¿y nghá tht điêu
khÃc . Ki¿n trúc s° và nhà điêu khÃc Hy L¿p cāa thái kÿ HÁu cá điÃn , Skopas
(Scopas) là ng°ái k¿ thừa Polykleitos (th¿ kỷ thứ 5 TCN) và là ng°ái cùng thái vßi
Praxiteles (375-335) và Lysippos (395-305). Là mát nghá sĩ quác t¿ đã đi du lßch và
làm viác đ¿n tÁn châu Á, Skopas là mát trong những đ¿i dián đầu tiên cāa nghá thuÁt
điêu khÃc Hy L¿p gißi thiáu những biÃu hián cÁm xúc m¿nh mẽ trên chân dung cāa

những bức t°ợng bằng đá cẩm th¿ch cāa ông. Các tác phẩm điêu khÃc tự do đáng chú
ý nhất cāa ông bao gßm Maenad (BÁo tàng Dresden), Pothoas (Centrale Montemartini,
Rome) và Ludovisi Ares (Palazzo Altemps, Rome).

Hình 15.
Maenad (BÁo
tàng Dresden)

Hình 16. Mát trong
nhiÁu bÁn sao La Mã
cāa Pothos (Desire),
mát bức t°ợng cāa
Scopas, đ°ợc khơi phÿc
ã đây vßi tên Apollo
Kitharoidos (Apollo,
Ng°ái ch¡i Cithara )

Hình 17. Ludovisi Ares
(Palazzo Altemps,
Rome).

Downloaded by Heo Út ()


lOMoARcPSD|9234052

13

Ành hưởng & so sánh với các nhà điêu khắc khác
Trong mát thái gian, Skopas d°áng nh° đã cÁi ti¿n phong cách nghá thuÁt cāa mình ti¿p thu Ánh h°ãng từ các tác phẩm cāa Polykleitos (th¿ kỷ thứ 5 TCN) và những

ng°ái khác.
M¿c dù đ°ợc x¿p vào nhóm ng°ái Athen, Skopas thực sự là mát nghá sĩ quác t¿, làm
viác phần lßn ã châu Á và Peloponnesus. H¡n nữa, trong khi vÁ kỹ thuÁt và bá cÿc nói
chung, anh ấy t°¡ng đái gần vßi Praxiteles (375-335 TCN), nh°ng anh ấy khác vßi
những ng°ái đàn ơng trẻ ti h¡n ở vißc thích bißu cÁm táo b¿o và hành động m¿nh
m¿ đß thay đổi tình cÁm và cÁm xúc.
 Praxiteles (375-335 TCN)
TiÃu sử: Sinh nm 375 tr°ßc Cơng ngun, Praxiteles là con trai ho¿c là há hàng gần
cāa nghá sĩ nái ti¿ng Kephisodotos (th¿ kỷ thứ 5 - nm 360 tr°ßc Cơng ngun), từ đó
ơng đã hác nghá tht điêu khÃc .
Praxiteles bß ám Ánh bãi viác đẩy ranh gißi nghá tht cāa mình - ơng khơng ngừng
thử các kỹ tht mßi đà làm cho tác phẩm nghá tht cāa mình 'gợn sóng vßi cc
sáng' và tự nhiên nhất có thÃ. ĐÃ đ¿t đ°ợc chā nghĩa tự nhiên này, ông đã gia cơng đá
và đßng đà t¿o ra các đ°áng cong, ánh sáng và bóng tái. Ơng đã sử dÿng mát kỹ thuÁt
đ¿c biát đà đánh bóng tác phẩm điêu khÃc bằng đá cẩm th¿ch cāa mình , giúp nó có vẻ
ngoài giáng nh° thÁt. Phong cách cāa anh ấy đ°ợc coi là tinh tÁ, rực rỡ và gÿi cÁm.
Ông đ°ợc bi¿t đ¿n nhiÁu nhất vßi các tác phẩm quy mơ nhß h¡n vÁ các đái t°ợng nữ,
bao gßm Hermes và Dionysus s¡ sinh (BÁo tàng KhÁo cá hác Olympia) và Aphrodite
of Cnidus (Knidos) cāa ông.

Downloaded by Heo Út ()


lOMoARcPSD|9234052

14

Hình 18. Hermes
and the Infant
Dionysos , BÁo tàng

khÁo cá hác
Olympia

Hình 19.
Đầu hình
Hermes,
đáng chú ý
vßi lßp hồn
thián đ°ợc
đánh bóng
cao
Hermes là mát kiát tác: bÁ m¿t phát ánh sáng tuyát đẹp, phần đầu đ°ợc làm tròn mát
cách gợi cÁm và biÃu cÁm tßa ra sức khße và h¿nh phúc. Theo câu chuyán thần tho¿i,
Hermes đã mang đứa trẻ Dionysus cho các tiên nữ, những ng°ái chßu trách nhiám ni
d°ỡng anh ta. Hermes nhìn qua đứa trẻ, truyÁn đ¿t ấn t°ợng vÁ sự m¡ máng bên trong.
T° th¿ ấy đ°ợc gái là ' đ°áng cong Praxitlean '. 'Đ°áng cong' này đã Ánh h°ãng đ¿n
nhiÁu th¿ há nhà điêu khÃc t°¡ng lai.
Aphrodite của Cnidus
Aphrodite of Cnidus đ°ợc nhà vn La Mã Pliny coi là bức t°ợng khơng chỉ đẹp nhất
cāa Praxiteles mà cịn là bức t°ợng đẹp nhất trên tồn th¿ gißi. Bß Ánh h°ãng rất nhiÁu
bãi những ng°ái phÿ nữ trong cuác đái ông, và mái quan há cāa ông vßi mát cung nữ
xinh đẹp, Praxiteles là mát trong những nhà điêu khÃc đầu tiên thực sự làm viác vßi
hình dáng phÿ nữ. Aphrodite cāa anh ấy ã trần, mát sự đái mßi táo b¿o vào thái điÃm
đó. M¿c dù bÁn gác khơng cịn tßn t¿i, nh°ng từ các bÁn sao chép trên đßng xu La Mã,
ng°ái ta có thà xác đßnh các bÁn sao ngày nay v¿n cịn tßn t¿i, mát trong sá đó nằm
trong bÁo tàng Vatican.

Downloaded by Heo Út ()

lOMoARcPSD|9234052

15

Hình 20. Aphrodite of Cnidus
Ng°ái phÿ nữ khßa thân kích th°ßc thÁt đầu tiên.
BÁn sao La Mã cāa bÁn gác Hy L¿p cāa Praxiteles,
đ°ợc thực hián vào nm 375-335 TCN
Tham váng lßn nhất cāa Praxiteles là t¿o ra mát Áo Ánh đß háa vÁ cc sáng. Ơng ấy
đã cá gÃng bi¿n tác phẩm cāa mình trã nên thực t¿ nhất có thÃ.

Downloaded by Heo Út ()


lOMoARcPSD|9234052

TÀI LIÞU THAM KHÀO
/>i/wiki/Hermes_and_the_Infant_Dionysus
/> /> /> /> />7.html
/> /> /> /> />i/vi/Metope_%28architecture%29

Downloaded by Heo Út ()