THƯ MỤC GIỚI THIỆU SÁCH pdf

Th mc sỏch: K nim ngy 22 thỏng 12 ngy Quõn i nhõn dõn Vit Nam
I. LI GII THIU
22 thỏng 12 nm 1944, ó ra i mt i tuyờn truyn gii phúng quõn v cho
ti ngy hụn nay nú ó tri qua rt nhiu thng trm cng nh gt hỏi rt nhiu thnh
cụng trong cụng cuc khỏng chin trng kỡ cựng dõn tc. V hụm nay cỏc em ang
sng ang sng trong nhng ngy thỏng ho bỡnh, ngy thỏng m no, hnh phỳc bờn
ngi thõn, c sng trong bu khụng khớ yờn lnh ca t nc t do.
Dõn ta phi bit s ta, mi mt tt nc u cú mt dũng lch s riờng. Dũng
lch s ú ó c nhõn dõn ta xõy dng, tri qua v bo v cho ti ngy hụm nay. C
dõn tc i C Vit cựng nhau vt qua rt nhiu thi i, cựng nhau tri qua rt
nhiu úi nghốo, bom n v c nhng ngy u khai s hụm nay nhỡn li chỳng ta
cú mt dũng lch s v vang, sỏnh vai vi cỏc cng quc Nm chõu bn b.
Hụm nay th vin trng gii thiu vi quớ thy cụ v cỏc bn c mt ngy
lch s trng i cu dõn tc, mt ngy trng i ca ngnh quõn i nhõn dõn Vit
Nam - Lch s ngy 22-12-1944 Thnh lp Quõn i nhõn dõn Vit Nam.

Thử vieọn Trửụứng tiu hoùc Phỳ Ngha Bự Gia Mp Trang 1
Th mc sỏch: K nim ngy 22 thỏng 12 ngy Quõn i nhõn dõn Vit Nam
II. 22-12-1944 Thnh lp Quõn i nhõn dõn Vit Nam
Quõn i nhõn dõn Vit Nam l con ca phong tro cỏch mng v nhõn
dõn.
Trong cao tro Xụ Vit Ngh Tnh (1930-1931), cuc tng din tp u tiờn ca
cỏch mng nc ta, ó xut hin lc lng v trang nhõn dõn. T nhng cuc biu tỡnh
lu huyt ca cụng nụng Vinh-Bn Thy ó xut hin nhng i t v, nhng i xớch
v u tiờn. Chớnh nhng xớch v y ó i u trong vic bo v cỏc lng trong
quỏ trỡnh tn ti Xụ Vit Ngh Tnh.
Lc lng vừ trang nhõn dõn hỡnh thnh rừ nột hn trong thi k vn ng trc
tip cho thng li ca cỏc mng Thỏng Tỏm (1939-1945). Trong thi k khi ngha
Bc Sn (9-1940) ng ta ó xõy dng i du kớch Bc Sn. Ngy 14.2.1941, i du
kớch Bc Sn c chớnh thc thnh lp khu rng Khui Ni, xó V L, chõu Bc
Sn (Lng Sn). ng chớ Hong Vn Th thay mt Trung ng ng cụng nhn v

giao nhim v cho i. i cú 32 ngi chia ra 3 tiu i do ng chớ Lng Vn Chi
v Chu Vn Tn ch huy. V khớ ch co 5 khu sỳng trng, cũn ton sỳng kớp v dao
gm. Sau hi ngh Trung ln th 8 (5-1941), ng chớ Phựng Chớ Kiờn, c c ph
trỏch khu cn c Bc Sn, Vừ Nhai. i du kớch Bc Sn c mang tờn mi l Cu
quc quõn cho phự hp vi nhim v cu nc trc mt. Cng lỳc y, Nam B, i
du kớch Nam K ó xut hin trong cuc khi ngha Nam K (23.11.1940)
Cựng vi nhõn dõn cỏc dõn tc Bc Sn-Vừ Nhai, Cu quc quõn ng u vi cuc
cn quột ca 4.000 quõn Phỏp, kh xanh, kh v lớnh dừng. Cỏc ng chớ Phựng
Chớ Kiờn, Lng Vn Chi hy sinh. Hng chc i viờn khỏc ca i b sỏt hi, b x
bn ngay chõn n M Nhi. Nhng di d ch o trc tip ca ng chớ Hong
Quc Vit, ngy 15.9.1941, trung i Cu quc quõn 2 c thnh lp ti khu rng
Khuụn Mỏnh, thụn Ngc M, xó Trng Xỏ (Vừ Nhai) vi 47 chin s (cú 3 n) do
ng chớ Chu Vn Tn ch huy.
Trong 8 thỏng ỏnh du kớch Trng Xỏ (7-1941 n 2-1942). Cu quc quõn
bỏm t, bỏm dõn chin u, lc lng ngy cng ln mnh, t 47 chin s ó tng lờn
70, v khớ ngy cng tt hn do cp c ca ch khin chỳng phi gi Cu quc
quõn l "hựm xỏm Bc Sn"
Cng lỳc ú, Pỏc Bú (Cao Bng) H Ch Tch ch th thnh lp i du kớch Cao
Bng-ni cú phong tro Vit Minh khỏ nht-gm 12 chin s do ng chớ Lờ Qung Ba
ch huy. chun b v lý lun cho cụng tỏc xõy dng lc lng vừ trang, Ngi ó
vit cỏc tỏc phm nh: cỏch ỏnh du kớch, phộp dựng binh ca Tụn T.
Lc lng Cu quc quõn tip tc phỏt trin. Ngy 25.2.1944, trung i Cu quc
quan 3 thnh lp Khui Kch chõu Sn Dng (Tuyờn Quang). Thỏng 10-1944. i
c b sung mt lc lng quan trng sau cuc vt ngc ca 12 ng chớ cỏn b
ng nh lao Ch Chu, trong ú cú cỏc ng chớ Song Ho, Lờ Hiu Mi
Sau hn mt nm b bn Tng Gii Thch giam gi trỏi phộp Qung Tõy (Trung
Quc), H Ch Tch v li Cao Bng, kp thi hoón lnh khi ngha ca Liờn tnh y
Cao Bc-Lng, vỡ õy l thi k "hũa bỡnh phỏt trin ó qua nhng thi k ton dõn
khi ngha cha ti"
Ngy 22.12.1944, theo ch th ca H Ch tch, i Vit Nam tuyờn truyn gii

phúng quõn c thnh lp ti mt khu rng nm gia hai tng Hong Hoa Thỏm v
Trn Hng o thuc chõu Nguyờn Bỡnh, Cao Bng. ng chớ Vừ Nguyờn Giỏp c
H Ch Tch y nhim lónh o, i biờn ch thnh 3 tiu i do ng chớ Hong Sõm
lm i trng v ng chớ Xớch Thng lm chớnh tr viờn.
i ch cú 34 chin s vi 34 cõy sỳng nhng u l nhng chin s kiờn cng ca
Thử vieọn Trửụứng tiu hoùc Phỳ Ngha Bự Gia Mp Trang 2
Th mc sỏch: K nim ngy 22 thỏng 12 ngy Quõn i nhõn dõn Vit Nam
cụng nụng c chn lc t cỏc i du kớch Cao-Bc-Lng, mt s ó hc quõn s
nc ngoi, hu ht ó qua chin u, v iu quan trng hn c l khụng cú ai khụng
cú n mỏu vi quc v phong kin.
Vic thnh lp i Vit Nam tuyờn truyn gii phúng quõn cú ý ngha c bit
quan trng vi lch s quõn i ta. Ch th thnh lp i Vit Nam tuyờn truyn gii
phúng quõn ca H Ch tch tuy ngn nhng rt sỳc tớch bao gm cỏc vn ch yu
v ng li quõn s ca ng ta: vn khỏng chin ton dõn, ng viờn v v trang
ton dõn, nguyờn tc xõy dng lc lng vừ trang cỏch mng, phng chõm xõy dng
3 th quõn, phng thc hot ng kt hp quõn s vi chớnh tr ca lc lng vừ
trang, nguyờn tc tỏc chin v chin thut du kớch ca lc lng vừ trang, H Ch tch
núi: " i Vit Nam tuyờn truyn gii phúng quõn l i n anh mong cho chúng cú
nhng i n em khỏc. Tuy lỳc u qui mụ ca nú cũn nh, nhng tin ca nú rt
v vang. Nú l khi im ca Gii phúng quõn, nú cú th i sut t Nam chớ Bc, khp
t nc Vit Nam chỳng ta".
Chớnh vỡ ý ngha ú, ngy 22.12.1944 c chn lm ngy k nim thnh lp
Quõn i nhõn dõn Vit Nam.
Di lỏ c sao vng, i Vit Nam tuyờn truyn gii phúng quõn ó long trng c
li tuyờn th. Sau ú, theo yờu cu ca anh em, i t chc mt ba cm nht khụng
rau, khụng mui nờu cao tinh thn chu ng gian kh, hy sinh ca cỏc chin s
cỏch mng.
Vit Nam tuyờn truyn gii phúng quõn, lc lng ch lc u tiờn ca quõn i
nhõn dõn Vit Nam, chp hnh ch th phi ỏnh thng trn u ca Bỏc ó mu trớ tỏo
bo h n Phay Kht (24.12) v N Ngn (25.12.1944) trong hon cnh "n mi ngy

mt ba, ỏnh mi ngy hai trn"
Ch sau mt tun l, Vit Nam tuyờn truyn gii phúng quõn ó phỏt trin thnh 3
trung i lm nũng ct cho cụng tỏc tuyờn truyn, dit ch, bin Cao-Bc-Lng thnh
mt cn c vng chc.
Thỏng 4-1945, theo quyt nh ca hi ngh quõn s Bc K, Vit Nam tuyờn
truyn gii phúng quõn v Cu quc Quõn ó thng nht li vo ngy 15.5.1945 v
mang tờm Vit Nam Gii phúng quõn. L thng nht c t chc ti Ch Chu (Thỏi
Nguyờn) vi 13 i i.
Ti cỏc chin khu cỏch mng trong nc, lc lng du kớch vn phỏt trin trong
hỡnh thỏi 3 th quõn: thỏng 5-1945 thnh lp trung i du kớch ca chin khu Quang
Trung thỏng 6-1945 i du kớch ụng Triu ra i, i du kớch Ba T thỡ t thỏng
3.1945
Trong Tng khi ngha Thỏng Tỏm, Vit Nam gii phúng quõn cú vai trũ rt quan
trng; 2 gi chiu ngy 16-8-theo lnh ca y Ban khi ngha ton quc v li kờu gi
ca H Ch Tch ngy 13.8-t cõy a Tõn Tro, n v ch lc Vit Nam gii phúng
quõn do ng chớ Vừ Nguyờn Giỏp ch huy tin th xó Thỏi Nguyờn, m u cho tng
khi ngha ton quc.
Lc lng vừ trang ó h tr c lc cho lc lng chớnh tr, tng khi ngha ginh
chớnh quyn. Ch sau 15 ngy, ỏch quc ngút trm nm, ngai vng phong kin hng
ngn nm ó b lt nho.
Ngy khai sinh nc Vit Nam Dõn ch Cng hũa, quõn i ta mang tờn V quc
on, ỏnh du thi k hỡnh thnh ca quõn i Vit Nam. Trong khỏng chin chng
Phỏp quõn i ta mang tờn quen thuc nht cho n ngy nay l Quõn i nhõn dõn
Vit Nam. Vi chin thng in Biờn Ph v i, quõn i ta ó bc vo thi k
trng thnh.
Thử vieọn Trửụứng tiu hoùc Phỳ Ngha Bự Gia Mp Trang 3
Th mc sỏch: K nim ngy 22 thỏng 12 ngy Quõn i nhõn dõn Vit Nam
Trong cuc khỏng chin chng M v i va qua, Quõn i nhõn dõn Vit Nam
cng nh mi b phn khỏc ca nú mang cỏi tờn lch s l Gii phúng quõn min Nam
ó gúp phn quyt nh cựng ton dõn ỏnh bi tờn quc u s, ỏnh sp ngy

quyn tay sai, gii phúng hon ton min Nam vo mựa Xuõn 1975.
" Quõn i ta cú sc mnh vụ ch vỡ nú l quõn i nhõn dõn do ng ta xõy dng,
ng ta lónh o v giỏo dc" (H Ch Tch)
Trờn c s ca mt cuc chin tranh nhõn dõn v i, quõn i ta t mt lc
lng nh bộ, v khớ trang b thụ s ó vn lờn thnh mt i quõn hựng hu, chớnh
quy hin i, gn bú vi nhõn dõn, tụ m truyn thng v vang m Bỏc H, ngi cha
ca cỏc lc lng vừ trang Vit Nam, ó dy:
" Quõn i ta trung vi ng, hiu vi dõn, sn sng chin u hy sinh vỡ c lp t
do ca t quc, vỡ ch ngha xó hi, nhim v no cng hon thnh, khú khn no
cng vt qua, k thự no cng ỏnh thng "
III. TèM HIU V TấN CA QUN I NHN DN VIT NAM
Quõn i Nhõn dõn Vit Nam, tin thõn l i Vit Nam Tuyờn truyn Gii
phúng quõn, l lc lng quõn i chớnh quy ca chớnh quyn Vit Nam Dõn ch
Cng hũa, sau ny l ca chớnh ph Cng hũa Xó hi Ch ngha Vit Nam. Ngy
truyn thng l ngy 22 thỏng 12 hng nm.
Quõn k ca Quõn i Nhõn dõn Vit Nam l lỏ quc k ca Cng hũa Xó hi
Ch ngha Vit Nam cú thờm dũng ch "Quyt thng" mu vng phớa trờn bờn trỏi.
Tờn gi "Quõn i Nhõn dõn" l do Ch tch H Chớ Minh t vi ý ngha "t
nhõn dõn m ra, vỡ nhõn dõn m chin u, vỡ nhõn dõn phc v". Trong bỏo chớ Vit
Nam thỡ Quõn i Nhõn dõn Vit Nam thng c vit tt l QND. Ch "Nhõn
dõn" cng cú mt trong nhiu tờn gi cỏc t chc ca Vit Nam nh Cụng an Nhõn
dõn, Tũa ỏn nhõn dõn (Vit Nam), Vin Kim sỏt Nhõn dõn Ti cao (Vit Nam)
Mt tờn khỏc c nhõn dõn yờu mn t cho l "b i c H".
Danh xng s dng chớnh thc ln u tiờn nm 1950, sau khi chớnh quyn Bo
i thnh lp quõn i quc gia. Theo cỏch hiu hin nay thỡ Quõn i nhõn dõn c
s dng ch cỏc lc lng v trang do ng Cng sn lónh o. Ngy thnh lp
Quõn i nhõn dõn v sau chớnh thc ly ngy thnh lp Vit Nam tuyờn truyn gii
phúng quõn. Thc t trc khi thnh lp Vit Nam tuyờn truyn gii phúng quõn, cú
lc lng Cu quc quõn thnh lp sau khi ngha Bc Sn. Trc Cỏch mng thỏng
Tỏm, cú i du kớch Ba t, mt s n v v trang khỏc. ụi khi cm t ny "mỏy

múc" ch quõn i chớnh th Vit Nam dõn ch cng hũa thnh lp sau Cỏch mng,
nhng theo cỏch hiu thng thy ch bao gm cỏc lc lng do ng Cng sn thnh
lp hoc lónh o. V mt thc t sau Cỏch mng, cú mt s lc lng min bc,
trung v nht l nam cú cỏc lc lng danh ngha thuc quõn i Vit Nam dõn ch
cng hũa nhng ng cha lónh o, hay tỏch ri s lónh o ca ng thng khụng
c xem l thuc quõn i nhõn dõn. Cỏc lc lng chp thun hp nht sau ú chu
s chi phi ca chớnh ph Trung ng do ng Cng sn v Vit Minh lónh o c
tha nhn l Quõn i nhõn dõn nh sau ny ti liu trong nc tha nhn (dự n
1950 cú danh xng chớnh thc). Sau khi Vit Nam chia ct, mt s lc lng min
Thử vieọn Trửụứng tiu hoùc Phỳ Ngha Bự Gia Mp Trang 4
Th mc sỏch: K nim ngy 22 thỏng 12 ngy Quõn i nhõn dõn Vit Nam
Nam thnh lp t phỏt do ng Cng sn lónh o cng c tha nhn l Quõn i
nhõn dõn trong cỏc ti liu sau ny, dự khi ú khụng thuc Vit Nam dõn ch cng
hũa. Danh xng Quõn i nhõn dõn c s dng giai on 1954- 1975 chớnh thc
ch quõn i ca Vit Nam dõn ch cng hũa - min Bc Vit Nam. min Nam, sau
khi Mt trn dõn tc gii phúng Min Nam ra i (v sau chớnh th Cng hũa min
Nam vit Nam), cỏc lc lng v trang do ng Cng sn lónh o Min Nam c
hp nht thnh Quõn gii phúng min Nam. V mt hỡnh thc lc lng ny thuc
Mt trn dõn tc gii phúng Min Nam, v phõn bit vi Quõn i nhõn dõn Vit Nam
min Bc ca Vit Nam dõn ch cng hũa. Tuy nhiờn s phõn bit ny mang tớnh
sỏch lc v cú tớnh hỡnh thc. V phớa M v Vit Nam Cng hũa, luụn cú s phõn
bit gi quõn t ngoi Bc vo l "quõn i Bc vit" hay "quõn i nhõn dõn", cũn
quõn hỡnh thnh trong nam l "quõn i Vit cng" hay "quõn gii phúng". S phõn
bit ny cú tớnh cht chớnh tr nhiu hn v khụng phn ỏnh ỳng c cu quõn i cỏch
mng min Nam Vit Nam. Trờn thc t, v phớa cỏch mng, tt c cỏc lc lng
quõn i di s lónh o ca ng min Nam, cho dự chiờu m ti ch hay hnh
quõn t ngoi Bc vo u gi l Quõn gii phúng min Nam - v khụng cú s chia
tỏch no v lónh o, cú chng cú s phõn chia lónh o trờn c s mt ban lónh o
chung thng nht - phõn bit vi quõn i nhõn dõn ca Vit Nam dõn ch cng
hũa. Sau 1975 s hp nht Quõn gii phúng min Nam vi quõn i nhõn dõn min

bc sau s hp nht chớnh thc v chớnh quyn ch cũn mang tớnh hỡnh thc. V sau
ny v phớa Vit Nam luụn nh ngha Quõn gii phúng Min Nam ch mt b phn
Quõn i nhõn dõn l xột v thc t, cũn trong giai on chin tranh cú s phõn bit
hỡnh thc nhng khụng nh phớa i phng mụ t. Nhỡn chung c bn cỏc lc lng
do ng Cng sn thnh lp v lónh o thi k no sau 22-12-1944 cng hay c
xem l quõn i nhõn dõn. Lu ý trong khỏng Phỏp, thỡ v phớa i phng cú mt s
phõn bit, nờn gi quõn i ca Vit Minh - do h khụng cụng nhn chớnh th Vit
Nam dõn ch cng hũa v ch rừ lc lng do Vit Minh - ng CS lónh o.
Trc Cỏch mng thỏng Tỏm
Tin thõn ca Quõn i Nhõn dõn Vit Nam l i Vit Nam Tuyờn truyn Gii
phúng quõn, c thnh lp ngy 22 thỏng 12 nm 1944 ti khu rng Trn Hng o,
thuc huyn Nguyờn Bỡnh, Cao Bng, ban u gm 34 chin s (3 n) do Vừ Nguyờn
Giỏp ch huy chung; Hong Sõm c chn lm i trng; Xớch Thng, tc Dng
Mc Thch, lm chớnh tr viờn, Hong Vn Thỏi ph trỏch tỡnh bỏo v k hoch tỏc
chin; Lõm Cm Nh, tc Lõm Kớnh, ph trỏch cụng tỏc chớnh tr; Lc Vn
Lựng tc Vn Tiờn lm qun lý.
L thnh lp Vit Nam Tuyờn truyn Gii phúng Quõn
Thử vieọn Trửụứng tiu hoùc Phỳ Ngha Bự Gia Mp Trang 5
Th mc sỏch: K nim ngy 22 thỏng 12 ngy Quõn i nhõn dõn Vit Nam
Ngy 15 thỏng 4 nm 1945, Hi ngh Quõn s cỏch mng Bc K hp ti Hip
Hũa, Bc Giang quyt nh Vit Nam Tuyờn truyn Gii phúng quõn sỏt nhp vi lc
lng Cu quc quõn do Chu Vn Tn ch huy, i tờn thnh Gii phúng quõn, lc
lng quõn s chớnh ca Vit Minh ginh chớnh quyn nm 1945. L hp nht c
t chc ngy 15 thỏng 5 nm 1945 ti rng Thn Mỏt, xó nh Biờn, huyn nh Húa
(Thỏi Nguyờn).
Trn ỏnh u tiờn ca i Vit Nam Tuyờn truyn Gii phúng quõn l trn
Phai Kht, N Ngn ngy 25 v 26 thỏng 12 nm 1944. Ngy 16 thỏng 8nm 1945, khi
tin ỏnh Thỏi Nguyờn, quõn s Gii phúng quõn ó khong 450 ngi, biờn ch thnh
mt chi i (tiu on), do Lõm Cm Nhlm chi i trng. Sau 7 ngy quõn Nht
Thỏi Nguyờn mi chu chp nhn giao np v khớ cho Gii phúng quõn.

Chin tranh ụng Dng
T nm 1945, Gii phúng quõn ca Vit Minh l lc lng nũng ct quõn i
quc gia ca chớnh ph Vit Nam Dõn ch Cng hũa. i phú vi sc ộp ca
quõn Tng Gii Thch ũi gii tỏn quõn i chớnh quy Vit Minh, C. Vit Nam tuyờn
truyn gii phúng quõn. Lỳc ny quõn s khong 50.000 ngi, t chc thnh khong
40 chi i hu ht cỏc tnh Bc B v Trung B. Mt s chi i ó "Nam tin"
giỳp quõn dõn min Nam chng li quõn Phỏp ang tn cụng tr li Nam B.
Ngy 22 thỏng 5 nm 1946, theo Sc lnh 71/SL ca Ch tch nc, V quc
on i tờn thnh Quõn i Quc gia Vit Nam
[1]
, c t di s ch huy tp trung
thng nht ca B Tng tham mu. Quõn i t chc biờn ch thng nht theo trung
on, tiu on, i i Cựng vi vic xõy dng quõn i quc gia, chớnh ph c
bit coi trng vic xõy dng lc lng v trang qun chỳng, lc lng bỏn v trang,
bao gm: dõn quõn nụng thụn v t v ụ th. n cui nm 1946, cú khong 1
triu dõn quõn t v ó c t chc v hun luyn quõn s.
[2]
Trong thi k 1945-
1950, cú nhng ngi nc ngoi ó tỡnh nguyn tham gia chin u v cỏc ngnh
khỏc nh ch huy, tham mu, k thut, hun luyn, quõn y, quõn gii, tuyờn truyn
Nhiu ngi c giao trng trỏch v phong quõn hm s quan cao cp. H ó gúp
phn khụng nh trong vic xõy dng quõn i Vit Nam trong thi kỡ non tr. (Xem
bi Chin s "Vit Nam mi").
Nm 1949, hon thin t chc tiu on b binh. n v ny gm 3 i i b
binh, mt i i ha lc mnh. Cú sỳng mỏy hng nng v sỳng ci.
Quõn hiu Quõn i Nhõn dõn Vit Nam
Thử vieọn Trửụứng tiu hoùc Phỳ Ngha Bự Gia Mp Trang 6
Th mc sỏch: K nim ngy 22 thỏng 12 ngy Quõn i nhõn dõn Vit Nam
Nm 1950, Quõn i Quc gia Vit Nam i tờn thnh Quõn i Nhõn dõn Vit
Nam. Cn lu ý l cựng thi gian ny, mt lc lng bn x ó c Phỏp thnh lp

trong chin lc Da vng húa chin tranh, cng mang tờn Quõn i Quc gia Vit
Nam nhng tham chin cựng Phỏp chng li Quõn i Nhõn dõn Vit Nam, v õy
chớnh l tin thõn ca Quõn lc Vit Nam Cng hũa sau ny. Do vy cn phõn bit rừ
trỏnh nhm ln trong cỏc giai on sau.
u nm 1950, b i ch lc ó cú nhng trung on hon chnh, cng ó
thnh tho vic ỏnh cụng kiờn. Biờn ch cỏc trung on ny n nay vn cũn nh vy,
rt c trng Vit Nam.
[3]
. Cng thi gian ny, chun b thi phn cụng, cỏc s
on quan trng c thnh lp, n nay vn l khi c ng ch lc ca Quõn i
Nhõn Dõn Vit Nam. Nhúm cỏc n v thuc khi quõn c ng trung ng (thnh lp
1950-1951) gm cỏc i on 304,308, 312, 316, 320, 351. Sau ny cú thờm cỏc n
v phỏo binh, phũng khụng, phỏo phn lc trong s on 351 nh trung on 237 (Ci
ln, trung on 367 (phũng khụng 37mm). S 351 cũn dc gi l b binh nng, cụng
phỏo (cụng binh, phỏo binh).
Nm 1954, vi thng li ca trn in Biờn Ph, õy l i quõn u tiờn ca
mt t nc thuc a ỏnh bi mt quõn i thc dõn c trong lch s th gii
ca th k 20. Sau nm 1954, b phn Quõn i Nhõn dõn Vit Nam ti min Nam
(khong 140 ngn ngi) tp kt v min bc Vit Nam, v c chớnh quy húa. Cui
chin tranh, Quõn i Nhõn dõn Vit Nam cú khong 24 vn quõn ch lc v gn 1
triu du kớch.
Thiu tỏ Bi-gia, ó cú kinh nghim chin trng chớn nm lin ụng Dng,
tham gia chin dch in Biờn Ph t lỳc xõy dng c im n khi u hng, ó by
t s kớnh trng ca mỡnh i vi Quõn i Nhõn dõn Vit Nam:
Tụi ó thy h khi s t nhng khu sỳng bt k nh sỳng sn v sau ú,
thỏng ny qua thỏng khỏc, h c t chc thnh nhng nhúm nh, ri t cỏc nhúm
nh thnh trung i, t cỏc trung i lờn i i, t i i lờn tiu on v l
on v cui cựng l thnh cỏc s on quõn. Tụi ó thy tt c nhng iu ny v
tụi cú th núi vi cỏc v rng h ó tr thnh nhng ngi lớnh b binh v i nht
trờn th gii. Nhng ngi lớnh do dai ny cú th i b 50 km trong ờm ti bng sc

ca mt bỏt cm, trờn nhng ụi giy ba-ta v hỏt vang trờn ng ra trn. Theo
quan im ca tụi, h ó tr thnh nhng ngi lớnh b binh ngoi hng v h ó
ỏnh bi c chỳng ta.
[4]
Chin tranh Vit Nam
Sau 1954, Hoa K bt u nhy vo ụng Dng th chõn Phỏp. K tha chớnh
sỏch Da vng húa chin tranh ca Phỏp, Hoa K lp nờn ch Vit Nam Cng hũa
ngn chn vic thi hnh hip nh Geneve, nhm chia ct lõu di Vit Nam. Vi mc
tiờu ỏnh s thng tr thc dõn mi ca M, ngy 15 thỏng 2 nm 1961, ti Chin
khu , Quõn Gii phúng min Nam, gi tt l Gii phúng quõn, c thnh lp trờn c
s thng nht cỏc lc lng v trang chng M min Nam Vit Nam.
Thử vieọn Trửụứng tiu hoùc Phỳ Ngha Bự Gia Mp Trang 7
Th mc sỏch: K nim ngy 22 thỏng 12 ngy Quõn i nhõn dõn Vit Nam
Du kớch Nam b ca Quõn i Nhõn dõn Vit Nam
Ngi M thng phõn bit Quõn Gii phúng min Nam vi Quõn i Nhõn
dõn Vit Nam (m M gi l "Quõn i Bc Vit Nam"). Cỏch gi ny xut phỏt t
ng c tuyờn truyn, li dng tờn gi vựng min gõy chia r nhõn tõm ngi dõn
Vit Nam, nhm gõy lm tng rng nhõn dõn hai min Vit Nam cú s chia r v i
ch nhau, qua ú bin h cho lý do tham chin ca M l "bo v Nam Vit Nam"
(tng t nh cỏch gi Bc kỡ - Nam Kỡ ca Phỏp trc kia). Nhng thc t, cng
nh cuc chin chng Phỏp trc ú, cuc chin chng M ca ngi Vit Nam ngay
t ban u ó mang tớnh cht ton quc, vi s tham chin ca c hai min. Ngi
min Nam ó trc tip ỏnh M tuyn u, cũn min Bc chi vin v b sung. Trong
sut chin tranh, nhõn dõn c hai min Vit Nam luụn on kt, ng h v l hu
phng to ln tip sc cho Quõn i Nhõn dõn Vit Nam chng li Hoa K. Chớnh
ngi dõn min Nam ó úng gúp hng triu chin s cho Quõn i Nhõn dõn Vit
Nam, cng nh chu nhng hy sinh ln nht vi gn 2/3 sB m Vit Nam anh
hựng l ngi min Nam
[5]
, huyn in Bn tnh Qung Nam (cng thuc min Nam)

l huyn cú nhiu lit s nht nc.
[6]
B i hnh quõn vt Trng Sn chi vin cho min Nam
Chic vừng Trng Sn
Thử vieọn Trửụứng tiu hoùc Phỳ Ngha Bự Gia Mp Trang 8
Th mc sỏch: K nim ngy 22 thỏng 12 ngy Quõn i nhõn dõn Vit Nam
V t chc, Quõn Gii phúng min Nam cng l mt b phn ca Quõn i
Nhõn dõn Vit Nam, cú lc lng xut thõn t mi min Vit Nam, khụng cú gỡ phõn
bit v vựng min, t chc, ch huy. õy thc cht l lc lng Quõn i Nhõn dõn
Vit Nam úng min Nam Vit Nam, kt hp c b phn tng vin t min Bc
cng nh chiờu m nhng ngi chng M ti min Nam, to thnh lc lng quõn s
ca Mt trn Dõn tc Gii phúng min Nam Vit Nam. Lónh o, ch huy, cỏn b,
chin s cú y c ngi Nam v ngi Bc. Quõn i Nhõn dõn Vit Nam khng
nh h l lc lng i din cho ton dõn tc Vit Nam ch khụng ch riờng vựng
min no.
Vi mc tiờu "ỏnh cho M cỳt, ỏnh cho Ngy nho"
[7]
, Quõn i Nhõn dõn
Vit Nam ó liờn tip ỏnh bi 3 chin lc chin tranh ca M, bt chp vic M vo
lỳc cao im ó huy ng hn mt na lc lng quõn i cho chin trng Vit
Nam. Sau nhiu nm sa ly v chu nhng tn tht ln v ngi v ca, M buc phi
rỳt quõn vin chinh khi Vit Nam qua hip nh Paris nm 1973. Mt i ch da t
M, ch 2 nm sau, hn 1,2 triu quõn Vit Nam Cng hũa cng b Quõn i Nhõn dõn
Vit Nam ỏnh tan ch sau 55 ngy ờm ca chin dch Mựa Xuõn 1975. õy l ln
u tiờn v cng l duy nht cho ti nay, quõn i M phi chp nhn tht bi trong
mt cuc chin tranh.
Do phi chin u trong iu kin thiu thn ha lc mnh, Quõn i Nhõn dõn
Vit Nam tp trung phỏt trin cỏc chin thut b binh phự hp vi s v khớ hn ch cú
trong tay v ỳc kt kinh nghim thu c trong quỏ trỡnh chin u. Kt qu l Quõn
i Nhõn dõn Vit Nam ó cú lc lng b binh hng nh c coi l mt trong

nhng lc lng thin chin hng u trờn th gii. Trong mt cuc kho sỏt sau cuc
chin vi cỏc s quan Hoa K tng phc v trong chin tranh Vit Nam, 44% ỏnh giỏ
Quõn i Nhõn dõn Vit Nam l "thin chin v gan gúc". Mt s quan nhn xột "Cú
mt khuynh hng ỏnh giỏ thp i th. Trong thc t, h l ch th gii nht m
chỳng ta tng phi i mt trong lch s"
[8]
.
Nh s kiờn trỡ xõy dng tng bc lc lng cng nh vin tr ca khi xó
hi ch ngha, nm 1975, Quõn i Nhõn dõn Vit Nam l o quõn ụng th 4 trờn
Th gii, vi 1,26 triu quõn ch lc v a phng cung vi hn hng triu dõn quõn,
du kớch, t v, so sỏnh vi dõn s VN lỳc ú ng hng 15 trờn th gii</ref>.Quõn
i cng c t chc v xõy dng thnh nhng quõn on ch lc c ng mnh.
Nam 1975,QDND Vit Nam cú 4 quõn on ch lc mang s th t 1.2,3,4
Sau nm 1975
Nm 1975, t nc Vit Nam thng nht. Quõn i Nhõn dõn Vit Nam v
Quõn Gii phúng min Nam hp nht thnh Quõn i Nhõn dõn Vit Nam. Do yờu cu
tỡnh hỡnh chớnh tr - quõn s trờn bỏn o ụng Dng, lc lng v trang Vit Nam
lỳc cao im c phỏt trin lờn n 1,6 - 2 triu quõn thng trc, xp hng th 3
hoc th 4 th gii. Quõn i c t chc thnh nhiu quõn on ch lc,8 quõn khu
v 2 b t lnh quõn tỡnh nguyn ti Lo v Campuchia. Theo C. Thayer, vin tr quõn
s ca Liờn Xụ cho Vit Nam trong giai on t 1974 - 1989 lờn n chng 14,5 t ụ
la
[9]
.
Thử vieọn Trửụứng tiu hoùc Phỳ Ngha Bự Gia Mp Trang 9
Th mc sỏch: K nim ngy 22 thỏng 12 ngy Quõn i nhõn dõn Vit Nam
Sau nm 1990, vi vic Vit Nam hon tt rỳt quõn khi Campuchia v bt
u bỡnh thng húa quan h vi Trung Quc, Vit Nam thc hin vic ct gim
quõn i. Theo CIA, hin nay quõn i Vit Nam cú hn 400.000 quõn b binh,
hn 50.000 lớnh hi quõn v hn 30.000 lớnh khụng quõn, cha k s ym tr ca

60.000 b i biờn phũng, 260.000 cụng an, cnh sỏt, 5 triu quõn d b ng viờn
v hng triu dõn quõn t v c xõy dng rng rói trờn khp t nc.
IV. MT S TRN NH LN DIN RA VO THI GIAN NY:
Quõn i Nhõn Dõn Vit Nam ó chin u liờn miờn t 1940 n 1989 vi
4 trong s cỏc cng quc trờn th gii:
Chin tranh th gii th hai (Chng li quc Nht Bn)
Chin tranh ụng Dng (Chng li Cng hũa Phỏp v cỏc ng
minh bn x)
Chin tranh Vit Nam (Chng li Hp chng quc Hoa K v cỏc
ng minh bn x)
Chin tranh biờn gii Vit Nam-Campuchia (Chng li
Kampuchea Dõn Ch - Khmer )
Chin tranh biờn gii Vit-Trung, 1979 (Chng li Cng Hũa
Nhõn Dõn Trung Hoa)
Xung t biờn gii Vit Nam-Trung Quc 1979-1990 (Chng li
Cng Hũa Nhõn Dõn Trung Hoa)
Xung t Thỏi Lan-Vit Nam 1982-1988 (Chng li Vng Quc
Thỏi Lan v Khmer )
Chin tranh biờn gii Lo-Thỏi Lan (Chng li Vng Quc Thỏi
Lan xõm lc Lo bo v ng minh Cng Hũa Dõn Ch Nhõn Dõn Lo)
Xung t nm 1997 ti Campuchia (Chng li Khmer v bo
v ng minh Vng Quc Campuchia)
Xung t ti Lo, xung t ti Lo t nm 1975 (Chng li ngi
Hmong ni dy v bo v ng minh Cng Hũa Dõn Ch Nhõn Dõn Lo)
Cỏc trn chin quan trng
Xụ Vit Ngh Tnh
Cỏch mng thỏng Tỏm
Trn H Ni 1946
Chin dch Vit Bc 1947
Chin dch Cao - Bc - Lng 1949

Chin dch Biờn gii 1950
Chin dch Hong Hoa Thỏm (Chin dch ng 18) 1951
Chin dch Hũa Bỡnh 1952
Chin dch Tõy Bc 1952
Chin dch in Biờn Ph 1954 (chm dt Chin tranh ụng Dng)
p Bc 1963
Chin dch Bỡnh Gió cui 1964 u 1965
Thử vieọn Trửụứng tiu hoùc Phỳ Ngha Bự Gia Mp Trang 10
Th mc sỏch: K nim ngy 22 thỏng 12 ngy Quõn i nhõn dõn Vit Nam
Chin dch ỏnh bi cuc hnh quõn Junction City 1967
Tng tn cụng Tt Mu Thõn 1968
Chin dch ng 9 - Khe Sanh 1968
Chin dch ng 9 - Nam Lo 1971
Chin dch Xuõn hố 1972
Trn cu Hm Rng
Chin dch phũng khụng H Ni - Hi Phũng (trn in Biờn Ph trờn
khụng) 1972
Chin dch Tõy Nguyờn 1975
Chin dch H Chớ Minh 1975 (chm dt Chin tranh Vit Nam)
Tõy Nam 1978-1979 (Chin tranh Vit-Campuchia)
Chin tranh biờn gii Vit - Trung, 1979
Xung t biờn gii Vit Nam-Trung Quc 1979-1990
t kớch biờn gii Thỏi Lan
Hi chin Trng Sa 1988
Giao tranh biờn gii lo-Thỏi Lan
Xung t ti Lokai
V. Cỏc tng lnh tiờu biu
1. i tng Vừ Nguyờn Giỏp, Tng t lnh Quõn i nhõn dõn Vit Nam
2. i tng Nguyn Chớ Thanh, Ch nhim Tng cc Chớnh tr u tiờn
3. i tng Hong Vn Thỏi, Tng tham mu trng u tiờn ca quõn i nhõn

dõn Vit Nam, t lnh quõn gii phúng Min Nam (1967-1973),Ch nhim y ban
Th dc Th thao u tiờn, Phú Bớ th Trung ng Cc min Nam, Th trng B
Quc Phũng, Ch nhim Tng cc Quõn hun, Trng ban tng kt chin lc Quõn
y, Ch o ngnh k thut quõn s, Hiu trng Trng Quõn chớnh khỏng Nht.
4. i tng Lờ Trng Tn
5. i tng Chu Huy Mõn, Ch nhim Tng cc Chớnh tr, lm n phú Ch tch
Hi ng Nh nc.
6. i tng Vn Tin Dng
7. i tng Lờ c Anh, nguyờn Ch tch nc CHXHCN Vit Nam
8. i tng Phm Vn Tr, B trng B Quc phũng (1997-2006)
9. i tng Phựng Quang Thanh, B trng Quc phũng ng nhim (t 2006)
10. Thng tng Chu Vn Tn, ch huy Cu quc quõn
11. Thng tng Trn Vn Tr, t lnh Quõn gii phúng min Nam
12. Thng tng Trn Vn Quang
13. Thng tng Bựi Phựng
14. Thng tng Lờ Kh Phiờu, nguyờn Tng bớ th ng Cng sn Vit Nam
15. Thng tng Hong Minh Tho, T lnh chin dch Tõy Nguyờn
16. Thng tng Hong Cm
17. Thng tng Nguyn Hu An
18. Thng tng Nguyn Trng Xuyờn
19. Thng tng Nguyn Chn
Thử vieọn Trửụứng tiu hoùc Phỳ Ngha Bự Gia Mp Trang 11
Th mc sỏch: K nim ngy 22 thỏng 12 ngy Quõn i nhõn dõn Vit Nam
20. Thng tng Nguyn Chớ Vnh
21. Trung tng Nguyn Bỡnh, T lnh Nam B - Trung tng u tiờn
22. Trung tng ng S Nguyờn
23. Trung tng Lờ Quang o
24. Trung tng Lờ Hin Mai
25. Trung tng Trn
26. Trung tng Vng Tha V

27. Thiu tng Dng Vn Dng, T lnh Liờn khu Bỡnh Xuyờn
28. Thiu tng Hong Sõm, i trng u tiờn ca i Vit Nam tuyờn truyn
gii phúng quõn
29. Thiu tng Lờ Thit Hựng, v tng quõn u tiờn
30. Thiu tng Nguyn Sn, Lng quc tng quõn
31. Thiu tng Nguyn Th nh, n tng u tiờn, phú t lnh Quõn gii phúng
min Nam
32. Thiu tng Trn i Ngha, cha ca ngnh quõn gii
33. Thiu tng Hong Th Thin, v tng Chớnh y
34. Thiu tng Trn Vn Trõn
35. Thiu tng Hong an
VI. CC T CHC
Theo Lut Quc phũng nm 2005 (lut s 39/2005/QH11 ngy 14 thỏng 6 nm
2005), Quõn i nhõn dõn l mt b phn v l lc lng nũng ct ca lc lng v
trang nhõn dõn, bao gm Lc lng Thng trc v Lc lng D b ng viờn. Lc
lng Thng trc ca Quõn i nhõn dõn cú B i Ch lc, B i a phng v
B i Biờn phũng.
Cp t chc ca Quõn i Nhõn dõn Vit Nam t thp n cao l Tiu
i, Trung i, i i, Tiu on, Trung on, L on, S on (trc õy gi l i
on). Cp cao nht l Quõn on, hin nay cú 4 quõn on l cỏc quõn on 1, 2, 3, 4.
õy chớnh l quõn ch lc c ng.
T cp tiu on tr lờn cú ban ch huy gm cp trng, cp phú, tham mu
trng v cp phú ph trỏch cụng tỏc chớnh tr, theo ch mt th trng. Trc õy,
khi thc hin ch "2 th trng", thỡ ngoi th trng quõn s (i i trng, tiu
on trng ), t cp i i tr lờn cũn cú th trng chớnh tr, c gi l chớnh tr
viờn ( cp i i v tiu on) hocchớnh y ( cp trung on tr lờn). Cp th
trng chớnh tr ny t sau Chin tranh Vit Nam ó chuyn thnh cp phú ph trỏch
cụng tỏc chớnh tr. Theo ngh quyt ca i hi ng ln th X, ch chớnh y -
chớnh tr viờn li c khụi phc trong ton quõn t nm 2006.
T chc quõn i chia ra hai loi: Quõn c ng v Quõn n trỳ. Quõn c ng l lc

lng ch lc tin cụng c ng, khụng gn c nh vi a d úng quõn. Quõn n trỳ
bo v a phng mỡnh n trỳ v xõy dng quõn s a phng.
VII. MT S CU HI TèM HIU V NGY 22/12
Thử vieọn Trửụứng tiu hoùc Phỳ Ngha Bự Gia Mp Trang 12
Th mc sỏch: K nim ngy 22 thỏng 12 ngy Quõn i nhõn dõn Vit Nam
1.C quan t chc no l tin thõn ca quõn i nhõn dõn Vit Nam?
A. Vit Nam cỏch mng thanh niờn
B. Vit Nam quc dõn ng
C. Vit Nam tuyờn truyn gii phúng quõn.
D. Vit Nam c lp ng minh
2. Ai l ngi u tiờn lónh o i Vit Nam tuyờn truyn gii phúng quõn?
A. Trng Chinh
B. Vừ Nguyờn Giỏp
C. H Chớ Minh
D. Phm Vn ng
3. Vit Nam tuyờn truyn gii phúng quõn thnh lp ngy thỏng nm no?
A. 22/12/1941
B. 22/12/1942
C. 22/12/1943
D. 22/12/1944
4 Bn hóy cho bit tờn ca ngi con gỏi t anh hựng?
5. Mt ngụi trng huyn T Liờm mang tờn ngi n anh hựng ny?
6 Trong khỏng chin chng Phỏp ai ó ly thõn mỡnh lm giỏ sỳng?
7. Ai l ngi ó ly thõn mỡnh lp l chõu mai? 4. Phan ỡnh giút
8 T ngy ra i n nay, quõn i nhõn dõn Vit Nam ó i tờn my ln?
2 ln
B. 3 ln
C. 4 ln
D. 5 ln
9 .Khi mi thnh lp quõn i nhõn dõn Vit Nam cú tờn l gỡ?

Quõn i quc gia Vit Nam
B. Cu quc quõn
C. Vit Nam tuyờn truyn gii phúng quõn
D. V quc on
10. Tờn ca lit s - tỏc gi ca cun nht kớ mói mói tui 20 l ai?
I. P N
1 C. Vit Nam tuyờn truyn gii phúng quõn
2. B. Vừ Nguyờn Giỏp
3. D. 22/12/1944
4 Vừ Th Sỏu
5 nguyờn th minh khai
6. B Vn n
7. Phan ỡnh giút
8. D .5 ln
Vit Nam Tuyờn truyn Gii phúng quõn thnh lp ngy 22 thỏng
12 nm 1944 ; Ngy 15 thỏng 4 nm 1945 i tờn thnh Gii phúng quõn; Ngy 22
thỏng 5 nm 1946, theo Sc lnh 71/SL ca Ch tch nc, V quc on i tờn
thnh Quõn i Quc gia Vit Nam; Nm 1950, Quõn i Quc gia Vit Nam i tờn
thnh Quõn i Nhõn dõn Vit Nam
9. C. Vit Nam tuyờn truyn gii phúng quõn
10. Nguyn vn thc
Thử vieọn Trửụứng tiu hoùc Phỳ Ngha Bự Gia Mp Trang 13
Th mc sỏch: K nim ngy 22 thỏng 12 ngy Quõn i nhõn dõn Vit Nam
Thõn ỏi cho cỏc bn! Hy vng cun sỏch s giỳp cỏc em bit c nhng
mc lch s quan trng ca ngy thnh lõp Quõn i nhõn dõn Vit Nam.
Thử vieọn Trửụứng tiu hoùc Phỳ Ngha Bự Gia Mp Trang 14
Th mc sỏch: K nim ngy 22 thỏng 12 ngy Quõn i nhõn dõn Vit Nam
MC LC
I. Li gii thiu
II. 22-12-1944 Thnh lp Quõn i nhõn dõn Vit Nam.

III. Tỡm hiu v tờn cu quõn i nhõn dõn Vit Nam.
IV. Mt s trn ỏnh ln ó din ra vo thi gian ny .
V. Cỏc tng lnh tiờu biu.
VI. Cỏc trn ỏnh ln .
VII. Cỏc cõu hi tỡm hiu v ngy 22/12.
Thử vieọn Trửụứng tiu hoùc Phỳ Ngha Bự Gia Mp Trang 15