Từ lý luận CNXH đến nhận thức về CNXH những nhận xét đánh giá

Đề tài 2: Từ lý luận CNXH (theo cách nhìn quan điểm Hồ Chí Minh )đến nhận
thức về CNXH(theo cách nhìn bản thân )- những nhận xét đánh giá
NHĨM 1:
1.Những nhận xét về CNXH (từ quan điểm HCM đến cách nhìn bản thân )
a,Quan điểm của Chủ Tịch Hồ Chí Minh về chủ nghĩa xã hội :
- Định nghĩa chủ nghĩa xã hội như một chế độ xã hội hoàn chỉnh đối lập với chế độ
tư bản chủ nghĩa;
- Định nghĩa chủ nghĩa xã hội bằng cách chỉ ra các mặt riêng biệt của nó (về kinh
tế, chính trị, xã hội, văn hoá, quan hệ quốc tế...);
- Định nghĩa chủ nghĩa xã hội bắng cách nêu bật mục tiêu (tổng qt và cụ thể) của
nó,......
b,Q trình hình thành tư tưởng của Bác về cnxh:
- Vào những năm hai mươi thế kỷ XX:
Hồ Chí Minh xác định mục tiêu chung của chủ nghĩa xã hội là đảm bảo cho
mọi người không phân biệt chủng tộc và nguồn gốc sự tự do, bình đẳng, bác ái,
đồn kết, ấm no, việc làm cho mọi người và niềm vui, hồ bình, hạnh phúc cho
mọi người. Nghĩa là, chủ nghĩa xã hội hướng tới bảo đảm các giá trị làm người
chân chính trong q trình phát triển các quan hệ xã hội mang đúng bản chất
người cao quý.
- Vào những năm năm mươi, sáu mươi (khi miền Bắc trực tiếp xây dựng chủ nghĩa
xã hội):
Người xác định rõ mục tiêu của chủ nghĩa xã hội là thoả mãn các nhu cầu sinh
tồn và phát triển của con người: chủ nghĩa xã hội trước hết nhằm làm cho nhân
dân lao động thoát nạn bần cùng, làm cho mọi người có cơng ăn việc làm, được
ấm no
và sống một đời hạnh phúc; hoặc ở mức độ khái quát cao hơn: mục tiêu của chủ
nghĩa xã hội là không ngừng cải thiện và nâng cao đời sống của nhân dân, cả
đời sống vật chất và cả đời sống tinh thần. Đây là cách diễn đạt Người thường
dùng nhất.
Trong các tác phẩm của mình, Hồ Chí Minh khơng để lại một định nghĩa cô định về
chủ nghĩa xã hội. Với cách diễn đạt dụng dị, dễ hiểu, dễ nhớ, khái niệm “chủ nghĩa xã

hội” được Người tiếp cận ở nhiều góc độ khác nhau bằng cách chỉ ra đặc trưng ở một
lĩnh vực nào đó (như kinh tế, chính trị, văn hóa, khoa học - kỹ thuật, động lực, nguồn
lực, v.v.) của chủ nghĩa xã hội; song tất cả đều hướng đến mục tiêu cơ bản của nó mà
theo Người: “Nói một cách tóm tắt, mộc mạc, chủ nghĩa xã hội trước hết nhằm làm


cho nhân dân lao động thoát nạn bẩn cùng, làm cho mọi người có cơng ăn việc làm,
được ấm no và sống một đời hạnh phúc”, là làm sao cho dân giàu, nước mạnh”.
So sánh các chế độ xã hội đã tồn tại trong lịch sử để thấy sự khác nhau về bản
chất giữa chủ nghĩa xã hội với các chế độ khác, Hồ Chí Minh viết; “Trong xã hội có
giai cấp bóc lột thống trị, chỉ có lợi ích cá nhân của một số rất ít người thuộc giai cấp
thống trị là được thỏa mãn, cịn lợi ích cá nhân của quần chúng lao động thì bị giây
xéo. Trái lại, trong chế độ xã hội chủ nghĩa và cộng sản chủ nghĩa là chế độ do nhân
dân lao động làm chủ, thì mỗi người là một bộ phận của của tập thể, giữ một vị trí
nhất định và đóng góp một phần cơng lao trong xã hội. Cho nên lợi ích cá nhân là nằm
trong lợi ích của tập thể, là một bộ phận của lợi ích tập thể. Lợi ích chung của tập thể
được bảo đảm thì lợi ích riêng của cá nhân mới có điều kiện được thỏa mãn”, Người
khẳng định mục đích của cách mạng Việt Nam là tiến đến chủ nghĩa xã hội, rồi đến
chủ nghĩa cộng sản vì: Chủ nghĩa cộng sản có hai giai đoạn. Giai đoạn thấp, tức là chủ
nghĩa xã hội; giai đoạn cao, tức là chủ nghĩa cộng sản. Hai giai đoạn ấy giống nhau ở
chỗ: Sức sản xuất đã phát triển cao; nên tảng kinh tế thì tư liệu sản xuất đều là của
chung; Khơng có giai cấp ấp bức bóc lột. Hai giai đoạn ấy khác nhau ở chỗ: Chủ
nghĩa xã hội vẫn có: thút ít vết tích xã hội cũ. Xã hội cộng sản thì hồn tồn khơng
cịn vết tích xã hội cũ.
Trong các tác phẩm của mình, Hồ Chí Minh khơng để lại một định nghĩa cô
định về chủ nghĩa xã hội. Với cách diễn đạt dụng dị, dễ hiểu, dễ nhớ, khái niệm “chủ
nghĩa xã hội” được Người tiếp cận ở nhiều góc độ khác nhau bằng cách chỉ ra đặc
trưng ở một lĩnh vực nào đó (như kinh tế, chính trị, văn hóa, khoa học - kỹ thuật, động
lực, nguồn lực, v.v.) của chủ nghĩa xã hội; song tất cả đều hướng đến mục tiêu cơ bản
của nó mà theo Người: “Nói một cách tóm tắt, mộc mạc, chủ nghĩa xã hội trước hết

nhằm làm cho nhân dân lao động thoát nạn bẩn cùng, làm cho mọi người có cơng ăn
việc làm, được ấm no và sống một đời hạnh phúc”, là làm sao cho dân giàu, nước
mạnh”.
Mục tiêu tổng quát :
Ở Hồ Chí Minh, mục tiêu chung của chủ nghĩa xã hội và mục tiêu phấn
đấu của Người là một, đó là độc lập, tự do cho dân tộc, hạnh phúc cho nhân
dân; đó là làm sao cho nước ta được hồn tồn độc lập, dân ta được hoàn toàn
tự do, đồng bào ta ai cũng có cơm ăn, áo mặc, ai cũng được học hành. Đó cũng
chính là mục tiêu tổng qt theo cách diễn đạt của Hồ Chí Minh về chủ nghĩa
xã hội.
Mục tiêu của chủ nghĩa xã hội cũng chính là khát vọng, mong muốn
cháy bỏng mà Hồ Chí Minh hy sinh cả cuộc đời mình để phấn đấu vươn tới:
xây dựng một nước Việt Nam hồ bình, thống nhất, độc lập, dân chủ, giàu
mạnh và góp phần xứng đáng vào sự nghiệp cách mạng của thế giới.


Chủ tịch Hồ Chí Minh là Anh hùng giải phóng dân tộc, Nhà văn hóa kiệt
xuất. Người đã để lại cho Đảng ta, dân tộc ta một di sản tư tưởng, đạo đức,
phong cách vô cùng quý giá; là ngọn đuốc soi đường, chỉ lối cho cách mạng
Việt Nam vượt qua mn vàn khó khăn, thử thách trong q trình đấu tranh
giành độc lập dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa,
tiến hành công cuộc đổi mới đạt được những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch
sử, làm cho vị thế, uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế được nâng cao.
Đồng thời ta có thể nhận thấy rằng tư tưởng Hồ Chí Minh về mục tiêu
của chủ nghĩa xã hội đã kế thừa và vận dụng sáng tạo quan điểm của chủ nghĩa
Mác – lênin vào thực tiễn đất nước ta. Xã hội chủ nghĩa – xã hội mới theo tư
tưởng Hồ Chí Minh thực sự là một xã hội nhân đạo vì con người , tất cả hạnh
phúc của nhân dân, xóa bỏ mọi áp bức bóc lột, bất cơng giữa người với người.
Tất cả vì độc lập vì tự do, hạnh phúc của nhân dân. Tư tưởng Hồ Chí Minh
thực sự trở thành kim chỉ nam cho hành động của chúng ta để hoàn thành sự

nghiệp đổi mới của đất nước ta hiện nay.
Và điều hết sức quan trọng là phải luôn luôn kiên định và vững vàng trên
nền tảng tư tưởng lý luận của chủ nghĩa Mác - Lênin - học thuyết khoa học và
cách mạng của giai cấp cơng nhân và quần chúng lao động. Tính khoa học và
cách mạng triệt để của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh là những
giá trị bền vững, đã và đang được những người cách mạng theo đuổi và thực
hiện. Nó sẽ cịn tiếp tục phát triển và có sức sống trong thực tiễn cách mạng
cũng như trong thực tiễn phát triển của khoa học. Chúng ta cần tiếp thu, bổ
sung một cách có chọn lọc trên tinh thần phê phán và sáng tạo những thành tựu
mới nhất về tư tưởng và khoa học để chủ nghĩa, học thuyết của chúng ta luôn
luôn tươi mới, luôn luôn được tiếp thêm sinh lực mới, mang hơi thở của thời
đại, khơng rơi vào xơ cứng, trì trệ, lạc hậu so với cuộc sống.
-Những điểm mạnh
Nhờ thực hiện đường lối đổi mới, nền kinh tế bắt đầu phát triển kinh tế đã giúp
đất nước thốt khỏi tình trạng khủng hoảng kinh tế - xã hội những năm 80 và cải thiện
đáng kể đời sống của nhân dân. Hiện nay, Việt Nam có 95% người lớn biết đọc, biết
viết. Trong khi chưa thực hiện được việc bảo đảm cung cấp dịch vụ y tế miễn phí cho
tồn dân, Việt Nam tập trung vào việc tăng cường y tế phòng ngừa, phịng, chống dịch
bệnh, hỗ trợ các đối tượng có hồn cảnh khó khăn. Nhiều dịch bệnh vốn phổ biến
trước đây đã được khống chế thành cơng.
Cũng nhờ kinh tế có bước phát triển nên chúng ta đã có điều kiện để chăm sóc
tốt hơn những người có cơng, phụng dưỡng các Bà Mẹ Việt Nam Anh hùng, chăm lo
cho phần mộ của các liệt sĩ đã hy sinh cho Tổ quốc. Hiện Việt Nam có khoảng 70%
dân số sử dụng Internet, là một trong những nước có tốc độ phát triển công nghệ tin
học cao nhất thế giới. Liên hợp quốc đã công nhận Việt Nam là một trong những nước


đi đầu trong việc hiện thực hoá các Mục tiêu Thiên niên kỷ. Năm 2019, chỉ số phát
triển con người của Việt Nam đạt mức 0,704, thuộc nhóm nước có HDI cao của thế
giới, nhất là so với các nước có cùng trình độ phát triển.

Những thành tựu đổi mới tại Việt Nam đã chứng minh rằng, phát triển theo
định hướng xã hội chủ nghĩa khơng những có hiệu quả tích cực về kinh tế mà cịn giải
quyết được các vấn đề xã hội tốt hơn nhiều so với các nước tư bản chủ nghĩa có cùng
mức phát triển kinh tế.
- Những điểm hạn chế
Bên cạnh những thành tựu, mặt tích cực là cơ bản, chúng ta cũng cịn khơng ít
khuyết điểm, hạn chế và đang phải đối mặt với những thách thức mới trong quá trình
phát triển đất nước. Trong khi đó, sự cạnh tranh đang diễn ra ngày càng quyết liệt
trong q trình tồn cầu hố và hội nhập quốc tế.
tình trạng tham nhũng, lãng phí, suy thối về tư tưởng chính trị và đạo đức, lối sống
vẫn diễn ra trong một bộ phận cán bộ, đảng viên. Trong khi đó, các thế lực xấu, thù
địch lại ln tìm mọi thủ đoạn để can thiệp, chống phá, gây mất ổn định, thực hiện âm
mưu "diễn biến hồ bình" nhằm xóa bỏ chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam. Đảng ta nhận
thức rằng, hiện nay Việt Nam đang trong quá trình xây dựng, quá độ lên chủ nghĩa xã
hội. Trong thời kỳ quá độ, các nhân tố xã hội chủ nghĩa được hình thành, xác lập và
phát triển đan xen, cạnh tranh với các nhân tố phi xã hội chủ nghĩa, gồm cả các nhân
tố tư bản chủ nghĩa trên một số lĩnh vực.
Sự đan xen, cạnh tranh này càng phức tạp và quyết liệt trong điều kiện cơ chế
thị trường và mở cửa, hội nhập quốc tế. Bên cạnh các mặt thành tựu, tích cực, sẽ ln
có những mặt tiêu cực, thách thức cần được xem xét một cách tỉnh táo và xử lý một
cách kịp thời, hiệu quả. Đi lên theo định hướng xã hội chủ nghĩa là một q trình
khơng ngừng củng cố, tăng cường, phát huy các nhân tố xã hội chủ nghĩa để các nhân
tố đó ngày càng chi phối, áp đảo và chiến thắng. Thành công hay thất bại là phụ thuộc
trước hết vào sự đúng đắn của đường lối, bản lĩnh chính trị, năng lực lãnh đạo và sức
chiến đấu của Đảng.
Con đường CNXH phù hợp với thực tiễn đất nước hiện nay :
1.Kiên định con đường CNXH là vấn đề sống cịn đối với chế độ ta
Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng trong phát biểu tại phiên khai mạc
Đại hội XIII khẳng định rõ: “Con đường đi lên CNXH của chúng ta là đúng đắn, phù
hợp với quy luật khách quan, với thực tiễn Việt Nam và xu thế phát triển của thời

đại”.Có thể khái quát trong 5 chữ: “Kiên định và sáng tạo!”.
2.Khát vọng luôn gắn liền với mục tiêu, con đường đi lên CNXH
Trên thế giới này, có dân tộc nào, đất nước nào khơng có khát vọng, mong muốn
được phát triển, được ấm no, tự do và hạnh phúc? Nhưng chỉ có khát vọng thơi thì


chưa đủ. Đi kèm với đó phải có tầm nhìn, bước đi đúng đắn, song tầm nhìn, bước đi
mà Đảng ta xác định cho đất nước cùng với khát vọng mạnh mẽ là không thể phiêu
lưu, mạo hiểm; không thể thiếu tính cách mạng, biện chứng để dễ dãi từ bỏ CNXH, đi
theo mơ hình dân chủ phương Tây... Bài học nhãn tiền từ khơng ít đất nước, dân tộc
trong trào lưu "Mùa xuân Arab" cách đây hơn 10 năm đã cho thấy, chỉ với khát vọng
phát triển nhưng thiếu tỉnh táo, thiếu sự lãnh đạo sáng suốt của những chính đảng và
thiếu con đường cách mạng đúng đắn, cái gọi là phong trào cách mạng "Mùa xuân
Arab" đã biến thành mùa đông của đau thương, chiến tranh và ly tán.
3.Xử lý tốt mối quan hệ giữa kiên định và đổi mới
Kiên định khơng có nghĩa là bảo thủ, trì trệ.Cần nắm vững và xử lý tốt mối
quan hệ giữa kiên định và đổi mới, vận dụng sáng tạo. Nếu chỉ "kiên định" một cách
máy móc thì dễ dẫn đến giáo điều, cứng nhắc, bảo thủ, nhưng nếu không kiên định,
mà "đổi mới" một cách vơ ngun tắc thì cũng rất dễ rơi vào chủ nghĩa xét lại, chệch
hướng, "đổi màu". Cho nên phải hiểu rõ, vận dụng đúng phương pháp biện chứng của
chủ nghĩa Mác-Lênin: Kiên định phải gắn liền với sáng tạo và sáng tạo phải trên cơ sở
kiên định phù hợp với thực tiễn, với yêu cầu đổi mới, hội nhập và phát triển đất
nước”.
Thực tiễn đó cho thấy, nhìn lại 35 năm thực hiện cơng cuộc đổi mới, 30 năm
thực hiện Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên CNXH, lý luận về
đường lối đổi mới, về CNXH và con đường đi lên CNXH ở nước ta ngày càng được
xác định rõ hơn và từng bước được hiện thực hóa. Đất nước chưa bao giờ có được cơ
đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín như ngày nay. Đây là niềm tự hào, là động lực, nguồn lực
quan trọng, là niềm tin để toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta vượt qua mọi khó khăn,
thách thức, tiếp tục vững bước trên con đường đổi mới toàn diện, đồng bộ; phát triển

nhanh và bền vững đất nước.