Quản lý cho vay tại các ngân hàng thương mại của Ngân hàng Nhà nước chi nhánh tỉnh Cao Bằng

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN
------------

LÊ THỊ KIỀU VÂN

QUẢN LÝ CHO VAY TẠI CÁC NGÂN HÀNG
THƯƠNG MẠI CỦA NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC
CHI NHÁNH TỈNH CAO BẰNG

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ

Hà Nội- 2021

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN
------------


2
2

LÊ THỊ KIỀU VÂN

QUẢN LÝ CHO VAY TẠI CÁC NGÂN HÀNG
THƯƠNG MẠI CỦA NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC
CHI NHÁNH TỈNH CAO BẰNG

Chuyên ngành: Quản lý Kinh tế và Chính sách
Mã ngành: 8340410

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ
Người hướng dẫn khoa học:

GS.TS ĐỖ HOÀNG TOÀN

Hà Nội- 2021

2
2


LỜI CAM ĐOAN
Tôi đã đọc và hiểu về các hành vi vi phạm sự trung thực trong học thuật. Tôi
cam kết bằng danh dự cá nhân rằng nghiên cứu này do tôi thực hiện và không vi
phạm yêu cầu về sự trung thực trong học thuật.
Hà Nội, ngày 02 tháng 11 năm 2021
Tác giả luận văn

Lê Thị Kiều Vân

3


LỜI CẢM ƠN
Trong thời gian học tập và nghiên cứu, tôi đã nhận được sự hướng dẫn và giúp đỡ
tận tình của các tập thể, cá nhân. Với tình cảm chân thành, tôi xin gửi lời cảm ơn đến:
Ban Giám hiệu, các giảng viên Trường Đại học Kinh tế Quốc dân đã giảng
dạy và tạo điều kiện giúp đỡ tôi trong khóa học và trong q trình thực hiện cuốn
luận văn này.
Đặc biệt tơi xin bày tỏ lịng biết ơn sâu sắc tới GS.TS Đỗ Hoàng Toàn là người
hướng dẫn khoa học đã tận tình chỉ bảo và cho tơi những lời khun sâu sắc, khơng
những giúp tơi hồn thành luận văn, mà cịn truyền đạt cho tơi những kiến thức q
báu.

Tơi cũng xin cảm ơn các đồng chí lãnh đạo cùng cán bộ công chức tại Ngân
hàng Nhà nước Chi nhánh tỉnh Cao Bằng đã tạo mọi điều kiện tốt nhất cho tơi trong
q trình làm luận văn.
Tơi xin cảm ơn gia đình, bạn bè và đồng nghiệp, những người luôn sát cánh
động viên và giúp đỡ tôi trong suốt thời gian học tập và nghiên cứu.
Xin chân thành cảm ơn!
Hà Nội, ngày 02 tháng 11 năm 2021
Tác giả luận văn

Lê Thị Kiều Vân

4


MỤC LỤC

5


DANH MỤC VIẾT TẮT
BCTC
HTX
NHNN
NHTM
NNNT
SXKD
TCTD
TMCP

Báo cáo tài chính

Hợp tác xã
Ngân hàng Nhà nước
Ngân hàng thương mại
Nông nghiệp nông thôn
Sản xuất kinh doanh
Tổ chức tín dụng
Thương mại cổ phần

6


DANH MỤC BẢNG, HÌNH, HỘP
Bảng:
Hình:
Hình 2.1: Cơ cấu tổ chức Ngân hàng Nhà nước chi nhánh tỉnh Cao Bằng..............51
Hình 2.2. Tình hình nguồn vốn huy động và quản lý của các NHTM trên địa bàn
tỉnh Cao Bằng.........................................................................................54
Hình 2.3. Tình hình cho vay của các NHTM trên địa bàn tỉnh Cao Bằng................56
Hình 2.4. Tăng trưởng dư nợ cho vay các NHTM tại tỉnh Cao Bằng......................59
Hình 2.5. Bộ máy quản lý cho vay tại NHNN chi nhánh tỉnh Cao Bằng.................63
Hình 2.6. So sánh nguồn vốn và dư nợ cho vay tại các NHTM tỉnh Cao Bằng.......64
Hình 3.1. Sơ đồ phối hợp quản lý cho vay của NHNN chi nhánh.........................105

7


TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN
------------

LÊ THỊ KIỀU VÂN

QUẢN LÝ CHO VAY TẠI CÁC NGÂN HÀNG
THƯƠNG MẠI CỦA NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC
CHI NHÁNH TỈNH CAO BẰNG

Chuyên ngành: Quản lý Kinh tế và Chính sách
Mã ngành: 8340410

TĨM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ

Hà Nội- 2021
8


9

TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ
Cho vay là nghiệp vụ có vị trí quan trọng trong hoạt động kinh doanh của
mỗi ngân hàng thương mại (NHTM), là nghiệp vụ truyền thống tạo ra lợi nhuận
lớn trong hoạt động ngân hàng. Đồng thời đó cũng là nghiệp vụ có tính đa dạng,
phong phú, tiềm ẩn nhiều rủi ro. Để hoạt động ngân hàng nói chung, hoạt động
cho vay nói riêng tuân thủ quy định pháp luật, nguồn vốn cho vay phát huy hiệu
quả góp phần phát triển kinh tế- xã hội, các ngân hàng kinh doanh trong mơi
trường cạnh tranh bình đẳng, lành mạnh, đảm bảo an toàn hoạt động của hệ thống
ngân hàng cần có vai trị quản lý nhà nước của Ngân hàng Nhà nước (NHNN).
Thực hiện chức năng quản lý hoạt động của các ngân hàng, NHNN chi nhánh tỉnh
Cao Bằng đã thực hiện nhiệm vụ quản lý cho vay thông qua công tác tuyên truyền,
chỉ đạo tổ chức thực hiện, thanh tra, kiểm tra, giám sát tình hình thực hiện cho vay
của các tổ chức tín dụng cũng như các NHTM.
Hoạt động cho vay trên địa bàn tỉnh Cao Bằng thời gian qua đã được các

NHTM chú trọng thực hiện. Doanh số cho vay và dư nợ hằng năm đều tăng trưởng,
vốn tín dụng ngân hàng đã được khách hàng sử dụng phục vụ cho hoạt động sản
xuất kinh doanh (SXKD) và nhu cầu đời sống, vốn vay được sử dụng đúng mục
đích, phát huy hiệu quả, tạo việc làm ổn định cho người lao động, thực hiện đầy đủ
nghĩa vụ nộp thuế cho Nhà nước. Tuy nhiên, hoạt động cho vay cũng tiềm ẩn nhiều
rủi ro từ cả khách hàng và phía ngân hàng. Đó là do khách hàng SXKD thua lỗ,
giảm thu nhập, mất việc làm nên khi đến kỳ hạn trả nợ, khách hàng khơng đủ khả
năng tài chính trả các khoản nợ gốc và lãi đến hạn; khách hàng sử dụng vốn vay sai
mục đích, cố tình trây ỳ trong việc trả nợ; rủi ro từ phía nhân viên ngân hàng như:
năng lực thẩm định và quản lý khoản vay hạn chế, rủi ro từ đạo đức của nhân viên
ngân hàng... Do đó đòi hỏi phải tăng cường quản trị rủi ro đối với hoạt động cho
vay của các NHTM cũng như quản lý nhà nước đối với hoạt động tín dụng ngân
hàng.
Chính vì lí do trên, học viên chọn đề tài “Quản lý cho vay tại các ngân
hàng thương mại của Ngân hàng Nhà nước chi nhánh tỉnh Cao Bằng” làm đề tài
9


10

cho luận văn tốt nghiệp cao học của mình.
Luận văn được thực hiện nhằm mục đích tìm ra các giải pháp hoàn thiện quản
lý cho vay tại các NHTM của NHNN chi nhánh tỉnh Cao Bằng trong thời gian tới.
Ngoài phần mở đầu, lời cảm ơn, mục lục, các danh mục và phụ lục, luận văn
bao gồm có 3 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận và kinh nghiệm thực tiễn về quản lý cho vay tại các
ngân hàng thương mại của Ngân hàng Nhà nước chi nhánh.
Chương 2: Phân tích thực trạng quản lý cho vay tại các ngân hàng thương
mại của Ngân hàng Nhà nước chi nhánh tỉnh Cao Bằng.
Chương 3: Phương hướng và giải pháp hoàn thiện quản lý cho vay tại các

ngân hàng thương mại của Ngân hàng Nhà nước chi nhánh tỉnh Cao Bằng.
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ KINH NGHIỆM THỰC TIỄN QUẢN LÝ
CHO VAY TẠI CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỦA NGÂN HÀNG NHÀ
NƯỚC CHI NHÁNH
Chương 1 của luận văn đã trình bày cơ sở lý luận về cho vay tại NHTM và
quản lý cho vay tại các NHTM của NHNN chi nhánh. Theo đó quản lý cho vay tại
các NHTM của NHNN chi nhánh là một dạng quản lý nhà nước theo chức năng,
trong đó, NHNN chi nhánh với quyền lực nhà nước của mình (thẩm quyền và uy
quyền), sử dụng các phương pháp, công cụ quản lý tác động tới hoạt động cho vay
của các NHTM nhằm duy trì và phát triển thị trường tín dụng, đảm bảo an tồn hoạt
động ngân hàng, đóng góp vào cơng cuộc xây dựng và phát triển kinh tế xã hội địa
phương.
Mục tiêu quản lý cho vay tại các NHTM của NHNN chi nhánh là nhằm đảm
bảo các NHTM chấp hành đúng quy định về cho vay; Đảm bảo hoạt động cho vay
lành mạnh, an tồn, tăng trưởng dư nợ cho vay phù hợp; Góp phần thúc đẩy kinh tế,
xã hội ở địa phương phát triển.
Nội dung quản lý cho vay tại các NHTM của NHNN chi nhánh tỉnh bao
gồm: quản lý nguồn vốn cho vay; quản lý đối tượng, lĩnh vực, chương trình cho
10


11

vay; quản lý lãi suất cho vay; quản lý việc chấp hành quy chế, quy trình cho vay;
quản lý chất lượng cho vay. NHNN chi nhánh quản lý cho vay theo quy trình có sự
tham gia của hai phịng chun môn với các nhiệm vụ khác nhau để đảm bảo hoạt
động cho vay các NHTM đúng pháp luật, an toàn, hiệu quả. Công cụ quản lý cho
vay các NHTM của NHNN chi nhánh được sử dụng gồm công cụ kinh tế, cơng cụ
hành chính và cơng cụ tun truyền, giáo dục.
Ngoài ra, chương 1 cũng nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý cho

vay tại các NHTM của NHNN chi nhánh bao gồm các yếu tố thuộc về NHNN chi
nhánh như năng lực cán bộ công chức quản lý; sự phối hợp giữa các phòng của
NHNN chi nhánh; yếu tố tạo động lực làm việc cho cán bộ công chức trong NHNN
chi nhánh; thiết bị phục vụ quản lý; các yếu tố khác từ phía NHNN Việt Nam,
NHTM và đặc thù kinh tế - xã hội của địa phương. Từ kinh nghiệm trong quản lý
cho vay của một số NHNN chi nhánh các tỉnh, rút ra kinh nghiệm trong quản lý cho
vay đối với NHNN chi nhánh tỉnh Cao Bằng.
CHƯƠNG 2: PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG QUẢN LÝ CHO VAY TẠI CÁC
NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỦA NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC
CHI NHÁNH TỈNH CAO BẰNG
Phần đầu chương 2, tác giả giới thiệu về NHNN chi nhánh tỉnh Cao Bằng với
chức năng nhiệm vụ chủ yếu là tham mưu, giúp Thống đốc NHNN thực hiện quản
lý nhà nước về tiền tệ, hoạt động ngân hàng và ngoại hối trên địa bàn tỉnh Cao
Bằng.
Tiếp theo là nội dung giới thiệu khái quát hoạt động của các NHTM trên địa
bàn tỉnh Cao Bằng giai đoạn 2018-2020. Trên địa bàn tỉnh Cao Bằng hiện nay có 4
chi nhánh NHTM cấp tỉnh và các chi nhánh, phòng giao dịch trực thuộc hoạt động,
thực hiện các nghiệp vụ về huy động vốn, tín dụng, thanh tốn trong nước và quốc
tế và các dịch vụ ngân hàng khác. Thời gian qua, các chi nhánh NHTM tích cực
triển khai cung ứng các sản phẩm dịch vụ ngân hàng đến các tổ chức, doanh nghiệp
và người dân trên địa bàn, đảm bảo an toàn hoạt động và hiệu quả kinh doanh.
11


12

Nội dung trọng tâm của chương 2, tác giả tập trung phân tích làm rõ thực
trạng quản lý cho vay của NHNN chi nhánh tỉnh Cao Bằng đối với các chi nhánh
NHTM đóng trên địa bàn theo các nội dung trong khung lý thuyết nêu ở chương 1:
thực trạng thực hiện mục tiêu quản lý cho vay, bộ máy quản lý cho vay tại NHNN

chi nhánh tỉnh, nội dung quản lý, quy trình quản lý và cơng cụ quản lý cho vay.
Qua đánh giá thực trạng cho thấy hoạt động quản lý cho vay của NHNN chi
nhánh tỉnh Cao Bằng đã có những thành cơng nhất định: Bộ máy quản lý cho vay
được bổ sung, kiện toàn, chất lượng cán bộ quản lý ngày càng nâng cao; NHNN chi
nhánh thường xuyên theo dõi, đánh giá việc chấp hành các quy định của NHTM đối
với các nội dung: nguồn vốn cho vay, đối tượng, lĩnh vực, chương trình cho vay, lãi
suất cho vay, chấp hành quy chế, quy trình cho vay và quản lý chất lượng cho vay,
các NHTM chấp hành tương đối tốt các quy định về cho vay, khách hàng vay vốn
sử dụng đúng mục đích và phát huy hiệu quả; Việc thực hiện quy trình quản lý cho
vay về cơ bản đáp ứng được yêu cầu quản lý; Các công cụ quản lý được sử dụng
linh hoạt, phát huy hiệu quả trong công tác quản lý cho vay tại các NHTM.
Mặc dù đạt được nhiều kết quả tích cực nhưng hoạt động quản lý cho vay
của NHNN chi nhánh tỉnh Cao Bằng vẫn còn tồn tại một số hạn chế như sau: một số
cán bộ công chức quản lý cho vay khơng có nhiều kinh nghiệm trong quản lý, cơng
chức mới cịn thụ động, lúng túng trong việc nghiên cứu, tham mưu quản lý; Cán bộ
thuộc Thanh tra giám sát ngân hàng vừa giám sát và thanh tra hoạt động cho vay tại
các NHTM sẽ không đảm bảo sự khách quan và chưa chuyên sâu thực hiện nhiệm
vụ; Một số chương trình cho vay của Chính phủ, NHNN Việt Nam đã triển khai nhưng
công tác tuyên truyền, tổ chức thực hiện còn hạn chế, việc đánh giá kết quả hằng năm,
sơ kết, tổng kết chưa quan tâm thực hiện đầy đủ; Đối tượng khách hàng doanh nghiệp
không mở rộng, thị phần dư nợ giảm dần; Việc thực hiện các quy định cho vay tại
một số NHTM còn chưa tốt, vẫn còn để xảy ra vi phạm quy định về cho vay, tỷ lệ
nợ xấu có xu hướng tăng lên; Một số công cụ quản lý cho vay chưa được NHNN
chi nhánh tỉnh vận dụng triệt để như ngành ngân hàng chưa thực hiện gặp gỡ, đối
thoại với doanh nghiệp và người dân, công tác thanh tra, giám sát chưa thực hiện
12


13

hết chức năng và chậm đổi mới, chưa xử phạt các ngân hàng vi phạm quy định cho
vay; NHNN chi nhánh tỉnh chưa có đánh giá riêng về hoạt động cho vay tại các
NHTM cũng như cho vay của các TCTD trên địa bàn tỉnh.
Nguyên nhân là do nguồn nhân lực của NHNN chi nhánh tỉnh Cao Bằng còn
chưa đáp ứng được yêu cầu; Chưa xây dựng quy trình quản lý cho vay các NHTM
tại NHNN chi nhánh; Việc đánh giá chất lượng công việc đối với cán bộ công
chức NHNN chi nhánh, cũng như công chức quản lý cho vay cịn mang tính định
tính, khơng có chỉ tiêu cụ thể để đánh giá hiệu quả công việc của từng công
chức; Cơ sở vật chất kỹ thuật phục vụ quản lý vừa thiếu vừa lạc hậu. Bên cạnh đó
cịn có nguyên nhân từ phía cơ chế chính sách pháp luật trong cho vay; Tỉnh Cao
Bằng là tỉnh miền núi biên giới, điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn, địa hình phức
tạp, giao thơng đi lại khơng thuận tiện; Các doanh nghiệp, hộ kinh doanh có quy mơ
nhỏ và siêu nhỏ, các hộ nông dân sản xuất manh mún, thiếu tính liên kết, năng lực
quản lý cịn hạn chế, chưa linh hoạt, nhạy bén trong SXKD. Đó là những hạn chế
ảnh hưởng đến việc cho vay của các NHTM cũng như công tác quản lý cho vay của
NHNN chi nhánh tỉnh Cao Bằng.
CHƯƠNG 3: PHƯƠNG HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUẢN LÝ
CHO VAY TẠI CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỦA NGÂN HÀNG NHÀ
NƯỚC CHI NHÁNH TỈNH CAO BẰNG
Trong phần đầu của chương 3, tác giải trình bày mục tiêu và phương hướng
hoàn thiện quản lý cho vay tại các NHTM của NHNN chi nhánh tỉnh Cao Bằng.
Nội dung tiếp theo tác giả tập trung trình bày các giải pháp hoàn thiện quản
lý cho vay tại các NHTM của NHNN chi nhánh tỉnh Cao Bằng bao gồm:
- Các giải pháp hoàn thiện bộ máy quản lý cho vay của NHNN chi nhánh
tỉnh Cao Bằng theo hướng phân công nhiệm vụ độc lập giữa bộ phận Thanh tra và
Giám sát; phân công nhiệm vụ rõ ràng cho công chức quản lý cho vay phòng Tổng
hợp; xây dựng quy chế phối hợp, trao đổi thông tin quản lý cho vay giữa phòng
Tổng hợp và Thanh tra giám sát ngân hàng. Đồng thời NHNN chi nhánh tỉnh Cao
13

14

Bằng cần tăng cường nâng cao chất lượng nguồn nhân lực của NHNN chi nhánh
tỉnh, coi đó là nhiệm vụ thường xuyên nhằm đáp ứng yêu cầu quản lý.

14


15

- Các giải pháp hoàn thiện nội dung quản lý cho vay tại NHTM của NHNN
chi nhánh tỉnh Cao Bằng như tăng cường chỉ đạo các NHTM đẩy mạnh triển khai
các chương trình cho vay, mở rộng đối tượng cho vay là doanh nghiệp, hợp tác xã;
Tăng cường chỉ đạo các NHTM thực hiện tốt các quy chế, quy trình cho vay; Tăng
cường quản lý chất lượng cho vay.
- Các giải pháp hồn thiện quy trình quản lý cho vay tại các NHTM của
NHNN chi nhánh tỉnh Cao Bằng, trong đó chỉ rõ các bước thực hiện quy trình quản
lý và mối quan hệ phối hợp, trao đổi, cung cấp thông tin giữa các bộ phận quản lý
cho vay của NHNN chi nhánh tỉnh Cao Bằng.
- Các giải pháp hoàn công cụ quản lý cho vay tại các NHTM của NHNN chi
nhánh tỉnh Cao Bằng như tăng cường công tác tuyên truyền; tăng cường công tác
thông tin, báo cáo; sử dụng linh hoạt công cụ kinh tế trong quản lý cho vay; đổi mới
công tác giám sát; đổi mới công tác thanh tra.
- Một số giải pháp khác, đó là tăng cường mối quan hệ phối hợp giữa NHNN
chi nhánh tỉnh với cấp ủy, chính quyền, các sở, ban ngành địa phương; tăng cường
ứng dụng công nghệ hiện đại trong quản lý cho vay.
Bên cạnh đó, tác giả cũng đưa ra một số kiến nghị thực hiện giải pháp đối
với Ngân hàng Nhà nước Việt Nam.
KẾT LUẬN

Đề tài: “Quản lý cho vay tại các ngân hàng thương mại của Ngân hàng nhà
nước chi nhánh tỉnh Cao Bằng” đã thực hiện được các nhiệm vụ cơ bản sau đây:
Về mặt lý luận, thông qua nghiên cứu, tác giả đã hệ thống hóa được những
vấn đề lý luận cơ bản về quản lý cho vay tại các NHTM của NHNN chi nhánh.
Về mặt thực tiễn, tác giả đã phân tích làm rõ các nội dung quản lý cho vay tại
các NHTM của NHNN chi nhánh tỉnh Cao Bằng như quản lý việc chấp hành các
quy định pháp luật về hoạt động cho vay; quản lý chất lượng cho vay để hạn chế tối
đa rủi ro đối với các khoản vay, đảm bảo an tồn hoạt động ngân hàng. Qua đó, tác
giả đã đánh giá những kết quả đạt được, hạn chế trong quản lý cho vay tại các
NHTM của NHNN chi nhánh tỉnh Cao Bằng trong thời gian qua. Đồng thời tác giả
15


16

cũng đề xuất những giải pháp hồn thiện cơng tác quản lý cho vay tập trung vào các
vấn đề như: Hoàn thiện bộ máy quản lý; Hoàn thiện các nội dung quản lý; Hồn
thiện quy trình quản lý và Hồn thiện phương pháp quản lý; Một số giải pháp khác.
Do hạn chế về mặt thời gian cũng như kiến thức của tác giả liên quan đến đề
tài nghiên cứu còn hạn hẹp nên những nhận xét, đánh giá cịn đơi chút mang tính
chủ quan, có một số nội dung thực trạng chưa phân tích sâu.
Đánh giá chung, nghiên cứu của tác giả đã làm nổi bật vai trò, nhiệm vụ
quản lý cho vay của NHNN chi nhánh tỉnh Cao Bằng đối với các NHTM trên địa
bàn, đảm bảo hoạt động cho vay theo đúng quy định của pháp luật, hạn chế các rủi
ro đối với khách hàng và ngân hàng, góp phần thúc đẩy sản xuất kinh doanh, phát
triển kinh tế xã hội tỉnh Cao Bằng. Các định hướng, mục tiêu và giải pháp tăng
cường quản lý cho vay của NHNN chi nhánh tỉnh Cao Bằng hồn tồn có tính khả
thi, có thể vận dụng trong tương lai gần.

16

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN
------------

LÊ THỊ KIỀU VÂN

QUẢN LÝ CHO VAY TẠI CÁC NGÂN HÀNG
THƯƠNG MẠI CỦA NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC
CHI NHÁNH TỈNH CAO BẰNG

Chuyên ngành: Quản lý Kinh tế và Chính sách
Mã ngành: 8340410

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ
Người hướng dẫn khoa học:
GS.TS ĐỖ HOÀNG TOÀN

Hà Nội- 2021
17


18

MỞ ĐẦU
1. Lý do lựa chọn đề tài
Trong tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế, hệ thống ngân hàng đóng vai trị vơ
cùng quan trọng trong việc thực hiện các chỉ tiêu vĩ mô của nền kinh tế. Những đổi
mới của hệ thống ngân hàng Việt Nam được coi là khâu đột phá, có những đóng góp
tích cực cho nền kinh tế như: đẩy lùi và kiềm chế lạm phát, từng bước duy trì sự

ổn định giá trị đồng tiền, góp phần cải thiện kinh tế vĩ mơ và thực hiện các nhiệm
vụ phát triển kinh tế xã hội. Cho vay là nghiệp vụ có vị trí rất quan trọng trong
hoạt động kinh doanh của mỗi ngân hàng thương mại, là nghiệp vụ truyền thống
tạo ra lợi nhuận lớn trong hoạt động ngân hàng. Đồng thời đó cũng là nghiệp vụ
có quy trình kỹ thuật rất phong phú, phức tạp, tiềm ẩn nhiều rủi ro đòi hỏi nhà
quản trị ngân hàng phải nắm vững nghiệp vụ, nguyên tắc quản trị để đảm bảo hiệu
quả hoạt động cho vay. Để hoạt động ngân hàng nói chung, hoạt động cho vay nói
riêng tuân thủ quy định pháp luật, cung ứng có hiệu quả nguồn vốn cho phát triển
kinh tế- xã hội, các ngân hàng kinh doanh trong môi trường cạnh tranh bình đẳng,
lành mạnh, đảm bảo an tồn hoạt động của hệ thống ngân hàng cần có vai trị quản
lý nhà nước của Ngân hàng Nhà nước.
Ngân hàng Nhà nước chi nhánh tỉnh Cao Bằng là đơn vị phụ thuộc Ngân
hàng Nhà nước Việt Nam, có chức năng tham mưu, giúp Thống đốc quản lý nhà
nước về tiền tệ và hoạt động ngân hàng trên địa bàn và thực hiện một số nghiệp vụ
do Thống đốc Ngân hàng Nhà nước ủy quyền. Thực hiện chức năng quản lý hoạt
động của các ngân hàng, trong đó có quản lý đối với cơng tác tín dụng, Ngân hàng
Nhà nước chi nhánh tỉnh Cao Bằng đã thực hiện công tác phổ biến, truyên truyền
các chính sách tiền tệ, hoạt động ngân hàng trong đó có chính sách tín dụng đối với
các tổ chức, doanh nghiệp và người dân; triển khai tổ chức thực hiện các chính sách,
chỉ đạo của Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và thanh tra, kiểm tra tình
hình thực hiện của các tổ chức tín dụng và các đối tượng có liên quan về chính sách
tiền tệ, hoạt động ngân hàng trên địa bàn.
18


19

Hoạt động cho vay trên địa bàn tỉnh Cao Bằng thời gian qua đã được các
ngân hàng thương mại chú trọng thực hiện. Doanh số cho vay và dư nợ hằng năm
đều tăng trưởng, vốn tín dụng ngân hàng đã được khách hàng sử dụng phục vụ cho

hoạt động sản xuất kinh doanh (SXKD) và nhu cầu đời sống, đồng vốn được sử
dụng đúng mục đích, phát huy hiệu quả, tạo việc làm ổn định cho người lao động,
thực hiện đầy đủ nghĩa vụ nộp thuế cho Nhà nước. Tuy nhiên, hoạt động cho vay
cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro từ cả khách hàng và phía ngân hàng. Đó là khách hàng sản
xuất kinh doanh thua lỗ, giảm thu nhập, mất việc làm nên khi đến kỳ hạn trả nợ,
khách hàng khơng đủ khả năng tài chính trả các khoản nợ gốc và lãi đến hạn; khách
hàng sử dụng vốn vay sai mục đích, cố tình trây ỳ trong việc trả nợ; rủi ro từ phía
nhân viên ngân hàng như: năng lực thẩm định và quản lý khoản vay hạn chế, rủi ro
từ đạo đức của nhân viên ngân hàng... Do đó địi hỏi phải tăng cường quản trị rủi ro
đối với hoạt động cho vay của các NHTM cũng như quản lý nhà nước đối với hoạt
động tín dụng ngân hàng.
Chính vì lí do trên, tác giả chọn đề tài “Quản lý cho vay tại các ngân hàng
thương mại của Ngân hàng Nhà nước chi nhánh tỉnh Cao Bằng” làm đề tài luận văn
tốt nghiệp cao học.

2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài
Trong quá trình nghiên cứu đề tài, tác giả đã tiếp cận được với một số cơng
trình nghiên cứu, nhiều bài báo khoa học, luận văn thạc sĩ được nhiều tập thể, cá
nhân quan tâm và hoàn thành với những nội dung liên quan tới hệ thống ngân hàng
và công tác quản lý cho vay của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đối với hệ thống các
ngân hàng thương mại (NHTM), có thể kể tới một số nghiên cứu như sau:
- Đặng Văn Sống (2015), Hồn thiện cơng tác quản lý của Ngân hàng Nhà
nước đối với các tổ chức tín dụng (TCTD) trên địa bàn tỉnh Gia Lai, đây là Luận
văn Thạc sĩ của Trường Đại học Đà Nẵng. Luận văn đã hệ thống hóa lý thuyết và
thực tiễn liên quan đến cơng tác quản lý nhà nước tại các TCTD của NHNN chi
nhánh tỉnh, thành phố; Phân tích, đánh giá những kết quả đạt được, các tồn tại, hạn
chế trong công tác quản lý của NHNN chi nhánh tỉnh Gia Lai đối với các TCTD tại
19

20

tỉnh Gia Lai; luận văn đã đề xuất các giải pháp nhằm hồn thiện cơng tác quản lý
các TCTD trên địa bàn của NHNN chi nhánh tỉnh Gia Lai. Nội dung nghiên cứu của
luận văn khá rộng vì vậy tác giả chưa phân tích sâu thực trạng quản lý, đưa ra các
giải pháp chưa cụ thể và các vấn đề trọng tâm chưa được giải quyết triệt để. Một
giải pháp của luận văn đến nay khơng cịn phù hợp, địi hỏi trong khi vận dụng cần
phải có những nghiên cứu, bổ sung để phù hợp với điều kiện hiện nay.
- Hà Trúc Vy (2020), Tăng cường quản lý của NHNN chi nhánh tỉnh Cao Bằng
đối với cho vay phát triển nông nghiệp, nông thôn, Luận văn Thạc sĩ của Trường Đại
học Kinh tế Quốc dân. Tác giả đã hệ thống những vấn đề lý luận cơ bản về quản lý cho
vay phát triển nông nghiệp nông thôn (NNNT) của NHNN chi nhánh. Nội dung phân
tích thực trạng quản lý cho vay phát triển NNNT của NHNN tỉnh Cao Bằng từ năm
2016-2019 trên các phương diện nội dung quản lý, công cụ và biện pháp quản lý; qua
đó đánh giá mặt được, mặt hạn chế trong quản lý cho vay. Từ đó, tác giả đề xuất các
giải pháp quản lý cho vay phát triển NNNT của NHNN tỉnh Cao Bằng. Phạm vi luận
văn đề cập đến hoạt động quản lý cho vay lĩnh vực NNNT, là một lĩnh vực trong các
lĩnh vực cho vay. Luận văn trọng tâm phân tích về hoạt động cho vay của các ngân
hàng, chưa làm nổi bật vai trị quản lý của NHNN chi nhánh thơng qua nội dung, quy
trình, cơng cụ quản lý. Luận văn có tính tham khảo đối với đề tài của học viên.
- Phạm Quang Hưng (2017), Hoàn thiện hoạt động thanh tra của NHNN
chi nhánh tỉnh Thái Nguyên đối với các NHTM trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên,
Luận văn thạc sĩ của Trường Đại học Kinh tế Quốc dân. Luận văn đã hệ thống lý
luận cơ bản về công tác thanh tra và phân tích thực trạng hoạt động thanh tra đối
với các NHTM của NHNN chi nhánh tỉnh Thái Nguyên. Từ đó, tác giả đưa ra
năm nhóm giải pháp nhằm giúp hoàn thiện hoạt động thanh tra các chi nhánh
NHTM của NHNN chi nhánh tỉnh Thái Nguyên. Nội dung nghiên cứu của luận
văn vừa phải, được tác giả phân tích tương đối cụ thể, trọng tâm, các giải pháp
có tính thực tiễn cao trong giai đoạn hiện nay.
- Phạm Thị Bích Hằng (2017), Quản lý hoạt động tín dụng tại các NHTM

trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc, Luận văn Thạc sĩ của Trường Đại học Kinh tế và Quản
trị kinh doanh- Đại học Thái Nguyên. Luận văn đã hệ thống lý luận và thực tiễn về
20


21

tín dụng và quản lý hoạt động tín dụng tại các NHTM, tác giả tiếp cận vấn đề từ
vai trò quản lý của Ngân hàng Trung ương đối với hoạt động tín dụng của các
NHTM, tập trung phân tích rủi ro tín dụng và quản lý rủi ro tín dụng. Trong phần
phân tích thực trạng quản lý, luận văn phân tích thực trạng hoạt động tín dụng
của các NHTM trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc, quản lý tín dụng của các NHTM và
quản lý của NHNN đối với hoạt động tín dụng thơng qua cơng tác thanh tra,
giám sát; phân tích những yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động quản lý nhà nước đối
với hoạt động tín dụng, kết quả đạt được, hạn chế và nguyên nhân. Luận văn đã
đề xuất một hệ thống các giải pháp quản lý hoạt động tín dụng, gồm: Giải pháp
về xử lý nợ xấu, nâng cao vị thế của NHNN, hồn thiện cơng tác tổ chức và quản
lý của Thanh tra giám sát ngân hàng, khung pháp lý cho hoạt động tín dụng của
các NHTM, giải pháp về tăng cường công tác thanh tra, giám sát của NHNN.
Luận văn này có tính tham khảo tốt đối với đề tài của học viên.
- Các bài báo khác như: “Thực trạng và giải pháp công tác thanh tra đối với
các tổ chức tín dụng trong nước ở Việt Nam” của Nguyễn Thị Phụng và nhóm
nghiên cứu đăng trên Tạp chí Ngân hàng số 23 - 2018 đã phân tích thực trạng cơng
tác thanh tra giám sát của NHNN đối với các TCTD trong nước và chỉ ra những hạn
chế trong công tác thanh tra, đồng thời đề xuất một số giải pháp; “Pháp luật về quản
trị NHTM cổ phần ở Việt Nam: Thực trạng và phương hướng hoàn thiện” của 02 tác
giả Tiến sĩ Viên Thế Giang và Nguyễn Trung Kiên đăng trên Tạp chí ngân hàng –
2017; “Nâng cao hiệu quả thực thi pháp luật về quản trị NHTM Cổ phần” của Tiến
sĩ Nguyễn Thị Thu Thủy đăng trên Luật sư online – 2018.
Các công trình nghiên cứu, bài báo khoa học, luận văn cơng bố đã nghiên

cứu nội dung quản lý của Ngân hàng Nhà nước cho toàn bộ các hoạt động của các
TCTD, hoặc quản lý một lĩnh vực cho vay cụ thể, hồn thiện cơng tác thanh tra tại
NHNN, quản lý rủi ro tại NHTM, phạm vi nghiên cứu trong toàn hệ thống ngân
hàng hoặc tại một địa phương cụ thể, từ đó đề xuất một số giải pháp để hồn thiện
các nội dung nghiên cứu. Chưa có đề tài nào nghiên cứu về công tác quản lý cho
vay tại các NHTM của NHNN chi nhánh tỉnh Cao Bằng giai đoạn 2018-2020 cho
21


22

nên tôi chọn đề tài “Quản lý cho vay tại các NHTM tại NHNN chi nhánh tỉnh Cao
Bằng” để nghiên cứu.

3. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu
- Mục tiêu nghiên cứu: đề xuất các giải pháp hoàn thiện quản lý cho vay tại
các NHTM của NHNN chi nhánh.
- Nhiệm vụ nghiên cứu: Bám sát mục tiêu nghiên cứu của đề tài, luận văn
thực hiện một số nhiệm vụ cụ thể như:
Một là, xác định được khung nghiên cứu về quản lý cho vay tại các NHTM
của NHNN chi nhánh;
Hai là, phân tích thực trạng quản lý cho vay tại NHTM của NHNN chi nhánh
tỉnh Cao Bằng giai đoạn 2018-2020, chỉ ra ưu điểm, hạn chế và nguyên nhân của
những hạn chế trong công tác trên;
Ba là, đề xuất giải pháp hoàn thiện quản lý cho vay tại NHTM của NHNN
chi nhánh tỉnh Cao Bằng đến năm 2025.

4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
- Đối tượng nghiên cứu: Đề tài nghiên cứu quản lý cho vay tại các NHTM
của NHNN chi nhánh tỉnh.

- Phạm vi nghiên cứu:
Về nội dung: Nghiên cứu hoạt động của NHNN chi nhánh tỉnh với tư cách là
chủ thể quản lý nhà nước đối với hoạt động cho vay của NHTM trong việc chấp
hành các quy định về cho vay, chất lượng cho vay; quy trình và cơng cụ quản lý cho
vay; tổ chức bộ máy quản lý cho vay các NHTM trên địa bàn tỉnh.
Về phạm vi không gian: trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Về phạm vi thời gian: Số liệu thứ cấp thu thập cho giai đoạn từ 2018-2020,
số liệu sơ cấp thu thập trong giai đoạn tháng 8/2021, giải pháp đề xuất đến năm
2025.

22


23

5. Phương pháp nghiên cứu của luận văn
5.1 Khung nghiên cứu

Quản
lý cho
vay
tại
các
NHTM
của
NHNN
nhánh
Mục
tiêu
quản

lý
vay
của chi
NHNN
chi nhá
Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý cho vay
tại các
NHTM
của
NHNN
chicho
nhánh
lý cho
- Đảm
bảo vay
các NHTM chấp hành quy định pháp
- Các yếu tố thuộc về NHNN chi nhánh - Nguyên tắc quản
- Bộ máy quản-lýĐảm
cho bảo
vay hoạt
tại NHNN
chi vay
nhánh
động cho
lành mạnh, an toà
- Các yếu tố khác
- Nội dung quản
lý chogóp
vay.vào phát triển kinh tế, xã hội địa phư
- Đóng

- Quy trình quản lý cho vay
- Phương pháp quản lý cho vay.

Hình 1. Khung nghiên cứu của đề tài

5.2. Phương pháp thu thập dữ liệu
5.2.1. Phương pháp thu thập dữ liệu thứ cấp
Luận văn sử dụng nguồn số liệu thứ cấp là chủ yếu, được thu thập từ các
nguồn sau:
- Các sách, tài liệu tham khảo, báo cáo nghiên cứu, báo cáo hội thảo, chuyên
đề, luận văn… về các nội dung liên quan đến quản lý của NHNN đối với hoạt động
cho vay tại các NHTM trong giai đoạn từ năm 2018 đến năm 2020.
- Thông tin từ các báo cáo hàng năm, thông tin nội bộ của NHNN chi nhánh
tỉnh Cao Bằng về thực trạng hoạt động cho vay của các NHTM trên địa bàn tỉnh và
quản lý cho vay của NHNN chi nhánh tỉnh Cao Bằng giai đoạn 2018-2020.
- Nguồn dữ liệu bên ngoài như: Báo, tạp chí về tài chính - ngân hàng,
website của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, Bộ Tài chính, Cổng Thơng tin điện
tử tỉnh Cao Bằng… về chính sách quản lý cho vay của Nhà nước trong thời gian
từ năm 2018 đến nay và trong thời gian tới.

23


24

5.2.2. Phương pháp thu thập dữ liệu sơ cấp
Để có thông tin đánh giá khách quan về quản lý cho vay của NHNN chi
nhánh tỉnh Cao Bằng, tác giả tiến hành phỏng vấn sâu, trong đó:
- Mục tiêu phỏng vấn: đánh giá thực trạng quản lý nhà nước của NHNN chi
nhánh đối với cho vay tại các NHTM.

- Đối tượng phỏng vấn: Cán bộ lãnh đạo và nhân viên quản lý cho vay của
NHNN chi nhánh, lãnh đạo NHTM, cán bộ cho vay của NHTM
Số lượng người phỏng vấn: 5 người, gồm:
- Ơng Hồng Văn Cao- Giám đốc NHNN chi nhánh tỉnh Cao Bằng
- Bà Nguyễn Thị Hằng- Trưởng phòng Tổng hợp, Nhân sự và Kiểm soát nội
bộ, NHNN chi nhánh tỉnh Cao Bằng
- Ơng Nơng Đức Tuấn- Giám đốc Ngân hàng TMCP Cơng thương chi nhánh
Cao Bằng
- Bà Đồn Thị Tố Uyên- Phó Giám đốc Ngân hàng TMCP Đầu tư và phát
triển chi nhánh Cao Bằng
- Ông Lương Quang Linh- Trưởng phịng Khách hàng Doanh nghiệp Ngân
hàng TMCP Cơng thương chi nhánh Cao Bằng.
Thời gian phỏng vấn: tháng 8 năm 2021.
Địa điểm phỏng vấn: Tại trụ sở công tác của đối tượng được phỏng vấn.

5.3. Phương pháp xử lý số liệu
Các số liệu sau khi thu thập được tiến hành chọn lọc, hệ thống hóa để tính
tốn các chỉ tiêu phù hợp cho phân tích đề tài. Các cơng cụ và phân tích tính tốn
được xử lý trên chương trình Excel.
Phương pháp thống kê, mơ tả: Trong đề tài, tác giả thực hiện thu thập, tổng hợp,
phân tích và trình bày dữ liệu nghiên cứu bằng các bảng, biểu, sơ đồ để phân tích, đánh
giá cơng tác quản lý cho vay tại các NHTM của NHNN chi nhánh tỉnh Cao Bằng.
Phương pháp so sánh: Là phương pháp sử dụng rộng rãi trong nghiên cứu,
thông qua so sánh các chỉ tiêu tuyệt đối, chỉ tiêu tương đối, rút ra sự biến động giữa
các chỉ tiêu phân tích ở các năm.
24


25

So sánh các chỉ số giữa các kỳ số liệu để thấy được sự tiến bộ trong quản lý
cho vay của NHNN chi nhánh tỉnh Cao Bằng. Việc so sánh làm cơ sở để đánh giá
kết quả quản lý cho vay tại các NHTM của NHNN chi nhánh tỉnh Cao Bằng.
Phương pháp phân tích: Được sử dụng để phân tích, đánh giá những kết quả
đạt được cũng như những hạn chế trong công tác quản lý cho vay của NHNN chi
nhánh tỉnh Cao Bằng, từ đó đề ra các giải pháp tăng cường quản lý cho vay đạt hiệu
quả cao hơn.

6. Kết cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu, lời cảm ơn, mục lục, các danh mục và phụ lục, luận văn
bao gồm có 3 chương chính:
Chương 1: Cơ sở lý luận và kinh nghiệm thực tiễn về quản lý cho vay tại các
Ngân hàng thương mại của Ngân hàng Nhà nước chi nhánh.
Chương 2: Phân tích thực trạng quản lý cho vay tại các Ngân hàng thương
mại của Ngân hàng Nhà nước chi nhánh tỉnh Cao Bằng.
Chương 3: Phương hướng và giải pháp hoàn thiện quản lý cho vay tại các
Ngân hàng thương mại của Ngân hàng Nhà nước chi nhánh tỉnh Cao Bằng.

25