QUẢN LÝ ĐÀO TẠO NGẮN HẠN TẠI TRUNG TÂM THÔNG TIN TƯ VẤN VÀ ĐÀO TẠO - CỤC CẠNH TRANH VÀ BẢO VỆ NGƯỜI TIÊU DÙNG

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN
-----o0o-----

ĐỖ THỊ NGUYỆN

QUẢN LÝ ĐÀO TẠO NGẮN HẠN
TẠI TRUNG TÂM THÔNG TIN TƯ VẤN VÀ ĐÀO TẠO
- CỤC CẠNH TRANH VÀ BẢO VỆ NGƯỜI TIÊU DÙNG

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ

Hà Nội, năm 2021


TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN
-----o0o-----

ĐỖ THỊ NGUYỆN

QUẢN LÝ ĐÀO TẠO NGẮN HẠN
TẠI TRUNG TÂM THÔNG TIN TƯ VẤN VÀ ĐÀO TẠO
- CỤC CẠNH TRANH VÀ BẢO VỆ NGƯỜI TIÊU DÙNG
CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ VÀ CHÍNH SÁCH
MÃ SỐ: 8340410

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ
Người hướng dẫn khoa học:
PGS.TS. LƯU BÍCH NGỌC

Hà Nội, năm 2021

LỜI CAM ĐOAN
Tôi đã đọc và hiểu về các hành vi, vi phạm sự trung thực trong học thuật. Tôi
cam kết bằng danh dự cá nhân rằng nghiên cứu này do tôi tự thực hiện và không vi
phạm yêu cầu về sự trung thực trong học thuật.
Hà Nội, ngày

tháng
TÁC GIẢ

Đỗ Thị Nguyện

năm 2021


LỜI CẢM ƠN
Để hoàn thành bài luận văn “Quản lý đào tạo ngắn hạn tại Trung tâm Thông
tin, Tư vấn và Đào tạo - Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng”, tôi xin bày tỏ
lời cảm ơn chân thành đến quý thầy cô giáo trong Khoa Khoa học Quản lý, trường
Đại học Kinh tế Quốc dân. Đặc biệt, tơi xin gửi lời cảm ơn đến PGS.TS. Lưu Bích
Ngọc đã tận tình chỉ bảo, hướng dẫn và giúp đỡ nhiệt tình trong quá trình làm luận
văn thạc sỹ của tơi.
Trong q trình làm bài luận văn thạc sĩ, tơi nhận thấy bản thân đã học tập và
tiếp thu được nhiều điều vơ cùng hữu ích và từ đó có thể học hỏi và rút kinh nghiệm
cho những hoạt động nghiên cứu cũng như trong quá trình làm việc sau này của
mình.
Xin trân trọng cảm ơn!
Hà Nội, ngày

tháng

TÁC GIẢ

Đỗ Thị Nguyện

năm 2021


MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN
LỜI CẢM ƠN
MỤC LỤC
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
DANH MỤC BẢNG
DANH MỤC HÌNH
PHẦN MỞ ĐẦU......................................................................................................1
CHƯƠNG 1: CỞ SỞ LÝ LUẬN VÀ KINH NGHIỆM THỰC TIỄN VỀ QUẢN
LÝ ĐÀO TẠO NGẮN HẠN TẠI CƠ SỞ ĐÀO TẠO...........................................8
1.1. Đào tạo ngắn hạn tại cơ sở đào tạo..................................................................8
1.1.1. Khái niệm và đặc điểm đào tạo ngắn hạn tại cơ sở đào tạo.....................8
1.1.2. Hình thức đào tạo ngắn hạn tại cơ sở đào tạo bồi dưỡng.........................9
1.2. Quản lý đào tạo ngắn hạn tại cơ sở đào tạo bồi dưỡng................................10
1.2.1. Khái niệm, mục tiêu và nguyên tắc quản lý đào tạo ngắn hạn tại cơ sở
đào tạo bồi dưỡng...........................................................................................10
1.2.2. Nội dung quản lý đào tạo ngắn hạn tại cơ sở đào tạo............................11
1.2.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến quản lý đào tạo ngắn hạn tại cơ sở đào
tạo bồi dưỡng.................................................................................................19
1.3. Kinh nghiệm quản lý đào tạo ngắn hạn tại một số cơ sở đào tạo bồi dưỡng
và bài học cho Trung tâm thông tin, tư vấn và đào tạo - Cục Cạnh tranh và
Bảo vệ người tiêu dùng..........................................................................................22
1.3.1. Kinh nghiệm quản lý đào tạo ngắn hạn tại một số cơ sở đào tạo bồi dưỡng 22

1.3.2. Bài học cho Trung tâm thông tin, tư vấn và đào tạo - Cục Cạnh tranh và
Bảo vệ người tiêu dùng trong công tác quản lý đào tạo..................................25


CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ ĐÀO TẠO NGẮN HẠN TẠI TRUNG
TÂM THÔNG TIN, TƯ VẤN VÀ ĐÀO TẠO – CỤC CẠNH TRANH VÀ BẢO
VỆ NGƯỜI TIÊU DÙNG.....................................................................................26
2.1. Tổng quan về Trung tâm thông tin, tư vấn và đào tạo - Cục Cạnh tranh và
Bảo vệ người tiêu dùng..........................................................................................26
2.1.1. Quá trình hình thành và phát triển của Trung tâm Thơng tin, Tư vấn và
Đào tạo............................................................................................................ 26
2.1.2. Chức năng, nhiệm vụ và cơ cấu tổ chức của Trung tâm Thông tin, Tư
vấn và Đào tạo................................................................................................26
2.1.3. Đặc điểm đào tạo ngắn hạn và một số kết quả nổi bật trong công tác đào
tạo ngắn hạn của Trung Tâm giai đoạn 2017 - 2020.......................................29
2.2. Phân tích thực trạng quản lý đào tạo ngắn hạn tại Trung tâm thông tin tư
vấn và đào tạo giai đoạn 2017 - 2020....................................................................32
2.2.1. Thực trạng lập kế hoạch đào tạo ngắn hạn tại Trung tâm......................32
2.2.2. Thực trạng triển khai đào tạo ngắn hạn theo kế hoạch..........................43
2.2.3. Thực trạng kiểm soát thực hiện kế hoạch đào tạo.................................59
2.3. Đánh giá chung về quản lý đào tạo ngắn hạn tại Trung tâm.......................60
2.3.1. Những thành tựu đạt được.....................................................................60
2.3.2. Những hạn chế còn tồn tại....................................................................61
2.3.3. Nguyên nhân của những hạn chế..........................................................65
CHƯƠNG 3: PHƯƠNG HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUẢN LÝ ĐÀO
TẠO TẠI TRUNG TÂM THÔNG TIN TƯ VẤN VÀ ĐÀO TẠO - CỤC CẠNH
TRANH VÀ BẢO VỆ NGƯỜI TIÊU DÙNG ĐẾN NĂM 2025.........................70
3.1. Mục tiêu và phương hướng hoàn thiện quản lý đào tạo tại
Trung tâm Thông tin, Tư vấn và Đào tạo - Cục Cạnh tranh và
Bảo vệ người tiêu dùng đến năm 2025...............................................70

3.1.1. Mục tiêu về quản lý đào tạo ngắn hạn...................................................70
3.1.2. Phương hướng.......................................................................................70



3.2. Giải pháp hoàn thiện, nâng cao năng lực quản lý đào tạo nhân lực tại
Trung tâm thông tin tư vấn và đào tạo đến 2025................................................71
3.2.1. Giải pháp hoàn thiện lập kế hoạch đào tạo ngắn hạn.............................71
3.2.2. Giải pháp hoàn thiện tổ chức thực hiện kế hoạch đào tạo ngắn hạn......73
3.2.3. Giải pháp tăng cường cơng tác kiểm sốt, giám sát đào tạo..................76
3.2.4. Các giải pháp khác................................................................................77
3.3. Kiến nghị với Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng và các tổ chức
phối hợp đào tạo ngắn hạn....................................................................................80
3.3.1. Kiến nghị với Cục Cạnh tranh và bảo vệ người tiêu dùng.....................80
3.3.1. Kiến nghị với các tổ chức phối hợp đào tạo..........................................81
KẾT LUẬN............................................................................................................82
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC


DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
ĐTNH
QL
QLĐT
CNTT
CCĐT
BHĐC
CSVC
Trung tâm TTTVĐT

Đào tạo ngắn hạn
Quản lý
Quản lý đào tạo
Công nghệ thông tin
Chứng chỉ đào tạo
Bán hàng đa cấp
Cơ sở vật chất
Trung tâm Thông tin, Tư vấn và Đào tạo -

Cục CTBVNTD

Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng
Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng


DANH MỤC BẢNG
Bảng 2.1: Kêt quả đào tạo ngắn hạn của Trung tâm giai đoạn 2017 - 2020.............30
Bảng 2.2: Thống kê học viên được cấp chứng chỉ đào tạo ngắn hạn của Trung tâm
giai đoạn 2017 - 2020.............................................................................31
Bảng 2.3: Tổng hợp nhu cầu đào tạo ngắn hạn tại Trung tâm giai đoạn 2017 - 2020........33
Bảng 2.4: Dự kiến quy mô đào tạo ngắn hạn giai đoạn 2017 - 2020.......................37
Bảng 2.5: Tổng hợp dự trù nguồn kinh phí đào tạo ngắn hạn giai đoạn 2017 – 2020....40
Bảng 2.6: Số lượng giảng viên trong kế hoạch đào tạo ngắn hạn giai đoạn 2017 – 2020....42
Bảng 2.8: Thống kê kinh phí ngân sách nhà nước thực hiện đào tạo so với kế hoạch......45
Bảng 2.8: Quy trình tuyển sinh tại Trung tâm..........................................................47
Bảng 2.9: Thống kê lựa chọn giảng viên đào tạo ngắn hạn của Trung tâm..............50
Bảng 2.10: Thống kê thực hiện đào tạo ngắn hạn so với Kế hoạch.........................58


DANH MỤC HÌNH

Hình 2.1: Cơ cấu tổ chức của Trung tâm Thơng tin, Tư vấn và Đào tạo..................28
Hình 2.2: Khảo sát “Công tác xác định nhu cầu đào tạo được tổ chức cẩn thận, bài bản”. 34
Hình 2.3: Khảo sát ý kiến “Nhiệm vụ đào tạo ngắn hạn của Trung tâm cập nhật, hữu
hiệu thực tiễn” của đối tượng giáo viên - quản lý...................................35
Hình 2.4: Khảo sát ý kiến “Chủ đề đào tạo ngắn hạn của Trung tâm cập nhật, hữu
hiệu, mang tính thực tiễn” của học viên.................................................36
Hình 2.5: Khảo sát “Quy mô đào tạo được lên kế hoạch sát với thực tiễn triển khai”.......38
Hình 2.6: Khảo sát “Hình thức đào tạo được Trung tâm sử dụng phù hợp, thay đổi
kịp thời”.................................................................................................39
Hình 2.7: Khảo sát “Dự trù kinh phí triển khai đào tạo thực hiện đúng quy định”. .41
Hình 2.8: Sơ đồ cơ cấu tổ chức quản lý đào tạo ngắn hạn tại Trung tâm.................43
Hình 2.9: Khảo sát “Cơ cấu tổ chức quản lý đào tạo ngắn hạn của Trung tâm phù
hợp, hiệu quả”........................................................................................44
Hình 2.10: Khảo sát “Tài liệu, giáo trình, phịng học/phịng thí nghiệm, CSVC,
trang thiết bị đầy đủ, đáp ứng nhu cầu của người học”..........................46
Hình 2.11: Khảo sát “Công tác tuyển sinh đào tạo ngắn hạn của Trung tâm được
triển khai kịp thời, hiệu quả”..................................................................48
Hình 2.12: Khảo sát “Giảng viên có đủ trình độ, năng lực, có tinh thần trách nhiệm cao”...51
Hình 2.13: Khảo sát “Nội dung bài giảng đào tạo ngắn hạn cân đối lý thuyết và thực
tiễn, có tính ứng dụng cao”...................................................................52
Hình 2.14: Khảo sát “Hình thức kiểm tra - đánh giá của các khóa đào tạo phù hợp
với

học viên, cơng bằng, cơng khai, khách quan”..............................53

Hình 2.15: Khảo sát “Cán bộ quản lý đào tạo có văn hóa ứng xử tốt, nhiệt tình hỗ
trợ giải đáp thắc mắc cho học viên”.......................................................55
Hình 2.16: Khảo sát “Giải quyết các khiếu nại, thắc mắc về đánh giá kết quả học tập
đảm bảo tin cậy, cơng khai và kịp thời”..................................................56
Hình 2.17: Khảo sát “Chứng chỉ hồn thành khóa đào tạo được cấp đúng thời gian

quy định”................................................................................................57
Hình 2.18: Khảo sát “Cơng tác giám sát, kiểm soát triển khai kế hoạch đào tạo ngắn
hạn được thực hiện tốt”..........................................................................60


1

PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Nguồn nhân lực đóng vai trị quan trọng đối với sự phát triển của mọi lĩnh
vực để phát triển kinh tế. Nguồn nhân lực được biết đến như là một trong những
khía cạnh quan trọng nhất để duy trì hoạt động kinh doanh ổn định và mang lại
nhiều giá trị cũng như lợi nhuận cho doanh nghiệp và công ty tại Việt Nam nói
riêng và thế giới nói chung.
Trong những năm qua, hoạt động đào tạo, bồi dưỡng khởi nghiệp ở Việt Nam
được thúc đẩy mạnh mẽ. Hiện nay, Việt Nam đang có khoảng hơn 1.500 nhà khởi
nghiệp trong các lĩnh vực khác nhau. Tuy nhiên, chỉ có ~3% là thực sự thành cơng,
thỏa mãn được một trong các tiêu chí: Được định giá từ 10 triệu USD trở lên, doanh
thu từ 2 triệu USD, có từ 100 nhân viên, đã gọi vốn vịng 2 hoặc đã bán được cơng
ty với giá tốt. Nguyên nhân thất bại phần lớn là do các nhà sáng lập chưa nhận thức
rõ về các vấn đề pháp lý và kiến thức kinh doanh. Nhận thấy những hạn chế còn tồn
đọng ở thị trường Việt Nam, Trung tâm thông tin, tư vấn và đào tạo (Cục Cạnh tranh
và Bảo vệ người tiêu dùng) được thành lập nhằm tư vấn và đào tạo cho các tổ chức
cá nhân có liên quan trong lĩnh vực cạnh tranh và bảo vệ người tiêu dùng.
Trung tâm đã đi vào hoạt động từ năm 2008 và đã mang lại nhiều đóng góp
tích cực cho môi trường kinh doanh tại Việt Nam thông qua các hoạt động như xây
dựng hệ thống thông tin phục vụ công tác quản lý nhà nước về cạnh tranh và bảo vệ
người tiêu dùng, phát triển các hoạt động và dịch vụ liên quan đến công tác quản lý
nhà nước, vận hành hệ thống hỗ trợ tư vấn, tổ chức hòa giải các vấn đề về tranh
chấp giữa người tiêu dùng và doanh nghiệp, hỗ trợ quốc tế theo pháp luật, và trong

đó, chức năng đào tạo và cấp chứng nhận hồn thành các khóa đào tạo kiến thức
pháp luật về bán hàng.
Tuy nhiên các hoạt động của Trung tâm vẫn còn nhiều bất cập khi các học
viên tốt nghiệp tại Trung tâm tuy đã được trang bị kiến thức về pháp luật liên quan
đến kinh doanh, các học viên vẫn gặp rất nhiều khó khăn trong việc thực hành các
quy định nội dung và kiến thức đã học tại trung tâm. Bán hàng đa cấp, bán hàng


2

khơng có hóa đơn chứng từ xuất xứ nguồn gốc, buôn bán hàng giả hàng trái phép
vẫn tiếp diễn hàng ngày gây tổn thất lớn đến nhà nước và người tiêu dùng. Điều này
xuất phát từ quy mô hoạt động của trung tâm cịn nhỏ, các khóa đào tạo ngắn hạn
cịn chưa thực sự sát với tình hình thực tế hiện nay, dẫn đến sự phát triển của hình
thức kinh doanh trái pháp luật gây hậu quả như hiện nay.
Nhận thấy tính cấp thiết và vai trị quan trọng của việc đào tạo nguồn nhân
lực có trình độ, hiểu biết về pháp luật kinh doanh cũng như quyền lợi người tiêu
dùng, luận văn này tập trung khai thác đề tài quản lý đào tạo ngắn hạn tại Trung tâm
Thông tin Tư vấn và Đào tạo (Trung tâm) - Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu
dùng - Bộ Công Thương để có một góc nhìn sâu hơn và rộng hơn đối với việc cung
cấp tri thức cũng như kiến thức về kinh doanh cho học viên nhằm nâng cao chất
lượng của đội ngũ bán hàng kinh doanh tại thị trường Việt Nam hiện nay. Thơng
qua việc phân tích, nghiên cứu các hoạt động quản lý đào tạo ngắn hạn mà Trung
tâm thực hiện, luận văn cũng sẽ nêu ra các ưu điểm cũng như nhược điểm của trong
công tác quản lý, từ đó đưa ra được những giải pháp hồn thiện công tác quản lý
đào tạo tại Trung tâm.

2. Tổng quan nghiên cứu
Về nội dung quản lý đào tạo, có nhiều cơng trình đã đề cập và có những
nghiên cứu nhất định trong thời gian qua:

Luận văn “Quản lý đào tạo liên tục hệ trung cấp tại trường Cao đẳng nghề
Đắk Lắk” của tác giả Nguyễn Phi Vũ (2015), tác giả cung cấp một khái niệm và các
khung nghiên cứu về quản lý đào tạo. Luận văn đã cung cấp những khái niệm, cơ sở
luận và giải pháp mà tác giả đã dày công nghiên cứu. Những thành quả này tạo cơ
sở cho nghiên cứu phát triển cách chính sách, giải pháp phù hợp cho trung tâm
nhằm nâng cao chất lượng quản lý đào tạo ngắn hạn, tuy nhiên, nghiên cứu này
được hồn thiện ở vùng núi, nơi dân trí thấp nên một số chính sách sẽ khơng cịn
phù hợp, cần phát triển thêm.
Luận văn “Thực trạng quản lý chất lượng đào tạo tại các trường dạy nghề
tỉnh Bắc Ninh” (2014), tác giả Chu Bá Chín tập trung nghiên cứu thực trạng quản lý


3

về chương trình đào tạo, chất lượng giảng viên, giáo trình, cơ sở vật chất nhằm xây
dựng chương trình can thiệp, nâng cao chất lượng đào tạo. Nghiên cứu này cũng
giúp các nhà nghiên cứu khác có cái nhìn tham khảo về những vấn đề trong công
tác quản lý đào tạo hiện nay để có thể phân tích và nghiên cứu tại tổ chức đào tạo
của mình. Đặc biệt, luận văn cịn đề xuất chuơng trình can thiệp để nâng cao chất
lượng đào tạo tại các cơ sở dạy nghề trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh. Đây được xem như
một ví dụ điển hình để tham khảo và học hỏi các giải pháp nâng cao chất lượng
quản lý đào tạo tại Trung tâm.
Luận văn “Một số giải pháp nâng cao chất lượng dịch vụ đào tạo ngắn hạn
tại Trung tâm đào tạo và tư vấn quản trị (HCC), Khoa quản trị và kinh doanh, Đại
học Quốc gia Hà Nội” (2019), tác giả Nguyễn Huyền Trang đưa ra những cơ sở để
đánh giá chất lượng của dịch vụ đào tạo. Tác giả tập trung nghiên cứu các nhóm
giải pháp và phân chia rõ ràng nhằm khắc phục các hạn chế hiện hữu từ công tác
tuyển chọn giảng viên, thiết kế khung chương trình đào tạo, nâng cao chất lượng
của bộ phận phụ trách lớp, đầu tư vào hệ thống cơ sở vật chất đến cơng tác chuẩn
hóa quy trình đào tạo.

Các cơng trình nghiên cứu tuy đã đề cập và phân tích, đưa ra giải pháp cho
hoạt động quản lý đào tạo khá đa dạng, tuy nhiên chưa có nội dung nghiên cứu trực
tiếp liên quan tới công tác quản lý hoạt động đào tạo ngắn hạn.Vì vậy tác giả lựa
chọn đề tài để có thể có những đóng góp mang tính học thuật liên quan tới cơng tác
quản lý đào tạo ngắn hạn nói chung.

3. Mục tiêu nghiên cứu
- Xây dựng được khung nghiên cứu về quản lý đào tạo ngắn hạn tại trung
tâm đào tạo.
- Phân tích thực trạng về công tác quản lý đạo tạo ngắn hạn tại Trung tâm
Thông tin Tư vấn và Đào tạo - Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng, Bộ Công
thương để xác định các điểm mạnh, điểm hạn chế.
- Đề xuất các giải pháp nhằm cải thiện, nâng cao chất lượng và hiệu quả
quản lý đào tạo tại Trung tâm trong giai đoạn tới.


4


5

4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
4.1. Đối tượng nghiên cứu:
Hoạt động quản lý đào tạo ngắn hạn tại Trung tâm Thông tin Tư vấn và Đào
tạo - Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng, Bộ Công thương.

4.2. Phạm vi nghiên cứu:
Nội dung: Các nội dung nghiên cứu phân tích trên tiếp cận về quy trình quản
lý với hoạt động của quản lý đào tạo bao gồm: Lập kế hoạch đào tạo, Tổ chức thực
hiện kế hoạch đào tạo, Kiểm sốt đào tạo.

Về khơng gian: Phạm vi nghiên cứu về công tác quản lý các hoạt động đào
tạo ngắn hạn được tổ chức bởi Trung tâm Thông tin Tư vấn và Đào tạo, thuộc Cục
Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng, Bộ Công thương.
Về thời gian: Dữ liệu được thu thập và xử lý tại Trung tâm đào tạo ngắn hạn
trong giai đoạn từ năm 2017 đến năm 2020, và đề xuất các kiến nghị hướng giải
quyết để nâng cao năng lực quản lý đào tạo của Trung tâm trong giai đoạn 20212025.

5. Phương pháp nghiên cứu
5.1. Khung nghiên cứu


6

Các yếu tố ảnh hưởng
đến quản lý đào tạo
ngắn hạn tại Trung tâm
thơng tin tư vấn và đào
tạo

Quy trình quản lý
đào tạo tại Trung
tâm thông tin tư
vấn và đào tạo

Mục tiêu của hoạt

-

tin tư vấn và đào

Lập kế hoạch

Trung tâm thông
tạo

đào tạo
- Yếu tố thuộc về cơ sở

- Tổ chức thực

đào tạo

hiện

- Yếu tố thuộc về người

đào tạo

học

-

- Yếu tố bên ngồi

tạo

kế

động đào tạo tại

hoạch

Kiểm sốt đào

- Đảm bảo chất
lượng của chương
trình đào tạo và vừa
lịng/đáp ứng nhu
cầu
khách
hàng/người đăng ký
học hay người học
tiềm năng.
- Bổ sung, cập nhật

5.2. Phương pháp nghiên cứu

kiến thức và kỹ năng

cho người học
Phương pháp nghiên cứu áp dụng trong luận văn này là tổng quan tài liệu;
- Cải thiện kết quả
phân tích, tổng hợp; điều tra xã hội học (khảo sát bằng phiếu hỏi). Để phát triển và
làm việc của người
tìm hiểu về cơng tác quản lý đào tạo của Trung tâm, luận án thực hiện nghiên cứu
học.
định tính qua hình thức phỏng vấn một số cán bộ, lãnh đạo trực tiếp quản lý, điều
hành, chun viên làm cơng tác tổ chức các khóa đào tạo. Từ đó, tác giả nghiên cứu
định lượng, tiếp cận hồi cứu các cựu học viên của các khóa đào tạo trước đó và thu
thập, phân tích dữ liệu khác.

5.2.1. Nguồn số liệu và phương pháp thu thập
- Số liệu thứ cấp
Tác giả thu thập tài liệu, số liệu về đào tạo ngắn hạn và quản lý đào tạo ngắn
hạn tại Trung tâm Thông tin Tư vấn và Đào tạo. Phương pháp thu thập là khảo sát,
quan sát tại Trung tâm Thông tin Tư vấn và Đào tạo, khảo sát các báo cáo tài liệu
của Trung tâm. Ngoài ra, tác giả có tham khảo kinh nghiệm thực tiễn của các tác giả
khác thông qua các nguồn tài liệu nội bộ từ thư viện, nghiên cứu đối chiếu sách báo


7

và tạp chí khoa học trong lĩnh vực quản lý đào tạo tham khảo từ nguồn trường Đại
Học Kinh Tế Quốc Dân. Ngồi ra, luận án cịn sử dụng các phương pháp phân tích,
tổng hợp, khái qt hóa, hệ thống hóa trong khi trình bày các nội dung của đề tài.
- Số liệu sơ cấp
Tác giả tiến hành một cuộc khảo sát để thu số liệu sơ cấp liên quan đến các
nội dung cần nghiên cứu trong Luận văn:
+ Mục tiêu khảo sát: Khảo sát nhằm hướng đến thu thập các ý kiến đánh giá
về công tác quản lý đào tạo ngắn hạn cũng như chất lượng đào tạo ngắn hạn giai
đoạn 2017 – 2020 của Trung tâm.
+ Thời gian khảo sát: Các phiếu khảo sát được gửi đến đối tượng dưới dạng
trực tiếp và bảng hỏi trực tuyến trong tháng 4 - tháng 5 năm 2021.
+ Nội dung và đối tượng khảo sát:
* Để đánh giá về chương trình đào tạo ngắn hạn tại Trung tâm, tác giả thực
hiện khảo sát bằng Phiếu khảo sát 01 (Mẫu phiếu khảo sát và kết quả theo phụ lục
kèm theo). Đây là những nội dung phản ánh chất lượng chương trình đào tạo (về
kiến thức, phương pháp giảng dạy, chất lượng giảng viên, văn hoá ứng xử của cán
bộ quản lý...); quá trình kiểm sốt đào tạo (về hình thức kiểm tra, đánh giá, quy
trình giải quyết thắc mắc về kết quả đào tạo, thời gian cấp chứng chỉ, chất lượng đề

thi...). Đối tượng khảo sát bao gồm Học viên các khóa đào tạo ngắn hạn giai đoạn
2017 - 2020 của Trung tâm (250 người). Tổng cộng số phiếu khảo sát phát ra là 250
phiếu và thu về 211 kết quả (84,4%).
* Để đánh giá công tác quản lý đào tạo ngắn hạn và các nguồn lực phục vụ
đào tạo, tác giả thực hiện khảo sát bằng Phiếu khảo sát 02 (Mẫu phiếu khảo sát và
kết quả theo phụ lục kèm theo). Đây là những nội dung phản ánh công tác xây dựng
kế hoạch, triển khai kế hoạch đào tạo. Đối tượng khảo sát bao gồm (i) Cán bộ, nhân
viên tại Trung tâm Thông tin Tư vấn và Đào tạo (14 người), (ii) Giảng viên đã và
đang hợp tác với Trung tâm (38 người), đại diện một số phòng/ ban về tài chính,
chính sách của Bộ Cơng thương có liên quan tới công tác tổ chức đào tạo của Trung


8

tâm (40 người), đại diện các đơn vị doanh nghiệp tiếp cận thường xuyên với chương
trình đào tạo của Trung tâm (30 người). Tổng cộng số phiếu khảo sát phát ra là 122
phiếu và thu về 114 kết quả (93,44%).

5.2.2. Phân tích dữ liệu nghiên cứu
- Đối với dữ liệu định tính (văn bản, bảng phỏng vấn): tác giả tổng hợp, phân
tích để đưa ra nhận xét, từ đó đề xuất các giải pháp có tính thực tiễn.
- Đối với dữ liệu định lượng (các số liệu thống kê, bảng biểu được thu về):
tác giả tổng hợp, phân tích, so sánh với các tiêu chí chung để đưa ra nhận xét, từ đó
đề xuất các giải pháp có tính thực tiễn.

6. Kết cấu của luận văn
Ngoài Phần mở đầu, kết cấu của Luận văn gồm 03 chương bao gồm:
Chương 1: Cở sở lý luận và kinh nghiệm thực tiễn về quản lý đào tạo ngắn
hạn tại cơ sở đào tạo.
Chương 2: Thực trạng quản lý đào tạo ngắn hạn tại Trung tâm Thông tin, Tư

vấn và Đào tạo - Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng.
Chương 3: Phương hướng và giải pháp hoàn thiện quản lý đào tạo tại Trung
tâm Thông tin, Tư vấn và Đào tạo - Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng đến
năm 2025.


9

CHƯƠNG 1
CỞ SỞ LÝ LUẬN VÀ KINH NGHIỆM THỰC TIỄN VỀ
QUẢN LÝ ĐÀO TẠO NGẮN HẠN TẠI CƠ SỞ ĐÀO TẠO
1.1. Đào tạo ngắn hạn tại cơ sở đào tạo
1.1.1. Khái niệm và đặc điểm đào tạo ngắn hạn tại cơ sở đào tạo
1.1.1.1. Khái niệm
Đào tạo là quá trình truyền thụ, tiếp nhận có hệ thống những tri thức, kỹ năng
theo quy định của từng cấp học, bậc học (Điều 5, Nghị định 18/2010/NĐ-CP). Cụ
thể là, hoạt động đào tạo là q trình liên quan đến việc hồn thiện và nâng cao kiến
thức, kỹ năng, phẩm chất cho người lao động nhằm đáp ứng yêu cầu trong quá trình
thực hiện công việc của họ cả ở hiện tại và tương lai, từ đó góp phần thực hiện mục
tiêu đã xác định trong tổ chức (Mai Thanh Lan, 2016). Đào tạo có thể do các cơ sở
Đào tạo Bồi dưỡng thực hiện để hỗ trợ việc nâng cao năng lực nhân lực cho các tổ
chức. Đào tạo được chia theo nhiều cách thức và hình thức khác nhau. Một trong số
đó là đào tạo ngắn hạn.
Đào tạo ngắn hạn là một dạng chương trình đào tạo được cấp phép tổ chức
trong một thời gian ngắn (dưới 6 tháng) nhằm bổ sung, bồi dưỡng kiến thức, kỹ
năng về một lĩnh vực bất kỳ và cung cấp chứng chỉ cho học viên đã tham gia khóa
đào tạo ngắn hạn và có một nền tảng kiến thức nhất định mà khóa học cung cấp.
Những khóa đào tạo phổ biến hiện nay là các khóa học ngoại ngữ, khóa học kỹ
năng mềm hay đào tạo quản lý.

1.1.1.2. Đặc điểm
Đào tạo ngắn hạn có một số đặc điểm nổi bật:
- Thứ nhất, đây là hoạt động đào tạo nhân lực được thực hiện bởi các cơ sở
Đào tạo bồi dưỡng, các cơ sở này có chức năng đào tạo nhân lực cho các tổ chức sử
dụng nhân lực ở các lĩnh vực khác nhau.
+ Các cơ sở Đào tạo bồi dưỡng là những cơ sở kinh doanh trong lĩnh vực
Đào tạo bồi dưỡng nhân lực hay là các doanh nghiệp kinh doanh đào tạo.


10

+ Các cơ sở này là các đơn vị trực thuộc các tổ chức, hạch toán độc lập hoặc
độc lập tương đối làm nhiệm vụ đào tạo nhân lực cho chính tổ chức đó.
+ Các cơ sở Đào tạo bồi dưỡng là các đơn vị sự nghiệp công làm nhiệm vụ
Đào tạo bồi dưỡng nhân lực cho các cơ quan nhà nước.
- Thứ hai, đối tượng học viên của các chương trình đào tạo tại các cơ sở đào
tạo bồi dưỡng bao gồm 02 nhóm đối tượng: (i) nhân sự nội bộ của cơ quan có nhu
cầu đào tạo nâng cao năng lực chuyên môn và (ii) nhân sự bên ngồi cơ quan có
nhu cầu tham gia đào tạo, lấy chứng chỉ.
- Thứ ba, đây là hình thức đào tạo khơng chính quy, khơng địi hỏi thời gian
học tập dài, chi phí đào tạo thấp và người tham gia đào tạo vẫn kết hợp để hồn
thành các cơng việc được giao tại các tổ chức.
- Thứ tư, đào tạo tại các cơ sở Đào tạo bồi dưỡng thường là đào tạo có tính
ngắn hạn, để trang bị và hồn thiện các kỹ năng cần thiết cho người lao động, hoặc
nâng cao tay nghề cho người lao động ở bậc cao hơn.
- Thứ năm, đây là hình thức đào tạo mang tính thực hành, ít hàn lâm và lý
thuyết, gắn với vị trí các cơng việc mà nhân lực đang đảm nhiệm, hoặc sẽ đảm
nhiệm trong tương lai, vì vậy việc đào tạo khá linh hoạt, với giáo trình tài liệu thay
đổi theo điều kiện, bối cảnh mới, gắn với những ngành nghề đang có, ngành nghề
mới, vị trí việc làm mới và những địi hỏi mới của cơng việc và công nghệ.

- Thứ sáu, đào tạo tại các cơ sở Đào tạo bồi dưỡng gắn với phương thức đấu
thầu, đặt hàng, giao nhiệm vụ bồi dưỡng, dựa trên nhu cầu bồi dưỡng để nâng cao
năng lực, trong đó ưu tiên cơ chế đặt hàng, giao nhiệm vụ.
Bên cạnh đó, đào tạo nhân lực tại các cơ sở đào tạo thường diễn ra trong thời
gian ngắn, có thể là từ 1 ngày, 1 tháng hoặc trong vịng khơng q 6 tháng, nên kết
quả đánh giá những kiến thức và kỹ năng mà người học lĩnh hội được chưa rõ ràng
và áp dụng vào cơng việc chưa được nhìn nhận đầy đủ.

1.1.2. Hình thức đào tạo ngắn hạn tại cơ sở đào tạo bồi dưỡng
Tại các cơ sở Đào tạo bồi dưỡng, việc đào tạo nhân lực có thể được thực hiện
theo các hình thức sau:


11

Theo thời gian và địa điểm đào tạo: đào tạo ngắn hạn tại các cơ sở Đào tạo
bồi dưỡng gồm: đào tạo theo hình thức tập trung, đào tạo bán tập trung, đào tạo từ
xa (Lê Thị Ái Lâm, 2016).
Theo phương pháp đào tạo: đào tạo có thể gồm đào tạo lý thuyết và đào tạo
thực hành. Đào tạo có thể được phân thành đào tạo kiến thức kỹ năng cho các lớp
có quy mơ nhỏ và vừa, hoặc theo phương pháp tổ chức hội thảo với quy mô lớn để
tạo ra các diễn đàn tham luận và chia sẽ những kiến thức, kỹ năng giúp cho việc
thực hiện công việc cao hơn (Lê Thị Ái Lâm, 2016).

1.2. Quản lý đào tạo ngắn hạn tại cơ sở đào tạo bồi dưỡng
1.2.1. Khái niệm, mục tiêu và nguyên tắc quản lý đào tạo ngắn hạn tại cơ
sở đào tạo bồi dưỡng
- Khái niệm:
Quản lý là lập kế hoạch, tổ chức, lãnh đạo và kiểm soát các nguồn lực và các
hoạt động của tổ chức nhằm đạt được mục tiêu đề ra của tổ chức một cách hiệu quả

nhất trong điều kiện môi trường biến động (PGS.TS Nguyễn Thị Ngọc Huyền,
2018). Quản lý đào tạo nhìn chung là những tác động của chủ thể quản lý vào quá
trình giáo dục và đào tạo, được tiến hành bởi tập thể giảng viên và sinh viên, với sự
hỗ trợ đắc lực của các lực lượng xã hội, nhằm hình thành và phát triển tồn diện
nhân cách sinh viên theo mục tiêu đào tạo của nhà trường, tổ chức.
Theo đó, quản lý đào tạo ngắn hạn tại các cơ sở đào tạo là các hoạt động xây
dựng kế hoạch đào tạo, tổ chức đào tạo ngắn hạn và kiểm soát đào tạo ngắn hạn
nhằm nâng cao chất lượng nhân lực cho các tổ chức sử dụng nguồn nhân lực.
- Mục tiêu:
Quản lý đào tạo ngắn hạn góp phần tạo mơi trường và điều kiện thuận lợi
cho đội ngũ giảng viên thực hiện phương pháp dạy học, tạo động lực và kích thích
tinh thần lao động sáng tạo của đội ngũ cán bộ, giảng viên tham gia quá trình đào
tạo. Hơn thế nữa, quản lý đào tạo ngắn hạn đảm bảo bổ sung kiến thức kịp thời, kết
hợp việc phát huy cao độ tính sáng tạo của mỗi cán bộ, giảng viên với sự quản lý
thống nhất của đội ngũ cán bộ quản lý của tổ chức.


12

Quản lý đào tạo ngắn hạn tại cở sở đào tạo nhằm đảm bảo số lượng và chất
lượng đào tạo nhân lực theo các yêu cầu của tổ chức sử dụng dịch vụ đào tạo ngắn
hạn. Ngoài ra, quản lý đào tạo ngắn hạn đáp ứng yêu cầu của đơn vị sử dụng dịch
vụ đào tạo ngắn hạn, nâng cao sự hài lòng của các đơn vị sử dụng dịch vụ đào tạo
nhân lực sau khi các hoạt động đào tạo được triển khai: năng suất làm việc của nhân
viên sau đào tạo, ý thức, thái độ, kiến thức cô đọng, kỹ năng của họ sau đào tạo, tiết
kiệm thời gian, tiết kiệm chi phí đào tạo.
- Nguyên tắc quản lý:
Quản lý đào tạo là một phạm trù của quản lý giáo dục. Do đó, các nguyên tắc
của quản lý đào tạo được xây dựng dựa trên nguyên tắc của quản lý giáo dục. Đó là
các quy tắc, các chuẩn mực có tính chỉ đạo mà người thực hiện nhiệm vụ quản lý

đào tạo phải tuân thủ trong quá trình quản lý. Các nguyên tắc quản lý nói chung bao
gồm: nguyên tắc tập trung dân chủ, nguyên tắc kết hợp hài hịa các lợi ích, ngun
tắc sử dụng tồn diện kết hợp các phương pháp quản lý, nguyên tắc nắm bao quát,
chú ý toàn diện, xử lý khâu yếu, nguyên tắc tiết kiệm và hiểu quả.
Ngồi ra cịn có các nguyên tắc khác như nguyên tắc quản lý theo địa
phương, nguyên tắc tính khoa học, tính kế hoạch, nguyên tắc hiệu quả, thiết thực và
cụ thể (Lê Thị Mai Phương, 2018). Nhìn chung, các nguyên tắc quản lý đào tạo có
sự liên hệ chặt chẽ, tác động và bổ sung cho nhau. Chất lượng và hiệu quả của quản
lý đào tạo phụ thuộc vào việc thực hiện tốt các nguyên tắc quản lý đào tạo.

1.2.2. Nội dung quản lý đào tạo ngắn hạn tại cơ sở đào tạo
Nội dung quản lý đào tạo ngắn hạn tại cơ sở đào tạo bồi dưỡng bao gồm:

1.2.2.1. Lập kế hoạch đào tạo ngắn hạn
- Khái niệm: Lập kế hoạch đào tạo ngắn hạn là công tác xác định mục tiêu về
đào tạo ngắn hạn của cơ sở đào tạo và các công việc thực hiện để đạt được mục tiêu.
- Căn cứ lập kế hoạch: Lập kế hoạch đào tạo ngắn hạn được thực hiện theo
các bước sau: Sau khi phân tích nhu cầu nhân lực, cơ sở đào tạo tính tốn năng lực
về tài chính dành cho Đào tạo bồi dưỡng hàng năm (nếu cơ sở đào tạo có chức năng


13

đào tạo nhân lực cho nội bộ tổ chức) hoặc được các đơn vị đặt hàng đào tạo để lập
kế hoạch Đào tạo bồi dưỡng nhân lực (Quy chế 43 - Quy chế đào tạo Tín chỉ - QĐBGD&ĐT, 2007).
- Quy trình lập kế hoạch:
Với đặc điểm của những chương trình đào tạo ngắn hạn diễn ra trong thời
gian ngắn (02 tháng - 06 tháng), kế hoạch đào tạo ngắn hạn thường được lập và
triển khai trong phạm vi 01 năm hành chính. Kế hoạch đào tạo ngắn hạn được xây
dựng dựa trên những nội dung:

a) Xác định nhu cầu đào tạo
Xác định nhu cầu đào tạo là nội dung quan trọng đầu tiên trong quá trình lập
kế hoạch tổ chức đào tạo ngắn hạn. Nhu cầu đào tạo ngắn hạn tại các cơ sở đào tạo
bồi dưỡng hàng năm xuất phát từ nhu cầu của nhân sự nội bộ đơn vị và nhu cầu từ
học viên bên ngoài:
- Đối với nhân sự nội bộ đơn vị: Cơ sở đào tạo gửi kế hoạch đào tạo và lịch
trình các khóa học tới các các bộ phận, các đơn vị trực thuộc của tổ chức sử dụng
nhân lực. Đối tượng được đào tạo và các bộ phận, đơn vị cần nắm được kế hoạch
đào tạo để cử nhân lực đi đào tạo, đồng thời bố trí sắp xếp cơng việc hợp lý cho
nhân lực trong thời gian đào tạo. Bộ phận chuyên trách hoặc đơn vị đào tạo tổng
hợp nhu cầu đào tạo ngắn hạn.
- Đối với đối tượng bên ngoài: Mỗi cơ sở đào tạo bồi dưỡng đều hướng tới
một đối tượng đào tạo nhất định tùy thuộc lĩnh vực đào tạo của cơ sở. Nhu cầu đào
tạo sẽ được xác định dựa vào đối tượng, lĩnh vực, phạm vi đào tạo mà cơ sở đào tạo
hướng tới và phù hợp với nguồn lực quy mô của cơ sở đào tạo. Nhu cầu đào tạo của
các đối tượng bên ngoài có thể được xác định bằng thơng tin thống kê số lượng
doanh nghiệp liên quan, mật độ dân số, thống kê lứa tuổi, ngành nghề,… trong
phạm vi địa giới hành chính mà cơ sở đào tạo hướng tới.

b) Xác định nhiệm vụ đào tạo
Nhiệm vụ đào tạo là những lĩnh vực, chuyên đề đào tạo chính mà cơ sở đào
tạo hướng tới trong kế hoạch. Lựa chọn chuyên đề, lĩnh vực đào tạo phù hợp phụ


14

thuộc vào yêu cầu chuyên môn lao động của nội bộ, chiến lược phát triển cơ sở đào
tạo,… Nhiệm vụ đào tạo là những gì mà học viên phải có được về tri thức, kỹ năng
và kỹ xảo sau một quá trình học tập. Mục tiêu đào tạo định hướng giảng viên xác

định phải dạy gì, đến mức độ nào để từ đó lựa chọn được phương pháp giảng dạy
thích hợp, đánh giá được khách quan, đúng đắn kết quả học tập của học viên và về
kết quả giảng dạy của bản thân. Ngồi ra cịn giúp học viên biết mình phải học
những gì để có thể làm được những việc gì sau khi tham gia chương trình đào tạo.

c) Xác định quy mơ đào tạo, hình thức đào tạo
Từ nhu cầu đào tạo được xác định, cơ sở đào tạo cần cân nhắc, cân đối giữa
nguồn lực của cơ sở và chiến lược phát triển để lựa chọn số lượng và đối tượng dự
kiến để xác định quy mô đào tạo sẽ triển khai, bao gồm số lượng lớp dự kiến, số
lượng học viên dự kiến. Việc xác định quy mơ đào tạo sẽ định hình tồn bộ cơng
việc mà trung tâm sẽ triển khai trong kế hoạch. Quy mơ đào tạo bao gồm số lượng,
thời lượng các khóa đào tạo sẽ tổ chức thực hiện trong kế hoạch, số lượng học viên
sẽ đào tạo, cấp chứng chỉ (nếu có) trong kế hoạch. Quy mơ đào tạo sẽ là cơ sở để
xác định đội ngũ giảng viên, dự trù kinh phí cho tồn bộ kế hoạch đào tạo (Quy chế
43 - Quy chế đào tạo Tín chỉ - QĐ-BGD&ĐT, 2007).
Song song với việc xác định quy mô đào tạo, cơ sở đào tạo trên cơ sở nguồn
lực của đơn vị và bối cảnh phù hợp để xác định hình thức đào tạo cho các khóa đào
tạo dự kiến tổ chức của mình. Hình thức đào tạo có thể lựa chọn đào tạo trực tuyến,
đào tạo trực tiếp hoặc kết hợp giữa đào tạo trực tuyến và trực tiếp.

d) Dự trù kinh phí cho hoạt động đào tạo ngắn hạn
Đây là nội dung quan trọng để đảm bảo cho hoạt động đào tạo được diễn ra
theo đúng kế hoạch. Dự trì kinh phí gồm 02 phần: dự trù các khoản chi và dự trù
nguồn kinh phí:
- Các khoản chi phí: Chi phí cho hoạt động đào tạo bao gồm chi phí chi trả
cho giảng viên, cơ sở đào tạo, chi phí thuê cơ sở vật chất cho đào tạo, chi phí tài
liệu, thanh tốn cơng tác phí, kinh phí hỗ trợ đào tạo cho người học. Kinh phí đào
tạo phải gắn với chiến lược đầu tư, phương pháp, phương thức đào tạo của cơ sở