Khóa luận tốt nghiệp trung cấp chính trị xây dựng môi trường văn hóa ở công ty cổ phần cao su sông bé – thực trạng và giải pháp

TRƯỜNG CHÍNH TRỊ
*

KHĨA LUẬN TỐT NGHIỆP
Chương trình Trung cấp lý luận chính trị - hành chính

ĐỀ TÀI :

XÂY DỰNG MƠI TRƯỜNG VĂN HĨA
Ở CƠNG TY CỔ PHẦN CAO SU SƠNG
BÉ – THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP
Họ tên học viên:
Đơn vị công tác:
Lớp: Trung cấp LLCT – HC
Giảng viên hướng dẫn:

, năm 2021


2
MỤC LỤC
Trang
PHẦN MỞ ĐẦU
1
1.
Lý do chọn đề tài
1
2.
Đối tượng, phạm vi nghiên cứu
2
3.

Mục đích, yêu cầu và nhiệm vụ nghiên cứu
2
4.
Phương pháp Nghiên cứu
2
PHẦN NỘI DUNG
3
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ XÂY DỰNG MƠI TRƯỜNG VĂN
Chương 1
HĨA
3
Quan niệm về mơi trường văn hóa
1.1.
3
Tư tưởng Hồ Chí Minh và quan điểm chính sách của Đảng,
1.2.
Nhà nước về xây dựng môi trường văn hóa
9
THỰC TRẠNG MƠI TRƯỜNG VĂN HĨA Ở CƠNG TY
Chương 2
13
CỔ PHẦN CAO SU SƠNG BÉ
2.1.
Khái qt về Cơng ty cổ phần Cao su Sông Bé
13
Thực trạng xây dựng môi trường văn hóa ở cơng ty cổ phần
2.2.
cao su Sơng Bé hiện nay
15
NHỮNG GIẢI PHÁP CHỦ YẾU ĐẨY MẠNH XÂY

Chương 3 DỰNG MƠI TRƯỜNG VĂN HĨA Ở CƠNG TY CỔ 21
PHẦN CAO SU SÔNG BÉ GIAI ĐOẠN HIỆN NAY
3.1.
Giải pháp
21
3.2.
Kiến nghị
25
PHẦN KẾT LUẬN
26
TÀI LIỆU THAM KHẢO
27


1
PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Con người và mơi trường có mối quan hệ chặt chẽ với nhau, con người
không thể tồn tại nếu tách khỏi môi trường tự nhiên cũng như không thể trở thành
người nếu tách khỏi mơi trường văn hố . Mơi trường tự nhiên là nơi con người
sinh sống cịn mơi trường văn hóa chính là “cái nơi” hình thành và ni dưỡng
bản lĩnh, đạo đức và nhân cách con người. Khơng thể có một tâm hồn trong sáng,
một nhân cách lớn khi được ni dưỡng trong mơi trường văn hóa độc hại, ơ
nhiễm và cũng khơng thể có sự phát triển bền vững của quốc gia, dân tộc khi mơi
trường văn hóa bị xem nhẹ, không được bảo vệ và xây dựng.
Hiện nay, mơi trường văn hóa ở các doanh nghiệp nói chung và ở cơng ty cổ
phần cao su Sơng Bé nói riêng đang có nhiều điều kiện để phát triển, đồng thời
đối mặt với những thách thức to lớn trong điều kiện nền kinh tế thị trường định
hướng xã hội chủ nghĩa. Xây dựng mơi trường văn hố trong các doanh nghiệp
nói chung và Cơng ty cổ phần cao su Sơng Bé nói riêng có vai trị đặc biệt đối với

việc xây dựng, nâng cao bản lĩnh chính trị, xây dựng tinh thần, đạo đức, lối sống,
hoàn thiện nhân cách người cán bộ, công nhân trong thời kỳ mới, định hướng và
đáp ứng nhu cầu vật chất và tinh thần của mỗi cán bộ, người lao động, hình thành
ở họ hệ giá trị xã hội tốt đẹp; tạo ra những điều kiện thuận lợi để biến quá trình
giáo dục, rèn luyện thành q trình tự rèn luyện, tự hồn thiện các giá trị tinh
thần; thông qua sáng tạo, hưởng thụ và trao đổi văn hố để giữ gìn, phát triển các
giá trị tinh thần, trực tiếp phát hiện, tập hợp, gạn lọc những yếu tố mới xuất hiện
trong tinh thần cán bộ, viên chức và người lao động còn là “lá chắn”, “màng lọc”
tích cực để chống lại có hiệu quả sự xâm nhập của những yếu tố phản văn hố.
Mơi trường văn hoá trong sạch, lành mạnh vừa thoả mãn nhu cầu đời sống tinh
thần, vừa tạo ra động lực thúc đẩy cán bộ, người lao động rèn luyện phấn đấu
vươn lên, khắc phục mọi khó khăn hồn thành xuất sắc nhiệm vụ.
Với lý do đó, Tơi quyết định lựa chọn đề tài “Xây dựng mơi trường văn
hóa ở cơng ty cổ phần cao su Sông Bé – thực trạng và giải pháp” làm Khóa
luận tốt nghiệp Trung cấp Lý luận Chính trị - Hành chính.


2
2. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu
* Đối tượng nghiên cứu:
Xây dựng mơi trường văn hóa ở cơng ty cổ phần cao su Sơng Bé
* Phạm vi nghiên cứu:
Khóa luận chủ yếu tập trung phân tích, đánh giá thực trạng mơi trường văn
hóa ở cơng ty cổ phần Cao su Sơng Bé, từ đó đề ra các giải pháp sát thực, hữu
hiệu. Thời gian nghiên cứu từ năm 2018 đến nay.
3. Mục đích, yêu cầu và nhiệm vụ nghiên cứu
* Mục đích, yêu cầu nghiên cứu:
Trên cơ sở làm sáng tỏ những vấn đề lý luận về môi trường văn hoa, khoas
luận đánh giá thực trạng mơi trường văn hóa ở cơng ty cổ phần cao su Sơng Bé, từ
đó đề xuất một số giải pháp chủ yếu xây dựng mơi trường văn hóa tại đơn vị trong

giai đoạn hiện nay.
* Nhiệm vụ nghiên cứu
- Góp phần làm sáng tỏ một số vấn đề lý luận mơi trường văn hóa.
- Khảo sát và đánh giá đúng thực trạng môi trường văn hóa ở cơng ty cổ phần
cao su Sơng Bé hiện nay.
- Đề xuất một số giải pháp chủ yếu nâng cao hiệu lực, hiệu quả xây dựng môi
trường văn hóa ở cơng ty cổ phần cao su Sơng Bé.
4. Phương pháp nghiên cứu
Khóa luận dựa trên cơ sở lý luận của chủ nghĩa duy vật lịch sử và chủ nghĩa
duy vật biện chứng, dựa trên nền tảng tư tưởng Hồ Chí Minh, những quan điểm
của Đảng về văn hóa và xây dựng mơi trường văn hóa trong thời kỳ đổi mới hiện
nay, trong đó chú trọng sử dụng các phương pháp nghiên cứu: Lôgic-lịch sử; tổng
kết thực tiễn; phân tích, tổng hợp; khảo sát.

PHẦN NỘI DUNG
CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ XÂY DỰNG MƠI TRƯỜNG VĂN HĨA
1.1. Quan niệm về mơi trường văn hóa
1.1.1 Các khái niệm
* Khái niệm văn hóa
Ở Việt Nam, văn hóa từ danh từ chuyển hóa thành thuật ngữ đa nghĩa cả
trong ngơn ngữ thường ngày lẫn trong luận điểm khoa học. Xa xưa, ông cha ta
dùng từ "văn hiến" thay cho từ văn hóa như hiện nay và nội hàm của nó cũng chưa
mở rộng như các giai đoạn sau này. Từ đời Lý (1010), người Việt đã tự hào nước


3
mình là một "văn hiến chi bang". Đến đời Lê (thế kỷ XV), danh nhân văn hóa
Nguyễn Trãi đã khẳng định: "Duy ngã Đại Việt chi quốc, thực vi văn hiến chi bang"
(Duy nước Đại Việt ta thực sự là một nước văn hiến). Từ "văn hiến" mà Nguyễn
Trãi dùng ở đây là một khái niệm rộng chỉ một nền văn hóa cao, trong đó nếp sống

tinh thần, đạo đức được chú trọng.
Năm 1942, tại "Mục đọc sách" viết xen trong bản thảo "Nhật ký trong tù",
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đưa ra một định nghĩa hết sức xác đáng: "Vì lẽ sinh tồn
cũng như mục đích của cuộc sống, loài người mới sáng tạo và phát minh ra ngôn ngữ,
chữ viết, đạo đức, pháp luật, khoa học, tôn giáo, văn học, nghệ thuật, những công cụ
cho sinh hoạt hàng ngày về ăn, mặc, ở và các phương thức sử dụng. Tồn bộ những
sáng tạo và phát minh đó tức là văn hóa" 1. Với định nghĩa này, Hồ Chí Minh bằng
cách tiếp cận biện chứng đã nắm bắt trạng thái vận động và cả trạng thái tĩnh của
văn hóa.
Tóm lại, văn hóa khơng phải là một lĩnh vực riêng biệt có tính ngành nghề.
Đó là hoạt động nhằm phát huy những năng lực bản chất của con người, vươn tới
cái chân, cái thiện, cái mỹ. Văn hóa là hoạt động nhằm tạo ra những giá trị, những
chuẩn mực xã hội. Văn hóa đem lại cho con người khả năng suy xét về bản thân và
hoạt động có hướng đích nhằm đạt tới một giá trị nào đó trong xã hội. Văn hóa là
"thiên nhiên thứ hai", là "cái nơi' ni dưỡng tâm hồn và hình thành nên phẩm giá
con người. Một khơng gian văn hóa lành mạnh bao gồm tồn bộ những sản phẩm,
hành động, khn mẫu ứng xử... chứa đựng hệ thống giá trị nhân văn và vốn kinh
nghiệm xã hội, sẽ tạo thành "môi trường văn hóa" lành mạnh ni dưỡng đời sống
tinh thần con người, phát triển con người ngày càng hoàn thiện về mọi mặt. Đây
chính là cơ sở lý luận quan trọng để tiếp cận, nghiên cứu về mơi trường văn hóa.
* Khái niệm mơi trường văn hóa
Mơi trường văn hóa là một lĩnh vực riêng có trong mơi trường sống của con
người, nó có tính độc lập tương đối với quy luật vận động và phát triển mang tính
đặc thù. Sự "đan xen" phức hợp giữa ba hình thái mơi trường (mơi trường tự nhiên,
mơn trường xã hội, mơi trường văn hóa) sẽ tạo ra những điều kiện cần thiết cho sự
phát triển tồn diện con người. Trong tiến trình lịch sử phát triển của nhân loại, con
1

Hồ Chí Minh (2011), Tồn tập, tập 3, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, tr.431

4
người ngày càng được tạo điều kiện để phát huy năng lực hoạt động sáng tạo của
mình nhằm thỏa mãn những nhu cầu vật chất và tinh thần ngày càng cao của xã hội.
Xã hội càng phát triển thì phạm vi của mơi trường văn hóa càng rộng mở và
càng có tác động tích cực đến đời sống con người và xã hội. mơi trường văn hóa
hình thành nên những biểu trưng giá trị cho con người và cộng đồng, xác định nội
dung tư tưởng, điều chỉnh nhu cầu và nguyện vọng, định hướng cho mọi hoạt động
sáng tạo trong xã hội hướng tới chân - thiện - mỹ. Nói cách khác, mơi trường văn hóa
là tổng hịa các điều kiện vật chất, tinh thần, hồn cảnh, tổng hịa các mối quan hệ
xã hội có ảnh hưởng, tác động đến sự phát triển và hoàn thiện nhân cách, phát triển
năng lực sáng tạo của con người.
Xây dựng môi trường văn hóa phải giải quyết tốt các mối quan hệ giữa con
người với xã hội, con người với tự nhiên và con người với con người. "Mơi trường
văn hóa của chúng ta là mơi trường mà ở đó con người giao tiếp với tự nhiên, phát
triển hài hòa với tự nhiên. Mơi trường văn hóa của chúng ta là mơi trường mà ở đó
con người được sống bình đẳng, tự do và hạnh phúc, và bộ giá trị chân - thiện - mỹ là
hướng vận động cơ bản"1.
Trên cơ sở những phân tích lý giải trên, có thể rút ra một khái niệm chung về
mơi trường văn hóa như sau:
Mơi trường văn hóa là tổng hịa các yếu tố văn hóa vật thể và phi vật thể
bao quanh con người, có quan hệ trực tiếp hoặc gián tiếp đối với con người trong
một khơng gian và thời gian xác định, có ảnh hưởng tác động đến sự hình thành và
phát triển toàn diện nhân cách con người, phù hợp với sự vận động và phát triển của
đời sống xã hội trong những giai đoạn lịch sử nhất định.
Là chủ thể tích cực của mơi trường văn hóa, con người ln ln đóng vai trị
quyết định trong việc sáng tạo những giá trị văn hóa, hình thành những quan hệ văn
hóa, lựa chọn, tổ chức, tham gia những hình thái hoạt động văn hóa và điều tiết, phát
huy tác dụng của những thiết chế đảm bảo đời sống văn hóa, hợp thành mơi trường
văn hóa. Trong suốt q trình hình thành và phát triển của mơi trường văn hóa, con

người vừa là chủ thể xây dựng mơi trường văn hóa, vừa là sản phẩm chủ yếu nhất
1

GS.TS Đỗ Huy (2001), Xây dựng mơi trường văn hóa ở nước ta hiện nay từ góc
nhìn giá trị học, Nxb Văn hóa thơng tin, Hà Nội. Tr.25


5
của mơi trường văn hóa. Vì vậy, để phát triển con người một cách toàn diện theo
yêu cầu của xã hội và thời đại, cần phải tiến hành xây dựng và bảo vệ tốt mơi
trường văn hóa
1.1.2. Cấu trúc của mơi trường văn hóa
Nếu phân chia theo phạm vi khơng gian thì mơi trường văn hóa sẽ bao gồm
hai cấp độ cơ bản là:
Mơi trường văn hóa vi mơ: là mơi trường mà ở đó diễn ra q trình nhập
thân văn hóa đầu tiên của con người, là nơi con người có sự chuyển biến quan
trọng từ chỗ là một sinh thể (con người tự nhiên) trở thành một con người xã hội,
một thực thể văn hóa, làm cho nhân cách mỗi người ngày càng hồn thiện hơn. Nói
đến mơi trường văn hóa vi mơ là nói đến ở phạm vi nhỏ hẹp, có quan hệ trực tiếp
và tác động qua lại nhiều chiều, thường xuyên đối với mỗi cá nhân như mơi trường
văn hóa gia đình, dịng tộc..., khối phố, trường học...công sở, cơ quan, doanh nghiệp.
Môi trường văn hóa vĩ mơ: là nơi mà những giá trị văn hóa, hoạt động văn
hóa và giao tiếp văn hóa của mỗi cá nhân và cộng đồng được mở rộng với những
mối quan hệ rộng lớn hơn. Ở cấp độ vĩ mơ có mơi trường văn hóa tỉnh thành, vùng,
miền, quốc gia, quốc tế.
Nhìn chung, cách phân chia mơi trường văn hóa theo hai cấp độ nêu trên
chỉ là tương đối. Nói tới mơi trường văn hóa là nói tới cả cấp độ vi mơ và cấp độ vĩ
mơ của nó. Hai cấp độ này có thể chuyển hóa lẫn nhau một cách biện chứng.
Chính vì vậy, mỗi mơi trường văn hóa đều chứa đựng trong nó cả tính nhân loại,
tính khu vực, đồng thời in đậm bản sắc dân tộc và sắc thái riêng của tiểu cộng

đồng, tức là vừa phản ánh tính phổ quát, vừa phản ánh tính bản sắc của văn hóa.
Mơi trường văn hóa hết sức đa dạng và phong phú cho nên ngoài cách phân chia
cấu trúc theo hai cấp độ cơ bản trên cịn có thể có nhiều cách phân chia khác nữa,
khơng theo một khuôn mẫu nhất định nào.
Nếu xem xét cấu trúc môi trường văn hóa trên phương diện các thành tố cơ
bản cấu thành nên nó thì mơi trường văn hóa bao gồm:
- Văn hóa chính trị tư tưởng: là lĩnh vực đặc thù trong thượng tầng kiến trúc
cũng như trong kết cấu một chế độ xã hội, nó là lĩnh vực phức tạp, nhiều khi trừu
tượng, có thể định tính mà không định lượng được. Một chế độ xã hội phát triển và ổn


6
định thì lĩnh vực tư tưởng - văn hóa cũng phát triển và ổn định; và ngược lại, lĩnh vực
tư tưởng - văn hóa phát triển lành mạnh cũng tác động tích cực đến sự ổn định, phát
triển của một chế độ xã hội nói chung và kinh tế nói riêng.
- Văn hóa đạo đức, lối sống: đạo đức và lối sống là những giá trị cốt lõi của
văn hóa. Đạo đức là những chuẩn mực ứng xử của con người, là những quy tắc và
cam kết của cộng đồng mà con người tự giác điều chỉnh hành vi cho phù hợp với
lợi ích cá nhân và tiến bộ xã hội. Con người sẽ hành động ra sao, xã hội sẽ đi tới
đâu, môi trường sinh thái sẽ bị hủy hoại như thế nào nếu như hoạt động của con
người thiếu những yếu tố đạo đức.
- Văn hóa khoa học - kỹ thuật, giáo dục - đào tạo: là hình thái đặc thù của
MTVH, có ý nghĩa hết sức quan trọng đối với trình độ phát triển của mỗi cá nhân,
cộng đồng, quốc gia, dân tộc, nhân loại. Có thể coi đây là lĩnh vực có sự kết hợp hài
hịa các điều kiện chủ quan và khách quan phục vụ cho các hoạt động dạy - học,
nghiên cứu, ứng dụng các thành tựu khoa học kỹ thuật, công nghệ nhằm nâng cao
trình độ học vấn, thúc đẩy ý thức sáng tạo của con người trong thực tiễn đời sống, xây
dựng con người phát triển tồn diện, có đủ năng lực làm chủ xã hội, làm chủ thiên
nhiên và làm chủ bản thân.
- Văn hóa thẩm mỹ: văn hóa thẩm mỹ cũng là một bộ phận trong đời sống

văn hóa của xã hội, song nó khơng thể hiện trong một xã hội cụ thể như các thứ
văn hóa khác; trái lại, nó có mặt trong mọi hoạt động của con người: trong lao
động sản xuất, trong quan hệ giao tiếp, trong sáng tạo và thưởng thức các giá trị
tinh thần, trong xây dựng môi trường sống và làm việc, trong việc hồn thiện nhân
cách.
1.1.3. Vai trị của xây dựng mơi trường văn hóa trong sự nghiệp đổi mới đất
nước
Xây dựng mơi trường văn hóa trong thời kỳ đổi mới là nhiệm vụ hết sức quan
trọng và cấp thiết, thể hiện ở tác động tích cực của nó đối với các lĩnh vực chủ yếu
sau đây:
Thứ nhất, xây dựng môi trường văn hóa góp phần ổn định chính trị, kiên trì
mục tiêu độc lập dân tộc dân tộc và chủ nghĩa xã hội.
Nhìn lại chặng đường hơn 35 năm đổi mới vừa qua có thể thấy, đứng vững trên
quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh, Đảng ta luôn đề cao


7
vai trị của văn hóa và mơi trường văn hóa. Đặc biệt từ sau Đại hội Đảng toàn quốc lần
thứ XIII, cả nước bước vào giai đoạn cách mạng mới với cơ đồ vị thế, uy tín chưa
từng có trên trường quốc tế, vị trí, vai trị của mơi trường văn hóa càng trở nên quan
trọng hơn bao giờ hết. "Xây dựng mơi trường văn hóa lành mạnh cho sự phát triển xã
hội"1 trở thành nhiệm vụ thiết yếu để ổn định chính trị, trật tự và an tồn xã hội
Trong điều kiện phát triển kinh tế thị trường và mở cửa hội nhập kinh tế
quốc tế, Đảng và Nhà nước ta luôn đặt mối quan tâm hàng đầu là xây dựng và phát
triển kinh tế, coi phát triển kinh tế là nhiệm vụ trung tâm. Cùng với việc chăm lo
phát triển kinh tế, cải thiện đời sống vật chất tinh thần cho nhân dân, Đảng ta còn
đặc biệt quan tâm tới việc ổn định chính trị, tạo cho mọi người dân được hưởng
một cuộc sống dân chủ, tự do và hạnh phúc. Xây dựng mơi trường văn hóa tốt đẹp
trong cộng đồng trước hết là phải tạo ra được mơi trường văn hóa pháp lý lành mạnh,
phát huy được tinh thần trách nhiệm, nghĩa vụ và quyền lợi của mọi công dân trong

xây dựng và củng cố bộ máy nhà nước trong sạch, đảm bảo tự do, dân chủ của mọi
cơng dân trước pháp luật, chống tình trạng cửa quyền, hách dịch, tham nhũng, nhiễu
sách nhân dân; tạo điều kiện để nhân dân tham gia giám sát các hoạt động của cơ
quan nhà nước.
Thứ hai, xây dựng môi trường văn hóa có vai trị thúc đẩy sự phát triển
kinh tế xã hội.
Tuy mơi trường văn hóa bao gồm những điều kiện thuộc đời sống tinh thần
của xã hội, còn kinh tế là yếu tố thuộc đời sống vật chất của xã hội, nhưng hai yếu
tố này không tách rời nhau, khơng đứng ngồi nhau mà trái lại, giữa chúng có mối
quan hệ hữu cơ khơng thể tách rời và cùng hướng tới mục tiêu phát triển. Mơi
trường văn hóa được xây dựng nhằm hướng tới mục tiêu vì sự tiến bộ, cơng bằng
xã hội, vì sự phồn vinh của đất nước và hạnh phúc của nhân dân sẽ chứa đựng tiềm
tàng những điều kiện thuận lợi cho sự phát triển, bảo đảm tốc độ và trình độ ngày
càng cao của tăng trưởng kinh tế.
Thứ ba, Xây dựng môi trường văn hóa nhằm giải quyết tốt những vấn đề xã
hội, nâng cao chất lượng cuộc sống cho mọi người dân.
1

Ban Tư tưởng Văn hóa Trung ương (2000), Một số văn kiện của Đảng về cơng tác

tư tưởng - văn hóa, tập 2, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội. Tr. 355


8
Cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng đã nói: "Văn hóa và xã hội gắn bó hữu cơ
với nhau như hình với bóng. Có thể nói xã hội là bộ mặt của văn hóa và văn hóa phải
thơng qua xã hội, làm nên môi trường xã hội để tác động vào các lĩnh vực khác
trong cuộc sống của con người và cộng đồng người" 1. Câu nói trên đã khẳng định
giữa văn hóa và xã hội có mối quan hệ mật thiết khăng khít với nhau. Nói "xã hội
là bộ mặt của văn hóa" cũng tức là xã hội là nơi biểu hiện tập trung và sinh động

nhất chất lượng của mơi trường văn hóa. Muốn có xã hội tốt thì phải có con người
tốt, và muốn có con người tốt thì phải có mơi trường văn hóa tốt, đó là quan hệ biện
chứng giữa mơi trường văn hóa, mơi trường xã hội và con người.
Thứ tư, xây dựng môi trường văn hóa là cơ sở để thực hiện định hướng xây
dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc nhằm xây dựng và
phát huy nhân tố con người trong sự nghiệp đổi mới đất nước.
Thực tế những năm gần đây cho thấy, những thành tựu hoặc vấp váp trong
quá trình phát triển kinh tế - xã hội ở nhiều nước trên thế giới đều chứng minh tầm
quan trọng của văn hóa dân tộc đối với sự phát triển của đất nước. Sự đúng đắn
hay sai lạc trong định hướng phát triển văn hóa đều là nguyên nhân chủ yếu dẫn
đến thành công hay thất bại khơng riêng cho văn hóa, mà cho cả sự tăng trưởng
kinh tế và phát triển các mặt của đời sống xã hội. Không phải ngẫu nhiên mà người
ta lại lo ngại một sự "phá sản", "xuống cấp" về văn hóa hơn sự phá sản, xuống cấp
trong kinh tế, bởi những mất mát trong lĩnh vực văn hóa thường dẫn tới những hậu
quả rất lâu dài và nghiêm trọng.
Tóm lại, mơi trường văn hóa có vai trị hết sức quan trọng đối với sự nghiệp
đổi mới ở nước ta. Xây dựng mơi trường văn hóa Việt Nam hiện nay là q trình
thực hiện chiến lược con người nhằm xây dựng con người có phẩm chất và năng
lực phù hợp với yêu cầu của cộng đồng, của xã hội trong từng giai đoạn phát triển.
Xây dựng và phát huy nguồn lực con người khơng chỉ nhằm mục đích ngăn chặn
sự xuống cấp trong đời sống tinh thần hiện nay mà còn nhằm đào tạo nên các thế
hệ con người thích ứng với những điều kiện lịch sử mới. Đây chính là khâu trung
tâm của sự nghiệp xây dựng nền tảng tinh thần, tiềm lực văn hóa trong thời kỳ đổi
mới ở nước ta hiện nay.
1

Phạm Văn Đồng (1995), Văn hóa và đổi mới, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, tr.70


9

1.2. Tư tưởng Hồ Chí Minh và quan điểm chính sách của Đảng, Nhà nước về
xây dựng môi trường văn hóa
1.2.1. Tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng mơi trường văn hóa
Sau khi Cách mạng tháng Tám thành cơng, trong Diễn văn khai mạc Hội
nghị văn hóa tồn quốc lần thứ nhất, tổ chức tại Hà Nội ngày 21/11/1946, Bác Hồ
đã nêu rõ: “Nền văn hóa mới của Việt Nam phải lấy hạnh phúc của nhân dân, của
dân tộc làm cơ sở; phải học lấy những điều tốt đẹp của văn hóa nước ngồi tạo ra
nền văn hóa Việt Nam, sao cho văn hóa mới phải sửa đổi được tham nhũng, lười
biếng, phù hoa, xa xỉ, phải làm cho ai cũng có lý tưởng tự chủ, độc lập” 1. Muốn
làm được điều đó, nhiệm vụ đầu tiên và rất quan trọng là phải thường xuyên quan
tâm xây dựng lối sống văn hóa và mơi trường văn hóa.
Theo Chủ tịch Hồ Chí Minh, mơi trường văn hóa là điều kiện để hình thành
nhân cách con người văn hóa và lối sống văn hóa. Trong mơi trường văn hóa có
mơi trường văn hóa xã hội, mơi trường văn hóa cộng đồng, mơi trường văn hóa gia
đình… Mơi trường văn hóa của nước ta xây dựng hiện nay bảo đảm cho con người
được giao tiếp với thiên nhiên, sống trong một môi trường trong lành, hài hịa, bền
vững. Đồng thời, ở đó con người với con người được sống bình đẳng, tự do, hạnh
phúc, được phát huy mọi năng lực, sở trường, được thụ hưởng những giá trị chân –
thiện – mỹ. Ở đó, cái đúng, cái tốt, cái đẹp, cái tiến bộ được tôn trọng và bảo vệ.
Cái xấu, cái ác, cái phản văn hóa phải bị phê phán, loại trừ.
Xây dựng mơi trường văn hóa trong tư tưởng Hồ Chí Minh là luôn coi trọng
và đề cao mối quan hệ hài hòa, sự kết hợp chặt chẽ giữa xây dựng môi trường xã
hội và môi trường tự nhiên. Trong môi trường xã hội phải coi trọng và luôn chăm
lo giáo dục bồi dưỡng nhân cách phẩm chất con người Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Bác Hồ nói: “Muốn xây dựng chủ nghĩa xã hội, trước hết cần phải có những con
người xã hội chủ nghĩa”2. Trong môi trường xã hội đó con người phải được tự do,
bình đẳng, được sống ấm no, hạnh phúc, nhân phẩm, quyền lợi chính đáng được
bảo vệ, chủ nghĩa cá nhân phải bị phê phán, loại bỏ, tham ơ, tham nhũng, lãng phí
phải được ngăn chặn, con người luôn coi trọng giá trị đạo đức và biết tôn trọng
pháp luật… Cùng với việc quan tâm xây dựng mơi trường xã hội, Bác Hồ sớm

1
2

Hồ Chí Minh: Biên niên tiểu sử. NXB Chính trị quốc gia Hà Nội, 1993, tập 3, tr. 342
Hồ Chí Minh: Về đạo đức cách mạng. NXB Sự thật Hà Nội, 1976, tr. 97


10
nhận thức và luôn coi trọng, chú ý tới bảo vệ môi trường tự nhiên. Cách đây hơn
nửa thế kỷ, Bác Hồ đã phát động “Tết trồng cây” và kêu gọi: “Vì lợi ích mười năm
trồng cây. Vì lợi ích trăm năm trồng người”. Điều này cho thấy, Người đặt lợi ích
của “trồng cây” và “trồng người” quan trọng như nhau và trong mối quan hệ gắn
bó khơng thể tách rời của đời sống con người, của dân tộc. Người khẳng định: “Do
Tết trồng cây mà nước ta ngày càng xanh tươi, nhân dân ta càng thêm giàu có”.
1.2.2. Quan điểm của Đảng cộng sản Việt Nam về xây dựng mơi trường văn
hóa
Để thực hiện thắng lợi mục tiêu của sự nghiệp đổi mới địi hỏi tồn Đảng, tồn
qn, tồn dân ta phải nỗ lực phấn đấu trên mọi lĩnh vực: kinh tế, văn hóa, chính trị,
xã hội, quốc phịng, an ninh, đối ngoại, xây dựng Đảng, xây dựng nhà nước. Đặc
biệt, trong những năm gần đây, khi văn hóa được coi là "nền tảng tinh thần", là "mục
tiêu" và là "động lực" của phát triển thì vấn đề xây dựng nền văn hóa, xây dựng
mơi trường văn hóa được Đảng ta đặc biệt coi trọng, trở thành điều kiện quan trọng
để xây dựng đất nước, phát triển con người. Xây dựng mơi trường văn hóa đã được
Đảng, Nhà nước ta quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo bằng những định hướng cơ bản
quan trọng, thông qua hệ thống văn kiện đại hội đại biểu Đảng toàn quốc qua các
nhiệm kỳ đại hội Đảng và thông qua các nghị quyết chuyên đề, chuyên biệt về văn
hóa, đặc biệt là Nghị quyết Hội nghị Trung ương 5 khóa VIII về “Xây dựng và
phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc” và Nghị quyết
Hội nghị Trung ương 9 khóa XI về “Xây dựng và phát triển văn hóa, con người
Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước”; được thể hiện, thể chế

hóa thơng qua cơ chế, chính sách của Nhà nước. Qua đó, nhận thức của các cấp,
các ngành, các tầng lớp nhân dân về vị trí, vai trị của mơi trường văn hóa và xây
dựng mơi trường văn hóa từng bước được nâng lên. Ngành văn hóa, thể thao và du
lịch đã chủ động phối hợp với các ngành, các địa phương trong cả nước tham mưu
xây dựng và ban hành các văn bản, các chủ trương, chính sách, phát động các
phong trào văn hóa nhằm xây dựng mơi trường văn hóa lành mạnh. Cơng tác quản
lý nhà nước về văn hóa được tăng cường với phương châm quản lý đi đơi với phát
triển, kết hợp hài hịa giữa hai nhiệm vụ căn bản “xây” và “chống”. Hệ thống văn


11
bản quản lý nhà nước về văn hóa ngày càng được hoàn thiện: Một số luật, nghị
định và văn bản liên quan để điều chỉnh các hoạt động văn hóa phù hợp với sự phát
triển của đất nước được ban hành, sửa đổi, bổ sung kịp thời, trong đó có các nội
dung về xây dựng mơi trường văn hóa, quản lý, bảo tồn các di sản, các giá trị văn
hóa truyền thống, quản lý và tổ chức lễ hội, quy hoạch phát triển hệ thống thiết chế
văn hóa cơ sở...
Khơng tạo lập được mơi trường văn hóa phong phú, lành mạnh để xây
dựng những con người mới phát triển toàn diện thì sẽ khơng tạo ra được nguồn lực
cần thiết để đẩy mạnh cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Đây là những quan
điểm thể hiện sự sáng suốt và tầm cao trí tuệ của Đảng ta trong giai đoạn cách
mạng mới. Trong điều kiện đất nước đang phát triển kinh tế thị trường, đồng thời
mở cửa giao lưu văn hóa với thế giới trong xu thế tồn cầu hóa, xây dựng mơi
trường văn hóa trở thành u cầu vừa cấp thiết vừa lâu dài, tạo cơ sở cho việc thực
hiện thắng lợi mục tiêu của sự nghiệp đổi mới, đặc biệt là trong giai đoạn đổi mới
đất nước hiện nay.
Trên cơ sở kết quả và những hạn chế, yếu kém trong cơng tác xây dựng
mơi trường văn hóa thời gian qua, Đại hội XIII của Đảng đã xác định: “Có cơ chế,
chính sách, giải pháp để xây dựng mơi trường văn hóa thật sự trong sạch, lành
mạnh, cải thiện điều kiện hưởng thụ văn hóa của nhân dân...Xây dựng mơi trường

văn hóa một cách tồn diện ở gia đình, nhà trường, cộng đồng dân cư, trong các cơ
quan đảng, nhà nước, đồn thể, doanh nghiệp để văn hóa thực sự là động lực, đột
phá phát triển kinh tế, xã hội, hội nhập quốc tế”1
Dưới sự lãnh đạo của Đảng, Sau 35 năm đổi mới đất nước, việc xây dựng
và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đạt được những kết quả quan trọng:
Trước hết, nội dung, phương thức lãnh đạo của Đảng đối với công tác văn hóa tiếp
tục được đổi mới, cơ bản đáp ứng yêu cầu thực tiễn. Đảng không ngừng đổi mới
nội dung, phương thức lãnh đạo, ban hành nhiều chủ trương, đường lối, nghị quyết,
chỉ thị, kết luận về xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam; cơng tác
nghiên cứu lý luận về xây dựng và phát triển văn hóa có nhiều kết quả. Chỉ đạo
đẩy mạnh Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; phát
Đảng cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đại hội đại biểu tồn quốc lần thứ XIII, tập 1, Nxb
Chính trị quốc gia Sự thật, HàNội,
1


12
huy, đề cao phương thức nêu gương, trước hết trong mọi tổ chức đảng, nhà nước,
đoàn thể, trong cán bộ, đảng viên, hội viên, góp phần xây dựng văn hóa, con
người. Cán bộ, đảng viên đã ý thức hơn trách nhiệm nêu gương của mình trong xã
hội…
1.2.3. Qy định của Nhà nước về xây dựng mơi trường văn hóa
Để thể chế hóa chủ trương của Đảng, các cơ quan nhà nước đã ban hành
nhiều văn bản, quy định khắc nhau về quản lý văn hóa nói chung và xây dựng mơi
trường văn hóa nói riêng. Tiêu biểu như: Luận di sản văn hóa, các hương ước, luật
bảo vệ mơi trường, các quy định, nghị định trên các lĩnh vực của đời sống xã hội
đều có liên quan đến việc xây dựng mơi trường văn hóa trong từng lĩnh vực, ngành
nghề cụ thể. do đó hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về văn hóa từng bước được
nâng cao. Nhà nước đã ban hành nhiều chính sách, pháp luật, tạo cơ sở pháp lý xây
dựng và phát triển văn hóa, con người. Quan tâm, tạo cơ chế triển khai chính sách

văn hóa trong kinh tế, xây dựng văn hóa doanh nghiệp, văn hóa doanh nhân, văn
hóa cơng sở, văn hóa cơ sở, văn hóa gia đình... Chuyển đổi cơ chế quản lý, tổ chức
và hoạt động của các đơn vị sự nghiệp, doanh nghiệp, các hội văn học, nghệ thuật
theo hướng tự chủ, tự chịu trách nhiệm. Tăng cường thanh tra, kiểm tra, xử lý vi
phạm pháp luật trong hoạt động văn hóa, văn nghệ, báo chí, xuất bản; đấu tranh
phịng, chống các biểu hiện suy thối về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, "tự
diễn biến", "tự chuyển hóa" trên lĩnh vực văn hóa…
CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG MƠI TRƯỜNG VĂN HĨA Ở CƠNG TY CỔ
PHẦN CAO SU SƠNG BÉ
2.1. Khái quát về Công ty cổ phần Cao su Sông Bé
Công ty cổ phần cao su Sông Bé được thành lập theo Quyết định số
697/QĐ-UB ngày 16/6/1983 của UBND tỉnh Sơng Bé (cũ). Ngày 01/7/2010
UBND tỉnh Bình Phước ra Quyết định số 1492/QĐ-UBND chuyển đổi Công ty
Cao su Sông Bé thành Công ty TNHH MTV Cao su Sông Bé. Ngày 26/12/2018,
Công ty tổ chức thành công Đại hội đồng cổ đông lần thứ nhất thành lập Công ty
Cổ phần Cao su Sơng Bé. Tính đến thời điểm 31/12/2020, tổng số lao động của Công
ty là 1.090 người.


13
Về “sứ mệnh” của mình, Cơng ty xác định chủ yếu vẫn là phát triển cây Cao
su, bên cạnh đó cũng phát triển một số nghành nghề khác theo định hướng phát
triển chung của tỉnh cụ thể: Về Nông nghiệp: Triển khai cơng tác chăm sóc, khai
thác 5.300 ha cao su tại Nơng trường Bù Đốp, Nghĩa Trung, Nha Bích, Lộc Thạnh.
Về Công nghiệp : Tiếp tục liên doanh thực hiện dự án Khu công nghiệp và Khu
dân cư với Công ty CP ĐT PT hạ tầng KT Becamex – Bình Phước. Xây dựng
đường giao thơng đoạn từ An Lộc – Hoa Lư(30km) theo hình thức BOT và thực
hiện thu phí. Về Dịch vụ: Xây dựng khu du lịch sinh thái rừng đầu nguồn Minh
Thành với diện tích 23 ha. Và một số các dự án thuộc lĩnh vực khác.
Để thực hiện sứ mệnh của mình, trong những năm qua, Đảng ủy, Ban Giám

đốc công ty luôn chú trọng quan tâm đến nâng cao năng xuất lao động, đẩy mạnh
các hoạt động sản xuất kinh doanh, đặc biệt là đầu tư vào khoa học và công nghệ
mà trực tiếp là đẩy mạnh cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa hoạt động sản xuất kinh
doanh gắn với ứng dụng khoa học công nghệ vào trong sản xuất.
Trong những năm qua, để xây dựng mơi trường văn hóa, hệ sinh thái mới
trong hoạt động quản lý và điều hành, công ty cổ phần cao su Sông Bé đã đầu tư
mạnh mẽ cho việc chuyển đổi số, coi đây là vấn đề chiến lược để nâng cao hiệu
quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Đến nay, trên 70 % hồ sơ công việc tại
Công ty và các đơn vị trực thuộc được xử lý trên môi trường mạng (trừ tài liệu
mật, hồ sơ kế tốn, hồ sơ dự án...); 100% chế độ thơng tin, báo cáo phục vụ sự
lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành của cấp ủy, chính quyền, đồn thể các cấp được thực
hiện trên Hệ thống điều hành tác nghiệp VNPT ioffice 4.0 và hệ điều hành tác
nghiệp One-Win SYS được tích hợp, kết nối, chia sẻ dữ liệu với các hệ thống dùng
chung của tỉnh. Thực hiện số hoá tất cả văn bản giấy để lưu trữ trên hệ thống điện
tử.
Cùng với đó, việc cơ giới hóa và ứng dụng công nghệ vào trong sản xuất, thu
hoạch cao su được cơng ty quan tâm đầu tư. Các quy trình kỹ thuật chăm sóc và
thu hoạch ln được cải tiến mạnh mẽ. Chính vì ứng dụng khoa hoc và cơng nghệ
vào chăm sóc mà năng suất vườn cây khai thác tăng bình quân từ 5-8% năm, năng
suất lao động hàng năm tăng từ 10% trở lên. Công ty tham gia chương trình đánh
giá chất lượng ISO 9001: 2015 Và đạt được kết quả tích cực. Đặc biệt cơng ty đang


14
thực hiện các dự án. Dự án trồng chuối cấy mô tại nông trường Minh Lập theo
Quyết định số 1849/QĐ-UBND ngày 10/8/2020 của UBND tỉnh về việc thành lập
và ban hành quy chế hoạt động của khu Nông nghiệp ứng dụng cơng nghệ cao
Chơn Thành, với diện tích gần 300 ha.
Có thể nói, đứng trước những yêu cầu mới của thời đại, Cơng ty cổ phần cao
su Bình Phước đã và đang chuyển đổi mạnh mẽ mơ hình kinh doanh với quyết tâm

cơ giới hóa và ứng dụng khoa học cơng nghệ vào trong sản xuất kinh dồnh, góp
phần tăng năng xuất lao động, bảo đảm thu nhập cho người lao động. Bên cạnh đó,
cơng ty khơng ngừng tự đào tạo, và gửi người lao động đi đào tạo nâng cao trình
độ chun mơn nghiệp vụ, cải tiến các phương tiện kỹ thuật trong trồng và chế
biến cao su. Đầu tư một số máy móc hiện đại để nối dài giác quan con người, vừa
đảm bảo vệ sinh môi trường, đảm bảo nguyên vật liệu để sản xuất. Đời sống vật
chất, tinh thần của cán bộ, viên chức, người lao động trong công ty luôn được quan
tâm bảo đảm.
2.2. Thực trạng xây dựng mơi trường văn hóa ở cơng ty cổ phần cao su Sông
Bé hiện nay
2.2.1. Những kết quả đạt được và nguyên nhân đạt được kết quả
2.2.1.1. Những kết quả đạt được
Thứ nhất, Về lĩnh vực chính trị tư tưởng: Nhận thức đúng đắn về tầm quan
trọng và ảnh hưởng của việc giữ vững ổn định chính trị nội bộ làm cơ sở cho sự phát
triển sản xuất kinh doanh và phát triển văn hóa, trong những năm qua, các cấp ủy
Đảng của công ty cổ phần cao su Sông Bé luôn quan tâm chỉ đạo và tổ chức các
hoạt động chính trị của cộng ty một cách đầy đủ và có chất lượng. Cơng tác tư
tưởng được thực hiện một cách khoa học, có tác dụng chỉ đạo, khơi nguồn cho mọi
hoạt động của doanh nghiệp. Hàng năm đã tổ chức các đợt sinh hoạt chính trị sâu
rộng trong tồn Đảng bộ cơng ty về học tập, triển khai thực hiện các Nghị quyết
của Đảng. Thường xuyên thơng báo tình hình thời sự trong nước và quốc tế, phổ
biến tuyên truyền vận động nhân dân thực hiện chủ trương đường lối của Đảng,
chính sách, pháp luật của Nhà nước. Tính đến ngày 31-12-2021 đã có 12/12 đảng
bộ, chi cơ sở triển khai học tập nghị quyết, đạt tỷ lệ 100%.
Hoạt động bồi dưỡng, kết nạp đảng viên mới được thực hiện thường xuyên, có
chất lượng; trong nhiệm kỳ 2020 – 2025 , kết nạp 31 đảng viên mới. Song song với


15
việc đẩy mạnh các hoạt động chính trị, cơng tác kiểm tra của công ty cũng được

tiến hành một cách nghiêm túc. Có thể nói, ở lĩnh vực chính trị - tư tưởng, trong là
những năm gần đây, Đảng bộ cơng ty cổ phần cao su Sơng Bé đã có nhiều cố gắng
trong việc giáo dục, bồi dưỡng nâng cao nhận thức đảng viên và quần chúng. Có
sự thống nhất tư tưởng trong Đảng về chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí
Minh, về quan điểm, đường lối đổi mới của Đảng, vì vậy đã tạo được sự ổn định
chính trị nội bộ trong cơng ty.
Thứ hai, trong xây dựng đạo đức mới, Ở mỗi đơn vị cơ sở tại công ty cổ
phần cao su Sông Bé, không khí dân chủ được phát huy mạnh mẽ theo phương
châm "dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân hưởng thụ" , tạo điều kiện cho
cán bộ, viên chức, người lao động được trực tiếp biết đến những chủ trương, kế
hoạch hoạt động của đơn vị, tổ chức; được đóng góp ý kiến xây dựng biện pháp
hành động; được trực tiếp tham gia các hoạt động, tham gia vào việc kiểm tra,
đánh giá hoạt động của đơn vị. Những nét mới này đem lại niềm tin tưởng phấn
khởi và ý thức lao động sáng tạo, phát huy năng lực của mỗi cá nhân đóng góp cho
sự phát triển chung của cơng ty.
Những hoạt động tích cực nhằm xây dựng đạo đức mới còn được thể hiện
rõ nét ở lớp thanh niên trẻ - lực lượng hùng hậu của công ty - có khả năng tiếp thu
nhanh những kiến thức mới, có ý chí vươn lên lập thân, lập nghiệp, xây dựng và
bảo vệ Tổ quốc. Năm 2020, phong trào học tập rèn luyện vì ngày mai lập nghiệp
thu hút 1.240 lượt đoàn viên tham gia; phong trào thanh niên tình nguyện, hiến
máu nhân đạo được thực hiện có kết quả tốt; Thành quả nổi bật nhất trong lĩnh vực
đạo đức xã hội được thể hiện thơng qua việc hình thành ý thức đạo đức mới, thiết
lập các mối quan hệ, xây dựng các hành vi ứng xử cộng đồng của mọi cán bộ, viên
chức và người lao động trong công ty cổ phần cao su Sông Bé. Phát huy truyền
thống đoàn kết, thương yêu, giúp đỡ nhau theo tinh thần "lá lành đùm lá rách",
hàng loạt các phong trào hoạt động được tổ chức và triển khai một cách thường
xuyên, sâu rộng đã cho những kết quả rất tốt đẹp. Đó là các phong trào "Đền ơn
đáp nghĩa", "Xóa đói giảm nghèo", giúp nhau làm kinh tế gia đình, cứu trợ đồng
bào vùng thiên tai, bão lụt... cùng một số các hoạt động từ thiện, khuyến học, giúp
đỡ trẻ em mồ côi, tàn tật và người già cô đơn..., xây dựng nếp sống văn minh trong

16
ma chay, cưới xin.. được đồng tình ủng hộ. Phong trào xây dựng quỹ đền ơn đáp
nghĩa được duy trì thường xuyên, kết quả là chỉ riêng năm 2021, tổng số tiền đóng
góp vào quỹ "Đền ơn đáp nghĩa" là 50 triệu đồng.....
Thứ ba: Về xây dựng cơ sở vật chất. Trong thời gian qua, công ty và các
đơn vị trực thuộc đã được đầu tư cơ sở vật chất như xây dựng mới nhà làm việc
rộng rãi thoáng mát, một hội trường tương đối hiện đại. Đầu tư mua máy móc,
trang thiết bị phục vụ các hoạt động cơng vụ và nhu cầu của cán bộ,viên chức
người lao động. Tất cả các phòng chức năng, các đơn vị trực thuộc và cán bộ cơ sở
đều được trang bị máy tính nối mạng Internet. Cơ sở vật chất trong đó các thiết chế
văn hóa đang trở thành một tiêu chí quan trọng để nâng cao đời sống tinh thần cho
cán bộ, viên chức, người lao động trong công ty. Các thiết chế văn hóa bao gồm
phịng truyền thống, sân bóng chuyền, sân bóng bàn, tennis...đã và đang được quan
tâm đúng mức, tạo điều kiện để cán bộ, viên chức, người lao động tham gia các
hoạt động văn hóa thể thao. Bên cạnh đó, Cơng ty đã đầu tư xây dựng cảnh quan
văn hóa, nhiều hạng mục được đầu tư làm mới hoặc nâng cấp như vườn hoa, cổng,
tường bao quanh, ghế đá... được thiết kế tương đối khoa học nên đã tạo được
khơng gian thống mát. Hàng tuần Đồn viên thanh niên công ty đã tự nguyện làm
vệ sinh, cắt tỉa và chăm sóc vườn hoa, cây cảnh đã góp phần làm cho môi trường
luôn xanh- sạch - đẹp.
Thứ ba: Về hoạt động văn nghệ, thể thao. Đây là một trong những hoạt
động cơ bản để xây dựng môi trường văn hóa trong cơng ty. Vì vậy, nhân các ngày
lễ lớn của đất nước như kỷ niệm Sinh nhật Bác (19/5), ngày giải phóng miền Nam
thống nhất đất nước (30/4), ngày quốc khánh (2/9) , Cơng đồn, Đồn Thanh niên
cơng ty thường xuyên tổ chức các buổi liên hoan văn nghệ truyền thống với nhiều
thể loại khác nhau như hát, múa, hò vè và các làn điệu dân ca ca ngợi Đảng, quê
hương đất nước và sự phát triển tỉnh nhà. Hoạt động văn nghệ mang màu sắc tươi
trẻ, sôi nổi của nghệ thuật quần chúng. Các đơn vị tham gia đã khai thác có hiệu

quả bản sắc văn hóa địa phương làm hội diễn thêm phong phú và sinh động.
Công ty tổ chức các hoạt động thể thao như bóng chuyền, bóng bàn, kéo co với
nhiều hình thức giao lưu giữa cán bộ, viên chức người lao động với địa phương


17
trên địa bàn đứng chân, đặc biệt tổ chức thi đấu với nhiều trận cầu sôi nổi, hào
hứng thu hút nhiều cán bộ, người lao động học viên và nhân dân trong địa bàn
ham gia cổ vũ.
Thứ tư: Về hoạt động xây dựng lối sống, nếp sống văn hóa. Đây là hoạt
động rất quan trọng góp phần xây dựng mơi trường văn hóa cơng ty cao su Sơng
Bé ngày càng lành mạnh hướng tới chân- thiện- mỹ nên đã được Đảng ủy, Ban
giám đốc, Ban Chấp hành cơng đồn quan tâm thực hiện. Toàn thể cán bộ viên
chức, người lao động tích cực hưởng ứng cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm
gương đạo đức Hồ Chí Minh” và Nghị quyết lần thứ 4 Ban Chấp hành Trung ương
Đảng khóa XI, XII, Một số vấn đề về xây dựng Đảng hiện nay. Công ty đã tổ chức
học Nghị quyết của Đảng, tổ chức nhiều hoạt động theo các chuyên đề nhằm nâng
cao nhận thức cho cán bộ, viên chức, người lao động. Xây dựng quan hệ giữa cán
bộ, viên chức, người lao động dựa theo các chuẩn mực của văn hóa doanh nghiệp
và Qui chế văn minh cơng sở nhằm xây dựng đạo đức, lối sống lành mạnh, nếp
sống văn minh văn hóa trong cơng ty.
2.2.1.2. Ngun nhân đạt được kết quả
Đảng ủy, Ban giám đốc công ty luôn quan tâm chỉ đạo sâu sát đến công tác
xây dựng văn hóa, coi trọng xây dựng yếu tố về mặt đời sống tinh thần, động viên
cán bộ, viên chức, người lao động trong công ty hăng hái thi đua lao động sản xuất,
xây dựng giai đình no ấm, hạnh phúc.
Tình hình sản xuất kinh doanh của cơng ty trong những năm qua, tuy gặp
nhiều khó khăn do biến động giá cả, thời tiến nhưng vẫn ổn định, tạo điều kiện và
nguồn lực thuân lợi để đẩy mạnh các hoạt động xây dựng mơi trường văn hóa tại
đơn vị.

Cán bộ, viên chức, người lao động công ty cổ phần cao su Sơng Bé có trình
độ tri thức, kinh nghiệm và kỹ năng lao động, có ý chí phấn đấu, tạo nên sự đồn
kết thống nhất, ln tạo nên bầu khơng khí dân chủ cởi mở trong đơn vị.
2.2.2. Những hạn chế và nguyên nhân của những hạn chế
2.2.2.1. Những hạn chế
Bên cạnh những kết quả đạt được, xây dựng môi trường văn hóa ở cơng ty
cổ phần cao su Sơng Bé


18
Về chất lượng đảng viên vẫn còn tồn tại một số điểm hạn chế, trong nhiệm
kỳ 2020 – 2025, có 2 đảng viên vi phạm kỷ luật phải xử lý. Chất lượng hoạt động
của một số tổ chức cơ sở đảng chưa thực sự vững chắc và nền nếp.
Ở một số đơn vị trực thuộc công ty, phong trào văn hóa mới chỉ có tác dụng
về bề nổi của hoạt động, nhiều khi mang tính hình thức, chưa thực sự tạo ra được
những xúc cảm thẩm mỹ cán bộ, viên chức, người lao động gây nên tình trạng
tham gia vào phong trào như một nghĩa vụ, chưa khơi dậy được tình cảm và ý thức
tự giác của mọi người.
Trình độ hiểu biết về truyền thống văn hóa, lịch sử, truyền thống cách
mạng của địa phương, của ngành cao su của một số cán bộ, viên chức, người lao
động còn rất mờ nhạt, nhất là đối với người lao động trẻ tuổi, chưa trở thành động
lực thôi thúc các hoạt động học tập, rèn luyện, sáng tạo, cống hiến cho doanh
nghiệp, cho đơn vị. Nếp sống hiện đại cùng với tốc độ đơ thị hóa nhanh của địa
phương nơi các đơn vị cơng ty đóng chân đã làm phai nhạt dần một số tập quán,
các chuẩn mực của nếp sống văn minh cơng nghiệp đang trong q trình hình
thành, chưa trở thành lối sống, nếp sống quen thuộc. Khơng ít thói quen và phong
cách sống chưa tiến bộ còn tồn tại trong công ty như đi làm không đúng giờ, tác
phong, trang phục chưa chỉn chu, tâm lý vùng miền, địa phương vẫn còn tồn tại
gây nên những tác động tâm lý, ảnh hưởng không tốt đến đời sống sinh hoạt và lao
động của cán bộ, viên chức, người lao động cơng ty. Đó cũng chính là điều kiện

thuận lợi cho sự phát sinh các hành vi vi phạm kỷ luật lao động, lối sống thực
dụng..., những "căn bệnh" của kinh tế thị trường không dễ bề chữa trị.
2.2.2.2. Nguyên nhân của những hạn chế
- Trước hết, do điều kiện cơ sở vật chất của Công ty trong thời gian qua
đang từng bước được hoàn thiện, nhiều đơn vị trực thuộc đóng chân trên địa bàn
kinh tế xã hội cịn gặp nhiều khóa khăn, đời sống tinh thần thiết thốn nên không
phát huy được thế mạnh trong xây dựng môi trường văn hóa. Thêm vào đó là
những lối sống tâm lý tiểu nông vốn đã ăn sâu và ảnh hưởng mạnh mẽ đến nhận
thức của một bộ phận cán bộ, viên chức, người lao động, vì vậy gây nên tình trạng
trì trệ theo thói quen, chậm đổi mới, tư tưởng ỷ lại , thụ động trông chờ vào cấp
trên làm suy giảm tính năng động sáng tạo vốn là đặc tính căn bản của con người.


19
Trụ sở chính của Cơng ty và một số đơn vị trực thuộc đứng chân trên địa
bàn cửa ngõ giao thông, với trung tâm kinh tế, khu công nghiệp trọng điểm của
tỉnh Bình Phước như Chơn Thành, Phước Long....nên chịu tác động trực tiếp,
thường xun của văn hóa ngồi luồng tràn vào theo con đường hội nhập mang
theo những tiến bộ, văn minh và cả những tiêu cực, phản văn hóa của lối sống bên
ngồi, gây ảnh hưởng nguy hại đến một bộ phận không nhỏ cán bộ, viên chức,
người lao động trong công ty, đặc biệt là người lao động trẻ vốn rất nhạy cảm và dễ
hấp thụ những cái mới lạ trong cuộc sống, đây là nguyên nhân dẫn đến việc vơ
cảm, thờ ơ với chính trị xã hội, với đường lối chủ trưởng của Đảng, chính sách và
pháp luật nhà nước, biểu hiện nguy cơ suy thoái về đạo đức, lối sống, phẩm chất
chính trị của một bộ phận cán bộ, đảng viên và quần chúng và làm ảnh hưởng
khơng nhỏ đến mơi trường văn hóa của công ty.
- Các cấp ủy Đảng và lãnh đạo công ty cũng như các đơn vị trực thuộc có
thời điểm chưa chưa có sự quan tâm đầy đủ và chỉ đạo sâu sát đến hoạt động xây
dựng đời sống văn hóa ở cơ sở. Khơng ít cán bộ, người lao động nhận thức về vai
trị của mơi trường văn hóa cịn hạn chế, phiến diện, coi văn hóa chỉ là phương tiện

đơn thuần đáp ứng nhu cầu giải trí, dẫn đến coi nhẹ, thiếu quan tâm sâu sát, thậm
chí bng lỏng, "thả nổi" hoạt động này, làm hạn chế thành quả của cơng tác xây
dựng mơi trường văn hóa. Cơng ty cũng khơng có cán bộ chun trách hoạt động
trong lĩnh vực văn hóa, và các hoạt động ở đơn vị cũng mang tính phong trào, thời
vụ. Chưa tạo ra được dịng chảy liên tục, thường xun để văn hóa "ăn sâu, bắt rễ"
vào từng nếp cảm, nếp nghĩ, mỗi hành vi ứng xử của mỗi cán bộ, viên chức, người
lao động.
CHƯƠNG 3. NHỮNG GIẢI PHÁP CHỦ YẾU ĐẨY MẠNH XÂY DỰNG
MƠI TRƯỜNG VĂN HĨA Ở CƠNG TY CỔ PHẦN CAO SU SÔNG BÉ
GIAI ĐOẠN HIỆN NAY
3.1. Giải pháp
3.1.1. Nâng cao nhận thức về bảo vệ và xây dựng môi trường văn hóa cho cán
bộ, viên chức và người lao động
Đây là giải pháp tổng thể nhằm tạo ra những hiểu biết tồn diện về văn hóa,
về cơng tác văn hóa tư tưởng, về mơi trường văn hóa và nhiệm vụ xây dựng môi


20
trường văn hóa cho cán bộ, viên chức, người lao động, trên cơ sở đó biến q trình xây
dựng mơi trường văn hóa thành q trình tự giác, xây dựng động cơ đúng đắn và
hành động thiết thực cho mỗi người. Thực tế cho thấy, nguyên nhân chủ yếu dẫn
đến những hạn chế, khiếm khuyết trong công tác xây dựng mơi trường văn hóa ở
cơng ty cổ phần cao su Sông Bé là do một bộ phận cán bộ, viên chức, người lao
động chưa thực sự ý thức được một cách đầy đủ về vai trò quan trọng của xây dựng
mơi trường văn hóa.
Để nâng cao nhận thức về bảo vệ và xây dựng mơi trường văn hóa cho cán
bộ, viên chức, người lao động đòi hỏi các cấp ủy Đảng, lãnh đạo công ty và các
đơn vị trực thuộc phải quán triệt sâu sắc đường lối phát triển văn hóa trong các
Văn kiện, Nghị quyết Đại hội Đảng, thực hiện nghiêm chỉnh các nhiệm vụ cụ thể
về văn hóa mà các Nghị quyết Trung ương đề ra, nhất là các Nghị quyết chỉ đạo

sâu sắc lĩnh vực văn hóa như Nghị quyết Hội nghị Trung ương 4 (khóa VII), Nghị
quyết Hội nghị Trung ương 5 (khóa VIII), Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần
thứ XIII, nhất là những nội dung tại Hội nghị văn hóa tồn quốc lần thứ 2 năm
2021 nhằm hiện thực hóa các hệ giá trị của con người Việt Nam trong thời đại
mới . Những Pháp lệnh, Nghị định, Chỉ thị mới ban hành về lĩnh vực văn hóa phải
nhanh chóng được tổ chức học tập và triển khai thực hiện sâu rộng trong cán bộ,
viên chức, người lao động công ty. Thông qua các phương tiện thơng tin đại chúng,
các hình thức tun truyền vận động và thực tiễn hoạt động văn hóa, phải làm cho
các cấp lãnh đạo và bản thân mỗi người nhận thức sâu sắc rằng, việc bảo vệ và xây
dựng mơi trường văn hóa là trách nhiệm chung. Từ chỗ nhận thức rõ vai trị quan
trọng của mình trước nhiệm vụ chung đó của xã hội, các cấp ủy Đảng, lãnh đạo
cơng ty và các đồn thể sẽ có sự quan tâm chỉ đạo sâu sắc các phong trào, tích cực
chủ động đề ra các biện pháp thích hợp, có hình thức động viên khuyến khích các
tổ chức và cá nhân tham gia hoạt động xây dựng môi trường văn hóa một cách có
hiệu quả nhất, khắc phục tình trạng coi xây dựng mơi trường văn hóa chỉ đơn thuần
là các hoạt động bề nổi, mang tính hình thức, để "trang điểm" thêm cho các lĩnh
vực hoạt động khác.


21
3.1.2. Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng ủy, Ban Giám đốc công ty, cấp ủy, lãnh
đạo các đơn vị trực thuộc
Chức năng hàng đầu của mơi trường văn hóa là đáp ứng nhu cầu văn hóa và
giáo dục con người bằng văn hóa, địi hỏi phải nâng cao vai trò lãnh đạo của các tổ
chức đảng, vai trò quản lý và điều hành của lãnh đạo công ty, sự năng động tích
cực của các cơ quan chức năng, của đội ngũ cán bộ cũng như sự tham gia tự giác
của mọi người trong việc thực hiện nhiệm vụ xây dựng mơi trường văn hóa. Q
trình này nhất thiết phải được xây dựng có kế hoạch, có sự chỉ đạo sâu sát của các
cấp ủy Đảng và Ban giám đốc công ty, cũng như các đơn vị, được triển khai thực
hiện một cách chu đáo, tăng cường khâu kiểm tra, giám sát, rút kinh nghiệm và

điều chỉnh kịp thời. Thực tiễn ở công ty cổ phần cao su Sông Bé những năm qua
cho thấy, mặc dù có nhiều cố gắng ở một số lĩnh vực hoạt động, song trong công tác
tổ chức lãnh đạo xây dựng mơi trường văn hóa, các cấp ủy Đảng và lãnh đạo các
đơn vị cơ sở chưa phát huy đầy đủ vai trị của mình theo yêu cầu nhiệm vụ của giai
đoạn mới.
Để khắc phục tình trạng trên, các cấp ủy Đảng, Ban giám đốc cơng ty và
các đơn vị trực thuộc cần có sự phân công, phân trách nhiệm vụ rõ ràng, rành mạch,
đồng thời đảm bảo sự liên kết, phối hợp đồng bộ, cùng hướng tới mục tiêu chung là
xây dựng môi trường văn hóa của cơng ty trong sạch, lành mạnh. Cơng ty cần có
sự phối hợp xây dựng một hệ thống các chính sách phù hợp, đề ra những biện pháp
thực hiện có sự liên kết chặt chẽ, đồng bộ giữa các tổ chức cơ sở Đảng, và đồn thể
Trong đó, Đảng giữ vai trò lãnh đạo, bảo đảm mọi hoạt động ln tn thủ theo đúng
chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước; Ban giám đốc công ty,
lãnh đạo các đơn vị có nhiệm vụ tổ chức, triển khai thực hiện nhiệm vụ đạt tới mục
tiêu đã đề ra, giám sát chặt chẽ mọi hoạt động, xử lý kịp thời những sai phạm,
tránh những hậu quả đáng tiếc xảy ra; cơng đồn, Đồn thanh niên, hội phụ nữ
phải làm tốt công tác vận động quần chúng, giải thích, động viên, thuyết phục, kêu
gọi, tổ chức các hình thức thi đua, các phương thức hoạt động thực hiện nhiệm vụ
cách mạng của quần chúng.


22
Tồn bộ thành tựu và khuyết điểm của cơng tác xây dựng mơi trường văn
hóa gắn liền với trách nhiệm lãnh đạo và hoạt động của Đảng mà trực tiếp ở đơn
vị cơ sở là các cấp ủy Đảng. Hiệu quả xây dựng mơi trường văn hóa phụ thuộc vào
tổng hợp của nhiều nhân tố, song nhân tố hàng đầu, có ý nghĩa quyết định chính là
vai trị lãnh đạo của các cấp ủy Đảng ở công ty. Đảng ta đã khẳng định : "Để đảm
bảo sự lãnh đạo của Đảng về văn hóa, phải xây dựng văn hóa từ trong Đảng, trong bộ
máy nhà nước..." . Hoạt động đó sẽ tạo ra những tấm gương sáng, những điểm sáng
văn hóa và những giá trị văn hóa cho quần chúng học tập, noi theo.

3.1.3. Phát huy sức mạnh tổng hợp của các tổ chức đoàn thể, của cán bộ và người
lao động trong công ty
Xây dựng và phát triển văn hóa là sự nghiệp của tồn dân. Hoạt động xây
dựng mơi trường văn hóa ở doanh nghiệp muốn đạt được hiệu quả cần có sự huy
động sức mạnh tổng hợp của cán bộ, viên chức, người lao động trong công ty. Để
làm tốt nhiệm vụ xây dựng môi trường văn hóa ở cơng ty cổ phần cao su Sơng Bé
hiện nay hiện nay, mọi tổ chức chính trị - xã hội trong đơn vị ( Hội phụ nữ, Đoàn
thanh niên, Cơng đồn...) một mặt phải tích cực tham gia vào các phong trào hoạt
động cụ thể, mặt khác phải làm tốt công tác tuyên truyền, giáo dục, vận động quần
chúng tự giác, tích cực tham gia vào các phong trào "Tồn dân đồn kết xây dựng
đời sống văn hóa" để từng bước hịa nhập vào hoạt động xây dựng mơi trường văn
hóa trên qui mơ tồn cơng ty. Một số các phong trào hoạt động thiết thực như: đền
ơn đáp nghĩa, xóa đói giảm nghèo, xây dựng gia đình văn hóa, xây dựng phịng
ban, nhà máy, nơng trường văn hóa... cần được tiếp tục đẩy mạnh và duy trì thường
xuyên để trở thành những lối sống, nếp sống tiến bộ, văn minh, hiện đại.
Hiện nay, do nhận thức chưa đầy đủ về trách nhiệm và nghĩa vụ bảo vệ và
xây dựng mơi trường văn hóa, hoạt động xây dựng mơi trường văn hóa ở một số
đơn vị, nhiều khi mang tính hình thức, áp đặt, khơng gắn với chức năng nhiệm vụ
của đơn vị, do đó khơng khơi động được phong trào. Để khắc phục tình trạng này,
mỗi cơ quan, đơn vị phải làm tốt công tác giáo dục, vận động cán bộ, quần chúng,
đồng thời phải chấn chỉnh tổ chức, tạo ra sự phối hợp chặt chẽ giữa các bộ phận,
phịng ban trong tồn cơng ty, hướng vào nhiệm vụ chung là xây dựng ở đơn vị


23
một mơi trường lành mạnh, phong phú, tốt đẹp có ảnh hưởng tích cực đến chất
lượng và hiệu quả hoạt động của đơn vị. Cụ thể là, phải chủ động xây dựng và tích
cực triển khai các phong trào hoạt động văn hóa có ý nghĩa thiết thực, phù hợp với
yêu cầu của đơn vị mình như: thực hiện nghiêm túc nội quy của đơn vị, giữ trật tự
vệ sinh nơi công sở, xây dựng tác phong làm việc khoa học, xây dựng mối quan hệ

trong sáng lành mạnh, đoàn kết gắn bó giữa các tổ chức và cá nhân trong đơn vị,
giao tiếp ứng xử văn minh, lịch thiệp... Trong q trình tổ chức triển khai hoạt động
cần có các hình thức tuyên truyền vận động hướng về nội dung xây dựng mơi
trường văn hóa cơng ty, xây dựng và củng cố ý thức tham gia đóng góp vào lợi ích
chung của cộng đồng. Mặt khác, cũng cần có sự liên hệ phối hợp với hoạt động của
các đơn vị khác, tổ chức khác trên cùng địa bàn, cùng ngành cao su tạo ra hoạt
động đồng bộ và đạt hiệu quả cao.
3.1.4. Tăng cường xây dựng nguồn lực và phương tiện cho các hoạt động văn hóa ở
cơng ty cổ phần cao su sông Bé
Xây dựng nguồn lực là điều kiện tối quan trọng cho hoạt động văn hóa nói
chung và xây dựng mơi trường văn hóa ở cơng ty cổ phần cao su Sơng Bé hiện nay
nói riêng. Đề thực hiện yêu cầu này, trước hết phải chú trọng công tác đào tạo bồi
dưỡng đội ngũ cán bộ công ty. Thực tế, công ty không biên chế cán bộ làm cơng
tác chun mơn văn hóa, tuy vậy, cần bồi dưỡng đội ngũ cán bộ lãnh đạo các
phòng ban, đơn vị trực thuộc kiêm nhiệm nội dung này một cách hiệu quả. Văn
phịng đảng ủy cơng ty cần phân công cán bộ phụ trách các hoạt động để kịp thời
tham mưu cho đảng ủy, Ban giám đốc công ty.
Cùng với việc chú trọng xây dựng nguồn lực cho các hoạt động văn hóa, cần
tăng cường đầu tư ngân sách xây dựng hệ thống các thiết chế văn hóa từ trụ sở
công ty cho tới các đơn vị trực thuộc. Đây là công việc không kém phần quan
trọng, tạo ra những điều kiện vật chất để thu hút nhân dân tham gia vào các hoạt
động văn hóa, chẳng hạn việc đầu tư xây dựng các thiết chế văn hóa như: xây dựng
câu lạc bộ, nhà văn hóa, nhà lưu niệm, khu cơng viên giải trí..., việc mua sắm trang
thiết bị, phương tiện văn hóa như: trang bị hệ thống loa máy cho câu lạc bộ, bổ
sung sách báo cho thư viện, mua dụng cụ thể thao... nhằm đưa văn hóa đến đông