Mở rộng đề tài và đối tượng sáng tác của ảnh docx

Mở rộng đề tài và đối tượng sáng tác của ảnh
Nhiếp ảnh hiện nay đang đứng trước đòi h
ỏi mới, phải có sự quan niệm
lại hoặc bổ sung thêm về nội dung sáng tác, đối tư
ợng sáng tác. Không
thể bó khung chặt cứng trong quan niệm nhiếp ảnh chỉ tập trung v
ào
con người trong hành đ
ộng, coi nhẹ việc phản ánh cuộc sống của nhiều
tầng lớp nhân dân trong xã hội, mối quan hệ giữa các thành ph
ần trong
đời sống, nét tâm tư của họ trong lao động, trong cuộc sống bè bạn.
Cuộc thi Những công trình làm giầu đẹp đất nước dù đư
ợc chuẩn bị
khá kỹ, cẩn thận, song chất lư
ợng ảnh nói chung không cao, không có
nhiều ảnh đẹp là dẫn chứng cho việc bó hẹp đề tài và kh
ả năng thể hiện
còn hạn chế của người chụp. Ngược lại, ở các triển l
ãm ACCU hàng
năm, lại có nhiều ảnh đẹp được giải thưởng mà nội dung đề tài l
ại rất
khiêm tốn, dù có khi đó chỉ là ảnh sinh hoạt ở chợ, trên sông,v.v…
Con người hôm nay rất khác với các thời kỳ trước, đặc biệt là s
ự năng
động, ý thức rõ về cá nhân mình, có sự đòi h
ỏi cao về nghệ thuật,
không thừa nhận sự nhàm chán, sáo mòn trong thư
ởng thức nghệ thuật.
Là nghệ thuật thị giác, nhiếp ảnh hẳn có bộ mặt khác về h
ình dáng. Vì

hình dáng bên ngoài của con người và xã h
ội đang thay đổi nhanh
chóng, nhưng quan trọng vẫn là gương mặt tâm hồn con người t
ương
lai. Lúc đó, chắc chắn không chỉ thể loại ảnh chân dung nghệ thuật l
à
thể loại khó diễn đạt nhất.
Những năm trước, cứ mỗi lần chọn ảnh gửi ra nước ngoài dự thi l
à bao
cuộc bàn cãi tranh luận, nhiều cấp duyệt, bao lời phê bình, ch
ọn sao
cho đủ cả “gương, lược, mũ, áo”. Kết quả là số giải thưởng d
ành cho
Việt Nam không nhiều. Nếu chưa nghiên c
ứu thị hiếu thẩm mỹ nhiếp
ảnh của người xem ảnh ngày nay trên thế giới thì sao bi
ết cách lựa
chọn? Và hãy thử đoán xem một khách nước ngoài vào Vi
ệt Nam nhận
xét: “Thật là một sai lầm nếu chỉ hướng ống kính vào nh
ững địa điểm
cổ điển đã được các trang du lịch giới thiệu như V
ịnh Hạ Long, Cố đô
Huế”. Thật vậy, hình ảnh một cậu bé nằm ngủ trên lưng trâu, m
ột chiếc
xe xích-lô chở cả một gia đình bẩy người, chân dung một phụ n
ữ trẻ
hay một ngư dân cũng hấp dẫn như vậy, nếu không nói rằng hơn. C
ũng
như trong các nước ở châu Á, chính cuộc sống diễn ra ở ngoài ruộng v

à
ngoài đường, các quán cà phê, các cụ già tập thể dục. Tất cả đều là ch
ủ
đè mà khách du lịch và các nhà nhiếp ảnh, quay phim… cần quay v
à
chụp. Xin đừng ai nghĩ rằng chỉ một chuyến đi thăm Việt Nam là đã đ
ủ
để thấy hết vẻ đẹp của đất nước này.
Quan niệm đúng về chiều rộng và chiều sâu của đề tài có tác d
ụng rất
lớn đối với phong trào sánh tác. Trong sáng tạo nghệ thuật, sẽ là phi
ến
diện nếu coi nội dung này là lớn, có ý nghĩa, nội dung kia là nhỏ, l
à
bình thường. Tầm vóc của một bức ảnh không ở chỗ nó nói đến ngư
ời
anh hùng hay một cảnh đẹp quê hương, một hành động phi thư
ờng hay
một cử chỉ yêu thương giữa bà và cháu, giữa mẹ và con, v.v…
Đi vào khía cạnh nhỏ trong cuộc sống của mọi lớp người trong xã h
ội,
theo tôi là hướng sáng tác lâu dài, rất đẹp nhưng c
ũng rất khó khăn đối
với mọi nhà nhiếp ảnh chuyên nghiệp và nghiệp dư. Phải chăng đã đ
ến
lúc Hội Nghệ sĩ Nhiếp ảnh Việt Nam, các hội nhiếp ảnh thành phố H
à
Nội, thành phố Hồ Chí Minh, Hải Phòng, Thừa Thiên - Huế, Đà N
ẵng,
các hội văn hoc - nghệ thuật địa phương và các chi hội nên phát đ

ộng
và cổ vũ các cuộc thi sáng tác với những chủ đề bình dị và cụ thể h
ơn,
chẳng hạn Đất nước bốn mùa, Tình bạn, Tình yêu, Sự hưng ph
ấn trong
lao động, Mùa hè, Tuổi trẻ,… Cũng nên t
ổ chức các cuộc thi về nhiếp
ảnh kỹ thuật số, các phương pháp sáng tác trong buồng tối,.v.v…