UNG THÚ VÚ DI CĂN GAN

0

Ung thư
vú di căn
gan
Cuốn sách mỏng
này mô tả Ung thư
vú di căn gan là gì,
triệu chứng và
phương pháp điều
trị.

Biên dịch/translated by: Nguyễn Thị Thạch Hà (Student Master
of Translating and Interpreting, Đại học RMIT– Australia), tháng
10/2018


Ung thư vú di căn gan xảy ra khi ung thư nguyên phát ở
vú bắt đầu lan tới gan.
Chúng tôi hy vọng cuốn sách mỏng này sẽ giúp bạn giải
đáp một số thắc mắc và giúp bạn thảo luận các giải pháp
liên quan với các bác sĩ điều trị cho mình.
Chúng tơi khuyến khích bạn nên tìm đọc quyển Trọn bộ
về ung thư vú di căn, có các thơng tin hữu ích từ lúc
bạn được chẩn đốn cho đến suốt qua q trình điều trị
và chăm sóc. Tài liệu cũng bao gồm thông tin chi tiết về
tác động của ung thư vú di căn lên thể xác lẫn tinh thần.
Ung thư vú di căn gan là gì?
Ung thư vú di căn xảy ra khi tế bào ung thư vú lan từ
ung thư nguyên phát (ung thư ban đầu) ở vú tới các bộ
phận khác của cơ thể như vào gan. Con đường di căn có

thể thơng qua hệ bạch huyết hoặc hệ máu.
Ung thư vú di căn gan khác với ung thư gan nguyên
phát. Những tế bào di căn vào gan là những tế bào ung
thư vú.
Khi ung thư vú di căn vào gan, có thể điều trị được
nhưng khơng thể chữa khỏi. Điều trị nhằm kiểm soát và
làm chậm sự lan tỏa của ung thư, giảm nhẹ các triệu


chứng và mang lại chất lượng sống tốt nhất cho bệnh
nhân càng lâu càng tốt.
Có thể bệnh nhân đã nghe ung loại thư vú di căn này
được gọi bằng những từ như là ung thư vú tiến triển, di
căn, ung thư tái phát, khối u thứ phát, giai đoạn 4.
Tiên lượng
Sau khi được chẩn đoán ung thư vú di căn gan, nhiều
người muốn biết họ có thể sống được bao lâu nữa. Do có
những cải thiện trong điều trị nên ngày càng có nhiều
người sống lâu hơn sau khi nhận chẩn đoán. Tuy nhiên,
việc dự đoán tuổi thọ là rất khó do mỗi trường hợp là
khác nhau và chẳng có hai ung thư nào giống nhau.
Bác sĩ có thể nói cho bạn về diễn biến có thể xảy ra của
ung thư vú di căn. Bạn có thể lo lắng vì câu trả lời của
bác sĩ là mơ hồ không rõ ràng, nhưng quả thật, khơng
thể dự đốn chính xác đáp ứng của mỗi người với điều
trị.
Gan
Gan là cơ quan lớn nhất của cơ thể con người, gan vẫn
có thể tiếp tục hoạt động nếu một phần của nó bị ung thư
vú di căn xâm lấn.

Gan nằm ở bên phải của ổ bụng trên, ngay dưới xương
sườn bên phải. Gan được cấu tạo bởi các thùy và có
màng bọc bao quanh. Gan nằm gần các cơ quan nội tạng
khác như ruột, cơ hoành (cơ ngăn lồng ngực và ổ bụng)
và thận phải.


Gan sản sinh ra mật giúp tiêu hóa thức ăn. Mật được lưu
giữ trong túi mật và tiết vào ruột non thơng qua ống mật.
Gan chuyển hóa thức ăn thành năng lượng, lưu giữ
đường glucose, vitamin và bẻ gãy các chất guy hại như
rượu và thuốc. Gan sản xuất ra những protein quan trọng
như chất giúp chống hình thành huyết khối.
Các triệu chứng
Có nhiều triệu chứng ung thư vú di căn gan. Triệu chứng
có thể từ nhẹ đến nặng, phụ thuộc vào bao nhiêu phần
gan bị di căn. Việc quan trọng là báo với bác sĩ khi có
triệu chứng mới hoặc các triệu chứng trường diễn.
Các triệu chứng như là:
• Đau
• Buồn nơn
• Ăn khơng ngon miệng và sụt cân
• Nấc cụt
• Cổ trướng (tích tụ dịch thừa ở bụng)
• Cảm thấy khơng khỏe
• Mệt mỏi dai dẳng và mệt mỏi cực độ
• Ngứa và vàng da
Các triệu chứng này sẽ được giải thích kỹ ở trang số 10.
Có khi ung thư vú di căn gan được phát hiện trước khi
bệnh nhân có bất kỳ triệu chứng nào.

Tơi cần làm những xét nghiệm gì?
Bác sĩ sẽ khám cho bạn và có thể sờ thấy nếu gan của bạn
to ra. Bác sĩ sẽ khám cho bạn và thảo luận với bạn về các


triệu chứng. Bác sĩ có thể đề nghị một hoặc nhiều xét
nghiệm sau để giúp xác nhận chẩn đoán ung thư vú di
căn gan.
Xét nghiệm máu
Khi các tế bào gan bị tổn thương thì nó sẽ tiết ra một số
chất nhất định và ta có thể phát hiện được nồng độ
trong máu. Trong trường hợp này còn được gọi là xét
nghiệm chức năng gan. Xét nghiệm này có thể đo lường
được sự thay đổi nồng độ các chất này trong máu qua đó
phản ánh tình trạng hoạt động của gan. Khi đó, xét
nghiệm máu có thể được dùng để cho thấy hiệu quả của
điều trị.
Xét nghiệm chất chỉ thị ung thư
Bác sĩ có thể đề nghị làm một số xét nghiệm đo chất chỉ
thị khối u (tumor markers) trong máu, thường có bản
chất là các protein liên quan tới ung thư vú. Chúng có
thể cung cấp thơng tin về việc bạn đáp ứng điều trị như
thế nào hoặc liệu ung thư có đang tiến triển hay khơng.
Tuy nhiên, người ta vẫn chưa chắc chắn về về độ chính
xác của việc đo lường chất chỉ thị khối u nên không phải
tất cả các bác sĩ đều dùng xét nghiệm này.
Siêu âm
Siêu âm dùng sóng âm cao tần để tạo ra hình ảnh của
gan để tìm dấu hiệu bất thường của gan.
CT (chụp cắt lớp vi tính)

Kỹ thuật chụp này, cịn được gọi là CAT scan, sử dụng


tia X để chụp một loạt các ảnh chi tiết trên toàn cơ thể.
Kỹ thuật cũng được gọi là CAT scan.
Chụp PET (ghi hình cắt lớp phát positron)
Kỹ thuật chụp này cho thấy các bộ phận khác nhau đang
làm việc hiệu quả thế nào. Nó thường khơng được dùng
để chẩn đốn nhưng có thể giúp các bác sĩ xem xét ung
thư đã lan xa hay chưa và đáp ứng tới điều trị như thế
nào.
Chụp PET- CT
Đây là kỹ thuật kết hợp chụp CT (chụp cắt lớp vi tính)
với PET (ghi hình cắt lớp phát positron) cho ra những
bức ảnh rất chi tiết.
MRI scan (chụp cộng hưởng từ)
MRI sử dụng từ trường và sóng vơ tuyến để tạo ra một
loạt các hình ảnh mặt cắt ngang bên trong cơ thể.
Sinh thiết gan
Trong hầu hết các trường hợp, từ các triệu chứng và phim
chụp thì thì bác sĩ đều có thể nói là bạn bị ung thư vú di
căn gan hay không. Tuy nhiên, trong một số trường hợp thì
sinh thiết có thể giúp xác nhận chẩn đoán và quyết định
điều trị nào là thích hợp. Sinh thiết gan là một thủ thuật y
tế lấy một mẩu mô nhỏ từ gan khi có gây mê, và mẫu mơ
được xem xét dưới kính hiển vi. Kỹ thuật thường thực hiện
dưới sự hướng dẫn của siêu âm. Bạn có thể cần ở lại bệnh
viện khoảng vài tiếng sau khi sinh thiết gan phòng nguy cơ
chảy máu.

Tơi sẽ được điều trị bằng những phương pháp gì?
Phương pháp điều trị có thể bao gồm:
• Liệu pháp nội tiết
• Hóa trị
• Liệu pháp nhắm trúng đích
• Xạ trị
• Phẫu thuật
Các điều trị này có thể dùng đơn lẻ hoặc kết hợp với
nhau. Khi đưa ra quyết định về điều trị tốt nhất cho bạn,
bác sĩ sẽ xem xét những yếu tố như sau:
• Mức độ xâm lấn của ung thư trong gan
• Ung thư đã lan tới các bộ phận khác chưa
• Bạn có những triệu chứng gì
• Bạn đã được điều trị như thế nào trong quá khứ
• Đặc tính của ung thư
• Bạn đã mãn kinh hay chưa
• Sức khỏe tổng thể của bạn
Các bác sĩ sẽ thảo luận cách điều trị với bệnh nhân và có
lưu tâm đến mong muốn của bạn. Họ sẽ nói chuyện với
bạn về các lựa chọn, giải thích mục đích của điều trị và
giúp bạn xem xét và cân nhắc các lợi ích so với các tác
dụng phụ/ngoại ý có thể xảy ra.
Liệu pháp hooc môn (nội tiết)
Liệu pháp nội tiết được sử dụng để điều trị ung thư vú bị
kích thích phát triển nhờ chất nội tiết estrogen. Dạng


ung thư này có các thụ thể trong tế bào đính với chất nội
tiết estrogen, và được gọi là ung thư vú dương tính với

thụ thể estrogen hay là ung thư vú ER+.
Mô từ sinh thiết hoặc phẫu thuật ung thư vú nguyên phát
thường được xét nghiệm để tìm xem có ER+ hay khơng.
Tuy nhiên, bác sĩ có thể thảo luận lấy một mẫu mô từ
gan của bạn để xét nghiệm lại thụ thể nội tiết.
Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm về những phương pháp
điều trị này, đề nghị đọc từng cuốn về liệu pháp nội tiết.
Hóa trị
Hóa trị là dùng thuốc chống ung thư để tiêu diệt tế bào
ung thư (cịn gọi là thuốc độc bào).
Bác sĩ có thể dùng một loại thuốc hoặc kết hợp với thuốc
hóa trị. Điều này phụ thuộc vào liều hóa trị trong quá
khứ và cách đây bao lâu rồi.
Muốn biết thêm thông tin, đề nghị đọc cuốn Hóa trị cho
ung thư vú hoặc đọc các quyển sách về từng thuốc hóa
chất riêng biệt.
Liệu pháp nhắm trúng đích (sinh học)
Nhóm thuốc này chặn sự phát triển và lan tỏa của ung
thư. Các thuốc này nhắm vào và can thiệp vào các quá
trình trong tế bào giúp ung thư phát triển.
Thuốc dùng phổ biến nhất của liệu pháp nhắm trúng
đích cho ung thư vú dương tính với HER2 là
Trastuzumab (Herceptin). Chỉ những người mà ung thư
có mức độ bộc lộ cao Her2 (gọ là dương tính với Her2)


sẽ có lợi từ điều trị bằng Trastuzumab. HER2 là một
protein giúp các tế bào ung thư phát triển.
Để tìm xem liệu ung thư vú là dương tính với Her2, thường
sẽ phải thực hiện xét nghiệm trên mô lấy từ sinh thiết hoặc

phẫu thuật ung thư vú nguyên phát. Tuy nhiên bác sĩ có thể
thảo luận về việc lấy ra một mẫu mô từ gan để xét
nghiệm lại HER2.
Phẫu thuật
Mặc dù phẫu thuật sẽ không chữa khỏi ung thư vú di căn
gan; tùy trường hợp, bác sĩ nội ung bướu sẽ hội chẩn với
bác sĩ phẫu thuật. Thường là trong trường hợp ung thư
vú di căn gan nốt nhỏ, bác sĩ dễ dàng thực hiện ca phẫu
thuật và không thấy điểm di căn nào khác trên cơ thể.
Trong trường hợp, khi đã có nhiều nốt ung thư xâm lấn ở
gan thì khơng phẫu thuật được. Ghép gan khơng phải là
một giải pháp cho những người bị ung thư vú di căn.
Các phương pháp điều trị khác
Đốt nhiệt lạnh
Phương pháp đốt nhiệt lạnh có thể được dùng riêng lẻ
hoặc kết hợp với phẫu thuật. Kỹ thuật này dùng để tiêu
diệt khối u bằng nhiệt hoặc đơng lạnh chúng lại. Ví dụ
đốt bằng sóng cao tần (RFA) là luồn một cây kim vào
từng khối u trong gan và phá hủy khối u bằng nhiệt. RFA
là phương pháp điều trị đặc biệt và hiện vẫn chưa được
phổ biến rộng rãi. Bác sĩ sẽ nói cho bạn biết nếu phương
pháp này phù hợp với bạn, tùy theo số lượng, kích cỡ và


vị trí của khối u trong gan.
Xạ trị đích (xạ phẫu)
Có thể cân nhắc dùng xạ trị rất chính xác cho những
người có nốt ung thư di căn nhỏ ở gan nhưng vẫn có tình
trạng sức khỏe chung và thể lực khá tốt. Phương pháp
này cho phép chiếu liều cao tia phóng xạ với độ chính

xác cực cao và hạn chế tối đa việc gây tổn thương cho
mô xung quanh. Xạ phẫu cũng có thể được gọi là
CyberKnife, là tên của máy xạ. Xạ phẫu là dạng điều trị
đặc biệt và có thể chỉ có ở một vài trung tâm. Bác sĩ có
thể nói liệu xạ phẫu có phù hợp với bạn khơng.
Hóa trị
Hóa trị trong gan và nút mạch hóa chất là đưa hóa chất
trực tiếp vào trong gan. Thủ thuật này được thực hiện
qua một ống nhỏ, gọi là ống thông (catheter) vào trong
động mạch chủ cung cấp máu cho gan.
Đưa hóa chất trực tiếp vào gan nghĩa là đưa một lượng
thuốc chống ung thư có liều lượng cao vào khối u.
Trong nút mạch hóa chất, hóa chất được đưa vào cùng
với chất lỏng dạng dầu hoặc dạng bọt có tác dụng làm
tắc mạch máu dẫn đến khối u. Khối u sẽ bị thiếu oxy và
chất dinh dưỡng và hóa chất sẽ nằm lại trong khối u lâu
hơn. Gan vẫn được cơ thể cung cấp máu như bình
thường.
Những phương pháp điều trị này thường chỉ có ở những
trung tâm thử nghiệm lâm sàng.


Thử nghiệm lâm sàng
Có rất nhiều thử nghiệm lâm sàng ung thư vú áp dụng
phương pháp điều trị mới hoặc thử nghiệm những
phương pháp điều trị đang có theo cách mới, ví như kỹ
thuật phẫu thuật, hóa trị, liệu pháp nhắm trúng đích,
hoặc xạ trị. Bác sĩ sẽ thảo luận với bạn về Thử nghiệm
lâm sàng, và nếu bạn muốn tham gia thì tìm hiểu thêm
với bên trung tâm nghiên cứu xem mình đủ tiêu chuẩn

khơng.
Chăm sóc giảm nhẹ và hỗ trợ
Chăm sóc giảm nhẹ và chăm sóc hỗ trợ chú trọng vào
việc kiểm sốt triệu chứng. Đó là phần cực kỳ quan
trọng của chăm sóc và điều trị cho những người bị ung
thư vú di căn và có thể cải thiện đáng kể chất lượng sống
cho họ và gia đình họ.
Chăm sóc giảm nhẹ thường gắn liền với chăm sóc cuối
đời/cận tử. Tuy nhiên, chăm sóc giảm nhẹ là việc nên
làm tại bất kỳ giai đoạn nào, có thể làm song song với
điều trị để giúp ngăn ngừa và giảm nhẹ các triệu chứng
như là đau hoặc mệt mỏi. Chăm sóc giảm nhẹ cũng có
thể giúp cải thiện các ảnh hưởng về mặt cảm xúc, xã hội
và tinh thần do ung thư vú di căn gây ra lên người bệnh.
Kiểm soát những triệu chứng ung thư vú di căn
gan
Đau


Giảm đau là một phần rất quan trọng trong chăm sóc
bất kỳ bệnh nhân ung thư vú di căn. Một khi cơn đau
được kiểm soát, rất nhiều người cảm thấy bớt lo lắng
và ăn ngon, ngủ ngon hơn.
Một số người cảm chỉ thấy khó chịu quanh vùng gan,
trong khi những người khác lại cảm thấy đau ở sườn
hoặc đau vùng bụng trên. Đây là do ung thư vú di căn
gan đã làm gan to lên.
Có người lại cảm thấy đau ở vai phải. Đây là đau do
gan trướng to lên, đè vào dây thần kinh chạy lên vai.
Hầu hết đau có thể giảm nhẹ và kiểm sốt được.

Để tìm cách điều trị đau tốt nhất cho bạn, bạn cần mô tả
với bác sĩ. Bác sĩ sẽ hỏi bạn đau ở đâu, cảm giác đau
như thế nào, cường độ đau, và điều gì làm đau giảm đi
hoặc nặng lên.
Bạn có thể thấy hữu ích khi ghi lại nhật ký đau. Bạn có
thể tìm thấy mẫu nhật ký đau trong quyển Trọn gói
thơng tin ung thư vú di căn.
Có nhiều cách giảm đau và thường cần kết hợp nhiều
loại thuốc. Điều quan trọng là cần bác sĩ hoặc điều
dưỡng đều đặn đánh giá đau để đảm bảo rằng đau được
kiểm soát. Biết được cần liên lạc vớ ai nếu bạn thấy đau
thay đổi hoặc đau tệ hơn là điều hữu ích. Hãy nói cho
bác sĩ hoặc nhóm chăm sóc giảm nhẹ hoặc bác sĩ đa
khoa biết nếu bạn thấy kiểu đau hay vị trí đau thay đổi,
có đau mới hoặc đau lâu dài bị tồi tệ đi hoặc không cải


thiện khi được điều trị.
Buồn nơn và ói mửa
Nếu bạn cảm thấy buồn nơn hoặc ói mửa, thì có thể là
do ung thư, tác dụng phụ của điều trị hoặc do tinh thần
bất ổn lo lắng.
Bạn có thể cảm thấy mệt vì gan bị to ra và tạo lực ép lên dạ
dày, hoặc do độc tố tích trữ lại trong người do gan khơng
làm việc như bình thường được. Trong hầu hết các trường
hợp thì buồn nơn và ói mửa có thể kiểm sốt và điều trị
bằng thuốc chống nơn. Việc quan trọng là bạn phải nói
cho bác sĩ biết để tìm ra ngun nhân và kiểm sốt triệu
chứng hiệu quả. Bạn có thể giúp bác sĩ hoặc nhóm chăm
sóc giảm nhẹ quyết định cách điều trị tốt nhất cho bạn bằng

cách ghi lại nguyên nhân gì làm cho triệu chứng này tệ đi
khi nó xảy ra.
Ăn khơng ngon miệng và sụt cân
Đôi khi bệnh nhân ung thư vú di căn khơng ăn được
nhiều như bình thường. Điều này có nghĩa là khó giữ
được cân nặng bình thường cũng như khó cung cấp đầy
đủ năng lượng cho cơ thể. Ăn khơng ngon miệng có thể
do ảnh hưởng của phương pháp điều trị, ung thư hoặc do
lo lắng.
Nên ăn lượng nhỏ lại và ăn nhiều lần thay vì ăn nhiều và ăn
một lúc. Nếu bạn vẫn thấy là ăn không đủ lượng hoặc sụt
ký, thì nên nói chuyện với bác sĩ hoặc điều dưỡng về
thực phẩm bổ sung hoặc bạn cũng có thể đến gặp chuyên


gia dinh dưỡng để có thêm lời khuyên. Trong vài trường
hợp bác sĩ có thể kê đơn thuốc giúp ngon miệng.
Nấc cụt
Nấc cụt là do gan bị to ra, chèn ép lên cơ hồnh ở bụng
gây co thắt. Có thể chữa bằng cách ngồi thẳng dậy và
uống thường xuyên từng ngụm nước nhỏ, ngồi ra cũng
có một số thuốc có thể giúp giảm nấc cụt.
Cổ trướng
Cổ trướng (tích tụ dịch thừa ở bụng) qua nhiều tuần,
nhiều tháng, làm cho bụng sưng lên, khó chịu. Do lượng
dịch có thể gây sức ép lên dạ dày và cơ hồnh, nó có thể
gây ra khó thở hoặc buồn nơn.
Thủ thuật chọc thơng dịch ra ngồi có thể áp dụng để
giảm triệu chứng. Thủ thuật này thực hiện bằng cách
gây tê tại chỗ và luồn kim vào khoang bụng dưới. Có

thể thực hiện đồng thời khi siêu âm. Sau đó luồn một
ống nhỏ thơng vào khoang bụng, rồi khâu cố định lại
hoặc cố định bằng băng gạc y tế. Nối ống thông với túi
thải gắn bên ngoài cơ thể. Dịch được chảy ra chậm
thường là trong vài giờ hoặc đôi khi là vài ngày.
Mặc dù bạn có thể nhận biết là có ống thơng đi vào trong
bụng nhưng khơng gây khó chịu lắm. Ống thơng sẽ được
tháo ra khi lượng dịch khơng cịn chảy ra ngồi nữa. Thủ
thuật này có thể lặp lại nếu dịch tích tụ lại. Thuốc lợi
tiểu (thuốc thải nước ra khỏi cơ thể) đôi khi được kê đơn
nhằm làm chậm q trình tích tụ dịch. Đối với một số


người thì cần giữ ống thải lâu dài.
Mệt mỏi tột độ
Mệt mỏi tột độ liên quan đến ung thư là một trong
những triệu chứng phổ biến nhất mà người bệnh ung thư
vú di căn từng trải nghiệm. Thỉnh thoảng ai cũng có cảm
giác mệt, nhưng mệt lmỏi tột độ liên quan đến ung thư
thì tệ hơn nhiều. Mệt từng cơn hoặc mệt liên tục, có thể
gây bực bội và buồn nản. Có rất nhiều nguyên nhân, do
yếu tố tâm lý ví dụ như đối diện với kết quả chẩn đốn
ung thư của mình, hay do cơ thể bị tác dụng phụ của
phác đồ điều trị hoặc ung thư tiến triển.
Mệt mỏi tột độ có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến
khả năng đối đầu với bệnh ung thư, trạng thái tình cảm
và quan hệ của bạn. Nó cịn gây khó khăn trong sinh
hoạt hàng ngày và gây ảnh hưởng xấu đến chất lượng
sống của mình. Nhiều người cảm thấy mệt mỏi tộ độ làm
họ không làm việc được nữa, ngừng các mối quan hệ xã

hội và cuộc sống nói chung theo cách họ muốn.
Hãy nói với bác sĩ hoặc nhóm chăm sóc giảm nhẹ để bạn
có thể được đánh giá đầy đủ. Những nguyên nhân như là
khó ngủ hoặc thiếu máu có thể điều trị được và có thể cải
thiện cảm giác mệt mỏi.
Ghi nhật ký các hoạt động và mức năng lượng có thể
giúp bạn hiểu được mơ hình mệt mỏi tột độ, và việc này
có thể hữu ích khi nói chuyện với bác sĩ và khi lên kế
hoạch cuộc sống hàng ngày. Bạn có thể tìm mẫu nhật ký


trong cuốn sách Thơng tin trọng gói về ung thư vú di
căn.
Bạn có thể có nhiều cách để giúp quản lý mức năng
lượng để giảm ảnh hưởng của mệt mỏi tột độ:
•
Lên kế hoạch cho từng ngày để cân bằng giữa các
hoạt động và nghỉ ngơi.
•
Cố gắng có một ít hoạt động thể chất cho dù chỉ là
đi bộ một đoạn ngắn cũng được.
• Chấp nhận rằng mình sẽ có ngày khỏe, ngày mệt.
• Nếu phải đi đâu hay làm gì trong dịp đặc biệt thì nên
nghỉ ngơi nhiều trước đó.
• Cố gắng ăn đủ chất.
• Nếu ăn khơng thấy ngon thì ăn lượng nhỏ lại, ăn
nhiều lần và uống thật nhiều nước để giữ cơ thể
không bị thiếu nước. Bạn cũng có thể đến gặp
chuyên gia tư vấn dinh dưỡng để có thêm lời
khun.

• Chấp nhận sự giúp đỡ từ mọi người để dưỡng sức
làm được những gì mình u thích.
Để có thêm thơng tin về quản lý mệt mỏi tột độ, đề nghị
xem tài liệu Thông tin trọn gói về ung thư vú di căn.
Bệnh thiếu máu
Thiếu máu chỉ hiện tượng khi số lượng hồng cầu trong
máu quá ít. Bạn có thể bị thiếu máu do những nguyên
nhân khác nhau, ví dụ do huyết khối gây ra. Nếu bạn
cảm thấy mệt một cách khác biệt, khó thở hoặc chóng


mặt, thì phải nói cho bác sĩ biết. Xét nghiệm máu để biết
là mình thiếu máu hay khơng. Ở một số trường hợp bác
sĩ sẽ kê đơn thuốc hoặc truyền máu nếu cần thiết.
Vàng da
Vàng da có thể xảy ra khi ống mật bị nghẽn hoặc khi gan
bị ảnh hưởng nghiêm trọng vì ung thư. Nếu bạn bị vàng
da, thì lịng trắng trong mắt bạn và da bạn có màu vàng
nhạt. Trong một số trường hợp thì nước tiểu đục màu và
phân bị nhạt màu. Nếu xét nghiệm kết quả là ống mật bị
tắc, bạn có thể phải cần đến một ống gọi là ''stent'' được
luồn vào để nong rộng ống mật.
Thủ thuật ERCP (Nội soi chụp mật, tụy ngược dịng) đơi
khi được dùng để tìm hiểu xem là ống mật có bị tắc hay
khơng. Một ống nhựa dẻo hẹp, có đầu dị sáng được
thơng qua miệng và dạ dày xuống ống mật. Chất màu
được cho vào ống và chụp X-quang để biết chuyển động
của chất màu đi qua ống. Nếu bạn cần ‘’stent’’ để giảm
vàng da, có thể sẽ được làm cùng lúc. Bác sĩ sẽ yêu cầu
bạn không uống ăn, uống vài giờ trước đó, và ngay trước

khi tiến hành thủ thuật này, bạn sẽ được uống thuốc làm
cho người mơ màng, thả lỏng cơ thể.
Ngứa da
Bị vàng da sẽ gây ra ngứa, nhất là ban đêm hoặc khi
người bị nóng. Điều quan trọng là ln bơi kem dưỡng
ẩm cho da. Nên dùng những loại kem khơng có nước
hoa ở trong đó. Để kem trong tủ lạnh có thể làm bạn bóp


kem thành dịng khi đưa lên da.
Có khi bác sĩ sẽ kê đơn thuốc giảm ngứa cho bạn. Uống
thuốc ngủ ban đêm sẽ giảm việc bị thức giấc giữa chừng
do cơn ngứa gây ra. Cố gắng tránh các thức uống có cồn,
thức ăn cay, hoặc nguồn nhiệt (tắm nước nóng hoặc phơi
ngoài nắng), những thứ này sẽ làm bạn ngứa nhiều hơn.


Huyết khối
Những người bị ung thư vú có nguy cơ cao hơn bị
huyết khối. Nguy cơ của họ cao hơn do bản thân ung
thư và một số điều trị ung thư vú gây ra.
Bạn cũng có thể gặp nguy cơ hình thành huyết khối
được gọi là huyết khối tĩnh mạch sâu (DVT). Những
người mắc DVT có nguy cơ phát triển thuyên tắc
phổi là do một phần của huyết khối vỡ ra và di
chuyển tới phổi.
Huyết khối có thể nguy hiểm nhưng điều trị được
nên điều quan trọng là báo bác sĩ các triệu chứng
càng sớm càng tốt.
Nếu bạn bị bất kỳ các triệu chứng nào trong các triệu

chứng sau, hãy liên hệ với bác sĩ ung thư ngay lập
tức:
 Đau, tấy đỏ/ biến màu, nóng và sưng phù bắp
chân, chân hoặc đùi
 Sưng phù, tấy đỏ hoặc nhạy với đau ở nơi
đường truyền trung tâm được cấy vào để đưa
hóa chất vào khi hóa trị, ví dụ ở cánh tay, khu
vực ngực hoặc ở trên cổ
 Hơi thở ngắn
 Ngực như bị chẹt chặt


Hoạt động thể chất
Mặc dầu có ít nghiên cứu về lợi ích của tập luyện cho
những người ung thư vú di căn, một vài nghiên cứu đã
nhìn vào hiệu quả của tập luyện đối với nhưng người
mắc ung thư vú nguyên phát.
Các kết quả là tích cực và nhiều khả năng những người
mắc ung thư vú di căn có thể có lợi ích tương tự từ tập
luyện. Tuy nhiên bạn cần cẩn thận hơn một chút.
Tập luyện đều đặn có thể làm:
• Tăng sự săn chắc cơ thể, khỏe, thể lực ổn định, và
linh hoạt
• Kiểm sốt cân nặng (khi được kết hợp với chế độ ăn
lành mạnh)
• Tăng miễn dịch
• Giảm huyết áp
• Giảm mệt mỏi
Những người tập luyện thậm chí nhẹ nhàng trong khi
điều trị có thể dung nạp điều trị tốt hơn và ít bị đau,

mệt, giấc ngủ tốt hơn và ít mệt mỏi.
Tập luyện đều đặn là gì?
Tập luyện đều đặn có thể giúp bạn cải thiện chất lượng
sống. Hướng dẫn gợi ý “tập luyện đều đặn” nghĩa là 30
phút tập luyện cường độ vừa phải ít nhất năm ngày
trong tuần. Lượng tập này có thể ban đầu là nhiều nếu
bạn mới tập, nên trước khi bắt đầu tập điều quan trọng
là thảo luận với bác sĩ. Bạn có thể bắt đầu nhẹ nhàng và


tập tăng dần, không cần 30 phút cùng một lúc. Có nhiều
cách để đưa tập luyện thể chất vào trong cuộc sống
hàng ngày mà không cần tham gia tập gym hoặc các
lớp tập.
“Cường độ vừa phải” nghĩa là bạn thở hổn hển hơn,
người trở nên ấm hơn và trái tim bạn đập nhanh hơn
thơng thường. Tuy nhiên bạn vẫn có thể nói chuyện và
khơng cần cố cơng tập q mạnh làm gì.
Tập luyện và ung thư vú di căn gan.
Một số người sống chung với ung thư vú di căn gan
khơng có triệu chứng gì trong khi người khác thì bị đau,
ốm yếu, ăn không ngon miệng, nấc cụt, mệt mỏi hoặc
đuối sức. Tập luyện có thể giúp giảm một số triệu
chứng, nhưng điều quan trọng là bạn phải lắng nghe cơ
thể của mình và khơng cần tập q sức. Tập luyện nhẹ
nhàng, đều đặn thì có hiệu quả nhất.
Nếu bạn đang điều trị thì nên tập nhẹ nhàng. Dừng tập
ngay nếu đau hoặc quá sức.
Khi chọn bài tập, cố gắng tập trung vào các hoạt động
như đi bộ, bơi lội hoặc đạp xe đạp. Các hoạt động như

khiêu vũ hoặc làm vườn cũng có lợi cho sức khỏe. Bạn
cũng có thể tập những động tác tăng sự dẻo dai như căng
duỗi cơ thể hoặc yoga tác động nhẹ. Điều quan trọng
nhất là chọn cái bạn thấy yêu thích và an tồn để tập.
Để biết thêm thơng tin về tập luyện và ung thư vú di căn
tới xương, phổi và não, đề nghị xem cuốn Thông tin


trọn gói về ung thư vú di căn.
Sống chung với ung thư vú di căn gan
Biết được rằng ung thư đã lan tới gan có thể gây ra
hàng loạt cảm xúc. Có thể có lúc bạn cảm thấy rất cơ
độc hoặc bị chế ngự bởi sự sợ hãi, bất an, buồn bã,
không chắc chắn, trầm cảm hoặc giận dữ.
Bệnh nhân có thể đối diện với những cảm xúc thăng
trầm này một mình hoặc có thể được những người thân
động viên giúp vượt qua. Một số người muốn hỗ trợ từ
những người có chun mơn – bạn có thể nói chuyện
với điều dưỡng chuyên về ung thư vú, điều dưỡng
chăm sóc giảm nhẹ hoặc các điều dưỡng chuyên chăm
sóc tại nhà. Họ có hiểu biết rộng về những yêu cầu cụ
thể của bệnh nhân ung thư di căn và biết cách khuyên
làm thế nào đối diện và chấp nhận kết quả chẩn đốn
bệnh. Họ cũng có kiến thức chun gia trong việc giúp
kiểm sốt đau và các triệu chứng và có thể bố trí cho
bạn nói chuyện với nhân viên tư vấn hoặc một chuyên
gia tâm lý.