Lâm sàng nội khoa KHÁM BỤNG

5/2/2016

KHÁM BỤNG

Đối tượng: sinh viên Y2
1

MỤC TIÊU
1.

Biết phân khu vùng bụng

2.

Biết đối chiếu các cơ quan lên từng vùng bụng

3.

Biết và thực hiện được các kỹ năng khám bụng:
nhìn, sờ, gõ, nghe

2

1


5/2/2016

PHÂN KHU VÙNG BỤNG

3

HÌNH CHIẾU CÁC CƠ QUAN
LÊN VÙNG BỤNG

4

2


5/2/2016

HÌNH CHIẾU CÁC CƠ QUAN
LÊN VÙNG BỤNG

5

CÁCH KHÁM BỤNG

6

3


5/2/2016

NGUN TẮC
•

Ln kết hợp khám tồn thân

•

Khám nhẹ nhàng từ nơng  sâu, chỗ lành  chỗ đau.

•

Phải đặt sát lịng bàn tay vào thành bụng, khơng nên
chỉ dùng năm đầu ngón tay.

•

Phải khám nơi đủ ánh sáng, làm ấm tay trước khi khám

•

Giải thích cho người bệnh n tâm.

7

TƢ THẾ
- Người bệnh nằm ngửa, hai tay duỗi thẳng chân co,
thở đều, vén áo lên ngực, nới bớt rút quần, bộc lộ

toàn bộ vùng cần khám.
- Thầy thuốc đứng bên phải người bệnh.

8

4

5/2/2016

TRÌNH TỰ KHÁM
-

Nhìn

-

Nghe

-

Sờ

-

Gõ

-

Khám vùng bẹn

-

Thăm khám hậu mơn trực tràng
9

NHÌN

•

Hình dáng bụng

•

Độ cong bề mặt bụng

•

Sự bất đối xứng

•

Di động thành bụng theo nhịp thở

•

Da bụng

•

Tình trạng cơ bụng

•

Chỗ phồng lên hay lõm vào

•

Rốn

10

5


5/2/2016

Hình dáng bụng

11

Bụng chƣớng: 6Fs

Fat

Flatus

Fetus

Fatal growth

Fluid

Feces
12

6

5/2/2016

Bụng “to” khơng đối xứng

Da bụng

13

NGHE BỤNG
•

Nhu động ruột
 Tần số
 Âm sắc

•

Âm thổi

•

Tiếng cọ màng bao gan, lách

•

Tiếng óc ách dạ dày

14

7


5/2/2016

Vị trí âm thổi động mạch

Tiếng óc ách dạ dày

Tiếng cọ màng bao gan, lách 15

SỜ NẮN BỤNG
•

Nguyên tắc:
Tư thế BN, bác sĩ
Sờ 1 cách hệ thống
Sờ nông  sâu
Sờ điểm khơng đau

 điểm đau
•

Trình tự khám

•

Sờ tạng

•

Tìm điểm đau

•

Nghiệm pháp
16

8


5/2/2016

Sờ gan

Nghiệm pháp móc gan
17

Sờ gan

Nghiệm pháp rung gan

Nghiệm pháp ấn kẽ sườn

18

9


5/2/2016

Sờ lách

19

Sờ thận

Chạm thận

Bập bềnh thận

Nghiệm pháp rung thận

20

10


5/2/2016

Tìm điểm đau theo cơ quan
•

Dạ dày tá tràng

•

Tụy

•

Gan

•

Túi mật

•

Lách

•

Ruột non

•

Đại tràng

•

Ruột thừa

•

Thận

•

Niệu quản

•

Bàng quang

•

Phần phụ

21

Một số điểm đau chuyên biệt
•

Túi mật: điểm Murphy (1)

•

Tụy: Mayo Robson

•

Tam giác Chauffard Rivet (4)

•

Điểm cạnh mũi ức (2)

•

Viêm ruột thừa: Mac Burney (3)

•

Điểm đau niệu quản

22

11


5/2/2016

Một số nghiệm pháp

Dấu chạm cục nước đá

Dấu sóng vỗ
23

Sờ khối u
•

Vị trí

•

Hình thể

•

Kích thước

•

Bờ

•

Bề mặt

•

Mật độ

•

Đau hay khơng?

•

Di động hoặc cố định

•

Ở nơng hay sâu

•

Có đập theo nhịp tim khơng?

•

Đồng thời kết hợp gõ để xác định độ đục, trong

24

12


5/2/2016

GÕ BỤNG
•

Nguyên tắc: gõ 1 cách hệ thống

•

Tư thế: nằm thẳng, nghiêng T,
nghiêng P

•

Xác định kích thước gan, lách

Bình thường:
Gan 6 – 12 cm
Lách khơng vượt q bờ sườn T
•

Âm sắc:
Trong
Đục
Vang

25

Gõ gan

26

13


5/2/2016

Gõ lách, báng bụng

Dấu gõ đục
vùng thấp
27

Khám các cơ quan khác
•

Động mạch chủ bụng

•

Rốn

•

Bàng quang

•

Vùng bẹn

•

Hậu mơn trực tràng

Lƣu ý:
 Phát hiện âm thổi bằng phương pháp nghe

 Không sờ sâu, ấn mạnh nơi nghi ngờ phình động mạch
28

14


5/2/2016

The end!

29

15