Cad cam trong thiết kế và chế tạo docx

~3IAO
TRINH
-ff) JJ0 -f
}-
JJ
~
-f
J_~
J_'
1
~J
l-
J~
-
fJ;
r
?"
,~
,''-
50
GIAO
Due
VA BAO TAO
HA
NOI
. . .
TSKT. LUll QUANG HUY
GIAoTRiNH
'}
CO
SO

CAD/CAM
TRONG
THIET
KE
vA
CHE
TAO
•
(PHAN
1)
(Dung trong cac tnti'mg
THeN)
NHA
XUAT
BAN
HA
N<!I - 2005
Liri
gil'li
thi~u
N
ude ta dang buclc vdo thiti
leY
cong nghi¢p hoa, hi¢n
dgi
hoa nhdm
dU'a
Vi¢t
Nam
tro

thdnh
nuae
cong
nghi¢p viin minh, hi¢n d(li.
Trang slf nghi¢p each
mgng
to Ian d6, cong
uk
diw
lflo
nhdn
ll/c lu6n gifi va;
lro
quan
trQng. Bao cao
Chinh
trt
cua
Ban
Chap
hdnh Trung uang Ddng C¢ng
san
Vi¢t
Nam
tt;li
Dgi
hQi
Dang
toan
quo'c

16n
thu
IX
dfi
chi
r6:
"Phat triiin
giao
dlJC
va
daD
t<:,-o
Iil
m¢t
trong nhung d¢ng
h;rc
quan
tr9ng
thue
dAy
sv
nghi¢p
cong
nghi¢p
hoa,
hi¢n dfli hoa,
1a
dieu
ki¢n
d~

phat
tri~n
ngu6n
life
can
nguCri.
- yeu
t6
cO ban
d~
phat trien
xii
h¢i, tang
twong
kinh
te
nhanh va ben vfrng".
Quan
tri¢t chit truong,
Nghf
quyet eua
Dang
va
Nhil nuae
va
nh{in thue dung ddn vi'
td'm
quan lr9ng
cua
chuang

trinh,
giao trinh
d(Ji
vai
vi¢c
nang cao
cha't
lut;tng
dao tgo, thea
de'
nghi cua
Sa
Giaa
d~c
va
DaD
tao Ha N(ii, ngay 231912003,
Uy ban nhdn dan thanh
pM'
Ha N(ii dti ra Quyet dinh s6'
56201QD-UB cho phep
Sa
Gido
d~c
va
DaD
tao
th(1c
hitn
de'

an
bien
soC}n
chuang trinh, giao trinh trong cdc truang Trung
h9c chuyen
nghieP
(THeN)
Ha N(ii,
Quyet
dinh
nay
thi!'
hien
S(1
quan
tam sau sac cua Thanh uy, UBND thanh
phd
Trang
vi¢c
nang caD chd't
lUQ11g
dao
tel-O
va
phdt
triln ngu6'n nhdn
l(1c
Thu
d6,
rren

cd
sa
chrtong
trinh khung
eua
B¢
Gido
dl:lC
va
Dao
tgo ban hi'mh
va
nhitng kinh nghi¢m rut ra til th¥c te'dew
190,
So-Ghio
d{lC
va
Dda tgo
dii
chi
deJo
cae
mtang
THeN
to'
chile
bien sagn chuong trinh,
giaa
trinh m¢t each khoa
hQc,

h¢
3
,
4
thong va
c(zp
nh(zt
nhilng
kierl
thuc thlfc tien phtt h(/p
vCli
d(li
tuqng
hrc
sinh
THCN
Ha
N(Ji,
B9 gMo trlnh nay la tai li¢u giang
dq.y
va hgc
UJp
trong
cae truimg
THeN
aHa
N(Ji,
dong
thin'
Ia

tai li¢u tham khdo
hilu
feh
eho cae
truCrng
co
dao
tq.o
cac nganh
kJ
thuqt - nghi?p
v~
va d6ng ddo
bc;n
dgc quan tam den van
de'
huong nghi?p,
dC;y
nghe'.
-
Vi¢e
to'
chue bien
soq.n
bQ
chu(Jng trinh, giao trinh nay
la
mQt
trong nhie'u
hmp

dQng
thie't thlfc eua nganh giao
d~e
va dao t«o Thli do de'
ky
ni¢m "50 nam gidi
phong
Thli do ",
"50 nam thanh
l(zp
nganh" va huitng titi ky ni¢m "1000 nam
Thiing Long -
Ha
Nili".
SiJGiao
dlfC
va Dao
tq.o
Ha
N(Ji
chan thanh cam
071
Thanh
uy,
VBND, cae
So',
ban, nganh eua Thanh pho:
V~l
Giao
dlfC

ehuyen nghi¢p
B(J
Giao d/fc
va
Dao
tc;o,
eac nha khoa hqc, cac
ehuyen gia dau
ngcmh,
cac gidng vien, cac nha qudn
ly,
cae
nha
doanh nghi¢p dii
tq.o
die'u
ki¢n giup do, dong gop y
kie'n,
tham gia
H(Ji
dong phdn bi¢n,
HQl
do'ng
thii'm
d{nh va H
(Ji
dong nghi¢m thu cac
chU071g
trlnh,
glaD

trinh,
Day
ld
Ian ddu tien
So
Giao d/fc va Dao
t(1o
Ha
Nili
to'
ehuc bien
soq.n
chuang trinh, giao trlnh, Dil
dri
he't
sUe
cO'
gclng
nhung ehac chan khong tranh khoi thi{u sot, btl!
c(1p.
Chung toi mong nhqn duqc nhung ykien dong gop cua
bq.n
dgc
dt
timg
bu(Jc
hoan thi¢n
b(J
giao trinh trong cac
Ian

tal
ban sau.
GlAM
D6e
s6
GlAD
Due
vA
DAD
TAO
N
ga
y
nay
CfJng
ngh¢ thong
tin
dil
dU(JC
ung
dl;!ng
ri/t hi¢u
qud
frong
m9i
lTnh
vife, dge hi¢t
la
trong cae llnh vlfe
{(fO

ra
cua
cai v¢t chat
chn
xii
h(!i,
diC'n
ht'nh nha't fa khu vlfe san
xuat
cong nghi¢p vai
Ttl't
nhie'u
nganh do d«ng.
Cong
ngh¢
thrJng
tin
da
nhanh chong
chuyin
d6;
die
qua trinh
san xua!
kilu
tTuyt'n thong
(v6'i
SI!
tham gia eua con nglla'i la chii yeu) sang
cae qua trinh san xuilt vai cong ngh¢ cao (v6i

slf
trq
giup vb
cung
hi¢U
qua
eiia may lfnh).
Nhil
do cac
giai
dot(m
thief
kt
va che' (<<0
dUt;fc
lUng
bUdC
tLf
drng
!loa [lIng
phan
ho(zc
tl!
d('mg
hoa
hoem loan,
nhilcac
ht!
tho'ng
CAD/CAM

(thief ke'va chi'tq.o vai s/f
frq
giup cuo may linh).
NuiJc ta dang trong qua trlnh cong nghi¢p hoa viti
to'c
d¢ ngay
ding
nhanh hon frong nhiing nam
tO'i
ddy. Cae
vifn
nghien
CUll
va thiet
ke:
cae
xi
nghi¢p san xuat deu huang tui nghien
cUu
ung
dl.mg
cac h¢ thong
CAD/CAM
viti cac
mue
dQ
khae nhau (mire d¢ ti/i
thilu
Iii
thiet

klditng
CAD),
nham
nang
eao
hi¢U
qua
san xua't, tang
khd
nang
cq,nh
tranh eua doanh nghi¢p len
ra't
nhie'u. Trong
xu
the'tat yell do, vai tro eua
[[nil
Vl!C
dao
t(jO
IiJ
rat
quan
tr(lng,
nham giup
eho
nguO'i
hge
co
khd

nang nhanh chong
dap
ung
ve'
m(it cong vi¢e
khi thlfc hi¢n cac nhi¢m vlj
ky
thu(Jt
Clj
the'.
Giao trinh
nay
duqc bien
soq,n
truoe
het
nham
phljc vij.
eho
dao
t<IO
0-
h¢
THCN
vi'
ky
thu(Jt, dong thiti phljc
Vlj
eho
dao

t<IO
J
b4c
Cao
ddng
va
Dt;li
h9C
nganh
SU
pht;lm
ky
thu4t. Cac sinh
vitn
b¢e
dt;li
h9c
cae
nganh
ky
thu(it
ciIng co
till
tham
khao
giao trinh
nay
khi
h9C
AutoCAD,

vI phd'n
nay
nam
trong
muc
d9
kiln
thuc
quy
dinh eua khung
chuang
trinh
ve
ve
ky
thu(it J cac
truO'ng
nay.
Ciao
trinh (Phiin 1) gom hai phan:
5
+ Phtln
A:
Co
sa CAD/CAM
+ Phdn B:
Lam
vi¢c viii
AutoCAD
Nf)i dung eua giao

frlnh
dUf!C
lac gid bien sogn {ren
co
sa cae bai gidng
dung trong c6ng tac gidng dqy nhie'u niim tqi Truitng THBe -
Kj
thuqt tin
h(J-c
Hii
Noi (EST/H),
t~i
khoa
Su
ph~m
kj
thudt truang Dai h9c
Su
ph~m
Hii Nai.
rae
gid xin chan thanh cam an cac dong nghi¢p
({Ii
hai (ruang noi tTen dil
giup
diJ
rat
nhie'u
dll
hoem

thiinh giao trinh nay.
Ciao trinh duqc in ldn dau, nen
ch&c
chan con co nhieu sai sot hoijc
din
phdi hoan thi¢n han. M9i ykietl·d6ng gop xin
dUQ'c
gUi
wt
hai dia
ehl
eua hai
tnrO'ng
noi (ren.
Tae
gid xin chan thanh cam an.
TAc
mA
6
Ph~n
A - Chuang 1
,
COSO
CAD/CAM
•
Ml,JC
tieu
+
HiE!U
dL1<;lc

Sl,f
khac
nhau
VEl
d~c
trLlng ella
cae
qua trlnh thiet
ke
che
t;;lo
kj~u
truyen
thong
va qua trlnh thief ke
che
t<;lO
vdi cong
ngh~
caD.
Qua
d6
thay
dLt<;lC
vai tro
quyet dinh ella
51,!
tr<;1
giup ella may tfnh tron9 san xuat
hj~n

d~i.
+
HiE!u
dL1<;1c
val tro ella
h~
thong CAD/CAM trong chu
trJnh
san ph,§rn. Trang chu
trinh
d6,
cae
phan
ffiem
CAD
d6ng
val tro
ti€tn
phong trong tl,!
d909
haa thiet
ke.
Cae
phan
mem
CAD
co
d~c
trtJng
chung

th~
hi~n
qua CaG
ma
dun
trong d6.
+
HiE!u
dlf<;lC
1'1
thuyet
Cd
ban ve xay
dl.,fng
me
hinh hinh
hQc
troog CAD.
86
la
cd
sa
quan
tn;mg
ella do
ho.;.
may tfnh,
d~
co the ve va thiet ke tren may tinh
nho

xay
dl,fng
CaG
rna
hlnh khung day, me hlnh be
m~t
va ma hinh kh6i
d~c.
+ C6 khai
ni~m
t6ng quat ve
h~
thong CAM
va
moi
quan
h~
CAD/CAM
veti
tv
d¢ng
hoa
SEln
xuat.
•
NQi
dung tom tat
+
SV
trl;!

giup cua may tfnh trong qua trlnh thiet ke va che
t~o
san pham.
+ CAD - Thiet ke
vCli
sLf
trQ
giup clla may tfnh.
+ Phfin
cCfng
CAD.
+ Xay dlfng ma hinh hlnh
hQc
trong CAD.
+ CAM - Moi quan M CAD/CAM
va
tl!
d¢ng hoa san xuat.
7
I. SI,JTR<)
GUlP
CVA
MAy
TiNH
TRONG
QuA
TRINH
THIET
KE
VA

CHE
T~O
SAN PHAM
1.
Qua
trinh
thiet
kevil
chet~o
dE!
t~o
ra
s',"
ph
11m
Thi/l
ke'
Thief
ke'

Chllqo
fhu
1-
h¢ thling
f
Che'tqo
• h
~
(che'thu)
san

XUGt
(san
xua!)
san p am
(TKQTCN
SUa
d6i thiet M'
A
p
kilO
Kie"m
Ira
__
I
Lap
'ap
1-
Kie'm
fra
va
;+-
chat
lutIng
cluff IUr;ttlg
xuling cac chi tief
Nh{l
xuii!
Yludng
cua
nhiz

thiet
ke'
Nhuca'u

thi frtlrmg
Hlnh J.1:
So
do'
qud trinh [hili
hi'
- che'tgo san
phdm
2.
Qua
trinh
thiet
ke-che
t~o
kiE!u
truyen
thong
Hall het
ca.c
cong vi¢c
co
him
do con ngmJi
tr!!e
tiep thl!c hi¢n nhu:

- Thu
th~p
cae
thong tin
ve
san
phAm.
-
Ph<k
ho~
cae yluang - Pharr tich, Iva
chQn
yWang hay.
- Thiel k€ tdng the, sau d6 thief k€ chi tiel cho san pham.
- Che
t~o
thit
(che
thit).
+
Ch€
thir mau bang
v~t
li~u
dan gian.
+ Ch€
thl'r
mall
bang
vi}t

li~u
thl!c.
Tren
co
sa
mAu
dii
duqc
che
thu, phai tien
h~mh
vi¢c pharr rich
va
dauh
gia mau,
Hi
co
sa
cho vi¢c sua chua thiet k€. Thi€t k€
da
duQ'c
sUa
chua
l<;ti
duQ'c
dua vao qua trlnh
che
t~o
thu

Qua trinh nhu
v~y
nham ch€
t~o
duqc san
ph~m
phil hqp nha't d6i voi nhu cau nguoi sir
d~ng
sao
phAm
sau nay.
8
-
Che
tao (san xuat)
~
Ki~m
tra chat lugng
- Lap ni.p
- Dong, goi
• Dijc di(i'm:
- Hau het cae giai
do<;tn
deu do con nguai
tfl!C
tiep thl!c hi¢n.
-
Qua
tdnh
thiet

ke
-
che
thu keo dai, kho
d~t
duqc phuong an thiet ke
toi uu.
-
Qua
tdnh
che
t<;to
keo dai
V~
thOi
gian, phai sir
dl,mg
nhi~u
thiet bi, nang
suat thap.
- D9 chfnh
X,lc
thiet
ke
va
che
t<;to
thap, kh6
d<;tt
dugc d¢ chfnh xac cao.

-
Dau
tu
ban dau kh6ng qua Ian.
Chi
phi cho baa duang va duy trl
khOng
cao.
3.
Qua
lrinh
lhiel
ke·
che
l~o
vBi
cong
ngh~
cao
Qua
tdnh
thiet k€ - ch€
t<;lo
vai cong ngh¢ cao thl!c chat la dung may tinh
de:
trg giup con nguai trang hau het cac bu6'c (giai
do~o)
quan
trQog
cua qua

tdnh
thiet
ke
-
che
t<;lo
san pham.
Nhu
v~y,
a day xuat hi¢n vai tro quan
trQng
cua
SI!
tn;
giup cua may tinh
(Computer Aid - CA) trang thiet
ke
-
che
t<;lO.
Qua
tdnh
thiet
ke
-
che
t<;lO
v6i c6ng ngh¢ cao lien quan den cac
Hnh
vl!c

sau day:
•
CAD
(Computer Aided Design): Thief
kt
co sf!
trf!
giup
CUG
may t[nh.
Ml,lc
tieu cua
Hoh
vl!c
CAD
ht
Tl! d¢ng hoa
tUng
bu6c, tien
Wi
tlJ
dQng
hoa
cao trang thiet
ke
san pham.
•
CAE
(Computer Aided Engineering):
Ky

thw,lt
ma
ht'nh
hoa va tgo mau
Ilhanh (Rapid Prototyping - RP) trang thiet
ke
-
che
thit san phllm.
Ml,lc
tieu eua
nnh
vve CAE
Hl:
TV
d¢og hoa ehu
tdnh
thiet
ke
-
che
thu
san pham.
•
CAPP
(hoac CAP) (Computer Aided Process Planning
ho~c
Computer
9
Aided Planning):

Kl
}wgeh hoa san xudt
e6
slf trq giup eua
may
tinh.
M~c
tieu cua finh vgc CAPP la: Tu di)ng hoa tung
phAn
cong tac qulin
ly
sfm
xuat tren
m~ng
may
Hnh
c6ng
ty.
~
CAM
(Computer Aided Manufacturing): Che'tgo (san xudr) eo sl! trq
giup ella
may
rinll.
Ml;lc
tieu cua llnh
vl!c
CAM
180:
Mo ph6ng qua tdnh eh€

t~o,
l~p
tdnh ch€
t<J.o
san
phfun
tren cac may cong
CI;l
t1!
d¢ng CNC (Computer Numerical Control
-
dieu
khi~n
s6
dung may tinh).
T6ng
quAt
han, c6 the dung khai niem
v6
he thong CAD/CAM;
CAD/CAE/CAM; CAD/CAPP/CAM.
•
CAQ
(ComputerAided Quality Control): Kiem
Ira
chat
IUf/ng
san phdm
co sf! trq giup ella may tinh.
Ml,lc

tieu clla linh
vl!c
CAQ
180:
Tl! d¢ng hoa
va
nang cao d¢ chinh xac
ki~m
tra chat luqng san
phAm.
•
CIM
(Computer Integrated Manufacturing): Che'l«o (san xuat)
rich
hr;tp
nhi! may
rinh.
M~c
tieu cua linh vuc CIM
lao
Lien ket toan
bi)
CAD, CAM, CAPP vao
mqt qua trinh hoan
to~l.fi
duqc quan
Iy,
giam sat
va
dieu

khi~n
btmg may tinh.
•
CNC
(Computer Numerical Control): Dieu
khie"n
so
dung may tinh,
d6
dieu
khh~n
tt! d¢ng cac may trong
h~
thong san xuat.
II.
CAD·
TRIET
KE VOl
SVTRO
GIUP
CVA
MAy
TfNH
1.
CAD/CAM
trong
cong
nghi~p
Cong ngh
e

CAD/CAM trong cong nghieP hien nay duqc
iIng
d~ng
ngay
cang
hi~u
qua tmng eae nganh thu¢e eong
nghi~p
nh
y
cG.ng
nhu cae nganh
thuoc cong nghiep nang.
10
• Trong eong nghi¢p
nh~:
Cong ngh¢ CAD/CAM rlit hi¢u qua trong ngimh
da giay (sao xuat giay dep

),
ngzmh
d~t,
san xuat hang lieu dung thong
thuang (thuae
danh
rang,
my
pham
),
san xulit thue pham (bia, nu6e ngQt,

thue
pham dong h¢p ).
• Trong e6ng
nghi¢p nang: C6ng ngh¢ CAD/CAM dae bi¢t
quan
trQng
trong
che
1<;\0
co
khf n6i
chung,
che
t<:10
may
d¢og
h,rc,
che
t<;lo
phuong
ti¢n giao
thong
(xe
may, 616,
may
bay

), che
t'.10
khi

clJ.
di¢n,
ch€
t<.t0
may
di¢n
(d¢og
co
di¢n, may bien
ap

),
che
t'.10
trang thiet
bi
di~n
tU

Nhu
du
phat trien CAD/CAM la rat bue xuc trang cong
nghi~p
n~ng
b
nucre ta hi¢n nay.
2.
Chu
Irlnh
san phii'm va val

Ira
h~
Ihong
CAD/CAM
51!
can thief ella khach hang va nhu CclU thi truang d6i voi san
ph~m
da.n
den
nhu
can thiet k€ san
phArn.
Qua frinh thief ki"lu6n kem theo qua trinh tdng
hap
va phan tfeh de tai uu
hoa thiet ke. Cae qua trloh t60g hqp
va
philo
tich co vai lro
quan
trQog
nha
nhau. Hi¢n nay thuang dung may tfnh M phan tfeh va tdng
hap
khi thiet ke.
Qua trinh
chi'tflO
13.
qua
tdoh

rat phuc
t<:tP,
g6m
nhh~u
cong vi¢c
c6
tinh
ky
thu~t
rat r6 net nhu: quy
ho<;tch
qua
tdnh
c6ng
ngh~,
thiet
ke
che
t<;to
cae
trang bi c6ng nghe, eung ling vat tu, laP trinh NC-CNC-DNC,
ehe
t~o
(san
xuat), ki€m tra·chat
Im;mg,
d6ng g6i.
Cung cap san phdm cho thi truong
Hl
qua trlnh

d~e
trung hoi tfnh thuang
m<;ti
rat r6 net.
11
Th! twang
Nhu
cilu
thiet
ke
LlJa
chQn
cae th6ng tin
thi~t
ke
va nghien
ClIu
khi
thi
Ytuang thiet
ke
M6 hlnh hoa va rna
phOng
thiet
ke
Thier
ke
chi tiet
PhAn
rich va toi

uu
hOa
thi€t
k€
[I
Qua trinh thiet kel
II
i
~'"~,
'""
I
pham
Danh
gici.
thiet
ke
y
Xily
dJ!Ilg
tai li¢u thiet
k€
va
truy~n
d~t
thong tin thiet
ke
l

.'

,.
i
Thiet
k€
qua trlnh c6ng ngM [
,
Thiet k€ ch€
t<:l-0
cac trang
b~
cang ngh¢
I
·1
Qua trlnh
che
t<;l
I
Cung
Ling
v!.H
tu
I
y
L'p
trinh NC, CNC, DNC
M6
phOng gia c6ng -
ki~rn
tra chuang trinh
I

~Qua
trlnh CAM I
I
CM
t~o
(san xuat) I
,
I
Kie:rn
tra chat
IUQ'llg
I
I
Dong goi
I
1
Nh~p
kho - giao hang I
Hinh 1.2:
Sad6 chu
I
Thj twang
I
Irinh san
"
12
Qua trinh
Slr
d~ng
san

ph~m
l~i
nay sinh
Sf!
can thilt khae ella khaeh hang
va
nhu eau mid eua thi tntang d6i vai san
ph~m,
dan den nhu cau
mai
trong
thiet
ke san
phAm.
Va nhu
v~y,
da hlnh thanh m¢t ehu trinh san pha'm. Chu trlnh san
ph~m
th~
hi¢n
ct;!
the
hem
trong
sa
do hlnh 1.2.
Sa
do chu trinh san
phAm
cho thay vai tro cua

h¢
thong CAD/CAM la
quan
trQng
nhat, quyet dinh hi¢u qua eua qua trinh thiet
ke
va
che
t~o
san
phim.
Trang
h¢
thong CAD/CAM, qua trlnh CAD dong vai tro ca
sa,
t~o
tien de
ky
thu~t
cho qua trinh CAM tiep sau.
3.
Mi?t
so
ph~n
mem
CAD
vii
CAD/CAM
hi~n
nay

a.
M¢t so'phan
me'm
dung
elzo
kien true, xdy df!ng, giao thong
w,in
tai
• LARSA (hang Innovative Analisys Incorporated): Dung cho tinh toan
cac ket cau phang va
khong gian.
o STRASAPMAXIM (hang General Product Incorporation): Dung cho tinh
toan cac ket cau xay d'!llg
IOn
va phuc
t~p
(theo phuong phap phan tit
hUU
h~n)
• SSCAD (hang Space Structure Internation Corporation - My): DiIng cho
tinh
toan ket cau, toi l1U hoa thiet
ke
va tinh toan thi
congo
o CHACVITE (hang Le monsieur Consultant - Phip): La phan mem rat
m~nh,
co den 100 chuang trlnh ve thiet ke,
Hnh
toan, ve; eo

khi
nang quet
tnlc tiep tit ban ve.
o AUSTIN (hang Automated Structural Design Integrated System - Nh"t):
Chuyen dung
cho thiet
ke
tlnh toan nha cao tang.
• SAP (Structural Analisys Programs - My): Dung cho tlnh toan thiet k€
xay d'!llg (dung
phuong
phip
ph:ln tit
hUU
h~n).
o BILD (Building Design System - Han qu6c): Dung cho tfnh toan thiet ke
xay
dl;1ng,
kien truc (ung
dt;!ng
cong ngh¢
trt
tu¢
nhm
t~o).
b.
M(Jt
so' phan
me'm
CAD dung eho

co
khi
ehl
tgo, san xud't c6ng nghi¢p
• AutoCAD (hang AutoDesk - My, la m¢t trang cac hang dan dau ve CAD,
ra
di1i
1970): Dung cho thiet ke
cO
khi. xay
d~ng.
kien truc,
di~n,
di~n
tif.
o UNIGRAPHICS (Duc): Rat manh trong thiet ke, tinh toan
cO
khi
che
t~o
13
• SOLIDWORK:
R~t
m~nh
trong thi€t k€, tfnh lOan
cO
khf
eM
t~o
(va

xfiy
d\lng).
• CIMATRON
(NMt
- Israel): Tfch
hgp
lien
hoan
CAD/CAM/CNC
eho
co
khi
che
t~o.
• Master CAM (My): Tieh hgp lien
hom
CAD/CAM/CNC eho
co
khf
eM
t~o.
•
DENFORD
(Anh): Giai
phap
CAD/CAM - CNC
tron
g6i.
4. Cae yeu eau
eel

bim do; va;
mC}t
phan mem CAD
M¢l
phArr
mem
CAD
naa
d6,
muon
dap ling
duqc
nhu
d.ll
thi truang
din
d<;l-t
dugc cae yeu d.ll co
bim
sau:
• C6 the' chq,y duoi h¢
die'u
himh. lieu
chua'n
mgnh
va
de
sit
d1!ng:
D~

t<;10
dieu ki¢n
thu~n
lqi
cho
d~lO
t<;1o
oharr vien,
t':\O
co
56
thu~n
lqi
hcm
cho phat
trien
phArr
mem lrong nllae.
•
Co
kiifu giao di¢n nguoi dung tot:
T':!o
dieu ki¢n
thll~n
lqi d6i v6i nguOi
mai
su
dl;log
ho~c
da

co
kinh nghi¢rn d6i
v6'i
cae
giao
di¢n
quen
thuQc khac.
Vi
dt): H¢ thong Menu
gAo
gai,
quen
thuQc,
thu~n
lqi cho nhieu d6i tugng
nguai dung. Dong thoi
h¢
thong khong Menu (dung cae nut bi6u
tUQ'og)
l<;1i
rAt
thu~n
lqi
cho
nhung
nguoi
su
dt)og
thuang

xuyen. Hi¢n
da
co
phan
mem
CAD
cho phep nguoi sir
dlJ-ng
t~o
ra cac Menu rieng clla h9.
• Ngon ngii dan gidn, ngii phap tlf nhien:
- N
gon
ngO'
dan
gHm,
ngu
philp
tl,l
nhien
se
de:
dao
t~o,
de
h9C.
-
Nguoi
sir
dlJ-ng

de
t~p
trung vao van de
dang
d.n
giai
quyet
tren
ma.y.
- Cho
phep
nguoi sir
dlJ-ng
lam
l<;li
cac
l~nh
co
sai sot (undo)
•
Co
tai li¢u huang ddn m¢t each khoa h9c, hqp
Iy,
de
hilu
•
Co
tinh linh
hOt;lt:
D~

de
dang
chuy~n
d6i
cac
chue
nang
ve
ho~c
che
d¢
ve.
Ch~ng
h~n
chuy~n
tu
ch€
d¢
ve 2D
sang
ch€
d¢
ve 3D
ho~c
nguQ'c
l~i,
chuy~n
che
d¢
ve

thee
rno hlnh·
khung
dAy
sang ve
thee
mo
hlnh
be
m~t,
mo
hlnh
khai
d~c
ho~c
ngllQ'c
l~i.
•
Co
tinh
bin
viing: Cac d6i
tllQ'llg
ve
khong
b~
thay
d6i
ho~c
mat

di
m¢t
cach
de
dang
do
cac yeu
to
khac.
• Cb tinh dan gidn:
De
hi~u,
de sir
dl;log
cho
nhieu d6i tugng:
ky
Sll
(ca
14
khi, xay dl!ng), kien truc SU,
nhAn
vien kg
thu~t
• C6 tinh kinh tif' Dam baa
h<;l
thap chi phi cua nguai dung cho vi¢c mlia,
cai
di\it,
sir

dl;lng

5.
Cae
mo
dun
eua ph;;n mem CAD
Hi~n
co nhieu phan mem CAD khac nhau, rn6i phan mem co
di~m
m<;lnh
va
di\ic
thli rieng. Nhung cac phan mem CAD deu co
cAu
truc chung va g6m
cac mo dun
co
ban sau:
1.
M6 dun
h¢
die'u
hanh (OS - Operating System):
• M6 dun nay cung cap chlic nang:
-
V~n
himh cae t¢p (file): delete. copy, rename ,
-
Quan

19
d.c
thu
ml;lC
(directory) khi dung b¢
sO<;ln
thao van ban (text
editor).
-
L~p
trinh va tinh toan thong thuong.
•
Cae t¢p (File) do mo dun OS
t<;lo
ra co hai
lo<;\i:
- Cae t¢p van ban (text file).
-
Cae tep d6 hoa (graphic file).
2.
M6 dun do h09 (Graphics)
Mo dun nay cung
cAp
cac chlic nang:
- Thl!c hi¢n vi¢c mo hlnh hoa hlnh hqe va
xAy
dVng
hlnh hqc.
-
Sua chua, bien d6i cac hlnh

dii
co.
-
Xay
dJ!11g
co
sa
da
li¢u ve hlnh hqc.
3.
M6 dun
Ung
d¥ng (Applications)
M6i phan mem deu co mo dun ling
dl:mg
nham
d~t
duQ'c
nhung
m~c
tieu
ilng
d~ng
e~
th€:
Phan mem
CAD diIng cho
co
khi va san xuat c6ng nghi¢p co mo dun ling
dl;lng

cung cap cac chilc nang sau:
- Tinh
toan cac
d~c
tinh hang
10~t
cua san phfun.
- Phftn tfeh vi¢e
l~p
rap.
- Phftn tfeh cae dung sal
l~p
ghep.
- M6 hlnh hoa va phftn tfeh
ph~n
tit hilu han.
15
- Mo phong va
pha.n
tfeh qua trlnh gia cong.
- Ky
thu~t
hlnh anh d¢ng.
4. M6 dun ltip trinh (Programming)
M6 dun nay cung
cAp
ngon ngii
l~p
trlnh tieu
ehu<ln

va ngon ngii
l~p
trlnh
phl,l
thu¢e
h¢
thong.
- Ng6n ngii
l~p
trlnh tieu chuftn: Dung cho tinh toan va phan tfeh.
- Ngon
ngu
l~p
trlnh
phl,l
thu¢e
h¢
thong: Dung cho cae
ml,lc
dieh do
ho'.1
(vi
du
cae ng6n ngil VARPR02, DAL,
GRIP

).
5. Mo dun truyen thong (Communications)
Mo dun nay cung
cAp

ehuc nang truyen thong va lien ket giua
h~
thong
CAD/CAM,
cae
h~
thong may tinh khae voi cac
h¢
thong may cong
Cl,l
trong
h~
thong san xuat.
Mo dun nay con chia se
ca
so dii li¢u CAD va
cO
sa
du
li~u
CAM giiia
cac
ca
sa
san
xuAt
trong cong
ty,
t'.1onen
hi~u

qua cao trang san
xuAt.
5.
LC;Si
ieh ella CAD
SU
dl,lng
CAD c6 nhieu Iqi feh,
ditn
hlnh la cac lqi feh sau day:
- Nang cao rat nhieu nang
suAt
ve
va thiet ke.
- Rut ngan rat nhieu thai gian
k~
tii'
khi
nh~n
dan
d~t
hang den khi giao
san
ph<1m.
- Cho phep phtln tfeh, .thiet
ke
mOt
cach
cl,l
th~

va
hi~u
qua
han.
-
Ghim nit nhieu sai s6t trong thiet ke.
- Cae tinh toan thiet
ke
d~t
d¢ ehinh xac cao han.
-
De dang tieu chuftn hoa trong cong tac thiet ke.
- Ban ve r6 rang,
d~p,
de
dQC
va de
hi~u
.
• Nhanh chong ehuyen d6i cae thn
t~e
thiet ke.
- Dem
l'.1i
nhieu lqi fch trong
che
t'.10
nhu: Thiet k€
do
ga,

dl;lllg
clJ
va
khu6n milu,
Hip
tclnh NC va CNC,
l~p
guy
tdnh
e6ng
ngh~
Mng
may tinh,
l~p
keho'.1ch tay
may
va nguai may,
l~p
cong ngh¢ nh6m va cong
ngh~
ditn
hlnh.
III. PRAN CUNG CAD
1.
Cae
ki<lu
h~
thong
CAD (ph;;n
la~i

thea philn
cling)
16
1.1.
H~
Ihong
Iren
cr1
so
may
!fnh Ion
(Mainframe.
Based)
He thong CAD nay (hlnh 1.3) xuat
hi~n
khi may tlnh Ian la dang duy nhilt
c6 mat tren thi tnrang (nhilng nam 60
the
ky XX).
• D{ic dil'm:
- Phil hgp v6i dieu
ki~n
can rich hqp
d.c
vuog cong tac v6i may tinh Ian
da co trang cong
ty.
- Nguoi
Slr
dl,lng thuang bi giam nang

h,rc
t~p
trung
vao
cong vi¢c eua hq.
- Nguai
v~n
hlmh
h¢
thong CAD de
b~
anh huemg boi
51.!
bien d¢ng ngilu
nhien trang dong thong tin eua
h¢
thong.
- Neu
so'
luqng viIng cong lac qua nhieu thi anh
huang
bien d¢ng
ng<iu
nhien se caog Ian.
M6i
truang
ngUlJi
dung
•
M6i

tnremg
M thong
Vung cong tac
6
bang
tIT
Dia
h~
thong
MAYTiNH
L6N
(Mainframe
computer)
Cl,lffi dieu

khi6n con
tro
\
~
Cl;lffi
van
I ++ ~
van
ban
C\lffi
hien
th~
d6 h9a

Cae thier

bi
ngo~i
vi
khac
I
May
in
[
Mayve
I~ "
Khu
vl!c
ngo~i
vi
Hinh 1.3: H¢ thong tren
co'samay
tinh
1611
17
2.GTCS CAO-A
1.2.
H~
thong
tren
c<1
sa
may tinh
nhi>
(Minicomputer - Based)
XuAt

hi¢n
tu
nhfrng fiam
70
the
ky
xx,
khi
may
tinh
nho
xuAt hi¢n
nha
vi¢c
phat
trien nhung
m~ch
rfch hqp
co
Ian LSI va nil
16n
VLSI
(Very
Large
Scale Integrated).
• D(ic die'm:
- Chi
phi
giam.
- Kha

nang
li;lp
trioh
tt!
do
(khong
bj
nhieu
IO<;lo
chung).
-
Kich
thuac nhb
gQn.
Ciu
hloh
h~
thong
tren
co
so
may
tinh
nho
tUO'ng
tv
cau
hinh
h¢
thong

tren
cO
so
may
tinh
lan,
nhung
may
tinh nho
g90
han.
l.3.
H~
thong
tren
co
sa
may
vi
Hoh
(Microcomputer
-
Based)
May
vi tfoh
xuat
hi¢n
quang
d~i
boi Apple

Computer
dii
co
tac
d¢ng
ffi<;lnh
tai
linh
vl,fc
CAD/CAM.
51!
tien
bi?
vtrqt tr¢i ella
may
vi
tinh
d.
ohArr
(PC) ella
hang
IBM
dii
1<.1.0
dieu
ki~n
phat
tTien
nhieu
ph~n

mem
CAD
chi;lY
lren
Pc.
•
Di!c
die'm:
-
D'.lt
toe
d¢
cao, kfch
thuac
nho
g9n,
dQ
chinh
xac
cao.
- Nhieu
chuang
trinh ling
dl;mg
duqc
giii
quy€t tot tren
h¢
thong nay.
1.4.

H~
thong
tren
CO'
so
tr~m
cong
tac
(Workstation
- Based)
H~
th6ng tren
co
sa
tr<:tm
cong
Hic
duqc thi€t
l~p
vai
cong
ngh¢ cao cho
ca
nha.n
nguai dung.
• Dijc
die'm:
-
Khi
nang san sang cao.

-
Khi
nang
di
chuy~n
v~
tri linh
ho~t.
- Khii nang d¢c
l~p
hoan toan v6i nhii'ng nguai dung khac.
-
Hi~u
suat cao,
thai
gian phan hoi ngan.
- Nang
luc
da
d~ng
(da nang).
- Khii nang de dang n6i
m~ng
v6i cac
h~
th6ng
khac.
H¢
thong tren
co

sa
tqm
cong tac la
co
sa
cho
d.c
h¢ thong CAD/CAM
trong tuong lai.
18
2.GTCS CAD·B
2.
Cae
lhi"l
b!
dau
vila
(Inpul)
2.1.
Ban
phirn
do
ho~
(Key
board)
Ban phfrn
do
ho~
duqc
thiet

l~p
tren
co
sa
ball
phim
Cei
ban
(dung
cho
so'!-n
thaa),
nhung
co
them
cae
phfm chue nang rieng va
c6
them
chu¢1.
2.2.
Bul
quang
di~n
(Light
pen)
But Quang
di~n
t:,to
kha nang linh

ho~t
Iga'
ChQll,
djoh
vi
d.c
d6i tuqng ve
tren
man
hlnh
nha
lay
nguOi sir dl:mg tren
man
hloh
wong
taco
But Quang
di¢n
duQ'c
dung ph6 bien
lrang
nhli'ng oam 60 va 70 the
ky
XX,
hi¢n nay it duqc dung.
2.3.
Bang
so
hoa

(Digitizing Tables) kern bUt
dien
(Stylus)
Sit
dl:mg
thea
hloh tuqng:
Dung
but chi ve len
to'
giiy
trang.
Trang
twang
hqp nay,
dung
but
di¢n
d~
vi:
len
bang
56 hoa. Nhb d6,
de
sii
dl;l.og
nhu
thai
quen
ve va viet tren giay.

Nguyen
19
thuang
dung
18.
dung
sensor di¢n tir:
Djch
chuy6n
ella
cae
thanh
phan xac
d~nh
vi tri cila
but
di~n
se
t':10
nen
twang
di¢n
tu
l¢ch
pha
va
dugc
cae
sensor
tren

be
m<;lt
bang
thu
nh~n.
Bang
so
hoa
co
2 vung:
Vung
ve
va
vung vao
Menu
I~nh.
Ngoai
lo~i
bang
dung
sensor
di¢n tir,
con
colo{li
bang
dung
ky
thu~t
tuang
tlf (analog) va

bang
dung
ky
thu~t
sieu am (acoustic).
2.4. Chu(>t (Mouse)
Duqe
sang
ehe
cuoi
nhfrng
nam
60
the
ky xx,
den
nay
Ttlt
ph6
bien
do
st!
ti¢n lqi
trang
su
d~ng
v6i
d.c
bi~u
tuqng va

cac
menu
keo
xu6ng
(pull
down)
va keo len (pick up).
C6 hai
ki~u
chuQt:
Chu¢t
ca
khi
va
chUQt
quang
hQc
.
•
ChuQt ca khi:
Gam
c6
1 h¢p,
trang
co
2
banh
xe va
can
lan,

m¢t
bi cau
aday. Nhb d6,
co
th6
xae
d!nh vj tri cila
can
tro
thea
cae
to~
d¢
X, Y ella no.
•
Chu¢t
quang
h9C: Sir
d~ng
ki6u
ehu¢t
nay
bang
cach
di
chuN
len
ban
ca,m
quang.

2.5.
Can
g~t
(Joystick),
qua
diu
danh
dau
(Track
ball)
2.6.
May
quet
(Scanner)
May
quet
sir dVng st!
phan
X{l
anh
sang
khi
ehieu
m¢t
chum
sang
vao chfr
19
hay hinh anh
d~

d9C
chu
hay hinh anh d6. Hinh dang va
de)
d~m
nh~t
cita
chum
tia phan
x~
duqc
me)t
be)
cam bien quang
h9C
bien thanh tin hi¢u
di~n,
qua cac
be)
ghep n6i bien d6i
lUong
tv
- s6 (ADC), tin
hi~u
dUQc
dua van com-
puter.
C6 2
d~ng
may quet thuang dung:

• May quet dung
be)
d9C
quang va
tir
quang.
•
May quet dung
be)
d9C
h6ng
ngo~i
va lade.
3.
Cae
thiet
b! dau
ra
(Output)
3.1.
Man
hlnh
do
hoa
(Graphic
Display -
Monilor)
Man hlnh d6
ho~
la thiet bi dau ra

thu~n
ti¢n va kinh
te
nhat.
T6 hqp man hinh va ban
phim duqc g9i la thiet bi dau cuoi d6
ho~
(graph-
ic
terminal) toi
thi~u
cua
me)t
phl'in
cung CAD.
3.1.1.
Mim
hinh
den trang
Ok
phuong phap
hi~n
thi:
• Gng tia am
c~c
(CRT - Cathode Ray Tube) - dung
milO
hinh khang
ph&ng
la chu yeu.

• Hien thi tinh the long (Liquid Cristal Display),
•
Hi~n
thi Laze (Laser Flat Panel Display).
•
Hi~n
thi Plasma (Plasma Panel Display).
•
Hien thi lap mong (Thin Film LED Display) (LED - Light Emitlion
Diode):
Dung diat
phil
quang.
3.1.2.
Mim
hinh
mau
Phoi
mim:
Dung 3 mau co
bim:
do (R-red), xanh
10
(B-blue) va luc (G-green)
d~
phoi hqp
t~o
nen
cuang
de)

mau, nghia la
t~o
ra cae mau sac khac nhau.
•
Dung tin
hi~u
so (digital): C6
16
mau t6ng hqp (vi
d~:
dung card HC-
Hercttle Colour).
•
Dung tin hi¢u so
chuy~n
d6i thanh tin hi¢u
lUong
tl!:
+ Co
64
mau (vi
d~
dung card XGA - Extended Graphic Arrays).
+ Co 256 mau (vi
d~
dung card VGA - Video Graphic Arrays; dung card
TIGA - Texas Instrument Graphic Architecture).
20
3.2.
May

ve
(Plotter)
May
ve
dung
de;
xnal cae hinh
da
dUQ'c
ve
(trtn
may
Hoh) fa
giay
thea
nguyen
ly
ve (plot).
Thuang
dung
cae
may
ve co 4
but
vOi
4 mim
co
bim: do
(R), xanh
]0

(B). Inc
(0)
va den. May
vi!
thuimg co hai
lo~i:
•
Loc;.i
him
ph&ng:
Ban
may
thubng
Dam
ngang, tren d6
cho
phep
di;lt
giay.
Dau
ve
mang
cae but
ill!!C
khac nhau. Dati ve dugc dieu khi€n
d~
c6
th~
chuytn
d¢ng thea

cae
phuong ngang
(X)
va doc
(Yl.
•
LOCJi
tang cu(Jn: May
c6
tang cutin (can Ian)
d~
cUQn
giay trong qua
trlnh ve,
nha
do
co
the thay d6i dong. Dau
ve
chuy~n
dting ngang
thea
dong.
Ket noi
may
ve voi computer
dung
c<Sng
noi tiep
kh6ng

d6ng
b¢
(COMl,
COM2).
3.3.
May
in
May
in lit thiet
bi
xuat
tin
va
lUll
trft tin tren
gHfy
thea
nguyen
ly
in
(print).
3.3.1. May
in
co bq
chit
due san
Khi
co
l¢nh in,
ffi¢t

chiee bila nho g6 vao bang
d~
chft
de
len
gH(y
va in
chfr
len giay. Kieu may in nay de in chit, nhung kh6 in blnb,
bo~t
d¢ng gay
6n. Ngoai ra, khi
cAn
d6i ph6ng chit phai
deli
ca b¢ chii duc san nen kh6ng
ti~n
1qi.
3.3.2.
May
in
ma
trtJn
dilm
(in kim)
Nguyen
19
in rna
tr~n
diem tuang tl! nhu

ve
ehii (coi chit nbu la d6i tuqng
ve) va
ve
hlnh tren man hlnh.
Oie
net
ve
cua hlnh va
cha
duge
t~o
boi nhi6u
cham ml!c
(b6 tri theo rna
tr~n).
Kitu
may nay co
tht
thay d6i phong chu de dang.
cO
tht
in hlnh ve bat
kyo
Tuy nhien may
v~n
hanh gay 6n, hlnh va
chu
khong net.
3.3.3.

May
in
laze (laser)
Kieu may in laze co
ffi¢t
vai
d~c
diem
v6
nguyen Iy:
· Chum tia sang mong di qua b¢ dieu tiet
tai
m~t
tang tr6ng co phu lap
nh~y
quang,
t~o
nen hloh anh bang
di~n
tich.
-
Ml!c
d~ng
b¢t tich di¢n dugc hut
va
bam vao
m~t
tr6ng.
- B¢t ml!c bam vao giay tich di¢n vai hlnh anh nguqc eua tr6ng
nh<;ty

21
quang, va tan
ra
va bam
tn~n
m~t
giay khi qua m¢t tang tr6ng say anhi¢t d¢
nang
cao.
Ki€u may in laze co uu di€m
lit
de dang thay d6i phong chit,
may
ch~y
em, hinh
vit
chit
kha
ro net. May co the
d~t
t6c d¢ in
nAng
cao (co the
d~t
10
-;-
22 trang/phut) v6i
dQ
phftn giiii 1200
-;-

2400 pixel/inch (nhu
may
cua
hang
Hewlett Packard).
IV.
xA
Y Dl)NG
MO
HiNH
HiNH HOC
TRONG
CAD
1.
Khai
ni~m
M6 hI'nh hlnh !Ire (Geometry Model) ella m¢t d6i
tuQ'llg
ve
vii
thiet k€
Iii
khai ni¢m duqe
d~c
trung boi:
N Hinh dang hlnh
hQc
cae philn c5u thanh nen d6i
tUQ'ng
ve.

- Hlnh thai cau true hqp thanh ella d6i
tUQ'ng
ve.
-
Me
ta bang toan
hQc
cae diem, duong, be
m~t,
kh6i ella d6i
tuQ'ng
ve.
Nhu
v~y,
mt,Ic
dfch bao trum cila m6 hlnh hlnh
hQe
lit thiet
l~p
eo
so
dfr
li¢u hinh
h9C
ella d6i
tUQ'ng
ve
va thiet ke.
Nha
do eo th€ thqc hi¢n

duqc
qua
trinh
ve
va thiet
ke
d6i wqng tren may tinh.
2.
Me
hinh
khung
day
(Wireframe Models)
2.1.
I)~c
di~m
trong
cach
xay dI!ng
mo
hlnh
- M6 hlnh khung day eila d6i
tUQ'ng
t~o
boi
d.e
yeu t6 hinh
hQe
eo
ban

Et:
di€m, ducmg
th&ng,
eung tron, duang tron, duang eong.
- Chi the hi¢n b¢ khung ben ngoai ella d6i tuqng.
-
Vj
tri ella d6i tuqng va cae yeu t6
eo
ban nen no
dUQ'e
xac dinh
nha
m¢t
h¢
to~
dQ.
- Co
sa
dit li¢u xae djnh rn6 hioh khung day
lit:
Danh saeh
to~
d¢ eae dinh
(eae diem nut) va danh saeh tung
rn~t
v6i eae dinh ella no.
2.2. U
u nhu'!c
di~m

•
Uu
dh!'m:
- Xay
de.rng
ma
hinh kha
dan
giiin.
- Kh6ng yell d.ll nhieu thai gian tfnh toan, b¢ nha,
so~n
thao, trlly
e~p

ella may tinh.
22
- Kh6ng
m~t
nhieu
thOi
gian eho dao
t~o
nguai dung
(vI
d:ly
la s'!
mb
fQng
m¢t caeh tv nhien phuong phap
vo

truy€n
thOng)
.
• Nhuf/c
die'm:
- Nguai dung can kha nhicu thai gian de chudn bi va vao du Ii?u. Chi phi
thai
gian nay tang nhanh khi d6i tuqng
ve
cang phuc
t~p.
- M6 hlnh chi chua cac
q.nh
t<).o
nen cac
rn~t
cua d6i tugng, rna khong
chua cac
thOng
tin
vc
ban than cac be
rn~t
va
ben trong long d6i tuqng.
- Khi d6i
tugng phuc
t:;tp
thl luqng
da

li?u trb nen nit lon, s6 luqng cac
l¢nh ve nit nhicu, hlnh
ve
tra nen roi
va
kho
hi~u.
2.3. (Jng d\lng
-
Ph<).rn
vi
ung d\mg
h:;tn
che.
-
Thu~n
lqi khi dung cho
ve
phac thao.
- Dung cho phan tfeh dung sai
va
rno hinh hoa phan til huu
h<;1n.
-
La
Cd
sb cho thiet
l~p
rn6 hlnh
rn~t

va.
rno
hlnh kh6i
d~c.
3.
Me>
hinh
bi!
rn~t
(Surface
Models)
3.1.
D~c
di~m
trong
each xay d,!ng rna
hinh
- Dung
lOp
vo rnong de rnieu
t3
d6i tugng thea y
wang
sau: M6 hlnh
khung d:ly +
lOp
vo rnang = rn6 hlnh
rn~t.
- Mo hlnh
m~t

t<;10
bbi cac
d<;1ng
be
rn~t
cd
bim:
M~t
phing,
rn~t
non,
mi;it
tfl;l,
m~t
d.u

Cac be
rn~t
nay co the rnieu ta de dang btmg cac phucmg tflnh
toan
hQc.
- D6i voi cae
rni;it
cong phuc q.p: Tach no fa thanh
vo
s6 cac
rna-nh
nha
va
rn6 phong cac rnanh nha thea cae

d<;1ng
be
m~t
cd
baD
noi tren.
NhC!
do, cac
rninh
nha
dt
rno
ta
bang toan
hQC
hdn va chung
ht;Yp
thanh
luOi
cac manh
m~t.
Co 2
d<).ng
rn6 hinh
m~t:
M~t
dugc quet va
lucri
manh da giac 3D. Chung
duge

xay
dVng
bi:ii
2 phuong phap khac nhan:
• Milt
dUrjc
quit:
- Tea
d¢
day eho cae d6i tugng
2D.
D¢
day
la khoing each rna d6i tugng duge nang len thea huang vu6ng goe
v6i
mi;it
ph[mg cua no.
- M6 hlnh
m~t
duqc quet
180
quy tfch cac vi tIi cua d6i tuqng 2D, khi dich
23
chuy~n
no
di m¢t
do<;U1
b~ng
d¢ day, theo huang
thAng

g6c v6i
m~it
phAng
cua
no. Cac d6i tuqng ve nay gqi
Iii
d6i nrqng 2
~D.
• Lwyi mdnh mgt
da
giac
3D:
- Lu6i ffianh
m~t
da
giac duqc xac dinh
bOi
m¢t
lo~t
cac dinh,
t~o
thanh
cac
di~m
g6c
cua
cac da giac co 3
ho~c
4
c~nh.

- Lu6i
ding
mau thi d¢ chfnh xac
m~t
bi~u
dien cang cao.
-
Lu6i cang thua thi d¢ chfnh xac
m~t
bi~u
di~n
cang thap.
3.2.
If
u nhuqc
di~m
cua mo hlnh
be
m~t
• Uu
dilm:
- Khong ruom
ra,
c6ng kenh nhu rno hlnh khung day.
-
D~
dang thgc
hi~n
cac duang
An

(hidden line),
nhad6
hlnh ve
hi~n
thgc han.
-
Thl!c
hi~n
duqc ky xao to b6ng.
- C6
th~
thgc hi¢n duqc vi¢c tfnh toan cac
d~c
tfnh ve di¢n tlch tren cac
be
m~t
cua d6i tuqng.
• N
hufYc
die'm:
- Chi rna ta duqc lap vo be
rn~t
cua d6i tuqng, rna kh6ng rna d duqc philn
v~t
chtlt ben trong.
-
Yeu cau phai c6
thOi
gian dao
t~o

nhat djnh d6i v6i nguoi dung.
-
MO
hinh nay
pMc
tap
han
rnO
hinh khung day, do d6 yeu eliu dung luqng
b¢ nh6 cua may
tfnh cao han.
- Trang rn¢t s6 truang hqp, rna hinh be
m~t
van con
ruOm
fa.
3.3. (lng d\mg
-
Ph~rn
vi ling dvng
Tong
han
rnO
hlnh khung day
de
vo
va thiet ke.
- Dung hi¢u qua trong rna phong
dl:mg
cl).

gia cong khi
che
t<;to
ca khf
ho~c
san xuat c6ng nghi¢p.
-
T~o
nen tfnh linh
ho~t
cho
h¢
thong CAD.
4.
Mo
hinh
khoi
d~c
(Solid Models)
4.1.
I)~c
di~m
trong
cach
xay dl;lng mo
hlnh
• C6 4 phuong philp (hoac nh6rn phuong philp) thuang dung
t~o
Ta
rnO

hinh kh6i dac:
24
+ Phuong phap hlnh h9c kh6i
d~c
hqp thanh (Constructive Solid
Geometry
- CSG).
+ Phuong phap quet (Sweeping).
+ Phuong phap ph6i hqp ky thuat CSG va ky thuat que!.
+ Nh6m cae phuong phap khae.
• Phuong
phip
hinh hoc kh6i
d'e
hqp tMrih (CSG)
-
Cac kh6i
d~c
co
ban clla
CSG:
Kh6i h¢p, kh6i nem, kh6i n6n, kh6i
tfl~,
kh6i cau, kh6i xuyen.
- M6 ht'nh kIn), d(ic hqp thimh: Lien ket cae kh6i
co
ban v6i nhau nho cae
phep toan
Bun (Boole) d6i v6i cae kh6i
d~c

3D.
- Cae phep toan Bun:
+
HQp
(u):
A u B se
t~o
nen kh6i
d~c
m6i
180
phan
v~t
ehat ella ca 2 kh6i
dac ban dau.
+ Giao
(n):
A
()
B se
t~o
nen kh6i
d~c
m6i
18.
phan
v~t
ehat chung ella 2
kh6i
d~e

ban dau.
+ Hi¢u (-): A - B
sIS
t'.l-O
nen kh6i
d~c
m6i
180
phan
v~t
chAt
can
l'.1-i
ella
kh6i dae thil nhat
(A).
YaY:
(A
-
B)
'"
(B
-
A).
- Cdy
CSG:
Chi
ra
tuan
tl!

cae bu6c thl!c hi¢n phep toan Bun,
dt
tu
cae
kh6i
d~c
ban dau
x<1y
dgng nen kh6i
d~c
hqp
th8onh
.
• Phuong
phap quet (Sweeping)
Ta
c6 m¢t tiet di¢n 2D (profin 2D) dung
dt
quet. Tiet di¢n nay can g9i
Ia
mi~n
(Region).
- Quet thing: Cho tiet dien 2D nang len vuong g6c v6i mat
phing
cua no
(g6c
vat
bAng
0).
- Quet

trem:
Cho tiet dien 2D quay quanh mot
tr~c,
ta
so
duge kh6i dac
tron
xoay.
- Quet nghieng:
cho
tiet dien 2D nang len thea hu6ng khOng vuong goc
v6i
m~t
ph&ng
ella no.
- Quet thea duang dan: Cho tiet dien 2D chuy€n dich thea mot duang dan
(thing
hOac
cong).
Ket qua clla quet
thing
se
t~o
ra
cac kh6i
d~c
d6ng
d'.l-ng
co d¢
caD

kh,lc
25