LUẬN ÁN TIẾN SĨ TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG đề tài CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN CẤU TRÚC NỢ CÔNG TY NIÊM YẾT TRÊN THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN VIỆT NAM
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (2.49 MB, 340 trang )
CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN CẤU TRÚC NỢ
CÔNG TY NIÊM YẾT TRÊN THỊ TRƯỜNG CHỨNG
KHOÁN VIỆT NAM
LUẬN ÁN TIẾN SĨ TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM
TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG TP. HỒ CHÍ MINH
NGƠ VĂN TỒN
CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN CẤU TRÚC NỢ
CƠNG TY NIÊM YẾT TRÊN THỊ TRƯỜNG CHỨNG
KHỐN VIỆT NAM
LUẬN ÁN TIẾN SĨ TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG
CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN CẤU TRÚC NỢ
CÔNG TY NIÊM YẾT TRÊN THỊ TRƯỜNG CHỨNG
KHOÁN VIỆT NAM
LUẬN ÁN TIẾN SĨ TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH - NĂM 2022
CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN CẤU TRÚC NỢ
CÔNG TY NIÊM YẾT TRÊN THỊ TRƯỜNG CHỨNG
KHOÁN VIỆT NAM
LUẬN ÁN TIẾN SĨ TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM
TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG TP. HỒ CHÍ MINH
NGƠ VĂN TỒN
CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN CẤU TRÚC NỢ
CƠNG TY NIÊM YẾT TRÊN THỊ TRƯỜNG CHỨNG
KHỐN VIỆT NAM
LUẬN ÁN TIẾN SĨ
BẢO VỆ CẤP TRƯỜNG
Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng
MÃ SỐ: 9 34 02 01
Người hướng dẫn khoa học:
1. PGS.TS. LÊ THỊ LANH
2. TS. LÊ THỊ ANH ĐÀO
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH - NĂM 2022
3.1.1. Các yếu tố ảnh hưởng đến CTKHN cho trường hợp các cơng ty niêm yết trên
thị trường chứng khốn Việt Nam
38
3.1.2. Vai trò điều tiết của chất lượng thể chế đối với ảnh hưởng của tỷ số nợ đến
CTKHN cho trường hợp các công ty niêm yết trên thị trường chứng khốn Việt Nam.
...................................................................................................................................... 51
3.1.3. Vai trị điều tiết của phát triển tài chính đối với ảnh hưởng của tỷ số nợ đến
CTKHN cho trường hợp các công ty niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam.
...................................................................................................................................... 53
3.1.4. Vai trò điều tiết của nguồn tài trợ dài hạn của nền kinh tế đối với ảnh hưởng của
tỷ số nợ đến CTKHN cho trường hợp các công ty niêm yết trên thị trường chứng
khốn Việt Nam
54
LỜI CAM ĐOAN
********
Tơi tên là: Ngơ Văn Tồn
Sinh ngày: 25 tháng 11 năm 1985
Hiện cơng tác tại: Trường Đại học Tài chính - Marketing
Là học viên nghiên cứu sinh khóa 20 của Trường Đại học Ngân hàng TP. Hồ Chí
Minh. Mã số NCS: 010120150026
Cam đoan luận án: Các yếu tố ảnh hưởng đến cấu trúc nợ cơng ty niêm yết trên
thị trường chứng khốn Việt Nam.
Chuyên ngành: Tài chính - Ngân hàng; Mã số: 93.40.20.1
Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. Lê Thị Lanh và TS. Lê Thị Anh Đào
Luận án này là cơng trình nghiên cứu của riêng tôi, các kết quả nghiên cứu có
tính độc lập, khơng sao chép bất kỳ tài liệu nào và chưa được cơng bố tồn bộ nội
dung này bất kỳ ở đâu; các số liệu, các nguồn trích dẫn trong chuyên đề được chú
thích nguồn gốc rõ ràng, minh bạch.
Tơi xin hồn tồn chịu trách nhiệm về lời cam đoan danh dự của tơi.
Tp. Hồ Chí Minh, ngày
Nghiên cứu sinh
Ngơ Văn Tồn
tháng
năm 2022
3.1.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến CTKHN cho trường hợp các cơng ty niêm yết trên
thị trường chứng khốn Việt Nam
38
3.1.6. Vai trò điều tiết của chất lượng thể chế đối với ảnh hưởng của tỷ số nợ đến
CTKHN cho trường hợp các công ty niêm yết trên thị trường chứng khốn Việt Nam.
...................................................................................................................................... 51
3.1.7. Vai trị điều tiết của phát triển tài chính đối với ảnh hưởng của tỷ số nợ đến
CTKHN cho trường hợp các công ty niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam.
...................................................................................................................................... 53
3.1.8. Vai trò điều tiết của nguồn tài trợ dài hạn của nền kinh tế đối với ảnh hưởng của
tỷ số nợ đến CTKHN cho trường hợp các công ty niêm yết trên thị trường chứng
khoán Việt Nam
54
LỜI CẢM ƠN
Trong quá trình học tập, nghiên cứu và thực hiện luận án, tơi đã nhận được sự
giúp đỡ tận tình của gia đình, đồng nghiệp, q thầy cơ và Trường Đại học Tài chính
– Marketing nơi tơi cơng tác.
Trước tiên, tơi xin gửi lời cảm ơn đến quý Thầy Cô trường Đại học Ngân hàng
TP. Hồ Chí Minh đã trang bị cho tôi những kiến thức quý giá trong thời gian học tập
dưới mái trường.
Tôi trân trọng gửi lời cảm ơn đến PGS.TS. Lê Thị Lanh và TS. Lê Thị Anh Đào
- người thầy đã trực tiếp hướng dẫn và giúp đỡ tơi trong suốt q trình nghiên cứu và
thực hiện luận án.
Tôi xin gửi lời cảm ơn đến Khoa Sau Đại Học, chị Vũ Thị Thu Hà – Quản lý lớp
NCS K20 đã tạo mọi điều kiện thuận lợi trong quá trình nghiên cứu của tơi.
Tơi xin gửi lời biết ơn chân thành đến Trường Đại học Tài chính - Marketing, Bộ
mơn Tài chính doanh nghiệp nơi tơi đang cơng tác đã tạo điều kiện thuận lợi về mọi
mặt cho tôi, để tơi hồn thành luận án này.
Cuối cùng, xin cảm ơn gia đình, bạn bè và đồng nghiệp đã hỗ trợ tơi trong q
trình học tập cũng như trong thời gian thực hiện luận án này.
TP. Hồ Chí Minh, ngày … tháng năm 2022
Nghiên cứu sinh
Ngơ Văn Tồn
3.1.9. Các yếu tố ảnh hưởng đến CTKHN cho trường hợp các cơng ty niêm yết trên
thị trường chứng khốn Việt Nam
38
3.1.10.
Vai trò điều tiết của chất lượng thể chế đối với ảnh hưởng của tỷ số nợ
đến CTKHN cho trường hợp các công ty niêm yết trên thị trường chứng khốn Việt
Nam.
...................................................................................................................................... 51
3.1.11.
Vai trị điều tiết của phát triển tài chính đối với ảnh hưởng của tỷ số nợ
đến CTKHN cho trường hợp các công ty niêm yết trên thị trường chứng khốn Việt
Nam.
...................................................................................................................................... 53
3.1.12.
V
ai trị điều tiết của nguồn tài trợ dài hạn của nền kinh tế đối với ảnh hưởng của tỷ số
nợ đến CTKHN cho trường hợp các công ty niêm yết trên thị trường chứng khốn
Việt Nam
54
TĨM TẮT LUẬN ÁN
Các lý thuyết xác định là có liên quan đến CTKHN như Lý thuyết đánh đổi
tĩnh; Lý thuyết chi phí đại diện; Lý thuyết phát tín hiệu; Lý thuyết phù hợp kỳ hạn; Lý
thuyết thể chế; Lý thuyết về tính sẵn có của thơng tin và quyền của chủ nợ. Đánh giá
tổng quan các nghiên cứu trước, các yếu tố ảnh hưởng đến CTKHN được phân loại
gồm 2 nhóm yếu tố: đặc điểm cơng ty, chất lượng thể chế và kinh tế vĩ mô. Trên cơ sở
phân tích tổng quan các nghiên cứu thực nghiệm để làm cơ sở đưa ra các nhận xét và
tìm ra khoảng trống nghiên cứu. Theo đó các khoảng trống nghiên cứu, luận thực hiện
các mục tiêu nghiên cứu sau: (1) Đánh giá ảnh hưởng của các yếu đến CTKHN; (2)
Đánh giá vai trò điều tiết của chất lượng thể chế đối với ảnh hưởng của tỷ số nợ đến
CTKHN; (3) Đánh giá vai trò điều tiết của phát triển tài chính đối với ảnh hưởng của
tỷ số nợ đến CTKHN; (4) Đánh giá vai trò điều tiết của nguồn tài trợ dài hạn của nền
kinh tế đối với ảnh hưởng của tỷ số nợ đến CTKHN. Luận án phát triển 2 mơ hình để
kiểm định: Mơ hình 1 đánh giá ảnh hưởng các yếu tố đến CTKHN và tốc độ điều
chỉnh CTKHN. Mơ hình 2 đánh giá vài trị điều tiết của các yếu tố chất lượng thể chế,
nguồn tài trợ dài hạn của nền kinh tế và phát triển tài chính đối với ảnh hưởng của tỷ
số nợ đến CTKHN. Luận án sử dụng cách tiếp cận phân tích và xử lý dữ liệu bằng mơ
hình hồi quy riêng phần, mơ hình đánh giá vai trị điều tiết và kiểm định tính vững.
Trong mơ hình nghiên cứu xuất hiện biến trễ của biến phụ thuộc (CTKHN) làm biến
độc lập, hệ số hồi quy của biến này sử dụng để xác định tốc độ điều chỉnh CTKHN và
mơ hình được sử dụng để đánh giá ảnh hưởng của các yếu tố đến CTKHN và tốc độ
điều chỉnh CTKHN cũng như đánh giá vai trò điều tiết trong luận án. Luận án thực
hiện các phân tích và kiểm định mơ hình nghiên cứu. Thực trạng chung về thị trường
vốn, phát triển tài chính và chất lượng thể chế. Kết quả kiểm định mơ hình 1 cho thấy
3.1.9. Các yếu tố ảnh hưởng đến CTKHN cho trường hợp các cơng ty niêm yết trên
thị trường chứng khốn Việt Nam
38
3.1.10.
Vai trò điều tiết của chất lượng thể chế đối với ảnh hưởng của tỷ số nợ
đến CTKHN cho trường hợp các công ty niêm yết trên thị trường chứng khốn Việt
Nam.
...................................................................................................................................... 51
3.1.11.
Vai trị điều tiết của phát triển tài chính đối với ảnh hưởng của tỷ số nợ
đến CTKHN cho trường hợp các công ty niêm yết trên thị trường chứng khốn Việt
Nam.
...................................................................................................................................... 53
3.1.12.
V
ai trị điều tiết của nguồn tài trợ dài hạn của nền kinh tế đối với ảnh hưởng của tỷ số
nợ đến CTKHN cho trường hợp các công ty niêm yết trên thị trường chứng khoán
Việt Nam
54
các yếu tố ảnh hưởng đến CTKHN và tốc độ điều chỉnh CTKHN của công ty niêm yết
trên thị trường chứng khoán Việt Nam bị ảnh hưởng bởi các yếu tố như: kỳ hạn tài
sản, quy mô công ty, cơ hội tăng trưởng, chất lượng tài sản công ty, tài sản thang
khoản, ảnh hưởng của thuế, lạm phát và tăng trưởng kinh tế. Ngồi ra, phát triển tài
chính cũng cho thấy ảnh hưởng cùng chiều đến CTKHN. Tuy nhiên, ảnh hưởng của
phát tài chính triển tài chính làm CTKHN có lợi hơn là ảnh hưởng của phát triển định
chế tài chính. Kết quả kiểm định mơ hình 2 để đánh giá vai trò điều tiết, kết quả cho
3.1.13.
C
ác yếu tố ảnh hưởng đến CTKHN cho trường hợp các cơng ty niêm yết trên thị trường
chứng khốn Việt Nam
38
3.1.14.
Vai trò điều tiết của chất lượng thể chế đối với ảnh hưởng của tỷ số nợ
đến CTKHN cho trường hợp các công ty niêm yết trên thị trường chứng khốn Việt
Nam.
...................................................................................................................................... 51
3.1.15.
Vai trị điều tiết của phát triển tài chính đối với ảnh hưởng của tỷ số nợ
đến CTKHN cho trường hợp các công ty niêm yết trên thị trường chứng khốn Việt
Nam.
...................................................................................................................................... 53
3.1.16.
V
ai trị điều tiết của nguồn tài trợ dài hạn của nền kinh tế đối với ảnh hưởng của tỷ số
nợ đến CTKHN cho trường hợp các cơng ty niêm yết trên thị trường chứng khốn
Việt Nam
54
thấy vai trò điều tiết xuất hiện với các yếu tố phát triển tài chính và nguồn tài trợ dài
hạn của nền kinh tế, kết quả này khơng tìm thấy bằng chứng về vai trò điều tiết của
chất lượng thể chế. Vai trò điều tiết của phát triển định chế tài chính đối với ảnh hưởng
tỷ số nợ làm giảm CTKHN trong khi vai trò điều tiết của phát triển thị trường tài
chính đối với ảnh hưởng của tỷ số nợ vừa làm tăng giảm CTKNH. Ngồi ra, vai trị
điều tiết của nguồn tài trợ dài hạn của nền kinh tế đối với ảnh hưởng của tỷ số nợ làm
giảm CTKHN dài hạn. Kiểm định tính vững cũng khẳng định xu hướng chung là các
công ty niêm yết trên thị trường chứng khống có sự thay đổi sử dụng nợ từ dài sang
ngắn hạn.
3.1.17.
C
ác yếu tố ảnh hưởng đến CTKHN cho trường hợp các cơng ty niêm yết trên thị trường
chứng khốn Việt Nam
38
3.1.18.
Vai trò điều tiết của chất lượng thể chế đối với ảnh hưởng của tỷ số nợ
đến CTKHN cho trường hợp các công ty niêm yết trên thị trường chứng khốn Việt
Nam.
...................................................................................................................................... 51
3.1.19.
Vai trị điều tiết của phát triển tài chính đối với ảnh hưởng của tỷ số nợ
đến CTKHN cho trường hợp các công ty niêm yết trên thị trường chứng khốn Việt
Nam.
...................................................................................................................................... 53
3.1.20.
V
ai trị điều tiết của nguồn tài trợ dài hạn của nền kinh tế đối với ảnh hưởng của tỷ số
nợ đến CTKHN cho trường hợp các cơng ty niêm yết trên thị trường chứng khốn
Việt Nam
54
THESIS SUMMARY
The identified theories related to the debt maturity structure include Static
Trade-off Theory, Agency cost theory; Signaling theory; The theory of term matching;
Institutional theory; Theory of information availability, and creditor rights. In the
overview of previous studies, the factors affecting the debt maturity structure are classified into two groups of factors: company characteristics, institutional quality, and
macroeconomics. Based on an overview analysis of empirical studies as a basis for
making comments and finding research gaps. Accordingly, the research gaps, the thesis implements the following research objectives: (1) Assess the influence of the factors on the debt maturity structure; (2) Assess the regulatory role of institutional quality on the effect of debt ratio on the debt maturity structure; (3) Evaluation of the regulatory role of financial development on the effect of debt ratio on debt maturity structure; (4) Evaluation of the regulatory role of long-term financing of the economy on
the effect of debt ratio on the debt maturity structure. The thesis develops two models
to test: Model 1 evaluates the influence of factors on the debt maturity structure and
the adjustment speed of the debt maturity structure. Model 2 assesses the moderating
role of institutional quality, long-term funding sources of the economy, and financial
development on the influence of debt ratio on the debt maturity structure. The thesis
uses the partial regression model's data analysis and processing approach to evaluate
the regulatory role and test its stability. In the research model, the dependent variable
appears to lag as an independent variable, the regression coefficient of this variable is
used to determine the adjustment speed of the dependent variable, and the model is
used to evaluate the influence of the dependent variable. The factors affecting the debt
3.1.17.
C
ác yếu tố ảnh hưởng đến CTKHN cho trường hợp các cơng ty niêm yết trên thị trường
chứng khốn Việt Nam
38
3.1.18.
Vai trò điều tiết của chất lượng thể chế đối với ảnh hưởng của tỷ số nợ
đến CTKHN cho trường hợp các công ty niêm yết trên thị trường chứng khốn Việt
Nam.
...................................................................................................................................... 51
3.1.19.
Vai trị điều tiết của phát triển tài chính đối với ảnh hưởng của tỷ số nợ
đến CTKHN cho trường hợp các công ty niêm yết trên thị trường chứng khốn Việt
Nam.
...................................................................................................................................... 53
3.1.20.
V
ai trị điều tiết của nguồn tài trợ dài hạn của nền kinh tế đối với ảnh hưởng của tỷ số
nợ đến CTKHN cho trường hợp các cơng ty niêm yết trên thị trường chứng khốn
Việt Nam
54
maturity structure and the adjustment speed of the debt maturity structure, as well as
the assessment of the regulatory role in the thesis. The thesis analyzes and tests the
research model. General status of capital markets, financial development, and institutional quality. The results of the model 1 test show that the factors affecting the debt
maturity structure and the adjustment speed of the debt maturity structure of listed
companies on the Vietnamese stock market are affected by factors such as asset maturity and size. Companies, growth opportunities, company asset quality, asset liquidity, tax effects, inflation, and economic growth. In addition, financial development also
3.1.21.
C
ác yếu tố ảnh hưởng đến CTKHN cho trường hợp các cơng ty niêm yết trên thị trường
chứng khốn Việt Nam
38
3.1.22.
Vai trò điều tiết của chất lượng thể chế đối với ảnh hưởng của tỷ số nợ
đến CTKHN cho trường hợp các công ty niêm yết trên thị trường chứng khốn Việt
Nam.
...................................................................................................................................... 51
3.1.23.
Vai trị điều tiết của phát triển tài chính đối với ảnh hưởng của tỷ số nợ
đến CTKHN cho trường hợp các công ty niêm yết trên thị trường chứng khốn Việt
Nam.
...................................................................................................................................... 53
3.1.24.
V
ai trị điều tiết của nguồn tài trợ dài hạn của nền kinh tế đối với ảnh hưởng của tỷ số
nợ đến CTKHN cho trường hợp các cơng ty niêm yết trên thị trường chứng khốn
Việt Nam
54
shows a positive influence on the debt maturity structure. However, the influence of
financial development on financial development is more beneficial than the effect of
financial institution development. The results of model 2 testing to evaluate the moderating role, the results show that the moderating role appears with the factors of financial development and long-term financing of the economy. This result does not
find evidence of the moderating role of institutional quality. The moderating role of
financial institution development on the debt ratio's effect reduces the debt maturity
structure, while the moderating role of financial market development on the debt ratio's effect has both increased and decreased the debt ratio. In addition, the moderating
role of the economy's long-term financing on the effect of the debt ratio reduces the
long-term debt ratio. The sustainability test also confirms the general trend that companies listed on the stock market have a change in debt use from long to short term.
3.1.25.
C
ác yếu tố ảnh hưởng đến CTKHN cho trường hợp các cơng ty niêm yết trên thị trường
chứng khốn Việt Nam
38
3.1.26.
Vai trò điều tiết của chất lượng thể chế đối với ảnh hưởng của tỷ số nợ
đến CTKHN cho trường hợp các công ty niêm yết trên thị trường chứng khốn Việt
Nam.
...................................................................................................................................... 51
3.1.27.
Vai trị điều tiết của phát triển tài chính đối với ảnh hưởng của tỷ số nợ
đến CTKHN cho trường hợp các công ty niêm yết trên thị trường chứng khốn Việt
Nam.
...................................................................................................................................... 53
3.1.28.
V
ai trị điều tiết của nguồn tài trợ dài hạn của nền kinh tế đối với ảnh hưởng của tỷ số
nợ đến CTKHN cho trường hợp các cơng ty niêm yết trên thị trường chứng khốn
Việt Nam
54
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN
i
LỜI CẢM ƠN
ii
TÓM TẮT LUẬN ÁN
iii
MỤC LỤC
vii
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
x
DANH MỤC BẢNG
xi
DANH MỤC HÌNH ẢNH VÀ ĐỒ THỊ
xi
CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU
1
1.1. Tính cấp thiết của đề tài
1
1.2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến luận án
4
1.3. Mục tiêu và câu hỏi nghiên cứu
8
1.3.1. Mục tiêu nghiên cứu
8
1.3.1.1. Mục tiêu tổng quát
8
1.3.1.2. Mục tiêu cụ thể
8
1.3.2. Câu hỏi nghiên cứu
9
1.4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
9
1.4.1. Đối tượng nghiên cứu
9
1.4.2. Phạm vi nghiên cứu
10
1.5. Phương pháp nghiên cứu
10
1.6. Những điểm mới và đóng góp của luận án
11
3.1.25.
C
ác yếu tố ảnh hưởng đến CTKHN cho trường hợp các cơng ty niêm yết trên thị trường
chứng khốn Việt Nam
38
3.1.26.
Vai trò điều tiết của chất lượng thể chế đối với ảnh hưởng của tỷ số nợ
đến CTKHN cho trường hợp các công ty niêm yết trên thị trường chứng khốn Việt
Nam.
...................................................................................................................................... 51
3.1.27.
Vai trị điều tiết của phát triển tài chính đối với ảnh hưởng của tỷ số nợ
đến CTKHN cho trường hợp các công ty niêm yết trên thị trường chứng khốn Việt
Nam.
...................................................................................................................................... 53
3.1.28.
V
ai trị điều tiết của nguồn tài trợ dài hạn của nền kinh tế đối với ảnh hưởng của tỷ số
nợ đến CTKHN cho trường hợp các cơng ty niêm yết trên thị trường chứng khốn
Việt Nam
54
1.6.1. Những điểm mới của luận án
11
1.6.2. Đóng góp của luận án
12
1.7. Ý nghĩa của luận án
13
1.8. Kết cấu của luận án
13
CHƯƠNG 2: KHUNG LÝ THUYẾT VÀ TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU TRƯỚC .14
2.1. Khung khái niệm
14
2.2. Khung lý thuyết
18
2.2.1. Cấu trúc kỳ hạn nợ
18
2.2.2. Lý thuyết đánh đổi
19
2.2.3. Lý thuyết phát tín hiệu
20
2.2.4. Lý thuyết chi phí đại diện
21
2.2.5. Lý thuyết phù hợp về kỳ hạn
21
2.2.6. Lý thuyết thể chế
22
2.2.7. Lý thuyết quyền lực chủ nợ và tính sẵn sàng thông tin
23
2.2. Các bằng chứng thực nghiệm
26
2.2.1. Yếu tố thuộc về đặc điểm công ty
26
2.2.2. Các yếu tố chất lượng thể chế và kinh tế vĩ mô
29
2.2.3. Ảnh hưởng các yếu tố đến tốc độ điều chỉnh CTKHN
32
2.3. Một số nhận xét và khoảng trống nghiên cứu
33
TÓM TẮT CHƯƠNG 2
37
CHƯƠNG 3: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
38
3.1. Quy trình thực hiện nghiên cứu
38
3.1.25.
C
ác yếu tố ảnh hưởng đến CTKHN cho trường hợp các cơng ty niêm yết trên thị trường
chứng khốn Việt Nam
38
3.1.26.
Vai trò điều tiết của chất lượng thể chế đối với ảnh hưởng của tỷ số nợ
đến CTKHN cho trường hợp các công ty niêm yết trên thị trường chứng khốn Việt
Nam.
...................................................................................................................................... 51
3.1.27.
Vai trị điều tiết của phát triển tài chính đối với ảnh hưởng của tỷ số nợ
đến CTKHN cho trường hợp các công ty niêm yết trên thị trường chứng khốn Việt
Nam.
...................................................................................................................................... 53
3.1.28.
V
ai trị điều tiết của nguồn tài trợ dài hạn của nền kinh tế đối với ảnh hưởng của tỷ số
nợ đến CTKHN cho trường hợp các cơng ty niêm yết trên thị trường chứng khốn
Việt Nam
54
3.2. Giả thuyết nghiên cứu
38
3.2.1. Các yếu tố ảnh hưởng đến CTKHN cho trường hợp các công ty niêm yết trên
thị trường chứng khốn Việt Nam
38
3.2.2. Vai trị điều tiết của chất lượng thể chế đối với ảnh hưởng của tỷ số nợ đến
CTKHN cho trường hợp các công ty niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam.
...................................................................................................................................... 51
3.2.3. Vai trị điều tiết của phát triển tài chính đối với ảnh hưởng của tỷ số nợ đến
CTKHN cho trường hợp các công ty niêm yết trên thị trường chứng khốn Việt Nam.
...................................................................................................................................... 53
3.2.4. Vai trị điều tiết của nguồn tài trợ dài hạn của nền kinh tế đối với ảnh hưởng của
tỷ số nợ đến CTKHN cho trường hợp các cơng ty niêm yết trên thị trường chứng
khốn Việt Nam
54
3.3. Mơ hình nghiên cứu
57
3.4. Phương pháp nghiên cứu
59
3.4.1. Đo lường biến
59
3.4.2. Phương pháp phân tích và xử lý số liệu
61
3.4.3. Các kiểm định mơ hình
64
3.5. Phương pháp thu thập dữ liệu
65
TÓM TẮT CHƯƠNG 3
66
CHƯƠNG 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
68
4.1. Thị trường vốn, phát triển tài chính và chất lượng thể chế
68
4.1.1. Thị trường vốn
68
4.1.1.1. Ngân hàng và thị trường chứng khoán
68
3.1.25.
C
ác yếu tố ảnh hưởng đến CTKHN cho trường hợp các cơng ty niêm yết trên thị trường
chứng khốn Việt Nam
38
3.1.26.
Vai trò điều tiết của chất lượng thể chế đối với ảnh hưởng của tỷ số nợ
đến CTKHN cho trường hợp các công ty niêm yết trên thị trường chứng khốn Việt
Nam.
...................................................................................................................................... 51
3.1.27.
Vai trị điều tiết của phát triển tài chính đối với ảnh hưởng của tỷ số nợ
đến CTKHN cho trường hợp các công ty niêm yết trên thị trường chứng khốn Việt
Nam.
...................................................................................................................................... 53
3.1.28.
V
ai trị điều tiết của nguồn tài trợ dài hạn của nền kinh tế đối với ảnh hưởng của tỷ số
nợ đến CTKHN cho trường hợp các cơng ty niêm yết trên thị trường chứng khốn
Việt Nam
54
4.1.1.2. Nguồn tài trợ dài hạn của nền kinh tế
70
4.1.2. Phát triển tài chính
71
4.1.3. Chất lượng thế chế
73
4.2. Kết quả nghiên cứu thực nghiệm
76
4.2.1. Thống kê mô tả dữ liệu nghiên cứu
76
4.2.2. Phân tích mối tương quan giữa các biến
79
4.2.3. Kiểm tra đa cộng tuyến
81
4.3. Kết quả hồi quy và thảo luận kết quả
82
4.3.1. Kết quả và thảo luận kết quả hồi quy mơ hình 1
82
4.3.2. Kết quả và thảo luận kết quả hồi quy mơ hình 2
94
4.3.3. Kiểm định tính vững (Robustness test)
106
TĨM TẮT CHƯƠNG 4
115
CHƯƠNG 5: KẾT LUẬN VÀ HÀM Ý CHÍNH SÁCH
117
5.1. Kết luận
117
5.2. Hàm ý chính sách
121
5.2.1. Hàm ý từ kết quả phân tích ảnh hưởng các yếu tố đến CTKHN và tốc độ điều
chỉnh CTKHN
121
5.2.2. Hàm ý từ kết quả phân tích vai trị điều tiết của phát triển tài chính và nguồn tài
trợ dài hạn của nền kinh tế
125
5.3. Hạn chế của luận án và hướng nghiên cứu tiếp theo
127
5.3.1. Hạn chế của luận án
127
5.3.2. Hướng nghiên cứu tiếp theo
128
TÓM TẮT CHƯƠNG 5
128
TÀI LIỆU THAM KHẢO
129
PHỤ LỤC
141
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
GDP - Gross domestic product
GMM - Generalized Method of Moments
HNX - Hanoi Stock Exchange
HOSE (HSX) - Ho Chi Minh Stock
Exchange
JSCBs - Joint-stock commercial
banks
NPV - Net Present Value
SOCBs - State owned commercial
banks
WTO - World Trade Organization
PCA – Principal Component
Analysis
CTKHN
Tổng sản phẩm quốc nội
Tổng quát hóa phương pháp hồi quy theo moments
Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội
Sở Giao dịch Chứng khốn Thành phố Hồ Chí
Minh
Ngân hàng thương mại cổ phần
Hiện giá thuần của khoản đầu tư
Ngân hàng thương mại sở hữu nhà nước
Tổ chức thương mại Thế giới
Phân tích thành phần chính
Cấu trúc kỳ hạn nợ
DANH MỤC BẢNG
Bảng 2.1: Khung lý thuyết và các nghiên cứu trước trong tổng quan lý thuyết
24
Bảng 3.1: Tổng hợp biến và kỳ vọng dấu của mơ hình
Bảng 3.2: Biến và mô tả biến
Bảng 3.3: Kiểm định Wooldridge và kiểm định Breusch-Pagan
56
59
64
Bảng 4.1:Tín dụng trong nước và vốn hóa thị trường
68
Bảng 4.2: Khối lượng trái phiếu phát hành và kỳ hạn trung bình của trái phiếu
70
Bảng 4.3: Chỉ số phát triển tài chính và chỉ số thành phần
72
Bảng 4.4: Chất lượng thế chế tổng hợp và các chỉ báo thành phần
74
Bảng 4.5: Thống kê mô tả biến đặc điểm công ty
76
Bảng 4.6: Thống kê mô tả biến chất lượng thể chế, nguồn tài trợ dài hạn của nền kinh
tế và kinh tế vĩ mô
77
Bảng 4.7: Ma trận tương quan
79
Bảng 4.8: Nhân tử phóng đại phương sai của các biến độc lập
81
Bảng 4.9: Kết quả hồi quy mơ hình 1
82
Bảng 4.10: Kết quả hồi quy mơ hình 1.2
88
Bảng 4.11: Kết quả hồi quy mơ hình 1.2 (tiếp theo)
91
Bảng 4.12: Kết quả hồi quy mơ hình 2
95
Bảng 4.13: Kết quả hồi quy mơ hình 2 (tiếp theo)
99
Bảng 4.14: Kết quả hồi quy mơ hình 2 (tiếp theo)
103
Bảng 4.15: Đánh giá ảnh hưởng các yếu tố đến CTKHN ngắn hạn
109
Bảng 4.16: Đánh giá ảnh hưởng các yếu tố đến CTKHN ngắn hạn
112
Bảng 4.17: Đánh giá ảnh hưởng các yếu tố đến CTKHN ngắn hạn
114
DANH MỤC HÌNH ẢNH VÀ ĐỒ THỊ
Hình 4.1: Xu hướng phát triển của ngân hàng và thị trường chứng khốn
Hình 4.2: Xu hướng phát triển tài chính
Hình 4.3: Chất lượng thế chế tổng thể
Hình 4.4: Xu hướng trung bình của CTKHN của công ty
69
73
75
107
3.1.29.
C
ác yếu tố ảnh hưởng đến CTKHN cho trường hợp các cơng ty niêm yết trên thị trường
chứng khốn Việt Nam
38
3.1.30.
Vai trò điều tiết của chất lượng thể chế đối với ảnh hưởng của tỷ số nợ
đến CTKHN cho trường hợp các công ty niêm yết trên thị trường chứng khốn Việt
Nam.
...................................................................................................................................... 51
3.1.31.
Vai trị điều tiết của phát triển tài chính đối với ảnh hưởng của tỷ số nợ
đến CTKHN cho trường hợp các công ty niêm yết trên thị trường chứng khốn Việt
Nam.
...................................................................................................................................... 53
3.1.32.
V
ai trị điều tiết của nguồn tài trợ dài hạn của nền kinh tế đối với ảnh hưởng của tỷ số
nợ đến CTKHN cho trường hợp các cơng ty niêm yết trên thị trường chứng khốn
Việt Nam
54
CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU
1.1. Tính cấp thiết của đề tài
Các nghiên cứu liên quan đến các yếu tố tác động đến cấu trúc nợ của các công
ty niêm yết trong và ngoài nước thường tập trung nhiều vào cấu trúc vốn (Roberts &
Sufi, 2009; Graham & Leary, 2011, Colla & cộng sự, 2020). Sự chú ý được dành cho
việc lý giải tại sao các công ty phát hành nhiều nợ hơn là phát hành vốn chủ sở hữu và
làm thế nào cấu trúc vốn tối ưu được thiết kế để tối thiểu chi phí tài trợ cho cơng ty.
Các khảo sát của Roberts & Sufi (2009), Graham & Leary (2011) cho thấy số lượng
lớn các nghiên cứu tập trung sự chú ý vào cấu trúc vốn. Các tác động tuyến tính, phi
tuyến, tác động gián tiếp của các yếu tố này đến cấu trúc vốn cũng nhận được nhiều sự
quan tâm của các nhà nghiên cứu trong và ngoài nước. Mặc dù, các nghiên cứu về cấu
trúc vốn đã có rất nhiều trên thế giới và Việt Nam, nghiên cứu tập trung vào khía cạnh
nợ cịn chưa nhiều và cũng chưa có sự thống nhất về kết quả. Tổng quan lý thuyết cho
thấy cấu trúc nợ là yếu tố trung tâm của cấu trúc vốn (Colla & cộng sự, 2020). Bên
cạnh đó, các nghiên cứu lý thuyết và thực nghiệm cho thấy một trong đặc điểm quan
trọng nhất của nợ là kỳ hạn (Colla & cộng sự, 2020). Vốn được cho là yếu tố rất quan
trọng trong hoạt động kinh doanh của công ty. Để tài trợ cho hoạt động kinh doanh
này, vốn có thể được tài trợ từ nhiều nguồn, nhưng chủ yếu có thể kể đến đó là tài trợ
bằng nợ và bằng vốn chủ sở hữu. So với vốn chủ sở hữu, tài trợ bằng nợ cũng có
những u sách đối với tài sản của cơng ty. Tài trợ bằng nợ được cho là rẻ hơn so với
tài trợ bằng vốn cổ phần (Ozkan & Trzeciakiewicz, 2014), vì những lý do sau: Một là,
chủ nợ được ưu tiên hơn chủ sở hữu vì chủ nợ được thanh tốn trước tiên từ thu nhập
của cơng ty. Hai là, sự bảo vệ của chủ nợ nói chung mạnh mẽ hơn chủ sở hữu vì chủ
3.1.29.
C
ác yếu tố ảnh hưởng đến CTKHN cho trường hợp các cơng ty niêm yết trên thị trường
chứng khốn Việt Nam
38
3.1.30.
Vai trò điều tiết của chất lượng thể chế đối với ảnh hưởng của tỷ số nợ
đến CTKHN cho trường hợp các công ty niêm yết trên thị trường chứng khốn Việt
Nam.
...................................................................................................................................... 51
3.1.31.
Vai trị điều tiết của phát triển tài chính đối với ảnh hưởng của tỷ số nợ
đến CTKHN cho trường hợp các công ty niêm yết trên thị trường chứng khốn Việt
Nam.
...................................................................................................................................... 53
3.1.32.
V
ai trị điều tiết của nguồn tài trợ dài hạn của nền kinh tế đối với ảnh hưởng của tỷ số
nợ đến CTKHN cho trường hợp các cơng ty niêm yết trên thị trường chứng khốn
Việt Nam
54
nợ có thể bắt đầu thủ tục phá sản nếu công ty không thực hiện nghĩa vụ như đã cam
kết khi vay nợ.
Nợ là một trong những khía cạnh quan trọng của cấu trúc vốn của công ty liên
quan đến câu hỏi liệu các lựa chọn cấu trúc kỳ hạn nợ (CTKHN) có thể ảnh hưởng
đến giá trị của cơng ty hay khơng. Mặc dù nợ là một hình thức tài trợ ít tốn kém hơn,
nhưng nợ cũng làm tăng xác suất cơng ty có thể vỡ nợ và do đó có thể dẫn đến phá
sản. Kết hợp với thực tế là nợ cũng làm tăng sự biến động thu nhập của công ty, làm
gia tăng khả năng gặp kiệt quệ tài chính và phá sản làm cho việc vay nợ trở nên kém
3.1.33.
C
ác yếu tố ảnh hưởng đến CTKHN cho trường hợp các cơng ty niêm yết trên thị trường
chứng khốn Việt Nam
38
3.1.34.
Vai trò điều tiết của chất lượng thể chế đối với ảnh hưởng của tỷ số nợ
đến CTKHN cho trường hợp các công ty niêm yết trên thị trường chứng khốn Việt
Nam.
...................................................................................................................................... 51
3.1.35.
Vai trị điều tiết của phát triển tài chính đối với ảnh hưởng của tỷ số nợ
đến CTKHN cho trường hợp các công ty niêm yết trên thị trường chứng khốn Việt
Nam.
...................................................................................................................................... 53
3.1.36.
V
ai trị điều tiết của nguồn tài trợ dài hạn của nền kinh tế đối với ảnh hưởng của tỷ số
nợ đến CTKHN cho trường hợp các cơng ty niêm yết trên thị trường chứng khốn
Việt Nam
54
hấp dẫn hơn và làm giảm giá trị của công ty. Do đó, điều quan trọng là phải hiểu rõ
hơn về lợi ích và chi phí của việc vay nợ để giải thích lý do tại sao cơng ty chọn tài trợ
bằng nợ ngay từ đầu; liệu có số lượng nợ tối ưu để tối đa hóa giá trị cơng ty hay khơng
và nếu có một chính sách nợ tối ưu, thì đặc điểm nào của cơng ty là quan trọng trong
việc xác định chính sách đó.
Thực tế cho thấy, tài trợ nợ có cả ưu điểm và nhược điểm đối với sự phát triển
của công ty và các khoản đầu tư chiến lược công ty (O’Brien & David, 2010). Theo
Fama & French (2002), lợi ích của việc vay nợ bao gồm khấu trừ thuế của lãi và giảm
các vấn đề về dịng tiền tự do, trong khi chi phí cho vay nợ bao gồm chi phí phá sản
tiềm ẩn và mâu thuẫn đại diện giữa các cổ đông và chủ nợ. Do đó, khi lựa chọn tài trợ
nợ, các nhà quản lý cố gắng tạo ra sự cân bằng giữa lợi ích thuế của việc vay nợ và chi
phí của sự kiệt quệ tài chính phát sinh từ rủi ro phá sản (Kraus & Litzenberger, 1973)
và chi phí đại diện (Jensen & Meckling, 1976). Nhiều nghiên cứu mở rộng đã và đang
được tiến hành, cố gắng đưa ra lời giải thích về cách tạo ra mức tài trợ nợ tốt nhất có
tính đến các lợi ích và rủi ro, cho đến nay vẫn chưa đưa ra một lý thuyết nào thuyết
phục (Baltaci & Ayaydin, 2014; Myers, 1984).
Trong bối cảnh nền kinh tế Việt Nam, nơi thị trường vốn hoạt động chưa hiệu
quả, giả định cấu trúc vốn hoàn hảo khơng tồn tại, cấu trúc nợ được cho là có ảnh
hưởng đến giá trị công ty, việc lựa chọn CTKHN phù hợp có thể ảnh hưởng đến giá trị
của cơng ty, ngồi ra lựa chọn này cũng giúp cơng ty tránh khỏi sự không phù hợp kỳ
hạn bằng cách sắp xếp cấu trúc tài sản phù hợp với nợ phải trả có thể giảm thiểu tác
động xấu của chi phí sử dụng vốn, có thể giải quyết vấn đề mâu thuẫn đại diện và có
thể phát tín hiệu tin cậy về chất lượng tài sản công ty (Cai & cộng sự, 2008). Bên cạnh
3.1.33.
C
ác yếu tố ảnh hưởng đến CTKHN cho trường hợp các cơng ty niêm yết trên thị trường
chứng khốn Việt Nam
38
3.1.34.
Vai trò điều tiết của chất lượng thể chế đối với ảnh hưởng của tỷ số nợ
đến CTKHN cho trường hợp các công ty niêm yết trên thị trường chứng khốn Việt
Nam.
...................................................................................................................................... 51
3.1.35.
Vai trị điều tiết của phát triển tài chính đối với ảnh hưởng của tỷ số nợ
đến CTKHN cho trường hợp các công ty niêm yết trên thị trường chứng khốn Việt
Nam.
...................................................................................................................................... 53
3.1.36.
V
ai trị điều tiết của nguồn tài trợ dài hạn của nền kinh tế đối với ảnh hưởng của tỷ số
nợ đến CTKHN cho trường hợp các cơng ty niêm yết trên thị trường chứng khốn
Việt Nam
54
các vấn đề thường được tập sự nghiên cứu trong tài chính doanh nghiệp hiện đại,
CTKHN rất quan trọng đối với giá trị công ty, đặc biệt là trong bối cảnh các nền kinh
tế mới nổi và sẽ phát triển Việt Nam. Để đảm bảo tính kế thừa nghiên cứu này là sự
tiếp nối các nghiên cứu hiện có (Ngơ Văn Toàn & Phạm Thị Thu Hồng, 2015; Trần
Thị Thùy Linh & Nguyễn Thanh Nhã, 2017; Ngơ Văn Tồn, 2018; Nguyễn Thanh
Liêm & cộng sự, 2018; Lê Thị Lanh & cộng sự, 2021) về CTKHN doanh nghiệp ở
Việt Nam, mà trọng tâm là tìm kiếm bằng chứng thực nghiệm mới về các yếu tố ảnh
hưởng đến CTKHN của các công ty niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam.
3.1.37.
C
ác yếu tố ảnh hưởng đến CTKHN cho trường hợp các cơng ty niêm yết trên thị trường
chứng khốn Việt Nam
38
3.1.38.
Vai trò điều tiết của chất lượng thể chế đối với ảnh hưởng của tỷ số nợ
đến CTKHN cho trường hợp các công ty niêm yết trên thị trường chứng khốn Việt
Nam.
...................................................................................................................................... 51
3.1.39.
Vai trị điều tiết của phát triển tài chính đối với ảnh hưởng của tỷ số nợ
đến CTKHN cho trường hợp các công ty niêm yết trên thị trường chứng khốn Việt
Nam.
...................................................................................................................................... 53
3.1.40.
V
ai trị điều tiết của nguồn tài trợ dài hạn của nền kinh tế đối với ảnh hưởng của tỷ số
nợ đến CTKHN cho trường hợp các cơng ty niêm yết trên thị trường chứng khốn
Việt Nam
54
Bên cạnh các yếu tố là đặc điểm doanh nghiệp được nghiên cứu, sự chú ý tập
trung vào các yếu tố bên ngoài cũng được chú ý đến như sự phát triển của thị trường
chứng khoán và phát triển của khu vực ngân hàng (Nguyễn Thanh Liêm & cộng sự,
2018; Thuy An Chung & Quynh Trang Phan, 2020). Tuy nhiên, kết quả thực nghiệm
vẫn còn chưa đi đến thống nhất, cả về yếu tố đặc điểm và yếu tố bên ngồi (chất lượng
thể chế và kinh tế vĩ mơ), vì một số nguyên nhân như điều kiện thị trường và các trung
gian tài chính, vấn đề pháp luật, các đại diện cho những yếu tố này để thực nghiệm
vẫn chưa kết quả thống nhất.
Sự quan tâm ngày càng tăng trong việc đánh giá ảnh hưởng của các yếu tố đến
CTKHN. Tuy nhiên, một hoạt động chưa được chú ý liên quan đến nghiên cứu
CTKHN, đó là vai trị điều tiết. Vai trị điều tiết giúp tìm ra mối quan hệ trước đây bị
bỏ qua hoặc chưa rõ ràng và giúp mở rộng lý thuyết, điều này được đánh giá là một
đại diện cho sự phát triển trong học thuật. Như vậy, khi đánh giá sự ảnh hưởng của các
yếu tố đến CTKHN, nơi công ty hoạt động và thực hiện niêm yết trên thị trường
chứng khoán Việt Nam, trong điều kiện thị trường chưa hoàn thiện, yếu tố chất lượng
thể chế, phát triển tài chính và nguồn tài trợ dài hạn của nền kinh tế được cho là những
yếu tố ảnh hưởng đến CTKHN. Cần thiết phải tập trung vào vài trò điều tiết của các
yếu tố này đối với ảnh hưởng của tỷ số nợ đến CTKHN. Trong hiểu biết của tác giả thì
điều này trong thời gian qua chưa được tập trung để thực nghiện cứu, đặc biệt là bối
cảnh nền kinh tế Việt Nam.
Xuất phát từ vấn đề lý thuyết cũng như thực tiễn cho thấy việc xác định vấn đề
nghiên cứu là các yếu tố ảnh hưởng đến CTKHN công ty là cần thiết trong bối cảnh
nền kinh tế Việt Nam. Cùng với các yếu tố đặc điểm cơng ty, thì các yếu tố thể chế và
3.1.37.
C
ác yếu tố ảnh hưởng đến CTKHN cho trường hợp các cơng ty niêm yết trên thị trường
chứng khốn Việt Nam
38
3.1.38.
Vai trò điều tiết của chất lượng thể chế đối với ảnh hưởng của tỷ số nợ
đến CTKHN cho trường hợp các công ty niêm yết trên thị trường chứng khốn Việt
Nam.
...................................................................................................................................... 51
3.1.39.
Vai trị điều tiết của phát triển tài chính đối với ảnh hưởng của tỷ số nợ
đến CTKHN cho trường hợp các công ty niêm yết trên thị trường chứng khốn Việt
Nam.
...................................................................................................................................... 53
3.1.40.
V
ai trị điều tiết của nguồn tài trợ dài hạn của nền kinh tế đối với ảnh hưởng của tỷ số
nợ đến CTKHN cho trường hợp các cơng ty niêm yết trên thị trường chứng khốn
Việt Nam
54
kinh tế vĩ cần phải được nghiên cứu đến. Như đã phân tích cấu trúc nợ là yếu tố trung
tâm của cấu trúc vốn công ty, cấu trúc nợ được đề cấp đến là đặc điểm nổi bật nhất của
là CTKHN (Stephan & cộng sự, 2011; Alcock & cộng sự, 2012; Lemma & Negash,
2012; Colla & cộng sự, 2020), vì thế sự chú ý của nghiên cứu này tập trung vào xác
định các yếu tố ảnh hưởng đến CTKHN. Từ những phân tích trên cho thấy các yếu tố
ảnh hưởng đến việc sử dụng nợ có thể làm tăng giá trị công ty trong bối cảnh nền kinh
tế như trường hợp của Việt Nam là vấn đề rất cần thiết được nghiên cứu. Để vay nợ
dài hạn, để có CTKHN hợp lý, công ty tại Việt Nam cần phải làm gì?
3.1.41.
C
ác yếu tố ảnh hưởng đến CTKHN cho trường hợp các cơng ty niêm yết trên thị trường
chứng khốn Việt Nam
38
3.1.42.
Vai trò điều tiết của chất lượng thể chế đối với ảnh hưởng của tỷ số nợ
đến CTKHN cho trường hợp các công ty niêm yết trên thị trường chứng khốn Việt
Nam.
...................................................................................................................................... 51
3.1.43.
Vai trị điều tiết của phát triển tài chính đối với ảnh hưởng của tỷ số nợ
đến CTKHN cho trường hợp các công ty niêm yết trên thị trường chứng khốn Việt
Nam.
...................................................................................................................................... 53
3.1.44.
V
ai trị điều tiết của nguồn tài trợ dài hạn của nền kinh tế đối với ảnh hưởng của tỷ số
nợ đến CTKHN cho trường hợp các cơng ty niêm yết trên thị trường chứng khốn
Việt Nam
54
Vấn đề này tại Việt Nam hiện chưa nhận được nhiều sự quan tâm nghiên cứu của các
nhà khoa học. Đây là một thiếu sót, khiến cơng ty thiếu cơ sở vững chắc khi đưa ra
quyết định liên quan đến việc lựa chọn CTKHN hợp lý để tài trợ cho hoạt động cơng
ty. Với vai trị quan trọng của CTKHN đối với hoạt động của công ty, để giải quyết
vấn đề này nhiệm vụ đặc ra là cần tìm ra những giải pháp tối ưu, qua đó giúp cơng ty
hoạt động tốt trong bối cảnh nền kinh tế của Việt Nam. Vì vậy, tác giả luận án mạnh
dạn tiến hành chủ đề nghiên cứu “Các yếu tố ảnh hưởng đến cấu trúc nợ công ty
niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam” làm đề tài của luận án tiến sĩ của
mình.
1.2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến luận án
Để đánh giá tình hình các nghiên cứu liên quan, các nghiên cứu trước này sẽ
được theo nhóm: các nghiên cứu về cấu trúc nợ là nhóm thứ nhất, các nghiên cứu về
các yếu tố ảnh hưởng là đặc điểm công ty và thể chế và kinh tế vĩ mô nhóm thứ hai,
nhóm thứ ba là vai trị của hạn chế tài chính, phát triển tài chính, chất lượng thể chế
và tiếp cận tài trợ dài hạn tại thị trường vốn, nhóm cuối cùng là tác động gián tiếp,
tác động điều chỉnh, tác động phi tuyến và tác động ngưỡng.
Thứ nhất, là các nghiên cứu về cấu trúc nợ.
Nghiên cứu của Colla & cộng sự (2020) đã tiến hành đánh giá tổng quan các
nghiên cứu hiện có về cấu trúc nợ, đây là yếu tố trung tâm trong cấu trúc vốn của một
công ty. Các tác giả đã tiến hành khảo sát cả nghiên cứu lý thuyết và thực nghiệm liên
quan đến các đặc điểm của nợ (như kỳ hạn nợ và mức độ ưu tiên), sau đó là liệt kê các
loại nợ (khoản vay ngân hàng, trái phiếu doanh nghiệp, hạn mức tín dụng, thương
phiếu và thuê tài sản vốn). Ngoài ra, một cấu trúc nợ theo Servaes & cộng sự (2006)
