Quan Trắc Môi Trường
ĐẠI HỌC KHOA HỌC HUẾ
KHOA MÔI TRƯỜNG
ĐỀ TÀI :
QUAN TRẮC CHẤT LƯỢNG NƯỚC MƯA TẠI
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
!"#
$"#
%&'!
%()
*+(,-./
Page | 1
Quan Trắc Môi Trường
CHƯƠNG 1 :TỔNG QUAN
1.1. Vai trò của nước mưa0
&1+2345&6#378$+8349:3(5;3913#&<3013(=;
3>(++3?*+834&1593+)9:@=+A985&65+7485
+#93BC3+(*DEF98="7G913=:710&67!3*5;3913H=;
3I>(++3?#(&15>(++3?*93+)J&19K&5&6I
+LM8*#89135357893BDEF7N>O98O+5+(35?P"#+$
98DEF3B="$C#("=GP(80
#+Q+!$&1+88P:3*&1&78+$
+834R+=+A5&634LDEFS+(27N>O0
&1PT#$E2+H&1+98&19;5N+3F+=(+Q
DEF+U#CV8)+(EF3H(>R+5+W;F+7X9@5:
+0&1&Y>7#N$&1P:35?>F$3(=(+Q
A983A0&1&)+(EFD+:3(R+:3+#:3+&<
P+98XR98#5R+0
1.2. Mục đích quan trắc nước mưa.
Z+OR+7&6&1&78++#HP&1'P"5?[(5(
+:;0\5+?+IEF$&1&+U#HF5OF+?C(
+@98#4R+7&6S+IEF+;35$&1*+(5?&1&"
+8+(7N>O0$+<3!93B+#(+&1C:C>98#@&*3"
P1+(>725;3913B+;+#(+&1+#(+8>;Y783"P1+2:3
Page | 2
Quan Trắc Môi Trường
&1P+C3&18"+8:*C4*!*#*$000]+>+?5&
$&1&+^7!3+234+U#9)+#8J0
_+`R+7&6&1&5?>Z+O78+355?+3?C3(34
L+#7W92a:3+&<%:%O9H+;"&^5R+7&6
&1&0\C+=">Z+O+?#++(3Q'P9R+7&6:3
+&<C:CO0
1.4. Giới thiệu về mùa mưa ở Tp.HCM
8>;$bOa38P#$c=I98dB*+TE3B+O
.cd0Ce00
S+#9@3B+5133@I[O5!#*8>;$bOa33B+
5#5+#-983@&fC:MB+0a@&5&6P`+5+\+(d+13
+(*)@C:+\+(.+13+(,-0
&6&#*PQ=Zg-0c,c0-#R+.0hijcik98-
lR+0/c.jcdik0m;8&+PQg-78dc898PQ+&'
&E&13E!&E:3B+513Cn+U#R1>98#3+;30
%#"co7&6&8-+I>+98#(+(@&+\+(d5
+( ] +# 5 3 +( p jC#" / k98 +( c j+ PQ +\ /.q
dk+&<7&6&#R+0b(+(*.*/&R+O+*7&6&C:
5(C?0a&+R>R+98#+(.j,dk0
4>!93C:3+8>;*7&6&>ZP;C:5*C
&1+-E+U#+FZqr:s`0r!3P>I(=I3+898(
B>Os`+&<7&6&#'(=IB>O98Z0
C:3*7&6&[++-E+\+Z745:P`^b3<*8
sn*sQb(*&+\0.q0d*+#C3^3+898=Ic*B
a:*bJb3+\0iq0c0tC:CO^+8>;74#98#@
Page | 3
Quan Trắc Môi Trường
&*io*98[;+R>98#@C:*h,0do0PQ*5tC:CO5!+PQ
=Zg-hc0do0
Hình 1: Lượng mưa hàng năm tại Tp.HCM
Hình 2: Lượng mưa các tháng trong năm
II. QUÁ TRÌNH LẤY MẪU VÀ XỬ LÝ MẪU
2.1 Vị trí lấy mẫu
RK+!3(9+OC(5?#(R+7&6&1&
aK5!3E3B#CEZ&
%EZ&+++Z+8>;_I*/*d*
Page | 4
Quan Trắc Môi Trường
%EZ&++Z+8>;_I,*p*h*i*c**.*_IZ
X*JL*)R>* XI000
%EZ&#!3+8###*sQb(*b3<*bJb3000
RK5!3E3B#C:3B>+387RK+!3(C:3B>*
C[R++#+8>;%:3B>ZsQj_IZsQk*%
[R+3j_IJLk*%[R+ZIj_Ihk000
3B72A9+O7RK98;7&6K+@+98#=:5+83
=+`*+<33+23B=+`98H+I76395&<53*'3^J
&<3=+`00034>"35"P"#K5!3E3B#(C925N4+40
2.2 Phương pháp lấy mẫu và bảo quản mẫu
2.2.1 Dụng cụ :
FF5?7RK&1&P#$
sQLKPS>#7U+7UR+7&6#78+;+R+0Q+;+8>
K*R+789+(C37#!398(6>R+H'*[&1R>>F74
+8PQL78"&^5R+7&6K985O[(+#>Z
+O0aK52+#PQ2uO+PR>>F'#91352+#PQ+J
+30
5#PS>#7U+7U9\9133BPQL0
98(PQ7RK78!v3CV7RK0
Page | 5
Quan Trắc Môi Trường
Hình : Dụng cụ lấy mẫu nước mưa
2.2.2 Thời gian lấy mẫu :
<337RK98>Z+OKu+23B+\7XP`+55C++X@
&^8 ;$bOa3+\+(d5+(i*S>Z+O2+5T3R+
7&6&1&+\5@98;3@0
RK&1&+U#+\'&347w98+\335#!J'&
S>Z+O2+5T3+#R+7&6&1&0
RKC3'&P`+598C++XC3'&&*5?+("
&^JPF398(Z+;C(j7`5AC:J(CO[3+k0;3913H'
&71*K)5&6++I>+U#+\335#!J'&0
2.2.3 Số lượng mẫu và thể tích mẫu
m;7&6K7R@+98#=:98F+34=+`0
2.2.4 Kĩ thuật lấy mẫu :
&1C37RK>"3E@&1R+34!ja373>#Ux+Uk+(Dt
+IPQL98>O+R+.7$3135U3B+&<0
RK^5#O+R+R+5#913+5R+5?+(PF3*5R+*("&^
+\P4#83C(0
+PQ7RK^9+O+:+#(*C:PUCR+P^3PR+L9I+Q^>O
+40"P"#++2+3>&1&*5?C:7R>"3&1&C3'3748
Z*(38*#(9I+UC(^>O+40
3N#K9\7R
3E3+#N
• 498553?7RK
Page | 6
Quan Trắc Môi Trường
• <337RKj3<*8*+(*-k
• #!3KaK5&67R+U#"'&+\335#!J'&
j3M335#!8#k
• aK5N=[D7G&000
2.2.5 Bảo quản và vận chuyển mẫu:
sQLK&1>"35ICO*P"#9BCl3(+(5+2+3>J((
98L*P"#="K^3B+5yd
#
b0
aKC37R#98#+@[;>C"-3H3B+5?9I?9
>)+O3B>Z+Oa:3+&<0
2.2.6 Phương thức xử lý mẫu :
aK+5&6378.>
+C:+4R+P"#="Q@5?5#>985EK
+!33B+&<0%35#>985EK>"3+KHEFF
340%:5&65#5EKJK&1&5NE@5?5#>*9Q
%b7C+(+\EFF5#>7837!5EKJK0
)7!35&6P"#="PS7##z#98>Z+O3#jb7
{
*
|
/
q
*m|
,
.q
k98+3#j
}
*%
}
*
,
}
*a
.}
*b
.}
k0aK5&6P"#
="+#+J7!5C3>Z+O0
&1C3>Z+OK5&67A=57A0,d~0
aK5&6>Z+O+#9)/+(C?+\8+K*P^39Q
+#9)/+(+Q23C(C:=(do0
2.3 Phương pháp phân tích nước mưa
Page | 7
Quan Trắc Môi Trường
Z+OK&1&>Z+O(+:;+#K5?#(+U#34
t9B3&1!js8Cn+U#_+5;cg.dg_qs*8
+(/-.dJs+&^s+k0
b(+:;5&672A5?=+`P#$
>
EK53B•b
b(3#jb7
{
*|
/
q
*m|
,
.q
k98(+3#j
}
*%
}
*
,
}
*a
.}
*b
.}
k
%37#!3
33
2.3.1 Phương pháp xác định pH
38[(5>K&1&+!33B+&<5?+5&6C+
="93(+>J&1&O[(R+0Q3(+>+?+5T3
E#(=(+Q#(A*9I+7G*3A+#K&10#5*
5#>818+;+*C:5?=(p3<C37RKj€m|dpphq/k0
&G 7AK &1& +&1C3 5#> 5?7#!3 Pl Pt*
>@000+(3;0
b/>&'>(>C(5&6DEF5?5#>J&1&3R•
+>*•+8EE98E@(5#>0
LR+*93BDEF3R•+8>+QR+5'3"98O++;C‚0
34*>&'>(>8C:+?#+C+=">O[(98C:
5(+3I9Q>F+98#93B5(3(8`J=J&<3D
EF0
L.*>&'>(>•+8Y5'3"PS(5;338J
v6>&1&98EE•+913HR+8t5NtP
ƒ0&653?J>&'>(>878>"3tPEE8t
5U53B+&<0'H*(5+O7GJ&1&+?Z"
&^52P3?3B8C3+7&1&98#EE•+*EK5
+>‚>5#30
&'>(>+L/*5#>PS(5#>+?+(5&6H&6
53?J3>&'>(>+40#5*5?5#>O[(98+I763913
>&'>(>=+`3B+&<+E@EFF5#>+0
Page | 8
Quan Trắc Môi Trường
Hình : máy đo pH cầm tay
Tiến hành :
R34+>K&1&5?5#>0
3B•EFF5#0
385#>JK9837!3C+="0
2.3.2 Phương pháp xác định độ dẫn
EK53BJ&1734=52+J(3#+&<78;3JC3
7#!3&b7*%b7*m|.q,*|q/* |q,909000(5:3J&15EK
53B#+&<734=5+O5!3J(3#++#&10
#&1&L+;3#+?Z5EK53B&b7q*m|/.q*
,}„b(3#8+?+$+!3+#&1&+\PF3P3?*+\CO+"3:3B>*
3#+:„
bY&>*5#5EKY>"35&6+38+!33B+&<*9Q+O
EK53B+5T3+U#+<337&+H
Page | 9
Quan Trắc Môi Trường
?[(55EK53B*&<3++&<E@((5#PX+5#0
Hình: Máy đo và
bút đo độ dẫn
2.3.3 Phương pháp phân tích
nồng độ các ion trong nước mưa
bY&($&1+234C(*+#&1&LR+3+8
>AC(034(+:;AO5&6A5?=+`78
(3#b7
{
*|
/
q
*m|
,
.q
98(+3#
}
*%
}
*
,
}
*a
.}
*b
.}
?[(587&63#+4+#&1&*++?DEF(>&'
>(>
• &'>(>[(53#PS53B28A7A
• &'>(>m …m
• &'>(>`CO3#j€#b#+#>k
298#H&&653?J(>&'>(>>Z+O*+#>!935
+83=+`&1&8*>&'>(>5&672A5?>Z+OK78
>&'>(>`CG3#0
Nguyên tắc
&'>(>`CG78C†+I++(*>Z7*>Z+O(R+E2+42>ZP;C(
JX3H>598>+W0 &'>(>85&6LEFN3
+#>Z+O:3+&<<98#H&53?
• b5!#C(#*+?>(+3B5&6(3#^87&60>>0
Page | 10
Quan Trắc Môi Trường
• Z+O5$+<333#+#+<33`0
• "P"#+OA7A5;3913(3#>Z+O+:=93BA++(
985E)0
• &'>(>5'3"98EC3?#(+0
m`CG3#78+CW+I+>Z+O3#*+?[(55&63
3#@+7X0
b( 3# +# K 5&6 >Z +O PS ` CO 3#0 j3# #+#>
m€a…‡ˆk0 5#>Z+O3#78.0iaP3P#+Ug.0.aP#+U0
5#>Z+O+3#78U+7z33E/a0+;5E)780hg>X+0
Q.0.Hệ thống sắc kí ion sử dụng phân tích Flour
2.3.1 Hóa chất , dụng cụ và thiết bị
Chuẩn bị:
@EEt;gƒ^>)+O3B0C:
EEt;+QE@(;35?>EEg*
E@5?E2ENtjb7
q
*m|
,
.q
*|
/
q
>Z+O3#k98j
}
*%
}
*
,
}
*
a
.}
*b
.}
>Z+O+3#k
b|
/
98
.
b|
/
@>EE#>5#>Z+O3#0
5#>Z+O+3#78U+7z33E0
Page | 11
Quan Trắc Môi Trường
8+;R+*+3+P+3+C(0
Tiến hành
38>Z+OKPSB+;`CG3#+!3 >Z+Oa:3+&<0
2ENt
Z+OK+`jDEF&1R+34!78K+`#>‚>>Z
+O
Z+OK&1& Z+O3#+&15++>Z+O
+3#0
298#E3B+O>UC5?+O$5J(3#+:=>&'>(>5&<t0
2.3.4 Phương pháp xác định kim loại nặng trong nước mưa
?[(5C37#!3+#&1&*++?DEF(>&'>(>
Phương pháp sắc ký lỏng hiệu năng cao (HPLC)
Phương pháp phân tích phổ hấp thụ nguyên tử (AAS) :
Z78>&'>(>>TP3*5!#98O[(*5&6LEFR+
N35?>Z+O7&69+(C37#!3+#(K5R+*C#(
"*3A98R+78+#(5;3+&69:3+&<0
Phương pháp phân tích phổ phát xạ nguyên tử (AES):
&'>(>>T…•mE2+42[R+3B>T>(+[!J4+D+2E#J
‰4+;>Z+O^+!+(3COC32+&'+(913+$-
76>@6>03B*&<3+E@+;$-7&65?CO+O
>T…•mA7D5nCO*$=53B*+37D53B*+37ŠU*>7#+
"Lj€b k*+3‹*+37ŠU000+#5A7D5nCO*$=*+37D53B
5N5&6DEF+\7Z&5!C:#00
34*3>&'>(>8•#P3++8>4+;JK
>Z+OLC:#P3++!+(3734C+J(4+;+#K
98'H5O[(J>‚>>Z+O>F+R+398#93BtP
ENK543;C:l0
Phương pháp đo quang :
Page | 12
Quan Trắc Môi Trường
&'>(>[(5E2+493B5#5R>+F((J+E
E>L+!#+83H3#[(5913++;+D9:'H'
+#:3+&<+O6>C35&63P^3@(0
&'+Q57&6J>‚>5#
…Œ%0b
j…R>+F=]%S;+23B]b$54+;>Z+Ok
2.3.5 Phương pháp xác định các chỉ tiêu vi sinh trong nước mưa
CHƯƠNG 3:THÀNH PHẦN HÓA HỌC TRONG NƯỚC MƯA VÀ TÍNH CHẤT
CỦA NƯỚC MƯA
3.1 Thành phần hóa học trong nước mưa
&1&L3+;A85NR>+F+#CO=?0&<3+
5N+OS+3A+&jC#"dk*'3+\5#Cu•DŽp*/7O+C:
CO0Q9I+#&1&L3PF3*93Ct*(+!>R+A3O+
+@+98#@98+\9@5$PS*3X3*+8>;C:3B>000
a+C(&83*87Z(93Ct98+!>R++#&1&8O+0
93Ct#&1&Y+?+#73j•U33#73k787#!393
Ct$;+#>Z&<3*X9I+98(93Ct3CO98CCOC(0
b([‚+3B93Ct+\+&1+13&+R+K&1&8#9:
Ct*C?"&1&L3H+<30IOHK&1&;93Ct
C(#+&'5&'913&13C:!0
4Z&1&L393Ct789Q•D•3PF3+#CO=?
98E#(LL(383PF3Pt*>Z3*P?L7&H*3#
4000
!>R++#CO=?P#$(CO|
.
*
/
*
.
m000E#(=(+Q>Z
J^+5R+*b7
{
$;+\P3?*%
}
*b
.}
$;+\5R+73*m|
,
.{
$;+\>(++"3Z+!#098b7
.
*b|
.
*b
,
000E#(8(+"3*m|
.
E#5;+
Page | 13
Quan Trắc Môi Trường
+*El*000b(#7COjv6>J(!+PF3#R+C:+913H3A+
R+lEE;3kCO+&1R+l*913(+8>A+@+U#9@
YP•;Ž98#&1&0#83&1&)+U#(R+H'EP
'3*(PF3+29I+000m#+#&1&L3R+9K78b|
.
98|
.
j+7O+
&1&C#"d*.
/
#[k0
>J&1&783E•j>C#"p*.qp*,kE#CO3q+'C+6>913
#[j<(+37D53BJR‚+k$3C+6>913&1+83E3+30&1&
Y)L+7&6l3EP#3E#+>COb|
.
C+6>913&1+!#
+80&1&+O3E*7!3b|
.
98|
.
#!+54+?)+Q;
EK&1*(#X98EFFL52Q*Z435+&<E30
#83+#&'&)LPF3LC37#!3-&‡*‘U*b* P„
HC37#!38>(++3+!3(C:3B>*+#C3[UJ(>&'+3B
3#+:*+!3(78+(3C37#!3000
&1&787#!3&1j9QC:(;3C#(b*ak#45
)+[8>)C‚#E83q3+=(#98D(EFFPS[8>)C:+O
6>jD+[8>)913&1&+L<N3k0P3B+3&<3+OE@
&1&>+8O9Q&1&C:LH;3C#(78"&^
5R+7&6&'9+8&;3+37#*;3`+*(;37z+*>#>+*000
3+#&1:*&130000
b(3#+#&1&$‘
{
*b7
{
*b|
/
{
*m|
,
.{
*
}
*%
}
*
,
}
*a
.}
*
b
.}
*z#+U*[U++U034*+•[(5(3#O+#&1&0
Bảng: QCVN 02-2009/BYT cho nước sinh hoạt
STT Thông Số Đơn vị Giá trị giới hạn
> pqi0d
. …#3j+O+U#k g7 /
/ b7#jb7qk g7 /
, ‘7#j‘qk g7 0d
d L+O+U#bb|
/
g7 /d
Giá trị pH của nước mưa
Page | 14
Quan Trắc Môi Trường
5#>5&6E@5?[(5+OR+J&1&*3(+J>
+R>'d0p535#+R&1&5NP[3+0
Bảng : Những quy định đối với tính chất nước mưa
pH Tính chất
y,0 a+O[3+
,0q,0c a+O[3+
,0cqd0d a+O[3+•
d0p +O
d0pqp0 a+OC3•
p0qh0 a+OC3
’h0 a+OC3
%3&98&+F*u+>b|
.
+#CO=?5&6)+98#
&1&'3[;0Q9I&1&P[3+E#b|
.
)+983(+>98#
Cldqd*p078&1&JCO=?!0
3(+>+-7478E#"&^3J(+8>+#PF3*+#5R+j
b
.}
*a
.}
00k*+;8)"&^J&130#C35*3(+>
3"[;E#"&^J(CO+O[3+0%3H5(&734
+F+QPCO=?5&678!*(R+:3P&1&;53*&1&
!'983(+>E#5+#C#"d0p
a+%b*3$CO+"3+O[3+43(+>+R>03(+>
>ZP;+#C#"/0i5d0/*3(++PQ78,0h.0_2>ZP;3(+>
+Q&1&JC[R++O[3+0
3.2 Tính chất của nước mưa
• >J&1&+!3+8>;S+#C#",0phqh0d0!3(%b/0iqd0/*3(+
+PQ78,0h.03(+8#+R&1&J%b+O[3+0#L
EF+)7!3+O[3+J&1&0
• $5(3#+#&1&3"E+U#+L+2b
.}
’
}
’%
}
’
,
}
’a
.}
98m|
,
.q
’|
/
{
’b7
{
0$53#+!3C[R+b
.}
’
,
}
’
}
’%
}
’a
.}
98m|
,
.q
’|
/
{
’b7
{
0
Page | 15
Quan Trắc Môi Trường
• (Z+)O+#&1&78b
.}
98
,
}
*$5+3#3&+
+#&1&78b
.}
$;J+\5R+5(*5;39133#78m|
,
.{
$
;J+\(#!+5Z30
• 0$bOa39137&6&E$3E8#98$5(3#+#&1&9K5"
P"#&1&78+$&1R+7&6+;++?5(>L5&634D
EF&10
• aE@7&6&1&E$338*C"-+##&E#+Z7GJ3
&<3EZ+#>0ba#S&1&P:3E#C3PF33#+:*
:3B>00#5*5;&<3EZC:DEF&1&0Q9I5N7N>O
$+83480
Page | 16