b
LUẬT HÀNH CHÍNH
Khoa Luật Hành chính – Nhà nước
Bài 3
NGUỒN CỦA LUẬT HÀNH CHÍNH,
QUY PHẠM PHÁP LUẬT HÀNH CHÍNH,
QUAN HỆ PHÁP LUẬT HÀNH CHÍNH
MỤC TIÊU
1
Nắm được các kiến thức về nguồn của LHC, QPPLHC,
QHPPLHC
2
Biết xác định các loại nguồn của LHC
3
Phân biệt QPPLHC với QPPL các ngành luật khác
4
Phân biệt QHPLHC với QHPL các ngành luật khác
NHỮNG NỘI DUNG CHÍNH
Nội dung
01
Nội dung
02
Nội dung
03
NGUỒN CỦA LUẬT HÀNH CHÍNH
QUY PHẠM PHÁP LUẬT
HÀNH CHÍNH
QUAN HỆ PHÁP LUẬT
HÀNH CHÍNH
I. NGUỒN CỦA LUẬT HC
1
2
3
KHÁI NIỆM
ĐẶC ĐIỂM
CÁC LOẠI NGUỒN CỦA LHC
I. NGUỒN CỦA LUẬT HÀNH CHÍNH
1.1 Khái niệm
Nguồn của pháp luật là nơi tìm thấy quy
tắc chung về hành vi (hay quy tắc xử sự
chung) của chủ thể pháp luật.
I. NGUỒN CỦA LUẬT HÀNH CHÍNH
1.1 Khái niệm
Nguồn của LHC VN chỉ gồm các văn bản có
chứa QPPLHC tức các quy tắc xử sự chung
điều chỉnh quan hệ QLNN.
I. NGUỒN CỦA LUẬT HÀNH CHÍNH
1.1 Khái niệm
Nguồn LHC có thể là:
Toàn bộ văn bản (Luật CB, CC 2008, Luật
viên chức 2010, Luật XLVPHC 2012…)
Hoặc một phần của văn bản (ví dụ: Hiến
pháp 2013, Luật đất đai 2013, Luật doanh
nghiệp 2014…)
I. NGUỒN CỦA LUẬT HÀNH CHÍNH
1.2 Đặc điểm
Chứa đựng QPPL điều chỉnh quan hệ
QLNN (tức QPPLHC)
Chủ yếu do CQHCNN ban hành.
Số lượng nhiều và do nhiều chủ thể ban
hành, vì quan hệ QLNN rất đa dạng
I. NGUỒN CỦA LUẬT HÀNH CHÍNH
1.2 Đặc điểm
Có thể là: Luật, Pháp lệnh, Nghị định,
Quyết định của Thủ tướng Chính phủ,
Thơng tư (Bộ trưởng), Nghị quyết
(HĐND), Quyết định (UBND)…
Khác với nguồn của Luật HS, Luật DS,
Luật LĐ…là một bộ luật
I. NGUỒN CỦA LUẬT HÀNH CHÍNH
Nguồn của Luật hành chính Việt Nam là:
-Án lệ (LHCVN khơng có nguồn là án lệ, án lệ sẽ chỉ có trong pháp
luật TTHS, TTDS, TTHC (Nghị quyết 49-NQ/TW ngày 02/6/2005 về
chiến lược cải cách tư pháp đến năm 2020 chủ trương: “…phát triển án
lệ...”; 10 năm sau, HĐTP TATC ban hành Nghị quyết Số: 03/2015/NQHĐTP quy định về quy trình lựa chọn, cơng bố và áp dụng án lệ)
-Tập qn pháp: khơng có
-Văn bản quy phạm pháp luật: là nguồn duy nhất cho đến nay.
I. NGUỒN CỦA LUẬT HÀNH CHÍNH
1.3 Các loại nguồn
của LHC
Văn bản
QPPL nào là
nguồn của
LHC
I. NGUỒN CỦA LUẬT HÀNH CHÍNH
1.3 Các loại nguồn
của LHC
3 Nhóm
Văn bản QPPL
do CQNN
ban hành
Văn bản QPPL
do cá nhân
ban hành
Văn bản QPPL
liên tịch
I. NGUỒN CỦA LUẬT HÀNH CHÍNH
Câu hỏi nhận định
1. Quyết định của Thủ tướng Chính phủ ln là nguồn của
LHC
2. Quyết định bổ nhiệm Thứ trưởng Bộ Y tế có thể là nguồn
của luật hành chính.
3. Văn bản do Tổng Kiểm tốn nhà nước ban hành có thể
là nguồn của Luật Hành chính
4. Các Nghị quyết của ĐCSVN là nguồn LHC.
I. NGUỒN CỦA LUẬT HÀNH CHÍNH
Câu hỏi trắc nghiệm
1. Nguồn của Luật Hành chính Việt Nam:
a. Chỉ bao gồm văn bản QPPL
b. Chỉ do cơ quan HCNN ban hành
c. Không bao gồm Bộ luật Dân sự và Luật Đất đai
d. Khơng có đáp án đúng
I. NGUỒN CỦA LUẬT HÀNH CHÍNH
Câu hỏi trắc nghiệm
2. Luật Xử lý vi phạm hành chính:
a. Là văn bản cá biệt
b. Là văn bản quy định cụ thể về hành vi vi phạm hành
chính và chế tài
c. Là nguồn của Luật hành chính
d. Khơng áp dụng cho người nước ngồi đang sinh sống ở
Việt Nam
I. NGUỒN CỦA LUẬT HÀNH CHÍNH
Câu hỏi trắc nghiệm
3. Khơng phải là nguồn của Luật hành chính:
a. Quyết định của Bộ trưởng Bộ Công thương
b. Luật Cán bộ, công chức
c. Quyết định QPPL của UBND cấp huyện
d. Là tất cả các văn bản QPPL do cơ quan hành
chính nhà nước ban hành
II. QUY PHẠM PHÁP LUẬT HC
1
KHÁI NIỆM
2
ĐẶC ĐIỂM
3
CƠ CẤU
4
PHÂN LOẠI
5
HIỆU LỰC
6
CÁC HÌNH THỨC THỰC HIỆN
II. QUY PHẠM PHÁP LUẬT HC
2.1 Khái niệm
QPPLHC là quy tắc xử sự chung, được
nhà nước ban hành nhằm điều chỉnh các
quan hệ xã hội phát sinh trong QLNN và
được NN bảo đảm thực hiện.
II. QUY PHẠM PHÁP LUẬT HC
2.2 Đặc điểm
2.2.1 Đặc điểm chung
Là quy tắc xử sự chung do nhà nước ban hành thể
hiện ý chí của NN
Được ban hành bởi chủ thể có thẩm quyền
Được ban hành theo thủ tục luật định
Được NN đảm bảo thực hiện
II. QUY PHẠM PHÁP LUẬT HC
2.2 Đặc điểm
2.2.2 Đặc điểm riêng
QPPLHC chỉ điều chỉnh các quan hệ QLNN.
QPPLHC rất đa dạng do nhiều chủ thể ban
hành, có số lượng lớn.
II. QUY PHẠM PHÁP LUẬT HC
2.3 Cơ cấu của
QPPLHC
Giả định
Quy định
Chế tài
II. QUY PHẠM PHÁP LUẬT HC
2.3 Cơ cấu của
QPPLHC
Giả định: nêu lên phạm vi tác động của QPPL bao
gồm hoàn cảnh, điều kiện có thể xảy ra trong cuộc
sống và chủ thể nào ở vào những hồn cảnh, điều kiện
đó phải chịu sự tác động của QPPL đó.
Giả định trả lời cho câu hỏi: Ai, chủ thể nào? Trong điều
kiện, hoàn cảnh nào?
II. QUY PHẠM PHÁP LUẬT HC
2.3 Cơ cấu của
QPPLHC
Quy định: nêu ra cách xử sự mà chủ thể khi ở vào
hoàn cảnh, điều kiện đã được nêu trong phần giả
định của QPPL được phép hoặc buộc phải thực
hiện.
=> Quy định trả lời cho câu hỏi: được làm gì, khơng
được làm gì, làm như thế nào?
II. QUY PHẠM PHÁP LUẬT HC
2.3 Cơ cấu của
QPPLHC
Chế tài: nêu lên những biện pháp tác động mà NN dự
kiến sẽ áp dụng đối với những chủ thể không thực
hiện hay thực hiện không đúng, không đầy đủ mệnh
lệnh của NN đã nêu ở bộ phận quy định của QPPL.
=> Chế tài trả lời cho câu hỏi: phải gánh chịu hậu quả
pháp lý bất lợi nào?