CHỦ NGHĨA XÃ HỘI KHOA HỌC PHƯƠNG HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP XÂY DỰNG GIA ĐÌNH VIỆT NAM HIỆN NAY TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN ĐỊNH QUÁN, TỈNH ĐỒNG NAI

MBTH

HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ QUỐC GIA HỒ CHÍ MINH
HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ KHU VỰC II

BÀI THU HOẠCH
LỚP CAO CẤP LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ
HỆ TẬP TRUNG
K72. A144 (2021 – 2022)
TÊN MƠN HỌC:
CHỦ NGHĨA XÃ HỘI KHOA HỌC
TÊN BÀI THU HOẠCH:
PHƯƠNG HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP XÂY DỰNG GIA ĐÌNH
VIỆT NAM HIỆN NAY TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN ĐỊNH QUÁN,
TỈNH ĐỒNG NAI

ĐIỂM TRUNG BÌNH CHUNG
Bằng số

Bằng chữ

TP. HỒ CHÍ MINH – NĂM 2021


MỤC LỤC
PHẦN MỞ ĐẦU ........................................................................................................ 1
PHẦN NỘI DUNG ..................................................................................................... 3
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ XÂY DỰNG GIA ĐÌNH................................ 3
1.1.

Quan niệm về gia đình .................................................................................. 3

1.2.

Quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam về xây dựng gia đình ................. 4

PHẦN 2: THỰC TRẠNG VIỆC XÂY DỰNG GIA ĐÌNH HIỆN NAY TẠI
HUYỆN ĐỊNH QUÁN, TỈNH ĐỒNG NAI .............................................................. 6
2.1.

Một số nét khái quát về huyện Định Quán ................................................... 6

2.1.1.

Điều kiện tự nhiên và đơn vị hành chính ................................................... 6

2.1.2.

Điều kiện kinh tế - xã hội .......................................................................... 6

2.2.

Thực trạng việc xây dựng gia đình hiện nay tại huyện Định Quán .............. 7

2.2.1.

Kết quả thực hiện các mục tiêu ................................................................. 7

2.2.2.

Công tác tuyên truyền, vận động, giáo dục đời sống gia đình được thực

hiện với nhiều hình thức phong phú ....................................................................... 8
2.3.

Những ưu điểm và hạn chế trong việc xây dựng gia đình hiện nay tại huyện

Định Quán ............................................................................................................. 10
2.3.1.

Ưu điểm ................................................................................................... 10

2.3.2.

Hạn chế .................................................................................................... 11

PHẦN 3: PHƯƠNG HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP CƠ BẢN TRONG VIỆC XÂY
DỰNG GIA ĐÌNH TẠI HUYỆN ĐỊNH QUÁN, TỈNH ĐỒNG NAI ..................... 12
3.1.

Phương hướng cơ bản xây dựng gia đình tại huyện Định Quán................. 12

3.2.

Một số giải pháp góp phần xây dựng gia đình tại huyện Định Quán ......... 14

PHẦN KẾT LUẬN .................................................................................................. 18
TÀI LIỆU THAM KHẢO ........................................................................................ 19


1

PHẦN MỞ ĐẦU
Gia đình là tế bào của xã hội. Gia đình có hạnh phúc, n ấm thì xã hội mới
yên ổn và phát triển được. Từ xa xưa, cha ông ta đã rất coi trọng việc vun đắp hạnh
phúc gia đình và gìn giữ truyền thống gia đình. Trong thời đại ngày nay, mặc dù cuộc
sống có nhiều thay đổi, những gia đình có ba, bốn thế hệ cùng chung sống ít dần đi,
nhưng những giá trị tốt đẹp của gia đình truyền thống Việt Nam vẫn được trân trọng
và trao truyền cho các thế hệ tiếp nối.
Ngay trong học thuyết lý luận của mình, chủ nghĩa Mác-Lênin cũng đã đi sâu
nghiên cứu tồn diện về gia đình trong lịch sử, đã chỉ rõ vai trị của gia đình, sự biến
đổi và phát triển của gia đình trong đối với sự phát triển kinh tế - xã hội và qua đó đề
ra những định hướng cơ bản nhằm xây dựng gia đình trong tiến trình cách mạng xã
hội chủ nghĩa. Đây là một trong những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa xã hội khoa
học, nó có ý nghĩa lý luận to lớn nhằm đáp ứng những đòi hỏi cấp thiết của sự nghiệp
đổi mới hiện nay.
Ở Việt Nam, Đảng và nhà nước rất coi trọng viêc xây dựng và phát triển gia
đình. Chính sách của Đảng va nhà nước đã tác động sâu sắc đến các gia đình ở huyện
Định Quán. Thực tiễn hơn 35 năm thực hiện công cuộc đổi mới và hôi nhập quốc tế,
Định Quán đã đạt được những thành tựu vế kinh tế, văn hóa, xã hội. Kinh tế phát triển
mạnh mẽ đã làm đời sống các gia đình được cải thiện. Các nhu cầu về đời sống vật
chất và tinh thần của các thành viên trong gia đình ngày càng tăng lên và được đáp
ứng tốt hơn. Trình độ tri thức của người dân ngày một nâng cao. Vai trò của người
phụ nữ ngày càng được phát huy cả trong gia đình và ngoài xã hội. Mối quan hệ giữa
vợ và chồng, giữa cha mẹ và con cái ngày càng bình đẳng hơn, cởi mở hơn... Tuy
nhiên, mặt trái của nền kinh tế thị trường cùng với những tác động tiêu cực của q
trình tồn cầu hóa, hội nhập quốc tế, đã ảnh hưởng khơng tốt đến đời sống các gia
đình tại đây. Vì lo làm giàu mà nhiều gia đình lơ là, thiếu quan tâm trong việc giáo
dục con cái, dẫn đến một bộ phận thanh thiếu niên hư hỏng. Ảnh hưởng của phim
ảnh, truyền hình, của internet... đã làm một số thanh, thiếu niên đua địi theo lối sống
phương Tây, khơng phù hợp với lối sống, đạo đức truyền thống gia đình Việt Nam.

Lối sống thực dụng, chạy theo lợi ích vật chất tầm thường, tình trạng ngoại tình, tảo
hơn, bạo lực, ly hơn, quan hệ tình dục bừa bãi có xu hướng tăng. Phong trào lấy chồng
ngoại quốc với ảo tưởng được sống sung sướng đã mang lại nhiều bi kịch và bất hạnh
cho nhiều gia đình. Tình trang mâu thuẫn trong gia đình, dịng tộc gia tăng đã ảnh
hưởng khơng tốt đến tình nghĩa, quan hệ gia đình...


2

Trong bối cảnh nêu trên, nhằm làm rõ vai trò, chức năng của gia đình trong xã
hội hiện đại, từ đó đề ra phương hướng và những giải pháp nhằm phát huy những mặt
mạnh, mặt tích cực của gia đình, đồng thời hạn chế tối đa những ảnh hưởng tiêu cực
trong đời sống các gia đình, em đã chọn đề tài “Phương hướng và giải pháp xây
dựng gia đình Việt Nam hiện nay trên địa bàn huyện Định Quán, tỉnh Đồng Nai”
để làm bài thu hoạch.


3

PHẦN NỘI DUNG
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ XÂY DỰNG GIA ĐÌNH
1.1. Quan niệm về gia đình
Gia đình vốn là hai tiếng thiêng liêng đối với mỗi người, là nơi chắp cánh cho
những ước mơ bay xa, là nơi chứa đựng bao tình yêu thương ấm áp, là nơi mà dù
chúng ta có là ai, là người như thế nào thì cũng sẽ được mở rộng vịng tay đón nhận,
là nơi con người có thể trở về n bình và hạnh phúc khi gặp phải những vấp ngã
trong cuộc sống... Vậy gia đình là gì?
Khi nói về gia đình, C.Mác và Ph.Ăngghen đã luận chứng rõ về những mối
quan hệ thiết yếu của con người như một điều tất yếu ngồi nhu cầu vật chất ni
sống bản thân mình, đó chính là duy trì nịi giống, mối quan hệ, hôn nhân, huyết

thống: “hàng ngày tái tạo ra đời sống của bản thân mình, con người cịn tạo ra những
người khác sinh sơi, nảy nở. Đó là quan hệ giữa chồng và vợ, cha mẹ con cái. Đó là
gia đình...”.
Theo tổ chức UNESCO cũng đưa ra quan niệm, gia đình là một nhóm người
có quan hệ họ hàng cùng chung sống và có ngân sách chung; các thành viên trong gia
đình gắn bó với nhau về trách nhiệm và quyền lợi về mọi mặt, được pháp luật thừa
nhận.
Luật hôn nhân và gia đình của Nước Cộng hồ xã hội chủ nghĩa Việt Nam năm
2014, khẳng định: “Gia đình là tập hợp những người gắn bó với nhau do hơn nhân,
quan hệ huyết thống hoặc do quan hệ nuôi dưỡng làm phát sinh các nghĩa vụ và
quyền lợi giữa họ với nhau theo luật định". Đây là quan niệm thống nhất của nước ta,
là cơ sở pháp lý để giải quyết những vấn đề liên quan đến gia đình.
Dưới góc độ của chủ nghĩa xã hội khoa học, định nghĩa: “Gia đình là một hình
thức cộng đồng xã hội đặc biệt, hình thành và phát triển trên cơ sở các mối quan hệ
hôn nhân, huyết thống và nuôi dưỡng, đồng thời, có sự gắn kết nhất định về kinh tế vật chất, qua đó nảy sinh những quyền lợi và nghĩa vụ cho các thành viên của mình.
Tiếp thu những quan điểm của chủ nghĩa Mac - Lênin và các nhà xã hội học,
tâm lý học về khái niệm gia đình, chúng ta có thể định nghĩa gia đình như sau : Gia
đình là hình thức tổ chức cộng đồng của con người, gắn bó với nhau bằng quan hệ
hơn nhân, bằng quan hệ huyết thống, bằng tình nghĩa, và được xây dựng thành một
tổ ấm, có vai trị ni dưỡng và giáo dục con cái, đóng góp vào việc thỏa mãn những
nhu cầu mọi thành viên trong gia đình và cho sự phát triển của xã hội.
Chính vì vày, gia đình có những đặc trưng cơ bản sau:


4

Thứ nhất, gia đình là một thiết chế xã hội cơ bản xuất phát từ con người. Song,
một người không thể gọi là gia đình được, gia đình nhất thiết phải có từ hai người trở
lên.
Thứ hai, quan hệ giữa các thành viên trong gia đình phải là quan hệ tình cảm

và huyết thống. Quan hệ huyết thống là những người cùng chung dịng máu như ơng
bà với các cháu, cha mẹ với con cái, anh chị em với nhau... Cịn tình cảm cũng rất
quan trọng, vợ chồng sống với nhau vì tình, vì nghĩa. Khơng có con đẻ thì ni con
ni. Đó cũng là quan hệ tình cảm.
Thứ ba, trong gia đình có sự liên kết về giới tính giữa vợ và chồng qua quan
hệ hơn nhân và tình dục.
Thứ tư, gia đình có nhiều chức năng, nhưng chức năng quan trọng nhất là chức
năng sinh sản và nuôi dưỡng, giáo dục những thế hệ công dân mới, duy trì nịi giống,
bảo đảm nguồn lao động cho sự tồn tại và phát triển của xã hội loài người.
Thứ năm, chức năng giáo dục là một chức năng quan trọng trong gia đình. Cha
mẹ có nhiệm vụ giáo dục con cái thông qua nếp sinh hoạt, phong tục tập quán để tạo
ra những con người hữu ích cho xã hội, phù hợp với yêu cầu của thời đại.
Thứ sáu, gia đình có quan hệ kinh tế bằng sự sinh sống và hoạt động do các
thành viên lao động để đóng góp ngân sách chung. Ngân sách ấy dùng vào việc thỏa
mãn những nhu cầu cần thiết của mọi thành viên trong gia đình như ăn, mặc, ở, học
hành, vui chơi, chữa bệnh...
Như vậy, khái niệm về gia đình được thể hiện ở vai trị của gia đình, các mối
quan hệ trong gia đình và chức năng của gia đình đối với xã hội.
1.2. Quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam về xây dựng gia đình
Gia đình phát triển bền vững không chỉ là niềm hạnh phúc cho mỗi người, mỗi
nhà mà cịn là nhân tố quan trọng góp phần giữ gìn sự phát triển lành mạnh, an tồn
của xã hội và sự ổn định dân số của mỗi quốc gia. Vì vậy, gia đình ln là một mối
quan tâm đặc biệt của Đảng ta. Trong các văn kiện, nghị quyết của Đảng, vấn đề gia
đình văn hóa ln được đặt ra như một vấn đề mang tính thời sự cấp bách.
Gia đình là một trong những nhân tố quan trọng quyết định sự phát triển bền
vững của xã hội, sự thành cơng của sự nghiệp cơng nghiệp hố, hiện đại hoá đất nước
và xây dựng Chủ nghĩa xã hội. Vì vậy, Đảng ta nhấn mạnh, xây dựng gia đình Việt
Nam ít con (mỗi cặp vợ chồng sinh đủ hai con), no ấm, tiến bộ, bình đẳng, hạnh phúc
là động lực của chiến lược phát triển kinh tế - xã hội trong thời kỳ đẩy mạnh cơng
nghiệp hố, hiện đại hoá đất nước

5

Trong những năm gần đây vấn đề gia đình ln được Đảng ta hết sức quan
tâm. Điều này được thể hiện trong các văn kiện của các Đại hội Đảng toàn quốc.
Trong Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội, Đảng
ta đã khẳng định: “Gia đình là tế bào của xã hội, là cái nôi thân yêu nuôi dưỡng cả
đời người, là mơi trường quan trọng giáo dục nếp sống và hình thành nhân cách. Các
chính sách của nhà nước phải chú ý tới xây dựng gia đình ấm no, hịa thuận, tiến bộ.
Nâng cao ý thức và nghĩa vụ gia đình đối với mọi lớp người”.
Đường lối của Đảng ta trong việc xây dựng gia đình mới tập trung chủ yếu vào
những mục tiêu cơ bản sau đây:
Thứ nhất, mục tiêu phấn đấu cơ bản đầu tiên của gia đình là đảm bảo sự an
toàn kinh tế cho các thành viên. Gia đình được ấm no, có việc làm, tăng thu nhập,
xóa đói giảm nghèo, và lâu dài hơn gia đình tiếp tục là đơn vị kinh tế cơ sở hết sức
quan trọng và tiếp tục phát triển kinh tế dưới dạng hộ gia đình.
Thứ hai, tích cực thực hiện chính sách kế hoạch hóa gia đình, giảm tỷ lệ sinh
con, góp phần tạo sự ấm no trong các gia đình. Tăng phúc lợi cho gia đình, bảo đảm
sự an tồn về sức khỏe cho phụ nữ và con cái sinh ra, gắn liền với việc giảm quy mơ
gia đình, mỗi gia đình chỉ nên đủ 2 con.
Thứ ba, quan tâm đến việc chăm sóc sức khỏe trẻ em, chăm lo sức khỏe cho
người già, người cao tuổi. Bảo đảm cho trẻ em được học tập từ tuổi mẫu giáo.
Thứ tư, để nâng cao điều kiện sinh hoạt cho các gia đình cần phải quan tâm
đến các vấn đề như nhà ở, đường sá, điện, nước sạch, chống ô nhiễm môi trường,
phát triển y tế, giáo dục, phòng chống các tệ nạn xã hội.
Thứ năm, cần kết hợp việc giữ gìn phát huy các giá trị văn hóa truyền thống
tốt đẹp trong các gia đình Việt Nam với việc tiếp thu kịp thời những tư tưởng, giá trị
văn hóa hiện đại, tiên tiến một cách hài hịa, thích hợp với điều kiện lịch sử cụ thể
của Việt Nam.

Dưới ánh sáng của đường lối các Đại hội Đảng về gia đình, các cấp của Đảng,
nhà nước và các tổ chức đã có những chủ trương, biện pháp cụ thể nhằm xây dựng
gia đình Việt Nam trong tình hình mới. Chính vì thấy được vai trị to lớn của gia đình
đối với xã hội, năm 2001, nhà nước đã thống nhất lấy ngày 28 tháng 6 hàng năm là
ngày Gia đình Việt Nam với những hành động vì gia đình, vì trẻ em. Mục đích của
ngày gia đình Việt Nam là đề cao trách nhiệm của lãnh đạo các ngành, các cấp, các
đoàn thể, tổ chức xã hội cùng toàn thể các gia đình thường xuyên quan tâm đến việc
xây dựng gia đình ấm no, bình đẳng, tiến bộ, hạnh phúc.


6

PHẦN 2: THỰC TRẠNG VIỆC XÂY DỰNG GIA ĐÌNH HIỆN NAY
TẠI HUYỆN ĐỊNH QUÁN, TỈNH ĐỒNG NAI
2.1. Một số nét khái quát về huyện Định Quán
2.1.1. Điều kiện tự nhiên và đơn vị hành chính
Định Quán là một huyện miền núi nằm ở phía Đơng Bắc của tỉnh Đồng Nai;
cách thành phố Biên Hòa 85 km và thành phố Hồ Chí Minh 115 km về hướng Tây
Nam và cách thành phố Đà Lạt 185 km về phía Đơng Bắc; Huyện có vị trí địa lý: phía
Bắc giáp huyện Tân Phú, phía Nam giáp huyện Thống Nhất và Xuân Lộc, phía Tây
giáp huyện Vĩnh Cữu, phía Đơng giáp huyện Đức Linh, tỉnh Bình Thuận. Hiện nay
huyện có 14 đơn vị hành chính gồm có 13 xã và 01 thị trấn, dân số 187.306 người
(năm 2020). Tồn huyện có 97.288,4 ha đất tự nhiên, trong đó có 41.137,5 ha đất
nơng nghiệp, nền kinh tế chủ yếu là sản xuất nông nghiệp. Huyện có 17.647,32 ha
mặt nước thuộc lịng hồ Trị An nằm trong lưu vực hai con sông La Ngà và sông Đồng
Nai là nguồn cung cấp nước mặt quan trọng cho thủy điện Trị an và cho các hoạt
đông sản xuất nông nghiệp, công nghiệp, sinh hoạt cho huyện và các địa bàn lân cận.
2.1.2. Điều kiện kinh tế - xã hội
Từ một huyện miền núi nghèo, kinh tế thuần nông kém phát triển, cơ sở vật
chất phục vụ cho phát triển kinh tế – văn hóa nghèo nàn lạc hậu; gần một nửa dân số

đói nghèo và mù chữ. Thì đến nay, diện mạo nông thôn miền núi của huyện đã có
chuyển biến đáng tự hào. Kinh tế duy trì mức tăng trưởng khá, cơ cấu kinh tế chuyển
dịch đúng hướng; tiềm năng lợi thế của huyện từng bước khai thác có hiệu quả. Hệ
thống kết cấu hạ tầng từng bước được đầu tư tương đối đồng bộ. Đến nay, có 01 khu
cơng nghiệp trên địa bàn có 14 nhà đầu tư với diện tích 56,76 ha tại xã La Ngà; 01
cụm cơng nghiệp với diện tích gần 50 ha tại xã Phú Cường, 01 điểm công nghiệp và
01 cơ sở may công nghiệp hoạt động hiệu quả. Xây dựng nơng thơn mới đã có nhiều
chuyển biến tích cực; năm 2019 huyện có 13/13 xã đạt chuẩn nơng thơn mới, năm
2020 có 04/13 xã đạt chuẩn nơng thơn mới nâng cao. Văn hoá - xã hội tiếp tục phát
triển và đạt được nhiều kết quả tích cực.
Đến nay, Định Quán có 07 trường trung học phổ thơng và 01 Trung tâm giáo
dục nghề nghiệp - Giáo dục thường xuyên, 67 trường Trung học cơ sở, tiểu học và
mầm non. Tổng số học sinh các cấp gần 60.000 học sinh, 14/14 xã, thị trấn hoàn thành
phổ cập giáo dục bậc trung học. Về Y tế có 01 Bệnh viện đa khoa khu vực; 14/14 xã,
thị trấn được công nhận đạt Bộ tiêu chí quốc gia về y tế; về văn hố Ấp văn hóa đạt
91,02%, gia đình văn hóa đạt 96,3%; cơ quan có đời sống văn hóa 100%.


7

2.2. Thực trạng việc xây dựng gia đình hiện nay tại huyện Định Quán
Những năm qua công tác xây dựng gia đình đã và đang được các cấp, các
ngành quan tâm và đầu tư có hiệu quả qua các phong trào như: Tồn dân đồn kết
xây dựng đời sơng văn hóa, Xây dựng gia đình văn hóa; nhiều mơ hình câu lạc bộ
thực hiện đạt kết quả tốt như: Câu lạc bộ Gia đình ni con khỏe, dạy con ngoan; Câu
lạc bộ Ông bà mẫu mực con cháu thảo hiền; gia đình hạnh phúc; Câu lạc bộ Gia đình
nơng dân hạnh phúc và phát triển bền vững, Câu lạc bộ Nam giới nói khơng với bạo
lực gia đình... Gia đình đóng vai trị quan trọng trong việc hình thành và hoàn thiện
nhân cách của con người, là nơi đào tạo và cung cấp nguồn nhân lực cho sự phát triên
kinh tế - xã hội của huyện. Tuy nhiên, công tác xây dựng gia đình hiện nay cịn gặp

khơng ít những khó khăn. Nhận thức của khơng ít người về vai trị của gia đình có
lúc, có nơi chưa đầy đủ; mặt trái của cơ chế thị trường và lối sống thực dụng đã tác
động mạnh đến các giá trị đạo đức và lối sống.
Việc thực hiện Luật hôn nhân và gia đình cịn bất cập; tình trạng ly thân, ly
hơn, sống chung khơng qua kết hơn có xu hướng gia tăng, trẻ em bị xâm hại, trẻ em
vi phạm pháp luật... diễn biến phức tạp, tệ nạn xã hội đã và đang xâm nhập vào từng
gia đình.
Nhận thức được tầm quan trọng của gia đình trong việc phát triển xã hội, trong
những năm qua bên cạnh việc đẩy mạnh các hoạt động phát triển kinh tế - xã hội, giữ
vững an ninh, chính trị và trật tự an tồn xã hội trên địa bàn, các hoạt động xây dựng
môi trường văn hóa trong đó có ấp văn hóa, gia đình văn hóa ln được địa phương
quan tâm. Cơng tác xây dựng gia đình thực hiện ngày càng có hiệu quả với việc đẩy
mạnh tuyên truyền, vận động nâng cao nhận thức cộng đồng về xây dựng gia đình no
ấm, bình đẳng, tiến bộ, hạnh phúc; xây dựng các mơ hình, tổ chức các hoạt động đưa
cơng tác gia đình đi vào nề nếp, có chất lượng. Trong đó các mơ hình phịng, chống
bạo lực gia đình, câu lạc bộ gia đình được triển khai trên địa bàn đang mang lại kết
quả khả quan. Cụ thể như sau:
2.2.1. Kết quả thực hiện các mục tiêu
- Mối quan hệ giữa vợ và chồng: Hầu hết các cuộc hôn nhân đăng ký kết hôn
theo đúng quy định pháp luật, 95% nam, nữ thanh niên trước khi kết hôn được trang
bị kiến thức cơ bản về gia đình và phịng chống bạo lực gia đình, giảm 35-40% các
vụ bạo lực gia đình hàng năm.
- Mối quan hệ giữa mẹ và con cái: 95% cha mẹ có con dưới 6 tuổi được cung
cấp thơng tin kiến thức và kỹ năng ni dạy, chăm sóc con cái; 95% hộ gia đình tạo


8

điều kiện cho trẻ em phát triển toàn diện về thể chất, trí tuệ, đạo đức và tinh thần, số
vụ bạo lực với trẻ em giảm được 50%.

- Mối quan hệ giữa người cao tuổi và con cháu trưởng thành: 90% hộ gia đình
có người cao tuổi được cung cấp thơng tin về chính sách, pháp luật với người cao
tuổi; có khoảng 95% hộ gia đình thực hiện chăm sóc, phụng dưỡng người cao tuổi,
số vụ bạo lực gia đình với người cao tuổi giảm 50%
- Hỗ trợ xây dựng gia đình hạnh phúc, bền vững: Hiện nay có 98,4% số hộ đạt
danh hiệu gia đình văn hóa, 95% hộ gia đình nghèo, cận nghèo được cung cấp thơng
tin về chính sách, pháp luật và phúc lợi xã hội, các xã, thị trấn triên khai mơ hình lồng
ghép xây dựng gia đình hạnh phúc, phát triển bền vững cung cấp thông tin, kiến thức
và kỹ năng cho các thành viên gia đình về xây dựng gia đình hạnh phúc trên trang
thông tin điện tử của địa phương.
2.2.2. Công tác tuyên truyền, vận động, giáo dục đời sống gia đình được thực
hiện với nhiều hình thức phong phú
Cơng tác tun truyền đã được tổ chức hàng năm với nhiều hình thức phong
phú, đa dạng với nhiều đợt tập huấn, tổ chức tuyên truyền, phối hợp tổ chức hội thảo
về phòng, chống bạo lực gia đình, bình đẳng giới, dân số - kế hoạch hóa gia đình,
cơng tác truyền thơng, phổ biến pháp luật, tư vấn, hòa giải, tọa đàm, giao lưu trao đổi
kinh nghiệm... Ngoài các hoạt động trên, việc hướng dẫn và triển khai tổng hợp các
chỉ số về phòng, chống bạo lực gia đình và chỉ số về gia đình đến các xã, thị trấn để
kịp thời nắm bắt và triển khai các hoạt động ở cơ sở. Đồng thời, đã tổ chức tuyên
truyền các kiến thức đời sống gia đình; phịng chống các dịch bệnh, các kỹ năng phát
triển kinh tế gia đình... Mặt khác, các địa phương vận động các cá nhân, gia đình và
cụm dân cư tích cực tham gia phong trào "Tồn dân đồn kết xây dựng đời sống văn
hóa ở khu dân cư", tạo dư luận tích cực để từng bước xố bỏ các tập qn lạc hậu
trong hơn nhân, gia đình; tổ chức hội thảo, tọa đàm, nói chuyện chun đề về hơn
nhân gia đình, trao đổi kinh nghiệm về kỹ năng, kiến thức ni dưỡng, giáo dục con
cái, chăm sóc người già; củng cố và xây dựng gia đình theo tiêu chí "Mỗi cặp vợ
chồng chỉ có một hoặc hai con: no ấm, bình đẳng, tiến bộ và hạnh phúc"; tổ chức các
hoạt động văn hóa - văn nghệ, thể thao...
Hàng năm huyện phối hợp với Sở văn hóa Thể thao và Du lịch tỉnh Đồng Nai
tổ chức các buổi tư vấn cộng đồng cho các bậc cha mẹ về cách chăm sóc và giáo dục

con, bí quyết xây dựng gia đình hạnh phúc, tun truyền Luật Hơn nhân và gia đình;
Luật Bảo vệ chăm sóc, giáo dục trẻ em, Luật Phịng, chống bạo lực gia đình, Luật


9

Bình đẳng giới, các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến lĩnh vực dân số gia
đình và trẻ em; kỹ năng sống, kỹ năng làm cha mẹ, kỹ năng ứng xử giữa các thành
viên trong gia đình và ngồi xã hội, hầu hết các gia đình đều được trang bị, cung cấp
những kiến thức cơ bản về đời sống gia đình. Tuyên truyền giáo dục nâng cao nhận
thức của gia đình qua lợi ích của các loại phương tiện thơng tin hiện có và tầm quan
trọng của việc sử dụng, tiếp cận các loại phương tiện thông tin khác nhau; những tiến
bộ mới về khoa học kỹ thuật trong cuộc sống.
Thực hiện cơng tác gia đình, hàng năm Ban chỉ đạo huyện đã ban hành kế
hoạch chỉ đạo các ban ngành, đoàn thể huyện, các xã, thị trấn tổ chức Ngày hội gia
đình văn hóa, tạo điều kiện để các gia đình văn hóa tiêu biểu trên địa bàn huyện có
dịp giao lưu trao đổi kinh nghiệm trong cơng tác xây dựng gia đình hạnh phúc, bình
đẳng, tiến bộ tại huyện và tham gia giao lưu Ngày hội văn hóa gia đình cấp tỉnh.
Huyện tổ chức tọa đàm, nói chuyện chun đề về phịng chống bạo lực gia đình, xây
dựng gia đình hạnh phúc, tổ chức các hoạt động hưởng ứng ngày Quốc tế hạnh phúc
20/3, tổ chức tuyên truyền băng rôn, họp mặt và chạy Olympic hưởng ứng Ngày Quốc
tế Hạnh phúc.
Thực hiện “Đề án Tuyên truyền, giáo dục đạo đức, lối sống trong gia đình Việt
Nam giai đoạn 2010-2020”, hàng năm đã xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện đến
các xã, thị trấn. Các ấp tổ chức sinh hoạt định kỳ hàng tháng 01 lần. Nội dung sinh
hoạt chú trọng tuyên truyền về vị trí và vai trị của gia đình, những giá trị truyền thống
tốt đẹp của gia đình Việt Nam được gìn giữ và phát huy như hiếu nghĩa, thuỷ chung,
yêu thương đùm bọc lẫn nhau, cần cù trong lao động vươn lên trong cuộc sống, tuyên
truyền Luật Phòng, chống bạo lực gia đình, Luật Bình đẳng giới... Phát huy những
giá trị văn hố của gia đình trong thời kỳ mới như bình đẳng giới, vai trị của phụ nữ

trong gia đình và xã hội, phịng chống bạo lực gia đình... Phê phán lối sống thực dụng,
ích kỷ, thiếu sự quan tâm chia sẽ lẫn nhau, bạo lực gia đình, sự xung đột giữa các thế
hệ, những tệ nạn xã hội đang xâm nhập vào gia đình như rượu chè, cờ bạc, ma túy,
mại dâm, xâm hại tình dục trẻ em, trẻ em vi phạm pháp luật...Những biểu hiện tiêu
cực trong hôn nhân với người nước ngồi; tảo hơn, quan hệ tình dục và nạo phá thai
trước hơn nhân...
Nhân ngày gia đình Việt Nam 28/6 hàng năm huyện đều xây dựng kế hoạch,
hướng dẫn các cơ quan ban ngành đoàn thể huyện và các xã, thị trấn tổ chức các hoạt
động truyền thông vận động xã hội hưởng ứng ngày gia đình Việt Nam, tổ chức tuyên
truyền, giáo dục nâng cao nhận thức, trách nhiệm của lãnh đạo Đảng, chính quyền và


10

các tầng lớp nhân dân, tổ chức các hoạt động văn hóa vui chơi giải trí lành mạnh như:
hội thi, họp mặt giao lưu và tuyên dương các gia đình văn hóa tiêu biểu, nói chuyện
chuyên đề về xây dựng gia đình hạnh phúc... Tổ chức thăm hỏi các gia đình chính
sách, gia đình có hồn cảnh khó khăn trong cuộc sống.
Ngày gia đình Việt Nam 28/6 được tổ chức khá chặt chẽ và hiệu quả ở các cấp,
các ngành, đồn thê với nhiều hình thức tố chức đa dạng, phong phú phù hợp với từng
địa phương, từng đối tượng, ngày gia đình Việt Nam dần dần đi sâu vào lòng người
với những ấn tượng tốt đẹp về các sân chơi bổ ích, lý thú tạo được khơng khí đầm ấm
giữa các gia đình. Chủ động và tích cực đẩy mạnh phong trào đến cơ sở, lan tỏa rộng
lớn tới mọi nhà, mọi người, đánh thức một bộ phận nhân dân ở vùng sâu, vùng xa
vùng đồng bào dân tộc có những suy nghĩ lệch lạc về gia đình và vai trị của gia đình
trong q trình hình thành và phát triển xã hội. Từ đó có nhiều người hiểu thêm về
gia đình, về mối quan hệ giữa cộng đồng với xã hội, về bình đẳng trong gia đình, về
vai trị, trách nhiệm của gia đình đối với xã hội, về vai trò của cha mẹ đối với con cái,
quan hệ và bình đẳng giữa vợ và chồng, quan hệ giữa con cái đối với cha mẹ...
2.3. Những ưu điểm và hạn chế trong việc xây dựng gia đình hiện nay tại

huyện Định Quán
2.3.1. Ưu điểm
Công tác xây dựng gia đình được sự quản lý về mặt nhà nước đã góp phần thúc
đẩy nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân, tạo điều kiện cho gia đình
thực hiện chức năng chăm sóc tình cảm, tinh thần đặc biệt là chăm sóc cuộc sống cho
trẻ em, người già ngày càng tốt hơn.
Mơ hình Câu lạc bộ gia đình được củng cố đi vào nề nếp, các gia đình tham
gia sinh hoạt được cung cấp, trao đổi các kiến thức về ni dạy con, xây dựng gia
đình hạnh phúc, phát triển kinh tế gia đình... góp phần tích cực trong cơng tác xây
dựng gia đình trong thời kỳ mới. Mơ hình nhóm phịng, chống bạo lực gia đình được
thành lập đã đáp ứng nhu cầu bức xúc của nhân dân nhằm mục đích ngăn ngừa giảm
thiểu tác hại của tệ nạn bạo lực gia đình đối với các gia đình và cộng đồng.
Nhiều vụ bạo hành trong gia đình được phát hiện và ngăn chặn kịp thời; nhiều
người được tư vấn về sức khỏe sinh sản, giáo dục kĩ năng sống; nhiều nạn nhân bị
bạo lực gia đình được hỗ trợ tư vấn, giúp đỡ; nhận thức về vai trị, trách nhiệm của
gia đình đối với xã hội, đối với việc giáo dục nhân cách cho các thành viên trong gia
đình được chú trọng.


11

Nhiều gia đình được tạo điều kiện thuận lợi hồn thành các chức năng cơ bản
của gia đình, đó là phát triển kinh tế, cải thiện đời sống, xây dựng gia đình ấm no,
hạnh phúc. Việc giáo dục truyền thống gia đình, bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em,
chăm sóc phụng dưỡng ơng bà, cha mẹ được tăng cường; việc thực hiện nếp sống
mới, giữ gìn vệ sinh môi trường được phát huy.
2.3.2. Hạn chế
Bên cạnh những kết quả đạt được, cơng tác xây dựng gia đình vẫn còn những
hạn chế nhất định do mặt trái của cơ chế thị trường trong đời sống xã hội hiện nay,
để lại những hậu quả nghiêm trọng, sự xuống cấp về đạo đức trong một số gia đình.

Các tệ nạn xã hội còn xảy ra và diễn biến phức tạp, trẻ em bị xâm hại, trẻ em vi phạm
pháp luật đang có chiều hướng gia tăng.
Một số gia đình do phải tập trung nhiều thời gian vào việc phát triển kinh tế
gia đình nên phần nào đã xem nhẹ việc chăm sóc, giáo dục và bảo vệ các thành viên
trong gia đình, đặc biệt là trẻ em.
Cơng tác tham mưu, chỉ đạo của các cấp, các ngành và cơ sở chưa được quan
tâm cụ thể, đúng mức. Công tác tuyên truyền, vận động ở một số nơi chưa được đẩy
mạnh, nhất là cơ sở. Nhận thức của xã hội về vị trí, vai trị của gia đình chưa thật đầy
đủ, nhiều vấn đề bức xúc của gia đình chưa được coi trọng.
Công tác phổ biến tuyên truyền giáo dục pháp luật tuy đã đạt nhiều kết quả,
song hình thức, nội dung tuyên truyền cũng chưa thật sự phong phú và phù hợp với
từng đối tượng, đặc biệt là ở vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc.
Hoạt động của các mơ hình gia đình như: nhóm phịng, chống bạo lực gia đình,
câu lạc bộ gia đình ở cơ sở chủ yếu bằng nguồn kinh phí đóng góp chưa được quan
tâm đầu tư nên hiệu quả hoạt động chưa cao, việc nhân rộng các mơ hình hay cũng
như xây dựng đường dây nóng tại cộng đồng cịn gặp nhiều khó khăn.
Cán bộ làm cơng tác gia đình cấp cơ sở là cán bộ bán chuyên trách và còn hoạt
động kiêm nhiệm, lương thấp nên gặp nhiều khó khăn trong việc quản lý, giám sát
các câu lạc bộ, các nhóm cộng đồng tại cơ sở; công tác phối hợp giữa các ngành, các
cấp đôi lúc thiếu đồng bộ; nhất là trong việc phân rõ chức năng, nhiệm vụ của các
ngành liên quan.


12

PHẦN 3: PHƯƠNG HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP CƠ BẢN TRONG VIỆC
XÂY DỰNG GIA ĐÌNH TẠI HUYỆN ĐỊNH QUÁN, TỈNH ĐỒNG NAI
3.1. Phương hướng cơ bản xây dựng gia đình tại huyện Định Quán
 Thứ nhất, xây dựng gia đình phải dựa trên pháp luật hiện hành
Xây dựng gia đình văn hóa, hịa thuận, hạnh phúc vừa là mong muốn vừa là

trách nhiệm của gia đình và tồn xã hội. Để giảm dần và đi đến xóa bỏ các hiện tượng
tiêu cực trong đời sống gia đình, cần phải xây dựng gia đình trên cơ sở tuân thủ pháp
luật hiện hành.
Các cấp chính quyền cần quan tâm đến cơng tác tun truyền và thực thi pháp
luật. Trong đó cần quan tâm nhiều đến việc tuyên truyền Luật Hôn nhân và gia đình
đến từng gia đình, từng người dân; mặt khác cần kiên quyết xử lý nghiêm minh, kịp
thời những vi phạm Luật Hơn nhân và gia đình như tảo hơn, tình trạng bạo lực gia
đình, tình trạng ngoại tình… Ngồi Luật Hơn nhân và gia đình là cơ bản thì các cấp
chính quyền cần nhanh chóng đưa vào thực tiễn cuộc sống các bộ luật và pháp lện có
liên quan đến gia đình như: Luật Bình đẳng giới, Luật Bảo vệ, chăm sóc và giáo dục
trẻ em, Luật Phịng chống bạo hành gia đình… nhằm góp phần tích cực trong việc
xây dựng gia đình Việt Nam theo hướng tiến bộ hạnh phúc.
Ngoài việc tuyên truyền, thực thi nghiêm chỉnh các bộ luật có liên quan đến
hơn nhân và gia đình, các cấp chính quyền cần quan tâm đào tạo một đội ngũ cán bộ
pháp luật có năng lực nhằm hướng dẫn thực thi và kiểm tra việc thực hiện các chính
sách, pháp luật có liên quan đến gia đình.
Pháp luật có vai trò cực kỳ quan trọng trong việc điều chỉnh các quan hệ hơn
nhân và gia đình. Để gia đình ổn định và phát triển chúng ta phải xây dựng gia đình
trên nền tảng của pháp luật hiện hành. Gia đình có ổn định và phát triển mới là cơ sở
cho sự ổn định và phát triển của xã hội.


Thứ hai, xây dựng gia đình phải gắn với sự phát triển kinh tế - xã

hội
Gia đình là một trong những lĩnh vực của đời sống xã hội, quan hệ gia đình là
một trong những quan hệ cơ bản trong xã hội. Giữa gia đình và xã hội có mối quan
hệ chặt chẽ với nhau, xã hội phát triển kéo theo sự phát triển của gia đình. Mặt khác,
gia đình phát triển phù hợp với sự phát triển của xã hội thì có tác dụng thúc đẩy xã
hội phát triển, ngược lại nếu sự biến đổi của gia đình khơng theo kịp với sự phát triển

xã hội thì nó khơng chỉ gây ra mâu thuẫn, tan rã gia đình mà cịn gây cản trở cho sự
phát triển xã hội. Bởi vậy, việc gắn gia đình với sự phát triển xã hội là một trong


13

những phương hướng cơ bản không những tạo ra sự ổn đình và phát triển của gia đình
mà cịn cho xã hội.


Thứ ba, kế thừa, giữ gìn và phát huy các các giá trị tốt đẹp của gia

đình truyền thống, đấu tranh loạt trừ những tư tưởng bảo thủ lạc hậu, những
ảnh hưởng tiêu cực của nền kinh tế thị trường và tồn cầu hóa; tiếp thu những
giá trị tiến bộ của thời đại
Ngày nay, khi mà kinh tế thị trường cùng với tồn cầu hóa và giao lưu văn hóa
đã tạo ra những biến đổi sâu sắc đến các giá trị truyền thống gia đình, đã tác động
khơng nhỏ đến các thiết chế gia đình, thì việc chúng ta giữ gìn, kế thừa và phát triển
những yếu tố tích cực của gia đình truyền thống Việt Nam là điều vơ cùng quan trọng
và cần thiết. Đó là việc xây dựng các mối quan hệ gia đình theo tơn ti, trật tự, nề nếp,
lễ nghĩa, kính trên, nhường dưới, con cái ln đặt chữ hiếu làm đầu, hết lịng kính
u và biết ơn các bậc sinh thành, biết ơn tổ tiên, cha mẹ yêu thương chăm sóc con
cái, vợ chồng sống với nhau thủy chung… Tuy nhiên, gia đình truyền thống cũng có
những mặt lạc hậu cần phải loại bỏ như tư tưởng gia trưởng của người chồng trong
gia đình, tư tưởng trọng nam khinh nữ, sự đa thê của người chồng, những hủ tục trong
kết hôn và ma chay… Do đó, để xây dựng gia đình ở huyện Định Quán cần phải phát
huy những truyền thống tốt đẹp và đấu tranh loại bỏ những mặt lạc hậu, tiêu cực của
gia đình phong kiến.
Những tác động của nền kinh tế thị trường, của tồn cầu hóa và giao lưu văn
hóa ngày nay đối với gia đình ở huyện Định Quán là hết sức to lớn. Cùng với sự phát

triển về kinh tế - xã hội, hệ thống các kênh truyền thông cũng được mở rộng không
ngừn. Bên cạnh việc cập nhật những tin tức về chính trị, xã hội, thì những thơng tin
về văn hóa, lối sống cũng tràn ngập trên các phương tiện thông tin. Những giá trị của
gia đình hiện đại, đặc biệt là xây dựng mối quan hệ bình đảng giữa nam và nữ, giữa
vợ và chồng, mối quan hệ dân chủ giữa cha mẹ và con cái, tơn trọng lợi ích cá nhân
của mỗi người, đang dần tác động tích cực đến từng gia đình ở huyện Định Quán.
Đồng thời, phải cần ngăn chặn những tác tại tiêu cực của lối sống văn hóa phương
Tây như lối sống tự do, cá nhân chủ nghĩa, đề cao lợi ích vật chất đã gây ra những
mâu thuẫn, chia rẽ trong gia đình, việc coi nhẹ các chuẩn mực của cuộc sống hàng
ngày, sự ngược đãi cha mẹ và người già, thậm chí cịn lạm dụng tình dục trẻ em…
đang len lỏi vào cuộc sống các gia đình.
 Thứ tư, xây dựng gia đình gắn liền với việc tăng cường các quan hệ
gắn bó cộng đồng và với các thiết chế ngồi gia đình


14

Trong những năm gần đây, dưới tác động của cơ chế thị trường, nhiều mối
quan hệ xã hội và gia đình ở huyện Định Qn có những biến đổi đáng lo ngại. Sự
khủng hoảng của các mối quan hệ gia đình, sự mở rộng và lây lan của các tệ nạn xã
hội đã tác động mạnh tới nhận thức và hành vi của mỗi thành viên trong nhiều gia
đình. Thực tế ở những xã, thị trấn làm tốt công tác an ninh trật tự, phòng chống các
tệ nạn xã hội, cũng chính là những nơi giữ gìn tốt nếp sống văn hóa truyền thống gia
đình. Ngược lại, ở những nơi buông lỏng việc giáo dục truyền thống, coi nhẹ các mối
quan hệ gia đình, dịng họ, cộng đồng cũng chính là nơi thường nảy sinh và lan rộng
các tệ nạn trong gia đình và ngồi xã hội. Từ thực tế đó, việc xây dựng gia đình hạnh
phúc, ấm no, tiến bộ khơng chỉ gói gọn trong từng gia đình, mà các gia đình cần đồn
kết, tương trợ, thương u đùm bọc nhau. Đó là một truyền thống quý báu của dân
tộc Việt Nam, của gia đình truyền thống Việt Nam.
3.2. Một số giải pháp góp phần xây dựng gia đình tại huyện Định Quán

 Thứ nhất, đổi mới và nâng cao nhận thức của các cấp chính quyền
và các tổ chức xã hội về gia đình và vị trí, vai trị, chức năng của nó trong xã
hội
Việc đổi mới và nâng cao nhận thức về gia đình, nhận thức về vị trí, vai trị và
chức năng của gia đình, trước hết bắt đầu từ nhận thức, quan điểm của các tổ chức
đảng, các tổ chức xã hội hội, chính quyền cơ sở ở huyện Định Quán và thay đổi cả
nhận thức trong từng thành viên gia đình là một trong những vấn đề cấp bách hiện
nay.
Trước hết, các cấp chính quyền, các đoàn thể quần chúng, các tổ chức xã hội
phải thấy được vai trị to lớn của gia đình đối với xã hội. Vấn đề xây dựng gia đình
tiến bộ, hạnh phúc không chỉ là việc riêng của từng gia đình, mà là trách nhiệm của
cả xã hội. Để xây dựng gia đình ở huyện Định Quán ngày càng phát triển thì các tổ
chức Đảng, chính quyền cùng các cấp, các ngành cần nhận thức đúng đắn về vị trí,
vai trị của gia đình. Cần có sự chỉ đạo kịp thời và quyết liệt đến các tổ chức xã hội,
các cấp chính quyền cơ sở trong việc nâng cao nhận thức về gia đình. Đồng thời, yêu
cầu các tổ chức xã hội như Hội Nông dân, Hội Phụ nữ, Đồn Thanh niên Cộng sản
Hồ Chí Minh, Mặt trận Tổ Quốc Việt Nam, các cấp chính quyền xã, thị trấn và cả
ban điều hành khu phố, ấp có nhận thức đúng đắn về vai trị của gia đình và có những
biện pháp thiết thực, đồng bộ trong việc xây dựng gia đình ở từng địa phương.
Thứ hai, cần thay đổi quan điểm nhận thức của các thành viên trong gia đình
cũng như của xã hội về các giá trị đạo đức gia đình cho phù hợp với sự phát triển của


15

xã hội hiện nay. Nâng cao nhận thức về gia đình cần đặt trong điều kiên của xã hội
hiện đại khi mà gia đình đang có sự biến đổi mạnh mẽ về cấu trúc, về chức năng và
về cả những giá trị đạo đức.
 Thứ hai, phát triển kinh tế, đẩy mạnh cơng nghiệp hóa, hiện đại
hóa nhằm nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho các gia đình

Mục đích của Đảng trong q trình đổi mới là làm cho các gia đình ấm no,
bình đẳng, tiến bộ và hạnh phúc. Đây chính là mục tiêu, là chuẩn mực cơ bản mà
chúng ta cần xây dựng, là đích hướng tới của mỗi gia đình Việt Nam. Ấm no, hạnh
phúc được hiểu là có đủ điều kiện kinh tế thỏa mãn nhu cầu chính đáng của các thành
viên trong gia đình về vật chất và tinh thần cơ bản phù hợp với lao động cống hiến,
là kết quả của sự lao động cần cù, sáng tạo, chính đáng của mỗi gia đình, mỗi thành
viên trong gia đình.
Để nâng cao đời sống kinh tế ở các gia đình thì phải có những giải pháp từ cả
phía các gia đình cũng như từ phía các cấp chính quyền huyện Định Quán.
Về phía các gia đình, cần coi chức năng kinh tế là chức năng cơ bản. Cần tích
cực, năng động trong hoạt động kinh tế, phải tìm tịi học hỏi các mơ hình kinh tế phù
hợp với hồn cảnh của mình. Gia đình phải có kế hoạch chi tiêu hợp lý để các thành
viên có đầy đủ sức khỏe để lao động và học tập. Mặt khác cần hướng cho con em
mình theo học các ngành nghề phù hợp với sự phát triển của địa phương, của đất
nước.
Về phía chính quyền, cần xây dựng chiến lược kinh tế - xã hội lấy con người
làm mục tiêu, quan tâm đến lợi ích của từng gia đình, của mỗi con người trong gia
đình. Đẩy mạnh q trình cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa, phát triển kinh tế thị trường
định hướng xã hội chủ nghĩa. Quan tâm và có những chính sách phù hợp để phát triển
kinh tế gia đình, khuyến khích và tạo điều kiện để các gia đình làm giàu chính đáng.
 Thứ ba, phát huy vai trị của hệ thống chính trị trong việc xây dựng
gia đình theo hướng bền vững, tiến bộ, hạnh phúc
Về vai trò của các tổ chức Đảng: cần thực sự đổi mới về tư duy, phương thức
lãnh đạo nhằm đáp ứng nhiệm vụ cao cả, là người tổ chức, lãnh đạo và xây dựng chế
độ xã hội mới trong đó có gia đình. Vấn đề gia đình cần được quan tâm nhiều hơn
nữa, phải có chiến lược lâu dài, tồn diện về gia đình gắn với chiến lược con người
và chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ
nghĩa xã hội. Các tổ chức Đảng ở cơ sở cần quan tâm sâu sắc hoàn cảnh từng gia đình
nhằm có định hướng đúng đắn và chỉ đạo kịp thời cho các cấp chính quyền chăm lo

16

cuộc sống vật chất và tinh thần cho các gia đình. Tạo điều kiện cho các gia đình
nghèo, gia đình có hồn cảnh khó khăn vươn lên có cuộc sống ấm no, hạnh phúc.
Đồng thời, xây dựng lối sống gương mẫu trong việc thực hiện cần, kiệm, liêm chính,
chí cơng vơ tư trong các gia đình cán bộ, đảng viên, phải thực sự là tấm gương mẫu
mực để các gia đình quần chúng tại địa phương noi theo và học tập.
Về vai trị của các cấp chính quyền: cần nâng cao hiệu quả quản lý nhằm tạo
điều kiện để phát huy vai trị của gia đình trong xã hội. Sắp xếp lại đội ngũ cán bộ,
kiện toàn cơ cấu bộ máy chính quyền theo hướng tinh giảm và hoạt động có hiệu quả.
Ngồi ra, cần tun truyền và vận động mọi người dân, mọi gia đình thực hiện tốt
Luật Hơn nhan và gia đình và các bộ luật, chính sách liên quan đến gia đình. Kiên
quyết đấu tranh và kịp thời xử lý những hành vi vi phạm Luật Hôn nhan và gia đình,
hành vi xâm phạm đến hạnh phúc gia đình.
Về vai trị của các đồn thể và các tổ chức xã hội: Cần vận động các tổ chức
Hội Liên hiệp phụ nữ, Hội Nông dân, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Đồn Thanh niên
cộng sản Hồ Chí Minh, tổ dân phố thực hiện tốt quy chế dân chủ cơ sở phù hợp với
tình hình kinh tế và xã hội từng địa bàn dân cư. Đồng thời, xây dựng các quy tắc ứng
xử dân chủ nhằm mở rộng và thực thi quyền làm chủ của công dân, trên cơ sở đó xây
dựng nếp sống dân chủ, văn minh trong gia đình, xây dựng mối quan hệ bình đẳng
giữa nam và nữ, giữa vợ và chồng nhằm loại bỏ lối sống gia trưởng, trọng nam khinh
nữ và tạo ra những điều kiện cho người phụ nữ phấn đấu đóng góp tích cực cho xã
hội.
 Thứ tư, xây dựng các chính sách văn hóa – xã hội phù hợp nhằm
phát huy những mặt tích cực, hạn chế những mặt tiêu cực, lạc hậu trong các
gia đình
Cần phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường, gia đình và các đồn thể, cộng đồng
ấp, khu phố cùng với các cấp chính quyền trong việc vận động thi hành các chính
sách, pháp luật có liên quan đến gia đình. Chú trọng việc cung cấp kiến thức, phương

pháp tư duy đúng đắn cho trẻ em, giáo dục những phẩm chất đạo đức của con người
mới, đặc biệt cần giáo dục truyền thống đạo đức của ông cha như tinh thần “uống
nước nhớ nguồn”, “tôn sư trọng đạo”, tôn trọng lễ phép với ông bà, cha mẹ, có hiếu
và vâng lời cha mẹ, đồn kết với anh em.
Tiếp tục duy trì và đẩy mạnh cuộc vận động tồn dân “Xây dựng gia đình văn
hóa”, “Khu phố văn hóa”, “Ấp văn hóa” với những nội dung cần cải tiến, thay đổi
cho phù hợp với điều kiện xã hội phát triển ngày nay. Xây dựng và nhân rộng các mô


17

hình gia đình điển hình, tiêu biểu; biểu dương kịp thời những gia đình vượt khó, gia
đình làm kinh tế giỏi, gia đình hạnh phúc…
Kế thừa và phát huy những giá trị truyền thống văn hóa tốt đẹp của gia đình
truyền thống. Tun truyền và khuyến khích lối sống tình nghĩa láng giềng, sống hịa
thuận giữa các gia đình. Thực hiện tốt các chính sách xã hội đối với gia đình, phát
triển hệ thống an sinh xã hội. Đầu tư hơn nữa cho chính sách dân số và kế hoạch hóa
gia đình.
 Thứ năm, kết hợp chặt chẽ giữa giáo dục gia đình, giáo dục nhà
trường và giáo dục xã hội trong việc rèn luyện nhân cách, đạo đức con người
mới và xây dựng gia đình hịa thuận, hạnh phúc
Về giáo dục gia đình: cần có sự kết hợp chặt chẽ giữa cha và mẹ trong việc
giáo dục con cái. Các bậc cha mẹ phải gương mẫu trong mọi hành động cử chỉ, lời
nói; lời nói phải đi đơi với việc làm cụ thể, cần tạo ra khơng khí hịa thuận trong gia
đình. Cha mẹ cần phải học hỏi và tự trang bị những kiến thức khoa học và phương
pháp sư phạm đúng đắn trong giáo dục con cái, không nên quá nghiêm khắc hoặc quá
nuông chiều con cái mà phải liên kết giữa phương pháp giáo dục truyền thống và hiện
đại, kết hợp giữa quyền uy và tình thương, sự khoan dung. Khuyến khích tư duy sáng
tạo độc lập của con cái. Luôn đối xử công bằng, không nên có sự phân biệt đối xử
giữa con trai và con gái, giữa đứa lớn và đứa nhỏ.

Về giáo dục nhà trường và xã hội: các cấp chính quyền cần đầu tư kinh phí
nhiều hơn nữa cho ngành giáo dục, quan tâm nhiều hơn nữa đến phổ cập giáo dục
tiểu học nhằm khuyến khích trẻ em đi học, hạn chế và tiến đến chấm dứt tình trạng
bỏ học ở trẻ em. Cần có chính sách thu hút nhân tài, chính sách đào tạo nâng cao trình
độ, xây dựng đội ngũ giáo viên có năng lực, có đạo đức tư cách và nhiệt tình có trách
nhiệm trong cơng tác “trồng người”. Các trường phổ thông cần quan tâm dành thời
gian cho các môn Giáo dục đạo đức, Giáo dục công dân, sinh hoạt Đoàn, giáo dục
truyền thống và tổ chức các buổi nói chuyện ngoại khóa về giáo dục giới tính, giáo
dục gia đình cho học sinh.


18

PHẦN KẾT LUẬN
Sức mạnh và sự ổn định của một dân tộc phụ thuộc vào gia đình. Gia đình là
tế bào của xã hội, gia đình và sự phát triển kinh tế xã hội có mối liên quan chặt chẽ
với nhau, tác động qua lại nhau. Gia đình đã thay đổi phù hợp với điều kiện khách
quan của sự phát triển xã hội để từ đó nhận thấy nhiều trách nhiệm xã hội mới đang
được trao cho gia đình, làm dầy thêm gáng nặng vốn có của gia đình. Vẫn biết rằng
gia đình là nơi mỗi thành viên được ni dưỡng về vật chất và tinh thần từ tấm bé, là
chỗ dựa khi cuộc sống ở ngoài xã hội gặp khó khăn, ai đi đâu, dù xa hay gần cũng
đều mong quay về nhà. Nhưng thời nay, trong nhiều hoàn cảnh gia đình khơng cịn
là tổ ấm nữa. Tiến trình cơng nghiệp hố sẽ làm cho xã hội đổi thay hơn trong tương
lai; nền văn hoá tiêu thụ, kinh tế thị trường, lối sống đô thị với sự đề cao tự do cá
nhân... làm cho gia đình đã có rất nhiều bước phát triển nhưng cũng khiến giá trị đích
thực của gia đình đang có chiều hướng thối hố. Trách nhiệm giáo dục gia đình càng
là một thử thách lớn. Trách nhiệm đó thuộc về chính chúng ta, những con người trẻ
tuổi đầy niềm tin, nhiệt huyết, là cả tương lai của dân tộc. Và cho dù gia đình có biến
đổi ra sao đi nữa, chúng ta vẫn hy vọng gia đình sẽ mãi là chiếc nơi, là tổ ấm, nơi ấy
thoả mãn nhu cầu vật chất và nhu cầu tinh thần của mỗi con người.

Gia đình hiện nay và trong tương lai về bản chất vẫn luôn là tế bào của xã hội,
là một thiết chế cơ bản của xã hội, là tổ ấm, nơi nương tựa quan trọng nhất của mỗi
con người. Gia đình Việt Nam nói chung và gia đình ở Định Qn nói riêng, đang tỏ
rõ sức sống mãnh liệt của nó trong hồn cảnh mới và trở thành một nhân tố quan
trọng góp phần quyết định vào thắng lợi của sự nghiệp đổi mới đất nước và hội nhập
quốc tế, nhằm thực hiện mục tiệu xây dựng xã hội Việt Nam: dân giàu, nước mạnh,
xã hội công bằng, dân chủ, văn minh.


19

TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Bùi Đình Châu (2002), Văn hóa gia đình, Nxb Văn hóa thơng tin, Hà Nội.
2. C.Mac và Ph.Ăng-Ghen (1995), Tồn tập, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật,
Hà Nội.
3. Đảng cộng sản Việt Nam (2021), Văn kiện Đại hội Đại biểu toàn quốc lần
thứ XIII, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội.
4. Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh (2021), Giáo trình Chủ nghĩa xã
hội khoa học, Nxb Lý luận chính trị, Hà Nội.
5. Huyện ủy Định Quán (2020), Văn kiện Đại hội Đại biểu Đảng bộ huyện
lần thứ XIII.
6. Lê Minh (1994), Văn hóa gia đình Việt Nam và sự phát triển xã hội, Nxb
Lao động, Hà Nội.
7. Quốc Hội (2014), Luật Hơn nhân và gia đình, Nxb Chính trị quốc gia Sự
thật, Hà Nội.
8. Vũ Ngọc Khánh (2007), Văn hóa gia đình Việt Nam, Nxb Thanh niên, Hà
Nội.