(LUẬN văn THẠC sĩ) giáo dục đạo đức cho học sinh trường tiểu học nguyễn văn triết, quận thủ đức, thành phố hồ chí minh

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

LUẬN VĂN THẠC SĨ
PHAN NGUYỄN DIỆU HUYỀN

GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC CHO HỌC SINH TRƯỜNG
TIỂU HỌC NGUYỄN VĂN TRIẾT, QUẬN THỦ ĐỨC,
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

NGÀNH: GIÁO DỤC HỌC – 601401

SKC007518

Tp. Hồ Chí Minh, tháng 07/2017

TIEU LUAN MOI download :


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM KỸ THUẬT
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
--------

LUẬN VĂN THẠC SĨ
PHAN NGUYỄN DIỆU HUYỀN

GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC CHO HỌC SINH
TRƢỜNG TIỂU HỌC NGUYỄN VĂN TRIẾT,
QUẬN THỦ ĐỨC, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

NGÀNH: GIÁO DỤC HỌC – 601401
Hƣớng dẫn khoa học:
TS. ĐOÀN THỊ HUỆ DUNG

Tp. Hồ Chí Minh, tháng 07/2017

TIEU LUAN MOI download :


A

TIEU LUAN MOI download :


B

TIEU LUAN MOI download :


C

TIEU LUAN MOI download :


LÝ LỊCH KHOA HỌC
I. LÝ LỊCH SƠ LƢỢC
Họ và tên: Phan Nguyễn Diệu Huyền

Giới tính: Nữ

Ngày, tháng, năm sinh: 10/10/1991

Nơi sinh: Quảng Ngãi

Quê quán: Quảng Ngãi

Dân tộc: Kinh

Chỗ ở hiện nay: B2-08F Chung cƣ Hoàng Kim Thế Gia, 31 Trƣơng Phƣớc
Phan, phƣờng Bình Trị Đơng, quận Bình Tân, Thành phố Hồ Chí Minh
Điện thoại: 01238.367.368
Email:
II. Q TRÌNH ĐÀO TẠO
1. Đại học :
Hệ đào tạo: Hệ chính quy

Thời gian đào tạo từ 09/2009 – 09/2013

Nơi học: Trƣờng Đại học Quốc tế Hồng Bàng
Ngành học: Quan hệ quốc tế
Hệ đào tạo: VB2 – Vừa học vừa làm

Thời gian đào tạo từ 09/2015 – 09/2018

Nơi học: Trƣờng Đại học Sƣ Phạm Thành phố Hồ Chí Minh
Ngành học: Giáo dục tiểu học
2. Thạc sĩ:
Hệ đào tạo: Hệ chính quy

Thời gian đào tạo từ 09/2015 – 04/2017

Nơi học: Trƣờng Đại học Sƣ Phạm Kỹ Thuật, Thành phố Hồ Chí Minh
Ngành học: Giáo dục học
Tên luận văn: Giáo dục đạo đức cho học sinh Trƣờng Tiểu học Nguyễn Văn Triết,
quận Thủ Đức, Thành phố Hồ Chí Minh
Ngày & nơi bảo vệ luận văn: 17/07/2017, Viện Sƣ Phạm Kỹ thuật, TP.Hồ Chí Minh

i

TIEU LUAN MOI download :


III. Q TRÌNH CƠNG TÁC CHUN MƠN KỂ TỪ KHI TỐT NGHIỆP
ĐẠI HỌC
Thời gian

Nơi công tác

Công việc đảm nhiệm

2014 – 7/2015

Công ty
Hoffmann – La Roche

Nhân viên

Từ 11/2016 – đến nay

Trƣờng Đại học Văn Lang,
Thành phố Hồ Chí Minh

Trị sự tịa soạn – Tạp chí
Khoa học Giáo dục

ii

TIEU LUAN MOI download :


LỜI CAM ĐOAN
Tơi cam đoan đây là cơng trình nghiên cứu của tôi.
Các số liệu, kết quả nêu trong luận văn là trung thực và chƣa từng đƣợc ai công
bố trong bất kỳ cơng trình nào khác.
TP. Hồ Chí Minh, ngày tháng năm 2017
Ngƣời cam đoan

Phan Nguyễn Diệu Huyền

iii

TIEU LUAN MOI download :


LỜI CẢM ƠN
Trong quá trình thực hiện luận văn này, tôi đã nhận đƣợc rất nhiều sự động
viên, giúp đỡ của thầy cơ, gia đình và bạn bè.
Lời đầu tiên, tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành và sâu sắc đến TS. Đoàn Thị
Huệ Dung, ngƣời đã quan tâm, động viên, tận tình hƣớng dẫn và hỗ trợ tơi trong

suốt q trình nghiên cứu cho tới khi tơi hồn thành luận văn này.
Tiếp đó, tơi xin bày tỏ lịng biết ơn đến Ban lãnh đạo, cùng các thầy cô giáo
khoa Giáo dục học, trƣờng Đại học Sƣ phạm Kỹ thuật Thành phố Hồ Chí Minh đã
truyền thụ những kiến thức và chia sẽ những kinh nghiệm quý báu cho tơi trong
suốt khóa học.
Bện cạnh đó, tơi xin gửi lời cảm ơn chân thành đến các thầy cô giáo Trƣờng
Tiểu học Nguyễn Văn Triết, quận Thủ Đức, Thành phố Hồ Chí Minh và nhiều anh
chị em lớp GDH 2015B đã giúp đỡ, góp ý và chia sẻ những tài liệu, kinh nghiệm
quý báu trong suốt quá trình thực hiện luận văn này.
Cuối cùng, tôi xin gửi lời cảm ơn đến bạn bè và những ngƣời thân trong gia
đình đã ln bên tôi, động viên, giúp đỡ và tạo nguồn động lực lớn cho tơi trong
suốt q trình học tập và nghiên cứu của mình.
Xin chân thành cảm ơn!
Thành phố Hồ Chí Minh, ngày 09 tháng 07 năm 2017
Ngƣời nghiên cứu

Phan Nguyễn Diệu Huyền

iv

TIEU LUAN MOI download :


TÓM TẮT LUẬN VĂN
Đạo đức là phẩm chất quan trọng nhất của nhân cách, là nền tảng xây dựng thế
giới tâm hồn của mỗi con ngƣời. Việc hình thành và phát triển các phẩm chất đạo
đức cho thế hệ trẻ là một trong những nhiệm vụ quan trọng của các nhà giáo dục.
Trong q trình tồn cầu hóa, với các chính sách mở cửa, hội nhập với thế giới cũng
có những tác động nhất định cả về mặt tích cực và tiêu cực đến lối sống, nhân cách
của một bộ phận nhỏ giới trẻ hiện nay. Tình trạng xuống cấp về mặt đạo đức của

thanh thiếu niên đang đƣợc báo động đỏ. Hơn bao giờ hết, vấn đề giáo dục đạo đức
cho học sinh cần phải đƣợc chú trọng nhiều hơn nữa. Kết quả nghiên cứu về hoạt
động giáo dục đạo đức cho học sinh tại Trƣờng tiểu học Nguyễn Văn Triết, quận
Thủ Đức, Thành phố Hồ Chí Minh cho thấy cán bộ quản lý, giáo viên và học sinh
đều nhận thức cao vai trò của việc giáo dục đạo đức. Tuy nhiên, hình thức và
phƣơng pháp giáo dục đạo đức chƣa phong phú và chƣa phù hợp dẫn đến chất
lƣợng giáo dục đạo đức của nhà trƣờng chƣa cao. Từ thực tế trên, ngƣời nghiên cứu
nhận thấy cần thiết phải thực hiện đề tài: “Giáo dục đạo đức cho học sinh Trƣờng
tiểu học Nguyễn Văn Triết, quận Thủ Đức, Thành phố Hồ Chí Minh”. Và đề tài tập
trung nghiên cứu tích hợp nội dung giáo dục đạo đức vào phân môn Tập đọc của
môn Tiếng Việt nhằm nâng cao chất lƣợng giáo dục đạo đức cho học sinh. Luận văn
đƣợc thực hiện gồm những nội dung sau:
Phần mở đầu: Xác định mục tiêu và đề ra các nhiệm vụ nghiên cứu, xác định
đối tƣợng và khách thể nghiên cứu, lập giả thuyết nghiên cứu, giới hạn phạm vi
nghiên cứu và lựa chọn các phƣơng pháp nghiên cứu để thực hiện các nhiệm vụ của
đề tài.
Phần nội dung: gồm ba chƣơng
Chƣơng 1: Trình bày cơ sở lý luận về giáo dục đạo đức
Đề tài tập trung nghiên cứu lịch sử vấn đề giáo dục đạo đức trên thế giới và tại
Việt Nam; các khái niệm cơ bản của đề tài; làm rõ một số vấn đề lý luận về đạo đức

v

TIEU LUAN MOI download :


và giáo dục đạo đức cho học sinh tiểu học; các hình thức giáo dục đạo đức; quy
trình tích hợp nội dung giáo dục đạo đức; và đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi tiểu học.
Chƣơng 2: Tìm hiểu thực trạng giáo dục đạo đức cho học sinh Trƣờng tiểu học
Nguyễn Văn Triết: Thực trạng hoạt động rèn luyện đạo đức của học sinh; Thực

trạng công tác giáo dục đạo đức cho học sinh; Thực trạng sắp xếp chƣơng trình
giảng dạy các mơn học có liên quan đến giáo dục đạo đức hiện nay.
Chƣơng 3: Căn cứ vào kết quả phân tích thực trạng, những ngun nhân và hạn
chế cịn tồn tại, tác giả xác định mục tiêu và xây dựng nội dung tích hợp giáo dục
đạo đức vào phân môn Tập đọc của môn Tiếng việt cho học sinh lớp ba ở Trƣờng
Nguyễn Văn Triết, Quận Thủ Đức, Thành phố Hồ Chí Minh. Và tác giả tiến hành tổ
chức thực nghiệm hai nội dung tƣơng ứng với hai mục tiêu giáo dục đạo đức đã đề
ra.
Phần kết luận: Trình bày kết luận, kiến nghị chung và gợi mở hƣớng phát triển
của đề tài.

vi

TIEU LUAN MOI download :


ABSTRACT
Ethics is the most important quality of personality, the foundation for formation
of everyone’s spirit world. The formation and development of moral qualities for
the young generation is one of the important tasks of the educators. During
globalization, with the open-door policies, the integration into the world has also
made certain impacts on the lifestyle and personality of a small part of the
contemporary youth in both positive and negative side. The moral degradation of
adolescent has been put on red alert. The moral education for students needs to get
more attention above all others. The study result of moral education for students at
Nguyen Van Triet Primary School, Thu Duc District, Ho Chi Minh City shows that
the managers, teachers and students are well aware of the role of moral education.
However, the form and method of moral education has not been diversified and
appropriate which leads to the low quality of moral education at school. From this
fact, the study maker has found out that it is necessary to make the topic: "Moral

education for students of Nguyen Van Triet Primary School, Thu Duc District, Ho
Chi Minh City" And the topic focuses on the study of moral education as to the
orientation of integration into Reading practice sub-task of Vietnamese language
subject to improve the quality of moral education for students. The thesis comprises
the following contents:
Introduction: Determine the target and put forward the study tasks, identify the
subjects and study objects, make study hypotheses, narrow the scope of study and
select study methods to perform the tasks of topic.
Content: Include 3 chapters
Chapter 1: Present the basis of reasoning about moral education.
The topic focuses on the history of moral education in the world and Vietnam;
the basic concepts of the topic; clarify some theoretical issues of morality and moral
education for primary students; forms of moral education; organization of moral

vii

TIEU LUAN MOI download :


education as to orientation of integration; and psychophysiological characteristics of
primary students.
Chapter 2: Learn about the current state of moral education for students at
Nguyen Van Triet Primary School: The current state of moral practice of students;
moral education for students; actual curriculum arrangement for subjects related to
moral education in contemporary time.
Chapter 3: Based on the results of the situation analysis, the existing causes and
limitations, the author proposes the ethical education as to orientation of integration
into the Reading practice sub-task of Vietnamese language subject for grade-3
students at Nguyen Van Triet Primary School, Thu Duc District, Ho Chi Minh City
as well as carries out the experimental studies on two contents corresponding to the

two put forwarded objectives of moral education.
Conclusion: Present general conclusion, recommend policies necessary for
vocational training association and suggest the direction of topic development

viii

TIEU LUAN MOI download :


MỤC LỤC
LÝ LỊCH KHOA HỌC................................................................................................................................................. i
LỜI CAM ĐOAN .........................................................................................................................................................iii
LỜI CẢM ƠN................................................................................................................................................................ iv
TÓM TẮT LUẬN VĂN ............................................................................................................................................. v
ABSTRACT ................................................................................................................................................................. vii
MỤC LỤC ...................................................................................................................................................................... ix
DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU VÀ CHỮ VIẾT TẮT ......................................................................................xii
DANH MỤC CÁC BẢNG ..................................................................................................................................... xiii
DANH SÁCH CÁC SƠ ĐỒ VÀ BIỂU ĐỒ ..................................................................................................... xiv
DANH MỤC PHỤ LỤC ........................................................................................................................................... xv
PHẦN MỞ ĐẦU ........................................................................................................................................................... 1
1. Lý do chọn đề tài.................................................................................................................................................. 1
2. Mục tiêu nghiên cứu ........................................................................................................................................... 4
3. Nhiệm vụ nghiên cứu ......................................................................................................................................... 4
4. Đối tƣợng và khách thể nghiên cứu ............................................................................................................... 4
5. Giả thuyết nghiên cứu ........................................................................................................................................ 4
6. Phạm vi nghiên cứu............................................................................................................................................. 4
7. Phƣơng pháp nghiên cứu ................................................................................................................................... 5
7.1. Phương pháp nghiên cứu lý luận ............................................................................................................... 5
7.2. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn ........................................................................................................... 5

7.3. Phương pháp thống kê toán học ................................................................................................................. 6
8. Kết cấu của luận văn ........................................................................................................................................... 6
Chƣơng 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC CHO HỌC SINH TIỂU HỌC .................. 8
1.1. LỊCH SỬ NGHIÊN CỨU VẤN ĐỀ GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC TRÊN THẾ GIỚI VÀ TẠI
VIỆT NAM ................................................................................................................................................................. 8
1.1.1. Trên thế giới .................................................................................................................................................. 8
1.1.2. Tại Việt Nam ............................................................................................................................................. 13
1.2. MỘT SỐ KHÁI NIỆM CƠ BẢN............................................................................................................. 19
1.2.1. Giáo dục ...................................................................................................................................................... 19
1.2.2. Đạo đức........................................................................................................................................................ 20
1.2.3. Giáo dục đạo đức ...................................................................................................................................... 21

ix

TIEU LUAN MOI download :


1.2.4. Tích hợp....................................................................................................................................................... 23
1.2.5. Quan điểm định hƣớng tích hợp .......................................................................................................... 24
1.3. MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ ĐẠO ĐỨC VÀ GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC CHO HỌC
SINH TIỂU HỌC .................................................................................................................................................. 24
1.3.1. Mục tiêu giáo dục đạo đức .................................................................................................................... 24
1.3.2. Nhiệm vụ, nội dung và phƣơng pháp giáo dục đạo đức cho học sinh Tiểu học .................. 25
1.3.3. Các hình thức giáo dục đạo đức ........................................................................................................... 31
1.4. CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA VIỆC GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC THÔNG QUA PHƢƠNG THỨC
TÍCH HỢP ............................................................................................................................................................... 34
1.4.1. Căn cứ vào đặc điểm tâm lí của học sinh tiểu học ......................................................................... 34
1.4.2. Căn cứ vào mục tiêu học tập ................................................................................................................. 35
1.4.3. Căn cứ vào trào lƣu sƣ phạm ................................................................................................................ 35
1.4.4. Căn cứ vào quan điểm dạy học cá thể ................................................................................................ 35

1.4.5. Căn cứ vào nguyên tắc giáo dục đảm bảo sự thống nhất giữa lí luận và thực tiễn .............. 36
1.5. ĐẶC ĐIỂM PHÂN MÔN TẬP ĐỌC CỦA MÔN TIẾNG VIỆT Ở TIỂU HỌC ................... 36
1.5.1. Đặc điểm của chƣơng trình mơn Tiếng Việt ở tiểu học ............................................................... 36
1.5.2. Đặc điểm phân môn Tập đọc của mơn Tiếng Việt ........................................................................ 37
1.6. QUY TRÌNH TÍCH HỢP NỘI DUNG GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC .................................................. 38
1.7. ĐẶC ĐIỂM TÂM SINH LÝ LỨA TUỔI TIỂU HỌC ..................................................................... 40
KẾT LUẬN CHƢƠNG 1 ................................................................................................................................... 45
Chƣơng 2 ....................................................................................................................................................................... 47
THỰC TRẠNG GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC CHO HỌC SINH TRƢỜNG TIỂU HỌC NGUYỄN
VĂN TRIẾT, QUẬN THỦ ĐỨC, TP. HỒ CHÍ MINH................................................................................. 47
2.1. KHÁI QUÁT VỀ TRƢỜNG TIỂU HỌC NGUYỄN VĂN TRIẾT, QUẬN THỦ ĐỨC, TP.
HỒ CHÍ MINH....................................................................................................................................................... 47
2.2. THỰC TRẠNG GDĐĐ CHO HỌC SINH TRƢỜNG TIỂU HỌC NGUYỄN VĂN TRIẾT,
QUẬN THỦ ĐỨC, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH................................................................................... 50
2.2.1. Thực trạng hoạt động rèn luyện đạo đức của học sinh trƣờng tiểu học Nguyễn Văn Triết,
quận Thủ Đức, TP. Hồ Chí Minh .................................................................................................................... 51
2.2.2. Thực trạng công tác giáo dục đạo đức cho học sinh Trƣờng tiểu học Nguyễn Văn Triết,
quận Thủ Đức, Thành phố Hồ Chí Minh ...................................................................................................... 59
2.2.3. Thực trạng giảng dạy các mơn học có liên quan đến giáo dục đạo đức .................................. 70
KẾT LUẬN CHƢƠNG 2 ................................................................................................................................... 74
Chƣơng 3 ....................................................................................................................................................................... 76

x

TIEU LUAN MOI download :


TÍCH HỢP NỘI DUNG GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC VÀO PHÂN MÔN TẬP ĐỌC CỦA MÔN
TIẾNG VIỆT CHO HỌC SINH LỚP BA, TRƢỜNG TIỂU HỌC NGUYỄN VĂN TRIẾT ........... 76
3.1. CÁC ĐỊNH HƢỚNG KHOA HỌC ĐỂ TÍCH HỢP NỘI DUNG GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC

VÀO PHÂN MÔN TẬP ĐỌC CỦA MÔN TIẾNG VIỆT CHO HỌC SINH LỚP BA, TRƢỜNG
TIỂU HỌC NGUYỄN VĂN TRIẾT, QUẬN THỦ ĐỨC, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH .......... 76
3.1.1. Mục đích của việc giáo dục đạo đức theo định hƣớng tích hợp ................................................ 76
3.1.2. Nguyên tắc giáo dục đạo đức theo định hƣớng tích hợp.............................................................. 77
3.2. XÁC ĐỊNH MỤC TIÊU VÀ XÂY DỰNG NỘI DUNG TÍCH HỢP GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC
VÀO PHÂN MÔN TẬP ĐỌC CỦA MÔN TIẾNG VIỆT CHO HỌC SINH LỚP BA ................. 79
3.2.1. Mục tiêu giáo dục đạo đức cho học sinh lớp ba.............................................................................. 79
3.2.2. Xác định mục tiêu và xây dựng nội dung giáo dục đạo đức cần tích hợp vào phân mơn
Tập đọc của môn Tiếng việt .............................................................................................................................. 79
3.2.3. Khảo sát ý kiến chuyên gia.................................................................................................................... 92
3.3. LẬP KẾ HOẠCH GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC THEO ĐỊNH HƢỚNG TÍCH HỢP ................... 95
3.4. THỰC NGHIỆM SƢ PHẠM ..................................................................................................................106
3.4.1. Mục tiêu thực nghiệm ...........................................................................................................................106
3.4.2. Nội dung thực nghiệm...........................................................................................................................106
3.4.3. Đối tƣợng thực nghiệm .........................................................................................................................107
3.4.4. Tiến trình thực nghiệm .........................................................................................................................107
3.4.5. Phân tích kết quả thực nghiệm ...........................................................................................................108
KẾT LUẬN CHƢƠNG 3 .................................................................................................................................114
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ..............................................................................................................................115
1. KẾT LUẬN ......................................................................................................................................................115
2. KIẾN NGHỊ......................................................................................................................................................116
3. HƢỚNG PHÁT TRIỂN ĐỀ TÀI .............................................................................................................117
TÀI LIỆU THAM KHẢO .....................................................................................................................................118
PHỤ LỤC ...................................................................................................................................................................- 1 -

xi

TIEU LUAN MOI download :

DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU VÀ CHỮ VIẾT TẮT
Ký hiệu, chữ viết tắt

STT

Viết đầy đủ

1

Bộ GD & ĐT

Bộ Giáo dục và Đào tạo

2

CBQL

Cán bộ quản lý

3

GDĐĐ

Giáo dục đạo đức

4

GV

Giáo viên

5

HS

Học sinh

6

NDTH

Nội dung tích hợp

7

Nxb

Nhà xuất bản

8

PPDH

Phƣơng pháp dạy học

9

SGK

Sách giáo khoa

10

STT

Số thứ tự

11

TP

Thành phố

xii

TIEU LUAN MOI download :


DANH MỤC CÁC BẢNG
STT
1
2
3
4

Nội dung
Bảng 1.1: Kế hoạch dạy học môn đạo đức ở trƣờng tiểu học
Việt Nam
Bảng 2.2: Nhận thức của học sinh Trƣờng tiểu học Nguyễn
Văn Triết về hoạt động rèn luyện đạo đức

Bảng 2.3. Nhận thức của học sinh về các phẩm chất đạo đức
cần giáo dục cho học sinh tiểu học hiện nay
Bảng 2.6: Thái độ của học sinh đối với việc thực hiện hành vi
đạo đức của bạn

Trang
27
43
44
48

5

Bảng 2.7: Mục tiêu giáo dục đạo đức cho học sinh

50

6

Bảng 2.9: Sự mong đợi của GV về thời lƣợng cần thiết để dạy
học môn đạo đức

54

7

Bảng 2.10: Hình thức tổ chức giáo dục đạo đức cho học sinh

55

8

Bảng 2.11: Phƣơng pháp giáo dục đạo đức cho học sinh

59

9

Bảng 2.12: Phân bố các bài học trong các môn học ở lớp 3

62

10

Bảng 3.1: Mục tiêu và nội dung giáo dục đạo đức đƣợc tích
hợp trong các bài tập đọc

75

11

Bảng 3.2: Số lƣợng mục tiêu giáo dục đạo đức đƣợc tích hợp
vào nội dung mơn học

96

12

Bảng 3.3: Mức độ phù hợp giữa nội dung giáo dục đạo đức
đƣợc tích hợp với nội dung môn học

96

13

Bảng 3.4: Mức độ phù hợp giữa việc tích hợp nội dung giáo
dục đạo đức với điều kiện của trƣờng

97

14

Bảng 3.5: Khả năng thực hiện của việc tích hợp nội dung giáo
dục đạo đức vào phân môn Tập đọc

98

15

Bảng 3.6: Phiếu điều tra trƣớc thực nghiệm

101

16

Bảng 3.7: Phiếu điều tra sau thực nghiệm

102

xiii

TIEU LUAN MOI download :


DANH SÁCH CÁC SƠ ĐỒ VÀ BIỂU ĐỒ
STT

Nội dung

Trang

1

Biểu đồ 2.4: Thái độ của học sinh đối với môn Đạo đức

46

2

Biểu đồ 2.5: Ý thức hành vi đạo đức của học sinh

47

3

4

5

Biểu đồ 2.8: Thời gian GV dành cho hoạt động giáo dục đạo

đức cho học sinh tiểu học
Hình 2.1: Trƣờng Tiểu học Nguyễn Văn Triết, Quận Thủ Đức,
TP. Hồ Chí Minh
Sơ đồ 1.2: Quy trình tích hợp nội dung giáo dục đạo đức cho
học sinh tiểu học

52

40

32

xiv

TIEU LUAN MOI download :


DANH MỤC PHỤ LỤC
STT

Danh mục

Trang

1

Phụ lục 1: Phiếu thăm dò ý kiến dành cho Cán bộ quản lý

116

2

Phụ lục 2: Phiếu thăm dò ý kiến dành cho Giáo viên

119

3

Phụ lục 3: Phiếu thăm dò ý kiến dành cho học sinh

122

4

Phụ lục 4: Phiếu trƣng cầu ý kiến chuyên gia

124

5

Phụ lục 5: Phiếu điều tra học sinh trƣớc thực nghiệm

125

6

Phụ lục 6: Phiếu điều tra học sinh sau thực nghiệm

126

7

Phụ lục 7: Danh sách cán bộ quản lý và giáo viên tham gia
nhận xét, đánh giá

127

8

Phụ lục 8: Danh sách học sinh tham gia thực nghiệm

128

9

Phụ lục 9: Một số hình ảnh minh họa

130

xv

TIEU LUAN MOI download :


PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng nói: “Có tài mà khơng có đức là người vơ dụng,
có đức mà khơng có tài thì làm việc gì cũng khó”. Trong sự nghiệp đổi mới toàn
diện đất nƣớc hiện nay, một ngƣời hoàn thiện tồn diện về nhân cách là con ngƣời
khơng chỉ có tài mà cần phải có đức. Nhân cách con ngƣời phải đƣợc xây dựng và

phát triển từ khi sinh ra, đặc biệt là ở lứa tuổi tiểu học – đây là cấp học có vị trí nền
móng trong hệ thống giáo dục quốc dân.
Việc hình thành và phát triển các phẩm chất đạo đức, tri thức cho thế hệ trẻ là
một trong những nhiệm vụ quan trọng, cấp thiết; đây cũng là một trong những
nhiệm vụ của nhà trƣờng nói riêng, của ngành giáo dục nói chung cần phải thực
hiện. Điều này đƣợc thể hiện rất rõ trong tƣ tƣởng đổi mới của nền giáo dục nƣớc
ta, luật giáo dục 2010: “Giáo dục tiểu học nhằm giúp học sinh hình thành những cơ
sở ban đầu cho sự phát triển đúng đắn và lâu dài về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm
mỹ và các kỹ năng cơ bản để học sinh tiếp tục học trung học cơ sở” (Điều 27 – Luật
Giáo Dục) [48].
Giáo dục đạo đức cho học sinh tiểu học là hoạt động nhằm xây dựng cho trẻ em
những tính cách nhất định và bồi dƣỡng cho các em những quy tắc, hành vi thể hiện
trong thái độ với bạn bè, gia đình, ngƣời khác và đối với Nhà nƣớc, Tổ quốc. Phải
giáo dục cho các em một cách tồn diện, vừa “hồng” vừa “chun”. Vì vậy cơng tác
giáo dục trƣớc tiên phải đặt chăm lo bồi dƣỡng đạo đức cho học sinh, coi đó là cái
căn bản, cái gốc cho sự phát triển nhân cách. Đối với các thế hệ trƣớc, bác Hồ luôn
căn dặn: “Trong công tác và trong sinh hoạt, chúng ta đều cố gắng làm gương
mẫu”, hoặc “Giáo dục các em là việc CHUNG của gia đình, trường học và xã hội.
Bố mẹ, thầy giáo và người lớn phải cùng nhau phụ trách; trước hết là phải làm
gương mẫu cho các em trong mọi việc” [26, tr. 74].
Trong việc giáo dục và đào tạo thế hệ sau, nhà trƣờng luôn thể hiện đƣợc vai trị
định hƣớng xã hội của mình. Nhà trƣờng truyền đạt cho thế hệ sau những tri thức,
giá trị, chuẩn mực chủ đạo của một xã hội. “Từ tiểu học, trung học cho đến đại học,

1

TIEU LUAN MOI download :


là nơi rèn luyện nhi đồng và thanh niên. Óc của những người trẻ tuổi trong sạch

như tấm lụa trắng. Nhuộm xanh thì nó sẽ xanh. Nhuộm đỏ thì nó sẽ đỏ. Vì vậy sự
học tập ở trường có ảnh hưởng rất lớn cho tương lai của thanh niên tức là tương lai
của nước nhà” [28, tr. 120]. Tuy nhiên theo bác Hồ cần phải có sự hỗ trợ của ba bộ
phận: “giáo dục trong nhà trường chỉ là một phần, cịn cần có sự giáo dục ngồi xã
hội và trong gia đình, để giúp cho việc giáo dục trong nhà trường được tốt hơn.
Giáo dục trong nhà trường dù tốt mấy, nhưng thiếu giáo dục trong gia đình và
ngồi xã hội thì kết quả cũng khơng hồn tồn” [29, tr. 591]. “Nếu nhà trường dạy
tốt mà gia đình dạy ngược lại, sẽ có những ảnh hưởng khơng tốt tới trẻ em và kết
quả cũng không tốt. Cho nên muốn giáo dục các cháu thành người tốt, nhà trường,
đoàn thể, gia đình, xã hội đều phải kết hợp chặt chẽ với nhau” [27, tr. 331].
Trong q trình đổi mới tồn diện nền kinh tế - xã hội, đất nƣớc ta đã đạt đƣợc
những thành tựu to lớn. Đời sống của nhân dân khơng ngừng đƣợc cải thiện, ngƣời
dân có nhiều điều kiện chăm lo việc học hành cho con cái. Hệ thống giáo dục nƣớc
ta cũng đạt đƣợc những thành tựu đáng tự hào trong việc góp phần bồi dƣỡng nhân
tài và đào tạo nguồn nhân lực cho đất nƣớc. Tuy nhiên, trong q trình tồn cầu
hố, với các chính sách mở cửa, hội nhập với thế giới cũng có những tác động nhất
định cả về mặt tích cực và tiêu cực đến lối sống, nhân cách của một bộ phận nhỏ
giới trẻ hiện nay. Tình trạng xuống cấp về mặt đạo đức của thanh thiếu niên đặc biệt
là ở học sinh đang đƣợc báo động đỏ.
Thực tế cho thấy, học sinh trƣờng tiểu học ở thành phố Hồ Chí Minh nói chung
và học sinh Trƣờng tiểu học Nguyễn Văn Triết, quận Thủ Đức nói riêng cũng
khơng tránh khỏi những tác động của môi trƣờng sống đến đạo đức của các em. Học
sinh tiểu học ngày nay rất nhạy cảm, dễ thích ứng với các hiện tƣợng tiêu cực ngồi
xã hội. Hiện tƣợng vơ lễ, nói tục, chửi bậy tăng lên, phong trào học tập đi xuống,
hiện tƣợng chán học lƣời học tăng vọt, truyền thống “tôn sư trọng đạo” bị chà đạp,
các hành vi nói đẹp lời hay chƣa đƣợc phổ biến. Đặc biệt, một số học sinh không
biết áp dụng kiến thức đã học vào thực tiễn. Hiện nay, trong trƣờng học sinh vừa
đƣợc học bài “Lễ phép vâng lời thầy, cô giáo” nhƣng chỉ chào hỏi thầy cô giáo dạy

2

TIEU LUAN MOI download :


mình. Hoặc học bài “Cảm ơn và xin lỗi” nhƣng các em không biết cảm ơn, xin lỗi
khi đƣợc ngƣời khác giúp hay bản thân làm điều gì đó khơng phải. Mặc dù các em
học bài “Giữ trật tự vệ sinh nơi cơng cộng” nhƣng ngay sau đó các em lại vứt rác
bừa bãi ở sân trƣờng. Nhiều tình trạng đi học khơng đúng giờ hay nói dối với ba mẹ
là sức khoẻ không tốt để không phải đến trƣờng. Một số em khơng chào hỏi ngƣời
lớn, ra đƣờng thì không chấp hành luật giao thông… Việc giáo dục đạo đức trong
nhà trƣờng thƣờng chú trọng tới nề nếp kỷ cƣơng với nội quy, những bài học trong
lý thuyết, sách vở, ít chú ý đến hành vi ứng xử thực tế, ít cho các em đƣợc trải
nghiệm qua những bài học. Chƣơng trình giáo dục đạo đức xuyên suốt trong cấp
bậc tiểu học, có đầy đủ tất cả những bài học về các giá trị đạo đức cho học sinh tiểu
học. Tuy nhiên, chƣơng trình sách giáo khoa q ơm đồm, nặng về lý thuyết và
chƣơng trình giáo dục đạo đức không thấy rõ phẩm chất nào là trọng tâm, chỗ nào
cần nhấn mạnh… Mặt khác, do thời gian hạn chế, nội dung kiến thức cần truyền tải
lại nhiều nên giáo viên phần lớn chỉ tập trung truyền thụ kiến thức mà ít để ý đến
tâm lý, nhu cầu của các em để quan tâm và định hƣớng hành vi đạo đức kịp thời.
Một số giáo viên chỉ tập trung vào dạy mơn Tốn, Tiếng Việt chứ khơng chú trọng
giảng dạy đạo đức cho các em. Bên cạnh đó, mải chạy theo cơn lốc xoáy của kinh
tế thị trƣờng, một số gia đình quên đi trách nhiệm giáo dục đao đức con cái, các em
không đƣợc trang bị những kỹ năng tối thiểu cũng nhƣ cách ứng xử trong cuộc sống
và chính sự thiếu quan tâm giáo dục của gia đình đã góp phần vào tình trạng đạo
đức bị giảm sút.
Trƣớc thực trạng đó, giáo dục đạo đức cho học sinh tiểu học càng trở nên cần
thiết và quan trọng. “Hiền, dữ phải đâu là tính sẵn/ Phần nhiều do giáo dục mà
nên”(Bài thơ “Nửa đêm” – Trích trong tập thơ Nhật ký trong tù của Hồ Chí Minh)
[25]. Đây là nhiệm vụ chính trị hàng đầu của nhà trƣờng nói chung và trƣờng tiểu
học nói riêng. Việc làm này cần phải có sự phối hợp chặt chẽ của gia đình, nhà

trƣờng và xã hội. Vì vậy, từ những thực tiễn trên, tác giả chọn đề tài: “Giáo dục đạo
đức cho học sinh Trường Tiểu học Nguyễn Văn Triết, quận Thủ Đức, Thành phố
Hồ Chí Minh” để làm đề tài nghiên cứu.

3

TIEU LUAN MOI download :


2. Mục tiêu nghiên cứu
Tích hợp nội dung giáo dục đạo đức vào phân môn Tập đọc của môn Tiếng Việt
cho học sinh lớp ba Trƣờng Tiểu học Nguyễn Văn Triết, Quận Thủ Đức, Thành phố
Hồ Chí Minh.
3. Nhiệm vụ nghiên cứu
Để thực hiện đƣợc mục tiêu trên, luận văn tập trung giải quyết các nhiệm vụ
nhƣ sau:
- Nghiên cứu cơ sở lý luận về giáo dục đạo đức.
- Nghiên cứu thực trạng giáo dục đạo đức cho học sinh Trƣờng Tiểu học
Nguyễn Văn Triết, Quận Thủ Đức, Thành phố Hồ Chí Minh.
- Tích hợp nội dung giáo dục đạo đức vào phân môn Tập đọc của môn Tiếng
Việt cho học sinh lớp ba ở Trƣờng Tiểu học Nguyễn Văn Triết, Quận Thủ Đức,
Thành phố Hồ Chí Minh.
4. Đối tƣợng và khách thể nghiên cứu
- Đối tƣợng nghiên cứu: Giáo dục đạo đức cho học sinh tiểu học.
- Khách thể nghiên cứu: Quá trình giáo dục đạo đức cho học sinh Trƣờng tiểu
học Nguyễn Văn Triết, Quận Thủ Đức, Thành phố Hồ Chí Minh.
5. Giả thuyết nghiên cứu
Hiện nay, việc tích hợp nội dung giáo dục đạo đức vào trong các môn học đã
đƣợc triển khai nhƣng chƣa đƣợc thực hiện tốt. Nếu áp dụng giáo dục đạo đức
thông qua phƣơng thức tích hợp nhƣ ngƣời nghiên cứu đã đề ra sẽ góp phần làm

tăng thời lƣợng giáo dục, kiến thức đƣợc củng cố thƣờng xuyên và học sinh sẽ có
những chuyển biến tích cực về nhận thức, thức độ và hành vi của bản thân.
6. Phạm vi nghiên cứu
Trong luận văn này, ngƣời nghiên cứu chọn học sinh ba khối lớp (lớp ba, lớp
bốn và lớp năm, mỗi khối một lớp làm mẫu) để khảo sát thực trạng hoạt động rèn
luyện đạo đức của học sinh. Vì, khối lớp một và lớp hai chƣa đủ nhận thức và khả
năng để có thể trả lời các câu hỏi trong bảng khảo sát nên ngƣời nghiên cứu không
tiến hành khảo sát bảng hỏi cho hai khối lớp này.

4

TIEU LUAN MOI download :


Đề tài tập trung nghiên cứu việc tích hợp nội dung giáo dục đạo đức vào phân
môn Tập đọc của môn Tiếng Việt cho học sinh lớp ba ở Trƣờng Tiểu học Nguyễn
Văn Triết, Quận Thủ Đức, Thành phố Hồ Chí Minh. Vì, tích hợp giáo dục đạo đức
vào các môn xã hội sẽ thuận lợi hơn các môn khoa học tự nhiên. Hơn nữa, mơn
Tiếng Việt là mơn có số tiết dạy nhiều nhất trong các môn xã hội. Ngoài ra, ở lứa
tuổi học sinh lớp ba, các em bắt đầu nhận thức đƣợc những việc xảy ra xung quanh
mình và đây là giai đoạn các em dễ dàng tiếp nhận những kiến thức mới.
7. Phƣơng pháp nghiên cứu
Đề tài sử dụng các phƣơng pháp nghiên cứu sau:
7.1. Phương pháp nghiên cứu lý luận
Phƣơng pháp nghiên cứu tài liệu: đọc, phân tích, tổng hợp, hệ thống hố các tài
liệu lý thuyết có liên quan về đạo đức, giáo dục đạo đức cho học sinh tiểu học, tích
hợp, quan điểm định hƣớng tích hợp, nội dung, phƣơng pháp, hình thức giáo dục
đạo đức cho học sinh tiểu học, cơ sở khoa học của việc giáo dục đạo đức thông qua
phƣơng thức tích hợp, đặc điểm phân mơn Tập đọc của môn Tiếng Việt để xây
dựng cơ sở lý luận cho đề tài.

7.2. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn
7.2.1. Phương pháp khảo sát bằng bảng hỏi
Sử dụng phƣơng pháp khảo sát bằng bảng hỏi để tìm hiểu thực trạng hoạt động
rèn luyện đạo đức của học sinh và thực trạng công tác giáo dục đạo đức cho học
sinh tại Trƣờng Tiểu học Nguyễn Văn Triết, Quận Thủ Đức, Thành phố Hồ Chí
Minh.
7.2.2. Phương pháp phỏng vấn
Sử dụng phƣơng pháp phỏng vấn sâu học sinh và giáo viên để thu thập thêm
thông tin về nguyên nhân của thực trạng giáo dục đạo đức tại Trƣờng Tiểu học
Nguyễn Văn Triết, Quận Thủ Đức, Thành phố Hồ Chí Minh.

5

TIEU LUAN MOI download :