PHONG CÁCH THƠ đậm đà TÍNH dân tộc

Dàn ý Tính dân tộc trong bài thơ Việt Bắc - Tố Hữu - mẫu 1
a) Mở bài:
- Giới thiệu đôi nét về tác giả Tố Hữu, tác phẩm Việt Bắc
- Nêu nhận định trong thơ Tố Hữu đậm chất dân tộc.
b) Thân bài:
* Giải thích như thế nào gọi là tính dân tộc
- Tính dân tộc được hiểu là một đặc tính nhưng đồng thời cũng là thước đo giá trị
của một tác phẩm văn học. Những tác phẩm văn chương lớn từ trước cho đến nay.
Mà những tác phẩm vừa mang tính nhân loại, vừa mang tính dân tộc sâu sắc.
- Trong văn học, tính dân tộc được thể hiện ở cả nội dung lẫn hình thức nghệ thuật.
Về nội dung, một tác phẩm mang tính dân tộc phải thể hiện được những vấn đề
nóng bỏng liên quan đến vận mệnh dân tộc, thể hiện được khát vọng, tình cảm và ý
chí của một dân tộc. Về hình thức, tác phẩm đó tiếp thu một cách sáng tạo tinh hoa
văn hóa của dân tộc. Nếu hiểu như thế thì thơ Tố Hữu mang phong cách nghệ thuật
“đậm đà bản sắc dân tộc”.

* Những biểu hiện của tính dân tộc trong bài thơ Việt Bắc:
- Về nội dung:
+ Bài thơ đề cập đến đề tài chiến tranh, hướng cảm xúc đến nghĩa tình thủy chung
cách mạng của con người Việt Nam trong kháng chiến, đó là một phẩm chất có ý
nghĩa truyền thống của dân tộc.
+ Bài thơ đã làm sống lại vẻ đẹp của thiên nhiên và con người Việt Bắc, vẻ đẹp của
cuộc sống chiến đấu gian khổ nhưng ấm áp tình người, vẻ đẹp của lịch sử cách
mạng Việt Nam một thời không quên.
- Về nghệ thuật:
+ Sử dụng thể thơ lục bát truyền thống kết hợp giọng cổ điển và dân gian, thể hiện
những nội dung tình cảm cách mạng có gốc rễ từ truyền thống tinh thần dân tộc,
làm phong phú cho thể thơ lục bát dân tộc.
+ Bài thơ sử dụng cách nói "mình - ta" và lối đối đáp của ca dao dân ca, tạo nên
một giọng thơ ngọt ngào thương mến, qua đó thể hiện những vấn đề có ý nghĩa
trọng đại của dân tộc.

- Về ngôn ngữ:
+ Bài thơ sử dụng từ ngữ và lối nói quen thuộc của dân tộc, những so sánh ví von
truyền thống nhưng lại biểu hiện được nội dung mới của thời đại.
+ Bài thơ có sự chuyển đổi linh hoạt về ngôn ngữ, giọng điệu, tạo nên hiệu quả
biểu đạt cao. Chất thơ mang đậm sắc màu núi rừng và cuộc sống của những người
dân Việt Bắc.

- Nhạc điệu: thể hiện chiều sâu tính dân tộc của nghệ thuật thơ Tố Hữu.
+ Phát huy tiếng nhạc phong phú của các câu thơ, diễn tả nhạc điệu bên trong của
tâm hồn, một thứ nhạc tâm tình mà ở bề sâu của nó là nhạc điệu cảm xúc dân tộc,
tâm hồn dân tộc.
+ Giai điệu thơ vừa ngọt ngào sâu lắng khi diễn tả tình cảm gắn bó thủy chung,
vừa sôi động hào hùng thể hiện cuộc chiến đấu và chiến thắng vẻ vang của dân tộc,
vừa tha thiết thành kính với hình ảnh Đảng và Bác Hồ kính yêu…
* Nhận xét, đánh giá:
- Tính dân tộc và ý nghĩa, giá trị của bài thơ "Việt Bắc" trong thơ ca dân tộc: Bài
thơ vừa đánh dấu một giai đoạn lịch sử của dân tộc, vừa nêu bật phẩm chất truyền
thống của con người Việt Nam trong chiến tranh.
- Tính dân tộc và sự thể hiện phong cách thơ Tố Hữu: Sự gắn bó tha thiết giữa hồn
thơ Tố Hữu và ấn tượng thơ của ông.
c) Kết bài
- Nêu cảm nghĩ của bản thân về tính dân tộc trong bài thơ "Việt Bắc".
2. Dàn ý Tính dân tộc trong bài thơ Việt Bắc mẫu 2
A. Mở bài:
- Nói đơi nét về tác giả Tố Hữu và những sáng tác của ông.
- Nêu nhận định trong thơ Tố Hữu đậm chất dân tộc.
B. Thân bài:
Nói qua về phong cách nghệ thuật cũng như đôi nét vè thơ ca của Tố Hữu.

1. Giải thích như thế nào được gọi là tính dân tộc
- Tính dân tộc được hiểu là một đặc tính nhưng đồng thời cũng là thước đo giá trị
của một tác phẩm văn học. Những tác phẩm văn chương lớn từ trước cho đến nay.
Mà những tác phẩm vừa mang tính nhân loại, vừa mang tính dân tộc sâu sắc.
- Trong văn học, tính dân tộc được thể hiện ở cả nội dung lẫn hình thức nghệ thuật.
Về nội dung, một tác phẩm mang tính dân tộc phải thể hiện được những vấn đề
nóng bỏng liên quan đến vận mệnh dân tộc, thể hiện được khát vọng, tình cảm và ý
chí của một dân tộc. Về hình thức, tác phẩm đó tiếp thu một cách sáng tạo tinh hoa
văn hóa của dân tộc. Nếu hiểu như thế thì thơ Tố Hữu mang phong cách nghệ thuật
“đậm đà bản sắc dân tộc”.

2. Những biểu hiện của tính dân tộc trong thơ ca Tố Hữu
- Tố Hữu là người sử dụng một cách điêu luyện các thể thơ dân tộc.
+ Thể loại lục bát được tác giả sử dụng thành công và được coi là thể loại sở
trường của Tố Hữu. Trong cuộc đời cầm bút của mình, Tố Hữu đã có nhiều bài lục
bát xuất sắc như: Việt Bắc, Kính gửi cụ Nguyễn Du, Khi con tu hú, Bài ca q
hương…
Tố Hữu cịn sử dụng thuần thục ngồi lục bát cịn có thể song thất lục bát. Bài thơ
dài Ba mươi năm đời ta có Đảng làm người đọc nhớ đến những câu thơ trong Đại
Nam quốc sử diễn ca.
+ Tố Hữu cịn sử dụng thành cơng các thể thơ bảy chữ và bốn chữ như: Bác ơi!
Theo chân Bác hoặc Lượm, Voi…
- Tố Hữu là người có biệt tài trong việc sử dụng những hình tượng quen thuộc
trong thơ ca dân tộc.
+ Nhà thơ sử dụng thành công những hình ảnh đối đáp kiểu dân gian:
Mình về mình có nhớ ta
Mười lăm năm ấy thiết tha mặn nồng.
+ Trong thơ Tố Hữu, ta thường gặp những hình ảnh bình dị, ấm áp tình đời:

Thương nhau chia củ sắn lùi


Bát cơm sẻ nửa, chăn sui đáp cùng.
hoặc:
Bầm ra ruộng cấy bầm run
Chân lội dưới bùn, tay cấy mạ non.
Mạ non bầm cấy mấy đon
Ruột gan bầm lại thương con mấy lần.
+ Nhiều khi, tác giải Tố Hữu như đã tạo ra được nhiều câu thơ đẹp lộng lẫy như
những áng thơ cổ điển (Việt Bắc, Kính gửi cụ Nguyễn Du). Nếu nói hơi thở của
văn học dân gian đậm nét sẽ khiến thơ Tố Hữu mang vẻ đẹp mềm mại, uyển
chuyển thì chất bác học của thơ cổ điển đã góp phần tạo nên sự sang trọng cho
những câu thơ:
Tiếng thơ ai động đất trời
Nghe như non nước vọng lời nghìn thu
Nghìn năm sau nhớ Nguyễn Du
Tiếng thương như tiếng mẹ ru những ngày.
- Âm điệu thơ
+ Có thể dễ dàng nhận thấy thơ Tố Hữu đầy nhạc. Đó vừa là nhạc của thơ, vừa là
nhạc của cõi lịng:
Tơi lại về quê mẹ nuôi xưa
Một buổi trưa, nắng dài bãi cát
Gió lộng xơn xao, sóng biển đu đưa
Mát rượi lòng ta ngân nga tiếng hát.
+ Thơ Tố Hữu sáng tạo trong việc ngắt nhịp để tạo nên hiệu quả thẩm mĩ
Thác / bao nhiêu thác / cũng qua
Thênh thênh là chiếc thuyền ta trên đời.

+ Lại có khi, Tố Hữu tạo nhạc bằng cách gieo vần, sử dụng từ láy:
Nỗi niềm chi rứa Huế ai
Mà mưa xối xả trắng trời Thừa Thiên.
+ Đọc thơ Tố Hữu, ta thường nghe giọng Huế ngọt ngào. Đây là điều mà Hoài
Thanh đã nhận ra sớm nhất khi ông khẳng định thơ Tố Hữu là tiếng thơ đầy “tình
thương mến”:
Huế ai, quê mẹ của ta ơi!
Nhớ tự ngày xưa, tuổi chín mười
Mây núi hiu hiu, chiều lặng lặng
Mưa nguồn gió biển, nắng xa khơi…
C. Kết luận
- Khơng có một nhà văn, nhà thơ đích thực nào lại từ bỏ đi q khứ, từ bỏ truyền
thơng văn hóa của dân tộc vì từ bỏ văn hóa dân tộc cũng có nghĩa là từ bỏ nguồn
sữa quy báu ni dưỡng hồn thơ mình. Như nhà thơ Hen-rich Hai-nơ đã có lần nói
rất hay rằng, nếu nhà thơ xa rời hiện thực thì anh ta sẽ “lơ lửng trên khơng” tựa
như Thần Ang-tê bị nhấc khỏi thần Mẹ Đát. Và cũng có thể nói về số phận nhà thơ
như thế nếu từ bỏ truyền thống văn học quý báu của ông cha.
-Trên con đường sáng tạo nghệ thuật thì người nghệ sĩ ln ln được ví von với
hình ảnh con ong cần mẫn vậy. Tố Hữu cũng đã tiếp thu những tinh hoa nghệ thuật
của dân tộc và việc tiếp thư truyền thống cịn gắn liền với sự sáng tạo khơng mệt
mỏi. Chế Lan Viên cho rằng, Tố Hữu đã khéo léo kết hợp được “cái hơi dân tộc”
với “màu sắc hiện đại” để tạo nên sự kết tinh mới cho thơ ơng. Và có thể nói tính
dân tộc đã tạo lên một Tố Hữu thành cơng.
3. Dàn ý Tính dân tộc trong bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu mẫu 3
A. Mở bài
- Giới thiệu tác giả, tác phẩm.
- Tính dân tộc trong thơ.
B. Thân bài

1. Giới thiệu ngắn gọn về vị trí văn học sử của bài thơ và đặc điểm phong cách ngệ
thuật thơ Tố Hữu: Việt Bắc là 1 đỉnh cao trong sự nghiệp thơ của Tố Hữu. Bài thơ
đã kết tinh được tính dân tộc đậm đà - một trong những đặc điểm nổi bật của
phong cách thơ Tố Hữu.
2. Trình bày vắn tắt về những phương diện biểu hiện tình dân tộc trong bài Việt
Bắc của Tố Hữu kèm dẫn chứng:
a) Tính dân tộc biểu hiện trong nội dung
- Đề tài chia tay giàu tính dân tộc: Cuộc chia tay lịch sự của những cán bộ cách
mạng miền xui và các đồng bào dân tộc được tác giả ví như đơi bạn tình.
- Chủ đề đậm đà tính dân tộc:
+ Dựng lên bức tranh thiên nhiên, cuộc sống Việt Bắc chân thực, sống động, nên
thơ, gợi cảm (bức tranh tứ bình về thiên nhiên và con người Việt Bắc). Hiện thực
sôi động hào hùng của những cuộc kháng chiến (Những đường Việt Bắc của ta,
dạo miền ngược... thêm trường các khu ...).
+ Khẳng định nghĩa tình gắn bó thắm thiên của những con người Việt Bắc, với
nhân dân, với đất nước. Đó là ân tình cách mạng mà chiều sau là truyền thống đạo
lí thủy chung của dân tộc ... Đây cũng là lẽ sống lớn, tình cảm lớn tập trung trong
thơ của Tố Hữu.

b) Tính dân tộc biểu hiện trong các hình thức nghệ thuật
+ Sử dụng thành cơng thể thơ lục bác vừa cổ điển, vừa dân dã, vừa hiện đại (Mình
có nhớ những ngày ... Tân trào hồng thái ...).
+ Vận dụng hiệu quả lời ăn, tiếng nói giản dị của nhân dân trong đời sống và ca
dao (Tiêu biểu đại từ ta mình).
+ Giọng thơ tâm tình, ngọt ngào, tha thiết (đại từ ta - mình, điệp ngữ mình đi /
mình về, các tiểu đối, hệ thống từ láy: tha thiết, bâng khuân,...) đánh giá chung:
Việt Bắc thể hiện tính dân tộc đậm đà từ nội dung trữ tình tới nghệ thuật trữ tình.
Vì thế, bài thơ dễ dàng tạo được tiếng nói đồng ý, đồng tình của người đọc.
C. Kết bài
Cảm nghĩ của người đọc

4. Dàn ý Tính dân tộc trong bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu mẫu 4


1. Tính dân tộc thể hiện ở thể thơ Lục bát (thể thơ truyền thống của dân tộc). Giọng
thơ mềm mại, uyển chuyển, giàu tính nhạc, dễ đi vào lịng người:
Nhớ gì như nhớ người yêu
Trăng lên đầu núi năng chiều lưng nương
Nhớ từng bản khói cùng sương
Sớm khuya bếp lửa người thương đi về
2. Tính dân tộc thể hiện qua hình thức hát đối đáp trong ca dao trữ tình truyền
thống. Thường là hát đối đáp giữa nam và nữ qua đó bộc lộ tình u q hương đất
nước con người. Ở đây, người về xuôi và người VB đối đáp với nhau.
3. Tính dân tộc thể hiện ở cách xưng hơ: ta – mình mộc mạc, dân dã, thấm đượm
nghĩa tình quân dân. VB và người cán bộ giống như một đơi bạn tình.
4. Tính dân tộc mang đậm hồn ca dao và truyện Kiều, thể hiện qua so sánh ví von:
+ Ca dao:
Người về ta chẳng cho về
Ta nắm vạt áo ta đề bài thơ …
Qua đình ngả nón trơng đình
Đình bao nhiêu ngói nhớ thương mình bấy nhiêu
Trong VB Tố Hữu viết:
Mình đi mình lại nhớ mình
Nguồn bao nhiêu nước nghĩa tình bấy nhiêu
+ Truyện Kiều:
Những là rày ước mai ao
Mười lăm năm ấy biết bao nhiêu tình
Tố Hữu viết:
Mình về mình có nhớ ta
Mười lăm năm ấy thiết tha mặn nồng
5. Tính dân tộc thể hiện qua ngôn ngữ thuần Việt, giản dị, dễ thuộc, dễ nhớ. Hình

ảnh thơ gần gũi đời thường nhiều sức gợi.
6. Tính dân tộc thể hiện qua tình u thiên nhiên con người Việt Bắc sâu nặng
nghĩa tình. Tất cả hướng tình cảm về Lãnh tụ kính u và cơng ơn của Đảng.


5. Dàn ý Tính dân tộc trong bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu mẫu 5
I. Mở bài:
– Giới thiệu về vị trí của Tố Hữu trong dịng thơ ca cách mạng.
– Nêu vấn đề: Một trong những đặc điểm làm nên phong cách nghệ thuật thơ Tố
Hữu là tính dân tộc đậm đà. Bài thơ "Việt Bắc" là một minh chứng tiêu biểu cho
tính dân tộc của hồn thơ Tố Hữu.
II. Thân bài:
1. Giải thích khái niệm "tính dân tộc" trong văn học:
Tính dân tộc là sự thế hiện những đặc điểm mang tính truyền thơng của cuộc sống
và phẩm chất tâm hổn dân tộc. Tính dân tộc thểhiện ở cả hai phương diện: nội
dung và nghệ thuật của tác phẩm.
2. Phân tích tính dân tộc trong bài thơ "Việt Bắc":
o về nôi dung: Thơ Tố Hữu đã phản ánh đậm nét hình ảnh, con người Việt Nam,
Tơ quốc Việt Nam trong thời đại cách mạng, đã đưa những tư tưởng và tình cảm
cách mạng hịa nhập và tiếp nối với truyền thống tinh thần, tình cảm, đạo lí của dân
tộc. Đề cập đến đề tài chiến tranh, bài thơ "Việt Bắc" hướng cảm xúc đến nghĩa
tình thủy chung cách mạng của con người Việt Nam trong kháng chiến, đó là một
phẩm chất có ý nghĩa truyền thống của dân tộc. Bài thơ đã làm sống lại vẻ đẹp của
thiên nhiên và con người Việt Bắc, vẻ đẹp của cuộc sống chiến đấu gian khổ nhưng
âm áp tình người, vẻ đẹp của lịch sử cách mạng Việt Nam một thời không quên.

o Về nghê thuật: Tố Hữu sử dụng đa dạng các thể thơ, nhưng đặc biệt thành công
trong các thể thơ truyền thống. Thơ lục bát kết hợp giọng cổ điển và dân gian, thể
hiện những nội dung tình cảm cách mạng có gốc rễ từ truyền thống tinh thần dân
tộc, làm phong phú cho thể thơ lục bát dân tộc. Bài thơ sử dụng cách nói "mình –

ta" và lối đối đáp của ca dao dân ca, tạo nên một giọng thơ ngọt ngào thương mên,
qua đó thể hiện những vấn đề có ý nghĩa trọng đại của dân tộc.
o Về ngôn ngữ: Bài thơ sử dụng từ ngữ và lối nói quen thuộc của dân tộc, những so
sánh ví von truyền thống nhưng lại biểu hiện được nội dung mới của thời đại. Bài
thơ có sự chuyển đổi linh hoạt về ngôn ngữ, giọng điệu, tạo nên hiệu quả biểu đạt
cao. Chất thơ mang đậm sắc màu núi rừng và cuộc sống của những người dân Việt
Bắc.
o Nhạc điêu: thể hiện chiều sâu tính dân tộc của nghệ thuật thơ Tố Hữu. Phát huy
tiếng nhạc phong phú của các câu thơ, diễn tả nhạc điệu bên trong của tâm hổn,


một thứ nhạc tâm tình mà ờ bề sâu của nó là điệu cảm xúc dân tộc, tâm hổn dần
tộc. Giai điệu thơ vừa ngọt ngào sâu lắng khi diễn tả tình cảm gắn bó thủy chung,
vừa sơi động hào hùng thể hiện cuộc chiến đấu và chiến thắng vẻ vang của dân tộc,
vừa tha thiết thành kính với hình ảnh Đàng và Bác Hồ kính yêu…
Nhận xét, đánh giá:
+ Tính dân tộc và ý nghĩa, giá trị của bài thơ "Việt Bắc" trong thơ ca dân tộc: Bài
thơ vừa đánh dấu một giai đoạn lịch sử của dân tộc, vừa nêu bật phẩm chất truyền
thống của con người Việt Nam trong chiến tranh.
+ Tính dân tộc và sự thể hiện phong cách thơ Tố Hữu: Sự gắn bó tha thiết giữa hồn
thơ Tố Hữu và ấn tượng thơ của ông.
III. Kết bài:
Nêu cảm nghĩ, ấn tượng của bản thân về bài thơ "Việt Bắc", đặc biệt là sự thế hiện
tính dân tộc.
6. Dàn ý Tính dân tộc trong bài thơ Việt Bắc - Tố Hữu - mẫu 6
1. Mở bài
- Giới thiệu khái quát về tác giả Tố Hữu (tiểu sử, con người, con đường thơ, phong
cách thơ Tố Hữu,...)
- Giới thiệu khái quát về bài thơ Việt Bắc (hoàn cảnh ra đời, đặc sắc về nội dung và
nghệ thuật,...)

- Nêu vấn đề cần bàn luận: Tính dân tộc qua bài thơ Việt Bắc.
2. Thân bài
a. Nội dung
- “Việt Bắc” đã vẽ nên một bức tranh thiên nhiên đậm đà tính dân tộc, mang bản
sắc riêng của thiên nhiên đất nước Việt Nam qua bức tranh tứ bình:
+ Cảnh sắc mùa đông với sắc đỏ của những bông hoa chuối rừng
+ Bức tranh màu xuân với sắc trắng bung nở của rừng hoa mơ
+ Bức tranh mùa hè được cảm nhận bằng cả màu sắc và âm thanh - màu vàng của
rừng phách, của nắng hè và âm thanh của tiếng ve


+ Bức tranh mùa thu đẹp đẽ, êm đềm, mơ mộng với ánh trăng vàng - ánh trăng hịa
bình đang chiếu rọi khắp núi rừng
- “Việt Bắc” còn vẽ nên hình ảnh những con người Việt Nam với những vẻ đẹp
truyền thống từ ngàn đời.
+ Những con người vất vả, lam lũ, chịu thương, chịu khó.
+ Những con người thủy chung, tình nghĩa, ln đồng cam, cộng khổ và san sẻ
cùng nhau.
+ Tình nghĩa của cán bộ và đồng bào Việt Bắc với cách mạng và kháng chiến - đó
cũng chính là mạch cảm xúc xun suốt tồn bộ bài thơ.
b. Nghệ thuật
- Thể thơ lục bát - một thể thơ truyền thống của dân tộc
- Kết cấu đối đáp quen thuộc của văn học dân gian với cặp đại từ “mình” - “ta”
- Ngơn ngữ:
+ Tác giả đã rất tài tình khi sử dụng lời ăn tiếng nói hằng ngày của nhân dân để tái
hiện lại cuộc kháng chiến và những con người kháng chiến cũng như vẽ nên khung
cảnh về một tương lai tươi sáng, tốt đẹp hơn.
+ Ngơn ngữ trong bài thơ rất giàu hình ảnh và nhạc điệu.
+ Tác giả đã sử dụng cặp đại từ nhân xưng “mình” - “ta” biến hóa linh hoạt với
những lối biểu cảm, ngữ nghĩa phong phú vốn có của nó.

3. Kết bài
Khái qt về tính dân tộc trong bài thơ và nêu cảm nghĩ của bản thân.
------------------------------------------------------Để có thể làm tốt đề văn Tính dân tộc trong bài thơ Việt Bắc - Tố Hữu, trước tiên
các em cần nắm được dàn ý của bài. Việc lập dàn ý giúp các em nắm được các ý
chính cần triển khai trong bài, từ đó đưa ra các dẫn chứng để diễn giải các ý chính
đó. Hy vọng với các mẫu dàn ý mà VnDoc gửi tới các bạn ở trên, sẽ giúp các em
dễ dàng hơn trong việc lập dàn ý cũng như xây dựng bài viết hoàn chỉnh.