Chương 6: Hệ thống bôi trơn ppt

193
CHѬѪNG 6: Hӊ THӔNG BÔI TRѪN
I. KHÁI QUÁT Hӊ THӔNG BÔI TRѪN
1.1. Chӭc năng, nhiӋm vө, yêu cҫu
1.1.1. Chӭc năng:
HӋ thӕng bôi trѫn cӫa ÿӝng cѫ có chӭc năng lӑc sҥch rӗi ÿѭa chҩt bôi
trѫn ÿӃn các bӅ mһt cҫn bôi trѫn
1.1.2. NhiӋm vө
HӋ thӕng bôi trѫn rҩt quan trӑng nó ÿҧm bҧo cho ÿӝng cѫ làm vi
Ӌc an toàn
tă
ng tuәi thӑ cho ÿӝng cѫ vӟi các mөc ÿích:
- Bôi trѫn các bӅ mһt có chuyӇn ÿӝng trѭӧt giӳa các chi tiӃt nhҵm giҧm ma
sát ,do ÿó giҧm mài mòn –tăng tuәi thӑ các chi tiӃt
[
m
=1-
i
m
N
N
[
e =
[
i
.[
m
HiӋu suҩt cѫ giӟi
Tәn thҩt cѫ giӟi cӫa ÿӝng cѫ
HiӋu suҩt chӍ thӏ:là hiӋu suҩt cӫa chu trình nhiӋt ÿӝng thӵc tӃ
HiӋu suҩt có ích:HiӋu suҩt có ích tăng dүn ÿӃn hiӋu quҧ biӃn nhiӋt năng

thành cѫ năng tăng ÿӗng nghƭa vӟi viӋc tiӃt kiӋm nhiên liӋu
- Rӱa sҥch b
Ӆ mһt ma sát cӫ
a chi tiӃt
- Làm mát mӝt sӕ chi tiӃt(piston-xylanh,trөc khuӹu ,bҥc lót…)
- Bao kín khe hӣ giӳa các chi tiӃt nhѭ cһp piston-xylanh-xecmăng ÿӇ giҧm
lӑt khí
- Chӕng oxy hóa bӅ mһt chi tiӃt nhӡ chҩt phө gia pha trong dҫu
- Rút ngҳn quá trình chҥy rà cӫa ÿӝng cѫ
m
[
e
[
m
N
i
[
194
1.1.3.Yêu cҫu
1.1.3.1 Ĉ͙i vͣi ch̭t bôi tr˯n
- Ĉӝ nhӟt cӫa dҫu phҧi nҵm trong giӟi hҥn cho phép,sao cho tҥo thành chêm
dҫu thӫy ÿӝng әÿӥ ,nó phҧi chӏu tҧi trӑng lӟn nhҩt tác dөng lên әÿӥ và giӳ cho các
bӅ mһt công tác không tiӃp xúc vӟi nhau
- Bҧo vӋ bӅ mһt kim loҥi không bӏăn mòn
- Dҫu bôi trѫn không ÿѭӧc: cҥn ӣ cacte,két chӭ
a ,ӣ các chi tiӃt ÿӝng ,trong
các ÿѭӡng ӕng
- Dҫu phҧi có tuәi thӑ cao và giá thành phù hӧp
1.1.3.2. Ĉ͙i vͣi h͏ th͙ng bôi tr˯n
- HӋ thӕng bôi trѫn phҧi ÿѭa chҩt bôi trѫn tӟi nѫi cҫn mӝt cách liên

liên tөc vӟi lѭu lѭӧng,trҥng thái tính chҩt xác ÿӏnh và có thӇ kiӇm tra ÿiӅu
chӍnh, ÿiӅu khiӇn dӉ dàng
-Các thiӃt bӏ bӝ phұn cӫ
a hӋ thӕng bôi trѫn ph
ҧi ÿѫn giҧn,tháo lҳp kiӇm tra
sӱa chӳa,ÿiӅu chӍnh…có khҧ năng dӉ tӵÿӝng hóa cao,nhѭng giá thành vӯa phҧi
1.2.Phân loҥi
ĈӇ phân loҥi hӋ thông bôi trѫn ngѭӡi ta dӵa vào các tiêu chí sau:
1.2.1.Theo cách ÿ˱a d̯u bôi tr˯n ÿ͇n các h͏ th͙ng g͛m
-Bôi trѫn theo kiӇu vung téo
195
-Bôi trѫn theo kiӇu nhӓ giӑt
-Cѭӥng bӭc theo kiӇu áp suҩt thҩp,áp suҩt cao
-KӃt hӧp các phѭѫng pháp trên
1.2.2.Theo kiӇu chӭa dҫu bôi trѫn trong ÿӝng cѫ gӗm
-Bôi trѫn cacte ѭӟt
-Bôi trѫn cacte khô
1.3.Mӝt sӕ hӋ thӕng bôi trѫn thѭӡng gһp
1.3.1.H͏ th͙ng bôi tr˯n b̹ng vung tóe
-Khi ÿӝng cѫ làm viӋc các chi tiӃt
chuyӇn ÿӝng nhѭ trөc khuӹu,thanh
truyӅn,bánh răng…sӁ vung tóe dҫu bôi
trѫn lên các chi tiӃt cҫn bôi trѫn nhѭ
vách xylanh,các cam…ngoài ra mӝt
phҫn dҫu vung tóe ӣ dҥng sѭѫng mù rѫi
vào hay ÿӑng bám ӣ kӃt cҩu hӭng dҫu
cӫa các chi tiӃt khác cҫn bôi trѫn.
-Phѭѫng án này bôi trѫn ÿѫn giҧn tuy
nhiên không ÿҧm bҧo bôi tr
ѫ

n an toàn
cho ÿӝng cѫ vì khó bҧo ÿҧm lѭu lѭӧng
dҫu bôi trѫn các ә trөc,dҫu bӏ sӫi bӑt
gây biӃn tính và không khӕng chӃÿѭӧc
chҩt lѭӧng bôi trѫn
196
Vì vұy phѭѫng pháp này chӍÿѭӧc sӱ dөng cho ÿӝng cѫ cӥ nhӓ công suҩt vài
mã lӵc nhѭÿӝng cѫ xe máy,xuӗng máy,bѫm nѭӟc…
1.3.2.Bôi trѫn vung téo và bôi trѫn trӑng lӵc
1.3.3.H͏ th͙ng bôi tr˯n c˱ͩng bͱc áp sṷt th̭p
-Hҫu hӃt ÿӝng cѫÿӕt trong ngày nay ÿӅu sӱ dөng phѭѫng pháp bôi trѫn
cѭӥng bӭc.Dҫ
u trong hӋ thӕng ÿѭӧc bѫm ÿҭy lên các bӅ mһt ma sát vӟ
i áp suҩt nhҩt
ÿӏnh
1.3.3.1.H͏ th͙ng bôi tr˯n cácte ˱ͣt
Ĉһc ÿiӇm cӫa hӋ thӕng này là dҫu chӭa trong cácte ÿӝng cѫ không có két dҫu
riêng ÿӇ tұp chung dҫu tӯ cácte ÿӃn.ChӍ có mӝt bѫm hút tӯ cácte ra bѫm ÿӃn các vӏ
trí cҫn bôi trѫn,sau khi bôi trѫn dҫu tӵÿӝng rѫi xuӕng cácte,mӝt phҫn do ÿҫ
u to cӫa
thanh truyӅn ÿұp vào ÿҫu téo lên bôi trѫn cho piston,sѫmi xylanh
1.Bѫm bánh răng
2.Ĉӗng hӗ chӍ áp suҩt dҫu
3.Ĉѭӡng dҫu bôi trѫn
4.Thìa múc dҫu
197
SѪ NGUYÊN LÝ ĈӖ Hӊ THӔNG BÔI TRѪN CACTE
Nguyên lý hoҥt ÿӝng
Bѫm dҫu 3 ÿѭӧc dүn ÿӝng tӯ trөc khuӹu.Dҫu bôi trѫn trong cácte
1 ÿѭӧc hút vào bѫm qua lѭӟi lӑc thô 2, lѭӟi lӑc ÿӇ lӑc sѫ bӝ tҥp chҩt có kích thѭӟc

lӟn.Sau khi qua bѫm dҫu có áp suҩt cao dҫu ÿi vào bҫu lӑc tinh 4 tҥi ÿây dҫu ÿѭӧc
lӑc sҥch rӗi
ÿѭa lên bình làm mát 5,dҫ
u ÿѭӧc làm mát rӗi ÿѭa lên ÿѭӡng ӕng dүn
dҫu chính 6 ÿi bôi trѫn cho các bӝ phұn rӗi ÿi vӅ cácte
-Ѭu nhѭӧc ÿiӇm:
Ѭu ÿiӇm cӫa hӋ thӕng này là gӑn chiӃm ít chӛ, thiӃt bӏ ít
Nhѭӧc ÿiӇm là toàn bӝ dҫu bôi trѫn chӭa trong cácte ÿӝng cѫ lên cácte phҧi sâu ÿӇ
có dung tích lӟn do ÿó làm tăng chiӅu cao ÿӝng cѫ ngoài ra dҫ
u luôn luôn tiӃp xúc
v
ӟi khí cháy có nhiӋt ÿӝ cao tӯ buӗng ÿӕt lӑt xuӕng theo hѫi nhiên liӋu và các axít
làm giҧm tuәi thӑ cӫa dҫu
1.3.3.2.HӋ thӕng bôi trѫn cácte khô
HӋ thӕng bôi trѫn cácte khô khác cѫ bҧn vӟi hӋ thӕng bôi trѫn cácte ѭӟt là hӋ thӕng
có thêm mӝt ÿӃn 2 bѫm làm nhiӋm vө chuyӇn dҫu tӯ cácte ÿӃn bình làm mát
1-Cacte dҫu
2-Lӑc thô
3-Bѫm dҫu bôi trѫn
4-Lӑc tinh
5-Bình làm mát
6-Mҥch dҫu chính
7-Áp kӃ dҫu
8-Van ÿiӅu áp
9-Van an toàn
1.Cácte dҫu
2.Bѫm chuyӇn
3.Thùng dҫu
4.Lѭӟi lӑc sѫ bӝ
5.Bѫm dҫu bôi trѫn

6.Bҫu lӑc thô
7.Ĉӗn
g
hӗ á
p
suҩt dҫu
198
Hӊ THӔNG BÔI TRѪN CÁCTE KHÔ
- Nguyên lý hoҥt ÿӝng:bѫm dҫu ÿѭӧc dүn ÿӝng tӯ trөc huӹuhoһc trөc
cam.Dҫu trong thùng dҫu 3 ÿѭӧc bѫm hút 5 qualӑc 4, dҫu tӟi bình lӑc thô 6. Tӯÿây
dҫu theo nhánh 9 ÿi bôi trѫn trөc khuӹu sau dó lên bôi trѫn ÿҫu to thanh truyӅn và
chӕt piston theo nhánh 10 ÿi bôi trѫntrөc cam…tӯÿѭӡng dҫu chính khoҧng 15-
20%lѭu lѭӧng cӫa nhánh dү
n ÿӃn bình lӑc tinh 11,tҥi ÿ
ây nhӳng tҥp chҩt rҩt nhӓ
ÿѭӧc giӳ lҥi.Sau khi ra khӓi lӑc tinh vӟi áp suҩt còn lҥi rҩt nhӓ dҫu chҧy vӅ thùng
chӭa 3.
Trong quá trình bôi trѫn dҫu chҧy xuӕng cacte và ÿѭӧc 2 bѫm hút qua lӑc sau ÿó
dҫu dѭӧc ÿѭa ÿӃn bình làmmát rӗi ÿѭa vӅ thùng chӭa 3.
+ Ѭu nhѭӧc ÿiӇm: Ѭu ÿiӇm cӫa hӋ th
ӕng này là trong cacte ít dҫu,không có sӵ va
ÿұp giӳ
a dҫu vӟi tay quay và ÿҫu to thanh truyӅn,có két riêng ÿӵng dҫu lên cacte
nhӓ gӑn và dҫu sҥch sӁ,làm viӋc ӣÿӏa hình dӕc mà không bӏ thiӃu dҫu.
+ Nhѭӧc ÿiӇm: HӋ thӕng này là phӭc tҥp vì có thêm bѫm chuyӇn(HӋ thӕng này
thѭӡng dùng cho ÿӝng cѫ diesel lҳp trên máy ӫi,xe tăng,tàu thӫy…)
199
1.3.4. HӋ thӕng bôi trѫn áp suҩt cao
- HӋ thӕng này bôi trѫn mһt trong cӫa xylanh bҵng loҥi dҫu sҥch.Dҫu phân
bӕÿӅu theo toàn bӝ chu vi (khoҧng 4-10 ÿiӇm cách ÿӅu nhau).Sӕ lѭӧng ÿiӇm bôi

trѫn phө thuӝc vào ÿӝng cѫ và ÿѭӡng kính xylanh.
(bѫm có thӇÿҥt áp suҩt tӟi 50 bar)
II.CҨU TҤO CÁC BӜ PHҰN CӪA Hӊ THӔNG
2.1. Các loҥi b
ѫm dҫu
NhiӋm vө
yêu cҫu :
-Bѫm dҫu có nhiӋm vө hút dҫu ӣ cacte hoһc thùng dҫu chӭa ÿӇ cung cҩp cho
các bӅ mһt chi tiӃt cҫn bôi trѫn vӟi áp lӵc và lѭӧng dҫu nhҩt ÿӏnh
-Yêu cҫu: ÿӕi vӟi các loҥi bѫm dҫu là phҧi tҥo ra áp suҩt ÿӇ ÿѭa dҫu ÿӃn bӅ
mһt
-ĈiӅu kiӋn làm viӋc:Trong môi trѭӡng áp suҩ
t,nhiӋt ÿӝ cao,tӕc ÿӝ quay lӟn
2.1.1Bѫm bánh răng
2.1.1.2. Bѫm bánh răng ăn khӟp ngoài
200
-Cҩu tҥo:Vӓ bѫm và nҳp bѫm ÿѭӧc lҳp vӟi nhau bҵng bulong,trөc chӫÿӝng
có thӇ quay tӵ do ӣÿҫu có lҳp then bán nguyӋt ÿӇ hҥn chӃ sӵ di chuyӇn dӑc
trөc.Bánh răng chӫÿӝng ÿѭӧc lҳp chһt trên mӝt ÿҫu trөc chӫÿӝng ,ÿҫu kia cӫa trөc
lҳp bánh răng truyӅn ÿӝng ăn khӟp vӟi bánh ră
ng trөc cam.Bánh răng bӏÿӝng lҳ
p
vào trөc bӏÿӝng ăn khӟp vӟi chӫÿӝng và quay ngѭӧc chiӅu khi làm viӋc
10
10
11
11
-Nguyên lý làm viӋc:Bánh răng chӫÿӝng môtѫ riêng hoһc dүn ÿӝng tӯÿӝng
cѫ.Trөc chӫÿӝng 3 quay làm quay bánh răng chӫÿӝng 4 cӫa bѫm dҫu,bánh răng
chӫÿӝng và bӏÿӝng quay ngѭӧc chiӅu nhau.Dҫu bôi trѫn vào trong bѫm qua bӝ

phұn thu dҫu 7 nҵm trong các khe bánh răng và ÿѭӧc ÿѭa sang lӛ dҫu ra 5
2.1.1.2. B˯m bánh răng ăn khͣp trong
-Loҥi này thѭӡng dùng cho ôtô du lӏch vì yêu cҫ
u gӑn nhҽ
-Cҩu tҥo:
1.Thân bѫm 5.Trөc dү
n ÿӝng
2.Bánh răng bӏÿӝng 6.Bánh răng chӫÿӝng
3.Ĉѭӡng dҫu vào 8.Ĉѭӡng dҫu ra
4,7.Rãnh dүn hѭӟng
201
- Nguyên lý làm viӋc:Khi ÿӝng cѫ làm viӋc bánh răng chӫÿӝng 6 sӁ quay
nhӡ sӵ chuyӇn ÿӝng tӯ trөc khuӹu hay trөc cam lúc này bánh răng chӫÿӝng 6 và
bánh răng bӏÿӝng 2 sӁ quay cùng chiӅu tҥo ra sӵ giҧm áp suҩt trong bѫm mӝt lѭӧng
dҫu sӁÿӵoc hút vào trong bѫm theo ÿѭӡng dҫu vào 3.Nhӡ sӵ chuyӇn ÿӝng cӫa các
bánh răng mà lѭӧng dҫu này sӁ theo các rãnh d
үn dҫu 4 và 7 rӗi thoát ra theo ÿѭӡng
dҫ
u 8,tuy nhiên lѭӧng dҫu mà loҥi bѫm này guӗng vào trong bѫm vӟi thӇ tích
không ÿәi
2.1.1.3. Bѫm roto
- Cҩu tҥo nhѭ hình vӁ
- Nguyên lý hoҥt ÿӝng:Roto trong ÿѭӧc lҳp giӳa trung tâm cӫa roto
ngoài.Roto trong ÿѭӧc dүn ÿӝng và quay mang theo roto ngoài quay theo vӟi
nó.Roto ngoài nhѭ phao nәi trong thân bѫm.Khi hai roto quay khe hӣ giӳa chúng
ÿѭӧc mӣ ra và mang ÿҫy dҫu vào,lѭӧng dҫu này ra khӓi bѫm và ÿi ÿӃn các bӝ phұn
cҫ
n bôi trѫn
202
2.2. Bình lӑc dҫu

2.2.1.Nhi͏m vͭ, yêu c̯u,ÿi͉u ki͏n làm vi͏c cͯa bình l͕c
- NhiӋm vө: Bình lӑc dҫu dùng ÿӇ lӑc sҥch dҫu trong quá trình bôi trѫn
-Yêu cҫu: Tùy thuӝc vào mӭc ÿӝ làm sҥch cӫa các bӝ bҫu lӑc mà mӛi bӝ bҫu
lӑc có mӝt yêu cҫu vӅ kӃt cҩu và khҧ năng làm sҥch dҫu khác nhau bӣi vì chúng
ÿѭӧc lҳp ÿһt ӣ
nh
ӳng vӏ trí khác nhau và lӑc sҥch vӟi mӭc ÿӝ khác nhau
- ĈiӅu kiӋn làm viӋc: Trong ÿiӅu kiӋn dҫu có áp suҩt cao
203
2.2.2. Bình lӑc thô
Cҩu tҥo: 1.Viên bi an toàn7.Ӕc sҧ cҥn dҫu
2.Trөc lá gҥt cһn8.Cӕc lҳng cҥn
3.Lá gҥt cһn9.Vӓ bҫu lӑc trên
4.Nhӳng lá dӑc10.Phӟt chҳn dҫu
5.Lá chêm giӳa11.MNJӕc chҳn dҫu
6.Lá dӑc12.Trөc giӳa cӫa bҫu lӑc
13.Trөc quay
- Bҫu lӑc thô dùng ÿӇ làm sҥch dҫu bѭӟc ÿҫu bҫu lӑc thô gӗm có v
ӓ trên ,v
ӓ
dѭӟi ,trөc lõi lӑc(gӗm có lá dӑc và lá chêm xӃp xen kӁ nhau,giӳa các lá dӑc và lá
chêm có khe hӣ 0,08mm,mӛi khe hӣ có mӝt lá gҥt cһn)
Lõi lӑc bҳt vào trөc lõi lӑc, ÿҫu trên cӫa trөc bҳt ra ngoài vӓ bҫu lӑc có tai
hӗng(tay quay) vһn chһt
- Nguyên lý làm viӋc: Dҫu vào ÿi qua khe hӣ giӳa lá dӑc và lá chêm giӳa ,tҥp
chҩt sӁ bӏ giӳ lҥi còn dҫu bôi trѫn tѭѫng ÿӕ
i sҥch
ÿi vào giӳa lõi lӑc rӗi ӣ ra ÿѭӡng
dҫu ra.Sau ÿó dҫu vào ÿѭӡng dҫu chính ÿӝng cѫ
204

2.2.3.B̯u l͕c tinh
Bҫu lӑc tinh có thӇ lӑc nhӳng tҥp chҩt có kích thѭӟc rҩt nhӓÿӃn 0.01mm
-Cҩu tҥo:trong bҫu lӑc tinh có lҳp ӕng trung tâm.Thân ӕng có lӛ nhӓ .MiӋng
dѭӟi cӫa ӕng bҳt vӟi lӛ dҫu ra và dҫu vào.Nҳp bҫu lӑc bҳt vӟi chһt vӟi ÿҫu trên ӕng
trung tâm bҵng ÿai ӕc.Lõi lӑc lӗng vào ӕ
ng trung tâm trên và dѭӟi có tҩm ch
ҳn.Phía
trên có lò xo ép chһt.Lõi lӑc tinh phҫn lӟn làm bҵng giҩy ép và sӧi hóa hӑc.Lõi lӑc
giҩy có lá dӑc khoet rӛng và lá dӑc bҵng giҩy không khoét xӃp xen kӁ nhau.
-Nguyên lý làm viӋc:Mӝt phҫn dҫu bôi trѫn ӣ bҫu lӑc thô ÿѭa ÿӃn ÿi qua lӛ
dҫu vào bҫu lӑc tinh lӑt qua khe hӣ giӳa lӛ khoét rӛng và chӛ khuyӃt.Tҥp chҩt sӁ bӏ
gҥt lҥ
i ngoài lõi lӑc và dҫu ÿã
ÿѭӧc lӑc sҥch chҧy vào lӛ khoét rӛng và rãnh dҫu
.Dҫu ÿi qua lӛ nhӓӣӕng trung tâm vào trong lӛ trung tâm rӗi qua lӛ dҫu ra theo
ÿѭӡng dҫu vӅ cácte.
205
L
L
á
á
l
l
ӑ
ӑ
c
c
b
b
ҵ

ҵ
ng
ng
gi
gi
ҩ
ҩ
y
y
kho
kho
é
é
t
t
r
r
ӛ
ӛ
ng
ng
L
L
á
á
l
l
ӑ
ӑ
c

c
b
b
ҵ
ҵ
ng
ng
gi
gi
ҩ
ҩ
y
y
không
không
kho
kho
é
é
t
t
r
r
ӛ
ӛ
ng
ng
B
B
ҫ

ҫ
u
u
l
l
ӑ
ӑ
c
c
tinh
tinh
c
c
ó
ó
van
van
r
r
Ӂ
Ӂ
nh
nh
á
á
nh
nh
206
2.2.3.Bҫu lӑc ly tâm
1.Thân bҫu lӑc

2.Ĉѭӡng dҫu vӅ cacte
3.Ĉѭӡng dҫu vào bҫu lӑc
4.Van an toàn
5.Ĉѭӡng dҫu ÿi bôi trѫn
6.Vòng bi ÿӥ
7.Roto
8.Nҳp rôto
9.Vít ÿiӅu chӍnh
10.Ӕng lҩy dҫu sҥch
11.Lӛ phun
Nguyên lý làm viӋc:dҫu bҭn có áp suҩt cao theo ÿѭӡng dҫu 3 vao roto 7 .roto
ÿѭӧc lҳp trên vòng bi ÿӥ 6 và trên rôt có các lӛ phun 11 tҥo ra ngүu lӵc lam quay
roto vói tӕÿӝ 5000-6000 vòng/phút.Deoes tác dөng c
ӫa phҧn lӵc roto nâng lên tì
vào vít
ÿiӅu chӍnh 9.Do ma sát vӟi roto dҫu cNJng quay theo roto.Cҥn bҭn trong dҫu
có tӹ trӑng lӟn hѫn tӹ trӑng cӫa dҫu sӁ văng ra xa vách roto lên dҫu càng gҫn tâm
càng sҥch .Dҫu sҥch theo ӕng 10 ÿӃn ÿѭӡng dҫu 5 ÿi bôi trѫn
2.3.Bình làm mát dҫu
2.3.1. Nhi͏m vͭ, yêu c̯u,ÿi͉u ki͏n làm vi͏c
207
-Nhiêm vө,yêu cҫu:Bình làm mát có tác dөng hҥ thҩp nhiӋt ÿӝ cӫa dҫu xuӕng
mӭc quy ÿӏnh 70-80 oC
-ĈiӅu kiӋn làm viӋc:Trong ÿiӅu kiӋn nhiӋt ÿӝ và áp suҩt cao
2.3.2.Các loҥi bình làm mát thѭӡng gһp
208
2.3.2.1.Bình làm mát d̯u n˱ͣc
Cҩu tҥo: 1,6.Nҳp bình 4.Các ÿai dҽt
2.Tҩm tròn 5.Van xҧ dҫu
3.Vӓ bình 7.Các ӕng nѭӟc

-Trong vӓ 3 và hai nҳp 1,6 có mӝt ruӝt gӗm các ӕng ÿӗng song song,hai ÿҫu
gҳn vào 2 tҩm tròn 2,ÿoҥn giӳa gҳn các ÿai dҽt 4.
209
- Nguyên lý làm viӋc: Thông thѭӡng ngѭӡi ta cho nѭӟc có nhiӋt ÿӝ thҩp
chuyӇn ÿӝng dӑc trong các ӕng ÿӗng,còn dҫu nóng chuyӇn ÿӝng vòng xoҳn ӣ phía
ngoài.NӃu cҩn nѭӟc có ÿӑng trong các thành ӕng ta có thӇ làm sҥch dӉ dàng
2.3.2.2.Bӝ tҧn nhiӋt dҫu
-Cҩu tҥo nhѭ hình vӁ:
-Nguyên lý làm viӋc:
2.3.2.4.Bình làm mát bҵng không khí:
Cҩu tҥo:
1.Ĉѭӡng dҫu vào
2.Ĉѭӡng dҫu ra
3.Lӛ bҳt bulông
4.Ĉѭӡng dүn dҫu làm mát
5.Các lá tҧn nhiӋt
210
2.4.Van giҧm áp
2.4.1.Nhi͏m vͭ,yêu c̯u
- NhiӋm vө: Van giҧm áp có tác dөng giӳ áp suҩt cӫa dҫu máy trong hӋ
thӕng bôi trѫn ӣ mӭc ÿӝ nhҩt ÿӏnh.NӃu áp suҩt quá cao thì dҫu phun vào vách
xilanh quá nhiӅu lӑt vào buӗng cháy làm tăng tiêu hao dҫu nhӡn,ҧnh hѭӣng xҩu tӟi
quá trình công tác ÿӗng thӡi có thӇ làm cho bánh răng truyӅn ÿӝng bánh răng chӫ
ÿӝng cӫa bѫ
m dҫu va áp kӃ hѭ hӓ
ng
- Yêu cҫu: Phҧi luôn luôn ӣ vӏ trí sҹn sàng làm viӋc khi có sӵ cӕ vӅ áp suҩt
tăng cao ӣ các ÿѭѫng ӕng
2.4.2.C̭u t̩o
- Cҩu tҥo van giҧm áp gӗm các phҫn tӱ :

1.MNJӕc ÿiӅu chӍnh áp lӵc lò xo
2.Lò xo van
3.Viên bi thép
4.Bánh răng
211
1
1
2
2
3
3
4
4
-Nguyên lý làm viӋc:Khi áp suҩt bình thѭӡng lò xo ép viên bi thép ÿóng kín
rãnh thông giӳa ÿѭӡng dҫu vào vӟi ÿѭӡng dҫu ra.Khi áp suҩt vѭӧt quá mӭc quy
ÿӏnh tӭc là khi thҳng lӵc ÿàn hӗi cӫa lò xo thì sӁÿҭy viên bi làm thông ÿѭӡng dҫu
ra và ÿѭӡng dҫu vào vӟi nhau.Do ÿó mӝt lѭӧng dҫu trӣ vӅÿuӡng dҫu vào hҥn chӃ
áp suҩt dҫu quá quy ÿӏnh
2.5. Van an toàn
-Khi bình lӑc thô bӏ tҳc do sӵ chênh lӋch áp suҩt gi
ӳa dҫu trong bình lӑc và
mҥch dҫu chính nên van an toàn mӣ ra ,dҫu chѭa ÿѭӧc lӑc sӁ vào thҷng mҥch dҫu
chính .Van an toàn dùng ÿӇ xҧ dҫu chѭa lӑc vào cácte ÿӝng cѫ khi áp suҩt dҫu ӣ
rôto tăng quá mӭc quy ÿӏnh
1.M
1.M
NJ
NJ
ӕ
ӕ

c
c
ÿi
ÿi
Ӆ
Ӆ
u
u
ch
ch
Ӎ
Ӎ
nh
nh
2.Lò xo
2.Lò xo
3.V
3.V
ӓ
ӓ
van
van
4.Van
4.Van
5
5
.
.
Ĉѭ
Ĉѭ

ӡ
ӡ
ng
ng
d
d
ҫ
ҫ
u
u
v
v
à
à
o
o
6
6
.
.
Ĉѭ
Ĉѭ
ӡ
ӡ
ng
ng
d
d
ҫ
ҫ

u
u
ra
ra
212
2.6. Van ÿiӅu chӍnh áp lӵc
- Van ÿiӅu chӍnh áp lӵc dùng ÿӇ xҧ dҫu vӅ cácte khi áp suҩt vѭӧt quá giӟi
hҥn quy ÿӏnh.Van ÿiӅu chӍnh sao cho áp suҩt trong giӟi hҥn tӯ 2,5-3,5
atmӕtphe.NhiӋm vө cӫa van là giӳ cho áp suҩt trong mҥch dҫu chính ӣ mӝt giӟi han
nhҩt ÿӏnh.
1.Ĉѭӡng dҫu vào
2.Van
3.Ĉѭӡng dҫu ra
4.Vӓ van
5.Lò xo
6.MNJӕc ÿiӅu chӍnh
213
3. HAO MÒN – HѬ HӒNG– KiӆM TRA – SӰA CHӲA :
3.1. Bѫm bánh răng :
3.1.1. Hao mòn, h˱ h͗ng:
- Hao mòn xҧy ra ӣ giӳa răng cӫa các răng,
- Hao mòn giӳa các răng và thân bѫm,
- Hao mòn ӕng lót và trөc,
- Hѭ hӓng: xѭӟc bӅ mһt lҳp ghép, cong vênh nҳp bѫm, nӭt, mҿ bánh răng,
thân bѫm.
3.1.2. KiӇm tra:
- KiӇm tra khe hӣ, ÿӝ rѫ giӳa các răng bҵng trӵc quan, bҵng thѭӟ
c lá, thѭӟc
k
ҽp …

- Dùng panme ÿӇ kiӇm tra ÿӝ mòn cӫa trөc, bҥc.
- KiӇm tra khe hӣ giӳa trөc và bҥc.
214
3.1.3. S͵a chͷa:
- Có thӇÿҳp trөc sau ÿó gia công tiӋn ÿҥt kích thѭӟc.
- Thay trөc dүn ÿӝng cӫa bánh răng nӃu mòn quá 0,05 mm.
- Thay bánh răng nӃu khe hӣ giӳa các răng tӯ 0,4 mm trӣ lên.
- Thân bѫm nӭt, vӥ phҧi thay hoһc khe hӣ giӳa ÿҫu răng và thành trong cӫa
khoang bѫm trên 0,089 mm.
- Thay bánh răng nӃu mòn hoһc bӏ sӭt, mҿ.
- NӃu bҥc mòn trên 0.05 mm phҧi thay.
4.2. Bѫm roto:
4.2.1.Hao mòn, h˱ h͗
ng:
- Bѫm b
ӏ giҧm áp suҩt do bҥc,cánh roto bӏ ,trөc bӏ mòn
-Cánh roto bӏ vӥ,thân bѫm bӏ nӭt
4.1.2. Ki͋m tra, s͵a chͷa:
- Thân bѫm nӃu bӏ vӥ hoһc , nӭt thì ta phҧi thay,
- Cһp bѫm trên ê tô và kiӇm tra khe hӣ giӳa trөc và bҥc bѫm nӃu khe hӣ lӟn
hѫn 0.12 mm phҧi thay bҥc hoһc trөc hoһc cҧ hai.
215
- Ĉһt các rô to vào thân bѫm ÿҭy ÿҫu cánh cӫa rô to trong tұn cùng hõm cӫa
rô to ngoài, ÿo khe hӣ giӳa các cánh ÿӕi diӋn nӃu lӟn hѫn 0.25 mm phҧi thay cҧ hai
ÿӇ tҥo ÿѭӧc khe hӣ 0.25 mm,
- Dùng thѭӟc lá và thѭӟc thҷng ÿӇ ÿo khe hӣ mһt ÿҫu cӫa các rô to trong
thân bѫm và ÿo khe hӣ cӫa phai ÿӕi diӋn nӃu khe hӣ vѭӧt quá 0.2 mm phai thay rô
to hoһc thân bѫm.
216
- Dùng căn lá ÿo khe hӣ giӳa vӓ bѫm dҫu và roto bӏÿӝng

+Khe hӣ tiêu chuҭn 0.1-0.175 mm
+Khe hӣ lӟn nhҩt cho phép 0.3 mm
NӃu vѭӧt quá giӟi hҥn cho phép thì thay vӓ bѫm hoһc roto bӏÿӝng
217
3.3. Bình lӑc dҫu:
3.3.1. Hao mòn, hѭ hӓng: Bít lӛ lӑc, rách các tҩm lӑc, ăn mòn hóa hӑc
(kӁm).
3.3.2. Ki͋m tra: b˯m m͡t l˱ͫng d̯u vào và ÿo l˱ͫng d̯u ra
3.3.3. S͵a chͷa:
- Rӱa bҵng dung môi (xút, xăng…),
- Bѫm khí nén ÿҭy các hҥt bҭn ra,
- Thay các tҩm lӑc, bӝ phұn lӑc,
- Thay ÿӋm mӟi ( chӕng rò rӍ ),
- Thay van mӟi.
-Bҧo dѭӥng bӝ lӑc dҫ
u:làm các bѭӟc nh
ѭ hình vӁ
3.4. Bình làm mát:
3.4.1. Hao mòn, h˱ h͗ng:
- Ĉѭӡng ӕng bӏ an mòn,
- Nghҽt ÿѭӡng ӕng dүn dҫu,
- Nӭt các ÿѭӡng ӕng dүn dҫu bôi trѫn hay chҩt làm mát,
3.4.2. Ki͋m tra:
- Bҵng trӵc quan: bình có bӏ rӍ dҫu ( nѭӟc ),