Bai 7 mach chinh lu mach nguon 1 chieu

CHƯƠNG 2
MỘT SỐ MẠCH ĐIỆN TỬ CƠ BẢN

Bài 7:

KHÁI NIỆM VỀ MẠCH ĐIỆN TỬ,
CHỈNH LƯU, MẠCH NGUỒN MỘT CHIỀU


MỤC TIÊU


Biết được khái niệm, phân loại mạch điện tư



Hiểu được chức năng, nguyên lý làm việc của
mạch chỉnh lưu, mạch lọc và ổn áp


Bài 7: KHÁI NIỆM VỀ MẠCH ĐIỆN TỬ, CHỈNH LƯU,
NGUỒN MỘT CHIỀU

I. KHÁI NIỆM, PHÂN LOẠI MẠCH ĐIỆN TỬ

1. Khái niệm:
Mạch điện tư là mạch điện mắc phối hợp giữa các
linh kiện
điệnnào
tư để
hiệnđiện

một tư?
nhiệm vụ nào đó
Thế
làthực
mạch
trong kỹ thuật điện tư.


Bài 7: KHÁI NIỆM VỀ MẠCH ĐIỆN TỬ, CHỈNH LƯU,
NGUỒN MỘT CHIỀU

I. KHÁI NIỆM, PHÂN LOẠI MẠCH ĐIỆN TỬ

2. Phân loại:

Phân loại
mạch điện tưû

Theo chức
năng và
nhiệm vụï

Theo phương
thức gia công
xư lý tín hiệu

Mạch khuếch đại
Mạch tạo sóng
hình sin
Mạch tạo xung

Mạch nguồn chỉnh
lưu, lọc và ổn áp
Mạch kỹ thuật
tương tự (Analog)
Mạch kỹ thuật số
(Digital)


Bài 7: KHÁI NIỆM VỀ MẠCH ĐIỆN TỬ, CHỈNH
LƯU, NGUỒN MỘT CHIỀU
II. MẠCH CHỈNH LƯU VÀ
MẠCH NGUỒN MỘT CHIỀU

1. Mạch chỉnh lưu:
Bằng cách nào để có thể biến đổi dòng
điện xoay chiều thành một chiều?


Bài 7: KHÁI NIỆM VỀ MẠCH ĐIỆN TỬ, CHỈNH
LƯU, NGUỒN MỘT CHIỀU
II. MẠCH CHỈNH LƯU VÀ MẠCH NGUỒN MỘT CHIỀU

1. Mạch chỉnh lưu:
a. Mạch chỉnh lưu nửa chu ky
Đ

I

U1

U2

U0

u2

Rtải

t
O

U0
- Ở chu kỳ dương, Diode phân cực
thuận, dòng điện I → Diode → Rtải →
Cực âm của cuộn thứ cấp.
O
- Ở chu kỳ âm, Diode phân cực
ngược. Do vậy không có dòng qua
tải.



2

3

4

t

Nhận xét:






Mạch đơn giản (Dùng 1 Diode chỉnh lưu).
Hiệu suất sư dụng biến áp nguồn thấp.
Dạnh sóng ra có độ gợn lớn nên việc lọc san bằng
độ gợn sóng khó khăn.
 Hiệu quả kém, thực tế ít sư dụng.


Bài 7: KHÁI NIỆM VỀ MẠCH ĐIỆN TỬ, CHỈNH LƯU,
NGUỒN MỘT CHIỀU
II. MẠCH CHỈNH LƯU VÀ NGUỒN MỘT CHIỀU
1. Mạch chỉnh lưu:
b. Mạch chỉnh lưu hai nửau chu ky:
 Mạch chỉnh lưu 2 Diode:
21

O
U21

Đ1

I

Rtải

U1

U0
Đ2
U22

u22

O

- Ở chu kỳ dương, dòng điện I đi qua
t
Đ1, qua R tải về cực âm của nưa cuộn
thứ cấp 1.
- Ở chu kỳ âm, dòng điện I đi qua Đ2,
qua R tải về cực âm của nưa cuộn thứ
cấp 2.
 Cả 2 Diode (Đ1, Đ2) luân phiên
t
chỉnh lưu theo từng nửa chu ky.

U0

O



t

2

3

4


Nhận xét:
 Mạch dùng 2 Diode luân phiên chỉnh lưu theo
từng nưa chu kỳ.
 Cuộn thứ cấp của Máy biến áp phải quấn thành
hai nưa cân xứng nhau.
 Diode phải chịu được điện áp ngược cao.
 Dạng sóng ra có độ gợn nhỏ, nên dễ lọc (dễ san
bằng độ gợn).

 Hiệu quả tốt, nhưng không dùng nhiều
như mạch chỉnh lưu cầu.


Bài 7: KHÁI NIỆM VỀ MẠCH ĐIỆN TỬ, CHỈNH LƯU,
NGUỒN MỘT CHIỀU
II. MẠCH CHỈNH LƯU VÀ NGUỒN MỘT CHIỀU

 Mạch chỉnh lưu cầu (dùng 4 Diode):
u2A

Đ4

Đ1

U1

- Ở

I

Đ3

Đ2

t

O

Rtải

nưa chu kỳ dương, dòng điện
I  Đ1 R tải  Đ3  cực âm
U0 u2B
của cuộn thứ cấp.
O

- Ở nưa chu kỳ âm, dòng điện I t
 Đ2 R tải  Đ4  cực âm
của cuộn thứ cấp.

U0
O



2

3

t
4











Nhận xét:
Mạch dùng 4 Diode tạo thành 2 cặp luân phiên chỉnh
lưu theo từng nưa chu kỳ.
Biến áp nguồn không yêu cầu đặc biệt.
Diode không phải chịu điện áp ngược.
Dạng sóng ra có độ gợn nhỏ nên dễ lọc (Dễ san bằng
độ gợn).
 Hiệu quả tốt, thực tế phổ biến.


Bài 7: KHÁI NIỆM VỀ MẠCH ĐIỆN TỬ, CHỈNH LƯU,

NGUỒN MỢT CHIỀU
II. MẠCH CHỈNH LƯU VÀ NG̀N MỢT CHIỀU

2. Ng̀n 1 chiều:
a. Sơ đồ khối chức năng nguồn 1 chiều.
Biến

Mạch

Mạch

Mạch

áp nguồn

chỉnh lưu

lọc nguồn

ổn áp

Mạch
bảo vệ

Tải
tiêu thụ


Bài 7: KHÁI NIỆM VỀ MẠCH ĐIỆN TỬ, CHỈNH LƯU,
NGUỒN MỢT CHIỀU

II. MẠCH CHỈNH LƯU VÀ NG̀N MỢT CHIỀU
1. Ng̀n một chiều

 Biến áp nguồn: Hạ thế từ 220V xuống các điện áp thấp
hơn như 6V, 9V, 12V, 24V,...vv
Mạch chỉnh lưu: Biến đổi AC thành DC.
Mạch lọc: Lọc gợn xoay chiều sau chỉnh lưu cho nguồn
DC phẳng hơn.
Mạch ổn áp: Giữ một điện áp cố định cung cấp cho tải
tiêu thụ.


Bài 7: KHÁI NIỆM VỀ MẠCH ĐIỆN TỬ, CHỈNH LƯU,
NGUỒN MỢT CHIỀU
II. MẠCH CHỈNH LƯU VÀ NG̀N MỢT CHIỀU
2. Ng̀n một chiều:
b. Mạch nguồn điện thực tế:


BIẾN ÁP NGUỒN

Công dụng ?
Dùng để đổi điện xoay chiều 220V thành các mức
Công dụng ?
điện cao lên hay thấp xuống tuỳ theo yêu cầu của
máy

Dạng điện áp ra

MẠCH CHỈNH LƯU

Cơng dụng ?
Dùng các đíơt tiếp mặt để đổi điện xoay chiều
Công dụng ?
thành điện một chiều
Phổ biến nhất là cách mắc lưu cầu

Dạng điện áp ra


MẠCH LỌC NGUỒN

Cơng dụng ?
Dùng các tụ hóa có trị số điện dung lớn phối hợp
Công dụng ?
với điện cảm có trị số điện cảm lớn để lọc, san
bằng độ gợn sóng, giữ cho điện áp một chiều ra
trên tải được bằng phẳng

Dạng điện áp ra


MẠCH ỔN ĐỊNH ĐIỆN ÁP MỘT
CHIỀU

Công dụng ?
Dùng để giữ cho mức điện áp một chiều ra bên tải
Công dụng ?
luôn luôn được ổn định mặc dù mức điện áp đầu

vào ln biến đổi và dịng điện tiêu thụ chạy ra
ngồi tải ln thay đổi

Dạng điện áp ra