sinh lý sinh hóahoocmon auxin

1.Khái niệm
7. Tác hại và khuyến cáo
2.Đặc điểm của
auxin

6.Ứng dụng trong nông
nghiệp

AUXI
N
3. Cơ chế tác động

5.Hàm lượng Auxin
trong cây trồng

4.Vai trò sinh
lý


1. Khái niệm

✔ Auxin tiếng Hy lạp có nghĩa là sinh
trưởng.

✔ Auxin là một hc mơn thực vật có tác
dụng tốt đến các quá trình sinh trưởng
của tế bào, sự hình thành rễ, ưu thế ngọn,
tính hướng của thực vật, sự sinh trưởng
của quả và tạo ra quả không hạt...

2.1: Công thức cấu tạo 

▪ Auxin là những hợp chất có nhân indol, được tổng
Acid indoleacetic(AIA)       
                           
      

hợp từ tryptophan trong mơ phân sinh (ngọn, lóng)

Tryptophan (Trp)

và lá non.

▪ Sau đó, auxin sẽ di chuyễn đến rễ và tích tụ trong
rễ.

❖

Auxin quan trọng nhất là β-indol-acetic acid (IAA)


2.2. Sự trao đổi chất của auxin trong cây 

Sự trao đổi của auxin trong cây diễn ra theo 3 quá trình: Tổng hợp mới, phân hủy, và chuyển hóa thuận nghịch
giữa 2 dạng tự do và liên kết. 

i
Nộ

i

Nộ

i
Nộ

ng
du

ng
du

01

Sự tổng hợp auxin.

02

Sự phân giải 

ng
du

03

Sự biến đổi thuận nghịch dạng tự do và dạng liên kết


2.2.1. Sự tổng hợp Auxin

✍ Cơ quan chính tổng hợp auxin trong cây là chồi ngọn. Từ đấy, nó được vận chuyển phân cực khá

nghiêm ngặt xuống các cơ quan phía dưới theo hướng gốc (khơng vận chuyển ngược lại), nên
càng xa đỉnh ngọn thì hàm lượng của auxin càng giảm dần. 

✍ Ngồi chồi ngọn ra thì cơ quan cịn non đang sinh trưởng cũng có khả năng tổng hợp một lượng
nhỏ auxin như lá non, quả non, phôi hạt,...

✍ Chất tiền thân tổng hợp nên IAA trong cơ thể là axit amin Trytophan.


2.2.2. Sự phân giải Auxin

♣Auxin trong cây có thể bị phân hủy sau khi sử dụng xong hoặc bị dư thừa trong cây. 
♣ IAA bị phân hủy thành các sản phẩm khơng có hoạt tính sinh lý. Sự phân hủy có thể

bằng enzym IAA - oxidaza, hoặc bằng quang oxi hóa, trong đó con đường oxi hóa
được xúc tác bằng enzym IAA - oxidaza là quan trong nhất. Đây là 1 enzyme có hoạt
tính mạnh mẽ trong rễ cây, vì khi xuống rễ auxin không vận chuyển ngược lại được mà
bị phân hủy. Sản phẩm của phân hủy IAA không cịn hoạt tính sinh lý (3 - metylen oximdole). 


2.2.3. Sự biến đổi thuận nghịch dạng tự do và dạng liên kết

Auxin có thể ở dạng tự do có hoạt tính sinh lý
nhưng hàm lượng dạng này chỉ chiếm khoảng 5%
hàm lượng IAA trong cây

Chủ yếu IAA ở dạng liên kết với một số chất khác như liên kết với
axit amin (IAA - glyxin, IAA - aspartat, IAA - alanin,...) hoặc với
đường (IAA - glucosit, IAA - glucan,...).

Có thể xem 3 quá trình: Tổng hợp, phân hủy và chuyển hóa thuận nghịch giữa hai dạng auxin là sự điều
chỉnh hàm lượng của auxin trong cây, bảo đảm cho cây sinh trưởng bình thường.


3. Cơ chế tác động của Auxin

•
•
•

Hiệu quả đặc trưng nhất của auxin chính là kích thích sự giãn của tế bào. Sự giãn tế bào xảy ra do 2 hiệu
ứng:
+ Sự giãn ra của thành tế bào
+ Sự tăng thể tích khối lượng của chất nguyên sinh

Sơ đồ cơ chế tác động của Auxin lên sự giãn tế bào


4. Vai trò sinh lý của Auxin

Auxin làm kéo dài tế bào
Tính hướng quang của Auxin

Tính hướng động của Auxin

Auxin ngăn cản sự phát triển của chồi bên

Auxin kích thích sự phân chia tế bào thực vật

Auxin làm kéo dài tế bào

•

Auxin sẽ hoạt hóa bơm ion H+ trên màng sinh chất, ion H+ được vận chuyển tích cực từ tế bào chất vào trong vách làm hoạt hóa
enzym giúp bẻ gảy một số liên kết chéo làm vách trở nên mềm dẻo hơn làm nước vào tế bào và không bào càng lúc càng nhiều
vách sẽ bị căng ra.


Tính hướng quang của Auxin

•

Khi ánh sáng tác động từ một phía ngọn cây, ánh sáng làm giảm sự cung cấp auxin cho cây ở phía ánh sáng và tăng ở phía ở trong
tối. Kết quả là bên phía được chiếu sáng cây tăng trưởng chậm hơn phía bên tối, và sự tăng trưởng bất xứng này làm cho cây mọc
cong về phía sáng.


Tính hướng động của Auxin

•
•

Nồng độ auxin ở phía dưới của thân nằm ngang tăng, trong khi ở phía trên lại giảm. Sự phân bố không đều của auxin này kích
thích tế bào ở phía dưới tăng trưởng nhanh hơn những tế bào ở phía trên và vì thế thân mọc cong lên.
Khi đặt rễ nằm ngang, phần tế bào ở phía trên mọc nhanh hơn những tế bào ở phía dưới, do đó rễ mọc hướng xuống. 


Auxin ngăn cản sự phát triển của chồi bên

•

Auxin có ảnh hưởng ngăn cản sự tăng trưởng của chồi bên, làm cho chúng mọc chậm hay không mọc được. 


Auxin ngăn cản sự phát triển của chồi bên

•

Auxin có ảnh hưởng ngăn cản sự tăng trưởng của chồi bên, làm cho chúng mọc chậm hay không mọc được. 


Auxin kích thích sự phân chia tế bào thực vật

- Auxin kích thích sự phân chia tế bào đối với các tế bào có nguồn gốc tượng
tầng

- Auxin ở nồng độ cao sẽ kích thích tạo sơ khởi rễ


Auxin kích thích sự phân chia tế bào thực vật

- Các chất có cấu trúc auxin được sử dụng trong giâm cành, cản sự phát triển chồi, làm chậm sự thu hoạch quả, tạo trái
không hạt.

- Trong lĩnh vực nuôi cấy mô in vitro, hiệu quả của auxin được áp dụng trong q trình tạo mơ sẹo (2,4 – D), kích
thích tạo rễ (NAA).

- Auxin ức chế sự rụng lá và trái.

5. Hàm lượng Auxin trong cây trồng

Các cơ quan khác nhau có hàm lượng auxin khác nhau. Hàm lượng này cịn phụ thuộc vào tuổi cây, vào điều kiện ngoại
cảnh.

Hình 3

Đồ thị minh hoạ mối quan hệ giữa nồng độ auxin và sự sinh trưởng


8.6.Các
Auxin
được
dụngchất
nhiều
trong trong
nông nghiệp
Ứng
dụng
cácsửhợp
Auxin
trồng trọt

Các Auxin được sử dụng trong nông nghiệp
Nhiệt độ bảo quản

Trọng lượng
Tên chất

Viết tắt

Dung môi
 phân tử

3-Indoleacetic
acid

Dạng bột

Dạng lỏng

IAA

175.2

1N NaOH

o
0 C

o
0 C

IBA

203.2

1N NaOH

o
2-8 C

o
0 C

NAA

186.2

1N NaOH

-

o
2-8 C

2,4-D

221.0

Water

-

o
2-8 C

2,4,5-T

255.5

EtOH

-

o
2-8 C

4-CPA

158.1

EtOH

-

o
2-8 C

MPCA

-

-

-

NOA

202.2

1N NaOH

-

o
2-8 C

Dicamba

186.6

-

-

-

Picloram

241.5

DMSO

-

o
2-8 C

3Indolebutyric
acid
αNaphthalenea
cetic acid
2,4Dichlorophen
oxyacetic
acid
2,4,5Trichlorophen
oxyacetic
acid
pChlorophenox
yacetic acid
2-Methyl-4chlorophenox

-

yacetic acid
βNaphthyloxya
cetic acid
3,6-Dichloro2methoxybenz
oic acid
4-Amino3,5,6trichloropicoli


6. Ứng dụng các hợp chất Auxin trong trồng trọt

3. Kéo dài sự chín của
1. Kích thích sinh trưởng của quả

quả

và tạo quả khơng hạt

4. Diệt trừ cỏ dại

2. Phịng ngừa rụng quả

5.Nhân giống vơ tính


6.1. Mơ tả chi tiết q trình của các ứng dụng Auxin

3. Sự chín

1. Sinh trưởng.

2.Rụng quả

Sự chín của quả được điều chỉnh bằng tỷ
lệ auxin/ethylene. Muốn kìm hãm sự

Quả chỉ được hình thành sau khi có

- Sự rụng là do sự hình thành tầng rời ở

chín ta cần tăng hàm lượng auxin trong

q trình thụ tinh xảy ra, cịn nếu

cuống lá, cuống quả. Auxin là chất kìm

mơ quả. Phun dung dịch auxin lên quả

khơng thụ tinh thì hoa sẽ bị rụng.

hãm sự rụng. Chính vì vậy mà người ta

xanh hoặc quả sắp chín đang ở trên cây

Điều đó được giải thích rằng phơi

xử lý auxin cho cây và cho quả non có

có thể kéo dài thời gian tồn tại của quả.

hạt là nguồn tổng hợp nên các chất

thể kìm hãm sự rụng của chúng. Ví dụ

kích thích sinh trưởng trong đó có

như phun α-NAA (10 - 20 ppm) cho lá

auxin.

hoặc quả non có thể kéo dài thời gian tồn
tại của chúng trên cây


6.1. Mơ tả chi tiết q trình của các ứng dụng Auxin

.

5. Nhân giống
vơ tính

4.Diệt trừ cỏ
dại
Trong vi nhân giống ni cấy mơ,
Khi sử dụng nồng độ cao có tác dụng diệt trừ cỏ dại gây hại
cây trồng. Các chất như 2,4D; 2,4,5T trước đây đã được sử
dụng nhiều để diệt trừ cỏ dại, nhưng ngày nay người ta đã
tạo ra rất nhiều chất diệt cỏ mới có hiệu quả cao mà không
độc hại cho môi trường.

auxin 2,4-D và ANA thường được
sử dụng để kích thích sự phân
chia tế bào và gây ra sự hình
thành rễ trong mơ sẹo khơng biệt
hóa.


6.2. Tình hình sử dụng
Trên thế giới

Mỹ là nước đứng thứ ba trên thế giới sử dụng
thuốc diệt cỏ có chứa hoạt chất 2,4-D


6.2. Tình hình sử dụng
Tại Việt Nam

❖
❖
❖

Sử dụng rộng rãi trong sản xuất nông nghiệp để tăng năng
suất
Chạy theo lợi nhuận dẫn đến lạm dụng quá mức chất kích
thích sinh trưởng gây ảnh hưởng đến sức khỏe người dùng
Tình hình sử dụng thuốc khơng rõ nguồn gốc, nhập
lậu cịn phổ biến


7. TÁC HẠI VÀ KHUYẾN CÁO

7.1: Tác hại

Gây độc hại không
Dư lượng cao dẫn đến ngộ
độc thực
phẩm, nặng sẽ gây ra tử
vong

thua
thuốc trừ sâu

Auxin nhân tạo khơng
có enzyme phân giải

•
•

Hóa chất 2,4-D để tẩm ướp củ quả nhằm bảo quản được lâu
Hỗn hợp giữa 2,4,5-T, 2,4-D, và picloram đã tạo ra chất độc màu da cam - Agent
Orange