SKKN CHU NHIEM 21 22

1

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
MÔ TẢ SÁNG KIẾN
Mã số: …………………………..
1. Tên sáng kiến: Lồng ghép hoạt động trải nghiệm trong công tác chủ
nhiệm.
2. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Công tác chủ nhiệm.
3. Mô tả bản chất của sáng kiến
3.1. Tình trạng giải pháp đã biết
Xã hội ta nghề dạy học được tơn vinh là nghề cao q nhất trong các nghề
cao q. Đúng như vậy, nhưng để làm trịn bổn phận và đóng góp một phần nào
đó cho nghề cao quí này, mỗi giáo viên phải làm tốt nhiệm vụ của mình. Là một
giáo viên chủ nhiệm, chúng tơi ln ý thức trách nhiệm của mình đối với cơng
việc giảng dạy, đặc biệt là vai trò, trách nhiệm của một giáo viên chủ nhiệm đối
với học sinh trong việc nâng cao chất lượng dạy học, để rèn luyện xây dựng
nhân cách của học sinh. Vì vậy vai trị trách nhiệm của người giáo viên chủ
nhiệm là vô cùng quan trọng trong lớp học với nhiều đối tượng học sinh. Qua
các năm làm công tác chủ nhiệm lớp, lúc nào chúng tôi cũng luôn trăn trở vấn đề
này, để tổ chức các em học tập, tiếp thu kiến thức, hoạt động rèn luyện, vui chơi,
tham gia các hoạt động trải nghiệm… để dần dần hình thành nhân cách tốt đẹp
và phát triển kỹ năng sống cho các em.
Việc lao động vệ sinh lớp là việc làm bình thường từ khi các em ở cấp tiểu
học, thế nhưng mặc dù bây giờ đã là học sinh trung học cơ sở mà ý thức giữ gìn
vệ sinh của một số học sinh còn chưa cao. Nguyên nhân là do một bộ phận học
sinh này quen được cưng chìu từ nhỏ, quen được cha mẹ và mọi người phục vụ
dọn dẹp vệ sinh và làm thay tất cả những công việc đơn giản trong gia đình như
quét dọn, lau chùi bàn ghế, … cho nên các em luôn ỷ lại, nghĩ rằng việc dọn dẹp
là của người khác, mình xả rác thì sẽ có người khác quét dọn, … từ đó dẫn đến

thiếu ý thức trong giữ gìn vệ sinh trường lớp, tai hại hơn là thiếu ý thức trong
việc giữ gìn, bảo vệ môi trường và thiếu những kĩ năng sống và kĩ năng trải
nghiệm;
- Hiện tại, nhiều phụ huynh đang mắc phải sai lầm khá lớn là bảo bọc con
quá mức thay vì để trẻ tự trải nghiệm, việc gì khó một chút cũng tìm người giải
quyết thay các em, nên các em khơng có một thử thách thật sự nào phải vượt
qua, dẫn đến thiếu bản lĩnh sống. Và sai lầm thứ hai là “tâm lý bù đắp”. Phụ
huynh bận bịu cơng việc, khơng có thời gian cho con nên thường bù đắp bằng
việc đáp ứng mọi nhu cầu của con. Phụ huynh từ khó khăn mới khá giả lên, thì
cho con tiêu xài rất phung phí để “bù” lại thời gian trước. Bố hoặc mẹ một mình
ni con thì cố gắng bù đắp sự thiếu thốn tình cảm cho con bằng những cách
không phù hợp... Những sai lầm ấy của cha mẹ khiến cho trẻ dần trở nên ích kỷ,


2

rồi ngang bướng hơn, cuối cùng là nổi loạn. Thêm vào đó, nhiều em đã “thốt
ly” gia đình rất sớm, chịu sự chi phối từ bạn bè nhiều hơn bố mẹ, rất nhiều em bị
nghiện internet, game online, ngày ngày vùi mình trong thế giới ảo và chơn vùi
tương lai của mình, của gia đình;
Đứng trước tình trạng hiện nay, là giáo viên thật đau đầu và cùng nhau tìm
cách làm sao để giúp cho các em có ý thức hơn trong việc giữ vệ sinh trường lớp
nói riêng và có ý thức hơn trong việc bảo vệ mơi trường nói chung. Việc tổ chức
hoạt động dạy học trải nghiệm trước đây chưa thực hiện. Để thực hiện tốt nhiệm
vụ năm học, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục của đơn vị, nhóm chúng tơi
thiết kế thực hiện “Lồng ghép hoạt động trải nghiệm trong công tác chủ
nhiệm”.
3.2. Nội dung giải pháp đề nghị công nhận là sáng kiến
3.2.1. Mục đích của giải pháp
- Rèn cho học sinh những giá trị sống, kĩ năng sống cơ bản nhằm hòa

nhập tốt với cuộc sống cộng đồng, trở thành những người có trách nhiệm đối với
bản thân, gia đình và xã hội.
- Củng cố niềm tin vào con người về những điều tốt đẹp đã và đang diễn
ra trong cuộc sống. Giúp học sinh thấy được từ những việc làm nho nhỏ, đơn
giản của mỗi cá nhân nhưng có ý nghĩa rất lớn đối với người khác, đó là động
lực giúp họ vượt qua những trở ngại, khó khăn trong cuộc sống vì họ ln cảm
thấy mình khơng cịn cơ độc và đâu đây trong cuộc sống vẫn ấm áp tình người.
- Tạo sự đồn kết một lịng trong tập thể học sinh;
- Nâng cao chất lượng giáo dục tồn diện.
Thơng qua đó rèn cho học sinh những giá trị sống, kĩ năng sống cơ bản
nhằm hoà nhập tốt với cuộc sống cộng đồng, trở thành những người có trách
nhiệm đối với bản thân, gia đình và xã hội.
3.2.2. Nội dung giải pháp
a) Tính mới của giải pháp
Mục đích của giải pháp là tạo khơng khí vui vẻ, học sinh tham gia tích
cực, hứng thú, giảm bớt sự căng thẳng sau một tuần học tập. Trong giờ sinh hoạt
lớp không chỉ đơn thuần là tổng kết đánh giá hoạt động trong tuần, xây dựng kế
hoạch tuần tiếp theo mà còn lồng ghép tổ chức hoạt động trải nghiệm sáng tạo
giúp học sinh tự hình thành những kỹ năng sống tích cực những phẩm chất đáng
quý như: tính tự lập, kỹ năng thẩm mỹ, ý thức bảo vệ môi trường, tinh thần đồn
kết, tình u thương, sẻ chia,… nhằm đáp ứng mục tiêu của chương trình giáo
dục phổ thơng mới là tạo ra những con người Việt Nam phát triển hài hòa về thể
chất và tinh thần, có những phẩm chất cao đẹp, có các năng lực chung và phát
huy tiềm năng của bản thân, làm cơ sở cho việc lựa chọn nghề nghiệp và học tập
suốt đời.
b) Sự khác biệt của giải pháp mới so với giải pháp cũ


3

Ở giải pháp cũ giờ sinh hoạt này gồm 3 hoạt động cơ bản: Tổng kết đánh
giá hoạt động trong tuần; xây dựng kế hoạch tuần tiếp theo và giáo viên chủ
nhiệm nhận xét đánh giá. Vì vậy, trong các tiết sinh hoạt lớp hiện nay, giáo viên
chủ nhiệm đi theo một quy trình có sẵn, lối mịn, khơng khí nhàm chán, dẫn đến
hiệu quả không cao.
Ở giải pháp mới giáo viên chủ nhiệm đóng vai trị dự giờ thăm lớp, còn
học sinh luân phiên điều hành tiết sinh hoạt lớp và tạo khơng khí sinh hoạt lớp
vui vẻ, học sinh tham gia tích cực, Cuối cùng vạch ra phương hướng hoạt động
trải nghiệm tiếp theo.
- Hoạt động trải nghiệm là hoạt động giáo dục, trong đó, từng cá nhân học
sinh được trực tiếp hoạt động thực tiễn trong môi trường nhà trường cũng như
mơi trường gia đình và xã hội dưới sự hướng dẫn và tổ chức của nhà giáo dục,
qua đó phát triển tình cảm, đạo đức, phẩm chất nhân cách, các năng lực…, từ đó
tích lũy kinh nghiệm riêng cũng như phát huy tiềm năng sáng tạo của cá nhân
mình.
- Hoạt động trải nghiệm được tổ chức bằng nhiều hình thức khác nhau
như Trồng và chăm sóc cây xanh trong phòng học, bồn hoa, thu gom chai nhựa
xung quanh trường bán để nuôi heo đất, tham gia trị chơi, hội thi, diễn đàn, giao
lưu, trang trí phịng học góc trải nghiệm, sáng tạo, vườn hoa làm theo lời Bác.
Đặc biệt tham gia cơng trình măng non bằng cách xây bồn hoa bằng những phế
thải là chai nhựa mang ý nghĩa sạch mơi trường…Vì vậy mà việc giáo dục học
sinh thực hiện một cách tự nhiên, sinh động, nhẹ nhàng, hấp dẫn, khơng gị bó,
khơ cứng và phù hợp với tâm sinh lý cũng như nhu cầu, nguyện vọng của học
sinh. Thực hiện theo phương hướng và nhiệm vụ năm học, tình hình thực tế tại
đơn vị, chúng tôi thực hiện dạy học trải nghiệm trong giờ sinh hoạt lớp gồm các
nội dung như: Tạo dựng không gian lớp học xanh - sạch - đẹp; tổ chức làm các
sản phẩm thủ cơng bằng các vật liệu có sẵn; tập làm giáo viên chủ nhiệm lớp
trong một giờ sinh hoạt lớp.
c) Mô tả chi tiết bản chất của giải pháp
Qua các hoạt động giáo dục trải nghiệm, chúng tôi chú trọng đến việc

giáo dục đạo đức, hình thành các năng lực cốt lỗi, kỹ năng sống, giá trị sống cho
học sinh. Chúng tôi chọn các hoạt động trải nghiệm trong giờ sinh hoạt lớp, và
ngoài giờ lên lớp gồm: Hoạt động tương tác; lao động cơng ích; hoạt động nhân
đạo. Mục đích của hoạt động trải nghiệm là tạo cơ hội cho học sinh trải nghiệm
các hoạt động thực tiễn và giúp các em nhận thức sâu sắc về ý thức bảo vệ mơi
trường, lịng u thương, chia sẻ. Từ đó rèn luyện kỹ năng làm việc nhóm, phát
triển ý tưởng sáng tạo, thẩm mỹ, ý thức bảo vệ môi trường,… Chúng tôi thực
hiện các hoạt động trải nghiệm trong giờ sinh hoạt lớp, ngoài giờ lên lớp theo
nội dung chủ đề của từng tháng. Trong tiết sinh họat lớp, chúng tôi không bỏ qua
phần tổng kết đánh giá hoạt động trong tuần; xây dựng kế hoạch tuần tiếp theo,
mà nhận xét đánh giá được tổ chức hoặc hướng dẫn ngắn gọn khoảng 15 phút.
Thời gian còn lại, chúng tôi tổ chức cho học sinh hoạt động trải nghiệm. Nội


4

dung các hoạt động trải nghiệm phải có sự sáng tạo, chúng tơi thực hiện gồm có:
Trang trí phịng học (thời gian thực hiện đầu năm học); Hội thi làm lồng đèn
(thời gian thực hiện trong tháng Trung Thu); Một tiết làm giáo viên chủ nhiệm
(thời gian thực hiện tháng 11); Trồng hoa Tết (thời gian thực hiện trong tháng
giêng). Thi hát dân ca (thời gian thực hiện trong tháng ba)
- Trong tháng đầu tiên nhập học (giữa tháng 8): Chúng tôi yêu cầu HS
thực hiện theo tổ (Mỗi tổ thiết kế một sản phẩm: tổ 1, 2, 3 trang trí góc học tập
trong lớp, tổ 4 trồng cây xanh trong lớp và giáo viên gợi ý HS sử dụng chai nhựa
làm lọ trồng cây phát tài treo ở 4 cửa sổ lớp học. Hoạt động này giúp HS ý thức
gìn giữ cảnh quan trường học xanh - sạch - đẹp, ý thức bảo vệ môi trường sống,
phát triển năng khiếu thẩm mĩ.
- Trong tháng 9 (tháng 8 âm lịch):
+ Chúng tôi phát động: “Ngôi nhà xanh” (thu gom phế liệu làm kế hoạch
nhỏ); hướng dẫn 4 HS phân loại rác, để riêng giấy và chai nhựa, bán phế liệu tích

tiền làm quỹ lớp ni heo đất;
+Hướng dẫn HS làm lồng đèn, giáo viên hướng dẫn cách làm lồng đèn
bằng lon nước ngọt hoặc lon bia, mỗi tổ thực hiện 2 cái lồng đèn, sản phẩm làm
được các em sẽ gởi tặng các em đang học Tiểu học cùng địa bàn tặng quà cho
các em nhỏ vui Tết Trung Thu. Hoạt động trải nghiệm này, giúp HS cảm nhận
được không khí của ngày Tết Trung Thu và hình thành kỹ năng hoạt động nhóm,
ý thức bảo vệ mơi trường, tình yêu thương đối với các em nhỏ.
+Tổ chức hoạt động, sân chơi kỹ năng sống, hoạt động trải nghiệm gắn
với thực tiễn sản xuất thực hiện vườn rau sạch an tồn… hình thành thói quen
canh tác theo hướng xanh, sạch, hữu cơ với mơ hình trường học gắn với thực
tiễn sản xuất.
-Tháng 10: Phát động thực hiện mơ hình thi đua “Vườn hoa làm theo lời
Bác” nhằm theo dõi thi đua giữa các tổ và cá nhân xuất sắc của lớp
- Tháng 11:
+ Tuyên truyền về bảo vệ môi trường, phân loại rác thải và phát động làm
viên gạch sinh thái làm cơng trình măng non (mỗi học sinh làm 2 viên/tháng);
+ Lồng ghép tổ chức các hoạt động rèn luyện kỹ năng sống cho học sinh:
trải nghiệm, trò chơi dân gian, kĩ năng sinh hoạt tập thể...
+ Phát động cuộc thi Sáng tạo Thanh thiếu niên nhi đồng.
-Tháng 12: Tiếp tục thực hiện làm viên gạch sinh thái (nộp gạch đợt 1 vào
ngày 15/12) và tham gia các hoạt động, sân chơi kỹ năng sống, hoạt động trải
nghiệm gắn với thực tiễn sản xuất thực hiện vườn rau hưu cơ…;
- Tháng 01: Tham gia cùng liên đội xây dựng “Sân chơi dân gian” mỗi lớp tổ
chức một trò chơi dân gian, triển khai và thực hiện kế hoạch giờ chơi trải nghiệm khoa
học sáng tạo. Sơ kết đợt 1 phong trào kế hoạch nhỏ, thực hiện cơng trình măng non từ
viên gạch sinh thái; Tổ chức cuộc thi sáng tạo thanh thiếu niên nhi đồng cấp trường


5

mỗi tổ cùng thực hiện 1 sản phẩm. Giáo viên đánh giá năng lực của các tổ qua
sản phẩm sáng tạo thanh thiếu niên và là căn cứ để khen thưởng. Hoạt động trải
nghiệm này không chỉ giúp HS phát triển năng khiếu thẩm mĩ khéo tay hay làm
mà còn hình thành kỹ năng sống.
- Tháng 02: Tiếp tục thực hiện hoạt động trải nghiệm sáng tạo: trồng và
chăm sóc bồn hoa, thực hiện mơ hình “Vườn rau sạch an toàn”;
- Tháng 03: Tiếp tục thực hiện hoạt động trải nghiệm trồng và chăm sóc
bồn hoa, thực hiện mơ hình “Vườn rau sạch an toàn”. Tham gia múa đồng diễn,
nhân ngày 26/03;
- Tháng 4, 5: Tiếp tục thực hiện hoạt động trải nghiệm sáng tạo thực hiện
mơ hình “Vườn rau hữu cơ khởi nghiệp”; Tổng kết tuyên dương khen thưởng
việc thực hiện mơ hình “Vườn hoa làm theo lời Bác”
Tổng kết hoạt động trải nghiệm bình bầu cá nhân tham gia xuất sắc nhất.
Qua hoạt động trải nghiệm giúp HS hình thành ý thức tổ chức kỹ luật tốt, kỹ
năng ứng xử giao tiếp, đặc biệt là hiểu và yêu q, kính trọng giáo viên chủ
nhiệm nói riêng và thầy cơ giáo nói chung, phát huy truyền thống tơn sư trọng
đạo. Để thực hiện hoạt động trải nghiệm, chúng tôi dự kiến trước một số tình
huống như: học sinh vi phạm trong tuần như không làm bài tập, không thuộc
bài, bài kiểm tra có điểm dưới trung bình, khơng đồng phục, nghỉ học khơng
phép, đi trể, cúp tiết,… và có bước tìm hiểu trước để có định hướng giáo dục
những trường hợp học sinh vi phạm và học sinh cá biệt (mất dụng cụ học tập,
học sinh vi phạm nội quy lặp lại nhiều lần,…). Cho học sinh trong vai giáo viên
chủ nhiệm tổ chức điều hành giờ sinh hoạt lớp theo trình tự của 1 tiết sinh hoạt
lớp (nhận xét, đánh giá, giải pháp cho những trường hợp vi phạm, những vấn đề
được lớp đặt ra trong tuần); còn 15 phút cuối tiết, giáo viên chủ nhiệm nhận xét
chung (điểm mạnh và hạn chế của HS trong vai GVCN, điều chỉnh giải pháp
nếu chưa phù hợp).
3.3. Khả năng áp dụng của giải pháp
Lồng ghép hoạt động trải nghiệm trong giờ sinh hoạt lớp là hoạt động dạy
học đáp ứng được yêu cầu đổi mới phương pháp dạy học hiện nay. Những nội

dung sáng kiến chúng tôi đã thực hiện ở khối lớp 9 và sáng kiến kinh nghiệm
này có thể thực hiện cho tất cả các lớp học ở cấp học THCS tại đơn vị nói riêng
và địa bàn huyện nói chung
3.4. Hiệu quả, lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp
dụng giải pháp
Khi lồng ghép hoạt động trải nghiệm trong giờ sinh hoạt lớp, bước đầu
chúng tôi đạt được kết quả tốt, cụ thể như sau:
- Hoạt động trải nghiệm trang trí phịng học, học sinh rất hứng thú tham
gia, thể hiện rõ năng khiếu thẩm mĩ của các em, đồng thời tạo khơng gian phịng
học xanh - sạch - đẹp. Bên cạnh, chúng tơi cịn hướng dẫn học sinh trực nhật lớp
hoặc khi chăm sóc khu tự quản trong khn viên trường chú ý nhặt, phân loại


6

rác và bán chai nhựa, giấy vụn làm kế hoạch nhỏ. Kết quả của hoạt động trải
nghiệm này là phòng học được trang trí xanh - sạch - đẹp, tạo môi trường học
tập của lớp học thoải mái. Cây phát tài đem từ nhà vào, như vậy khơng tốn chi
phí. Vào hàng tháng các em bán chai nhựa, giấy vụn thu được từ 5.000 đến hết
năm học được 45.000 đồng góp vào quỹ kế hoạch nhỏ của lớp.
- Hoạt động trải nghiệm trồng rau sạch sản phẩm bán ra và trừ chi phí
mua hạt giống và phân thì thu lời khoảng 120.000 đồng/ một vụ. Số tiền này các
em gởi vào quỹ xây nhà cho bạn, quỹ khuyến học của nhà trường.
Chính hoạt hoạt động trải nghiệm này cho các em phát triển năng khiếu
thẩm mĩ, khéo tay hay làm, các em tham gia cuộc thi cắm hoa, kể chuyện do chi
đội tổ chức nhân ngày 20/11 và 26/3,
- Hoạt động trải nghiệm làm giáo viên chủ nhiệm trong giờ sinh hoạt lớp
tạo khơng khí sinh hoạt lớp vui vẻ, học sinh biết quan tâm chia sẻ với các bạn
nhiều hơn. Mọi giải pháp giáo dục học sinh vi phạm nề nếp, học sinh cá biệt
chúng tôi đều xuất phát từ sự thấu hiểu và chia sẻ.

Trong công tác chủ nhiệm, chúng tôi cùng học sinh của lớp đến thăm gia
đình một số em có hồn cảnh khó khăn, hay học sinh cá biệt để có giải pháp
giáo dục tích cực. Qua đó, học sinh thấy được, hiểu được mà tự điều chỉnh
những việc làm chưa tốt và phấn đấu rèn luyện tốt hơn. Nhìn chung khi lồng
ghép hoạt động trải nghiệm trong giờ sinh hoạt lớp, Học sinh lớp chủ nhiệm
chúng tơi tham gia tích cực, hứng thú, bên cạnh cịn giúp các em hình thành
được một số kỹ năng, phát triển năng khiếu ở học sinh. Đồng thời trải nghiệm
hướng các em tham gia các hoạt động tập thể khắc phục được việc học sinh
nghiện game hay các trò chơi thiếu lành mạnh do tác động từ bên ngồi. Từ đó
kết quả cuối học kỳ của những lớp chủ nhiệm chúng tôi đạt kết quả tốt, về hạnh
kiểm 100% đạt loại tốt, kết quả học tập đạt 100% từ trung bình trở lên, khơng có
HS yếu, kém.


7

Học lực
Lớp

9/2

Năm học

Khá

2019 - 2020 35,7% 39,3%
2020-2021

9/1

Giỏi

Hạnh kiểm

Trung Yếubình Kém
25%

39,5% 42,1% 18,4%

Tốt

Khá

Trung
bình

00

100%

00

00

00

100%

00

00

2019 - 2020
2020-2021

9/3

2019 - 2020
2020-2021

Học sinh tự quét dọn phòng học

Học sinh làm cỏ bồn hoa


8

Đạt giải hội thi kể chuyện

Đạt giải hội thi cắm hoa

Đạt giải hội thi hát dân ca


9

Nuôi heo đất gây quỹ phục vụ cho các phong trào, hoạt động của lớp

Trồng - chăm sóc “vườn rau sạch - an toàn”

10


11


12

3.5. Tài liệu kèm theo gồm
- Hình ảnh minh chứng: 19 hình ảnh
- Bản tính tốn: 0 (bản)
- Các tài liệu khác: Tài liệu tập huấn giáo dục kĩ năng sống cho học sinh
Trung học cơ sở.
Mỏ Cày Nam, ngày 04 tháng 01 năm 2022