(SKKN HAY NHẤT) biện pháp quản lý của phó hiệu trưởng đối với việc đổi mới phương pháp dạy học ở trường trung học phổ thông vĩnh cửu
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (634.19 KB, 43 trang )
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐỒNG NAI
TRƢỜNG THPT VĨNH CỬU
Mã số: ................................
(Do HĐKH Sở GD&ĐT ghi)
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CỦA PHÓ HIỆU
TRƢỞNG ĐỐI VỚI VIỆC ĐỔI MỚI PHƢƠNG
PHÁP DẠY HỌC TRƢỜNG THPT VĨNH CỬU
Ngƣời thực hiện: HỒ SƠN HẠNH
Lĩnh vực nghiên cứu:
- Quản lý giáo dục
- Phƣơng pháp dạy học bộ môn: .............................
(Ghi rõ tên bộ môn)
- Lĩnh vực khác: .......................................................
(Ghi rõ tên lĩnh vực)
Có đính kèm: Các sản phẩm khơng thể hiện trong bản in SKKN
Mơ hình
Đĩa CD (DVD)
Phim ảnh Hiện vật khác
(các phim, ảnh, sản phẩm phần mềm)
Năm học: 2015-2016
LUAN VAN CHAT LUONG download : add
SƠ LƢỢC LÝ LỊCH KHOA HỌC
––––––––––––––––––
I. THÔNG TIN CHUNG VỀ CÁ NHÂN
1. Họ và tên: HỒ SƠN HẠNH
2. Ngày tháng năm sinh: 24 – 07 - 1974
3. Nam, nữ: Nam
4. Địa chỉ: 132 Ấp Vinh Hiệp – xã Tân Bình - huyện Vĩnh Cửu - Đồng Nai
5. Điện thoại: 0918243386
(CQ)/
(NR); ĐTDĐ:
6. Fax:
E-mail:
7. Chức vụ: Phó Hiệu Trƣởng
8. Nhiệm vụ đƣợc giao: Phó hiệu trƣởng quản lý chun mơn
9. Đơn vị cơng tác: Trƣờng THPT Vĩnh Cửu
II. TRÌNH ĐỘ ĐÀO TẠO
- Học vị (hoặc trình độ chun mơn, nghiệp vụ) cao nhất: Thạc Sỹ
- Năm nhận bằng: 2016
- Chuyên ngành đào tạo: Quản Lý Giáo Dục
III. KINH NGHIỆM KHOA HỌC
- Lĩnh vực chun mơn có kinh nghiệm: Giảng dạy - Quản lý
- Số năm có kinh nghiệm: 6 năm
- Các sáng kiến kinh nghiệm đã có trong 5 năm gần đây:
LUAN VAN CHAT LUONG download : add
BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CỦA PHÓ HIỆU TRƢỞNG ĐỐI VỚI VIỆC ĐỔI MỚI
PHƢƠNG PHÁP DẠY HỌC TRƢỜNG THPT VĨNH CỬU
MỤC LỤC
Trang
MỤC LỤC ................................................................................................................. 1
DANH MỤC KÝ HIỆU CÁC CHỮ VIẾT TẮT ...................................................... 3
I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI .................................................................................... 4
1. Lý do chọn đề tài ............................................................................................. 4
2. Mục đích nghiên cứu ....................................................................................... 5
3. Khách thể và đối tƣợng nghiên cứu ................................................................ 5
4. Giả thuyết khoa học ........................................................................................ 5
5. Nhiệm vụ nghiên cứu ...................................................................................... 5
6. Phƣơng pháp nghiên cứu................................................................................. 5
7. Phạm vi nghiên cứu ......................................................................................... 6
II. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ CƠNG TÁC QUẢN LÝ CỦA PHĨ
HIỆU TRƢỞNG ĐỐI VỚI VIỆC ĐỔI MỚI PHƢƠNG PHÁP DẠY HỌC
TRƢỜNG THPT ....................................................................................................... 7
1. Cơ sở lý luận ................................................................................................... 7
1.1. Khái quát lịch sử nghiên cứu vấn đề ...................................................... 7
1.2. Các khái niệm của đề tài ........................................................................ 8
1.3. Khái quát về phƣơng pháp dạy học và đổi mới phƣơng pháp dạy học 10
2. Cơ sở thực tiễn .............................................................................................. 12
2.1. Quản lí việc đổi mới phƣơng pháp dạy học của Phó Hiệu trƣởng ở
trƣờng Trung học phổ thông ........................................................................... 12
2.2. Chức năng quản lý đổi mới phƣơng pháp dạy học của Phó hiệu trƣởng
trƣờng Trung học phổ thông ........................................................................... 12
2.3. Nội dung quản lý của Phó hiệu trƣởng đối với việc đổi mới phƣơng
pháp dạy học ở trƣờng Trung học phổ thông .................................................. 13
2.4. Quản lý hoạt động đổi mới phƣơng pháp dạy học của giáo viên. ....... 14
2.5. Quản lý hoạt động học tập của học sinh .............................................. 14
2.6. Quản lý việc trang bị, sử dụng và bảo quản CSVC, TBDH phục vụ việc
đổi mới phƣơng pháp dạy học ......................................................................... 15
2.7. Phối hợp hoạt động với Ban đại diện cha mẹ học sinh ........................ 15
2.8. Phƣơng tiện quản lý của Phó hiệu trƣởng đối với việc đổi mới phƣơng
pháp dạy học ở trƣờng Trung học phổ thông .................................................. 16
2.9. Các yếu tố ảnh hƣởng đến quá trình quản lý trong việc đổi mới phƣơng
pháp dạy học ở Trƣờng trung học phổ thông .................................................. 17
III. TỔ CHỨC THỰC HIỆN CÁC GIẢI PHÁP ................................................. 19
1. Biện pháp 1: Bồi dƣỡng, nâng cao nhận thức về đổi mới phƣơng pháp dạy
học cho đội ngũ CBQL và giáo viên ................................................................... 19
1.1. Mục tiêu của biện pháp ........................................................................ 19
1.2. Nội dung và cách thực hiện .................................................................. 19
2. Biện pháp 2: Cải tiến công tác quản lý hoạt động giảng dạy và bồi dƣỡng kỹ
năng về đổi mới phƣơng pháp dạy học cho đội ngũ giáo viên. .......................... 20
SKKN: 2015-2016
Trang 1
LUAN VAN CHAT LUONG download : add
BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CỦA PHÓ HIỆU TRƢỞNG ĐỐI VỚI VIỆC ĐỔI MỚI
PHƢƠNG PHÁP DẠY HỌC TRƢỜNG THPT VĨNH CỬU
2.1. Mục tiêu của biện pháp ........................................................................ 20
2.2. Nội dung và cách thực hiện .................................................................. 20
3. Biện pháp 3: Tăng cƣờng quản lí hoạt động của tổ chun mơn theo hƣớng
đổi mới phƣơng pháp dạy học. ............................................................................ 22
3.1. Mục tiêu của phƣơng pháp ................................................................... 22
3.2. Nội dung và cách thực hiện .................................................................. 23
4. Biện pháp 4: Đẩy mạnh quản lý hoạt động của giáo viên chủ nhiệm và phối
hợp với các đoàn thể trong nhà trƣờng đối với việc đổi mới phƣơng pháp dạy
học ....................................................................................................................... 25
4.1. Mục tiêu của biện pháp ........................................................................ 25
4.2. Nội dung và cách thực hiện .................................................................. 25
5. Biện pháp 5: Đổi mới quản lý hoạt động học tập của học sinh .................... 26
5.1. Mục tiêu của biện pháp ........................................................................ 26
5.2. Nội dung và cách thực hiện .................................................................. 26
6. Biện pháp 6: Tăng cƣờng công tác kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của
học sinh................................................................................................................ 28
6.1. Mục tiêu của biện pháp ........................................................................ 28
6.2. Nội dung và cách thực hiện .................................................................. 28
7. Biện pháp 7: Đảm bảo các điều kiện thiết yếu về CSVC và TBDH cho đổi
mới phƣơng pháp dạy học ................................................................................... 28
7.1. Mục tiêu của biện pháp ........................................................................ 28
7.2. Nội dung và cách thực hiện .................................................................. 29
8. Biện pháp 8: Phối hợp với ban đại diện cha mẹ học sinh và các lực lƣợng
giáo dục khác trong việc đổi mới phƣơng pháp dạy học. ................................... 30
8.1. Mục tiêu của biện pháp ........................................................................ 30
8.2. Nội dung và cách thực hiện .................................................................. 31
IV. HIỆU QUẢ CỦA ĐỀ TÀI ............................................................................. 31
1. Mối quan hệ giữa các biện pháp ................................................................... 31
2. Kết quả khảo nghiệm nhận thức về tính cấp thiết và tính khả thi của các biện
pháp ..................................................................................................................... 32
3. Từ kết quả khảo nghiệm cho thấy : ............................................................... 33
V. ĐỀ XUẤT, KHUYẾN NGHỊ KHẢ NĂNG ÁP DỤNG ................................ 34
1. Kết luận ......................................................................................................... 34
1.1. Về lý luận ............................................................................................. 34
1.2. Về thực tiễn .......................................................................................... 35
2. Khuyến nghị .................................................................................................. 35
2.1. Đối với Bộ GD&ĐT ............................................................................. 35
2.2. Đối với Sở GD&ĐT tỉnh Đồng Nai ..................................................... 36
2.3. Đối với Hiệu trƣởng trƣờng THPT Vĩnh Cửu ..................................... 36
VI. TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................. 37
SKKN: 2015-2016
Trang 2
LUAN VAN CHAT LUONG download : add
BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CỦA PHÓ HIỆU TRƢỞNG ĐỐI VỚI VIỆC ĐỔI MỚI
PHƢƠNG PHÁP DẠY HỌC TRƢỜNG THPT VĨNH CỬU
DANH MỤC KÝ HIỆU CÁC CHỮ VIẾT TẮT
STT
Ký hiệu
1
BGH
Ban giám hiệu
2
CBQL
Cán bộ quản lý
3
CMHS
Cha mẹ học sinh
4
CNTT
Công nghệ thông tin
5
CSVC
Cơ sở vật chất
6
ĐDDH
Đồ dùng dạy học
7
GD
Giáo dục
8
GD & ĐT
Giáo dục và đào tạo
9
GV
Giáo viên
10
GVBM
Giáo viên bộ mơn
11
GVCN
Giáo viên chủ nhiệm
12
HS
Học sinh
13
PHT
Phó hiệu trƣởng
14
KH
Kế hoạch
15
KH & CN
Khoa học và công nghệ
16
NV
Nhân viên
17
PP
Phƣơng pháp
18
PPDH
Phƣơng pháp dạy học
19
QLGD
Quản lý giáo dục
20
SGK
Sách giáo khoa
21
SL
Số lƣợng
22
TBDH
Thiết bị dạy học
23
THCS
Trung học cơ sở
24
THPT
Trung học phổ thông
25
TTCM
Tổ trƣởng chuyên môn
SKKN: 2015-2016
Nghĩa đầy đủ
Trang 3
LUAN VAN CHAT LUONG download : add
BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CỦA PHÓ HIỆU TRƢỞNG ĐỐI VỚI VIỆC ĐỔI MỚI
PHƢƠNG PHÁP DẠY HỌC TRƢỜNG THPT VĨNH CỬU
I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
1. Lý do chọn đề tài
Trong văn kiện Đại hội XI của Đảng xác định: “Phát triển giáo dục là quốc
sách hàng đầu. Đổi mới căn bản, toàn diện nền giáo dục Việt Nam theo hƣớng
chuẩn hóa, hiện đại hóa, xã hội hóa, dân chủ hóa và hội nhập quốc tế, trong đó, đổi
mới cơ chế quản lý giáo dục, phát triển đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý là khâu
then chốt. Tập trung nâng cao chất lƣợng giáo dục, đào tạo, coi trọng giáo dục đạo
đức, lối sống, năng lực sáng tạo, kỹ năng thực hành, khả năng lập nghiệp. Đổi mới
cơ chế tài chính giáo dục. Thực hiện kiểm định chất lƣợng giáo dục, đào tạo ở tất
cả các bậc học. Xây dựng môi trƣờng giáo dục lành mạnh, kết hợp chặt chẽ giữa
nhà trƣờng với gia đình và xã hội”.
Nhƣ vậy, việc đổi mới PPDH là một trong các trọng điểm mang tính đột phá
trong việc nâng cao chất lƣợng giáo dục, đó cũng là yêu cầu khách quan của sự
nghiệp phát triển giáo dục và đào tạo của đất nƣớc. Do đó, việc xây dựng và phát
triển đội ngũ giáo viên là một trong những nhiệm vụ cấp thiết của ngành giáo dục.
Cho đến nay, lối dạy phổ biến tại các trƣờng phổ thông vẫn là sử dụng các PPDH
truyền thống, truyền thụ tri thức có sẵn, chƣa chú trọng nhiều đến việc hình thành
những phẩm chất tƣ duy của ngƣời học, ngƣời học thụ động trong tiếp nhận, khả
năng vận dụng kiến thức để giải quyết các vấn đề thực tiễn còn hạn chế.
Trên thực tế, các trƣờng trung học phổ thơng (THPT) đã cố gắng tìm tịi và đã
có những đổi mới nhất định về cơng tác quản lý hoạt động dạy học của đội ngũ
giáo viên, theo hƣớng đổi mới PPDH nhằm mục đích nâng cao chất lƣợng dạy học.
Trƣờng THPT Vĩnh Cửu điều kiện kinh tế cịn gặp rất hiều khó khăn, trƣờng học
trên địa bàn xa nơi dân cƣ, dân cƣ phân tán, gây rất nhiều trở ngại, khó khăn cho
việc đi lại học tập của học sinh, hơn nữa trình độ dân trí của mộ bộ phận chƣa cao,
đây cũng là một trở ngại cho việc giáo dục con em của họ trong việc hình thành và
phát triển nhân cách. Bên cạnh đó, đội ngũ giáo viên còn rất trẻ cả tuổi đời lẫn tuổi
nghề nên chƣa có nhiều kinh nghiệm trong q trình đổi mới PPDH, do đó khơng
thể tránh khỏi những hạn chế. Các nhà quản lý giáo dục đã có những biện pháp chỉ
đạo hoạt động dạy học theo định hƣớng đổi mới PPDH, song các biện pháp còn rời
rạc và thiếu đồng bộ. Chính vì vậy, đối với trƣờng THPT Vĩnh Cửu hiện nay, trong
công tác quản lý trƣờng học, đổi mới PPDH đƣợc coi là vấn đề cốt lõi để nâng cao
chất lƣợng giáo dục.
Xuất phát từ những lý do trên, tôi chọn đề tài nghiên cứu: “Biện pháp quản lý
của Phó hiệu trưởng đối với việc đổi mới phương pháp dạy học ở trường Trung
học phổ thông Vĩnh Cửu”.
SKKN: 2015-2016
Trang 4
LUAN VAN CHAT LUONG download : add
BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CỦA PHÓ HIỆU TRƢỞNG ĐỐI VỚI VIỆC ĐỔI MỚI
PHƢƠNG PHÁP DẠY HỌC TRƢỜNG THPT VĨNH CỬU
2. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và khảo sát thực trạng quản lý đối với việc đổi
mới PPDH ở trƣờng THPT Vĩnh Cửu, đề tài đề xuất các biện pháp quản lý nhằm
nâng cao chất lƣợng dạy học ở trƣờng THPT Vĩnh Cửu, đáp ứng yêu cầu đổi mới
giáo dục phổ thông hiện nay.
3. Khách thể và đối tƣợng nghiên cứu
Khách thể nghiên cứu: Công tác quản lý Phó hiệu trƣởng trƣờng THPT Vĩnh
Cửu đối với hoạt động dạy học.
Đối tượng nghiên cứu: Biện pháp quản lý của Phó hiệu trƣởng đối với việc
đổi mới PPDH ở trƣờng THPT Vĩnh Cửu.
4. Giả thuyết khoa học
Đổi mới PPDH là nhiệm vụ quan trọng và cấp thiết của đổi mới giáo dục
trong giai đoạn hiện nay, nó mang tính quyết định đến việc nâng cao chất lƣợng
giáo dục. Do đó, vai trị của Phó hiệu trƣởng ở trƣờng THPT trong việc quản lý đổi
mới PPDH là vô cùng quan trọng. Trong những năm qua, việc quản lý của Phó
hiệu trƣởng ở trƣờng THPT Vĩnh Cửu, đã mang lại những kết quả nhất định. Tuy
nhiên, việc quản lý của Phó hiệu trƣởng đối với việc đổi mới PPDH vẫn cịn những
hạn chế nhất định, chất lƣợng giáo dục nhìn chung cịn thấp so mặt bằng của tỉnh,
Phó hiệu trƣởng chủ yếu chỉ đạo bằng các biện pháp hành chính. Nếu đề xuất đƣợc
các biện pháp quản lý một cách khoa học, đồng bộ, hợp lý và phù hợp với điều
kiện thực tiễn thì cơng tác quản lý việc đổi mới PPDH của Phó hiệu trƣởng ở
trƣờng THPT Vĩnh Cửu sẽ đạt đƣợc hiệu quả cao hơn, góp phần nâng cao chất
lƣợng giáo dục.
5. Nhiệm vụ nghiên cứu
5.1. Nghiên cứu cơ sở lý luận về công tác quản lý của Phó hiệu trƣởng đối với việc đổi
mới PPDH ở trƣờng THPT.
5.2. Khảo sát, đánh giá thực trạng công tác quản lý của Phó hiệu trƣởng đối với việc
đổi mới PPDH ở trƣờng THPT Vĩnh Cửu.
5.3. Đề xuất các biện pháp quản lý của Phó hiệu trƣởng đối với việc đổi mới PPDH ở
trƣờng THPT Vĩnh Cửu nhằm nâng cao chất lƣợng dạy học, đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục
phổ thơng hiện nay.
6.
Phƣơng pháp nghiên cứu
6.1. Nhóm các phƣơng pháp nghiên cứu lý luận
Sử dụng các phƣơng pháp phân tích, tổng hợp tài liệu, hệ thống hóa tài liệu,
phân loại tài liệu nhằm xây dựng cơ sở lý luận cơng tác quản lý của Phó hiệu
trƣởng đối với việc đổi mới PPDH.
6.2. Nhóm các phƣơng pháp nghiên cứu thực tiễn
Phƣơng pháp điều tra: Đây là phƣơng pháp chủ đạo đƣợc sử dụng nhằm
SKKN: 2015-2016
Trang 5
LUAN VAN CHAT LUONG download : add
BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CỦA PHÓ HIỆU TRƢỞNG ĐỐI VỚI VIỆC ĐỔI MỚI
PHƢƠNG PHÁP DẠY HỌC TRƢỜNG THPT VĨNH CỬU
khảo sát, đánh giá thực trạng công tác quản lý của Phó hiệu trƣởng đối với việc đổi
mới PPDH. Chúng tơi sử dụng phiếu hỏi, bao gồm những câu hỏi nhiều lựa chọn ở
các mức độ khác nhau đối với việc đổi mới PPDH và quản lý việc đổi mới PPDH ở
trƣờng THPT.
Phƣơng pháp tổng kết kinh nghiệm: Nhằm tổng kết những luận điểm, những
kinh nghiệm, những mơ hình về cơng tác quản lý của Phó hiệu trƣởng đối với việc
đổi mới PPDH ở trƣờng THPT Vĩnh Cửu.
Phƣơng pháp quan sát: Dự giờ, quan sát, tìm hiểu hoạt động dạy và học của
giáo viên (GV) và học sinh (HS). Tìm hiểu, khảo sát công tác chỉ đạo của nhà
trƣờng thông qua kế hoạch hoạt động và hệ thống văn bản chỉ đạo của các cấp
quản lý giáo dục.
Phƣơng pháp thống kê toán học: Nhằm xử lý kết quả nghiên cứu.
7. Phạm vi nghiên cứu
Đề tài này chỉ tập trung nghiên cứu cơng tác quản lý của Phó hiệu trƣởng đối
với việc đổi mới PPDH ở trƣờng THPT Vĩnh Cửu.
SKKN: 2015-2016
Trang 6
LUAN VAN CHAT LUONG download : add
BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CỦA PHÓ HIỆU TRƢỞNG ĐỐI VỚI VIỆC ĐỔI MỚI
PHƢƠNG PHÁP DẠY HỌC TRƢỜNG THPT VĨNH CỬU
II. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ CÔNG TÁC QUẢN LÝ
CỦA PHÓ HIỆU TRƢỞNG ĐỐI VỚI VIỆC ĐỔI MỚI PHƢƠNG
PHÁP DẠY HỌC TRƢỜNG THPT
1. Cơ sở lý luận
1.1.
Khái quát lịch sử nghiên cứu vấn đề
Dạy học là một hiện tƣợng xã hội, đƣợc diễn ra trong một quá trình và đƣợc
thực hiện ngay từ khi xã hội loài ngƣời mới hình thành nhằm truyền đạt kinh
nghiệm từ thế hệ này sang thế hệ khác. Trong quá trình dạy học, ngƣời thầy ln
tìm tịi những PPDH thích hợp nhất để giúp cho ngƣời học lĩnh hội đƣợc những nội
dung dạy học. Với tầm quan trọng nhƣ vậy mà PPDH đã đƣợc các nhà giáo dục
trong nƣớc và trên thế giới quan tâm nghiên cứu.
Ở phƣơng Đông, Khổng tử (551-479 trƣớc CN), nhà triết học kiệt xuất của
Trung Hoa cổ đại rất coi trọng việc “Phát huy tính tích cực, sáng tạo, phát huy
năng lực nội sinh; dạy sát đối tƣợng, cá biệt hóa đối tƣợng” [30, tr.19].
Ở phƣơng Tây, Xơcơrat (469-399 trƣớc CN) là nhà triết học duy tâm khách
quan đã đề xuất PPDH bằng cách hỏi đáp giữa hai ngƣời, PPDH của ông đƣợc thế
hệ sau gọi là “Phƣơng pháp Xôcrat” [28, tr.40].
Đến thế kỷ XVII, J.A. Komenxki nhà sƣ phạm lỗi lạc của thế giới đã đƣa ra
nhiều quan điểm giáo dục tiến bộ vẫn cịn có giá trị cho đến ngày nay, trong tác
phẩm “Thế giới qua hình ảnh” ơng đã đƣa ra một phƣơng pháp dạy học hoàn toàn
mới, giúp học sinh tri giác về những sự vật, hiện tƣợng trong tự nhiên. Đây cũng là
cuốn sách mở đƣờng cho phƣơng pháp giáo dục hiện tại: Sử dụng công cụ minh
họa cho bài học, giúp cho học sinh có thể nhận thức vấn đề tốt hơn.
Ở nƣớc ta, ngay sau khi Cách mạng tháng Tám thành công và sự ra đời của
nƣớc Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ngày 2-9-1945, Bác Hồ đã khai sinh cho đất
nƣớc ta: “Nền giáo dục mang tính dân tộc, khoa học, dân chủ và đại chúng” [2,
tr.20]. Tiếp thu tƣ tƣởng về giáo dục (GD) của Bác, Bộ quốc gia giáo dục khẳng
định: “Xóa bỏ những phƣơng pháp nhồi sọ, lối học hình thức của nhà trƣờng thực
dân, đề cao tinh thần khoa học nhằm trao đổi cho học sinh một lối nhận thức có qui
củ, một phƣơng pháp tƣ duy khoa học, phát triển óc phê phán, phân tích, tổng hợp,
tinh thần sáng tạo và gắn liền với thực tế” [15, tr.108]. Kể từ đó đến nay, lĩnh vực
PPDH đƣợc thu hút đông đảo nhiều tác giả nghiên cứu.
Ngay từ năm 1965, tác giả Phạm Thị Diệu Vân đã tập trung tìm tịi những kỹ
thuật dạy học sao cho phát huy đƣợc tính tích cực học tập của học sinh trong giờ
học. Đến năm 1971, Nguyễn Sỹ Tỳ muốn cải tiến PPDH theo hƣớng phát huy trí
thơng minh của học sinh, theo ơng: “PPDH phải phát triển trí thơng minh, óc suy
nghĩ, phƣơng pháp nghiên cứu cho HS” [4, tr.163]. Đặc biệt từ sau năm 1976, các
nghiên cứu về đổi mới PPDH đã có tầm chiến lƣợc hơn và có tính lý luận hơn, có
thể nêu ra một số cơng trình nghiên cứu tiêu biểu nhƣ:
SKKN: 2015-2016
Trang 7
LUAN VAN CHAT LUONG download : add
BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CỦA PHÓ HIỆU TRƢỞNG ĐỐI VỚI VIỆC ĐỔI MỚI
PHƢƠNG PHÁP DẠY HỌC TRƢỜNG THPT VĨNH CỬU
- Hà Thế Ngữ (2001), Giáo dục học một số vấn đề lý luận và thực tiễn, NXB
Đại học Quốc gia Hà Nội, Hà Nội.
- Trần Bá Hoành (2010), Đổi mới PPDH, chương trình và sách giáo khoa,
NXB Đại học Sƣ phạm, Hà Nội.
- Thái Duy Tuyên (2001), Giáo dục học hiện đại, NXB Đại học Quốc gia Hà
Nội, Hà Nội.
- Thái Duy Tuyên (2007), Phương pháp dạy học truyền thống và đổi mới,
NXB Giáo dục, Hà Nội.
- Phùng Đình Mẫn (chủ biên, 2003), Trần Văn Hiếu, Hồ Văn Liên, Phan
Minh Tiến, Trƣơng Thanh Thúy, Những vấn đề cơ bản về đổi mới giáo dục trung
học phổ thông hiện nay, Trƣờng đại học Sƣ phạm - Đại học Huế.
Tuy nhiên, vấn đề quản lý đổi mới PPDH cịn ít đƣợc tác giả nghiên cứu.
Trong thời gian gần đây, các tài liệu biên soạn về đổi mới quản lý giáo dục
(QLGD), trong đó có quản lý đổi mới PPDH cũng mới đƣợc quan tâm với các tài
liệu biên soạn phục vụ cho các dự án phát triển tiểu học, dự án phát triển Trung
học cơ sở (THCS), dự án phát triển THPT, chƣơng trình đào tạo bồi dƣỡng Hiệu
trƣởng trƣờng THPT liên kết Việt Nam - Singapore,… Ngoài ra một số luận văn
thạc sỹ cũng đã nghiên cứu đến vấn đề này nhƣng không nhiều nhƣ: Nguyễn Em
(Đà Nẵng); Mai Thị Tuyết (Quảng Bình); Phạm Ngọc Thắng (Khánh Hịa); Lê Văn
Long (ĐăkNơng). Tại trƣờng THPT Vĩnh Cửu, cho đến nay vẫn chƣa có cơng trình
nào nghiên cứu vấn đề quản lý đổi mới PPDH. Xuất phát từ thực tiễn đặt ra yêu
cầu ngày càng nâng cao chất lƣợng giáo dục, trong đó cơng tác quản lý nhà trƣờng
của Phó Hiệu trƣởng có vai trị quyết định. Chính vì vậy, tơi thấy cần thiết phải
nghiên cứu vấn đề này.
1.2.
Các khái niệm của đề tài
1.2.1. Quản lý
Quản lý, là tác động có ý thức, có tổ chức, có hƣớng đích của chủ thể quản
lý lên khách thể quản lý trong mỗi tổ chức bằng việc vận dụng các chức năng quản
lý, nhằm sử dụng có hiệu quả nhất các tiềm năng, các cơ hội của tổ chức để đạt
đƣợc mục tiêu đặt ra với chất lƣợng và hiệu quả tối ƣu trong điều kiện biến động
của môi trƣờng, làm cho tổ chức vận hành tốt.
1.2.2. Quản lý giáo dục
Quản lý giáo dục là hệ thống tác động có ý thức, có tổ chức, có kế hoạch, có
hƣớng đích của chủ thể quản lý giáo dục đến đối tƣợng quản lý trong hệ thống giáo
dục nhằm hình thành và phát triển tồn diện nhân cách cho thế hệ trẻ, trên cơ sở
nhận thức và vận dụng những quy luật chung của xã hội cũng nhƣ các quy luật của
quá trình giáo dục.
SKKN: 2015-2016
Trang 8
LUAN VAN CHAT LUONG download : add
BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CỦA PHÓ HIỆU TRƢỞNG ĐỐI VỚI VIỆC ĐỔI MỚI
PHƢƠNG PHÁP DẠY HỌC TRƢỜNG THPT VĨNH CỬU
1.2.3. Quản lý nhà trƣờng
Nhà trƣờng là bộ mặt của hệ thống giáo dục, các quan điểm, đƣờng lối chính
sách giáo dục đều thực hiện trong nhà trƣờng. Do đó, quản lý nhà trƣờng, về thực
chất là hệ thống những tác động có mục đích, có kế hoạch của chủ thể quản lý
nhằm làm cho nhà trƣờng vận hành theo đƣờng lối và nguyên lý giáo dục của
Đảng để đạt đƣợc mục tiêu giáo dục đề ra.
1.2.4. Quản lý hoạt động dạy học
1.2.4.1. Khái niệm hoạt động dạy học
- Theo tác giả Nguyễn Thanh Bình (chủ biên) và các tác giả khác: “Dạy học
là tập hợp các quá trình hoặc hệ thống hoạt động trong giáo dục nhằm thực hiện
mục đích giáo dục (phát triển) con ngƣời” [4, tr.127].
- Hoạt động dạy là hoạt động chuyên biệt đƣợc thực hiện trong nhà trƣờng.
Ở đó có tổ chức bộ máy, có mục tiêu, có nội dung, chƣơng trình đã đƣợc chọn lọc
phù hợp với từng lứa tuổi học sinh, có đầy đủ cơ sở vật chất (CSVC) phù hợp với
thực tiễn dạy học, có đội ngũ GV đƣợc đào tạo bài bản có kinh nghiệm trong quản
lý giáo dục.
- Hoạt động dạy học bao gồm hai hoạt động tƣơng tác qua lại với nhau, đó
là hoạt động dạy của giáo viên và hoạt động học của học sinh.
+ Hoạt động dạy là hoạt động của giáo viên giữ vai trò chủ đạo trong hoạt
động dạy học, đó là hoạt động định hƣớng, tổ chức, điều khiển, điều chỉnh hoạt
động học của học sinh nhằm giúp cho học sinh chiếm lĩnh tri thức, hình thành kỹ
năng, kỹ xảo.
+ Hoạt động học là hoạt động của học sinh, học sinh vừa là khách thể của
hoạt động này, vừa là chủ thể của hoạt động học, giữ vai trị chủ động, tích cực,
độc lập, tự giác, sáng tạo trong quá trình chiếm lĩnh tri thức để hình thành nên học
vấn của bản thân và phát triển nhân cách của mình.
1.2.4.2. Khái niệm quản lý hoạt động dạy học
Quản lý hoạt động dạy học bao gồm quản lý hoạt động dạy của giáo viên nhƣ:
Quản lý chuẩn bị giờ lên lớp, quản lý việc lên lớp, quản lý sinh hoạt tổ chuyên
môn, quản lý kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh… và quản lý hoạt
động học của học sinh. Trong hoạt động dạy học, PPDH là thành tố quan trọng
quyết định đến chất lƣợng dạy học. Đổi mới PPDH sẽ góp phần không nhỏ vào
việc nâng cao chất lƣợng dạy học ở nhà trƣờng. Do đó, trong quản lý hoạt động
dạy học ở nhà trƣờng, thì vấn đề phải qua tâm hàng đầu đó là quản lý đổi mới
PPDH.
SKKN: 2015-2016
Trang 9
LUAN VAN CHAT LUONG download : add
BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CỦA PHÓ HIỆU TRƢỞNG ĐỐI VỚI VIỆC ĐỔI MỚI
PHƢƠNG PHÁP DẠY HỌC TRƢỜNG THPT VĨNH CỬU
1.2.5. Quản lý đổi mới phƣơng pháp dạy học
1.2.5.1. Khái niệm phƣơng pháp dạy học
PPDH là hệ thống các cách thức hoạt động tƣơng tác giữa ngƣời dạy và ngƣời
học nhằm đạt đƣợc mục đích dạy học, phát triển các năng lực của cá nhân.
1.2.5.2. Khái niệm quản lý đổi mới phƣơng pháp dạy học.
Quản lý việc đổi mới PPDH là nội dung then chốt trong quản lý hoạt động
dạy học, đòi hỏi phải tiến hành đồng bộ các biện pháp quản lý. Từ quản lý CSVC,
TBDH, quản lý đội ngũ giáo viên, quản lý điều kiện môi trƣờng làm việc cho đến
cơ chế hoạt động, tổ chức và điều hành, kiểm tra, đánh giá, phối hợp với các lực
lƣợng giáo dục và ngoài nhà trƣờng.
1.3.
Khái quát về phƣơng pháp dạy học và đổi mới phƣơng pháp dạy học
1.3.1. Bản chất của phƣơng pháp dạy học truyền thống
Phƣơng pháp dạy học truyền thống đó là truyền thụ tri thức một chiều từ giáo
viên đến học sinh, giáo viên là ngƣời cung cấp kiến thức, học sinh học thuộc, ghi
nhớ và tái hiện kiến thức.
1.3.2. Bản chất của phƣơng pháp dạy học tích cực
Phƣơng pháp dạy học tích cực tích cực đó là nhằm tích cực hóa hoạt động học
tập của học sinh, học sinh tự giác, chủ động tự tìm tịi, khám phá, giải quyết vấn đề
để chiếm lĩnh tri thức, hình thành kỹ năng, kỹ xảo dƣới sự hƣớng dẫn, tổ chức,
điều khiển của giáo viên.
1.3.3. Đổi mới phƣơng pháp dạy học trong giai đoạn hiện nay.
Đổi mới PPDH không có nghĩa là loại bỏ các PPDH truyền thống mà cần bắt
đầu bằng việc cải tiến các PPDH truyền thống, đồng thời kết hợp các PPDH tích
cực nhằm phát huy tính tích cực, tính chủ động, sáng tạo của ngƣời học, phù hợp
với hoàn cảnh, điều kiện dạy học cụ thể của từng cơ sở giáo dục.
Bảng 1.1. So sánh PPDH truyền thống và PPDH dạy học tích cực
Quan
niệm
PPDH truyền thống
PPDH tích cực
Học là q trình tiếp thu,
lĩnh hội, qua đó hình ảnh
kiến thức, kỹ năng, tƣ
tƣởng, tình cảm.
Học là q trình kiến tạo; Học sinh tìm
tịi, khám phá, phát hiện, luyện tập, khai
thác và xử lý thông tin,… tự hình thành
hiểu biết, năng lực và phẩm chất.
Truyền thụ tri thức và
Tổ chức hoạt động nhận thức cho học
Bản chất chứng minh chân lý của
sinh. Dạy học sinh cách tìm ra chân lý.
giáo viên.
Mục tiêu Chú trọng cung cấp tri Chú trọng hình thành các năng lực (sáng
thức, kỹ năng, kỹ xảo. tạo, hợp tác,…) dạy PP và kỹ thuật lao
SKKN: 2015-2016
Trang 10
LUAN VAN CHAT LUONG download : add
BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CỦA PHÓ HIỆU TRƢỞNG ĐỐI VỚI VIỆC ĐỔI MỚI
PHƢƠNG PHÁP DẠY HỌC TRƢỜNG THPT VĨNH CỬU
PPDH truyền thống
PPDH tích cực
Học để đối phó với thi cử. động khoa học, dạy cách học. Học để đáp
ứng những yêu cầu của xã hội.
Từ nhiều nguồn khác nhau: Sách
giáo khoa (SGK), GV, các tài liệu học
tập, thí nghiệm… gắn với:
Nội
dung
Từ sách giáo khoa và giáo - Vốn hiểu biết, kinh nghiệm, nhu
cầu học sinh.
viên.
- Tình huống thực tế, bối cảnh và
môi trƣờng địa phƣơng.
-
Những vấn đề học sinh quan tâm.
Phƣơng Các PP diễn giảng, truyền Các phƣơng pháp tìm tòi, điều tra, giải
pháp thụ kiến thức một chiều. quyết vấn đề.
Cố định: Giới hạn trong
Hình
bốn bức tƣờng của lớp
thức tổ
học, giáo viên đối diện
chức
với cả lớp.
Linh hoạt: Học ở lớp, ở phịng thí
nghiệm, trong thực tế, học cá nhân, học
đơi bạn, học theo cả nhóm, cả lớp đối
diện với giáo viên.
1.3.4. Mục đích đổi mới phƣơng pháp dạy học
Mục đích của việc đổi mới PPDH ở trƣờng THPT, đó là thay đổi lối dạy học
truyền thống một chiều. Dạy học theo hƣớng lấy ngƣời học làm trung tâm, nhằm
giúp học sinh phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo, rèn luyện thói
quen và khả năng tự học, khả năng hợp tác và kỹ năng vận dụng kiến thức để giải
quyết các tình huống trong học tập và trong thực tiễn, tạo niềm tin và hứng thú
trong học tập của học sinh, giúp học sinh tự tin, sớm thích ứng với đời sống xã hội,
hịa nhập với cộng đồng.
1.3.5. Nội dung đổi mới phƣơng pháp dạy học ở trƣờng Trung học phổ
thông
- Đổi mới cách dạy của thầy, chuyển từ cách dạy truyền thụ tri thức một
chiều sang dạy cách học cho học sinh tự mình chiếm lĩnh tri thức, hình thành kỹ
năng, kỹ xảo, phát triển khả năng sáng tạo.
- Đổi mới cách học của trò, chuyển từ học tập thụ động, tái hiện lại kiến
thức sang học tập một cách tích cực, chủ động, sáng tạo, vận dụng kiến thức đã học
để giải quyết các vấn đề thực tiễn.
- Tăng cƣờng thực hành, thí nghiệm cho học sinh, tăng cƣờng sử dụng các
phƣơng tiện dạy học hiện đại vào dạy học.
- Dạy học phải tác động vào tình cảm, đem lại niềm vui hứng thú học tập
cho học sinh, bồi đƣỡng tâm hồn cho học sinh, làm cho học sinh tích cực hơn, hoạt
SKKN: 2015-2016
Trang 11
LUAN VAN CHAT LUONG download : add
BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CỦA PHÓ HIỆU TRƢỞNG ĐỐI VỚI VIỆC ĐỔI MỚI
PHƢƠNG PHÁP DẠY HỌC TRƢỜNG THPT VĨNH CỬU
động nhiều hơn trong học tập.
2. Cơ sở thực tiễn
2.1. Quản lí việc đổi mới phƣơng pháp dạy học của Phó Hiệu trƣởng ở trƣờng
Trung học phổ thông
2.1.1. Mục tiêu quản lý của Phó hiệu trƣởng đối với việc đổi mới PPDH
ở trƣờng Trung học phổ thông
Mục tiêu quản lý việc đổi mới PPDH ở trƣờng THPT, là ngƣời Phó hiệu
trƣởng vận dụng các chức năng quản lý và sử dụng triệt để các phƣơng tiện quản
lý, tác động đến khách thể quản lý trong nhà trƣờng một cách có ý thức, có kế
hoạch, có hƣớng đích, làm thay đổi cách dạy truyền thống của thầy, thay đổi cách
học thụ động của trị, nhằm khơng ngừng nâng cao chất lƣợng giáo dục trong nhà
trƣờng.
2.1.2. Vai trị của Phó hiệu trƣởng trong cơng tác quản lý đổi mới
PPDH
Vai trị của Phó hiệu trƣởng trong nhà trƣờng phổ thông là vô cùng quan
trọng, là ngƣời tiên phong, gƣơng mẫu, là “con chim đầu đàn” của tập thể giáo
viên, đi đầu trong việc thực hiện đổi mới PPDH, là ngƣời có vai trị quyết định đến
chất lƣợng giáo dục của nhà trƣờng.
2.2. Chức năng quản lý đổi mới phƣơng pháp dạy học của Phó hiệu trƣởng trƣờng
Trung học phổ thơng
2.2.1. Kế hoạch hóa hoạt động đổi mới phƣơng pháp dạy học
Ngƣời Phó hiệu trƣởng có thể lập kế hoạch đổi mới PPDH độc lập riêng
hoặc nằm trong kế hoạch tổng thể của nhà trƣờng, đƣợc xây dựng theo từng năm
học. Kế hoạch (KH) phải mang tính cụ thể, mục tiêu phải phù hợp với nội dung,
chƣơng trình, khả năng tiếp thu của học sinh, trình độ, năng lực của giáo viên và
điều kiện cơ sở vật chất của nhà trƣờng, kế hoạch đổi mới PPDH phải đƣợc phổ
biến tới toàn thể cán bộ quản lý và giáo viên trong toàn trƣờng.
2.2.2. Tổ chức thực hiện hoạt động, đổi mới phƣơng pháp dạy học
Sau khi lập xong kế hoạch, ngƣời Phó hiệu trƣởng tiến hành phân phối và
sắp xếp nguồn lực theo cấu trúc tổ chức nhất định để đảm bảo thực hiện thành
công các mục tiêu đổi mới PPDH đã đề ra. Bằng cách:
- Phân bố cho các tổ trƣởng chuyên môn triển khai thực hiện kế hoạch,
chuẩn bị các điều kiện CSVC cần thiết phục vụ cho việc đổi mới PPDH của GV.
- Xây dựng, phát triển, bồi dƣỡng đội ngũ giáo viên. Chính giáo viên là
ngƣời có trách nhiệm chính trong việc đổi mới PPDH, từ khi lập kế hoạch bài
giảng đến triển khai PPDH ở trên lớp và kiểm tra, đánh giá kết quả của học sinh.
- Xác lập cơ chế hoạt động phối hợp giữa các bộ phận chuyên môn với
đoàn thể, giải quyết tốt mối quan hệ này cũng nhƣ mối quan hệ giữa nhà trƣờng
SKKN: 2015-2016
Trang 12
LUAN VAN CHAT LUONG download : add
BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CỦA PHÓ HIỆU TRƢỞNG ĐỐI VỚI VIỆC ĐỔI MỚI
PHƢƠNG PHÁP DẠY HỌC TRƢỜNG THPT VĨNH CỬU
với cộng đồng xã hội để đảm bảo thực hiện mục tiêu đề ra.
2.2.3. Chỉ đạo thực hiện hoạt động đổi mới phƣơng pháp dạy học
Phó hiệu trƣởng thực hiện chức năng chỉ đạo chính là thực hiện quyền chỉ
huy, điều khiển, hƣớng dẫn việc đổi mới PPDH. Bên cạnh đó, ngƣời Phó hiệu
trƣởng thƣờng xuyên liên kết, động viên, khuyến khích, giám sát mọi ngƣời, mọi
bộ phận thực hiện tốt cơng việc của mình theo sự sắp xếp, phân cơng nhiệm vụ từ
trƣớc.
2.2.4. Kiểm tra hoạt động đổi mới phƣơng pháp dạy học
Kiểm tra là chức năng không thể thiếu trong cơng tác quản lý của Phó hiệu
trƣởng, qua kiểm tra để xem xét, đánh giá mức độ thực hiện việc đổi mới PPDH.
Từ đó, phổ biến nhân rộng các nhân tố tích cực, đồng thời, điều chỉnh kịp thời các
thiếu sót nhằm giúp các bộ phận và cá nhân hoàn thành tốt mục tiêu đổi mới PPDH
đã đề ra.
2.3. Nội dung quản lý của Phó hiệu trƣởng đối với việc đổi mới phƣơng pháp dạy
học ở trƣờng Trung học phổ thông
2.3.1. Quản lý hoạt động của tổ chuyên môn
Nội dung quản lý trọng tâm của Phó hiệu trƣởng đó là chỉ đạo việc đổi mới
nội dung sinh hoạt tổ chuyên môn. Thời gian của buổi sinh hoạt tổ chủ yếu thảo
luận hƣớng đổi mới PPDH đối với từng bài dạy gắn liền với đổi mới nội dung,
chƣơng trình, sách giáo khoa. Ngồi ra, ngƣời Phó hiệu trƣởng định kỳ kiểm tra
hoạt động của tổ, từ khâu xây dựng kế hoạch đến tổ chức, chỉ đạo thực hiện kế
hoạch và tự kiểm tra, đánh giá của tổ.
2.3.2. Quản lý hoạt động của giáo viên chủ nhiệm và phối hợp với các
đoàn thể trong nhà trƣờng
Quản lý hoạt động của giáo viên chủ nhiệm
Phó hiệu trƣởng cần tăng cƣờng quản lý đội ngũ GVCN với các nội dung
sau:
- Quản lý việc xây dựng, lập kế hoạch công tác chủ nhiệm của đội ngũ
GVCN. Hƣớng dẫn GVCN xây dựng kế hoạch, nhấn mạnh đến công tác giáo dục
động cơ, thái độ học tập của học sinh. Quản lý việc tổ chức, chỉ đạo thực hiện các
nội dung kế hoạch. Trong đó chú trọng đến công tác đổi mới PPDH.
- Kiểm tra, đánh giá kết quả công tác thực hiện kế hoạch chủ nhiệm của đội
ngũ GVCN. Việc kiểm tra đánh giá có thể thực hiện theo tuần, tháng hay học kỳ.
* Phối hợp hoạt động với các đoàn thể trong nhà trƣờng
Trong quản lý hoạt động đổi mới PPDH, Phó hiệu trƣởng cần có kế hoạch
phối hợp với các đồn thể trong nhà trƣờng nhƣ tổ chức Đảng, Cơng đồn, Đồn
thanh niên nhằm động viên giáo viên tích cực đổi mới PPDH và giáo dục động cơ,
SKKN: 2015-2016
Trang 13
LUAN VAN CHAT LUONG download : add
BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CỦA PHÓ HIỆU TRƢỞNG ĐỐI VỚI VIỆC ĐỔI MỚI
PHƢƠNG PHÁP DẠY HỌC TRƢỜNG THPT VĨNH CỬU
thái độ học tập cho học sinh. Thông qua các tổ chức đoàn thể để phát động phong
trào thi đua đổi mới PPDH của giáo viên, thi đua học tập của học sinh. Qua phong
trào, phát hiện những gƣơng mặt điển hình, những nhân tố tích cực làm nịng cốt
cho việc thực hiện đổi mới PPDH.
2.4. Quản lý hoạt động đổi mới phƣơng pháp dạy học của giáo viên.
- Quản lý hoạt động đổi mới PPDH của giáo viên bắt đầu từ quản lý việc soạn
bài. Bài soạn chính là kế hoạch lên lớp, là bản thiết kế để tổ chức cho HS hoạt động.
Tuy nhiên tiêu chuẩn về một bài soạn chỉ là tiền đề cho sự thành công của một tiết
dạy. Từ nghiên cứu lý luận và thực tiễn cho thấy quản lý giờ lên lớp, đặc biệt quản
lý tốt mối quan hệ Thầy - Trị có ý nghĩa quyết định trong việc đổi mới PPDH.
- Ngồi ra, Phó hiệu trƣởng cần đổi mới đánh giá giờ dạy, tùy từng mơn học,
xây dựng tiêu chí đánh giá giờ dạy một cách cụ thể theo hƣớng đổi mới PPDH
nhƣng cần tôn trọng các đặc trƣng cơ bản: Dạy học phải thông qua tổ chức hoạt
động học tập và rèn luyện PP tự học cho học sinh; quan tâm đến dạy học cá thể kết
hợp với dạy học hợp tác; kết hợp đánh giá của thầy và tự đánh giá của trò.
- Quản lý việc kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh có vai trị vơ
cùng quan trọng, thông qua phản hồi thông tin ngƣợc của học sinh giúp giáo viên
điều chỉnh cách dạy sao cho phù hợp. Thực tiễn giáo dục cho thấy, cách đánh giá,
thi cử thế nào thì sẽ có lối dạy và lối học nhƣ thế ấy. Vì vậy, để đổi mới PPDH thì
nhất định phải đổi mới cách kiểm tra, thi cử, đánh giá kết quả học tập của học sinh.
- Trong công tác quản lý hoạt động đổi mới PPDH của giáo viên, ngƣời Phó
hiệu trƣởng cần quan tâm đến việc quản lý vấn đề tự bồi dƣỡng. Thông qua việc tự
bồi dƣỡng, sẽ khơng ngừng nâng cao trình độ, chun môn nghiệp vụ của giáo
viên.
2.5. Quản lý hoạt động học tập của học sinh
Để quản lý hoạt động học tập của học sinh có hiệu quả, cần có sự phối hợp
trong quản lý hoạt động học tập, ngƣời Phó hiệu trƣởng phải cụ thể hóa nội dung
trách nhiệm, phân cơng cụ thể cho từng bộ phận, cá nhân trong quản lý hoạt động
học tập, xây dựng quy chế phối hợp giữa Ban giám hiệu (BGH), GVCN, giáo viên
bộ môn (GVBM), Đoàn thanh niên và các lực lƣợng giáo dục ngoài nhà trƣờng.
Quản lý hoạt động học tập của học sinh trong đổi mới PPDH, cần tạo điều
kiện để hình thành phƣơng pháp tự học, rèn luyện kỹ năng tự học, bồi dƣỡng thói
quen, ý chí tự học, phát huy tính tích cực, tự giác học tập của học sinh thơng qua
cách tổ chức hoạt động trong giờ học. Từ đó, rèn luyện cho học sinh phƣơng pháp
tự nghiên cứu, phƣơng pháp đọc sách, đọc tài liệu học tập khác…khơi dậy lòng say
mê học tập, làm bộc lộ và phát triển năng lực tiềm năng trong mỗi học sinh.
Bên cạnh đó, nhà trƣờng cần tổ chức các hoạt động ngoài giờ phong phú, đa
dạng, đƣa học sinh vào những tình huống thực tế, tạo nên thói quen và năng lực
giải quyết vấn để cho học sinh.
SKKN: 2015-2016
Trang 14
LUAN VAN CHAT LUONG download : add
BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CỦA PHÓ HIỆU TRƢỞNG ĐỐI VỚI VIỆC ĐỔI MỚI
PHƢƠNG PHÁP DẠY HỌC TRƢỜNG THPT VĨNH CỬU
2.6. Quản lý việc trang bị, sử dụng và bảo quản CSVC, TBDH phục vụ việc đổi mới
phƣơng pháp dạy học
CSVC và TBDH là phƣơng tiện lao động sƣ phạm của GV và HS, là một
trong những điều kiện thiết yếu để đảm bảo quá trình dạy học đƣợc diễn ra trong
nhà trƣờng. TBDH là thành tố của quá trình dạy học, nó mang lại hiệu quả cao
trong nhận thức của học sinh, giúp cho học sinh nhận thức chính xác đầy đủ, dễ
dàng về các sự vật hiện tƣợng trong thế giới khách quan, giúp cho học sinh nắm
vững nội dung bài học và nhớ nội dung bài học sâu sắc hơn.
Quản lý CSVC, TBDH không chỉ trang bị đầy đủ, đồng bộ mà còn phải
hƣớng đến việc bảo quản, khai thác, sử dụng một cách có hiệu quả. Mặt khác, cần
huy động các nguồn lực xã hội tham gia trong việc xã hội giáo dục về lĩnh vực
CSVC kỹ thuật trƣờng học. Phó hiệu trƣởng cần thƣờng xuyên kiểm tra, theo dõi
việc khai thác, sử dụng TBDH của giáo viên trong giờ học, tổ chức tập huấn bồi
dƣỡng cho giáo viên về quy trình sử dụng các phƣơng tiện kỹ thuật dạy học hiện
đại.
2.7. Phối hợp hoạt động với Ban đại diện cha mẹ học sinh
Ban đại diện cha mẹ học sinh là tổ chức đại diện cho tất cả cha mẹ học sinh
(CMHS), là những ngƣời nắm chính xác thông tin của học sinh không chỉ ở
trƣờng, mà họ còn là cầu nối giữa nhà trƣờng với cha mẹ học sinh. Phó hiệu trƣởng
cần thơng báo với họ về những vấn đề nhà trƣờng quan tâm, tận dụng thế mạnh
của họ, để họ quán triệt mục tiêu đổi mới đến mọi ngƣời và chính họ sẽ vận động
cha mẹ học sinh hỗ trợ cho các hoạt động của nhà trƣờng.
Nội dung quản lý đổi mới PPDH của Phó hiệu trƣởng ở trƣờng THPT có thể
tóm tắt trong bảng sau:
Bảng 1.2. Nội dung quản lý đổi mới phƣơng pháp dạy học
Đối
Quản lý Quản lý
tƣợng hoạt động
hoạt
của tổ động chủ
chun
nhiệm,
Nội
mơn
đồn thể
dung
Xây dựng - KH thực
kế hoạch hiện
chƣơng
trình.
Quản lý
Quản lý
Quản lý
Quản lý
việc phối
hoạt động hoạt động
CSVC,
hợp với
đổi mới
học tập TBDH đáp
Ban đại
PPDH của của học ứng đổi mới
diện
giáo viên
sinh
PPDH
CMHS
- KH hoạt - Soạn bài.
động chủ - Lên lớp.
nhiệm,
đoàn thể. - Dự giờ.
- Kiểm tra,
- KH triển - KH
khai
phối hợp đánh giá
chuyên đề các lực HS.
đổi mới
lƣợng
- Tự bồi
SKKN: 2015-2016
- Nề nếp tự - KH mua - KH phối
quản.
sắm; sử
hợp quản lý
dụng CSVC, nề nếp, rèn
- Nề nếp
TBDH.
luyện đạo
học tập.
đức của
- KH bảo
- KH
HS.
hƣởng ứng quản, sửa
các phong chữa.
Trang 15
LUAN VAN CHAT LUONG download : add
BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CỦA PHÓ HIỆU TRƢỞNG ĐỐI VỚI VIỆC ĐỔI MỚI
PHƢƠNG PHÁP DẠY HỌC TRƢỜNG THPT VĨNH CỬU
Đối
Quản lý Quản lý
tƣợng hoạt động
hoạt
của tổ động chủ
chun
nhiệm,
Nội
mơn
đồn thể
dung
Quản lý
Quản lý
Quản lý
Quản lý
việc phối
hoạt động hoạt động
CSVC,
hợp với
đổi mới
học tập TBDH đáp
Ban đại
PPDH của của học ứng đổi mới
diện
giáo viên
sinh
PPDH
CMHS
khác
dƣỡng.
- KH bồi trong việc
dƣỡng GV giáo dục
HS.
PPDH.
Tổ chức, - Dự giờ, - Nề nếp
chỉ đạo thực tập, sinh hoạt
thực hiện thao giảng. chủ
- Tổ chức nhiệm.
trào thi
đua.
- Bồi
- Phát động
dƣỡng nhận các phong
thức, kỹ
trào thi
năng
đua.
hội thi về - Nề nếp chung.
- Bồi
giảng dạy, quản lý - Bồi
dƣỡng về
sử dụng và HS.
dƣỡng các PP tự học,
tự làm đồ - Tổ chức kỹ năng,
kỹ năng tự
dùng dạy các câu nghiệp vụ học.
học.
dạy học.
lạc bộ.
- Tổ chức
- Tổng kết
sáng kiến
kinh
nghiệm.
Kiểm tra - Kiểm tra Kiểm tra
đánh giá chéo giữa đánh giá
các tổ.
thi đua
- Kiểm tra tập thể,
cá nhân
đánh giá
học sinh.
GV
- Chỉ đạo
việc thực
hiện kế
hoạch sử
dụng
TBDH.
- Định kỳ
họp CMHS.
- Hội nghị
tƣ vấn PP
dạy con tự
học, PP
- Huy động giáo dục
các nguồn đạo đức.
lực để mua
sắm TBDH
- Chỉ đạo ngoại khóa, xây dựng
việc tự bồi dã ngoại, CSVC.
dƣỡng.
giải trí bổ
ích.
- Kiểm tra Đánh giá,
tồn diện. tổng kết thi
- Kiểm tra đua, khen
thƣởng.
theo
Kiểm tra,
Tổ chức
đánh giá
báo cáo
việc sử dụng điển hình.
TBDH.
chun đề
Tạo động lực:
- Tơn vinh GV có thành tích, động viên, khích lệ niềm đam mê và khát khao cống
hiến của họ.
- Khen thƣởng, đãi ngộ thích đáng.
2.8. Phƣơng tiện quản lý của Phó hiệu trƣởng đối với việc đổi mới phƣơng pháp dạy
học ở trƣờng Trung học phổ thông
Phƣơng tiện quản lý là những gì mà ngƣời Phó hiệu trƣởng sử dụng nhƣ
những cơng cụ trong quá trình quản lý để đạt đƣợc mục tiêu quản lý. Trong trƣờng
SKKN: 2015-2016
Trang 16
LUAN VAN CHAT LUONG download : add
BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CỦA PHÓ HIỆU TRƢỞNG ĐỐI VỚI VIỆC ĐỔI MỚI
PHƢƠNG PHÁP DẠY HỌC TRƢỜNG THPT VĨNH CỬU
THPT, phƣơng tiện quản lý chủ yếu của Phó hiệu trƣởng bao gồm:
-
Các chế định Giáo dục & Đào tạo
Bộ máy tổ chức và nhân lực dạy học
Nguồn tài lực, vật lực dạy học
Hệ thống thông tin và môi trƣờng dạy học
2.9. Các yếu tố ảnh hƣởng đến quá trình quản lý trong việc đổi mới phƣơng pháp
dạy học ở Trƣờng trung học phổ thơng
2.9.1. Các yếu tố chủ quan
-
Trình độ, năng lực, phẩm chất của Phó hiệu trƣởng
Phó Hiệu trƣởng là ngƣời chịu trách nhiệm trƣớc cấp trên về chất lƣợng và
hiệu quả mọi hoạt động của trƣờng mình. Sự đổi mới PPDH trong nhà trƣờng phụ
thuộc rất lớn vào nhận thức, trình độ tổ chức, năng lực quản lý, triển khai thực tiễn
cơng việc của Phó hiệu trƣởng.
Để thực hiện thành cơng việc đổi mới PPDH, Phó hiệu trƣởng phải:
+ Am hiểu sâu sắc về đổi mới PPDH nói chung và nhất là trong lĩnh vực
chun mơn của mình để có thể “làm mẫu” cho các giáo viên thực hiện.
+ Có trình độ tổ chức và triển khai thực hiện tốt các vấn đề mới về lý luận
dạy học, biết tổ chức học tập và rút kinh nghiệm để nhân rộng trong toàn trƣờng.
+ Tiếp tục nâng cao uy tín trong tập thể sƣ phạm nhà trƣờng, thúc đẩy sự
phát triển nhà trƣờng.
- Trình độ, năng lực, phẩm chất của giáo viên
Đổi mới PPDH chỉ thực hiện thành công khi ngƣời giáo viên hội đủ các
năng lực sƣ phạm cơ bản sau:
+ Năng lực nắm bắt tâm lý, nhu cầu và đặc điểm đối tƣợng dạy học, giáo dục.
+ Năng lực thiết kế kế hoạch dạy học, giáo dục.
+ Năng lực tổ chức thực hiện kế hoạch dạy học, giáo dục.
+ Năng lực giám sát, đánh giá kết quả các hoạt động dạy học, giáo dục.
+ Năng lực giải quyết các vấn để nảy sinh trong thực tiễn dạy học, giáo dục.
- Năng lực, phẩm chất của học sinh.
Việc thực hiện đổi mới PPDH trong nhà trƣờng phổ thông còn phụ thuộc phần
lớn vào phẩm chất, năng lực học tập của học sinh. Học sinh là đối tƣợng trung tâm
của q trình dạy học. Nếu học sinh có ý thức học tập tốt, có động cơ học tập đúng
đắn, tích cực, chủ động, sáng tạo trong học tập thì việc đổi mới PPDH sẽ đƣợc thuận
lợi.
SKKN: 2015-2016
Trang 17
LUAN VAN CHAT LUONG download : add
BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CỦA PHÓ HIỆU TRƢỞNG ĐỐI VỚI VIỆC ĐỔI MỚI
PHƢƠNG PHÁP DẠY HỌC TRƢỜNG THPT VĨNH CỬU
2.9.2. Các yếu tố khách quan
Các chế định Giáo dục & Đào tạo về đổi mới PPDH. Các văn bản chỉ thị của
ngành GD & ĐT đã đƣợc các cấp quản lý cụ thể hóa và hƣớng dẫn thực hiện một
cách cụ thể, chính là mơi trƣờng pháp lý thuận lợi cho việc thực hiện đổi mới
PPDH ở nhà trƣờng THPT hiện nay.
Đổi mới PPDH luôn gắn liền với những yêu cầu về CSVC, TBCH, về thƣ
viện, về phƣơng tiện dạy học hiện đại.... nhằm phát huy hết khả năng nhận thức, tƣ
duy sáng tạo, làm việc theo nhóm một cách tích cực, chủ động của học sinh. Vì
vậy, ngƣời Phó hiệu trƣởng cần có kế hoạch chiến lƣợc và cụ thể trong việc tăng
cƣờng xây dựng CSVC, TBDH, có biện pháp huy động nhiều nguồn lực xã hội hỗ
trợ kinh phí để trang bị đầy đủ, đồng bộ, từng bƣớc chuẩn hóa, hiện đại hóa hệ
thống CSVC, TBDH để đáp ứng yêu cầu đổi mới PPDH.
- Gia đình, cộng đồng xã hội.
Yếu tố nội lực chính là yếu tố quyết định thành bại của việc đổi mới PPDH,
còn yếu tố ngoại lực dù có quan trọng đến mức nào thì chỉ đóng vai trị hỗ trợ, thúc
đẩy, tạo điều kiện. Để việc đổi mới PPDH đạt hiệu quả cao, ngƣời Phó hiệu trƣởng
cần phải khơi dậy các yếu tố nội lực và phát huy các yếu tố ngoại lực, để tạo ra sự
cộng hƣởng cao nhất giúp cho các em HS tự hồn thiện dần về nhân cách.
Tóm lại từ việc khái quát về lịch sử nghiên cứu vấn đề, hệ thống hóa các
khái niệm cơ bản và một số đặc trƣng về công tác quả lý đổi mới PPDH của Phó
hiệu trƣởng, chúng tơi rút ra một số kết luận sau:
Trong công tác quản lý nhà trƣờng, đặc biệt là quản lý đổi mới PPDH trƣờng
THPT đòi hỏi ngƣời Phó hiệu trƣởng phải nắm vững những vấn đề cơ bản của
khoa học quản lý nói chung và quản lý giáo dục nói riêng, vạch ra đƣợc mục tiêu
đổi mới, thực hiện các chức năng và PP quản lý một cách sáng tạo, biết sử dụng
các phƣơng tiện quản lý một cách có hiệu quả, hiểu biết một cách sâu sắc về nội
dung quản lý đổi mới PPDH, biết khơi dậy nội lực của tập thể sƣ phạm trong nhà
trƣờng, đồng thời huy động đƣợc các yếu tố ngoại lực, xác định đổi mới PPDH là
vấn đề cấp thiết trong việc nâng cao chất lƣợng dạy học trong nhà trƣờng.
Quản lý việc đổi mới PPDH đó là hệ thống những tác động có hƣớng đích,
có tổ chức, có kế hoạch của Phó hiệu trƣởng đến hoạt động dạy của GV và hoạt
động học của HS nhằm đạt đƣợc mục tiêu dạy học.
Việc đổi mới PPDH chỉ thành cơng khi nó trở thành hoạt động thƣờng
xun của nhà trƣờng. Chính vì vậy, ngƣời Phó hiệu trƣởng cần phải quản lý các tổ
chức, thông qua tổ chức mà quản lý con ngƣời và quản lý cơng việc. Bên cạnh đó,
ngƣời Phó hiệu trƣởng cần hiểu rõ giáo viên, học sinh; nắm vững chủ trƣơng,
đƣờng lối, cơ chế hoạt động và điều kiện thực tế dạy học của nhà trƣờng để đề xuất
các biện pháp đúng đắn.
SKKN: 2015-2016
Trang 18
LUAN VAN CHAT LUONG download : add
BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CỦA PHÓ HIỆU TRƢỞNG ĐỐI VỚI VIỆC ĐỔI MỚI
PHƢƠNG PHÁP DẠY HỌC TRƢỜNG THPT VĨNH CỬU
III. TỔ CHỨC THỰC HIỆN CÁC GIẢI PHÁP
1. Biện pháp 1: Bồi dƣỡng, nâng cao nhận thức về đổi mới phƣơng pháp
dạy học cho đội ngũ CBQL và giáo viên
1.1.
Mục tiêu của biện pháp
- Trong các nội dung quản lý nguồn nhân lực thì việc quản lý đội ngũ Thầy cơ
giáo đƣợc xem là quan trọng nhất. Trong đó, vấn đề tập huấn nâng cao nhận thức
và năng lực cho đội ngũ giáo viên là cốt lõi; trong đổi mới PPDH, việc bồi dƣỡng,
tập huấn lại càng quan trọng hơn nữa, bởi vì nó là yếu tố góp phần nâng cao hiệu
quả quản lý của Hiệu trƣởng trong đổi mới PPDH. Do vậy, tăng cƣờng bồi dƣỡng
nhận thức về đổi mới PPDH cho đội ngũ CBQL và giáo viên là biện pháp rất quan
trọng, việc đổi mới PPDH chỉ có thể thành công khi tất cả CBQL và giáo viên
nhận thức đúng, hiểu rõ sự cấp thiết phải đổi mới PPDH, thấy rõ đổi mới PPDH
vừa là yêu cầu của sự nghiệp đổi mới giáo dục, vừa là khâu đột phá để nâng cao
chất lƣợng giáo dục. Từ đó, có ý thức tích cực, chủ động trong thực hiện đổi mới
PPDH.
1.2.
Nội dung và cách thực hiện
- Trong công tác bồi dƣỡng nâng cao nhận thức về đổi mới phƣơng pháp dạy
học cho đội ngũ CBQL và giáo viên, thì việc bồi dƣỡng về tƣ tƣởng chính trị và
chun mơn nghiệp vụ là vấn đề cốt lỗi, vì thế:
- Phó hiệu trƣởng cần thƣờng xuyên tuyên truyền vận động, bồi dƣỡng nhận
thức cho giáo viên về tầm quan trọng và xu thế tất yếu của việc đổi mới PPDH
trong tình hình hiện nay. Trƣớc hết là các Nghị quyết của Đảng, Chỉ thị của Ban bí
thƣ, các chế độ giáo dục và đào tạo về đổi mới PPDH phải đƣợc phổ biến sâu rộng
đến tất cả CBQL và GV trong nhà trƣờng, để họ nắm bắt và hiểu một cách sâu sắc
về các chủ trƣơng đổi mới PPDH. Từ đó, thay đổi nhận thức về đổi mới PPDH hiện
nay.
- Bên cạnh đó, tập trung bồi dƣỡng giáo viên theo kế hoạch, bồi dƣỡng thƣờng
xuyên hàng năm của Bộ GD&ĐT, Sở GD&ĐT, nhà trƣờng, Phó hiệu trƣởng cần tổ
chức học tập, bồi dƣỡng thơng qua đợt học chính trị hè, các cuộc họp hội đồng sƣ
phạm trong năm học.
- Quan trọng hơn, Phó hiệu trƣởng tạo điều kiện thuận lợi nhất cho GV trong
việc tập huấn, bồi dƣỡng, cung cấp đầy đủ các tài liệu, phƣơng tiện giúp giáo viên
có thể tự nghiên cứu, tự bồi dƣỡng để nâng cao nhận thức, bên cạnh đó, thƣờng
xun kiểm tra hồ sơ chun mơn GV để nắm bắt tình hình thực hiện theo các nội
dung đã phổ biến.
- Đồng thời kết hợp nhiều hình thức tuyên truyền: Thông qua các chủ đề hoạt
động chuyên môn trong năm học, thông qua các buổi tập huấn về đổi mới PPDH
trong nhà trƣờng, thơng qua việc phân tích đánh giá, rút kinh nghiệm các giờ thao
giảng, hội giảng, các buổi sinh hoạt chuyên môn, các hoạt động giáo dục khác
SKKN: 2015-2016
Trang 19
LUAN VAN CHAT LUONG download : add
BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CỦA PHÓ HIỆU TRƢỞNG ĐỐI VỚI VIỆC ĐỔI MỚI
PHƢƠNG PHÁP DẠY HỌC TRƢỜNG THPT VĨNH CỬU
trong nhà trƣờng. Từ các hoạt động này, Phó hiệu trƣởng tác động đến tƣ tƣởng,
tình cảm của GV, tạo ra động lực để thực hiện thành công mục tiêu đổi mới.
2. Biện pháp 2: Cải tiến công tác quản lý hoạt động giảng dạy và bồi
dƣỡng kỹ năng về đổi mới phƣơng pháp dạy học cho đội ngũ giáo viên.
2.1.
Mục tiêu của biện pháp
- Nhằm nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ cho đội ngũ giáo viên để
thực hiện tốt việc đổi mới PPDH bằng cách bồi dƣỡng các kỹ năng sƣ phạm, nắm
vững các PPDH tích cực, nâng cao năng lực sử dụng TBDH. Đặc biệt là các
phƣơng tiện dạy học hiện đại, thành thạo kỹ năng ứng dụng CNTT vào dạy học.
- Tăng cƣờng nề nếp giảng dạy của giáo viên, từng bƣớc nâng cao năng lực dạy
học theo hƣớng đổi mới PPDH trên cơ sở cải tiến các PPDH truyền thống và áp dụng
các PPDH tích cực vào dạy học, góp phần thực hiện thành cơng đổi mới PPDH.
2.2.
Nội dung và cách thực hiện
Nhân tố quyết định đến việc nâng cao chất lƣợng giáo dục chính là đội ngũ
GV. Chính vì vậy, để thực hiện việc đổi mới PPDH có hiệu quả, ngƣời Phó hiệu
trƣởng cần phải quản lý đội ngũ GV bao gồm các nội dung sau:
Tổ chức, chỉ đạo việc thực hiện đổi mới PPDH của giáo viên
Thực hiện đổi mới PPDH đƣợc xem là nhiệm vụ trung tâm của hoạt động dạy
học. Vì vậy, Phó hiệu trƣởng phải chỉ đạo GV thực tốt các khâu sau đây:
- Thay đổi cách soạn giáo án:
Đầu năm học mới, HT cần đƣa ra các kế hoạch, quy định và yêu cầu cụ thể về
soạn bài, chuẩn bị ĐDDH nhƣ: Xác định mục tiêu, nội dung và phƣơng pháp giảng
dạy…. Cần chú trọng đến việc đổi mới PPDH theo hƣớng phát huy tính tích cực
học tập, nghiên cứu bài giảng theo hƣớng phát triển năng lực học sinh. Giáo án
phải chuyển từ việc thiết kế theo các hoạt động của thầy sang thiết kế theo các hoạt
động của trị. Khuyến khích soạn giáo án điện tử và ứng dụng CNTT vào dạy học.
Bài soạn phải tối ƣu hóa các hoạt động của học sinh, tạo cho học sinh hoạt động
nhiều hơn, suy nghĩ nhiều hơn, thực hành nhiều hơn, phù hợp với phƣơng pháp đổi
mới kiểm tra đánh giá mà Bộ GD - ĐT mới tập huấn .
Qua đó dự kiến các hoạt động học tập của học sinh trong giờ học (quan sát,
thực hành, thí nghiệm, giải bài tập,…) giáo viên có thể chuẩn bị phiếu học tập cá
nhân, phiếu học tập theo nhóm, các đồ dùng dạy học khác,… nhằm hình thành kiến
thức, rèn luyện kỹ năng, hình thành thao tác tƣ duy cho học sinh.
Phó hiệu trƣởng có kế hoạch kiểm tra định kỳ và đột xuất bài soạn của GV, có
đánh giá, xếp loại và thông báo công khai trong sinh hoạt tổ chuyên môn, hội đồng
giáo dục nhà trƣờng.
- Tăng cƣờng quản lý giờ dạy trên lớp.
SKKN: 2015-2016
Trang 20
LUAN VAN CHAT LUONG download : add
BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CỦA PHÓ HIỆU TRƢỞNG ĐỐI VỚI VIỆC ĐỔI MỚI
PHƢƠNG PHÁP DẠY HỌC TRƢỜNG THPT VĨNH CỬU
Làm tốt công tác thực hiện giờ dạy trên lớp theo hƣớng đổi mới PPDH, ngƣời
GV không cung cấp tri thức sẵn có cho học sinh mà phải hƣớng dẫn, tổ chức, điều
khiển, điều chỉnh các hoạt động nhận thức cho học sinh, giúp học sinh tự chiếm
lĩnh tri thức. Vì vậy, quản lý giờ dạy trên lớp hiện nay cần yêu cầu giáo viên
chuyển từ việc truyền thụ kiến thức một chiều sang việc hƣớng dẫn PP học tập cho
học sinh tự học và tự nghiên cứu.
Phó hiệu trƣởng cần nhấn mạnh và yêu cầu GV thực hiện: Phải đổi mới
phƣơng pháp theo hƣớng tích cực theo hƣớng chỉ đạo của Sở, của Bộ GD-ĐT.
Hƣớng dẩn học sinh tự học, tự nghiên cứu. Hạn chế tối đa với cách dạy truyền
thống, theo kiểu “thầy đọc - trò chép”. Để làm đƣợc điều đó, trong PPDH mới,
thầy phải giữ vai trị chủ đạo: Tổ chức, hƣớng dẫn, gợi mở vấn đề, tạo tình huống
có vấn đề, tổ chức học sinh thảo luận, thực hành, nhập vai, tự nghiên cứu để giải
quyết vấn đề. Đó là sự hợp tác trong mối quan hệ thầy - trị trong giờ học, tạo nên
tính tƣơng tác cao, làm cho giờ học sinh động, hứng thú, hiệu quả, đạt đƣợc mục
tiêu dạy học phù hợp với xu hƣớng đổi mới PP hiện nay.
Tăng cƣờng công tác dự giờ, đánh giá, rút kinh nghiệm giờ dạy theo
hƣớng đổi mới PPDH
Theo hƣớng dẫn mới của Bộ GD- ĐT về hƣớng dẫn sinh hoạt chuyên môn về
đổi mới phƣơng pháp dạy học và kiểm tra, đánh giá; tổ chức và quản lí các hoạt
động chun mơn của trƣờng trung học. Quá trình dạy học đƣợc thiết kế thành các
hoạt động học của học sinh dƣới dạng các nhiệm vụ học tập kế tiếp nhau, có thể
đƣợc thực hiện trên lớp hoặc ở nhà. Học sinh tích cực, chủ động và sáng tạo trong
việc thực hiện các nhiệm vụ học tập dƣới sự hƣớng dẫn của giáo viên. Phân tích
giờ dạy theo quan điểm đó là phân tích hiệu quả hoạt động học của học sinh, đồng
thời đánh giá việc tổ chức, kiểm tra, định hƣớng hoạt động học cho học sinh của
giáo viên. Do vậy, giáo viên phải nhận thức đƣợc:
Dự giờ là việc làm thƣờng xuyên của giáo viên, nhằm trao đổi học tập kinh
nghiệm giảng dạy của đồng nghiệp. Ngồi ra, dự giờ cịn để đánh giá chất lƣợng
đội ngũ GV, làm cơ sở đánh giá thi đua hàng năm. Dự giờ có đánh giá, xếp loại là
một nội dung quan trọng trong quản lý hoạt động chuyên môn của trƣờng THPT
nhằm kịp thời điều chỉnh, thúc đẩy hoạt động chun mơn trong nhà trƣờng, trong
đó có việc đổi mới PPDH đi theo đúng định hƣớng.
Phó hiệu trƣởng cần xây dựng tiêu chuẩn đánh giá giờ lên lớp theo hƣớng đổi
mới PPDH cần căn cứ vào: Kế hoạch và tài liệu dạy học; Tổ chức hoạt động học
cho học sinh; Hoạt động của học sinh;Yêu cầu về chuẩn kiến thức, kỹ năng, thái
độ, năng lực cần đạt đối với từng môn học; tiêu chuẩn đánh giá tiết dạy do Bộ
GD_ĐT, Sở GD-ĐT quy định; các yêu cầu đối với từng loại bài học. Yêu cầu vận
dụng các PPDH tích cực, yêu cầu sử dụng các thiết bị dạy học. Tổ chức học tập,
thảo luận tiêu chuẩn đánh giá giờ dạy theo hƣớng đổi mới PPDH.
Phó hiệu trƣởng có kế hoạch quy định số tiết cần dự giờ trong từng học kỳ,
SKKN: 2015-2016
Trang 21
LUAN VAN CHAT LUONG download : add
BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CỦA PHÓ HIỆU TRƢỞNG ĐỐI VỚI VIỆC ĐỔI MỚI
PHƢƠNG PHÁP DẠY HỌC TRƢỜNG THPT VĨNH CỬU
từng năm học, Phó hiệu trƣởng tăng cƣờng dự giờ đột xuất, dự giờ theo chuyên đề
đổi mới PPDH để có đánh giá khách quan. Thông qua việc dự giờ, đánh giá mức độ
thực hiện mục tiêu bài dạy, sự chuẩn bị kế hoạch bài dạy, năng lực sƣ phạm của giáo
viên, mức độ thực hiện đổi mới phƣơng pháp dạy học, tình hình học tập và khả năng
tiếp thu của học sinh, so sánh kết quả sau mỗi đợt dự giờ, sau từng học kỳ để rút kinh
nghiệm.
Phó hiệu trƣởng thƣờng xuyên động viên, khích lê nhu cầu cống hiến của giáo
viên, biểu dƣơng, khen thƣởng kịp thời, nêu gƣơng điển hình và nhân rộng trong
tồn trƣờng đối với những giáo viên đã thực hiện tốt giờ dạy theo hƣớng đổi mới
PPDH, qua đó tạo động lực cho ngƣời dạy.
Bồi dƣỡng kỹ năng về đổi mới PPDH cho đội ngũ giáo viên
Trong tình hình chung của cả nƣớc hiện nay, yêu cầu của việc đổi mới PPDH
ngày càng cao và tồn diện, trong khi đó, khả năng thực hiện của giáo viên và các
điều kiện hỗ trợ thực hiện thì cịn hạn chế. Do đó trƣớc hết, cần thiết phải bồi
dƣỡng và rèn luyện các kỹ năng về đổi mới PPDH cho GV:
- Mở các lớp tập huấn bồi dƣỡng và rèn luyện các kỹ năng: Kỹ năng sử dụng
các thiết bị dạy học hiện đại vào dạy học, kỹ năng sử dụng phần mềm dạy học
trong soạn giáo án điện tử, soạn đề kiểm tra, kỹ năng khai thác internet để tìm kiếm
thơng tin, kỹ năng đọc sách, nghiên cứu tài liệu,…
- Bồi dƣỡng các kỹ năng dạy học trên lớp nhƣ: Kỹ năng tổ chức, hƣớng dẫn,
điều khiển, điều chỉnh hoạt động học của học sinh; kỹ năng hƣớng dẫn thực hành,
thí nghiệm: kỹ năng tạo tình huống có vấn đề, giải quyết vấn đề; kỹ năng ra đề
kiểm tra trắc nghiệm khách quan.
- Hƣớng dẫn, rèn luyện kỹ năng soạn bài theo hƣớng đổi mới PPDH nhƣ:
Thiết kế các hoạt động; Hệ thống câu hỏi, bài tập; Sơ đồ tƣ duy; Tổ chức thảo luận
nhóm; Thiết kế phiếu học tập… cho học sinh hoạt động phù hợp với đặc trƣng bộ
môn và điều kiện thực tế nhà trƣờng…
3. Biện pháp 3: Tăng cƣờng quản lí hoạt động của tổ chuyên môn theo
hƣớng đổi mới phƣơng pháp dạy học.
3.1.
Mục tiêu của phƣơng pháp
- Hỗ trợ Phó hiệu trƣởng theo dõi chặt chẽ hoạt động chuyên môn của GV,
nhƣ quản lí việc thực hiện tiến độ chƣơng trình; thực hiện đổi mới PPDH gắn liền
với đổi mới chƣơng trình, nội dung SGK; xây dựng kế hoạch dạy học; thực hiện
nghiêm túc giờ dạy trên lớp; Kiểm tra hồ sơ GV; Dự giờ đánh giá thi đua GV;
Kiểm tra, đánh giá học sinh.
- Giúp sinh hoạt tổ chuyên môn đi vào chiều sâu, phát huy đƣợc tác dụng thực
sự trong việc nâng cao hiệu quả quản lý của tổ chun mơn, thơng qua đó nâng cao
chất lƣợng đội ngũ và chất lƣợng giờ dạy.
SKKN: 2015-2016
Trang 22
LUAN VAN CHAT LUONG download : add
BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CỦA PHÓ HIỆU TRƢỞNG ĐỐI VỚI VIỆC ĐỔI MỚI
PHƢƠNG PHÁP DẠY HỌC TRƢỜNG THPT VĨNH CỬU
- Bên cạnh đó, Phó hiệu trƣởng có thể quản lý sinh hoạt tổ chuyên môn về đổi
mới phƣơng pháp dạy học và kiểm tra, đánh giá; Tổ chức và quản lí các hoạt động
chun mơn xun qua mạng. Giúp cho cán bộ quản lý, giáo viên bƣớc đầu biết
chủ động lựa chọn nội dung để xây dựng các chuyên đề dạy học trong mỗi mơn
học và các chun đề tích hợp, liên môn phù hợp với việc tổ chức hoạt động học
tích cực, tự lực, sáng tạo của học sinh; sử dụng các phƣơng pháp và kỹ thuật dạy
học tích cực để xây dựng tiến trình dạy học theo chuyên đề, nhằm phát triển năng
lực và phẩm chất của học sinh.
3.2.
Nội dung và cách thực hiện
Đổi mới PPDH sẽ đi vào thực tiễn và đƣợc thực hiện có chất lƣợng chỉ khi
hoạt động của tổ chun mơn có hiệu quả. Quản lý hoạt động của tổ chức chuyên
môn bao gồm các nội dung nhƣ:
Lập kế hoạch, xây dựng quy định nội bộ về hoạt động của tổ chuyên
môn nhằm đổi mới PPDH
- Dựa trên kế hoạch chung của Bộ, của Sở GD - ĐT, Hiệu trƣởng, Phó hiệu
trƣởng lập kế hoạch chung của nhà trƣờng về đổi mới PPDH. Từ đó, Phó hiệu
trƣởng yêu cầu các tổ trƣởng chuyên môn xây dựng kế hoạch cụ thể, rõ ràng phù
hợp với đặc trƣng môn học của tổ, phân công trách nhiệm cho từng cá nhân trong
tổ. Cuối tháng, cuối học kỳ và cuối năm học, báo cáo đánh giá về kết quả thực hiện
kế hoạch đổi mới PPDH mà giáo viên phụ trách.
- Xây dựng các yêu cầu về đổi mới PPDH cụ thể, rõ ràng từng cấp độ. Phó
hiệu trƣởng triển khai thành văn bản quy định nội bộ về hoạt động của tổ chuyên
môn nhƣ: Kế hoạch và tài liệu dạy học, tổ chức hoạt động học cho học sinh, hoạt
động của học sinh, thực hiện chƣơng trình, xây dựng kế hoạch dạy học, kế hoạch
giáo dục, soạn bài, thực hiện giờ dạy trên lớp, sử dụng đồ dung dạy học, kiểm tra
đánh giá kết quả học tập của học sinh theo hƣớng đổi mới PPDH tích cực.
- Từ đó, soạn thảo tiêu chí thi đua và đƣa tiêu chí xây dựng và thực hiện kế
hoạch đổi mới PPDH của tổ thành một tiêu chí thi đua quan trọng trong việc đánh
giá danh hiệu thi đua của từng tổ và từng cá nhân trong tổ.
Cải tiến nội dung sinh hoạt tổ chuyên môn
- Nội dung sinh hoạt chuyên môn cần thực tế, thiết thực, đi vào trọng tâm,
tăng cƣờng nội dung hoạt động chuyên môn nhƣ giao các chuyên đề đổi mới
PPDH sẽ thực hiện trong năm học, trong từng học kỳ, phù hợp với từng môn học
để tổ chuyên môn tập trung giải quyết, hƣớng dẫn các hình thức tổ chức lớp học
theo hƣớng đổi mới cách dạy của thầy và cách học của trò, thực hiện bài dạy, trao
đổi học tập rút kinh nghiệm, nhân rộng trong toàn tổ và trƣờng.
- Căn cứ theo bộ khung chƣơng trình và điều lệ trƣờng phổ thơng, Phó hiệu
trƣởng quy định rõ yêu cầu về nội dung, thời gian sinh hoạt chuyên môn của tổ.
Đối với tổ ghép, cần tổ chức sinh hoạt riêng các nhóm chun mơn do tổ phó
SKKN: 2015-2016
Trang 23
LUAN VAN CHAT LUONG download : add
