skkn BIỆN PHÁP QUẢN lý của PHÓ HIỆU TRƯỞNG đối với VIỆC đổi mới PHƯƠNG PHÁP dạy học TRƯỜNG THPT
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (322.42 KB, 44 trang )
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐỒNG NAI
TRƯỜNG THPT VĨNH CỬU
Mã số: ................................
(Do HĐKH Sở GD&ĐT ghi)
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CỦA PHÓ HIỆU
TRƯỞNG ĐỐI VỚI VIỆC ĐỔI MỚI PHƯƠNG
PHÁP DẠY HỌC TRƯỜNG THPT VĨNH CỬU
Người thực hiện: HỒ SƠN HẠNH
Lĩnh vực nghiên cứu:
- Quản lý giáo dục
- Phương pháp dạy học bộ môn: .............................
(Ghi rõ tên bộ môn)
- Lĩnh vực khác: .......................................................
(Ghi rõ tên lĩnh vực)
SƠ LƯỢC LÝ LỊCH KHOA HỌC
––––––––––––––––––
I.
THÔNG TIN CHUNG VỀ CÁ NHÂN
1. Họ và tên: HỒ SƠN HẠNH
2.
Ngày tháng năm sinh: 24 – 07 - 1974
3.
Nam, nữ: Nam
4. Địa chỉ: 132 Ấp Vinh Hiệp – xã Tân Bình - huyện Vĩnh Cửu - Đồng Nai
5.
Điện thoại: 0918243386 (CQ)/
6.
Fax:
(NR); ĐTDĐ:
E-mail:
7. Chức vụ: Phó Hiệu Trưởng
8. Nhiệm vụ được giao: Phó hiệu trưởng quản lý chuyên môn
9. Đơn vị công tác: Trường THPT Vĩnh Cửu
II.
TRÌNH ĐỘ ĐÀO TẠO
- Học vị (hoặc trình độ chuyên môn, nghiệp vụ) cao nhất: Thạc Sỹ
- Năm nhận bằng: 2016
- Chuyên ngành đào tạo: Quản Lý Giáo Dục
III.
KINH NGHIỆM KHOA HỌC
- Lĩnh vực chuyên môn có kinh nghiệm: Giảng dạy - Quản lý
- Số năm có kinh nghiệm: 6 năm
- Các sáng kiến kinh nghiệm đã có trong 5 năm gần đây:
BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CỦA PHÓ HIỆU TRƯỞNG ĐỐI VỚI VIỆC ĐỔI MỚI
PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC TRƯỜNG THPT VĨNH CỬU
MỤC LỤC
Trang
SKKN: 2015-2016
Trang 3
BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CỦA PHÓ HIỆU TRƯỞNG ĐỐI VỚI VIỆC ĐỔI MỚI
PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC TRƯỜNG THPT VĨNH CỬU
DANH MỤC KÝ HIỆU CÁC CHỮ VIẾT TẮT
STT
Ký hiệu
1
BGH
Ban giám hiệu
2
CBQL
Cán bộ quản lý
3
CMHS
Cha mẹ học sinh
4
CNTT
Công nghệ thông tin
5
CSVC
Cơ sở vật chất
6
ĐDDH
Đồ dùng dạy học
7
GD
Giáo dục
8
GD & ĐT
Giáo dục và đào tạo
9
GV
Giáo viên
10
GVBM
Giáo viên bộ môn
11
GVCN
Giáo viên chủ nhiệm
12
HS
Học sinh
13
PHT
Phó hiệu trưởng
14
KH
Kế hoạch
15
KH & CN
Khoa học và công nghệ
16
NV
Nhân viên
17
PP
Phương pháp
18
PPDH
Phương pháp dạy học
19
QLGD
Quản lý giáo dục
20
SGK
Sách giáo khoa
21
SL
Số lượng
22
TBDH
Thiết bị dạy học
23
THCS
Trung học cơ sở
24
THPT
Trung học phổ thông
25
TTCM
Tổ trưởng chuyên môn
SKKN: 2015-2016
Nghĩa đầy đủ
Trang 4
BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CỦA PHÓ HIỆU TRƯỞNG ĐỐI VỚI VIỆC ĐỔI MỚI
PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC TRƯỜNG THPT VĨNH CỬU
I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
1. Lý do chọn đề tài
Trong văn kiện Đại hội XI của Đảng xác định: “Phát triển giáo dục là quốc
sách hàng đầu. Đổi mới căn bản, toàn diện nền giáo dục Việt Nam theo hướng
chuẩn hóa, hiện đại hóa, xã hội hóa, dân chủ hóa và hội nhập quốc tế, trong đó, đổi
mới cơ chế quản lý giáo dục, phát triển đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý là khâu
then chốt. Tập trung nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo, coi trọng giáo dục đạo
đức, lối sống, năng lực sáng tạo, kỹ năng thực hành, khả năng lập nghiệp. Đổi mới
cơ chế tài chính giáo dục. Thực hiện kiểm định chất lượng giáo dục, đào tạo ở tất
cả các bậc học. Xây dựng môi trường giáo dục lành mạnh, kết hợp chặt chẽ giữa
nhà trường với gia đình và xã hội”.
Như vậy, việc đổi mới PPDH là một trong các trọng điểm mang tính đột phá
trong việc nâng cao chất lượng giáo dục, đó cũng là yêu cầu khách quan của sự
nghiệp phát triển giáo dục và đào tạo của đất nước. Do đó, việc xây dựng và phát
triển đội ngũ giáo viên là một trong những nhiệm vụ cấp thiết của ngành giáo dục.
Cho đến nay, lối dạy phổ biến tại các trường phổ thông vẫn là sử dụng các PPDH
truyền thống, truyền thụ tri thức có sẵn, chưa chú trọng nhiều đến việc hình thành
những phẩm chất tư duy của người học, người học thụ động trong tiếp nhận, khả
năng vận dụng kiến thức để giải quyết các vấn đề thực tiễn còn hạn chế.
Trên thực tế, các trường trung học phổ thông (THPT) đã cố gắng tìm tòi và đã
có những đổi mới nhất định về công tác quản lý hoạt động dạy học của đội ngũ
giáo viên, theo hướng đổi mới PPDH nhằm mục đích nâng cao chất lượng dạy học.
Trường THPT Vĩnh Cửu điều kiện kinh tế còn gặp rất hiều khó khăn, trường học
trên địa bàn xa nơi dân cư, dân cư phân tán, gây rất nhiều trở ngại, khó khăn cho
việc đi lại học tập của học sinh, hơn nữa trình độ dân trí của mộ bộ phận chưa cao,
đây cũng là một trở ngại cho việc giáo dục con em của họ trong việc hình thành và
phát triển nhân cách. Bên cạnh đó, đội ngũ giáo viên còn rất trẻ cả tuổi đời lẫn tuổi
nghề nên chưa có nhiều kinh nghiệm trong quá trình đổi mới PPDH, do đó không
thể tránh khỏi những hạn chế. Các nhà quản lý giáo dục đã có những biện pháp chỉ
đạo hoạt động dạy học theo định hướng đổi mới PPDH, song các biện pháp còn rời
rạc và thiếu đồng bộ. Chính vì vậy, đối với trường THPT Vĩnh Cửu hiện nay, trong
công tác quản lý trường học, đổi mới PPDH được coi là vấn đề cốt lõi để nâng cao
chất lượng giáo dục.
Xuất phát từ những lý do trên, tôi chọn đề tài nghiên cứu: “Biện pháp quản
lý của Phó hiệu trưởng đối với việc đổi mới phương pháp dạy học ở trường
Trung học phổ thông Vĩnh Cửu”.
SKKN: 2015-2016
Trang 5
BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CỦA PHÓ HIỆU TRƯỞNG ĐỐI VỚI VIỆC ĐỔI MỚI
PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC TRƯỜNG THPT VĨNH CỬU
2. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và khảo sát thực trạng quản lý đối với việc đổi
mới PPDH ở trường THPT Vĩnh Cửu, đề tài đề xuất các biện pháp quản lý nhằm
nâng cao chất lượng dạy học ở trường THPT Vĩnh Cửu, đáp ứng yêu cầu đổi mới
giáo dục phổ thông hiện nay.
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu
Khách thể nghiên cứu: Công tác quản lý Phó hiệu trưởng trường THPT Vĩnh
Cửu đối với hoạt động dạy học.
Đối tượng nghiên cứu: Biện pháp quản lý của Phó hiệu trưởng đối với việc
đổi mới PPDH ở trường THPT Vĩnh Cửu.
4. Giả thuyết khoa học
Đổi mới PPDH là nhiệm vụ quan trọng và cấp thiết của đổi mới giáo dục
trong giai đoạn hiện nay, nó mang tính quyết định đến việc nâng cao chất lượng
giáo dục. Do đó, vai trò của Phó hiệu trưởng ở trường THPT trong việc quản lý đổi
mới PPDH là vô cùng quan trọng. Trong những năm qua, việc quản lý của Phó
hiệu trưởng ở trường THPT Vĩnh Cửu, đã mang lại những kết quả nhất định. Tuy
nhiên, việc quản lý của Phó hiệu trưởng đối với việc đổi mới PPDH vẫn còn những
hạn chế nhất định, chất lượng giáo dục nhìn chung còn thấp so mặt bằng của tỉnh,
Phó hiệu trưởng chủ yếu chỉ đạo bằng các biện pháp hành chính. Nếu đề xuất được
các biện pháp quản lý một cách khoa học, đồng bộ, hợp lý và phù hợp với điều
kiện thực tiễn thì công tác quản lý việc đổi mới PPDH của Phó hiệu trưởng ở
trường THPT Vĩnh Cửu sẽ đạt được hiệu quả cao hơn, góp phần nâng cao chất
lượng giáo dục.
5. Nhiệm vụ nghiên cứu
5.1. Nghiên cứu cơ sở lý luận về công tác quản lý của Phó hiệu trưởng đối với việc đổi
mới PPDH ở trường THPT.
5.2. Khảo sát, đánh giá thực trạng công tác quản lý của Phó hiệu trưởng đối với việc
đổi mới PPDH ở trường THPT Vĩnh Cửu.
5.3. Đề xuất các biện pháp quản lý của Phó hiệu trưởng đối với việc đổi mới PPDH ở
trường THPT Vĩnh Cửu nhằm nâng cao chất lượng dạy học, đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục
phổ thông hiện nay.
6.
Phương pháp nghiên cứu
6.1. Nhóm các phương pháp nghiên cứu lý luận
Sử dụng các phương pháp phân tích, tổng hợp tài liệu, hệ thống hóa tài liệu,
phân loại tài liệu nhằm xây dựng cơ sở lý luận công tác quản lý của Phó hiệu
trưởng đối với việc đổi mới PPDH.
6.2. Nhóm các phương pháp nghiên cứu thực tiễn
Phương pháp điều tra: Đây là phương pháp chủ đạo được sử dụng nhằm
SKKN: 2015-2016
Trang 6
BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CỦA PHÓ HIỆU TRƯỞNG ĐỐI VỚI VIỆC ĐỔI MỚI
PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC TRƯỜNG THPT VĨNH CỬU
khảo sát, đánh giá thực trạng công tác quản lý của Phó hiệu trưởng đối với việc đổi
mới PPDH. Chúng tôi sử dụng phiếu hỏi, bao gồm những câu hỏi nhiều lựa chọn ở
các mức độ khác nhau đối với việc đổi mới PPDH và quản lý việc đổi mới PPDH ở
trường THPT.
Phương pháp tổng kết kinh nghiệm: Nhằm tổng kết những luận điểm, những
kinh nghiệm, những mô hình về công tác quản lý của Phó hiệu trưởng đối với việc
đổi mới PPDH ở trường THPT Vĩnh Cửu.
Phương pháp quan sát: Dự giờ, quan sát, tìm hiểu hoạt động dạy và học của
giáo viên (GV) và học sinh (HS). Tìm hiểu, khảo sát công tác chỉ đạo của nhà
trường thông qua kế hoạch hoạt động và hệ thống văn bản chỉ đạo của các cấp
quản lý giáo dục.
Phương pháp thống kê toán học: Nhằm xử lý kết quả nghiên cứu.
7. Phạm vi nghiên cứu
Đề tài này chỉ tập trung nghiên cứu công tác quản lý của Phó hiệu trưởng đối
với việc đổi mới PPDH ở trường THPT Vĩnh Cửu.
SKKN: 2015-2016
Trang 7
BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CỦA PHÓ HIỆU TRƯỞNG ĐỐI VỚI VIỆC ĐỔI MỚI
PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC TRƯỜNG THPT VĨNH CỬU
II. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ CÔNG TÁC QUẢN LÝ
CỦA PHÓ HIỆU TRƯỞNG ĐỐI VỚI VIỆC ĐỔI MỚI PHƯƠNG
PHÁP DẠY HỌC TRƯỜNG THPT
Cơ sở lý luận
Khái quát lịch sử nghiên cứu vấn đề
Dạy học là một hiện tượng xã hội, được diễn ra trong một quá trình và được
thực hiện ngay từ khi xã hội loài người mới hình thành nhằm truyền đạt kinh
nghiệm từ thế hệ này sang thế hệ khác. Trong quá trình dạy học, người thầy luôn
tìm tòi những PPDH thích hợp nhất để giúp cho người học lĩnh hội được những nội
dung dạy học. Với tầm quan trọng như vậy mà PPDH đã được các nhà giáo dục
trong nước và trên thế giới quan tâm nghiên cứu.
Ở phương Đông, Khổng tử (551-479 trước CN), nhà triết học kiệt xuất của
Trung Hoa cổ đại rất coi trọng việc “Phát huy tính tích cực, sáng tạo, phát huy
năng lực nội sinh; dạy sát đối tượng, cá biệt hóa đối tượng” [30, tr.19].
Ở phương Tây, Xôcơrat (469-399 trước CN) là nhà triết học duy tâm khách
quan đã đề xuất PPDH bằng cách hỏi đáp giữa hai người, PPDH của ông được thế
hệ sau gọi là “Phương pháp Xôcrat” [28, tr.40].
Đến thế kỷ XVII, J.A. Komenxki nhà sư phạm lỗi lạc của thế giới đã đưa ra
nhiều quan điểm giáo dục tiến bộ vẫn còn có giá trị cho đến ngày nay, trong tác
phẩm “Thế giới qua hình ảnh” ông đã đưa ra một phương pháp dạy học hoàn toàn
mới, giúp học sinh tri giác về những sự vật, hiện tượng trong tự nhiên. Đây cũng là
cuốn sách mở đường cho phương pháp giáo dục hiện tại: Sử dụng công cụ minh
họa cho bài học, giúp cho học sinh có thể nhận thức vấn đề tốt hơn.
Ở nước ta, ngay sau khi Cách mạng tháng Tám thành công và sự ra đời của
nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ngày 2-9-1945, Bác Hồ đã khai sinh cho đất
nước ta: “Nền giáo dục mang tính dân tộc, khoa học, dân chủ và đại chúng” [2,
tr.20]. Tiếp thu tư tưởng về giáo dục (GD) của Bác, Bộ quốc gia giáo dục khẳng
định: “Xóa bỏ những phương pháp nhồi sọ, lối học hình thức của nhà trường thực
dân, đề cao tinh thần khoa học nhằm trao đổi cho học sinh một lối nhận thức có qui
củ, một phương pháp tư duy khoa học, phát triển óc phê phán, phân tích, tổng hợp,
tinh thần sáng tạo và gắn liền với thực tế” [15, tr.108]. Kể từ đó đến nay, lĩnh vực
PPDH được thu hút đông đảo nhiều tác giả nghiên cứu.
Ngay từ năm 1965, tác giả Phạm Thị Diệu Vân đã tập trung tìm tòi những kỹ
thuật dạy học sao cho phát huy được tính tích cực học tập của học sinh trong giờ
học. Đến năm 1971, Nguyễn Sỹ Tỳ muốn cải tiến PPDH theo hướng phát huy trí
thông minh của học sinh, theo ông: “PPDH phải phát triển trí thông minh, óc suy
nghĩ, phương pháp nghiên cứu cho HS” [4, tr.163]. Đặc biệt từ sau năm 1976, các
nghiên cứu về đổi mới PPDH đã có tầm chiến lược hơn và có tính lý luận hơn, có
thể nêu ra một số công trình nghiên cứu tiêu biểu như:
SKKN: 2015-2016
Trang 8
1.
2.
BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CỦA PHÓ HIỆU TRƯỞNG ĐỐI VỚI VIỆC ĐỔI MỚI
PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC TRƯỜNG THPT VĨNH CỬU
-
Hà Thế Ngữ (2001), Giáo dục học một số vấn đề lý luận và thực tiễn, NXB Đại
học Quốc gia Hà Nội, Hà Nội.
-
Trần Bá Hoành (2010), Đổi mới PPDH, chương trình và sách giáo khoa, NXB Đại
học Sư phạm, Hà Nội.
-
Thái Duy Tuyên (2001), Giáo dục học hiện đại, NXB Đại học Quốc gia Hà Nội,
Hà Nội.
-
Thái Duy Tuyên (2007), Phương pháp dạy học truyền thống và đổi mới, NXB
Giáo dục, Hà Nội.
-
Phùng Đình Mẫn (chủ biên, 2003), Trần Văn Hiếu, Hồ Văn Liên, Phan Minh Tiến,
Trương Thanh Thúy, Những vấn đề cơ bản về đổi mới giáo dục trung học phổ
thông hiện nay, Trường đại học Sư phạm - Đại học Huế.
Tuy nhiên, vấn đề quản lý đổi mới PPDH còn ít được tác giả nghiên cứu.
Trong thời gian gần đây, các tài liệu biên soạn về đổi mới quản lý giáo dục
(QLGD), trong đó có quản lý đổi mới PPDH cũng mới được quan tâm với các tài
liệu biên soạn phục vụ cho các dự án phát triển tiểu học, dự án phát triển Trung học
cơ sở (THCS), dự án phát triển THPT, chương trình đào tạo bồi dưỡng Hiệu trưởng
trường THPT liên kết Việt Nam - Singapore,… Ngoài ra một số luận văn thạc sỹ
cũng đã nghiên cứu đến vấn đề này nhưng không nhiều như: Nguyễn Em (Đà
Nẵng); Mai Thị Tuyết (Quảng Bình); Phạm Ngọc Thắng (Khánh Hòa); Lê Văn
Long (ĐăkNông). Tại trường THPT Vĩnh Cửu, cho đến nay vẫn chưa có công trình
nào nghiên cứu vấn đề quản lý đổi mới PPDH. Xuất phát từ thực tiễn đặt ra yêu
cầu ngày càng nâng cao chất lượng giáo dục, trong đó công tác quản lý nhà trường
của Phó Hiệu trưởng có vai trò quyết định. Chính vì vậy, tôi thấy cần thiết phải
nghiên cứu vấn đề này.
Các khái niệm của đề tài
Quản lý
Quản lý, là tác động có ý thức, có tổ chức, có hướng đích của chủ thể quản
lý lên khách thể quản lý trong mỗi tổ chức bằng việc vận dụng các chức năng quản
lý, nhằm sử dụng có hiệu quả nhất các tiềm năng, các cơ hội của tổ chức để đạt
được mục tiêu đặt ra với chất lượng và hiệu quả tối ưu trong điều kiện biến động
của môi trường, làm cho tổ chức vận hành tốt.
Quản lý giáo dục
Quản lý giáo dục là hệ thống tác động có ý thức, có tổ chức, có kế hoạch, có
hướng đích của chủ thể quản lý giáo dục đến đối tượng quản lý trong hệ thống giáo
dục nhằm hình thành và phát triển toàn diện nhân cách cho thế hệ trẻ, trên cơ sở
nhận thức và vận dụng những quy luật chung của xã hội cũng như các quy luật của
quá trình giáo dục.
SKKN: 2015-2016
Trang 9
BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CỦA PHÓ HIỆU TRƯỞNG ĐỐI VỚI VIỆC ĐỔI MỚI
PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC TRƯỜNG THPT VĨNH CỬU
3.
Quản lý nhà trường
Nhà trường là bộ mặt của hệ thống giáo dục, các quan điểm, đường lối chính
sách giáo dục đều thực hiện trong nhà trường. Do đó, quản lý nhà trường, về thực
chất là hệ thống những tác động có mục đích, có kế hoạch của chủ thể quản lý
nhằm làm cho nhà trường vận hành theo đường lối và nguyên lý giáo dục của
Đảng để đạt được mục tiêu giáo dục đề ra.
4.
5.
Quản lý hoạt động dạy học
Khái niệm hoạt động dạy học
-
Theo tác giả Nguyễn Thanh Bình (chủ biên) và các tác giả khác: “Dạy học là tập
hợp các quá trình hoặc hệ thống hoạt động trong giáo dục nhằm thực hiện mục
đích giáo dục (phát triển) con người” [4, tr.127].
-
Hoạt động dạy là hoạt động chuyên biệt được thực hiện trong nhà trường. Ở đó có
tổ chức bộ máy, có mục tiêu, có nội dung, chương trình đã được chọn lọc phù hợp
với từng lứa tuổi học sinh, có đầy đủ cơ sở vật chất (CSVC) phù hợp với thực tiễn
dạy học, có đội ngũ GV được đào tạo bài bản có kinh nghiệm trong quản lý giáo
dục.
-
Hoạt động dạy học bao gồm hai hoạt động tương tác qua lại với nhau, đó là hoạt
động dạy của giáo viên và hoạt động học của học sinh.
+ Hoạt động dạy là hoạt động của giáo viên giữ vai trò chủ đạo trong hoạt
động dạy học, đó là hoạt động định hướng, tổ chức, điều khiển, điều chỉnh hoạt
động học của học sinh nhằm giúp cho học sinh chiếm lĩnh tri thức, hình thành kỹ
năng, kỹ xảo.
+ Hoạt động học là hoạt động của học sinh, học sinh vừa là khách thể của
hoạt động này, vừa là chủ thể của hoạt động học, giữ vai trò chủ động, tích cực,
độc lập, tự giác, sáng tạo trong quá trình chiếm lĩnh tri thức để hình thành nên học
vấn của bản thân và phát triển nhân cách của mình.
Khái niệm quản lý hoạt động dạy học
Quản lý hoạt động dạy học bao gồm quản lý hoạt động dạy của giáo viên như:
Quản lý chuẩn bị giờ lên lớp, quản lý việc lên lớp, quản lý sinh hoạt tổ chuyên
môn, quản lý kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh… và quản lý hoạt
động học của học sinh. Trong hoạt động dạy học, PPDH là thành tố quan trọng
quyết định đến chất lượng dạy học. Đổi mới PPDH sẽ góp phần không nhỏ vào
việc nâng cao chất lượng dạy học ở nhà trường. Do đó, trong quản lý hoạt động
dạy học ở nhà trường, thì vấn đề phải qua tâm hàng đầu đó là quản lý đổi mới
PPDH.
Quản lý đổi mới phương pháp dạy học
Khái niệm phương pháp dạy học
PPDH là hệ thống các cách thức hoạt động tương tác giữa người dạy và người
SKKN: 2015-2016
Trang 10
6.
7.
8.
BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CỦA PHÓ HIỆU TRƯỞNG ĐỐI VỚI VIỆC ĐỔI MỚI
PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC TRƯỜNG THPT VĨNH CỬU
học nhằm đạt được mục đích dạy học, phát triển các năng lực của cá nhân.
Khái niệm quản lý đổi mới phương pháp dạy học.
Quản lý việc đổi mới PPDH là nội dung then chốt trong quản lý hoạt động
dạy học, đòi hỏi phải tiến hành đồng bộ các biện pháp quản lý. Từ quản lý CSVC,
TBDH, quản lý đội ngũ giáo viên, quản lý điều kiện môi trường làm việc cho đến
cơ chế hoạt động, tổ chức và điều hành, kiểm tra, đánh giá, phối hợp với các lực
lượng giáo dục và ngoài nhà trường.
Khái quát về phương pháp dạy học và đổi mới phương pháp dạy học
Bản chất của phương pháp dạy học truyền thống
Phương pháp dạy học truyền thống đó là truyền thụ tri thức một chiều từ giáo
viên đến học sinh, giáo viên là người cung cấp kiến thức, học sinh học thuộc, ghi
nhớ và tái hiện kiến thức.
Bản chất của phương pháp dạy học tích cực
Phương pháp dạy học tích cực tích cực đó là nhằm tích cực hóa hoạt động học
tập của học sinh, học sinh tự giác, chủ động tự tìm tòi, khám phá, giải quyết vấn đề
để chiếm lĩnh tri thức, hình thành kỹ năng, kỹ xảo dưới sự hướng dẫn, tổ chức,
điều khiển của giáo viên.
Đổi mới phương pháp dạy học trong giai đoạn hiện nay.
Đổi mới PPDH không có nghĩa là loại bỏ các PPDH truyền thống mà cần bắt
đầu bằng việc cải tiến các PPDH truyền thống, đồng thời kết hợp các PPDH tích
cực nhằm phát huy tính tích cực, tính chủ động, sáng tạo của người học, phù hợp
với hoàn cảnh, điều kiện dạy học cụ thể của từng cơ sở giáo dục.
Bảng 1.1. So sánh PPDH truyền thống và PPDH dạy học tích cực
Quan
niệm
PPDH truyền thống
PPDH tích cực
Học là quá trình tiếp thu,
lĩnh hội, qua đó hình ảnh
kiến thức, kỹ năng, tư
tưởng, tình cảm.
Học là quá trình kiến tạo; Học sinh tìm
tòi, khám phá, phát hiện, luyện tập, khai
thác và xử lý thông tin,… tự hình thành
hiểu biết, năng lực và phẩm chất.
Truyền thụ tri thức và
Tổ chức hoạt động nhận thức cho học
Bản chất chứng minh chân lý của
sinh. Dạy học sinh cách tìm ra chân lý.
giáo viên.
Chú trọng hình thành các năng lực (sáng
Chú trọng cung cấp tri
tạo, hợp tác,…) dạy PP và kỹ thuật lao
Mục tiêu thức, kỹ năng, kỹ xảo.
động khoa học, dạy cách học. Học để đáp
Học để đối phó với thi cử.
ứng những yêu cầu của xã hội.
Nội
dung
Từ sách giáo khoa và giáo
Từ nhiều nguồn khác nhau: Sách
viên.
giáo khoa (SGK), GV, các tài liệu học
SKKN: 2015-2016
Trang 11
9.
BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CỦA PHÓ HIỆU TRƯỞNG ĐỐI VỚI VIỆC ĐỔI MỚI
PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC TRƯỜNG THPT VĨNH CỬU
PPDH truyền thống
PPDH tích cực
tập, thí nghiệm… gắn với:
Vốn hiểu biết, kinh nghiệm, nhu cầu học
sinh.
Tình huống thực tế, bối cảnh và môi
trường địa phương.
Những vấn đề học sinh quan tâm.
Phương Các PP diễn giảng, truyền Các phương pháp tìm tòi, điều tra, giải
pháp thụ kiến thức một chiều. quyết vấn đề.
Cố định: Giới hạn trong
Hình
bốn bức tường của lớp
thức tổ
học, giáo viên đối diện
chức
với cả lớp.
Linh hoạt: Học ở lớp, ở phòng thí
nghiệm, trong thực tế, học cá nhân, học
đôi bạn, học theo cả nhóm, cả lớp đối
diện với giáo viên.
Mục đích đổi mới phương pháp dạy học
Mục đích của việc đổi mới PPDH ở trường THPT, đó là thay đổi lối dạy học
truyền thống một chiều. Dạy học theo hướng lấy người học làm trung tâm, nhằm
giúp học sinh phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo, rèn luyện thói
quen và khả năng tự học, khả năng hợp tác và kỹ năng vận dụng kiến thức để giải
quyết các tình huống trong học tập và trong thực tiễn, tạo niềm tin và hứng thú
trong học tập của học sinh, giúp học sinh tự tin, sớm thích ứng với đời sống xã hội,
hòa nhập với cộng đồng.
1.1.10.
phổ thông
Nội dung đổi mới phương pháp dạy học ở trường Trung học
- Đổi mới cách dạy của thầy, chuyển từ cách dạy truyền thụ tri thức một chiều sang
dạy cách học cho học sinh tự mình chiếm lĩnh tri thức, hình thành kỹ năng, kỹ xảo,
phát triển khả năng sáng tạo.
- Đổi mới cách học của trò, chuyển từ học tập thụ động, tái hiện lại kiến thức sang
học tập một cách tích cực, chủ động, sáng tạo, vận dụng kiến thức đã học để giải
quyết các vấn đề thực tiễn.
- Tăng cường thực hành, thí nghiệm cho học sinh, tăng cường sử dụng các phương
tiện dạy học hiện đại vào dạy học.
- Dạy học phải tác động vào tình cảm, đem lại niềm vui hứng thú học tập cho học
sinh, bồi đưỡng tâm hồn cho học sinh, làm cho học sinh tích cực hơn, hoạt động
nhiều hơn trong học tập.
SKKN: 2015-2016
Trang 12
BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CỦA PHÓ HIỆU TRƯỞNG ĐỐI VỚI VIỆC ĐỔI MỚI
PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC TRƯỜNG THPT VĨNH CỬU
2.
Cơ sở thực tiễn
Quản lí việc đổi mới phương pháp dạy học của Phó Hiệu trưởng ở trường Trung học
phổ thông
2.1.1. Mục tiêu quản lý của Phó hiệu trưởng đối với việc đổi mới PPDH
ở trường Trung học phổ thông
Mục tiêu quản lý việc đổi mới PPDH ở trường THPT, là người Phó hiệu
trưởng vận dụng các chức năng quản lý và sử dụng triệt để các phương tiện quản
lý, tác động đến khách thể quản lý trong nhà trường một cách có ý thức, có kế
hoạch, có hướng đích, làm thay đổi cách dạy truyền thống của thầy, thay đổi cách
học thụ động của trò, nhằm không ngừng nâng cao chất lượng giáo dục trong nhà
trường.
2.1.2. Vai trò của Phó hiệu trưởng trong công tác quản lý đổi mới PPDH
Vai trò của Phó hiệu trưởng trong nhà trường phổ thông là vô cùng quan
trọng, là người tiên phong, gương mẫu, là “con chim đầu đàn” của tập thể giáo
viên, đi đầu trong việc thực hiện đổi mới PPDH, là người có vai trò quyết định đến
chất lượng giáo dục của nhà trường.
Chức năng quản lý đổi mới phương pháp dạy học của Phó hiệu trưởng trường Trung
học phổ thông
2.1.3. Kế hoạch hóa hoạt động đổi mới phương pháp dạy học
Người Phó hiệu trưởng có thể lập kế hoạch đổi mới PPDH độc lập riêng
hoặc nằm trong kế hoạch tổng thể của nhà trường, được xây dựng theo từng năm
học. Kế hoạch (KH) phải mang tính cụ thể, mục tiêu phải phù hợp với nội dung,
chương trình, khả năng tiếp thu của học sinh, trình độ, năng lực của giáo viên và
điều kiện cơ sở vật chất của nhà trường, kế hoạch đổi mới PPDH phải được phổ
biến tới toàn thể cán bộ quản lý và giáo viên trong toàn trường.
2.1.4. Tổ chức thực hiện hoạt động, đổi mới phương pháp dạy học
Sau khi lập xong kế hoạch, người Phó hiệu trưởng tiến hành phân phối và
sắp xếp nguồn lực theo cấu trúc tổ chức nhất định để đảm bảo thực hiện thành
công các mục tiêu đổi mới PPDH đã đề ra. Bằng cách:
- Phân bố cho các tổ trưởng chuyên môn triển khai thực hiện kế hoạch, chuẩn bị các
điều kiện CSVC cần thiết phục vụ cho việc đổi mới PPDH của GV.
- Xây dựng, phát triển, bồi dưỡng đội ngũ giáo viên. Chính giáo viên là người có
trách nhiệm chính trong việc đổi mới PPDH, từ khi lập kế hoạch bài giảng đến
triển khai PPDH ở trên lớp và kiểm tra, đánh giá kết quả của học sinh.
- Xác lập cơ chế hoạt động phối hợp giữa các bộ phận chuyên môn với đoàn thể, giải
quyết tốt mối quan hệ này cũng như mối quan hệ giữa nhà trường với cộng đồng
xã hội để đảm bảo thực hiện mục tiêu đề ra.
SKKN: 2015-2016
Trang 13
BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CỦA PHÓ HIỆU TRƯỞNG ĐỐI VỚI VIỆC ĐỔI MỚI
PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC TRƯỜNG THPT VĨNH CỬU
2.1.5. Chỉ đạo thực hiện hoạt động đổi mới phương pháp dạy học
Phó hiệu trưởng thực hiện chức năng chỉ đạo chính là thực hiện quyền chỉ
huy, điều khiển, hướng dẫn việc đổi mới PPDH. Bên cạnh đó, người Phó hiệu
trưởng thường xuyên liên kết, động viên, khuyến khích, giám sát mọi người, mọi
bộ phận thực hiện tốt công việc của mình theo sự sắp xếp, phân công nhiệm vụ từ
trước.
2.1.6. Kiểm tra hoạt động đổi mới phương pháp dạy học
Kiểm tra là chức năng không thể thiếu trong công tác quản lý của Phó hiệu
trưởng, qua kiểm tra để xem xét, đánh giá mức độ thực hiện việc đổi mới PPDH.
Từ đó, phổ biến nhân rộng các nhân tố tích cực, đồng thời, điều chỉnh kịp thời các
thiếu sót nhằm giúp các bộ phận và cá nhân hoàn thành tốt mục tiêu đổi mới PPDH
đã đề ra.
Nội dung quản lý của Phó hiệu trưởng đối với việc đổi mới phương pháp dạy học ở
trường Trung học phổ thông
2.1.7. Quản lý hoạt động của tổ chuyên môn
Nội dung quản lý trọng tâm của Phó hiệu trưởng đó là chỉ đạo việc đổi mới
nội dung sinh hoạt tổ chuyên môn. Thời gian của buổi sinh hoạt tổ chủ yếu thảo
luận hướng đổi mới PPDH đối với từng bài dạy gắn liền với đổi mới nội dung,
chương trình, sách giáo khoa. Ngoài ra, người Phó hiệu trưởng định kỳ kiểm tra
hoạt động của tổ, từ khâu xây dựng kế hoạch đến tổ chức, chỉ đạo thực hiện kế
hoạch và tự kiểm tra, đánh giá của tổ.
2.1.8. Quản lý hoạt động của giáo viên chủ nhiệm và phối hợp với các
đoàn thể trong nhà trường
∗
Quản lý hoạt động của giáo viên chủ nhiệm
Phó hiệu trưởng cần tăng cường quản lý đội ngũ GVCN với các nội dung
sau:
- Quản lý việc xây dựng, lập kế hoạch công tác chủ nhiệm của đội ngũ GVCN.
Hướng dẫn GVCN xây dựng kế hoạch, nhấn mạnh đến công tác giáo dục động cơ,
thái độ học tập của học sinh. Quản lý việc tổ chức, chỉ đạo thực hiện các nội dung
kế hoạch. Trong đó chú trọng đến công tác đổi mới PPDH.
- Kiểm tra, đánh giá kết quả công tác thực hiện kế hoạch chủ nhiệm của đội ngũ
GVCN. Việc kiểm tra đánh giá có thể thực hiện theo tuần, tháng hay học kỳ.
* Phối hợp hoạt động với các đoàn thể trong nhà trường
Trong quản lý hoạt động đổi mới PPDH, Phó hiệu trưởng cần có kế hoạch
phối hợp với các đoàn thể trong nhà trường như tổ chức Đảng, Công đoàn, Đoàn
thanh niên nhằm động viên giáo viên tích cực đổi mới PPDH và giáo dục động cơ,
thái độ học tập cho học sinh. Thông qua các tổ chức đoàn thể để phát động phong
trào thi đua đổi mới PPDH của giáo viên, thi đua học tập của học sinh. Qua phong
SKKN: 2015-2016
Trang 14
BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CỦA PHÓ HIỆU TRƯỞNG ĐỐI VỚI VIỆC ĐỔI MỚI
PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC TRƯỜNG THPT VĨNH CỬU
trào, phát hiện những gương mặt điển hình, những nhân tố tích cực làm nòng cốt
cho việc thực hiện đổi mới PPDH.
Quản lý hoạt động đổi mới phương pháp dạy học của giáo viên.
- Quản lý hoạt động đổi mới PPDH của giáo viên bắt đầu từ quản lý việc soạn bài. Bài
soạn chính là kế hoạch lên lớp, là bản thiết kế để tổ chức cho HS hoạt động. Tuy
nhiên tiêu chuẩn về một bài soạn chỉ là tiền đề cho sự thành công của một tiết dạy.
Từ nghiên cứu lý luận và thực tiễn cho thấy quản lý giờ lên lớp, đặc biệt quản lý tốt
mối quan hệ Thầy - Trò có ý nghĩa quyết định trong việc đổi mới PPDH.
- Ngoài ra, Phó hiệu trưởng cần đổi mới đánh giá giờ dạy, tùy từng môn học, xây
dựng tiêu chí đánh giá giờ dạy một cách cụ thể theo hướng đổi mới PPDH nhưng
cần tôn trọng các đặc trưng cơ bản: Dạy học phải thông qua tổ chức hoạt động học
tập và rèn luyện PP tự học cho học sinh; quan tâm đến dạy học cá thể kết hợp với
dạy học hợp tác; kết hợp đánh giá của thầy và tự đánh giá của trò.
- Quản lý việc kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh có vai trò vô cùng
quan trọng, thông qua phản hồi thông tin ngược của học sinh giúp giáo viên điều
chỉnh cách dạy sao cho phù hợp. Thực tiễn giáo dục cho thấy, cách đánh giá, thi cử
thế nào thì sẽ có lối dạy và lối học như thế ấy. Vì vậy, để đổi mới PPDH thì nhất
định phải đổi mới cách kiểm tra, thi cử, đánh giá kết quả học tập của học sinh.
- Trong công tác quản lý hoạt động đổi mới PPDH của giáo viên, người Phó hiệu
trưởng cần quan tâm đến việc quản lý vấn đề tự bồi dưỡng. Thông qua việc tự bồi
dưỡng, sẽ không ngừng nâng cao trình độ, chuyên môn nghiệp vụ của giáo viên.
Quản lý hoạt động học tập của học sinh
Để quản lý hoạt động học tập của học sinh có hiệu quả, cần có sự phối hợp
trong quản lý hoạt động học tập, người Phó hiệu trưởng phải cụ thể hóa nội dung
trách nhiệm, phân công cụ thể cho từng bộ phận, cá nhân trong quản lý hoạt động
học tập, xây dựng quy chế phối hợp giữa Ban giám hiệu (BGH), GVCN, giáo viên
bộ môn (GVBM), Đoàn thanh niên và các lực lượng giáo dục ngoài nhà trường.
Quản lý hoạt động học tập của học sinh trong đổi mới PPDH, cần tạo điều
kiện để hình thành phương pháp tự học, rèn luyện kỹ năng tự học, bồi dưỡng thói
quen, ý chí tự học, phát huy tính tích cực, tự giác học tập của học sinh thông qua
cách tổ chức hoạt động trong giờ học. Từ đó, rèn luyện cho học sinh phương pháp
tự nghiên cứu, phương pháp đọc sách, đọc tài liệu học tập khác…khơi dậy lòng say
mê học tập, làm bộc lộ và phát triển năng lực tiềm năng trong mỗi học sinh.
Bên cạnh đó, nhà trường cần tổ chức các hoạt động ngoài giờ phong phú, đa
dạng, đưa học sinh vào những tình huống thực tế, tạo nên thói quen và năng lực
giải quyết vấn để cho học sinh.
Quản lý việc trang bị, sử dụng và bảo quản CSVC, TBDH phục vụ việc đổi mới
phương pháp dạy học
CSVC và TBDH là phương tiện lao động sư phạm của GV và HS, là một
SKKN: 2015-2016
Trang 15
BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CỦA PHÓ HIỆU TRƯỞNG ĐỐI VỚI VIỆC ĐỔI MỚI
PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC TRƯỜNG THPT VĨNH CỬU
trong những điều kiện thiết yếu để đảm bảo quá trình dạy học được diễn ra trong
nhà trường. TBDH là thành tố của quá trình dạy học, nó mang lại hiệu quả cao
trong nhận thức của học sinh, giúp cho học sinh nhận thức chính xác đầy đủ, dễ
dàng về các sự vật hiện tượng trong thế giới khách quan, giúp cho học sinh nắm
vững nội dung bài học và nhớ nội dung bài học sâu sắc hơn.
Quản lý CSVC, TBDH không chỉ trang bị đầy đủ, đồng bộ mà còn phải
hướng đến việc bảo quản, khai thác, sử dụng một cách có hiệu quả. Mặt khác, cần
huy động các nguồn lực xã hội tham gia trong việc xã hội giáo dục về lĩnh vực
CSVC kỹ thuật trường học. Phó hiệu trưởng cần thường xuyên kiểm tra, theo dõi
việc khai thác, sử dụng TBDH của giáo viên trong giờ học, tổ chức tập huấn bồi
dưỡng cho giáo viên về quy trình sử dụng các phương tiện kỹ thuật dạy học hiện
đại.
Phối hợp hoạt động với Ban đại diện cha mẹ học sinh
Ban đại diện cha mẹ học sinh là tổ chức đại diện cho tất cả cha mẹ học sinh
(CMHS), là những người nắm chính xác thông tin của học sinh không chỉ ở
trường, mà họ còn là cầu nối giữa nhà trường với cha mẹ học sinh. Phó hiệu trưởng
cần thông báo với họ về những vấn đề nhà trường quan tâm, tận dụng thế mạnh
của họ, để họ quán triệt mục tiêu đổi mới đến mọi người và chính họ sẽ vận động
cha mẹ học sinh hỗ trợ cho các hoạt động của nhà trường.
Nội dung quản lý đổi mới PPDH của Phó hiệu trưởng ở trường THPT có thể
tóm tắt trong bảng sau:
Bảng 1.2. Nội dung quản lý đổi mới phương pháp dạy học
Đối
Quản lý Quản lý
tượng hoạt động
hoạt
của tổ động chủ
chuyên
nhiệm,
Nội
môn
đoàn thể
dung
Xây dựng - KH thực
kế hoạch hiện
chương
trình.
Quản lý
Quản lý
Quản lý
Quản lý
việc phối
hoạt động hoạt động
CSVC,
hợp với
đổi mới
học tập TBDH đáp
Ban đại
PPDH của của học ứng đổi mới
diện
giáo viên
sinh
PPDH
CMHS
- KH hoạt - Soạn bài.
động chủ - Lên lớp.
nhiệm,
đoàn thể. - Dự giờ.
- Kiểm tra,
- KH triển - KH
khai
phối hợp đánh giá
chuyên đề các lực HS.
đổi mới
lượng
- Tự bồi
PPDH.
khác
dưỡng.
- KH bồi trong việc
dưỡng GV giáo dục
SKKN: 2015-2016
- Nề nếp tự - KH mua KH phối
quản.
sắm; sử
hợp quản lý
dụng CSVC, nề nếp, rèn
- Nề nếp
TBDH.
luyện đạo
học tập.
đức của
- KH bảo
- KH
HS.
hưởng ứng quản, sửa
các phong chữa.
trào thi
đua.
Trang 16
BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CỦA PHÓ HIỆU TRƯỞNG ĐỐI VỚI VIỆC ĐỔI MỚI
PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC TRƯỜNG THPT VĨNH CỬU
Đối
Quản lý Quản lý
tượng hoạt động
hoạt
của tổ động chủ
chuyên
nhiệm,
Nội
môn
đoàn thể
dung
Quản lý
Quản lý
Quản lý
Quản lý
việc phối
hoạt động hoạt động
CSVC,
hợp với
đổi mới
học tập TBDH đáp
Ban đại
PPDH của của học ứng đổi mới
diện
giáo viên
sinh
PPDH
CMHS
HS.
Tổ chức, - Dự giờ, - Nề nếp
chỉ đạo thực tập, sinh hoạt
thực hiện thao giảng. chủ
- Tổ chức nhiệm.
- Bồi
- Phát động
dưỡng nhận các phong
thức, kỹ
trào thi
năng
đua.
hội thi về - Nề nếp chung.
- Bồi
giảng dạy, quản lý - Bồi
dưỡng về
sử dụng và HS.
dưỡng các PP tự học,
tự làm đồ - Tổ chức kỹ năng,
kỹ năng tự
dùng dạy các câu nghiệp vụ học.
học.
dạy học.
lạc bộ.
- Tổ chức
- Tổng kết
sáng kiến
kinh
nghiệm.
Kiểm tra - Kiểm tra Kiểm tra
đánh giá chéo giữa đánh giá
các tổ.
thi đua
- Kiểm tra tập thể,
cá nhân
đánh giá
học sinh.
GV
- Chỉ đạo
việc thực
hiện kế
hoạch sử
dụng
TBDH.
- Định kỳ
họp CMHS.
- Hội nghị
tư vấn PP
dạy con tự
học, PP
- Huy động giáo dục
các nguồn đạo đức.
lực để mua
sắm TBDH
- Chỉ đạo ngoại khóa, xây dựng
việc tự bồi dã ngoại, CSVC.
dưỡng.
giải trí bổ
ích.
- Kiểm tra Đánh giá,
toàn diện. tổng kết thi
- Kiểm tra đua, khen
thưởng.
theo
Kiểm tra,
Tổ chức
đánh giá
báo cáo
việc sử dụng điển hình.
TBDH.
chuyên đề
Tạo động lực:
- Tôn vinh GV có thành tích, động viên, khích lệ niềm đam mê và khát khao cống
hiến của họ.
- Khen thưởng, đãi ngộ thích đáng.
Phương tiện quản lý của Phó hiệu trưởng đối với việc đổi mới phương pháp dạy học ở
trường Trung học phổ thông
Phương tiện quản lý là những gì mà người Phó hiệu trưởng sử dụng như
những công cụ trong quá trình quản lý để đạt được mục tiêu quản lý. Trong trường
THPT, phương tiện quản lý chủ yếu của Phó hiệu trưởng bao gồm:
-
Các chế định Giáo dục & Đào tạo
Bộ máy tổ chức và nhân lực dạy học
SKKN: 2015-2016
Trang 17
BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CỦA PHÓ HIỆU TRƯỞNG ĐỐI VỚI VIỆC ĐỔI MỚI
PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC TRƯỜNG THPT VĨNH CỬU
-
Nguồn tài lực, vật lực dạy học
Hệ thống thông tin và môi trường dạy học
Các yếu tố ảnh hưởng đến quá trình quản lý trong việc đổi mới phương pháp dạy học
ở Trường trung học phổ thông
2.1.9. Các yếu tố chủ quan
- Trình độ, năng lực, phẩm chất của Phó hiệu trưởng
Phó Hiệu trưởng là người chịu trách nhiệm trước cấp trên về chất lượng và
hiệu quả mọi hoạt động của trường mình. Sự đổi mới PPDH trong nhà trường phụ
thuộc rất lớn vào nhận thức, trình độ tổ chức, năng lực quản lý, triển khai thực tiễn
công việc của Phó hiệu trưởng.
Để thực hiện thành công việc đổi mới PPDH, Phó hiệu trưởng phải:
+ Am hiểu sâu sắc về đổi mới PPDH nói chung và nhất là trong lĩnh vực
chuyên môn của mình để có thể “làm mẫu” cho các giáo viên thực hiện.
+ Có trình độ tổ chức và triển khai thực hiện tốt các vấn đề mới về lý luận
dạy học, biết tổ chức học tập và rút kinh nghiệm để nhân rộng trong toàn trường.
+ Tiếp tục nâng cao uy tín trong tập thể sư phạm nhà trường, thúc đẩy sự
phát triển nhà trường.
- Trình độ, năng lực, phẩm chất của giáo viên
Đổi mới PPDH chỉ thực hiện thành công khi người giáo viên hội đủ các
năng lực sư phạm cơ bản sau:
+ Năng lực nắm bắt tâm lý, nhu cầu và đặc điểm đối tượng dạy học, giáo dục.
+ Năng lực thiết kế kế hoạch dạy học, giáo dục.
+ Năng lực tổ chức thực hiện kế hoạch dạy học, giáo dục.
+ Năng lực giám sát, đánh giá kết quả các hoạt động dạy học, giáo dục.
+ Năng lực giải quyết các vấn để nảy sinh trong thực tiễn dạy học, giáo dục.
-
Năng lực, phẩm chất của học sinh.
Việc thực hiện đổi mới PPDH trong nhà trường phổ thông còn phụ thuộc phần
lớn vào phẩm chất, năng lực học tập của học sinh. Học sinh là đối tượng trung tâm
của quá trình dạy học. Nếu học sinh có ý thức học tập tốt, có động cơ học tập đúng
đắn, tích cực, chủ động, sáng tạo trong học tập thì việc đổi mới PPDH sẽ được thuận
lợi.
2.1.10.
Các yếu tố khách quan
Các chế định Giáo dục & Đào tạo về đổi mới PPDH. Các văn bản chỉ thị của
ngành GD & ĐT đã được các cấp quản lý cụ thể hóa và hướng dẫn thực hiện một
cách cụ thể, chính là môi trường pháp lý thuận lợi cho việc thực hiện đổi mới
PPDH ở nhà trường THPT hiện nay.
SKKN: 2015-2016
Trang 18
BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CỦA PHÓ HIỆU TRƯỞNG ĐỐI VỚI VIỆC ĐỔI MỚI
PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC TRƯỜNG THPT VĨNH CỬU
Đổi mới PPDH luôn gắn liền với những yêu cầu về CSVC, TBCH, về thư
viện, về phương tiện dạy học hiện đại.... nhằm phát huy hết khả năng nhận thức, tư
duy sáng tạo, làm việc theo nhóm một cách tích cực, chủ động của học sinh. Vì
vậy, người Phó hiệu trưởng cần có kế hoạch chiến lược và cụ thể trong việc tăng
cường xây dựng CSVC, TBDH, có biện pháp huy động nhiều nguồn lực xã hội hỗ
trợ kinh phí để trang bị đầy đủ, đồng bộ, từng bước chuẩn hóa, hiện đại hóa hệ
thống CSVC, TBDH để đáp ứng yêu cầu đổi mới PPDH.
- Gia đình, cộng đồng xã hội.
Yếu tố nội lực chính là yếu tố quyết định thành bại của việc đổi mới PPDH,
còn yếu tố ngoại lực dù có quan trọng đến mức nào thì chỉ đóng vai trò hỗ trợ, thúc
đẩy, tạo điều kiện. Để việc đổi mới PPDH đạt hiệu quả cao, người Phó hiệu trưởng
cần phải khơi dậy các yếu tố nội lực và phát huy các yếu tố ngoại lực, để tạo ra sự
cộng hưởng cao nhất giúp cho các em HS tự hoàn thiện dần về nhân cách.
Tóm lại từ việc khái quát về lịch sử nghiên cứu vấn đề, hệ thống hóa các
khái niệm cơ bản và một số đặc trưng về công tác quả lý đổi mới PPDH của Phó
hiệu trưởng, chúng tôi rút ra một số kết luận sau:
Trong công tác quản lý nhà trường, đặc biệt là quản lý đổi mới PPDH trường
THPT đòi hỏi người Phó hiệu trưởng phải nắm vững những vấn đề cơ bản của
khoa học quản lý nói chung và quản lý giáo dục nói riêng, vạch ra được mục tiêu
đổi mới, thực hiện các chức năng và PP quản lý một cách sáng tạo, biết sử dụng
các phương tiện quản lý một cách có hiệu quả, hiểu biết một cách sâu sắc về nội
dung quản lý đổi mới PPDH, biết khơi dậy nội lực của tập thể sư phạm trong nhà
trường, đồng thời huy động được các yếu tố ngoại lực, xác định đổi mới PPDH là
vấn đề cấp thiết trong việc nâng cao chất lượng dạy học trong nhà trường.
Quản lý việc đổi mới PPDH đó là hệ thống những tác động có hướng đích,
có tổ chức, có kế hoạch của Phó hiệu trưởng đến hoạt động dạy của GV và hoạt
động học của HS nhằm đạt được mục tiêu dạy học.
Việc đổi mới PPDH chỉ thành công khi nó trở thành hoạt động thường xuyên
của nhà trường. Chính vì vậy, người Phó hiệu trưởng cần phải quản lý các tổ chức,
thông qua tổ chức mà quản lý con người và quản lý công việc. Bên cạnh đó, người
Phó hiệu trưởng cần hiểu rõ giáo viên, học sinh; nắm vững chủ trương, đường lối,
cơ chế hoạt động và điều kiện thực tế dạy học của nhà trường để đề xuất các biện
pháp đúng đắn.
III. TỔ CHỨC THỰC HIỆN CÁC GIẢI PHÁP
1. Biện pháp 1: Bồi dưỡng, nâng cao nhận thức về đổi mới phương pháp
dạy học cho đội ngũ CBQL và giáo viên
1.1.
-
Mục tiêu của biện pháp
Trong các nội dung quản lý nguồn nhân lực thì việc quản lý đội ngũ Thầy cô giáo
được xem là quan trọng nhất. Trong đó, vấn đề tập huấn nâng cao nhận thức và
SKKN: 2015-2016
Trang 19
BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CỦA PHÓ HIỆU TRƯỞNG ĐỐI VỚI VIỆC ĐỔI MỚI
PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC TRƯỜNG THPT VĨNH CỬU
năng lực cho đội ngũ giáo viên là cốt lõi; trong đổi mới PPDH, việc bồi dưỡng, tập
huấn lại càng quan trọng hơn nữa, bởi vì nó là yếu tố góp phần nâng cao hiệu quả
quản lý của Hiệu trưởng trong đổi mới PPDH. Do vậy, tăng cường bồi dưỡng nhận
thức về đổi mới PPDH cho đội ngũ CBQL và giáo viên là biện pháp rất quan trọng,
việc đổi mới PPDH chỉ có thể thành công khi tất cả CBQL và giáo viên nhận thức
đúng, hiểu rõ sự cấp thiết phải đổi mới PPDH, thấy rõ đổi mới PPDH vừa là yêu
cầu của sự nghiệp đổi mới giáo dục, vừa là khâu đột phá để nâng cao chất lượng
giáo dục. Từ đó, có ý thức tích cực, chủ động trong thực hiện đổi mới PPDH.
1.2.
Nội dung và cách thực hiện
-
Trong công tác bồi dưỡng nâng cao nhận thức về đổi mới phương pháp dạy học
cho đội ngũ CBQL và giáo viên, thì việc bồi dưỡng về tư tưởng chính trị và chuyên
môn nghiệp vụ là vấn đề cốt lỗi, vì thế:
-
Phó hiệu trưởng cần thường xuyên tuyên truyền vận động, bồi dưỡng nhận thức
cho giáo viên về tầm quan trọng và xu thế tất yếu của việc đổi mới PPDH trong
tình hình hiện nay. Trước hết là các Nghị quyết của Đảng, Chỉ thị của Ban bí thư,
các chế độ giáo dục và đào tạo về đổi mới PPDH phải được phổ biến sâu rộng đến
tất cả CBQL và GV trong nhà trường, để họ nắm bắt và hiểu một cách sâu sắc về
các chủ trương đổi mới PPDH. Từ đó, thay đổi nhận thức về đổi mới PPDH hiện
nay.
-
Bên cạnh đó, tập trung bồi dưỡng giáo viên theo kế hoạch, bồi dưỡng thường
xuyên hàng năm của Bộ GD&ĐT, Sở GD&ĐT, nhà trường, Phó hiệu trưởng cần tổ
chức học tập, bồi dưỡng thông qua đợt học chính trị hè, các cuộc họp hội đồng sư
phạm trong năm học.
-
Quan trọng hơn, Phó hiệu trưởng tạo điều kiện thuận lợi nhất cho GV trong việc
tập huấn, bồi dưỡng, cung cấp đầy đủ các tài liệu, phương tiện giúp giáo viên có
thể tự nghiên cứu, tự bồi dưỡng để nâng cao nhận thức, bên cạnh đó, thường xuyên
kiểm tra hồ sơ chuyên môn GV để nắm bắt tình hình thực hiện theo các nội dung
đã phổ biến.
-
Đồng thời kết hợp nhiều hình thức tuyên truyền: Thông qua các chủ đề hoạt động
chuyên môn trong năm học, thông qua các buổi tập huấn về đổi mới PPDH trong
nhà trường, thông qua việc phân tích đánh giá, rút kinh nghiệm các giờ thao giảng,
hội giảng, các buổi sinh hoạt chuyên môn, các hoạt động giáo dục khác trong nhà
trường. Từ các hoạt động này, Phó hiệu trưởng tác động đến tư tưởng, tình cảm của
GV, tạo ra động lực để thực hiện thành công mục tiêu đổi mới.
2. Biện pháp 2: Cải tiến công tác quản lý hoạt động giảng dạy và bồi
dưỡng kỹ năng về đổi mới phương pháp dạy học cho đội ngũ giáo viên.
2.1.
-
Mục tiêu của biện pháp
Nhằm nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ cho đội ngũ giáo viên để thực hiện
tốt việc đổi mới PPDH bằng cách bồi dưỡng các kỹ năng sư phạm, nắm vững các
PPDH tích cực, nâng cao năng lực sử dụng TBDH. Đặc biệt là các phương tiện dạy
SKKN: 2015-2016
Trang 20
BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CỦA PHÓ HIỆU TRƯỞNG ĐỐI VỚI VIỆC ĐỔI MỚI
PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC TRƯỜNG THPT VĨNH CỬU
học hiện đại, thành thạo kỹ năng ứng dụng CNTT vào dạy học.
-
Tăng cường nề nếp giảng dạy của giáo viên, từng bước nâng cao năng lực dạy học
theo hướng đổi mới PPDH trên cơ sở cải tiến các PPDH truyền thống và áp dụng các
PPDH tích cực vào dạy học, góp phần thực hiện thành công đổi mới PPDH.
2.2.
Nội dung và cách thực hiện
Nhân tố quyết định đến việc nâng cao chất lượng giáo dục chính là đội ngũ
GV. Chính vì vậy, để thực hiện việc đổi mới PPDH có hiệu quả, người Phó hiệu
trưởng cần phải quản lý đội ngũ GV bao gồm các nội dung sau:
Tổ chức, chỉ đạo việc thực hiện đổi mới PPDH của giáo viên
Thực hiện đổi mới PPDH được xem là nhiệm vụ trung tâm của hoạt động dạy
học. Vì vậy, Phó hiệu trưởng phải chỉ đạo GV thực tốt các khâu sau đây:
- Thay đổi cách soạn giáo án:
Đầu năm học mới, HT cần đưa ra các kế hoạch, quy định và yêu cầu cụ thể về
soạn bài, chuẩn bị ĐDDH như: Xác định mục tiêu, nội dung và phương pháp giảng
dạy…. Cần chú trọng đến việc đổi mới PPDH theo hướng phát huy tính tích cực
học tập, nghiên cứu bài giảng theo hướng phát triển năng lực học sinh. Giáo án
phải chuyển từ việc thiết kế theo các hoạt động của thầy sang thiết kế theo các hoạt
động của trò. Khuyến khích soạn giáo án điện tử và ứng dụng CNTT vào dạy học.
Bài soạn phải tối ưu hóa các hoạt động của học sinh, tạo cho học sinh hoạt động
nhiều hơn, suy nghĩ nhiều hơn, thực hành nhiều hơn, phù hợp với phương pháp đổi
mới kiểm tra đánh giá mà Bộ GD - ĐT mới tập huấn .
Qua đó dự kiến các hoạt động học tập của học sinh trong giờ học (quan sát,
thực hành, thí nghiệm, giải bài tập,…) giáo viên có thể chuẩn bị phiếu học tập cá
nhân, phiếu học tập theo nhóm, các đồ dùng dạy học khác,… nhằm hình thành kiến
thức, rèn luyện kỹ năng, hình thành thao tác tư duy cho học sinh.
Phó hiệu trưởng có kế hoạch kiểm tra định kỳ và đột xuất bài soạn của GV, có
đánh giá, xếp loại và thông báo công khai trong sinh hoạt tổ chuyên môn, hội đồng
giáo dục nhà trường.
- Tăng cường quản lý giờ dạy trên lớp.
Làm tốt công tác thực hiện giờ dạy trên lớp theo hướng đổi mới PPDH, người
GV không cung cấp tri thức sẵn có cho học sinh mà phải hướng dẫn, tổ chức, điều
khiển, điều chỉnh các hoạt động nhận thức cho học sinh, giúp học sinh tự chiếm
lĩnh tri thức. Vì vậy, quản lý giờ dạy trên lớp hiện nay cần yêu cầu giáo viên
chuyển từ việc truyền thụ kiến thức một chiều sang việc hướng dẫn PP học tập cho
học sinh tự học và tự nghiên cứu.
Phó hiệu trưởng cần nhấn mạnh và yêu cầu GV thực hiện: Phải đổi mới
phương pháp theo hướng tích cực theo hướng chỉ đạo của Sở, của Bộ GD-ĐT.
Hướng dẩn học sinh tự học, tự nghiên cứu. Hạn chế tối đa với cách dạy truyền
SKKN: 2015-2016
Trang 21
BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CỦA PHÓ HIỆU TRƯỞNG ĐỐI VỚI VIỆC ĐỔI MỚI
PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC TRƯỜNG THPT VĨNH CỬU
thống, theo kiểu “thầy đọc - trò chép”. Để làm được điều đó, trong PPDH mới,
thầy phải giữ vai trò chủ đạo: Tổ chức, hướng dẫn, gợi mở vấn đề, tạo tình huống
có vấn đề, tổ chức học sinh thảo luận, thực hành, nhập vai, tự nghiên cứu để giải
quyết vấn đề. Đó là sự hợp tác trong mối quan hệ thầy - trò trong giờ học, tạo nên
tính tương tác cao, làm cho giờ học sinh động, hứng thú, hiệu quả, đạt được mục
tiêu dạy học phù hợp với xu hướng đổi mới PP hiện nay.
Tăng cường công tác dự giờ, đánh giá, rút kinh nghiệm giờ dạy theo hướng
đổi mới PPDH
Theo hướng dẫn mới của Bộ GD- ĐT về hướng dẫn sinh hoạt chuyên môn về
đổi mới phương pháp dạy học và kiểm tra, đánh giá; tổ chức và quản lí các hoạt
động chuyên môn của trường trung học. Quá trình dạy học được thiết kế thành các
hoạt động học của học sinh dưới dạng các nhiệm vụ học tập kế tiếp nhau, có thể
được thực hiện trên lớp hoặc ở nhà. Học sinh tích cực, chủ động và sáng tạo trong
việc thực hiện các nhiệm vụ học tập dưới sự hướng dẫn của giáo viên. Phân tích
giờ dạy theo quan điểm đó là phân tích hiệu quả hoạt động học của học sinh, đồng
thời đánh giá việc tổ chức, kiểm tra, định hướng hoạt động học cho học sinh của
giáo viên. Do vậy, giáo viên phải nhận thức được:
Dự giờ là việc làm thường xuyên của giáo viên, nhằm trao đổi học tập kinh
nghiệm giảng dạy của đồng nghiệp. Ngoài ra, dự giờ còn để đánh giá chất lượng
đội ngũ GV, làm cơ sở đánh giá thi đua hàng năm. Dự giờ có đánh giá, xếp loại là
một nội dung quan trọng trong quản lý hoạt động chuyên môn của trường THPT
nhằm kịp thời điều chỉnh, thúc đẩy hoạt động chuyên môn trong nhà trường, trong
đó có việc đổi mới PPDH đi theo đúng định hướng.
Phó hiệu trưởng cần xây dựng tiêu chuẩn đánh giá giờ lên lớp theo hướng đổi
mới PPDH cần căn cứ vào: Kế hoạch và tài liệu dạy học; Tổ chức hoạt động học
cho học sinh; Hoạt động của học sinh;Yêu cầu về chuẩn kiến thức, kỹ năng, thái
độ, năng lực cần đạt đối với từng môn học; tiêu chuẩn đánh giá tiết dạy do Bộ
GD_ĐT, Sở GD-ĐT quy định; các yêu cầu đối với từng loại bài học. Yêu cầu vận
dụng các PPDH tích cực, yêu cầu sử dụng các thiết bị dạy học. Tổ chức học tập,
thảo luận tiêu chuẩn đánh giá giờ dạy theo hướng đổi mới PPDH.
Phó hiệu trưởng có kế hoạch quy định số tiết cần dự giờ trong từng học kỳ,
từng năm học, Phó hiệu trưởng tăng cường dự giờ đột xuất, dự giờ theo chuyên đề
đổi mới PPDH để có đánh giá khách quan. Thông qua việc dự giờ, đánh giá mức độ
thực hiện mục tiêu bài dạy, sự chuẩn bị kế hoạch bài dạy, năng lực sư phạm của giáo
viên, mức độ thực hiện đổi mới phương pháp dạy học, tình hình học tập và khả năng
tiếp thu của học sinh, so sánh kết quả sau mỗi đợt dự giờ, sau từng học kỳ để rút kinh
nghiệm.
Phó hiệu trưởng thường xuyên động viên, khích lê nhu cầu cống hiến của giáo
viên, biểu dương, khen thưởng kịp thời, nêu gương điển hình và nhân rộng trong
toàn trường đối với những giáo viên đã thực hiện tốt giờ dạy theo hướng đổi mới
SKKN: 2015-2016
Trang 22
BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CỦA PHÓ HIỆU TRƯỞNG ĐỐI VỚI VIỆC ĐỔI MỚI
PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC TRƯỜNG THPT VĨNH CỬU
PPDH, qua đó tạo động lực cho người dạy.
Bồi dưỡng kỹ năng về đổi mới PPDH cho đội ngũ giáo viên
Trong tình hình chung của cả nước hiện nay, yêu cầu của việc đổi mới PPDH
ngày càng cao và toàn diện, trong khi đó, khả năng thực hiện của giáo viên và các
điều kiện hỗ trợ thực hiện thì còn hạn chế. Do đó trước hết, cần thiết phải bồi
dưỡng và rèn luyện các kỹ năng về đổi mới PPDH cho GV:
- Mở các lớp tập huấn bồi dưỡng và rèn luyện các kỹ năng: Kỹ năng sử dụng
các thiết bị dạy học hiện đại vào dạy học, kỹ năng sử dụng phần mềm dạy học
trong soạn giáo án điện tử, soạn đề kiểm tra, kỹ năng khai thác internet để tìm kiếm
thông tin, kỹ năng đọc sách, nghiên cứu tài liệu,…
- Bồi dưỡng các kỹ năng dạy học trên lớp như: Kỹ năng tổ chức, hướng dẫn,
điều khiển, điều chỉnh hoạt động học của học sinh; kỹ năng hướng dẫn thực hành,
thí nghiệm: kỹ năng tạo tình huống có vấn đề, giải quyết vấn đề; kỹ năng ra đề
kiểm tra trắc nghiệm khách quan.
- Hướng dẫn, rèn luyện kỹ năng soạn bài theo hướng đổi mới PPDH như:
Thiết kế các hoạt động; Hệ thống câu hỏi, bài tập; Sơ đồ tư duy; Tổ chức thảo luận
nhóm; Thiết kế phiếu học tập… cho học sinh hoạt động phù hợp với đặc trưng bộ
môn và điều kiện thực tế nhà trường…
3. Biện pháp 3: Tăng cường quản lí hoạt động của tổ chuyên môn theo
hướng đổi mới phương pháp dạy học.
3.1.
Mục tiêu của phương pháp
- Hỗ trợ Phó hiệu trưởng theo dõi chặt chẽ hoạt động chuyên môn của GV,
như quản lí việc thực hiện tiến độ chương trình; thực hiện đổi mới PPDH gắn liền
với đổi mới chương trình, nội dung SGK; xây dựng kế hoạch dạy học; thực hiện
nghiêm túc giờ dạy trên lớp; Kiểm tra hồ sơ GV; Dự giờ đánh giá thi đua GV;
Kiểm tra, đánh giá học sinh.
- Giúp sinh hoạt tổ chuyên môn đi vào chiều sâu, phát huy được tác dụng thực
sự trong việc nâng cao hiệu quả quản lý của tổ chuyên môn, thông qua đó nâng cao
chất lượng đội ngũ và chất lượng giờ dạy.
- Bên cạnh đó, Phó hiệu trưởng có thể quản lý sinh hoạt tổ chuyên môn về đổi
mới phương pháp dạy học và kiểm tra, đánh giá; Tổ chức và quản lí các hoạt động
chuyên môn xuyên qua mạng. Giúp cho cán bộ quản lý, giáo viên bước đầu biết
chủ động lựa chọn nội dung để xây dựng các chuyên đề dạy học trong mỗi môn
học và các chuyên đề tích hợp, liên môn phù hợp với việc tổ chức hoạt động học
tích cực, tự lực, sáng tạo của học sinh; sử dụng các phương pháp và kỹ thuật dạy
học tích cực để xây dựng tiến trình dạy học theo chuyên đề, nhằm phát triển năng
lực và phẩm chất của học sinh.
SKKN: 2015-2016
Trang 23
BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CỦA PHÓ HIỆU TRƯỞNG ĐỐI VỚI VIỆC ĐỔI MỚI
PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC TRƯỜNG THPT VĨNH CỬU
3.2.
Nội dung và cách thực hiện
Đổi mới PPDH sẽ đi vào thực tiễn và được thực hiện có chất lượng chỉ khi
hoạt động của tổ chuyên môn có hiệu quả. Quản lý hoạt động của tổ chức chuyên
môn bao gồm các nội dung như:
Lập kế hoạch, xây dựng quy định nội bộ về hoạt động của tổ chuyên môn
nhằm đổi mới PPDH
- Dựa trên kế hoạch chung của Bộ, của Sở GD - ĐT, Hiệu trưởng, Phó hiệu
trưởng lập kế hoạch chung của nhà trường về đổi mới PPDH. Từ đó, Phó hiệu
trưởng yêu cầu các tổ trưởng chuyên môn xây dựng kế hoạch cụ thể, rõ ràng phù
hợp với đặc trưng môn học của tổ, phân công trách nhiệm cho từng cá nhân trong
tổ. Cuối tháng, cuối học kỳ và cuối năm học, báo cáo đánh giá về kết quả thực hiện
kế hoạch đổi mới PPDH mà giáo viên phụ trách.
- Xây dựng các yêu cầu về đổi mới PPDH cụ thể, rõ ràng từng cấp độ. Phó
hiệu trưởng triển khai thành văn bản quy định nội bộ về hoạt động của tổ chuyên
môn như: Kế hoạch và tài liệu dạy học, tổ chức hoạt động học cho học sinh, hoạt
động của học sinh, thực hiện chương trình, xây dựng kế hoạch dạy học, kế hoạch
giáo dục, soạn bài, thực hiện giờ dạy trên lớp, sử dụng đồ dung dạy học, kiểm tra
đánh giá kết quả học tập của học sinh theo hướng đổi mới PPDH tích cực.
- Từ đó, soạn thảo tiêu chí thi đua và đưa tiêu chí xây dựng và thực hiện kế
hoạch đổi mới PPDH của tổ thành một tiêu chí thi đua quan trọng trong việc đánh
giá danh hiệu thi đua của từng tổ và từng cá nhân trong tổ.
Cải tiến nội dung sinh hoạt tổ chuyên môn
- Nội dung sinh hoạt chuyên môn cần thực tế, thiết thực, đi vào trọng tâm,
tăng cường nội dung hoạt động chuyên môn như giao các chuyên đề đổi mới
PPDH sẽ thực hiện trong năm học, trong từng học kỳ, phù hợp với từng môn học
để tổ chuyên môn tập trung giải quyết, hướng dẫn các hình thức tổ chức lớp học
theo hướng đổi mới cách dạy của thầy và cách học của trò, thực hiện bài dạy, trao
đổi học tập rút kinh nghiệm, nhân rộng trong toàn tổ và trường.
- Căn cứ theo bộ khung chương trình và điều lệ trường phổ thông, Phó hiệu
trưởng quy định rõ yêu cầu về nội dung, thời gian sinh hoạt chuyên môn của tổ.
Đối với tổ ghép, cần tổ chức sinh hoạt riêng các nhóm chuyên môn do tổ phó
chuyên môn hoặc nhóm trưởng chuyên môn phụ trách. Mỗi đợt sinh hoạt chuyên
môn cần tập trung trao đổi, thảo luận, đưa ra hướng sử dụng PPDH trong các bài
dạy minh họa theo hướng đổi mới PPDH.
Tổ chức, chỉ đạo thực hiện việc đổi mới PPDH của các tổ chuyên môn
- Bước vào năm học mới, Phó hiệu trưởng tổ chức chỉ đạo các tổ chuyên môn
học tập, nghiên cứu, thảo luận các chuyên đề về đổi mới PPDH, hướng dẫn các tổ
chuyên môn xây dựng kế hoạch hoạt động theo tuần, tháng, học kỳ và năm học.
- Phó hiệu trưởng phê duyệt kế hoạch hoạt động của tổ, Phó hiệu trưởng dự
SKKN: 2015-2016
Trang 24
BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CỦA PHÓ HIỆU TRƯỞNG ĐỐI VỚI VIỆC ĐỔI MỚI
PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC TRƯỜNG THPT VĨNH CỬU
sinh hoạt chuyên môn với tổ để nắm bắt mức độ thực hiện kế hoạch đổi mới PPDH
của tổ chuyên môn, theo đó, cần phải để có những điều chỉnh kịp thời những hạn
chế trong quá trình xây dựng và thực hiện kế hoạch.
- Phó hiệu trưởng chỉ đạo GV soạn giáo án theo PP tích cực, lấy học sinh làm
trung tâm trong quá trình dạy học, tăng cường sử dụng TBDH và làm đồ dùng dạy
học, khai thác mạng internet phục vụ cho việc dạy học.
- Tiến hành xây dựng ngân hàng đề kiểm tra cấp tổ; Đổi mới hình thức kiểm
tra, tăng cường đánh giá khả năng vận dụng kiến thức, sự sáng tạo của học sinh
trong đánh giá kiểm tra; hạn chế việc kiểm tra theo hướng tái hiện kiến thức, học
thuộc một cách máy móc.
- Xây dựng tiêu chuẩn đánh giá giờ dạy theo hướng đổi mới PPDH theo quy
định chung của Sở GD-ĐT căn cứ vào hướng đánh giá tiết dạy hiện hiện nay. Đồng
thời, đưa nội dung dạy cho học sinh biết cách tự học, rèn các kỹ năng tự học, biết
cách khai thác tìm thông tin từ các tài liệu, phương tiện học tập.
Tăng cường kiểm tra hoạt động của các tổ chuyên môn
- Khi đã triển khai các kế hoạch về đổi mới PPDH thì kiểm tra hoạt động của
tổ chuyên môn là khâu vô cùng quan trọng trong quản lý hoạt động dạy học.Vì thế,
Phó hiệu trưởng cần phân công các thành viên BGH dự sinh hoạt các tổ chuyên
môn và trực tiếp tham dự sinh hoạt chuyên môn một cách thường xuyên. Qua đó,
nắm bắt kịp thời của việc đã thực hiện hoặc chưa thực hiện đổi mới PPDH để có
biện pháp chỉ đạo, khắc phục kịp thời.
- Phó hiệu trưởng cùng tổ trưởng chuyên môn có kế hoạch kiểm tra định kỳ,
kiểm tra đột xuất giờ trên lớp của GV, kiểm tra việc thực hiện nề nếp ra vào lớp có
đúng quy định. Thường xuyên dự giờ góp ý rút kinh nghiệm để giúp GV bổ sung
và điều chỉnh việc sử dụng các PPDH tích cực phù hợp với mục tiêu của bài dạy.
4. Biện pháp 4: Đẩy mạnh quản lý hoạt động của giáo viên chủ nhiệm và
phối hợp với các đoàn thể trong nhà trường đối với việc đổi mới phương pháp
dạy học
4.1.
Mục tiêu của biện pháp
- Thúc đẩy giáo viên chủ nhiệm phát huy khả năng phối hợp với tổ chức đoàn
thể trong việc giáo dục ý thức, thái độ học tập và động cơ học tập, sinh hoạt, cũng như
định hướng cho học sinh một cách đúng đắn để hình thành nhân cách học sinh.
- Thông qua các hoạt động của chủ nhiệm và các tổ chức đoàn thể, Phó hiệu
trưởng nắm bắt được tâm tư nguyện vọng học sinh, Từ đó, tăng cường quản lý nề
nếp học tập của học sinh, hướng dẫn học sinh xây dựng kế hoạch học tập, hình
thành thói quen tự học trong học sinh.
4.2.
Nội dung và cách thực hiện
Quản lý việc lập kế hoạch, xây dựng các quy định nội bộ và hướng dẫn thực
SKKN: 2015-2016
Trang 25
