(SKKN HAY NHẤT) một số KINH NGHIỆM GIẢNG dạy THUẬT TOÁN sắp xếp TRONG TIN học 10v

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

ĐỀ TÀI:
“MỘT SỐ KINH NGHIỆM GIẢNG DẠY THUẬT TOÁN SẮP XẾP
TRONG TIN HỌC 10”

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI:
Hiện nay, Tin học đã được ứng dụng trong hầu hết các lĩnh vực của đời sống xã
hội đem lại hiệu quả to lớn, trước yêu cầu của xã hội, môn Tin học đã trở thành mơn
học chính khóa trong hệ thống các mơn học ở bậc Trung học phổ thông . Là môn học
mới đưa vào nhà trường, không những đối với chúng ta mà cịn mới với cả thế
giới.Trong bối cảnh đó; là một giáo viên, ngoài việc rèn luyện đạo đức nhà giáo, cịn có
trách nhiệm tìm ra các biện pháp nâng cao chất lượng giảng dạy môn học…
Mặt khác, Tin học bước vào phổ thơng như thổi luồng gió mới vào ngành giáo
dục. Trong ngơi trường thân thiện học sinh tích cực. Từ cấp hai các em đã tiếp cận tin
học ở mức tự chọn, thi nghề... các em đã trãi nghiệm tham gia đố vui tin học, có em đã
dự thi tin học trẻ khơng chun do thành đồn tổ chức... Như vậy các em phần nào rất
yêu thích bộ môn tin học.
Trong cuộc sống hằng ngày, các em luôn tiếp cận với công việc sắp xếp như: đồ
đạc, sách vở, thời khóa biểu, thời gian biểu, chào cờ vào buổi đầu tuần… Để phù hợp
với thời gian học hành và vui chơi…
Tuy nhiên, về đặc điểm tâm lý, trình độ hiểu biết, vốn sống còn nhiều hạn chế,
nên nếu sắp xếp cơng việc thành cơng thì các em thường tự tin quá mức, ngược lại thì bị
dao động trầm cảm … Trong lứa tuổi mong muốn lớn hơn khả năng, các em đang ở lứa

LUAN VAN CHAT LUONG download : add

tuổi khẳng định mình, giàu ước mơ, bước đầu có khả năng tự quản, tự tổ chức hoạt động
tập thể…Vì vậy hơn bao giờ hết các em cần được hướng dẫn truyền đạt thuật toán sắp
xếp làm kim chỉ nam cho mọi hoạt động của mình khi bước vào lớp 10. Ví dụ: khi ta
hướng dẫn các em biết tự sắp xếp chính mình trong một ê kíp bất kỳ về chiều cao, thì
các em sẽ tự xếp bản thân với các bạn cùng lớp, cùng trường về mọi mặt khác… Từ đó
các em sẽ tự lên kế hoạch phấn đấu cho bản thân phù hợp với hoàn cảnh bằng cách sắp
xếp thời gian để chuyên cần siêng năng học tập, ổn định nề nếp trong lớp …
Các em còn nhỏ chưa làm được việc lớn, nhưng cần truyền đạt thuật toán sắp xếp
để thu hút các em vào những cơng việc mang tính thực tiễn cao, nhìn thấy gì, suy nghĩ
gì, để sắp xếp giải quyết cơng việc nhanh chính xác, từ đó các em sẽ thấy ứng dụng
thuật toán sắp xếp trong cuộc sống và hưởng được luồng sinh khí mới về tầm và ước
mơ… của các em sau này….
Xuất phát từ cơ sở trên, qua quá trình tìm tịi, nghiên cứu, tích lũy kinh nghiệm
trong dạy học. Tơi trình bày sáng kiến kinh nghiệm: MỘT SỐ KINH NGHIỆM
GIẢNG DẠY THUẬT TOÁN SẮP XẾP TRONG TIN HỌC 10

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


II. NỘI DUNG:
§ THUẬT TỐN Sắp Xếp bằng tráo đổi (Exchange Sort)
Bài toán sắp xếp: Cho dãy A gồm N số nguyên a1, a2, …., aN. Cần sắp xếp để dãy A
trở thành dãy không giảm.

III. CHUẨN BỊ ĐỀ TÀI:
THUẬT TỐN
Ví dụ . Bài tốn sắp xếp: Cho dãy A gồm N số nguyên a1, a2, …., aN. Cần sắp xếp để dãy
A trở thành dãy khơng giảm.
Thuật tốn sắp xếp bằng tráo đổi (Exchange Sort)
 Xác định bài toán

Input: ......................................................................................................
Output: ...................................................................................................
 Ý tưởng:Với mỗi cặp số hạng đứng liền kề trong dãy, nếu số trước lớn hơn só sau
ta thay đổi chỗ chúng cho nhau. Việc đó được lặp lại, cho đến khi khơng có sự đổi
chỗ nào xảy ra nữa.

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


 Thuật toán
a. Cách liệt kê
Bước 1. .......................................................................................................
Bước 2. .......................................................................................................
Bước 3. .......................................................................................................
Bước 4. .......................................................................................................
Bước 5.........................................................................................................
Bước 6.........................................................................................................
Bước 7.........................................................................................................
Bước 8.........................................................................................................

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


b. Sơ đồ khối

IV. CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH:
Vì vấn đề đặt ra làm cho học sinh có trách nhiệm thực hiện và giáo viên dễ
dàng theo dõi, giúp đỡ. Tuy nhiên để việc truyền đạt thuật tốn sắp xếp có hiệu quả
đòi hỏi giáo viên thiết kế giáo án, lựa chọn nội dung đưa vào Bài tập phù hợp với
nhiều đối tượng học sinh.

Bài tập được sắp xếp từ dễ đến khó, từ đơn giản đến

phức tạp, bài tập bổ sung được lớp trưởng photo cho lớp để học sinh chuẩn bị
trước.
Các bước tiến hành tiết dạy thuật toán sắp xếp:

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


Bước 1. Giáo viên gọi học sinh nhắc lại các kiến thức cũ đã học, giáo viên tổng kết
ghi tóm tắt trên bảng.
Bước 2. Giáo viên nêu vấn đề, yêu cầu và nội dung, xác định rõ input và output,
gọi hoặc hướng dẫn học sinh xây dựng thuật toán
Bước 3. Giáo viên hướng dẫn nội dung trọng tâm, hoặc gọi học sinh thực hiện cho
các học sinh khác quan sát.
Bước 4. Lớp tiến hành làm Bài tập.
- Giáo viên quản lí, giám sát học sinh, gợi mở thuật tốn, khuyến khích học sinh
tích cực hoạt động.
Bước 5. Giáo viên tổng kết bài, tuyên dương, phê bình. Cho học sinh quan sát bài
tập đúng và giao bài tiếp theo.
THỰC HIỆN:
 HƯỚNG DẪN TRÁO ĐỔI HAI PHẦN TỬ LIỀN KỀ NHAU.
 ÁP DỤNG HƯỚNG DẪN SẮP XẾP N PHẦN TỬ BẰNG CÁCH HƯỚNG
DẪN CÁC EM XẾP THEO CHIỀU CAO TƯƠNG ỨNG CỦA MÌNH

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


LUAN VAN CHAT LUONG download : add



VÍ DỤ 1: TRONG TOUR DU LỊCH HƯỚNG DẪN VIÊN SẮP XẾP THEO SỐ

NGƯỜI ĐÃ ĐĂNG KÍ TRONG 4 LỨA TUỔI CHO TRƯỚC LÀ 40 TUỔI, 20 TUỔI,
30 TUỔI, 10 TUỔI. EM HÃY SẮP XẾP THÀNH 10, 20, 30, 40 TUỔI?
GIẢI
N= 4; DÃY A LÀ 40; 20 ;30 ;10
M N
M M-1

4
3
2
1

i0
ii+1

0
0, 1, 2, 3, 4
0, 1, 2, 3
0, 1, 2

DÃY A LÀ 40; 20; 30; 10

LUAN VAN CHAT LUONG download : add

LD1 40

20

20

40
30

30

10

40
10

40

LD2
20

30

10

10

30

LD3
20

10

10

20

Giải thích:
Tại vị trí thứ 4 ở lượt duyệt đầu tiên, ta xếp đúng giá trị lớn nhất về cuối
Tại vị trí thứ 3 ở lượt duyệt thứ hai, ta xếp đúng giá trị lớn thứ hai về kế cuối

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


Tại vị trí thứ 2 ở lượt duyệt thứ ba, ta xếp đúng giá trị lớn thứ ba về kế,và ta xếp đúng
giá trị cịn lại về vị trí đầu.
Thuật toán sắp xếp trên
Dừng khi M=1, i= 2.
Với M: là số lần so sánh 2 phần tử liền kề nhau.
N: số phần tử; i: là chỉ số chạy từ 0 -> M+1


VÍ DỤ2: Một người thợ hàn cần tim hiểu từ: Web, Rain, Domain, Old, Key, Art.

Em hãy giúp họ Sắp xếp các từ cần tìm khi tra từ điển theo kí tự đầu cho trước thành:
a, d, k, o, r, w
Khi nhập kí tự máy sẽ mã hóa thành mã ASCII rồi mới tiến hành xếp

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


LUAN VAN CHAT LUONG download : add


Thuật tốn sắp xếp 6 kí tự trên dừng khi M=1 ; i = 2
Với M: là số lần so sánh 2 phần tử liền kề nhau.

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


N: số phần tử; i: là chỉ số chạy từ 0 -> M+1

 HƯỚNG DẪN THIẾT KẾ THUẬT TOÁN

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


LUAN VAN CHAT LUONG download : add


LUAN VAN CHAT LUONG download : add


BÀI TẬP NÂNG CAO:
VÍ DỤ 3: TỪ VÍ DỤ 1 .
TÍNH SỐ LẦN ĐỔI CHỖ KHI SẮP XẾP 4 SỐ NGUYÊN LÀ 40, 20, 30, 10 CHO
TRƯỚC:

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


LUAN VAN CHAT LUONG download : add


 BÀI LUYỆN TẬP: TÍNH SỐ LẦN ĐỔI CHỖ KHI SẮP XẾP 6 SỐ NGUYÊN LÀ:
3, 5, 9, 8, 1, 7 CHO TRƯỚC:

BÀI GIẢI:

DEM  0

0
1, 2, 3, 4, 5, 6, 7

DEM  DEM + 1

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


LUAN VAN CHAT LUONG download : add




BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM



Gọi M: là số lần so sánh 2 phần tử liền kề nhau.



N: số phần tử; i: là chỉ số chạy từ 0 -> M+1

BÀI GIẢI

A

9

4

4

9
3

3

7

8

10

9
7

9

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


3

4

7

8

9

10

8

9

10

ĐÁP ÁN:
CÂU 1: M = 5; i = 4.
CÂU 2: i = 5.
Khi tổ chức truyền đạt thuật toán sắp xếp ta cần chú ý các tiêu chí sau:


Đề bài phổ biến gần gũi gắn liền thực tế cuộc sống.



Thu hút lượng học sinh tham gia sắp xếp càng nhiều càng tốt.

Muốn vậy phải lên kế hoạch kỹ lưỡng bằng cách chọn một trong các hình thức sau:


Lập mơ hình cho học trị sắp xếp nhanh…



Hình thức thuyết trình là một phương pháp truyền thống. Đặc điểm cơ bản nổi bật

của thuyết trình là thơng báo - tái hiện. Do đó, theo hướng hoạt động hóa học trị, cần

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


phải tư vấn, tăng cường giải quyết truyền đạt thuật toán sắp xếp. Đây là kiểu đặt học
sinh trước những bài tốn nhận thức, kích thích học sinh hứng thú giải bài tốn nhận
thức, tạo ra sự chuyển hóa từ q trình nhận thức có tính nghiên cứu khoa học vào tổ
chức qúa trình nhận thức trong học tập thuật tốn sắp xếp. Giáo viên đưa học sinh vào
tình huống có vấn đề rồi học sinh tự mình giải quyết vấn đề đặt ra, trước khi giáo viên
cung cấp kết quả, được xen kẻ vấn đáp, thảo luận một cách hợp lý thì hiệu quả sẽ tăng
thêm, đồng thời rèn luyện cho học sinh phải có thói quen mạnh dạn bộc lộ ý kiến riêng
trước vấn đề nào đó nêu ra trong thuật toán sắp xếp(số lần tráo đổi hai phần tử liền kề).

LUAN VAN CHAT LUONG download : add

V. KẾT QUẢ:
Trong q trình tham gia học thuật tốn sắp xếp các em sẽ học được cách tổ chức
làm việc nhóm, ”mình vì mọi người, mọi người vì mình”. Một cơng việc hồn tất phải
thật trọn vẹn và chu đáo, địi hỏi ai cũng có trách nhiệm cao trong ê kíp thực hiện.
Lợi ích khi tham gia học thuật tốn sắp xếp:
Tầm nhìn các em được nâng lên khi cọ xát thực tiễn.
Trãi nghiệm để vững bước trên con đường tiến vào chọn học ngành công nghệ
thông tin.
Hiểu được sự thay đổi để phát triển lâu dài.
Mặc khác, khi tham gia học thuật toán sắp xếp các em thấy được lợi ích rất nhiều
về chiếc máy tính cơng cụ mà các em tiếp cận hằng ngày, từ đó các em sẽ ý thức tốt hơn
trong việc chọn nghề nghiệp cho chính mình sau này.
Từ những điều bình dị giản đơn, các em sẽ thiết lập ý tưởng áp dụng thuật
tốn sắp xếp để học các mơn học khác tốt hơn nhất là mơn tốn (xác suất )11 sang năm
tới.
Khi xem ảo thuật gia biểu diễn… Các em sẽ biết được sự phối hợp

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


giữa yếu tố nhanh tay lẹ mắt và cách sắp xếp các thao tác thực hiện một cách logic…đã
hình thành nên môn nghệ thuật hấp dẫn này.
Khi xem khai mạc Olympic hay Thế vận hội, thấy đội hình sắp xếp biểu diễn trên
sân vận động thể thao, các em sẽ thấy ứng dụng của thuật toán sắp xếp thật tuyệt vời ở
thực tiễn…
Với những cơng việc có quy mơ rộng, tầm cỡ lớn thì phải giải quyết bài tốn sắp
xếp trên máy rất hiệu quả…

LUAN VAN CHAT LUONG download : add