Phụ nữ qua điêu khắc đình , đền , chùa Việt Nam ppt

Phụ nữ qua điêu khắc đình , đền ,
chùa Việt Nam
Hệ thống đình, chùa ở Việt Nam rất nhiều, là vết tích một thời sống "bế quan" trong
luỹ tre làng. Đơn cử những chùa ở khu vực miền Bắc ven Thủ đô như: đình Liên Hiệp
(Hà Tây), đình Kim Hoàng (Hà Tây), đình Phù Lão (Hà Bắc), Tam Canh (Vĩnh Phúc),
đình Phùng (Hà Tây), đền Đệ Tam (Nam Định), chùa ông (Hải Hưng), chùa Thế Hà, đền
Diễn (Ninh Bình), đền Phù Lão (Lạng Giang).



“Nét xuân” tươi trẻ ở các đình, chùa là những nàng vũ nữ thiên thần. Vũ nữ không có
khuôn mặt đầy đặn nhưng đôi má đầy đặn, bộ ngực nở và hiếu khách, bụng mềm ba
ngấn. Nét thiếu nữ thuở xưa này làm người xem hiện nay phải giật mình, vì đây là tiêu
chuẩn các cuộc thi sắc đẹp châu Âu và Mỹ năm 1993-1994. Vũ nữ thắt lưng buông dài,
váy ngắn kiểu mini, sau lưng có đôi cánh nhỏ, tai đeo hoa tai "giọt lệ" cao sang. Một
nàng mặc yếm lá sồi, một nàng mặc yến lá sen tơi tả, khuôn mặt bầu bĩnh, hiền dịu.

Ở đền Giá có khắc cảnh ba cô gái đang khoả thân tắm ở hồ Sen. Mỗi người một tư thế,
nhưng ở ai cũng lộ ra thân hình rắn chắc, hấp dẫn, gợi cảm. Cảnh người đàn ông đặt
người vợ lẽ lên đùi, người vợ cả đứng cạnh gợi nhiều liên tưởng. Tuy cả ba cùng cười
nhưng ở mỗi nụ cười ẩn chứa một nỗi niềm khác nhau, đầy kịch tính. Ở đền Phùng (Hà
Tây) trang trí ngay dưới bàn thờ một mảnh tròn, bên dưới là đài sen. Trên đài sen là các
cô gái khoả thân. Người đứng, kẻ ngồi, nét mặt vô tư. Ở đền Đệ Tam (Nam Định) cũng
có hoạt cảnh 3 cô gái khoản thân. Cô đứng nghiêng, cô đứng thẳng. Những nét đẹp lộ ra
không loã lồ mà ý tứ, khêu gợi, bí hiểm. Có anh chàng mặc áo thụng xênh xang nắm tay
cô, một tay sờ "trái đào tiên" để đi vào chốn vĩnh hằng. Ở đền Phù Lão có cảnh người
phụ nữ ngồi xổm, khoả thân, thể hiện một trữ lượng nồng ấm và ân cần thần thánh vô
biên của người đàn bà. Suối tóc dài chảy vắt qua ngực bên phải, lộ ra cái bụng nở tròn
đầy. Nàng vừa thể hiện tín ngưỡng phồn thực xa xưa vừa là ước mơ của con người muôn
thuở.

Bức tranh thiếu nữ chạm khắc ở đền Phù Lão (Lạng Giang) mang sắc thái rất hiện đại:
Người đàn bà mặc váy cuốn lên tận ngực, hai chân dài dạng ra, quặp lấy hai bên hông
người tình, xung quanh là đàn, sáo véo von. Nhà văn hoá Pháp Andle Malraux đã phải
thốt lên: Mảng gỗ điêu khắc đẹp, xắn ra những miếng ngon cho cuộc đời



Còn rất nhiều, rất nhiều những mảng điêu khắc "thân tình" nữa ở các đền chùa. Những
mảng khuất, những hình khối cao thấp tạo nên những thần thái nghệ thuật điêu khắc chứa
đựng những tâm tư, tình cảm, khát vọng sống của con người, của xã hội một thời. Đây là
những tác phẩm thực sự có giá trị vượt thời gian đi vào bất tử. Khẳng định điều đó, tiến sĩ
mỹ học Samodey (Indonesia) nói: “Thiệt quá chừng độc đáo! Tôi đã đi nhiều nước,
không đâu lại có những bức trạm trổ có đầy những nét tiêu biểu, đạo và đời cứ quấn quít
lấy nhau rồi ca hát lên như vậy. Sinh động, có dòng chảy tung hoành, ngổn ngang mà
nghệ thuật. Chúng vừa có tiết tấu vừa có giai điệu vũ trụ". Hy vọng rằng các nhà nghiên
cứu nghệ thuật Việt Nam sớm phát hiện, sưu tầm và duy trì những di sản độc đáo đó.