Đề thi học sinh giỏi lớp 10 THPT tỉnh Đăk Nông năm học 2010 - 2011 môn Ngữ văn docx

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO KÌ THI TUYỂN SINH LỚP 10 THPT
TỈNH ĐĂK NÔNG Khóa ngày 21 tháng 6 năm 2010
MÔN THI: NGỮ VĂN
Thời gian: 120 phút (Không kể thời gian giao đề)



Câu 1: (2,0 điểm)
Trong các từ in đậm sau đây, từ nào được dùng theo nghĩa gốc, từ nào dùng
theo nghĩa chuyển?
a. Ngang lưng thì thắt bao vàng
Đầu đội nón dấu, vai mang súng dài.
(Ca dao)
b. Cái chân thoăn thoắt
Cái đầu nghênh nghênh
(Lượm - Tố Hữu)
c. Đầu tường lửa lựu lập lòe đơm bông.
(Truyện Kiều - Nguyễn Du)
d. Đầu súng trăng treo
(Đồng Chí - Chính Hữu)
Câu 2: (2,0 điểm)
Đọc đoạn văn sau và trả lời câu hỏi.
“…Trong những hành trang ấy, có lẽ sự chuẩn bị bản thân con người là quan
trọng nhất. Từ cổ chí kim, bao giờ con người cũng là động lực phát triển của lịch
sử. Trong thế kỉ tới mà ai ai cũng thừa nhận rằng nền kinh tế tri thức sẽ phát triển
mạnh mẽ thì vai trò con người lại càng nổi trội…”
a. Đoạn trích được trích trong văn bản nào? Tác giả là ai?
b. Chủ đề của đoạn văn trên là gì? Cách sắp xếp các câu trong đoạn văn trên?
Câu 3: (6,0 điểm)
Cảm nghĩ của em về bài thơ “Viếng lăng Bác” của Viễn Phương.

Hết
(Cán bộ coi thi không giải thích gì thêm)


Họ và tên thí sinh: ; SBD:
Giám thị 1: ;Giám thị 2:
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO KÌ THI TUYỂN SINH LỚP 10 THPT
TỈNH ĐĂK NÔNG Khóa ngày 21 tháng 6 năm 2010
MÔN THI: NGỮ VĂN

HƯỚNG DẪN CHẤM

Câu 1: Từ được dùng theo nghĩa gốc và nghĩa chuyển :
a. Đầu : Nghĩa gốc. (0,5 điểm)
b. Đầu : Nghĩa gốc. (0,5 điểm)
c. Đầu : Nghĩa chuyển. (0,5 điểm)
d. Đầu : Nghĩa chuyển. (0,5 điểm)
Câu 2:
a. Đoạn trích được trích trong văn bản: “Chuẩn bị hành trang vào thế kỉ mới”
của Vũ Khoan. (0,5 điểm)
b. Chủ đề đoạn văn: Để chuẩn bị bước vào thế kỉ mới thì sự chuẩn bị về con
người là hành trang quan trọng nhất.(0,5 điểm)
- Nội dung các câu văn đều tập trung thể hiện chủ đề, các câu văn đã tạo ra sự
sắp xếp hợp lí các ý của đoạn văn. (0,25 điểm)
- Sự chuẩn bị về con người là thứ hành trang quan trọng nhất để bước vào thế kỉ
mới. (0,25 điểm)
- Con người là động lực phát triển của lịch sử từ xa xưa đến nay. (0,25 điểm).
- Trong nền kinh tế tri thức thì vai trò con người càng nổi trội. (0,25 điểm).
Câu 3:

I. Yêu cầu về kỹ năng.
- Cái hay cái đẹp cụ thể của tác phẩm thơ.
- Biết cách diễn đạt ngôn ngữ thơ, lựa chọn phân tích ngôn ngữ, hình ảnh đặc
trưng của tác phẩm thơ.
- Học sinh phải biết cách làm một bài văn nghị luận văn học để phân tích một tác
phẩm thơ.
II. Yêu cầu về kiến thức.
- Thí sinh có thể trình bày bằng nhiều cách khác nhau nhưng cần đảm bảo nội
dung dưới đây.
Nội dung Thang
điểm

a. Mở bài :
- Giới thiệu nhà thơ Viễn phương và bài thơ Viếng lăng Bác.
(0,25 điểm)
- Nhận xét khái quát về bài thơ: Cảm xúc của tác giả trong bài thơ là
cảm xúc chung của toàn dân ta đối với Bác Hồ kính yêu. (0,25 điểm)

0,5 điểm






b. Thân bài :
* Lòng kính yêu chân thành của nhà thơ
- Nỗi xúc động thiêng liêng của nhà thơ khi đến trước Lăng Bác.
(0,25 điểm)
+ Cách xưng hô như tình cha con ruột thịt. (0,25 điểm)

+ Cảm xúc thành kính, thiêng liêng qua đó kính dâng lên Bác lòng
kiên trung bất khuất ( hàng tre xanh Việt nam, bão táp mưa sa đứng
thẳng hàng). (0,5 điểm)
- Tự hào tôn kính và biết ơn sâu lắng:
+ Nhớ ơn người luôn soi đường cách mạng, sưởi ấm toàn dân. (0,5
điểm)
+ Ca ngợi Bác như bậc thiên sứ thanh thản khi đã hoàn thành sứ
mệnh: (nằm trong giấc ngủ bình yên; vầng trăng dịu hiền). (0,5 điểm)
* Niềm tiếc thương vô hạn.
- Nỗi nhớ Bác ngàn thu. (0,5 điểm)
+ Thương nhớ vô hạn suốt chiều dài thời gian (ngày ngày), vô tận
suốt chiều dài không gian (dòng người), không gian trong lăng tràn
ngập nỗi nhớ (đi trong thương nhớ). (0,5 điểm)
+ Lý trí vẫn hiểu rằng Bác sống mãi như trời xanh nhưng tình cảm
không thể không đau đớn (nghe nhói ở trong tim). (0,5 điểm)
- Lưu luyến không rời:
+ Thương trào nước mắt. (0,5 điểm)
+ Thành kính dâng lên Người lòng trung hiếu son sắt, với điệp ngữ
“muốn làm”. (0,5 điểm)
- Toàn bài giọng điệu thành kính trang nghiêm (do thể thơ tự do theo
cảm xúc, nhiều dòng liền nhau, gieo vần liền, nhiều thanh bằng đã tạo
nên nhạc điệu trầm lắng). (0,5 điểm)
c. Kết bài :
- Nhiều hình ảnh ẩn dụ thiêng liêng, cao cả; giọng điệu chậm rãi,
trang nghiêm mà tha thiết. (0,25 điểm)
- Diễn tả một cách xúc động tình cảm kính yêu, nhớ thương và biết ơn
sâu sắc của nhân dân miền Nam nói riêng, cả dân tộc Việt Nam nói
chung đối với Bác. (0,25 điểm)
5,0 điểm

0,5 điểm

CÁCH CHẤM ĐIỂM PHẦN LÀM VĂN

* Điểm 6
- Hiểu được yêu cầu đề ra
- Trình bày đầy đủ các ý về nội dung và nghệ thuật
- Sắp xếp các câu, liên kết đoạn văn hợp lí
- Trình bày sạch đẹp, không mắc lỗi về diễn đạt
* Điểm 5
- Hiểu được yêu cầu đề ra
- Trình bày các ý về nội dung và nghệ thuật
- Sắp xếp các câu, liên kết đoạn văn hợp lí
- Bố cục rõ ràng, mạch lạc nhưng liên hệ chưa sâu, mắc một đến hai lỗi diễn đạt
* Điểm 4
- Bài viết trình bày được 2/3 các ý
- Sắp xếp và liên kết các câu văn hợp lí
- Trình bày tương đối đầy đủ về nội dung và nghệ thuật
- Bố cục rõ ràng, thiếu liên hệ thực tế, mắc từ 4 đến 5 lỗi về diễn đạt
* Điểm 3

- Trình bày được ½ các ý
- Sắp xếp và liên kết các câu chưa hợp lí
- Chưa làm nỗi bật về nội dung và nghệ thuật
- Bố cục chưa rõ ràng, mắc nhiều lỗi về diễn đạt
* Điểm 2
- Bài viết trình bày sơ sài
- Sắp xếp các ý lộn xộn
- Trình bày cẩu thả, mắc nhiều lỗi
* Điểm 0-1
- Bài viết quá kém hoặc để giấy trắng.


Hết