MÔI TRƯỜNG VỚI SỰ PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG ppt

BÀI AかC THÊM xx Web_Tài li羽u v隠 HSE - 1 -
Tài liうu s⇔u tＺm cho mつc 8ích giＶng dＴy & nghiên cとu khoa hがc haduongxuanbao_hcmut-2012
V衣p chí s嘘 06.2003 >> Môi tr逢運ng
MÔI TR姶云NG V閏I S衛 PHÁT TRI韻N B陰N V頴NG
/>Mu嘘n phát tri吋n b隠n v英ng thì trong phát tri吋n ph違i tính 8院n y院u t嘘 môi tr逢運ng. S詠 phân tích
e栄a tác gi違 theo 3 v医n 8隠 tác 8瓜ng 8院n môi tr逢運ng 8吋 chúng ta l詠a ch丑n, xem xét c違 trên bình
di羽n qu嘘c t院, qu嘘c gia, vùng lãnh th鰻 và t瑛ng 8鵜a ph逢挨ng. Suy cho cùng thì m厩i chúng ta c亥n
ph医n 8医u cho m瓜t môi tr逢運ng trong s衣ch, cho s詠 phát tri吋n b隠n v英ng c栄a c違 chúng ta và các
th院 h羽 mai sau.
Môi tr逢運ng t詠 nhiên và s違n xu医t xã h瓜i quan h羽 kh<ng khít, ch員t ch胤, tác 8瓜ng l磯n nhau trong
th院 cân 8嘘i th嘘ng nh医t: Môi tr逢運ng t詠 nhiên (bao g欝m c違 tài nguyên thiên nhiên) cung c医p
nguyên li羽u và không gian cho s違n xu医t xã h瓜i. S詠 giàu nghèo c栄a m厩i n逢噂c ph映 thu瓜c khá
nhi隠u vào ngu欝n tài nguyên: R医t nhi隠u qu嘘c gia phát tri吋n ch雨 trên c挨 s荏 khai thác tài nguyên
8吋 xu医t kh育u 8鰻i l医y ngo衣i t羽, thi院t b鵜 công ngh羽 hi羽n 8衣i, Có th吋 nói, tài nguyên nói riêng
và môi tr逢運ng t詠 nhiên nói chung (trong 8ó có c違 tài nguyên) có vai trò quy院t 8鵜nh 8嘘i v噂i s詠
phát tri吋n b隠n v英ng v隠 kinh t院 - xã h瓜i (KT-XH) 荏 m厩i qu嘘c gia, vùng lãnh th鰻, 8鵜a ph逢挨ng
vì:
Th泳 nh医t, môi tr逢運ng không nh英ng ch雨 cung c医p “8亥u vào” mà còn ch泳a 8詠ng “8亥u ra” cho
các quá trình s違n xu医t và 8運i s嘘ng.
Ho衣t 8瓜ng s違n xu医t là m瓜t quá trình b逸t 8亥u t瑛 vi羽c s穎 d映ng nguyên, nhiên li羽u, v壱t t逢, thi院t b鵜
máy móc, 8医t 8ai, c挨 s荏 v壱t ch医t k悦 thu壱t khác, s泳c lao 8瓜ng c栄a con ng逢運i 8吋 t衣o ra s違n
ph育m hàng hóa. Nh英ng d衣ng v壱t ch医t trên không ph違i gì khác, mà chính là các y院u t嘘 môi
tr逢運ng.
Các ho衣t 8瓜ng s嘘ng cng v壱y, con ng逢運i ta cng c亥n có không khí 8吋 th荏, c亥n có nhà 8吋"荏,
e亥n có ph逢挨ng ti羽n 8吋"8i l衣i, c亥n có ch厩 vui ch挨i gi違i trí, h丑c t壱p nâng cao hi吋u bi院t, Nh英ng
cái 8ó không gì khác là các y院u t嘘 môi tr逢運ng.
Nh逢 v壱y chính các y院u t嘘 môi tr逢運ng (y院u t嘘 v壱t ch医t k吋 trên - k吋 c違 s泳c lao 8瓜ng) là “8亥u
vào” c栄a quá trình s違n xu医t và các ho衣t 8瓜ng s嘘ng c栄a con ng逢運i. Hay nói cách khác: Môi
tr逢運ng là “8亥u vào” c栄a s違n xu医t và 8運i s嘘ng. Tuy nhiên, cng ph違i nói r茨ng môi tr逢運ng t詠
nhiên cng có th吋 là n挨i gây ra nhi隠u th違m h丑a cho con ng逢運i (thiên tai), và các th違m h丑a này
u胤 t<ng lên n院u con ng逢運i gia t<ng các ho衣t 8瓜ng mang tính tàn phá môi tr逢運ng, gây m医t cân

d茨ng t詠 nhiên.
Ng逢嬰c l衣i môi tr逢運ng t詠 nhiên cng l衣i là n挨i ch泳a 8詠ng, 8欝ng hóa “8亥u ra” các ch医t th違i c栄a
các quá trình ho衣t 8瓜ng s違n xu医t và 8運i s嘘ng. Quá trình s違n xu医t th違i ra môi tr逢運ng r医t nhi隠u
ch医t th違i (c違 khí th違i, n逢噂c th違i, ch医t th違i r逸n). Trong các ch医t th違i này có th吋 có r医t nhi隠u lo衣i
8瓜c h衣i làm ô nhi宇m, suy thoái, ho員c gây ra các s詠 c嘘 v隠 môi tr逢運ng. Quá trình sinh ho衣t, tiêu
dùng c栄a xã h瓜i loài ng逢運i cng th違i ra môi tr逢運ng r医t nhi隠u ch医t th違i. Nh英ng ch医t th違i này
p院u không 8逢嬰c x穎 lý t嘘t cng s胤 gây ô nhi宇m môi tr逢運ng nghiêm tr丑ng.
X医n 8隠"荏"8ây là ph違i làm th院 nào 8吋 h衣n ch院"8逢嬰c nhi隠u nh医t các ch医t th違i, 8員c bi羽t là ch医t
th違i gây ô nhi宇m, tác 8瓜ng tiêu c詠c 8嘘i v噂i môi tr逢運ng.
Th泳 hai, môi tr逢運ng liên quan 8院n tính 鰻n 8鵜nh và b隠n v英ng c栄a s詠 phát tri吋n KT-XH.
BÀI AかC THÊM xx Web_Tài li羽u v隠 HSE - 2 -
Tài liうu s⇔u tＺm cho mつc 8ích giＶng dＴy & nghiên cとu khoa hがc haduongxuanbao_hcmut-2012
Phát tri吋n KT-XH là quá trình nâng cao 8k隠u ki羽n s嘘ng v隠 v壱t ch医t và tinh th亥n c栄a con ng逢運i
qua vi羽c s違n xu医t ra c栄a c違i v壱t ch医t, c違i ti院n quan h羽 xã h瓜i, nâng cao ch医t l逢嬰ng v<n hóa.
Phát tri吋n là xu th院 chung c栄a t瑛ng cá nhân cng nh逢 c栄a c違 loài ng逢運i trong quá trình s嘘ng.
Gi英a môi tr逢運ng và s詠 phát tri吋n có m嘘i quan h羽 ch員t ch胤: Môi tr逢運ng là 8鵜a bàn và 8嘘i
v逢嬰ng c栄a s詠 phát tri吋n, còn phát tri吋n là nguyên nhân t衣o nên các bi院n 8鰻i c栄a môi tr逢運ng.
Trong h羽 th嘘ng KT-XH, hàng hóa 8逢嬰c di chuy吋n t瑛 s違n xu医t 8院n l逢u thông, phân ph嘘i và
tiêu dùng cùng v噂i dòng luân chuy吋n c栄a nguyên li羽u, n<ng l逢嬰ng, s違n ph育m, ch医t th違i. Các
thành ph亥n 8ó luôn luôn t逢挨ng tác v噂i các thành ph亥n t詠 nhiên và xã h瓜i c栄a h羽 th嘘ng môi
tr逢運ng 8ang t欝n t衣i trong 8鵜a bàn 8ó.
Tác 8瓜ng c栄a con ng逢運i 8院n môi tr逢運ng th吋 hi羽n 荏 khía c衣nh có l嬰i là c違i t衣o môi tr逢運ng t詠
nhiên ho員c t衣o ra kinh phí c亥n thi院t cho quá trình c違i t衣o 8ó, nh逢ng có th吋 gây ra ô nhi宇m môi
tr逢運ng t詠 nhiên ho員c nhân t衣o.
O員t khác, môi tr逢運ng t詠 nhiên 8欝ng th運i cng tác 8瓜ng 8院n s詠 phát tri吋n KT-XH thông qua
vi羽c làm suy thoái ngu欝n tài nguyên - 8嘘i t逢嬰ng c栄a s詠 phát tri吋n KT-XH ho員c gây ra các
th違m h丑a, thiên tai 8嘘i v噂i các ho衣t 8瓜ng KT-XH trong khu v詠c.
雲 các qu嘘c gia có trình 8瓜 phát tri吋n kinh t院 khác nhau có các xu h逢噂ng gây ô nhi宇m môi
tru運ng khác nhau. Ví d映:
- Ô nhi宇m do d逢 th瑛a: 20% dân s嘘 th院 gi噂i 荏 các n逢噂c giàu hi羽n s穎 d映ng 80% tài nguyên và

p<ng l逢挨ng c栄a loài ng逢運i. S違n xu医t công nghi羽p phát tri吋n m衣nh, ho衣t 8瓜ng c栄a quá nhi隠u
các ph逢挨ng ti羽n giao thông v壱n t違i 8ã t衣o ra m瓜t l逢嬰ng l噂n ch医t th違i 8瓜c h衣i vào môi tr逢運ng
*8員c bi羽t là khí th違i). Hi羽n nay vi羽c có 8逢嬰c mua bán hay không quy隠n phát th違i khí th違i gi英a
các n逢噂c 8ang là 8隠 tài tranh lu壱n ch逢a ngã ng trong các h瓜i ngh鵜 th逢嬰ng 8雨nh v隠 môi tr逢運ng,
các n逢噂c giàu v磯n ch逢a th詠c s詠 t詠 giác chia s飲 tài l詠c v噂i các n逢噂c nghèo 8吋 gi違i quy院t nh英ng
x医n 8隠 có liên quan t噂i môi tr逢運ng.
- Ô nhi宇m do nghèo 8ói: M員c dù chi院m t噂i 80% dân s嘘 th院 gi噂i, song ch雨 s穎 d映ng 20% tài
nguyên và n<ng l逢嬰ng c栄a th院 gi噂i, nh逢ng nh英ng ng逢運i nghèo kh鰻"荏 các n逢噂c nghèo ch雨 có
con 8逢運ng duy nh医t là khai thác tài nguyên thiên nhiên (r瑛ng, khoáng s違n, 8医t 8ai, ) mà
không có kh違 n<ng hoàn ph映c. Di宇n 8àn h嬰p tác Á - Âu (ASEM) v隠 môi tr逢運ng h丑p vào
tháng 1/2002 t衣i Trung Qu嘘c 8ã cho r茨ng nghèo 8ói là thách th泳c l噂n nh医t 8嘘i v噂i công tác
d違o v羽 môi tr逢運ng (BVMT) hi羽n nay. Do v壱y, 8吋 gi違i quy院t v医n 8隠 môi tr逢運ng, tr逢噂c h院t các
p逢噂c giàu ph違i có trách nhi羽m giúp 8叡 các n逢噂c nghèo gi違i quy院t n衣n nghèo 8ói.
Nh逢 v壱y, 8吋 phát tri吋n, dù là giàu có hay nghèo 8ói 8隠u t衣o ra kh違 n<ng gây ô nhi宇m môi
tr逢運ng. V医n 8隠"荏"8ây là ph違i gi違i quy院t hài hòa m嘘i quan h羽 gi英a phát tri吋n và BVMT. A吋
phát tri吋n b隠n v英ng không 8逢嬰c khai thác quá m泳c d磯n t噂i h栄y ho衣i tài nguyên, môi tr逢運ng;
th詠c hi羽n các gi違i pháp s違n xu医t s衣ch, phát tri吋n s違n xu医t 8i 8ôi v噂i các gi違i pháp x穎 lý môi
tr逢運ng; b違o t欝n các ngu欝n gen 8瓜ng v壱t, th詠c v壱t; b違o t欝n 8a d衣ng sinh h丑c; không ng瑛ng
nâng cao nh壱n th泳c c栄a nhân dân v隠 BVMT,
Th泳 ba, môi tr逢運ng có liên quan t噂i t逢挨ng lai c栄a 8医t n逢噂c, dân t瓜c.
Nh逢 trên 8ã nói, BVMT chính là 8吋 giúp cho s詠 phát tri吋n kinh t院 cng nh逢 xã h瓜i 8逢嬰c b隠n
x英ng. KT-XH phát tri吋n giúp chúng ta có 8栄"8k隠u ki羽n 8吋"8違m b違o an ninh qu嘘c phòng, gi英
x英ng 8瓜c l壱p ch栄 quy隠n c栄a dân t瓜c. Ak隠u 8ó l衣i t衣o 8k隠u ki羽n 鰻n 8鵜nh chính tr鵜 xã h瓜i 8吋 KT-
XH phát tri吋n. BVMT là vi羽c làm không ch雨 có ý ngha hi羽n t衣i, mà quan tr丑ng h挨n, cao c違
BÀI AかC THÊM xx Web_Tài li羽u v隠 HSE - 3 -
Tài liうu s⇔u tＺm cho mつc 8ích giＶng dＴy & nghiên cとu khoa hがc haduongxuanbao_hcmut-2012
j挨n là nó có ý ngha cho t逢挨ng lai. N院u m瓜t s詠 phát tri吋n có mang l衣i nh英ng l嬰i ích kinh t院
tr逢噂c m逸t mà khai thác c衣n ki羽t tài nguyên thiên nhiên, h栄y ho衣i môi tr逢運ng, làm cho các th院
j羽 sau không còn 8k隠u ki羽n 8吋 phát tri吋n m丑i m員t (c違 v隠 kinh t院, xã h瓜i, th吋 ch医t, trí tu羽 con
ng逢運i ), thì s詠 phát tri吋n 8ó ph臼ng có ích gì! N院u hôm nay th院 h羽 chúng ta không quan tâm

v噂i, không làm t嘘t công tác BVMT, làm cho môi tr逢運ng b鵜 h栄y ho衣i thì trong t逢挨ng lai, con
cháu chúng ta ch逸c ch逸n s胤 ph違i gánh ch鵜u nh英ng h壱u qu違 t欝i t羽.
Nh壱n th泳c rõ 8k隠u 8ó, trong b嘘i c違nh chúng ta b逢噂c vào th運i k công nghi羽p hóa, hi羽n 8衣i hóa
8医t n逢噂c, B瓜 Chính tr鵜 Ban Ch医p hành Trung 逢挨ng A違ng c瓜ng s違n Vi羽t Nam 8ã ra Ch雨 th鵜 s嘘
36-CT/TW ngày 25/6/1998 v隠 “T<ng c逢運ng công tác BVMT trong th運i k công nghi羽p hóa,
hi羽n 8衣i hóa 8医t n逢噂c”. Ngay nh英ng dòng 8亥u tiên, Ch雨 th鵜"8ã nêu rõ: “BVMT là m瓜t v医n 8隠
u嘘ng còn c栄a 8医t n逢噂c, c栄a nhân lo衣i; là nhi羽m v映 có tính xã h瓜i sâu s逸c, g逸n li隠n v噂i cu瓜c
8医u tranh xóa 8ói gi違m nghèo 荏 m厩i n逢噂c, v噂i cu瓜c 8医u tranh vì hòa bình và ti院n b瓜 trên
ph衣m vi toàn th院 gi噂i”. Nh逢 v壱y BVMT có ý ngha h院t s泳c l噂n lao 8嘘i v噂i s詠 nghi羽p phát
tri吋n c栄a 8医t n逢噂c. M映c tiêu “dân giàu, n逢噂c m衣nh, xã h瓜i công b茨ng, dân ch栄, v<n minh”
không th吋 th詠c hi羽n 8逢嬰c n院u chúng ta không làm t嘘t h挨n n英a công tác BVMT.
Tuy còn có nhi隠u khó kh<n v隠 kinh t院, song A違ng và Nhà n逢噂c ta 8ã có nhi隠u ch栄 tr逢挨ng,
chính sách tích c詠c v隠 công tác BVMT nh逢: Xây d詠ng h羽 th嘘ng pháp lu壱t v隠 BVMT ngày
càng hoàn thi羽n; xây d詠ng h羽 th嘘ng b瓜 máy qu違n lý nhà n逢噂c v隠 môi tr逢運ng t瑛 trung 逢挨ng
8院n 8鵜a ph逢挨ng; t<ng c逢運ng 8ào t衣o cán b瓜 khoa h丑c k悦 thu壱t và cán b瓜 qu違n lý v隠 môi
tru運ng; 8亥u t逢 nhi隠u ch逢挨ng trình, d詠 án phát tri吋n kinh t院, xã h瓜i có ý ngha v隠 BVMT, và
26/6/2002, Chính ph栄"8ã ban hành Quy院t 8鵜nh s嘘 82/2002/QA-TTg v隠 vi羽c thành l壱p, t鰻 ch泳c
và ho衣t 8瓜ng c栄a Qu悦 BVMT Vi羽t Nam.
Tuy nhiên, trên th詠c t院 cng ph違i th瑛a nh壱n r茨ng còn nhi隠u 8k隠u b医t c壱p trong công tác
BVMT mà chúng ta ch逢a làm 8逢嬰c: Môi tr逢運ng v磯n t瑛ng ngày, t瑛ng gi運 b鵜 chính các ho衣t
8瓜ng s違n xu医t và sinh ho衣t c栄a chúng ta làm cho ô nhi宇m nghiêm tr丑ng h挨n, s詠 phát tri吋n b隠n
x英ng v磯n 8泳ng tr逢噂c nh英ng thách th泳c l噂n lao. Ak隠u này 8òi h臼i m丑i ng逢運i, m丑i nhà, m丑i 8鵜a
ph逢挨ng trong c違 n逢噂c ph違i th逢運ng xuyên cùng nhau n厩 l詠c gi違i quy院t, th詠c hi羽n nghiêm
ch雨nh Lu壱t BVMT. Có nh逢 v壱y chúng ta m噂i có th吋 hy v丑ng vào m瓜t t逢挨ng lai v噂i môi
tr逢運ng s嘘ng ngày càng trong lành h挨n.