Phòng trừ sâu bệnh hại cây dưa chuột ppt

Trao đổi thông tin và kinh nghiệm BVTV - Số 3/2008

43
Phòng trừ sâu bệnh hại cây dưa chuột


Lê Lương Tề


Nhiều bà con nông dân ở các tỉnh Vĩnh
Phúc, Hòa Bình đề nghị chúng tôi cho biết cây
dưa chuột bị các loại sâu bệnh nào phá hại?
Trên ruộng nhiều lá bị đốm vàng, khô rụng,
cây bị cằn cỗi, có khi chết lụi chưa rõ phải
đối phó ra sao?
Chúng tôi thấy có rất nhiều loại sâu bệnh
hại dưa chuột nhưng triệu chứng để nhận biết,
cũng như mức độ gây hại, thời gian xuất hiện
và cách phòng trừ rất khác nhau tùy theo loài
sâu bệnh, giống cây và mùa vụ trồng. Những
sâu bệnh chính thường gặp ở các vùng trồng
dưa chuột có thể như sau:
1. Bệnh sương mai giả do nấm gây ra, gây
hại chính ở thân lá, lá đốm vàng sau 3-4 ngày
đốm chết mầu nâu đen, lá úa vàng, khô rụng,
thân khối khô, cây trụi lá và khô chết. Bệnh
xuất hiện nhiều khi nhiệt độ trung bình thấp
18-20
o
C trời âm u, có sương mù, mưa nhỏ ẩm
độ cao trên 80%.

2. Bệnh phấn trắng do nấm gây ra, trên
thân, lá phủ trắng như bột, lá sẽ vàng khô rụng
sớm.
3. Bệnh khảm lá do virut gây ra. Lá có màu
xanh vàng loang lổ, cây còi cọc, lá biến dạng
nhỏ, thô và thường cây không ra quả. Bệnh do
côn trùng chích hút như rệp lan truyền hoặc
qua vết thương cơ giới.
4. Ruồi đục lá: Là một loài sâu hại sâu non
ăn diệp lục ở giữa 2 lớp biểu bì lá, để lại
những đường đục ngoằn ngoèo trên mặt phiến
lá. Sâu xuất hiện gây hại từ đầu đến cuối vụ
nhưng gây hại nặng nhất ở thời kỳ cây ra hoa
đến thời kỳ có quả. ở Vĩnh Phúc thường hại
nặng vào tháng 3-5 và tháng 10-11.
5. Sâu ăn lá: Chúng hại búp, lá non. Gây
hại nhiều ở vụ xuân hè và vụ thu đông ở thời
kỳ cây sinh trưởng mạnh sau trồng 20-30
ngày.
6. Bộ trĩ: Xuất hiện từ khi cây còn nhỏ cho
đến khi cây đã lớn. Bọ trĩ chích hút dịch cây ở
lá, thân non làm cho lá bị xoăn, thô dòn, cây
cằn cỗi.
7. Rệp: Xuất hiện nhiều trong điều kiện khô
hanh, hạn hán. Chích hút dịch cây làm lá biến
dạng, thô dòn.Cây cằn cỗi.
Ngoài ra, còn thấy một số sâu khác gây hại
như sâu khoang, ruồi đục quả, và nhện đỏ.
Trước mắt, để đối phó phòng trừ các sâu
bệnh hại dưa chuột (nhất là đối với hiện tượng

bệnh sương mai giả có triệu chứng tương tự
như triệu chứng lá cây đốm vàng, khô lụi ở
ruộng mà bà con nêu ra) nên kiểm tra lại và
chọn cách phòng trừ trước mắt như sau:
- Kiểm tra ở giai đoạn cây con đến trước
khi cây ra hoa: ở giai đoạn này trên cây dưa
chuột trồng vụ xuân hè sớm và vụ thu đông
thường bị bệnh sương mai giả, bọ trĩ, rệp gây
hại và ruồi đục lá, sâu ăn lá. Chúng gây hại
mạnh vào khoảng 20-30 ngày sau trồng. Cần
theo rõi, phát hiện sớm, khi cần thiết có thể
phun thuốc 1-2 lần, mỗi lần cách nhau 7 ngày.
- ở giai đoạn từ khi ra hoa đến thu hoạch:
Các loại sâu bệnh nói trên thường phát sinh
rộ, gây hại nặng, có mật độ sâu nhiều, tỷ lệ
bệnh cao ở thời điểm cây ra hoa, có quả rộ
đến thu hoạch quả đầu tiên. Nếu điều kiện thời
tiết thuận lợi cho sâu, bệnh trong vụ xuân hè,
cần phun thuốc phòng trừ 2-3 lần, mỗi lần
cách nhau 5-7 ngày Phun đúng loại thuốc cho
từng loại sâu hay bệnh và phải ngừng phun
thuốc để bảo đảm thời gian cách ly an toàn
trước thu quả 10 ngày. Cách phun thuốc theo
chỉ dẫn trên nhãn bao thuốc.
Trao đổi thông tin và kinh nghiệm BVTV - Số 3/2008

44

Tùy theo loài sâu bệnh đã phát hiện và ở
mức cần thiết phải phun thuốc mà chọn lựa

dùng các thuốc sau đây:
a) Các loại thuốc thường dùng trừ cả rệp,
bọ trĩ trên dưa chuột là Confidor 100 SL,
Actara 25 MW.
b) Các loại thuốc thường dùng trừ ruồi đục
lá Vertimex 1,8 EC, Trigord 75 WP, Regent
800 WG.
c) Các loại thuốc trừ sâu ăn lá: Pegasus 500
SC, Sherpa 25 EC, Sumicidin 20 EC, chế
phẩm sinh học Bt v.v
d) Các thuốc thường dùng trừ bệnh sương
mai giả: Alliette 80 WP, Rhidomil MZ 72 WP,
Oxyclorua đồng 80 WP (Vidoc), Daconil 500
SC.
e) Các thuốc thường dùng trừ bệnh phấn
trắng: Anvil 5 SC, Vicarben-S-75 WP,
Manage 5 WP.
- ở giai đoạn sau thu hoạch đến khi trồng
vụ sau:
Thu gom tiêu hủy thân lá cây sau thu
hoạch, cầy đất, phơi ải.
Lên luống cao, rãnh thoát nước nhanh,
chống đất quá trũng, ẩm ướt, đọng nước trước
và sau khi trồng.
Luân canh với trồng nước như cây lúa,
hoặc các cây họ thập tự bắp cải, su hào, hoặc
các cây khác không bị các loài sâu bệnh hại
dưa chuột.