Dinh dưỡng ngày Tết cho người cao tuổi doc

Dinh dưỡng ngày Tết cho người cao tuổi

Đặc trưng sinh lý của người cao tuổi (NCT) là thích sum họp gia đình, con cháu,
bè bạn, đặc biệt ở nông thôn thì hàng xóm thuận hòa là điều lý thú để có người trút
bầu tâm sự. Những ngày xuân về Tết đến, NCT càng muốn có sự sum vầy cùng
con cháu, muốn có bạn hiền cùng tri kỷ nhâm nhi chén trà ,ly rượu. Để có được
những điều đó, vấn đề ăn, uống, đặc biệt trong những ngày Tết là cực kỳ quan
trọng.
Đặc điểm về dinh dưỡng đối với người cao tuổi Như chúng ta đã biết, với NCT,
mọi cơ quan trong cơ thể đều lão hóa theo năm tháng, sức đề kháng giảm đi nhiều
so v
ới tuổi thanh xuân. Đối với NCT, việc ăn uống cũng gặp khó khăn do răng yếu,
lung lay và đặc biệt lâu tiêu hơn do chức năng của bộ máy tiêu hóa ngày càng gi
ảm
sút, các loại men tiêu hóa cũng giảm dần. Đồng thời các chức năng của gan, thận,
tuần hoàn càng ngày hoạt động càng kém. T
rong những ngày vui Tết nếu chế độ ăn không hợp lý như ăn no quá, nhiều chất
mỡ, ăn quá nhiều bữa trong ngày, thức ăn nguội lạnh , thêm vào đó lại dùng các
chất kích thích như gia vị, rượu (đặc biệt là rượu mạnh), bia quá mức cho phép
(đặc biệt ở những người có bệnh tăng huyết áp, bệnh tim mạch, bệnh đái tháo
đường, bệnh về đường ruột ) thì không những không đưa lại dinh dưỡng cho cơ
thể mà còn làm ảnh hưởng xấu cho sức khỏe.
Trong những ngày vui tết, NCT nên ăn uống thế nào cho hợp lý?
NCT nên ăn b
ảo đảm đủ các chất: đạm (protid), đường (glucid), mỡ (lipid) và các
chất muối khoáng, sinh tố. Nên ăn các chất dễ nhai, dễ tiêu. Nên nhai thật kỹ vì

nhai kỹ thì thức ăn đã nhuyễn và có nhiều nước tiêu hóa sẽ dễ dàng hơn.
Không nên cho canh vào cơm để nhai vì làm như vậy thức ăn và cơm rất khó nhai
để thành nhuyễn. Mặt khác đôi khi gây cảm giác no giả tạo, không đủ năng lượng
cho cơ thể hoạt động cho những yêu cầu tối thiểu của con người. Các loại chứa
nhiều tinh bột có lợi cho người cao tuổi nhưng không nên dùng nhiều, đặc biệt là
những người bị đái tháo đường và bệnh tim mạch (một người cao tuổi bình thường
trung bình ăn chất tinh bột từ 300g-400g/ngày).
NCT nên ăn nhi
ều bữa trong ngày nhưng trước khi ăn bữa tiếp theo đã có c
ảm giác
đói, điều đó có nghĩa là trong dạ dày đã hết hoặc còn rất ít thức ăn. Trong những
ngày Tết Nguyên đán, thức ăn là chất đạm thường dư thừa, đủ các món, lại được
chế biến cầu kỳ dễ thu hút sự thèm thuồng nên NCT tăng lượng thức ăn mỗi bữa.
Ăn nhiều chất đạm quá cũng không tốt vì dễ gây béo phì có thể dẫn đến các bệnh
tim, mạch, xơ vữa động mạch.
NCT nên uống gì?
Trong những ngày tết, ngay cả trước và sau những ngày cận kề của tết thì uống
cũng cần được lưu tâm bởi vì trong dịp này, ăn được tăng lên cả số lượng lẫn chất
lượng thì uống cũng được song hành. Nhưng uống thế nào đ
ể bảo đảm nhu cầu của
sinh lý con người và bảo đảm sức khỏe, đặc biệt là NCT có sức khỏe không được
tốt (có bệnh mạn tính như tăng như huyết áp, đái tháo đường, mạch vành, thận ).
Trong dịp Tết Nguyên đán hoặc những ngày vui có thể uống thêm bia, nước giải
khát, rượu (rượu mạnh thường được cho thêm nước đá) thì lượng nước đưa vào cơ
thể những lúc này có thể ước lượng theo nhu cầu (có cảm giác khát). Uống nước
cũng cần điều độ, không nên uống nhiều trong một lúc mà nên uống thành nhiều
lần, mỗi một lần cũng rất cần có một khoảng nghỉ. Không nên uống một mạch cho
đã khát vì uống như vậy sẽ làm cho máu bị loãng ra, khi đó các thành phần trong
máu không tập trung, làm cho việc cung cấp năng lượng cho cơ thể để hoạt động
kém đi.

Ngư
ợc lại những NCT do mắc một số bệnh mạn tính nào đó thì lại ki
êng khem quá
mức, ngay cả những ngày vui tết cổ truyền dân tộc c
ũng không dám ăn, không dám
uống. Ăn kiêng khem quá mức, lại có hại cho sức khỏe vì cơ thể thiếu chất dinh
dưỡng. Không dám uống làm cho cơ thể thiếu nước, biểu hiện là táo bón, các chất
cặn bã đào thải qua thận không được thông thoát sẽ bị đọng lại rất dễ tạo thành sỏi
đường tiết niệu.
Tuy vậy, trong những ngày vui xuân, đón tết Nguyên đán, NCT không nên lạm
dụng các loại rượu, bia (trong bia cũng có một lượng cồn) bởi vì chúng rất có khả
năng làm tổn thương tế bào gan, làm xơ gan, thậm chí ung thư gan, đặc biệt ở một
số người đang mắc bệnh về gan.
Tóm lại, dinh dưỡng cho NCT là rất quan trọng. Việc ăn, uống trong những ngày
vui xuân, đón tết cũng cần được lưu tâm, đặc biệt đối với NCT. Trong bất cứ lúc
nào ăn uống không điều độ, đặc biệt là những ngày tết chỉ làm cho sức khỏe kém
đi mà thôi. Vì vậy, mỗi NCT nên chọn cho mình một chế độ ăn thích hợp sao cho
“ăn ngon, ngủ ngon” là điều may mắn nhất cho NCT.