đồ án điện tử công suất

GVHD : L QUC HUY ọử aùn ióỷn Tổớ Cọng Suỏỳt
CHNG I
TNG QUAN V ễNG C KHễNG NG B (K)
ng c khụng ng b ba pha c s dng rng rói trong cụng nghip t
cụng sut nh n cụng sut ln hn v chim t l ln so vi cỏc ng c khỏc. Do
kt cu n gin d ch to , vn hnh an ton v s dung ngun cung cp trc tip
t li in xoay chiu ba pha .Trong cụng nghip thng s dng ng c khụng
ng b lm ngun ng lc cho mỏy cỏn thộp loi va v nh, ng lc cho cỏc
mỏy cụng c cỏc nh mỏy cụng nghip nh .v .v . Trong nụng nghip ng c K
c dựng lm mỏy bm hay mỏy gia cụng nụng sn.Trong i sng hng ngy
ng c K cng chim mt v trớ ht sc quan trng,vỡ nú c s dng trong cỏc
thit b sinh hot hng ngy nh : mỏy bm , qut giú , ng c trong t lnh.
Tuy nhiờn trc õy cỏc h ng ng c K cú iu chnh tc li vụ
cựng him hoi , chim t l rt nh l do iu chnh tc ụng c K cú khú khn
hn cỏc loi ng c khỏc. Trong thi gian gn õy do s phỏt trin ca ngnh cụng
nghip ch to bỏn dn cụng sut k thut in t v tin hc, m ng c K mi
khai thỏc c u im ca mỡnh. Nú ó tr thnh h truyn ng cnh tranh cú
hiu qu vi cỏc h truyn ng khỏc
Khỏc vi ng c in mt chiu , ng c K c cu to phn cm v
phn ng khụng tỏch bit. T thụng ca ng c cng nh mụ men ca ng c
sinh ra ph thuc vo nhiu tham s . Do vy h iu chnh t ng truyn ng
in cho ng c K l h iu chnh nhiu tham s cú tớnh phi tuyn mnh
Trong nh hng xõy dng h truyn ng in ng c K ngi ta cú xu
hng vi cỏc t tớnh iu chnh ca h truyn ng in ng c mt chiu
Hin nay trong cụng nghip thng s dng h truyn ng iu khin tc
ng c K
1. iu chnh in ỏp cp cho ng c bng b bin i tiristor
2. iu chnh in tr bng b bin i xung tiristor
3. iu chnh cụng sut trc
4. iu chnh tn s ngun cung cp cho ụng c bng cỏc b bin i
tn s(B bin tn) dựng tiristor hay transistor

A.S LC V TRUấN NG IN NG C K
I.Gii thiu v ng c K
K l mt loi mỏy in xoay chiu lm vic theo nguyờn lý cm ng in
t.
1.Phng trỡnh t tớnh c
thnh lp phng trỡnh t tớnh c ta dựng s thay th nh hỡnh v
(HI_1)



Sinh viờn thc hin:PHAM PHặẽC MINH-Lồùp 031 Trang 1
Hỡnh I-1
X
à
X
2d
X
1d
U
1f
I
2
R
à
I
à
R
2/s

th

0
M
th
M
dm

0 Hỡnh I-2
GVHD : L QUC HUY ọử aùn ióỷn Tổớ Cọng Suỏỳt
Ta cú dũng in stato :
I
1
=














+

+
+
+
nm
f
X
S
R
R
XR
U
2
2
2
1
22
1
'
11

àà
(I-1)
Trong ú : X
nm
=X
1d

+ X
2d
in khỏng ngn mch
U
1f
: tr hiu dngca i ỏp pha stato
Phng trỡnh t tớnh ca ng c K :
M=








+






+

n
f
X
S
R

RS
RU
2
2
2
10
2
1
2
'
.
.'.3



hay M=
( )
th
th
S2
S1.2
a
S
S
S
S
aM
th
th
th

++
+
(I-2)
ng t tớnh ca ng c nh hỡnh (H I-2)
vi : S
th
=
nm
XR
R
2
2
1
2
'
+

(I-3) S
th
l h s trc ti hn ca ng
c
2. nh hng cỏc thng s n t tớnh c:
T phng trỡnh t tớnh c K ta thy cỏc thụng s nh hng n t tinh c
bao gm:
a. nh hng ca s suy gim in ỏp li cp cho ụng c K
Khi iờn ỏp li suy gim thỡ theo (I-4) mụmen M
th
ti hn ca ng c s gim
bỡnh phng ln biờn suy gim ca in ỏp,theo (I-3) thỡ S
th

vn khụng i .
b. nh hng ca in tr in khỏng mch stator
Khi ni thờm din tr hoc in khỏng vo mch stator thỡ theo (I-3) v (I-4)
c S
th
v M
th
u gim
S
Sinh viờn thc hin:PHAM PHặẽC MINH-Lồùp 031 Trang 2

2

1

0

S
th

dm
S
M
th
M
th1
M
th2
U
L2

U
dm
U
L1
U
L1
<U
dm
U
L2
<U
L1
Hỡnh I-3
GVHD : L QUC HUY ọử aùn ióỷn Tổớ Cọng Suỏỳt

0

dm

1
S
th

2
S
th1
S
th2
M
Hỡnh I-4

0 M
c
M
th2
M
th1
M
th
c.nh hng ca in tr mch roto
i vi ng c khụng ng b ngi ta mc thờm in tr ph vo mch
roto hn ch dũng khi ng thỡ theo (I-3) , (I-4) thỡ S
th
thay i cũn M
th
= const

0
S
dm
S
th

1

2
S
th
=
nm
XR

R
2
2
1
2
'
+

S
th11
S
th2
Hỡnh I-5
M
0 M
c
M
th
d.nh hng ca tn s

1
=
p
f
1
2

Xut phỏt t biu thc trờn ta thy nu tn s thay i s lm thay i tc
ca t trng quay v t ú thay i tc ng c
T (I-3) v (I-4) ta thy : Nu X

nm
=
1.
L cho nờn khi thay i tn s thỡ S
th
v M
th
s
thay i

0

dm
S
th

1
S
th1
S
th2

2
Hỡnh I-6
M
th1
M
th1
M
th

e.nh hng ca s oi cc p
thay i s ụi cc stato ngi ta thng thay i cỏch u dõy vỡ :

1
=
p
f
1
2

(I-5)
Sinh viờn thc hin:PHAM PHặẽC MINH-Lồùp 031 Trang 3
GVHD : L QUC HUY ọử aùn ióỷn Tổớ Cọng Suỏỳt
=
1
(1-s) (I-6)
Vỡ vy khi thay i s ụi cc pthỡ tc t trng quay
1
thay i dn n tc
thay ụi theo
II.CC PHNG PHP IU CHNH TC NG C K
1.Phng phỏp iu chnh in ỏp li
Mụmen ng c K t l vi bỡnh phng in ỏp stato nờn cú th iu
chnh c momen tc ng c bng cỏch iu chnh giỏ tr in ỏp stato trong
khi g nguyờn tn s.
iu khin c tc ng c K phi dựng b bin i in ỏp xoay
chiu (AXC)
Nu coi (AXC) l ngun ỏp lý tng(Z=0) thỡ cn c vo biu thc
moment ti hn ta cú quan h sau :
2

=
dm
b
th
thU
U
U
M
M
hay M
thU
*
= U
b
*

(I-7)
S

0

dm

1

2
S
th
HỡnhI-8
M
th
M
c tớnh diu chnh in ỏp
Trong õoù :U
õm
:ióỷn aùp õởnh mổùc cuớa õọỹng cồ
U
b
: ióỷn aùp õỏửu ra cuớa bọỹ õióửu aùp xung
M
th
Mọmen tồùi haỷn khi õióỷn aùp laỡ U
õm

M
thU
moment tồùi haỷn khi õióỷn aùp laỡ U
b
Phổồng phaùp naỡy õổồỹc duỡng õióửu chốnh õióỷn aùp cho õọỹng cồ K roto lọửng
soùc.Khi thổỷc hióỷn õióửu chốnh õióỷn aùp cho õọỹng cồ K roto dỏy quỏỳn cỏửn phaới nọỳi
thóm õióỷn trồớ phuỷ vaỡo maỷch roto , khi ta thỏy õọứi õióỷn trồớ phuỷ vaỡo maỷch roto seợ mồớ
rọỹng daợi õióửu chốnh tọỳc õọỹỹ vaỡ M.Vaỡ nhổ vỏỷy thỗ tọứn thỏỳt õióửu chốnh seợ rỏỳt lồùn .

*ặu õióứm : cuớa phổồng phaùp naỡy laỡ chố thờch hồỹp vồùi truyóửn õọỹng vaỡ momen taới
laỡ haỡm tng theo tọỳc õọỹ
*Nhổồỹc õióứm : Do tờnh chỏỳt phổùc taỷp cuớa moment ,õióỷn aùp ,tọỳc õọỹ nón trong tờnh
toaùn ngổồỡi ta thổồỡng duỡng caùc phổồng phaùp õọử thở õóứ dổỷng caùc õt tờnh õióửu chốnh
,cọng vióỷc naỡy khaù phổùc taỷp .
2.
Phổồng phaùp õióửu chốnh õióỷn trồớ maỷch roto

Sồ õọử nguyón lyù vaỡ õỷt tờnh cồ nhổ hỗnh veợ (Hỗnh I-10)
U
1
f
1
S

0

õm
Sinh viờn thc hin:PHAM PHặẽC MINH-Lồùp 031 Trang 4
K
K
AXC
ÂK
GVHD : LÃ QÚC HUY Âäư ạn Âiãûn Tỉí Cäng Sút
ω
1
S
th
ω
2

S
th1
S
th2
M
Hçnh I-9 M
c
M
th
Hçnh III-10
Phỉång trçnh âàûc tênh âiãưu chènh :S
th
=
nm
f
XR
RR
2
2
1
22
''
+
+
(I-8)
Âãø âiãưu chènh täúc âäü âäüng cå ÂK ngỉåìi ta màõc thãm âiãûn tråí phủ vo mảch roto ,
khi thay âäøi âiãûn tråí phủ R
f
thç S
th

thay âäøi cn M
th
= const dáùn âãún thay âäøi âỉåüc
täúc âäü âäüng cå khi thay âäøi R
2f
ta cọ hãû âàûc tênh cå cọ cng M
th
nhỉng khạc S
th

*.Ỉu âiãøm: Âån gin r tiãưn ,cọ kh nàng hiãûn âải hoạ bàòng bạn dáùn.
*.Nhỉåüc âiãøm : Täøn hao cäng sút khi âiãưu chènh , hiãûu sút tháúp , phảm vi âiãưu
chènh hẻp , âiãưu chènh khäng triãût âãø
3.Âiãưu chènh táưn säú ngưn cung cáúp cho âäüng cå ÂK
a.Âàûc âiãøm lam viãûc khi thay âäøi táưn säú
Nhỉ ta â biãút, táưn säú ca lỉåïi âiãûn quút âënh giạ trë täúc âäü gọc ca tỉì trỉåìng
quay trong mạy âiãûn ,do âọ bàòng cạch thay âäøi táưn säú dng âiãûn stato ta cọ thãø âiãưu
chènh âỉåüc täúc âäü âäüng cå
Trong âọ :
P
f
S
S
π
ω
ω
ωω
ωω
2
;

)1(
0
0
0
0
=
−
=
−=
Âãø thỉûc hiãûn phỉång phạp âiãưu chènh ny ta dng bäü biãún táưn cung cáúp cho
âäüng cå Hinh I-11:
U
1
,f
1
U
1
,f
2
BIÃÚN TÁƯN
Vç mạy âiãûn lm viãûc åí táưn säú âënh mỉïc cho nãn khi thay âäøi táưn säú, chãú âäü
lm viãûc ca nọ s bë thay âäøi . Såí dé nhỉ váûy l vç táưn säú nh hỉåíng trỉûc tiãúp âãún tỉì
thäng ca mạy âiãûn
Quan hãû ny cọ thãø âỉåüc phán têch nhåì phỉång trçnh cán bàòng âiãûn ạp âäúi
våïi mảch stato ca mạy âiãûn
E
1
= K.Φ.f
1
(I-10)

E
1
: sỉïc âiãûn âäüng cm ỉïng trong cün dáy stato
Φ : Tỉì thäng mọc vng qua cün dáy stato
K : Hàòng säú t lãû
U
1
= U
b
:Âiãûn ạp âàût vo stato ca âäüng cå
F
1
= f
b
: Táưn säú dng âiãûn stato
Nãúu b qua sủt ạp trãn täøng tråí ca cün dáy stato thç tỉì (I-10) ta cọ :
1
1
Kf
U
=
φ
(Z
1
= 0) ; (I-11)
Nãúu âiãûn ạp âàût vo stato khäng âäøi (U
1
= const) thç (I-11) cho tháúy khi táưn
säú tàng hån giạ trë âënh mỉïc f
1

> f
1âm
thç tỉì thäng mạy s gim do âọ moment trong
mạy s gim theo : M = K.f.I
Nãúu moment ti khängâäíi hồûc l hm theo täúc âäü thç lục ny dng âiãûn ca
âäüng cå thç lục ny dng âiãûn ca âäüng cå phi tàng lãn âãø cán bàòng våïi moment
phủ ti
c
MM
≈
(M
c
l moment phủ ti hay moment cn)
Kãút qu l cün dáy stato bë quạ ti vãư dng gáy phạt nọng cün dáy , gim
tøi th âäüng cå
Nãúu âiãûn ạp âàût vo stato khäng âäøi (U
1
= const) thç theo (hçnh I-11) Khi táưn
säú gim nh hån so våïi âënh mỉïcì f
1
< f
âm
thç tỉì thäng ca mạy s tàng dáùn âãún
Sinh viên thực hiện:PHẢM PHỈÅÏC MINH-Låïp 03Â1 Trang 5
GVHD : LÃ QÚC HUY Âäư ạn Âiãûn Tỉí Cäng Sút
mảch tỉì bë bo ho hay quạ ti mảch tỉì .Hiãûn tỉåüng ny lm tàng dng tỉì hoạ nghéa
l tàng täøn tháút thẹp v âäút nọng mạy âiãûn
Nhỉ váûy khi âiãưu chènh täúc âäü bàòng cạch thay âäøi táưn säú nãúu giỉỵ ngun âiãûn
ạp stato khäng âäøi thç kh nàng mang ti ca mạy s gim v cạc chè tiãu cháút lỉåüng
âãưu tháúp .Do âọ khi thay âäøi táưn säú phi kãút håüp thay âäøi âiãûn ạp trãn dáy qún stato

b.Quy lût âiãưu chènh âiãûn ạp
Ngỉåìi ta chỉïng minh âỉåüc ràòng khi thay âäøi táưn säú ,Nãúu âäưng thåìi âiãưu chènh
âiãûn ạp sao cho hãû säú quạ ti
c
th
M
M
=
λ
khäng âäøi thç chãú âäü lm viãûc ca mạy
ln ln âỉåüc duy trç åí mỉïc täúi ỉu khi lm viãûc åí cạc thäng säú âënh mỉïc ,khi âọ
hiãûu sút cosφ ca mạy âiãûn trong ton di háưu nhỉ khäng âäøi
Tỉì nháûn xẹt trãn ta cọ thãø tçm ra quy lût thay âäøi âiãûn ạp theo táưn säú , âãø cho
âån gin ta sỉí dủng cạc gi thiãút âàût ra khi tçm phỉång trçnh âàût tênh cå ca mạy
âiãûn khäng âäưng bäü ( Hçnh I-12).
Trong âọ U
f
: trë säú hiãûu dủng âiãûn ạp pha åí stato (V) I
μ
,I’
1
,I’
2
cạc dng âiãûn
tỉì hoạ ,stato,roto quy âäøi vãư stato (A)
I
1
L
1
L’

2
Lµ I
2
S
r
2
'
I
μ
S
r
f2
'
U R
μ
r
μ
,r
1
,r
2
cạc âiãûn tråí tạc dủng ca mảch tỉì hoạ , cün dáy stato, roto â quy âäøi vãư
stato (Ω).
R’
f
: âiãûn tråí phủ (nãúu cọ) màõc thãm vo mäùi pha roto
S : hãû säú trỉåüc ca âäüng cå S =
06,002.0
÷
Âãø âån gin ta sỉí dủng cạc gi thiãút â âàût ra khi tçm phỉång trçnh âàûc tênh

cå ca mạy âiãûn khäng âäưng bäü ,nghéa l s kho sạt váún âãưì ny dỉûa vo vo så âäư
thay thãú hçnh Г . khi b qua âiãûn tråí cün dáy stato ,biãøu thỉïc moment s l :
2
21
2
1
12110
2
1
)'(
4
3
''(2
3
fXX
P
U
fXfX
U
M
th
+
=
+
=
π
ω
(I-13)
Thay ω
0

=
p
f
1
2
π
Hãû säú quạ ti ca âäüng cå âüc xạc âënh dỉûa vo (I-13) v quan hãû M
c
= f(ω)
)(.
)(.).'(
4
3
)(
2
1
2
1
2
121
2
1
ω
ω
π
ω
λ
c
c
c

th
Mf
U
A
MfXX
P
U
M
M
=
+
=≈
(I-14)
Tiãúp theo ta thay M
c
(ω) = M
câm
.ω
2
=
xx
x
cdm
Bff
P
M
11
2
)2(
=

π
Khi âọ (I14) âỉåüc viãút lải :
x
f
U
B
A
+
=
2
1
2
1
λ
Biãøu thỉïc ny thãø hiãûn trong trỉåìng håûp lm viãûc åí cạc thäng säú âënh mỉïc U
1âm
,f
1âm
v trỉåìng håüp åí U
1
,f
1
báút k giỉỵ ngun âiãưu kiãûn λ =const ta âỉåüc :
Sinh viên thực hiện:PHẢM PHỈÅÏC MINH-Låïp 03Â1 Trang 6
GVHD : LÃ QÚC HUY Âäư ạn Âiãûn Tỉí Cäng Sút
xx
dm
f
U
f

U
++
=
2
1
2
1
2
1
2
1
Tỉì âọ rụt ra quy lût âiãûn ạp :
x
dm
x
dm
f
f
U
U
+
+
=
2
1
2
1
1
1
Hồûc U

1
*
=
)2*(
1
x
f
+
våïi
dm
U
U
U
1
1
*
1
=
v
dm
f
f
f
1
1
*
1
=

Nhỉ váûy âiãûn ạp stato phi thay âäøi phủ thüc vo táưn säú v âàûc tênh phủ ti .

cho nhỉỵng giạ trëkhạc nhau ,ta s tçm ra nhỉỵng quy lût biãún âäøi âiãûn ạp våïi tỉìng
trỉåìng håüp phủ ti våï bng sau:
Loải ti X Quy lût âiãưn chènh âiãûn ạp
Kiãøu mạy tiãûn -1
*
1
f
Kiãøu mạy náng 0 f
1
*
Ma sạt nhåït 1
3*
1
f
Mạy båm,Quảt giọ 2
2*
1
f
Trong thỉûc tãú cọ nhiãưu loải mạy sn xút khạc nhau , âàût tênh cå cng cọ
nhiãưu dảng khạc nhau.Tuy váûy âàûc tênh cå ca mạy sn xút thỉåìng gàûp :
M
c
= M
c0
+ (M
câm
+ M
c0
)(
cdm

c
ω
ω
)
x

Trong âọ :
M
c
:Moment cn l moment l moment trãn trủc mạy ỉïng våïi täúc âäü ω
c
no
âáúy
M
c0
: Moment cn ca mạy sn sút khi khäng quay
M
cdm
:Moment cn âënh mỉïc, l moment trãn trủc ca mạy sn xút ỉïng våïi
täúc âäü gọc âënh âënh mỉïc ω
cdm

X : Nhỉỵng säú tỉû nhiãn âàûc trỉng cho tỉìng dảng âàûc tênh cå ca mạy sn
xút
1. ỈÏng våïi x = 0, M
c
= const : Kiãøu mạy náng,cáưu trủc , thang mạy
ω f
12
U

1
/f
1
= const ω
2
ω
0
f
1dm
ω
2c
ω
1
f
11
ω
âm
ω
1c
Hçnh (I-13)
M
cdm
M
2.ỈÏng våïi x =1, M
c
t lãû báût nháút våïi täúc âäü,(kiãøu mạy bo )
ω
2
ω f
12

ω
0
f
1dm
ω
2
const
f
U
=
2/3
1
1
ω
1
f
11
ω
0
ω
1
Hçnh I-14
Sinh viên thực hiện:PHẢM PHỈÅÏC MINH-Låïp 03Â1 Trang 7
GVHD : LÃ QÚC HUY Âäư ạn Âiãûn Tỉí Cäng Sút
M
câm
M
cth
3.ỈÏng våïi x = -1,M
c

t lãû nghëch våïi täúc âäü
Kiãøu mạy (M
c
= 1/ω) ω M
c
M
th
Mạy tiãûn,mạy doa mạy mi ω
2
f
12
ω
0
f
1dm
const
f
U
=
2/1
1
1
ω
1
f
11
Hçnh (I-15) 0
M
4.ỈÏng våïi x = 2, M
c

t lãû nghëch våïi täúc âäü :
const
f
U
=
2
1
1
Kiãøu mạy båm ,bàng ti quảt giọ;
ω
ω
2
M
c
ω
0
f
12
M
th
f
1âm
ω
1
f
11
M
0
Vç quy lût
)2*(

1
*
1
x
fU
+
=
âỉåüc rụt ra våïi âiãưu kiãûn cäng nháûn nhỉỵng giạ trë
gi thiãút â nhàõc trãn nãn nọ chè l gáưn âụng .Nọ âỉåüc gi l quy lût cå bn hồûc l
quy lût gáưn âụng cọ thãø sỉí dủng khi âiãưu chènh trong di khäng räüng.Nãúu di diãưu
chènh låïn dáøn âãún sai sä âạng kãøú åí vng táưn säú tháúp
CHỈÅNG II
GIÅÏI THIÃÛU CHUNG VÃƯ BÄÜ BIÃÚN TÁƯN
I.Giåïi thiãûu chung
Bäü biãún táưn l mäüt thiãút bë biãún âäøi nàng lỉåüng âiãûn xoay chiãưu tỉì táưn säú f
1
sang ngưn âiãûn cọ táưn säú khạc f
2

Táưn säú ca lỉåïi âiãûn quút âënh täúc âäü gọc ca tỉì trỉåìng quay trnong mạy
âiãûn do âọ bàòng cạch thay âäøi táưn säú dng âiãûn stato ta cọ thãø âiãưu chènh âỉåüc täúc
âäü âäüng cå.Âãø thỉïc hiãûn âỉåüc váún âãưì ny ta dng bäü biãún táưn cung cáúp táưn säú ph
håüp våïi âäüng cå âiãưu chènh täúc âäü.
ÅÍ bäü biãún táưn lm ngưn cung cáúp cho âäüng cå ÂK ,u cáưìu bäü ny cọ kh
nàng biãún âäøi táưn säú v âiãûn ạp sao cho tè säú :
const
f
U
=
II.Phán loải cạc bäü biãún táưn

Biãún táưn cọ hai loải :
_ Biãún táưn dng mạy âiãûn
_ Biãún táưn van dng thiãút bë âiãûn tỉí
Sinh viên thực hiện:PHẢM PHỈÅÏC MINH-Låïp 03Â1 Trang 8
MẢCH VAN
GVHD : LÃ QÚC HUY Âäư ạn Âiãûn Tỉí Cäng Sút
1.Biãún táưn dng mạy âiãûn :
Ngun l chung ca loải ny l sỉí dủng hai täø mạy , mäüt täø mạy näúi våïi lỉåïi
âiãûn cọ täúc âäü khäng âäøi cn täø kia âỉåüc gàõn våïi ti cọ täúc âäü thay âäøi.Nhåì biãún âäøi
täúc âäü ca täø thỉï hai m táưn säú ra ca thiãút bë cọ thãø biãún âäøi âỉåüc.
F
bvar
,U
bvar
F
1
, U
1
CKÂ
ω
2
=var
CKF
Hçnh (II-1)
*Ngun l hoảt âäüng nhỉ sau :
Täø ÂS cọ täúc âäü ω
1
= const lm chỉïc nàng biãún âiãûn nàng tỉì lỉåïi thnh âiãûn
nàng mäüt chiãưu trãn chäøi than pháưn ỉïng ca mạy phạt F . Täø thỉï hai gäưm âäüng cå
mäüt chiãưu  v mạy phạt biãún táưn FBT ,cọ täúc âäü trủc ω

2
= var .
Täúc âäü ny âỉåüc âiãưu chènh theo u cáưu bàòng cạch vo cạc mảch kêch tỉì ca mạy
phạt F v âäüng cå Â. Táưn säú ra ca FBT phủ thüc vo täúc âäü quay ω
2
ca nọ .Viãûc
sỉí dủng cng nhỉ âiãưu khiãøn bäü biãún táưn ny ráút phỉïc tảp do sỉí dủng nhiãưu täø mạy
âiãûn ,hiãûu sút tháúp, thiãút bë quay gáy äưn nãn viãûc làõp âàût mạy phi kiãn cäú,do váûy
giạ thnh cao
2.Biãún táưn dng van bạn dáùn:
Loải ny âỉåüc chãú tảo tỉì cạc van bạn dáùn cäng sút (transistor hồûc tiristor )
Âỉåüc phán chia thnh hai loải :
_ Biãún táưn trỉûc tiãúp
_ Biãún táưn giạn tiãúp
Cạc loải biãún táưn dng van âỉåüc ỉïng dủng räüng ri nhåì cạc ỉu âiãøm sau :
_ Kêch thỉåïc nh nãn diãûn têch làõp âàût khäng låïn
_ Trng lỉåüng nhẻ
_ Hãû säú khuúch âải cäng sút låïn
_ Cọ quạn tênh nh
*.Biãún táưn trỉûc tiãúp (Hçnh II-2)
U
1
~ U
2
~
f
1
f
2
Hçnh II-2

L bäü biãún âäøi m táưn säú m táưn säú âỉåüc tảo ra bàòng cạch âọng càõt thêch håüp tỉìng
âoản thêch håüp mäüt dng âiãûn xoay chiãưu cọ táưn säú cao hån .Tỉì âiãûn ạp xoay chiãưu
U
1
cọ táưn säú f
1
,chè cáưn qua mäüt mảch van l chuøn ngay ra ti våïi táưn säú khạc f
2
.
Trong bäü biãún táưn trỉûc tiãúp chỉïc nàng chènh lỉu v nghëch lỉu nàòm trãn cng
mäüt bäü biãún âäøi , khäng sỉí dủng tủ chuøn mảch v chè chuøn âäøi mäüt láưn nãn
hiãûu sút cao .Nhỉng thỉûc tãú mảch van khạ phỉïc tảp säú lỉåüng van låïn , nháút l âäúi
våïi mảch ba pha .Viãûc thay âäøi táưn säú f
2
khọ khàn v phủ thüc vo f
1
.Biãún táưn
âỉåüc sỉí dủng våïi phảm vi âiãưu chènh f
2
< f
1
.
*.Biãún táưn giạn tiãúp (Hçnh II-3)
U
2
~
U
1
~,f
1

f
2
Hçnh II-1 Så âäư khäúi biãún táưn giạn tiãúp
Trong loải biãún táưn ny âiãûn ạp xoay chiãưu âáưu tiãn biãún thnh mäüt chiãưu nhåì
bäü chènh lỉu ,sau âọ qua bäü lc räưi måïi tråí lải ạp xoay chiãưu våïi táưn säú f
2
nhåì
nghëch lỉu ạp âäüc láûp .
Viãûc biãún âäøi nàng lỉåüng hai láưn lm gim hiãûu sút ca bäü biãún táưn song
viãûc thay âäøi f
2
lải khäng phủ thüc vo f
1
trong mäüt dy räüng c trãn v dỉåïi f
1
Sinh viên thực hiện:PHẢM PHỈÅÏC MINH-Låïp 03Â1 Trang 9
Â
F
FBT
ÂS
Chènh lỉu Lc Nghëch lỉu
Bàm
GVHD : LÃ QÚC HUY Âäư ạn Âiãûn Tỉí Cäng Sút
.Hån
n
ữa dỉåïi sỉû ỉïng dủng ca hãû âiãưu khiãøn säú nhåì k thût vi xỉí l v van lỉïc
nãn phạt huy täúi âa ỉu âiãøm ca biãún táưn loải ny ,nãn âỉåüc sỉí dủng räüng ri.
Do tênh cháút ca bäü lc nãn biãún táưn loải ny cn âỉåüc phán chia lm hai loải:
Biãún táưn dng nghëch lỉu ạp
Biãún táưn dng bäü nghëch lỉu dng

• Biãún táưn sỉí dủng nghëch lỉu ạp (Hçnh II-4)
+E L
Â
1
T
1
Â
3
T
3
Â
5
T
5
C
0
Â
4
T
4
Â
6
T
6
Â
2
T
2
0
U

AB
U
BC
L,R
U
A
U
B
U
C
• Biãún táưn dng nghëch lỉu dng (Hçnh II-5)
L
T
1
T
3
T
5
T
1
T
3
T
5
~ Â
1
Â
3
Â
5

~
T
4
T
6
T
2
Â
4
Â
6
Â
2
T
4
T
6
T
2
Hçnh II-5
Ta xẹt biãún táưn sỉí dủng nghëch lỉu ạp
Bäü lc sỉí dủng tủ C låïn åí âáưu vo ca bäü nghëch lỉu nãn âiãûn ạp âàût vo bäü nghëch
lỉu xem nhỉ ngưn ạp ,cng våïi âiãûn cm L tủ C lm phàóng âiãûn ạp chènh lỉu
-Ngoi ra tủ C cn tảo âiãưu kiãûn trao âäøi cäng sút phn khạng Q gỉỵa ti våïi bäü
nghëch lỉu v mảch mäüt chiãưu ,bàòng cạch cho phẹp sỉû thay âäøi nhỉng trong thåìi
gian ngàõn dng vo bäü nghëch lỉu m khäng phủ thüc vo bäü chènh lỉu.
-Khi sỉí dủng bäü bàm âiãûn ạp hay phỉång phạp âiãưu biãïn âäü räüng xung thç cọ thãø sỉí
dủng bäü chènh lỉu khäng âiãưu khiãøn (chènh lỉu diod).
-do tạc dủng ca diod ngỉåüc nãn âáưu vo ca bäü nghëch lỉu ln ln dỉång .
-Âäïi våïi loải ny u cáưu ca bäü biãún táưn l nàng lỉåüng âỉåüc truưn hai chiãưu tỉïc l

âäüng cå thỉûc hiãûn hm tại sinh thç bäü chènh lỉu lm viãûc âỉåcü åí c bäún gọc pháưn tỉ
-Våïi u ca âãư ti chn âäüng cå cäng sút nh (P=120w) nãn viãûc hm tại sinh
âäüng cå tr nàng lỉåüng vãư ngưn l khäng cáưn thiãút nãn ta sỉí dủng biãún táưn ngëch
lỉu ạp våïi bäü chènh lỉu khäng âiãưu khiãøn dng diod v sỉí dủng phỉång phạp âiãưu
biãún âäü räüng xung âãø âiãưu khiãøn ạp âàût vo âäüng cå
*Xẹt biãïn táưn sỉí dủng nghëch lỉu dng :
Bäü lc cọ cün san bàòng cọ cm khạng låïn cọ tạc dủng nhỉ ngưn dng cáúp
cho bäü ngëch lỉu . dng âiãûn trong mảch mäüt chiãưu âỉåüc san bàòng båíi L dng âiãûn
ny khäng thãø âo chiãưu
Ngoi ra cün san bàòng L cn cọ tạc dủng âo chiãìu cäng sút phn khạng
ca ti trong mảch mäüt chiãưu, cün khạng ny cho phẹp âo chiãưu âiãûn ạp âàût vo
bäü nghëch lỉu m khäng phủ thüc vo bäü chènh lỉu, do váûy ráúït ph håüp våïi viãûc
hm tại sinh âäüng cå. Tuy nhiãn chè âiãưu chènh âỉåcü dng v ạp ca ti theo phỉång
phạp biãn âäü nãn chènh lỉu phi sỉí dủng linh kiãûn bạn dáùn cọ âiãưu khiãøn.
Sinh viên thực hiện:PHẢM PHỈÅÏC MINH-Låïp 03Â1 Trang 10
GVHD : L QUC HUY ọử aùn ióỷn Tổớ Cọng Suỏỳt
CHặNG III
THIT K MACH ĩNG LặC
Maỷch õọỹng lổỷc duỡng õóứ truyóửn taới nng lổồỹng õióỷn cho õọỹng cồ. Sồ õọử khọỳi nhổ
hỗnh II-1
I.Chổùc nng
1.Khọỳi chốnh lổu
Khọỳi chốnh lổu coù nhióỷm vuỷ bióỳn õọứi nguọửn xoay chióửu (AC) thaỡnh nguọửn
mọỹt chióửu (DC)
Theo sổỷ phỏn loaỷi ta coù caùc phổồng phaùp sau :
- Chốnh lổu khọng õióửu khióứn : Sổớ duỷng diod.
- Chốnh lổu coù õióửu khióứn : Sổớ duỷng tisistor hay transistor.
- Chốnh lổu baùn õióửu khióứn : Sổớ duỷng diod vaỡ tisistor .
Theo yóu cỏửu cuớa õóử taỡi õọỹng cồ cọng suỏỳt nhoớ nón thióỳt kóỳ khọỳi chốnh lổu khọng
õióửu khióứn sổớ duỷng diod.

ióỷn aùp õỏửu ra cuớa khọỳi chốnh lổu tuy laỡ DC nhổng khọng bũng phụng maỡ
coỡn nhỏỳp nhọ goỹi laỡ hióỷn tổồỹng õỏỷp maỷch ( sọỳ pha cuớa nguọửn caỡng cao thỗ sổỷ õỏỷp
maỷch caỡng nhoớ).Bọỹ chốnh lổu bao gọửm caùc van chốnh lổu vaỡ maùy bióỳn aùp lổỷc
2.Chổùc nng cuớa maùy bióỳn aùp lổỷc
Bióỳn õọứi õióỷn aùp nguọửn phuỡ hồỹp vồùi yóu cỏửu cuớa taới
Caùch ly phuỷ taới vồùi lổồùi õióỷn õóứ vỏỷn haỡnh an toaỡn vaỡ thuỏỷn tióỷn.
Taỷo õióứm trung tờnh cho chốnh lổu hỗnh tia.
Haỷn chóỳ doỡng õióỷn ngừn maỷch chốnh lổu vaỡ haỷn chóỳ tọỳc õọỹ tng doỡng
õióỷn anọt trón caùc van chốnh lổu.
Caới thióỷn hỗnh daùng doỡng õióỷn trong lổồùi õóứ laỡm cho doỡng naỡy ờt bióỳn
daỷng so vồùi hỗnh sin.
ọỳi vồù õióỷn aùp ba pha coù hai caùch mừc chốnh lổu :
- Sồ õọử hỗnh tia ba pha Sồ õọử hỗnh tia mọỹt pha (chốnh lổu 1/2 soùng)
- Sồ õọử hỗnh cỏửu ba pha Sồ õọử hỗnh cỏửu mọỹt pha
Sồ õọử nhổ hỗnh (Hỗnh III-2),ỡ (Hỗnh III-3), ỡ (Hỗnh III-4), ỡ (Hỗnh III-5)
Sinh viờn thc hin:PHAM PHặẽC MINH-Lồùp 031 Trang 11
f
2
U
2
U
1
~
f
1
,
Chốnh
lổu
Loỹc Nghởch
lổu

Bm
S
U
f
~
U
d
U
d
U
f
~
GVHD : LÃ QÚC HUY Âäư ạn Âiãûn Tỉí Cäng Sút
Hçnh III-2 Hçnh III-3
Hçnh III-5 Hçnh III-4
Tu thüc vo mỉïc âäü u cáưu vãư cháït lỉåüng âiiãûn ạp DC m ta chn så âäư
no cho ph håüp.
Dảng sọng âiãûn ạp ra nhỉ hai så âäư hçnh (Hçnh III-6), (Hçnh III-7), (Hçnh III-8) v
(Hçnh III-9)
(Hçnh III-6) (Hçnh III-7)
Hçnh III -8 Hçnh III -9
Gi âiãûn ạp xoay chiãưu âàût lãn bäü chènh lỉu l U
1
cn âiãûn ạp DC l U
d
ta cọ
sỉû so sạnh giỉỵa cạc så âäư :
* Âäúi våïi chènh lỉu mäüt pha
+Chènh lỉu mäüt pha 1/2 chu k
U

d
=
f
U
π
2
, I
d
=
f
U
R
π
2
I
2
=
R
U
2
2
, U
2
=
d
U
2
π
I
1

= 1,21m.I
d
; U
1
= U
2
/m
Cúi cng tênh ra ta âỉåüc cäng sút mạy biãún ạp
S =3,09U
d
I
d
= 3,09P
d
Nháûn xẹt :mạy biãún ạp sỉí dủng täưi
Så âäư chènh lỉu mäüt pha bạn sọng âån gin.Mún cọ dng ti êt nháúp nhä
cáưn cọ bäü lc täút
+Chènh lỉu cáưu mäüt pha
U
d
=
f
U
π
22
; I
1
=
22

d
Im
π
, U
1
= U
2
/m ;
S
2
= U
2
I
2
=1,74U
d
I
d
; S
1
= U
1
I
1
= 1,23U
d
I
d
2
21

SS
S
+
=
= 1,48P
d
Ta tháúy âäúi våïi chènh lỉu mäüt pha thi chènh lỉu cáưu sỉí dung cäng sút ca mạy biãún
ạp triãût âãø hån, kinh tãú hån , so våïi chènh lỉu bạn sọng
Sinh viên thực hiện:PHẢM PHỈÅÏC MINH-Låïp 03Â1 Trang 12
U
d
U
d
= U
d
=
t t
U
d
t
U
d
=1,17U
f
U
A
U
B
U
C

0
U
d
U
A
U
B
U
C
U
d
=2,34U
f
0
t
U
d
GVHD : LÃ QÚC HUY Âäư ạn Âiãûn Tỉí Cäng Sút
*Âäúi våïi chènh lỉu ba pha
+ Så âäư hçnh tia âån gin hån ,säú pha êt hån nãn sủt ạp bẹ hån v täøn tháút bẹ
hån,Ph håüp våïi så âäư khäng âi hi âiãûn ạp ra U
d
bàòng phàơng .Giạ trë trung bçnh
âiãûn ạp ra ca så âäư hçnh tia bẹ hån
U
d
=
f

f

UdUdU
2
3
3
2
2
63
)cos(2
2
3
.2
3
2
1
π
θθ
π
θ
π
θ
θ
π
π
==
∫ ∫
−
S = 1,345P
d
+ Så âäư chènh lỉu ba pha hçnh cáưu cho âiãûn ạp v dng chènh lỉu täút hån so våïi ba
pha hçnh tia ,mạy biãún ạp âỉåüc sỉí dủng triãût âãø hån,mạy biãún ạp khäng bë tỉì hoạ

cỉåỵng bỉïc båíi dng mäüt chiãưu .Våïi cng mäüt giạ trë P
d
thç cäng suạt ca mạy biãún
ạp åí så âäư cáưu nh hån so våïi så âäư hçnh tia âạng kãø .
Giạ tri trung bçnh ca âiãûn ạp ra âäúi våïi så âäư hçnh cáưu nhỉ sau:
U
d
=
ff
UdU
2
6
6
2
63
)cos(6
2
6
π
θθ
π
π
π
=
∫
−
S =1,047P
d
2.Khäúi lc
Chỉïc nànhg ca bäü lc l lm cho dng âiãûn no âọ cọ táưn säú no âọ âi qua

m biãn âäü khäng bë suy gim âäưng thåìi lm suy gim mảnh dng âiãûn åí táưn säú
khạc
+Khäúi lc tủ C thỉåìng sỉí dủng våïi ti cäng sút bẹ
+Khäúi lc cọ tủ C v cün khạng thỉåìng sỉí dủng våïi ti cäng sút låïn
-Trong mảch chènh lỉu (CL) âiãûn ạp hay dng âiãûn ta ti cọ cỉûc tênh khäng âäøi
nhỉng giạ trë ca chụng thay âäøi theo thåìi gian mäüt cạch cọ chu k (Hiãûn tỉåüng âáûp
mảch) tảo ra cạc thnh pháưn sọng hi gáy nãn sỉû tiãu phê nàng lỉåûng mäüt cạch vä
êch v gáy ra sỉû nhiãøu loản cho sỉû lm viãûc ca ti .Váún âãư âỉåüc âàût ra l ta phi lc
båït cạc thnh pháưn sọng hiâãø cọ âỉåüc thnh pháưn mäüt chiãu chiãưu cọ hãû säú âáûp
mảch cho phẹp.
Ngỉåìi ta âënh nghéa hãû säú âáûp mảch nhỉ sau:
K
p
=
K
p
cọ giạ trë cng nh thç cháút lỉåüng bäü lc cng cao
* Cạc phỉång phạp lc :
a.Lc bàòng tủ C:
Thỉåìng dng våïi cäng sút bẹ Så âäư hçnh (Hçnh III-10)
Hçnh III-10
Do sỉû phọng âiãûn ca tủ C theo quy lût hm m v do cạc sọng hi báût cao âỉåüc r
qua tủ C,cn lải thnh pháưn mäüt chiãưu våïi säú êt sọng hi báût tháúp âi qua ti.
Hãû säú âáûp mảch
1

2
'
Rc
K

p
ω
=
.
b.Bäü lc dng cün dáy L
Âỉåüc dng våïi ti cọ cäng sút låïn hån Hçnh III-11
Hçnh
III-11
Vç cün dáy L màõc näúi tiãúp våïi ti nãn khi dng âiãûn ra ti biãún thiãn âáûp mảch
,trong cün dáy L xút hiãûn dng âiãûn tỉû cm lm gim cạc sọng hi báût cao.
Sinh viên thực hiện:PHẢM PHỈÅÏC MINH-Låïp 03Â1 Trang 13
Giạ trë trung bçnh ca U
d
(I
d
)
Biãn âäü sọng hi låïn nháút ca U
d
(I
d
)
-
+
±
R
C
L
+
-
t

U
t
U
GVHD : LÃ QÚC HUY Âäư ạn Âiãûn Tỉí Cäng Sút
Hãû säú âáûp mảch :
L
R
K
L
p
3
ω
=
.
Khi tênh chn L nãn chn giạ trë L khäng quạ låïn vç nhỉ váûy s gáy ra hiãûn tỉåüng
sủt ạp DC trãn nọ låïn lm cho hiãûu sút chènh lỉu gim.
c.Lc dng c tủ C v cün khạng L
:
Så däư ny sỉí dủng ỉu âiãøm ca c hai så âäư trãn Hçnh III-12
Hçnh III-12
Do sỉí dủng täøng håüp c hai loải trãn nãn biãn âäü sọng hi cng bë gim nh
v âiãûn ạp ra ti êt bë âáûp mảch hån.Vç váûy bäü lc LC thỉåìng thỉåìng âỉåüc sỉí dủng
nhiu nháút .
Vç nhỉỵng ỉu âiãøm trãn trong âãư ti ny ta dng bäü lc LC
3.Khäúi nghëch lỉu
+Khäúi nghëch lỉu dng âãø biãún âäøi âiãûn ạp DC sau bäü lc thnh thnh xoay chiãưu
AC cọ táưn säú thay âäøi âỉåüc âãø cung cáúp cho âäüng cå ÂK.
+Ta sỉí dủng nghëch lỉu ạp ba pha hçnh cáưu ,thiãút bë dng âãø nghëch lỉu cọ
thãø l tiristor,transistor,Mosfets.
-Dng Tiristor:Mäùi Tiristor khi dáùn dng thç tạc dủng ca tên hiãûu âiãưu khiãøn khäng

cn tạc dủng nỉỵa âi hi cáưn phi cọ bäü pháûn chuøn mảch cho Tiristor .Bäü pháûn
chuøn mảch gäưm cọ ráút låïn cạc tủ âiãûn v cün dáy,âiãưu ny gáy khọ khàn v lm
tàng giạ thnh ca mảch làõp rạp .
-Dng transistor (BJT hồûc Fet)
Ngun l lm viãûc ca transistor tng tỉû nhỉ Tiristor .
Transistor chuøn nhanh hån loải Mosfets . Âäúi våïi BJT dng âiãưu khiãøn l I
b
låïn
,trong chu trçnh dáùn phằ kiãøm tra k lỉåỵng âãø cạc BJT ny dáùn bo ho .
Âäúi våïi Mosfets cỉûc âiãưu khiãøn âỉåüc âiãưu khiãøn bàòng ạp nãn ráút thûn tiãûn
khi phäúi håüp våïi mảch âiãưu khiãøn
Vç Tiristor Khi dáøn thç khäng phủ thüc vo tên hiãûu âiãưu khiãøn nãn ta phi
dng cáưu chç âãø bo vãû âãư phng sỉû cäú .Dng BJT hay Mosfets âi hi phi tạc
âäüng vo cỉûc B,G trong sút chu trçnh dáøn , thãú nhỉng dng transistor thç b âỉåüc
kháu chuøn mảch cỉåỵíng bỉïc , Hån nỉỵa täøn hao âäø chiãưu nh hån ,ngoi ra dng
transistor cọ kh nàng lm viãûc åí táưn säú cao hån,kêch thỉåïc gn nhẻ hån.
Qua nhỉỵng so sạnh c ỉu v khuãt âiãøm ca transistor v tirstor trong mảch
âäüng lỉûc theo âãư ti ny ta chn bäü nghëch lỉu dng transistor
II.Ngun l lm viãûc
1.Bäü chènh lỉu
a.Chènh lỉu cáưu mäüt pha
:Âäúi våïi nhỉỵng bäü chènh lỉu cäng sút nh ngỉåìi ta thỉåìng
dng bäü chènh lỉu cáưu mäüt pha nãn ta xẹt bäü chènh lỉu cáưu mäüt pha.
+Hoảt âäüng ca så âäư :
Trong khong thåìi gian tỉì 0<
θ
<
π
bäü chènh lỉu màõc vo ngưn xoay chiãưu
cọ giạ trë cỉûc dỉång tải âiãøm A , cỉûc ám åí âiãøm B ,do âọ Â

1
v Â
3
; Â
2
v Â
4
khoạ
Trong khong thåìi gian
πωπ
2
<<
, van Â
2
v Â
4
dáøn ,van Â
1
v Â
3
khoạ
+Biãøu thỉïc dng âiãûn v âiãûn ạp :
Nhỉ ta â biãút ,chỉïc nàng ca cun cm L l têch lu nàng lỉåüng khi dng i
d
tàng v hon tr nàng lỉåüng khi dng i
d
gim .Xạc âënh dng i
d

Phỉång trçnh dng âiãûn

tSinUiR
dt
di
Lu
d
d
d
ω
2
2
=+=
Sinh viên thực hiện:PHẢM PHỈÅÏC MINH-Låïp 03Â1 Trang 14
C
R
B
A
I
2
Â
4
Â
3
Â
2
Â
1
i
1
L
R

t
π
2
π
U
d
GVHD : LÃ QÚC HUY Âäư ạn Âiãûn Tỉí Cäng Sút
Dảng toạn tỉí Laplace :
22
20
.2)(.)]0()([
ω
ω
+
=+−
p
UpiRippIL
dd
âàût så kiãûn i
d
= I
0
, ta cọ
)(
.2)(
22
2
0
ω
ω

+






+
+






+
=
p
L
R
pL
U
L
R
p
I
pI
d
Hm nh: Hm gäúc:
bp

+
1
e
-bt
( )
( )
bpp
++
22
1
ω
( )






−+
+
−
tCostSin
b
e
b
bt
ωω
ω
ω
22

1
( )






+−
+
+=
−
−
θθ
ϕϕθ
.
22
2
0

2
X
R
X
R
d
eSinSin
XR
U
eii

Âäúi våïi nỉỵa chu k âáưu tiãn,0<
θ
<
π
,I
0
= 0
Trong biãøu thỉïc trãn :X =
R
X
tgL
=
ϕω
,
b.Chènh lỉu cáưu ba pha
1
θ
*Hoảt âäüng ca så âäư
Âiãûn ạp cạc pha thỉï cáúp mạy biãún ạp
θ
SinVV
a 2
2
=
)
3
2
(2
2
π

θ
−=
SinVV
a
)
3
4
(2
2
π
θ
−= SinVV
a
+Xẹt tải thåìi âiãøm tỉång ỉïng våïi
1
θ
ta tháúy âiãûn thãøï tải cạc âiãøm A,B ,C nhỉ sau
V
A
> V
B
> V
C
dng âiãûn ti âi tỉì âiãøm A v B âãún âiãøm C .Diod Â
1
,Â
3
måí cho
dng chy qua do âọ V
f

= V
A
> V
B
> V
C
, Â
5
khoạ l vç âiãûn thãú katät ca chụng l
V
A
> V
B
> V
C
Diod Â
2
måí cho dng chy qua v do âọ V
G
= V
A
< V
B
< V
C
cạc diod Â
4
,Â
6
bë khoạ

l do âiãûn thãú catät ca chụng l l V
A
hồûc V
B
låïn hån âiãûn thãú anot l V
C
.
Ta cọ bng tọm tàõt hoảt âäüng ca så âäư :
Khong Chiãưu dng âiãûn Diod måí Âiãûn ạp ti U
d
Sinh viên thực hiện:PHẢM PHỈÅÏC MINH-Låïp 03Â1 Trang 15
C
Â
4
U
d
ti
A
Â
1
Â
3
Â
5
Â
6
6
Â
2
6

B
9π/6
7π/6
5π/6
3π/6
0
6/
π
U
A
U
B
U
C
U
d
=2,34U
f
t
U
d
GVHD : L QUC HUY ọử aùn ióỷn Tổớ Cọng Suỏỳt
Tổỡ
6

õóỳn
6
3

Tổỡ A õóỳn B

1
vaỡ
6
V
A
- V
B
Tổỡ
6
3

õóỳn
6
5

Tổỡ A õóỳn C
1
vaỡ
2
V
A
-V
C
Tổỡ
6
5

õóỳn
6
7

Tổỡ B õóỳn C
3
vaỡ
2
V
B
-V
C
Tổỡ
6
7

õóỳn
6
9

Tổỡ B õóỳn A
3
vaỡ
4
V
B
-V
A
Tổỡ
6
9

õóỳn

6
11

Tổỡ C õóỳn A
5
vaỡ
4
V
C
-V
A
Tổỡ
6
11

õóỳn
6
13

Tổỡ C õóỳn B
5
vaỡ
3
V
C
vaỡ V
B
Kóỳt luỏỷn :
-Doỡng taới bao giồỡ cuợng xuỏỳt phaùt tổỡ õióứm coù õióỷn thóỳ cao nhỏỳt õóỳn õióứm coù õióỷn thóỳ
thỏỳp nhỏỳt.Mọứi diod cho doỡng chaớy qua trong mọỹt phỏửn ba chu kyỡ (

3/2

).
Mọựứi cuọỹn dỏy thổù cỏỳp maùy bióỳn aùp trong hai lỏửn mọỹt phỏửn ba chu kỗ (
3/2

) :1/3
chu kỗ vồùi diod trón vaỡ 1/3 chu kỗ vồùi diod dổồùi .
-Giaù trở tổùc thồỡi cuớa dióỷn aùp taới U
d
bũng hióỷu giaù trở tổùc thồỡi õióỷn aùp cuớa hai pha õang
cỏỳp cho taới .
-U
d
bũng saùu choớm cỏửu hỗnh sin taỷo nón .
-ióỷn aùp ngổồỹc lồùn nhỏỳt maỡ mọựi diod phaới chởu laỡ :
U
ngmax
=
=
2
6V
2,45V
2
Giaù trở trung bỗnh cuớa õióỷn aùp chốnh lổu
U
d
=
ff
UdU

2
6
6
2
63
)cos(6
2
6





=


=2,34U
2
-Doỡng chaớy trong mọựi diod bũng doỡng taới : i
D
= i
d
.
-Doỡng chaớy trong mọứi cuọỹn dỏy thổù cỏỳp maùy bióỳn aùp laỡ doỡng õióỷn xoay chióửu
i
a
= i
1-
i
4

i
b
= i
3-
i
6
i
c
= i
5-
i
2
-Giaù trở trung bỗnh cuớa doỡng õióỷn taới :



=

=
6
6
2
d
cos6
2
6
I

R
EU
R
EV
d
-Giaù trở trung bỗnh cuớa doỡng qua mọứi diod :


=

=
6
6
2
D
3
cos6
2
2
I




d
I
R
EV
2.Bọỹ loỹc

Sồ õọử maỷch hỗnh
(Hỗnh III-17)
b.Hoaỷt õọỹng cuớa sồ õọử
Bọỹ loỹc cho pheùp thaỡnh phỏửn mọỹt chióửu cuớa bọỹ chốnh lổu õi qua vaỡ ngn chỷn
thaỡnh phỏửn xoay chióửu .
ióỷn aùp õỏửu ra cuớa bọỹ chốnh lổu cỏửu ba pha khai trióứn chuọứi fourier .Nóỳu chố dổỡng
laỷi ồớ hai sọỳ haỷng õỏửu ta coù :
tCosVU
d


2
35
36
2
33
+=
Sinh viờn thc hin:PHAM PHặẽC MINH-Lồùp 031 Trang 16
C
L
Hỗnh III-17
GVHD : LÃ QÚC HUY Âäư ạn Âiãûn Tỉí Cäng Sút
Biãøu thỉïc täøng quạt ca âiãûn ạp chènh lỉu
tnVanUuUu
dcdd
ω
cos2
+=∆+=

Tong âọ

ω
n
: Táưn säú gọc nh nháút ca sọng hi.
V : Gạ trë hiãûu dủng ca âiãûn ạp pha.
U
d
: Giạ trë trung bçnh ca âiãûn ạp chènh lỉu.
-Nãúu chụng ta gi thiãút ,âäúi våïi sọng hi táưn säú tháúp m X
L
>>X
C
thç dng âiãûn xoay
chiãưu chy qua Lv C s quút âënh båíi X
L
v cọ thãø viãút :
Ln
Van
I
cm
ω
2
=
Âiãûn ạp nháúp nhä :
LCn
Van
Cn
I
U
cm
C

2
22
ω
ω
==∆
Tè säú nháúp nhä : K
LC
=
LCn
an
V
U
C

2
22
ω
=
∆
Váûy : LC =
LC
Kn
an

22
ω
Trong âọ : a = 0,425 v n = 2 âäúi våïi chènh lỉu mäüt pha hai nỉỵa chu k
a = 0,2 v n = 3 âäúi våï chènh lỉu ba pha hçnh tia
a = 0,095 v n = 6 âäúi våïi chènh lỉu ba pha hçnh cáưu

3.Bäü nghëch lỉu âiãûn ạp (NLÂA) mäüt pha
Bäü nghëch lỉu âiãûn ạp ba pha thỉåìng dng så âäư cáưu,så âäư cáưu ba pha âỉåc
tảo ra bàòng cạch màõc thãm mäüt nhạnh vo så âäư cáưu mäüt pha,do âọ trỉåïc khi kho
sạt så âäư cáưu ba pha ta xem xẹt så âäư cáưu mäüt pha
a.Så âäư mảch nghëch lỉu ạp mäüt pha
(Hçnh II-18)
Sinh viên thực hiện:PHẢM PHỈÅÏC MINH-Låïp 03Â1 Trang 17
-
u
t
T
3
T
4
E
n
Â
1
Â
4
Â
2
Â
3
T
2
T
1
Z
t

+
-
+
C
0
Hçnh III-18
Z
t
u
t
T
3
E
n
T
1
- +
Z
t
u
t
T
3
E
n
T
1
+
-
-

u
t
E
n
Â
4
Â
2
Z
t
+
-
+
GVHD : L QUC HUY ọử aùn ióỷn Tổớ Cọng Suỏỳt
Sinh viờn thc hin:PHAM PHặẽC MINH-Lồùp 031 Trang 18
-
u
t
E
n

4
+
-
+

2
Z
t
t

i

t
2
i
d


2
T/2 T
U
BE
t
t
T
2
T
3
2
i
T


t
2
t
1
i
t
U

t
U
t
i
t
t


T
2
T
4
2
U
BE
t
GVHD : LÃ QÚC HUY Âäư ạn Âiãûn Tỉí Cäng Sút
*Ngưn âiãûn cáúp cho nghëch lỉu âiãûn ạp (NLÂA) phi l ngưn sỉïc âiãûn âäüng näüi
tråí nh.Nãúu sỉí dủng chènh lỉu lm ngưn cáúp cho NLÂA thç ta màõc thãm tủ âiãûn C
0
åí âáưu nghëch lỉu âãø mäüt pháưn âm bo âiãûn ạp ngưn êt bë thay âäøi màût khạc âãø trao
âäøi nàng lỉåüng cm khạng våïi âiãûn cm ti (våïi ti l R_L hay âäüng cå âiãûn ).
b.Ngun l hoảt âäüng
Cạc van tỉì T
1
âãún T
4
âỉåüc âiãưu khiãøn theo tỉìng càûp T
1
, T

3
v T
2
, T
4
lãûch pha
nhau 180
0
. ÅÍ nỉỵa chu k âáưu tiãn âiãưu khiãøn måí T
1
, T
3
våïi cỉûc tênh âỉåüc xạc âënh
dáúu khäng cọ trong ngồûc ) ta cọ U
t
= E
n
.Dng âiãûn chy tỉì dỉång ngưn qua T
1
,Z
t
, T
3
vãư ám ngưn .
-Âãún thåìi âiãøm T/2 (hồûc
π
) ta âo trảng thại âiãưu khiãøn cho T
2
, T
4

dáùn .Nhỉng do
ti cọ tênh cm khạng nãn dng âiãûn khäng âo chiãưu ngay ,nàng lỉåüng têch lu åí
âiãûn cm s duy trç dng âiãûn theo chiãưu c, lục ny dng âiãûn büc phi thoạt qua
cạc diod D
2
,D
4
âãø vãư ngưn theo âỉåìng D
2

→
cỉûc dỉång E
n

→
qua ngưn E
n
xúng
cỉûc ám
→
vãư D
4
(mäüt pháưn chy qua T
2
, T
4
theo chiãưu ngỉåüc ).Nhỉ váûy do D
2
D
4

v
T
2
T
4
dáùn âiãûn ạp ra ti âo cỉûc tênh ngay (dáúu trong ngồûc ) ta cọ U
t
= -E
n
nhỉng
dng âiãûn ti váøn duy trç theo chiãìu c cho âãún thåìi âãøm t
2
måïi âo chiãưu .Âãún âiãøm
π
2
lải âäøi trảng thại ,quạ trçnh diãøn ra tỉång tỉû : dng âiãûn s duy trç theo chiãưu c
mäüt âoản bàòng t
1
nhåì cạc van D
1
, D
3
, T
1
, T
3
räưi måïi âo chiãưu .
-Qua mäüt chu k ti nháûn âỉåüc âiãûn ạp v dng âiãûn l xoay chiãưu ,âáy chênh l
ngun l nghëch lỉu.
4.Bäü nghëch lỉu ạp ba pha

a.Så âäư mảch hçnh
(Hçnh III-1)Bàòng cạch màõc thãm mäüt nhạnh vo cáưu nghëch lỉu
mäüit pha ta âỉåüc cáưu nghëch lỉu ba pha ti R,L âáúu sao .

b.Ngun l lm viãûc
cạc transistor lm viãûc våïi gọc dáùn
θ
= 180
0
theo biãøu âäư âiãưu khiãøn hçnh
(Hçnh III-21), cạc transistor måí láưn lỉåüc tỉì T
1

÷
T
6
våïi gọc lãûch pha giỉỵa hai
transistor l 60
0
.Nhỉ váûy åí báút k thåìi âiãøm no cng cọ ba transistor dáùn (hai ca
nhọm ny v mäüt ca nhọm kia ) cho dng chy qua .
ÅÍ mäùi thåìi âiãøm så âäư âãưu cọ mäüt pha màõc näúi tiãúp våïi hai pha âáúu song
song do váûy âiãûn ạp trãn ti chè cọ hai giạ trë hồûc E
d
/3 ( khi pha âọ âáúu song song
våïi mäüt pha khạc ) hồûc 2E
d
/3 ( khi nọ âáúu näúi tiãúp våïi hai pha khạc âáúu song
song ).Gi thiãút ti âäúi xỉïng Z
A

= Z
B
= Z
C
theo dảng âiãûn ạp ra ta cọ trë hiãûu dủng
ca nọ :
3
2
3
2
3
2
1
2
1
3
0
3
2
3
2
2
2
0
2
n
n
n
pha
pha

E
dEd
E
dUU
=














+






==
∫ ∫∫
π π
π

π
θθ
π
θ
π
Âãø cọ biãøu âäư âiãûn ạp ra ti theo thåìi gian ,ta xẹt mäüt chu k lm viãûc ca
mảch ,trong âọ chè xẹt ngun l hoảt âäüng ca transistor
+Giạ trë tải thåìi âiãøm ban âáưu T
1
,T
5
,T
6
lm viãûc tỉì 0
0
âãún 60
0

Ta cọ : U
A
= U
C
= 1/3 U
d
U
B
= -2/3 U
d
U
AB

= U
A
- U
b
= U
d
Tải thåìi âiãøm 60
0

÷
120
0
T
1
T
2
T
6
dáùn ta cọ :
U
A
= 2/3 U
d

U
B
= U
C
= -1/3 U
d

U
AB
= U
A
- U
B
= U
d
Tải thåìi âiãøm 120
0

÷
180
0
T
1
T
2
T
3
dáùn ta cọ
Sinh viên thực hiện:PHẢM PHỈÅÏC MINH-Låïp 03Â1 Trang 19
i
C
Z
A
U
A
Â
4

Â
1
T
2
Â
3
Â
6
Â
5
Â
2
T
5
T
3
T
6
T
1
T
4
E
n
C
0
Z
B
Z
C

i
A
i
B
Hçnh III-19
A B
C
60
0
120
0
Z
B
Z
C
Z
A
U
d
-
+
0
0
60
0
Z
A
Z
C
Z

B
U
d
-
+
GVHD : L QUC HUY ọử aùn ióỷn Tổớ Cọng Suỏỳt
U
A
= U
B
= 1/3 U
d
U
C
= -2/3 U
d
U
AB
= 0
Bũng caùch xaùc õởnh õióỷn aùp trón taới tổỡ tổỡng khoaớng
3/

(vỗ cổù
3/

laỷi coù sổỷ chuyóứn maỷch )
ióỷn aùp dỏy cuớa taới coù daỷng xung chổớ nhỏỷt
Coù õọỹ rọỹng 120
0
vaỡ õióửu hoaỡ .

ióỷn aùp pha cuớa taới coù daỷng bỏỷt thang .
Doỡng õióỷn cuớa taới coù daỷng xoay chióửu.
Khọng õióửu hoaỡ ,tng vaỡ suy giaớm theo haỡm muợ. (Hỗnh III-20)
Daỷng soùng õióỷn aùp ra cuớa bọỹ nghởch lổu hỗnh :
Sinh viờn thc hin:PHAM PHặẽC MINH-Lồùp 031 Trang 20
120
0
180
0
Z
B
Z
A
Z
C
U
d
+
U
A0
T
6
T
5
T
4
T
3
T
2

T
1
2/3U
d
60
0
120
0
180
0
240
0
300
0
360
0
U
B0
U
C0
U
AB
U
BC
U
CA
i
A
U
d

t
t
t
t
t
t
t
t
t
t
t
t
t
GVHD : LÃ QÚC HUY Âäư ạn Âiãûn Tỉí Cäng Sút
Hçnh
III-20
5Bäü âiãưu chènh xung ạp:
Bäü âiãưu chènh xung ạp mäüt chiãưu (ÂAMC) âỉåüc sỉí dủng khi cọ sàơn ngưn
mäüt chiãưu cäú âënh m cáưn phi âiãưu chènh âỉåüc âiãûn ạp ra ti .cạc ÂAMC hoảt âäüng
theo ngun tàõc âọng ngàõt ngưn mäüt chiãưu våïi ti mäüt cạch cọ chu k theo mäüt säú
quy lût nháút âënh .Pháưn tỉí thỉûc hiãûn nhiãûm vủ ny l van bạn dáùn ,song do chụng
lm viãûc våïi ngưn mäüt chiãưu nãn khäng thãø dng van tiristor thäng thỉåìng vç nọ
khäng thãø khoạ âỉåüc mäüt cạch tỉû nhiãn vç ạp ngưn khäng âäøi chiãưu nhỉ khi lm
viãûc våïi ngưn xoay chiãưu.Do váûy büc phi cọ mäüt mảch chun dủng âãø khoạ
tiristor gi l “Mảch khoạ cỉåỵng bỉïc “gáy nhiãưu khọ khàn trong làõp mảch thỉûc tãú
.Vç váûy hiãûn nay ngỉåìi ta sỉí dủng loải van âiãưu khiãøn c âọng v måí nhỉ transistor .
a.Så âäư ngun l v phỉång phạp âiãưu chènh xung ạp
Hçnh III-21
Trong khong thåìi gian tỉì 0
÷

T
1
ta cho
Van T måí ton bäü âiãûn ạp ngưn âỉåüc
âỉa ra ti U
t
= U
d
Trong khong thåìi cn lải tỉì T
1

÷
T
2
ta
âiãưu khiãøn van ngàõt lục ny ton bäü ngưn
ngàõt khi ti . Lục ny giạ trë trung
bçnh ca âiãûn ạp ti :
dd
T
dt
UU
T
T
dtU
T
U
α
===
∫

1
0
1
1
Våïi
α
= T
1
/T tè säú xung hay âäü räüng xung
Trong giai âoản tỉì T
1

÷
T
2
transistor bë khoạ .
Do nh hỉåíng ca âiãûn cm phêa mäüt chiãưu
nhỉ âiãûn cm pháưn ỉïng ca âäüng cå ,dng
âiãûn i
t
váùn tiãúp tủc chy theo chiãưu c âi vng
qua diod D
0
. Âiãûn ạp U
t
åí giai âoản ny bàòng sủt ạp trãn diod nhỉng ngỉåüc dáúu
-U
t
= U
D

≈
0
Theo biãøu thỉïc âiãûn ạp ra ti U
t
ta cọ ba phỉång phạp âiãưu chènh U
t
âọ l thay âäøi
α
T = const ,T
1
= var Phỉång phạp âäü räüng xung.
T = var, T
1
= const, Phỉång phạp táưn säú xung.
T = var, T
1
= var, Phỉång phạp xung thåìi gian.
Sinh viên thực hiện:PHẢM PHỈÅÏC MINH-Låïp 03Â1 Trang 21
T
U
t
U
d
U
BE
Z
t
i
d

D
0
i
D
T
2
T
1
U
BE
0
T
t
t
t
t
t
U
d
i
d
i
D
i
t
U
t
0
0
0

GVHD : LÃ QÚC HUY Âäư ạn Âiãûn Tỉí Cäng Sút
Theo 3 phỉång phạp trãn thç phỉång phạp xung thåìi gian cọ nhiãưu nhỉåüc âiãøm
nháút. Táưn säú phi thay âäøi trãn phảm vi räüng måïi cọ thãø cung cáúp phảm vi räüng måïi
cọ thãø cung cáúp mäüt dy räüng âiãûn ạp ra. Viãûc thiãút kãú bäü lc våïi táưn säú thay âäøi
thỉåìng gàûp nhiãưu kh nàng nhiãùu våïi âỉåìng dáy âiãûn thoải v vä tuún cao.
Trong trỉåìng håüp mỉïc âiãûn ạp tháúp nãúu ta âiãưu khiãøn theo phỉång phạp ny
s lm thåìi gian T
off
låïn gáy hiãûn tỉåüng giạn âoản dng âiãûn.
Nãúu sỉí dủng phỉång phạp âiãưu khiãøn âäü räüng xung thç trạnh pháưn no nhỉåüc
âiãøm trãn, nọ thêch håüp hån nãn ta chn phỉång phạp ny âãø âiãưu khiãøn.
III. TÊNH CHN THIÃÚT BË ÂÄÜNG LỈÛC
1.Cạc thäng säú cho trỉåïc
P
âm
= 120 (W)
U
âm
= 220/380 (V)
n
âm
= 1410 (V/P)
f
âm
= 50 (Hz)
75,0
=
ϕ
Cos

η = 0,8
P = 2
*cạc thäng säú tênh toạn
Täúc âäü gọc âënh mỉïc ca âäüng cå :
60
14010
14,3.2
60
2
==
dm
dm
n
πω
)/(14758 sRad
dm
=
ω
Moment âënh mỉïc ca âäüng cå .
813,0
58,147
120
===
dm
dm
dm
P
M
ω
(Nm)

Täúc âäü tỉì trỉåìng quay
)/(1500
2
50.60
60
1
pv
P
f
n
dm
===
Hãû säú trỉåüc âënh mỉïc
06,0
1500
1410
11
1
1
1
=−=−=
−
=
dm
dm
dm
n
n
n
nn

S
Täúc âäü gọc âäưng bäü
58,157
60
1500
.14,3.2
60
2
1
===
n
dm
πω
(Rad/s)
Cäng sút âiãûn tỉì âënh mỉïc ca âäüng cå åí chãú âäü âënh mỉïc:
dmdm
dm
dmdt
MPP
1
1
.
ω
ω
ω
==
P
ât.âm
= 157.0,813 = 127,64
Täúc âäü âënh mỉïc ca âäüng cå khi lm viãûc åí täúc âäü âënh mỉïc f

âm
= 50Hz
n
50Hz
= n
1
(1-s) = 1500(1-0,06) = 1410 (v/p)
Do ti âáúu sao nãn dng âiãûn chy qua mäùi transistor lục cỉûc âải bàòng dng chènh
lỉu v cng chênh l dng vo âäüng cå .
P
âm
= 3.U
f
.I
f
.cosφ.η
A
U
P
I
f
dm
f
3,0
75,0.8,0.220.3
120
.cos3
===⇒
ηϕ

2.Chn thiãút bë mảch cäng sút
a.Xạc âënh U
d

v I
d
.
*.Xạc âënh U
d

Âäüng cå âáúu “sao” gi thiãút ti âäúi xỉïng Z
A
= Z
B
= Z
C
ta cọ trë säú hiãûu dủng
ca âiãûn ạp pha âỉåüc tênh l:
Sinh viên thực hiện:PHẢM PHỈÅÏC MINH-Låïp 03Â1 Trang 22
GVHD : LÃ QÚC HUY Âäư ạn Âiãûn Tỉí Cäng Sút

3
2
3
2
3
2
1
2
1

3
0
3
2
3
2
2
2
0
2
n
n
n
pha
pha
E
dEd
E
dUU
=















+






==
∫ ∫∫
π π
π
π
θθ
π
θ
π
U
pha
=
d
U
3
2
våïi U
d
= E

n
Mäùi cün dáy ca âäüng cå âỉåüc âàût âiãûn ạp pha bàòng 220 (V) :

3
2
3
2
3
2
1
2
1
3
0
3
2
3
2
2
2
0
2
n
n
n
pha
pha
E
dEd
E

dUU
=














+






==
∫ ∫∫
π π
π
π
θθ
π

θ
π
dpha
UU
3
2
=
våïi U
d
= E
n

Mäùi cün dáy ca âäüng cå âỉåüc âàût âiãûn ạp pha bàòng 220 (V)
)(7,466
2
220.23
2
23
V
U
U
pha
d
===⇒
Thỉûc tãú giạ trë U
d
= 466,7 (V) âàût lãn cün dáy stato l giạ trë âiãûn ạp sau chènh lỉu
â trỉì âi xáúp xè 2(V) do sủt ạp trãn cạc transistor cäng sút váûy giạ trë âiãûn ạp sau
chènh lỉu âỉa âãún nghëch lỉu l :U
d

= 466,7 + 2 = 468,7(V)
*Xạc âënh I
d
Tỉì säú liãûu ca phủ ti âäüng cå
I
pha
= 0,3 (A)
I
fmax
=
)(42,03,0.2 A
=
Cäng sút ca mäüt pha
P’ = P/3 = 120/3 = 40 (W)
P’ =R.I
2
=>
)(44,444
3,0
40'
22
Ω===
f
I
P
R
Dng âiãûn cå såí :
===
44,444
7,468

0
R
U
I
d
1,05(A)
Vç dng I
d
tải mäùi thåìi âiãøm l täøng ba dng âiãûn chảy qua Transistor .Nhỉ váûy
dng âiãûn hiãûu dủng chảy qua mäùi Transistor bàòng mäüt nỉỵa dng âiãûn hiãûu dủng
ca tỉìng pha.
Váûy dng âiãûn I
d
qua nghëch lỉu l:
)(45,03,0
2
3
2
3
AII
fd
===
b.Tênh chn bäü chènh lỉu
:
Âiãûn ạp âáưu ra ca bäü lc CL : U
d
= 468,7 (V).
Nãúu coi sủt ạp trãn cün khạng l khäng âạng kãø , dng âiãûn sau chènh lỉu chênh l
dng âàût vo bäü nghëch lỉu.
Theo âãư ti thç cäng sút âäüng cå l nh ,do âọ ta chn bäü chènh lỉu cáưu mäüt

pha s thûn tiãûn v âån gin hån trong thiãút kãú mảch chènh lỉu v mạy biãún ạp.
Mäüt cạch gáưn âụng ta coi dng âiãûn cỉûc âải âàût vo âáưu vo ca bäü nghëch
lỉu l dng I
d
= 0,45 (A) sủt ạp trãn mạy biãún ạp l 5,5%I
d
sủt ạp trãn âiãûn tråí
khạng l 3,5% cn sủt ạp trãn hai van chènh lỉu khong 2 (V)
Âiãûn ạp chènh lỉu lục khäng ti :
U
d0
= U
d
.1,055+2 = 468,7.1,055 + 2 = 493,5 (V)
Giạ trë hiãûu dủng âiãûn ạp pha thỉï cáúp mạy biãún ạp,vç chènh lỉu cáưu mäüt pha nãn:
)(5505,493.11,1
22
9,0
22
02
220
VUU
UUU
df
ffd
≈==⇒
==
π
π
Sinh viên thực hiện:PHẢM PHỈÅÏC MINH-Låïp 03Â1 Trang 23

GVHD : LÃ QÚC HUY Âäư ạn Âiãûn Tỉí Cäng Sút
Âiãûn ạp ngỉåüc mäùi diod phi chëu l :
)(777550.41,12
2
VUU
fng
≈==
Giạ trë trung bçnh ca dng chy trong mäùi diod :
I
D
=
)(15,0
3
45,0
3
A
I
d
==
Âãø diod lm viãûc an ton v láu di ta chn hãû säú dỉû trỉỵ vãư ạp v dng âiãûn l :
K
U
= 1,6 K
i
= 1,2
U
ng.max
= 1,6.777.7 = 1244(V)
V chëu âỉåüc dng trung bçnh :
I

d
= 1,2.0,15= 0,18(A).
Tra sạch “SÄØ TAY LINH KIÃÛN ÂIÃÛN TỈÍ V BẠN DÁÙN” ta chn Transistor loải
D1427 màõc theo kiãøu diod.
Chëu âỉåüc ạp :1500 (V).
Chëu dng :7 (A).
c.Tênh chn bäü lc :
Nhỉ â giåïi thiãûu åí pháưn trỉåïc ta cọ cäng thỉïc tênh chn bäü lc nhỉ sau:
K
LC
=
LCn
an
V
U
c

2
22
ω
=
∆
gi l tè säú nháúp nhä âiãûn ạp .
LC
Kn
an
LC

22
ω

=⇒
Trong âọ : a = 0,425 v n = 2 :chènh lỉu cáưu mäü pha.
Màûc khạc :
K
LC
=
f
U
U
2
2
∆
trong âọ :
d
UU %5
±=∆
==∆
7,468.05,0U
23,43(V)
.10.8,71
03.0.314.4
2.425.0
03,0
7,777
43,23
6
2
−
==⇒
==⇒

LC
K
LC
Vç biãún táưn ngưn ạp nãn ta chn tủ C låïn hån.
Nãúu chn tủ C = 340
F
µ
thç :
)(21,0
10.340
10.8,71
6
6
HL ==
−
−
b.Tênh chin bäü nghëch lỉu:
Theo âãư ti ta tênh âỉåüc I
f
= 0,3(A) .Nãn dng âiãûn låïn nháút chy qua mäùi Transistor
l:
I
max
= I
d
.K
i
våïi K
i
= 2,5

I
max
= 0,42.2,5 = 1,125(A)
V chëu âỉåüc âiãûn ạp ngỉåüc l :
U
ng
= U
d
.K
U
Våïi K
U
= 1,5
U
ng
= 468,7.1,5 = 703,05(V)
Tra sạch SÄØ TAY LINH KIÃÛN ÂIÃÛN TỈÍ V BẠN DÁÙN ta chn Transistor loải :
D1878
Våïi dng I
C
= 7(A)
V ạp V
CE
= 800(V)
e.Tênh chn mạy biãún ạp :
Vç ti cäng sút nh nãn ta chn så âäư chènh lỉu cáưu mäüt pha ,v do âọ âãø
thêch håüp våïi så âäư ny ta chn mạy biãún ạp mäüt pha .Våïi så cáúp láúy âiãûn ạp pha
220(V) tỉì lỉåïi âiãûn xoay chiãưu .
- Tè säú biãún ạp :
5,2

220
550
1
2
===
U
U
m
- Giạ trë hiãûu dủng ca dng chy trong mäùi pha thỉï cáúp MBA:
Sinh viên thực hiện:PHẢM PHỈÅÏC MINH-Låïp 03Â1 Trang 24
GVHD : L QUC HUY ọử aùn ióỷn Tổớ Cọng Suỏỳt
Nóỳu boớ qua thồỡi gian truỡng dỏựn ,thỗ doỡng chaớy qua thổù cỏỳp maùy bióỳn aùp chờnh laỡ
doỡng I
d

I
2f
= I
d
= 0,45(A)
- Giaù trở hióỷu duỷng cuớa doỡng sồ cỏỳp MBA:
I
1
= m.I
2
=2,5.0,45 = 1,125(A)
- Cọng suỏỳt bióứu kióỳn cuớa MBA :
S = (S
1
+ S

2
)/2
S
1
= U
1
I
1
=1,125.220 = 247,5 (VA)
S
2
= U
2
I
2
= 0,45.550 = 247,5
S = (S
1
+ S
2
)/2 =247,5 (A)
*.Maỷch tổỡ :
Choỹn maùy bióỳn aùp mọỹt pha tióỳt dióỷn loới :
Q =
87,185,247.2,12,1
==
P
Choỹn maỷch tổỡ coù: a = 4,5
Vỏỷy suy ra : b = 18,87/4,5 = 4,1
Maỷch tổỡ coù daỷng nhổ hỗnh dổồùi (Hỗnh III-21).

Bũng tọn silic coù tọứn thỏỳt 1,3W/kg troỹng lổồỹng 7,5kg/dm
2
.
*Truỷ ngoaỡi :
Tióỳt dióỷn thọ : 4,4.4,5 = 19,8 (cm
2
).
Tióỳt dióỷn hióỷu quaớ : 0,95.19,8 = 18,87.(cm
2
)
Troỹng lổồỹng : 0,1887.0,6.7,5 = 0,75 kg.
*Truỷ giổợa : Tióỳt dióỷn thọ : 2.4,4 = 8,8 (cm
2
).
Tióỳt dióỷn hióỷu quaớ : 0,95.8,8 = 8,36 (cm
2
).
Troỹng lổồỹng : 0,0836.0,6.7,5.2 = 0,75 kg.
*Quy laùt(culasse)
Tióỳt dióỷn thọ : 12.4,4 = 52,8(cm
2
).
Tióỳt dióỷn hióỷu quaớ : 0,9.52,8 = 45,52 (cm
2
).
Troỹng lổồỹng : 0,4552.0,2.7,5.2 = 1,36 kg
Tổỡ caớm :
Trong caùc truỷ ta choỹn B
m
= 1,1 Tesla

Trong caùc quy laùt ta choỹn B
m
=
Tesla92,1.
8,3
65,6
.1,1
*Dỏy quỏỳn maùy bióỳn aùp :
-Sọỳ voỡng dỏy quỏỳn maùy bióỳn aùp :
+Sọỳ voỡng/vọn sồ cỏỳp : W
1
= 45/B.S
Fe
= 45/1,1.18,87 = 2,16
+
475220.16,2.
111
===
UWn
voỡng
-Sọỳ voỡng dỏy thổù cỏỳp maùy bióỳn aùp :
+Sọỳ voỡng vọn thổù cỏỳp maùy bióỳn aùp : W
2
= W
1
/ %.
Vồùi cọng suỏỳt cuớa õọỹng cồ õổồỹc choỹn ,Tra daợi cọng suỏỳt ta õổồỹc = 0,87.
W
2
= 2,16/0,87 = 2,48 voỡng

n
2
= W
2
.U
2
= 2,48.550 = 1365 voỡng
Sinh viờn thc hin:PHAM PHặẽC MINH-Lồùp 031 Trang 25
Hỗnh III-19
4520
20
60
120
44