Điều trị dị tật ở trẻ khi mới sinh pdf

Điều trị dị tật ở trẻ khi
mới sinh

Một số dị tật vận động nên được điều trị trong giai đoạn
sơ sinh hoặc những năm đầu đời của trẻ.
Các dị tật bẩm sinh về vận động thường có thể điều trị theo
hai hướng: điều trị bảo tồn (nắn chỉnh, vật lý trị liệu) hoặc
can thiệp bằng phẫu thuật. Với một số dị tật đặc trưng như
bàn chân khoèo bẩm sinh, chân vòng kiềng, cong vẹo xương,
bàn chân bẹt, đầu gối quật ngược, vẹo cổ, mặt lép, trật khớp
háng và một số biến dạng khung xương khác, điều trị bảo tồn
được xem là phương pháp tối ưu. Tuy nhiên, điều trị bảo tồn
chỉ có thể áp dụng trong một vài năm đầu đời hoặc trong giai
đoạn sơ sinh, khi cơ thể trẻ còn mềm dẻo và đáp ứng tốt với
các kỹ thuật nắn chỉnh.
“Thời gian vàng”
BS Mai Văn Thu, Trưởng Phòng Kế hoạch – Tổng hợp Bệnh
viện (BV) Chỉnh hình và Phục hồi chức năng TPHCM, đơn
cử trường hợp một bệnh nhi mới 1 tuổi vừa được ông điều
trị: “Đứa bé ra đời với đôi chân vòng kiềng khá nặng. Rất
may, cha mẹ bé phát hiện sớm và đã nhờ BV can thiệp ngay
từ lúc mới sinh. Tôi hướng dẫngia đình thực hiện một số bài
tập nắn chỉnh cho cháu bé.

Khám cho trẻ dị tật vận động tại Bệnh viện Chỉnh hình và
Phục hồi chức năng
- Ảnh: Anh Thư
Yêu sức khỏe - Sức khỏe! Chuyên mục về tin tức sức khỏe, tư
vấn trực tuyến, gia đình, tin tức làm đẹp, đời sống, y tế.

Mới đây, lúc gặp lại bệnh nhi ấy, giờ đã tròn 1 tuổi, đôi chân
cháu đã thẳng lại bình thường. Với dị tật chân vòng kiềng,
nếu để lớn hơn thì phải can thiệp bằng phẫu thuật. Tuy mổ
chân vòng kiềng không quá phức tạp nhưng thường phải để
đến khi cháu bé được 5 tuổi mới mổ được, vì mổ sớm quá sẽ
ảnh hưởng tới sụn tiếp hợp – tác động đến sự phát triển chiều
cao của bé, đồng thời đây là phẫu thuật phải gây mê nên sợ
ảnh hưởng đến trí não nếu bé còn quá nhỏ” – BS Thu phân
tích.
BS chuyên khoa II Đỗ Trọng Ánh, Giám đốc BV Chỉnh hình
và Phục hồi chức năng, cho biết: Ba tuần đầu mới sinh được
coi là “thời gian vàng” trong điều trị dị tật vận động. Ông lý
giải: “Trong 3 tuần đầu, các dây chằng còn mềm, độ co dãn
tốt vì cơ thể của bé còn ảnh hưởng bởi estrogen của mẹ chưa
kịp đào thải. Do đó, việc nắn chỉnh có hiệu quả rất cao.
Các phương pháp điều trị bảo tồn như trị bàn chân khoèo
bẩm sinh bằng phương pháp Ponseti hay trị trật khớp háng
bẩm sinh bằng áo nẹp Pavlic, nếu được thực hiện trong giai
đoạn sơ sinh thì trẻ có thể phục hồi hoàn toàn. Nếu để quá 2
tuổi, thường không điều trị bảo tồn. Trẻ càng lớn thì việc can
thiệp bằng phẫu thuật càng khó và không thể phục hồi hẳn,
nhất là bàn chân khoèo, trẻ lớn dù có được mổ thì khớp ở
phần cổ chân vẫn bị cứng, việc đi lại vẫn khó khăn”.
Phát hiện qua chẩn đoán tiền sản
Theo PGS-TS-BS Ngô Minh Xuân, Chủ tịch Hội Chu sinh –
Sơ sinh TPHCM, Trưởng Khoa Sơ sinh BV Từ Dũ, nhiều dị
tật vận động ở trẻ có thể phát hiện ngay từ trong bụng mẹ,
thông qua các chẩn đoán tiền sản. Tại BV Từ Dũ, các dị tật
như vẹo bàn chân, cong xương tay, vẹo cổ, mặt lép, một số
biến dạng khớp gối… đều có thể điều trị sau sinh.

Yêu sức khoẻ! Trang tin tức sức khoẻ tổng hợp, đem lại kiến
thức sức khoẻ, mẹo vặt phòng bệnh chữa bệnh cho gia đình,
những bài thuốc chữa bệnh nhân gian.
“Thai phụ nên được theo dõi thai kỳ chặt chẽ. Nếu phát hiện
tiền sản các dị tật này, BS sản khoa, BS sơ sinh sẽ phối hợp
với các đơn vị vật lý trị liệu, chỉnh hình để điều trị dị tật cho
trẻ sớm nhất. Trong 3 tháng đầu sau sinh, nhiều dị tật trông
có vẻ nặng nề như đầu gối quật ngược, mặt lép, ngoẹo cổ…
có thể điều trị bảo tồn. Qua giai đoạn này, cổ bị ngoẹo mà
không được tập thì cơ sẽ co kéo, dẫn đến nhiều biến dạng
khác mà dù có phẫu thuật cũng khó phục hồi; một số dị tật
khung xương nếu để lớn phẫu thuật sẽ rất phức tạp, tốn kém
mà khả năng phục hồi không bao giờ là 100%”.
BS Xuân cũng ví dụ trường hợp một bé gái bị u máu tại cơ ức
xương đòn chũm, xuất hiện ngay sau sinh. Lâu ngày, phần u
máu bị calci hóa khiến cơ bị co rút lại và ngắn hơn cơ bên đối
diện vài cm, gây co kéo và méo hẳn mặt. Khi đi khám, bé gái
này đã 10 tuổi nên phải phẫu thuật. Trường hợp này nếu được
phát hiện sớm khi trẻ mới ra đời, có thể điều trị bằng vật lý trị
liệu, xoa bóp, giúp cơ dần mềm lại và cân bằng, có thể hồi
phục hoàn toàn rất lớn.
Theo BS Ánh, nếu dị tật vận động không may mắn được phát
hiện trong giai đoạn sơ sinh, cha mẹ nên đưa trẻ đến BV ngay
khi nhận biết bất thường ở trẻ. Dị tật vận động có thể được
phát hiện qua sự bất bình thường, thiếu cân đối, biểu hiện
khó khăn của dáng đứng, dáng đi, cử động khi sinh hoạt…
Tùy theo dạng dị tật, trẻ sẽ được điều trị bằng nhiều phương
pháp, đương nhiên can thiệp càng sớm thì hiệu quả càng cao.