Củ nâu trắng một cây thuốc quý docx

Củ nâu trắng một cây thuốc quý




Đây cũng là một loại dây leo, có 3 lá chét (khác củ nâu đỏ), thân ở đoạn gần gốc có
nhiều gai. Củ phình nhiều múi, vỏ hơi sần sùi, có nhiều rãnh dọc. Lõi củ màu vàng
nhạt, viêm xoang.

Cách dùng chỉ là lấy củ, gọt vỏ, giã nát, gói lá chuối lùi tro bếp cho nóng để đắp.
Thường dùng trong viêm xoang trán. Ngoài ra theo ông thầy này, bột củ nâu trắng
còn có tác dụng diệt chuột. Muốn vậy, lấy củ thái lát, phơi khô tán bột, trộn với
cơm rang cho chuột ăn, chuột bị bả bằng cách này sẽ chết sau 3-4 giờ, nhưng khi
mèo ăn con chuột chết này cũng không bị ảnh hưởng gì. Đây là một kinh nghiệm
quý trong dân gian cần được kiểm tra lại, nếu đúng đây có thể là một nguồn dược
liệu quý để diệt chuột mà không bị ảnh hưởng đến sức khoẻ con người và môi
trường sinh thái.

Một lần khác tôi lại gặp một trường hợp sử dụng củ nâu trắng để điều trị viêm da
do liên cầu khuẩn rất có hiệu quả mà nếu như sử dụng kháng sinh thì sẽ rất tốn
kém nhưng chắc gì đã có tác dụng vì đây là một bệnh rất khó chữa. Một bệnh nhân
bị lở loét 2 cẳng chân, nước vàng chảy ra, mùi tanh khó chịu, nước chảy đến đâu lở
đến đấy. Gia đình đã sử dụng kháng sinh Cloroxit nghiền bột rắc lên các vết loét
nhưng không có tác dụng. Dùng một số cây thuốc Nam sắc đặc để rửa cũng bất
lực. Được một người mách, gia đình lên núi tìm được củ nâu trắng này đem về thái
lát, sắc lên cho ngày rửa 1-2 lần, sau 2-3 ngày các vết lở loét khô dần và lành hẳn.

Cây thuốc này sau đó được gia đình trồng để làm thuốc.

Một lần trong một chuyến đi công tác tại xã Thuần Mang huyện Ngân Sơn, trao
đổi với một thầy thuốc Nam. Tại đây, tôi lại được biết thêm những tác dụng đặc
biệt nữa của củ nâu trắng. Đó là tác dụng chữa mụn nhọt, áp xe rất có hiệu quả. Chỉ
cần giã nát củ, trộn thêm với nước mẻ hoặc nước gạo, lùi tro nóng rồi đắp. Tác
dụng chống viêm giảm sưng đau rất rõ. Theo thầy thuốc này, củ nâu trắng giã đắp
vùng tuyến giáp trạng còn có tác dụng chữa bướu cổ, kể cả bướu Basedow, vị
thuốc làm bướu nhỏ đi trông thấy.

Củ nâu trắng, tiếng Tày gọi là “đâu khao” hiện nay chưa có điều kiện xác định tên
khoa học, chúng tôi đã sưu tầm được mẫu cây để gửi đi thẩm định. ảnh chụp này là
toàn bộ thân lá của cây. Đây là một cây thuốc quý nhưng không quá hiếm. Xã
Thuần Mang huyện Ngân Sơn có nhiều. Thiết nghĩ một cây thuốc đơn giản nhưng
nhiều tác dụng quý như vậy rất cần được chú ý nuôi trồng và sử dụng cho cộng
đồng. Cách trồng rất đơn giản: chỉ lấy một nhánh củ đem vùi xuống đất ẩm, cây sẽ
mọc mầm và phát triển dần. Rất mong đây sẽ là một cây thuốc quý, độc đáo trong
kho tàng cây thuốc quý của ta.