Ý nghĩa của CTG trong đánh
giá sức khỏe thai
Ts Bs Phan Trung Hòa
BV Từ Dũ
Friday, October 14, 2022
1
Nội dung
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Cung cấp oxy cho thai.
Đáp ứng với thiếu oxy của thai trong TC
Nhắc lại thai suy
Đánh giá sức khỏe thai
Monitor sản khoa
Diễn giải CTG theo ACOG
Diễn giải CTG theo FIGO và NICE
Diễn giải CTG theo sinh lý bệnh
Friday, October 14, 2022
2
Cung cấp Oxy cho thai
Friday, October 14, 2022
3
Trao đổi Tử cung – nhau
• Máu mẹ qua ĐMTC vào khoảng gian nhau,
sau đó trở về tuần hồn mẹ qua TMTC.
• Máu thai qua các ĐM rốn vào khoảng gian
nhau và trở về tuần hồn thai qua TM rốn.
• Trao đổi khí phụ thuộc lưu lượng máu
khơng tắc nghẽn qua bánh nhau.
Friday, October 14, 2022
4
Trao đổi Tử cung – nhau
Cơ tử cung
Gai nhau
TM mẹ
ĐM mẹ
Khoảng gian nhau
(máu mẹ)
Tiểu ĐM thai
Gai nhau trưởng
thành (với hợp
bào ni bên
ngồi)
Tiểu TM
thai
Phần mẹ
của nhau
thai
Động mạch rốn
Từ thai ra
Tới thai
Friday, October 14, 2022
TM rốn
Từ thai ra
Tế bào màng rụng (mẹ)
5
Trao đổi Tử cung – nhau
• Khi cơ TC co, máu có dưỡng khí qua ĐMTC có thể
bị giảm.
• Do vậy, thai có thể có ít oxy hơn
ĐM tử cung
TM tử cung
Khoảng gian nhau
Mao mạch thai
Friday, October 14, 2022
ĐM rốn
Hợp bào nuôi
TM rốn
6
Đáp ứng với thiếu oxy của thai
trong tử cung
Friday, October 14, 2022
7
Đáp ứng của thai trong tử cung
Tuần hoàn thai
Ống động mạch
ĐM chủ
Nhau
Lỗ bầu dục
Phổi
ĐM phổi
Ống TM
Gan
Phổi
Thận trái
TM rốn
Máu giàu oxy
Máu nghèo oxy
Friday, October 14, 2022
Máu trộn
ĐM rốn
8
Đáp ứng của thai trong tử cung
Friday, October 14, 2022
9
Nhắc lại Thai suy
Friday, October 14, 2022
10
Thai suy là gì?
• Thai suy là từ mơ tả sự thiếu oxy thai. Là chẩn đoán
lâm sàng qua các phương pháp gián tiếp
• Thai suy: Thiếu oxy gây tổn thương thai hay chết thai
nếu không được khắc phục hoặc đưa thai ra ngay.
• Thường pH da đầu thai < 7.2 chứng tỏ là suy thai
Friday, October 14, 2022
11
Các yếu tố nguy cơ thiếu oxy thai
• Các yếu tố của mẹ
– Bệnh tim, cao HA, hô hấp, ĐTĐ, nhiễm trùng, động kinh
– Thiếu máu HC liềm, Mất máu cấp
– Tử cung dị dạng
• Các yếu tố của thai
– Rối loạn chức năng tim mạch
– Dị tật
• Các yếu tố dây rốn và nhau
– Bất thường dây rốn: quấn dây rốn, thắt nút, sa dây rốn
– Bánh nhau bất thường
Friday, October 14, 2022
12
Ngun nhân thiếu oxy thai
trong chuyển dạ
•
•
•
•
•
•
•
Ngơi thai bất thường
Chuyển dạ sinh non
Vỡ ối > 24 giờ trước sinh
Chuyển dạ kéo dài
Dùng thuốc an thần hay vơ cảm
Giảm thơng khí mẹ, Mẹ thiếu oxy
Hạ huyết áp do tê ngoài màng cứng hay tư thế
nằm ngửa
Friday, October 14, 2022
13
Sinh lý bệnh thiếu oxy thai
• Thiếu oxy!
– Toan huyết kích thích TK giao cảm
• Tăng huyết áp,
• Nhịp tim nhanh (dấu hiệu ban đầu)
– Toan huyết trầm trọng TK lang thang
• Hạ huyết áp,
• Nhịp tim chậm,
• Tăng nhu động ruột tống phân su
– Bệnh mạn tính:
• Suy dinh dưỡng thai chậm tăng trưởng
Friday, October 14, 2022
14
Sinh lý bệnh thiếu oxy thai
• Thiếu oxy trong chuyển dạ gây bại não, chiếm 315% bại não!
• Thiếu oxy thai mạn có thể gây hội chứng đột tử ở
trẻ sơ sinh Sudden Infant Death Syndrome (SIDS)
Friday, October 14, 2022
15
Biểu hiện lâm sàng
Suy thai mạn
–
–
–
–
–
Thai chậm tăng trưởng
Rối loạn đơn vị mẹ-nhau-thai
Bất thường CTG
Đếm cử động thai
Soi ối
Friday, October 14, 2022
16
Biểu hiện lâm sàng
Suy thai cấp
–
–
–
–
Nhịp tim thai bất thường
Đặc tính nước ối
Cử động thai
Toan huyết
Friday, October 14, 2022
17
Ảnh hưởng của ngạt
• Thiếu oxy thai kèm biến chứng trầm trọng tồn
bộ hệ thống.
• Thai có thể bị:
– Bệnh não thiếu máu do thiếu oxy Hypoxic ischemic
encephalopathy - HIE
– HC hít phân su
– Toan huyết mất bù
– Bại não
– Co giật
– Tử vong
Friday, October 14, 2022
18
Đánh giá sức khỏe thai
Friday, October 14, 2022
19
Các test trước sinh
•
•
•
•
Đếm cử động thai
Non stress test
Contraction stress test
Biophysical profile
Friday, October 14, 2022
20
Cử động thai
• Đếm cử động thai: rẻ, khơng xâm lấn, mẹ có thể
đánh giá sức khỏe thai
• Thường từ 26 tuần, ban đêm rõ và nhiều hơn
• Chu kỳ ngủ: 20-40 phút, hiếm khi quá 90 phút
• Mỗi giờ > 3CĐT hay > 6 CĐT trong 2 giờ là thai
khỏe (RCOG)
Friday, October 14, 2022
21
Các test trong khi sinh
• Nghe tim thai ngắt quãng: CD nguy cơ thấp
• Gắn máy theo dõi tim thai liên tục
• Đo pH da đầu thai
Friday, October 14, 2022
22
Các dấu điển hình của thai suy
•
•
•
•
Nhịp giảm chậm
Giảm dao động nội tại
Nhịp chậm kéo dài
Ối nhuộm phân su.
Friday, October 14, 2022
23
Monitor sản khoa
Friday, October 14, 2022
24
Chỉ định gắn monitor SK
Bệnh mẹ
trước có thai
Bệnh mẹ
khi có thai
Thai
Bệnh tim
TSG
IUGR
Bệnh phổi
Bệnh thận
Bệnh tuyến giáp
ĐTĐ Thai kỳ
Ối vỡ sớm
Thai quá ngày
Nhiễm trùng
Đa thai
KPCD
CD sinh non
Bệnh tự miễn
Cao HA
ĐTĐ
Friday, October 14, 2022
Thiếu máu thai
XH âm đạo
RL nhịp tim thaii
Giảm cử động thai Thiều ối
Chấn thương bụng Đa ối
Tiền sử tai biến sản Ối nhuộm phân su
khoa, thai chết lưu
25