TƠNTỬBINHPHÁP-TỪCHIẾNTRƯỜNGĐẾNTHƯƠNGTRƯỜNG
ByĐơngASáng
CopyringĐơngASáng
SmashwordsEdition.
MỤCLỤC
Chươngmột:TƠNTỬVÀTƠNTỬBINHPHÁP
Chươnghai:TƠNTỬVÀTƠNTỬBINHPHÁP-ỨNGDỤNGVÀO
THƯƠNGTRƯỜNG
Chươngba:NHỮNGMẪUCHUYỆNVỀTƠNTỬ
PHỤLỤC:TƠNTỬBINHPHÁP(BẢNPHIÊNÂM)
SÁCHTHAMKHẢO
AUTHOR
htt//blog,%20smahwords.com
Chươngmột:TƠNTỬVÀTƠNTỬBINHPHÁP
I.TƠNTỬ
TơnVõtựTrườngKhanh,ngườinướcTề,vàocuốiđờiXnThu(500năm
trướcCơngngunvàsauCơngngun).TơnVõđượcgọilàTơnTử,Tửlà
tiếngxưnghơ,tỏýtơntrọng.
Ngun,tổtiênlàhọQuỳ,ngườinướcTrần;nướcTrầncónộiloạnphảichạy
sangnướcTềsinhsốngvàđổithànhhọĐiền.
HơnmộttrămnămsốngởnướcTề,họĐiềnngàymộtđơngđảo,nhiềungườicó
tàivềqnsự:ĐiềnVơVũ(ơngcốcủaTơnTử),ĐiềnThư(ơngnộicủaTơn
Tử,làmđếnchứcĐạiphu),TơnPhùng(chacủaTơnTử,làmđếnchứcTề
khanh),địavịhọĐiềnngàycànghiểnhách,trởthànhmộtđạigiatộcởnướcTề,
đượcvuaTềbanchohọTơn.
DướithờiTềTrangCơng(553-548),nướcTềrơivàocảnhnộiloạn,bốndịng
họlớnlàhọĐiền,họLoan,họBàovàhọCaomâuthuẫndữdội,nênmộtchi
pháihọĐiềnphảirờikhỏinướcTềsangnướcNgơ.
TơnTửsốngẩndậttạimộtvùnghẻolánhcủanướcNgơ.Ngồiviệccàycấyđể
sinhnhai,ơngcịnthíchnghiêncứubinhthư.
Dodịnghọcótruyềnthốngqnsự,ởtrongthờiđạichiếntranhliênmiên;hơn
nữanướcNgơlàmộttrongnhữngtrungtâmvănhố,qnsựlúcbấygiờ.Đólà
nhữngđiềukiệngiúpchoTơnTửthựchiệnsởthíchvànghiêncứubinhthư.
Ơngthườngdùngdaokhắcvàothẻtre,gỗhoặcvẽtrênvảivềnhữngtrậnđánh
đãxảyra,vẽbảnđồcáctrậnđánh,ghichúngunnhânthắng,bạicủanhững
trậnđánhvànhữngnhậnđịnhcủamình.Khơngnhữngvậy,ơngcịnđiđến
nhữngnơixảyrachiếntranhđểnghiêncứuđịahình.
Suốt20nămnghiêncứukhơngmỏimệt,dầndầnhìnhthànhnhữngtưtưởng
qnsựđộcđáo,tứccuốnTơnTửbinhpháp.
NướcNgơlúcbấygiờ,vốnlàkẻthùtruyềnkiếpvớinướcSở,lnbịSởgây
hấn,chènép.NgơVươngHạpLưmớilênngơi,ngườitrongnướcvàchưhầu
chưakhâmphục.HạpLưlàơngvuacóchílớn,muốnđánhbạinướcSở,xây
dựngmộtđấtnướchùngmạnhkhơngkémcácnướckhácởTrungNgun.
Vìvậy,ơngsốngrấtcầnkiệm,thihànhnhiềuchínhsáchthuphụcdântâmvà
đặcbiệtchútrọngđếnchiêuhiềnđãisĩ.MộttrongnhữngngườiđượcNgơ
VươngtindùnglàNgũTửTư.NgũTửTưvốnquenbiếtvàkhâmphụcTơnTử,
nênđãdângbinhthưtiếncửTơnTửvớiNgơVương.
NgơVươngxembinhthưrấtsaymê,hứngthú,khiđếnchỗhaythìvỗtay,đánh
nhịp,khenngợihếtlời.ƠngnơnnóngsaiNgũTửTưđemlễvật,tỏlịngtơn
trọng,mờingayTơnTử.
TơnTửhếtsứctừchốinhưngvìnểNgũTửTưvàcũngmuốnđemsởhọccủa
mìnhrathithố,cuốicùngđãnhậnlờiNgơVương.
SaumườinămgiúpHạpLưđánhSở,xưnghùngthànhcơng,TơnTửkhẩn
khoảnxincáolui,vềẩndậttạiqnhà.Vềsau,khơngcịnaibiếttungtích.
Cóthuyếtchorằng,TơnTửthấyHạpLưqtànbạovàtiênđốnnướcNgơsẽ
mấtvềtaynướcViệt,nênthốiẩn.
TưMãThiênnói:NgơVươngHạpLưbiếtrõTơnVõlàngườigiỏidụngbinh,
nênđãmờiơnglàmđạitướng.
DướisựchỉhuycủaTơnVõ,qnNgơtiếnvềtâyđánhbạinướcSở,vốnlàmột
cườngquốc.
Chỉnămtrậnđánh,qnNgơđãchiếmđượcSínhĐơlàmrungchuyểncảhai
nướclớnởTrungNgunnằmvềphíabắclàTềvàTấn.Nhờđómàuydanh
củanướcNgơnổibậttrongcácnướcchưhầu.
TấtcảnhữngthànhtíchđóđềukhơngthểtáchrờicơnglaocủaTơnVõ.
NướcNgơdùngTơnVõlàmtướng,chấnchỉnhqnpháp,thưởngphạtnghiêm
minh,qnlựcnhờđómàmạnhlênvàđãxưngbátrongcácnướcchưhầu.
II.TƠNTỬBINHPHÁP
TơnTửbinhpháplàcuốnbinhthưbànvềqnsựxuấthiệnsớmnhấtvàảnh
hưởngsâuxađốivớilịchsửqnsựTrungHoavàthếgiới.
TưMãThiênchorằng,TàoTháo(thờiTamQuốc)làngườiđầutiênđãchúthích
TơnTửbinhphápvàkhenrằng:Tơiđãtừngxemquanhiềubinhthư,thấysách
củaTơnTửrấtsâusắc.
KhơngriêngTàoTháođọcTơnTửbinhphápmàcácmưuthần,cácdanhtướng,
nhữngnhàqnsựđềuhọcvàứngdụng:TơnTẩn,UyLiêu,TrươngLương,
HànTín,GiaCátLượng,LýTịnh.
TrongthờiChiếnquốc,HànPhiTửviết:Khắpnơiđềubànđếnviệcbinh,nhà
nàocũngcấtgiữsáchTơnTử.Nóicáchkhác,khinào,nơinàocóviệcbinhthì
nơiấycósáchTơnTửbinhpháp.
Ngườitathốngkê,kểtừkhisáchrađời,chođếnđờiMinh–Thanhcótrên300
bộnghiêncứu,chúgiảiTơnTửbinhpháp.
VàokhoảngthếkỉXVII,TơnTửbinhphápđượctruyềnsangNhậtBản,Triều
Tiên,làkimchỉnamcủacáctướnglĩnhcủahainướcnày.
VàothếkỉXVIII,TơnTửbinhphápđượccácnướcAnh,Pháp,Đức,Tiệp,Nga
biếtđến,dịchvànghiêncứu.
MộttácgiảphươngTâyviết:TơnVõlàmộtnhânvậtvĩđại,lànhânvậtđầu
tiênđãhìnhthànhtưtưởngchiếnlượcthờicổ.
TơnTửbinhphápkhơngchỉlàmộtcuốnsáchluậnvềtưtưởngchiếnlượcthời
cổmàcịnliênquanđếnnhiềumơnhọckhácnhưdựđốnhọc,tâmlíhọc,tình
báohọc,quyếtsáchluận;cónhànghiêncứuchorằng,TơnTửbinhphápliên
quanítnhấtlà25ngànhhọc.
MộttrườngđạihọcthươngnghiệpởNhậtBảnquanniệm:thươngtrườnglà
chiếntrường,tuykhơngdấyđộngcanqua,khơngsánglịagươmgiáo,nhưngrất
ácliệt.Dođó,cầnnghiêncứukĩTơnTửbinhphápđểbiếtquảnlídoanhnghiệp,
biếtngườibiếtta,đểgiànhchiếnthắngtrênthươngtrường.
TơnTửbinhphápgồm13thiên:
1.Thuỷkế.
2.Tácchiến
3.Mưucơng.
4.Qnhình
5.Binhthế.
6.Hưthực
7.Qntranh.
8.Cửubiến
9.Hànhqn.
10.Địahình
11.Cửuđịa
12.Hoảcơng
13.Dụnggián
Chươnghai:TƠNTỬBINHPHÁP-ỨNGDỤNGVÀOTHƯƠNGTRƯỜNG
ThiênthứnhấtTHỦYKẾ
Thuỷkế,thờixưagọilàmiếutốnhoặcmiếuđường,tứclúcsắpxảyrachiến
tranh,cácbậcvuachúathườngsắmlễvậtđếntếởtơngmiếuvàcùngquầnthần
bànkếsáchchiếntranh.
TàoTháochorằng:Kếsáchbànởmiếuđườnglàmưukế(chốngđịch),tuyển
tướng,ướclượngsốlượngcủađịch,ướclượngđất(diệntíchcácchiếntrườngsẽ
xảyra),loliệubinhlính,xagần,hiểmtrởhaybằngphẳng(đườngrachiến
trườngvàchiếntrường).
Từnhữngviệctrên,sosánh,phântíchlựclượngmạnhyếugiữatavàđịch,dự
liệuthắnghaybại,từđóđịnhliệukếhoạch,chiếnlược,chiếnthuậtđểgiành
thắnglợi.
Nguntắccơbảncủaviệcdùngbinhhoặctácchiến,việcđầutiênlàtínhtốn
thậtthuầnthục,chínhxác,sauđómớithựcthi.
I.TRỌNGCHIẾN-THẬNCHIẾN
A.Giảithích
Việcbinh(chiếntranh)làviệclớncủaquốcgia,làvấnđềsinhtửcủanhândân,
làconđườngcịnmấtcủađấtnước,chonênkhơngthểkhơngxét.
(Binhgiả,quốcgiachiđạisự,tửsinhchiđịa,tồnvongchiđạo,bấtkhảbấtsát
dã).
B.Phântíchvàứngdụng
Chiếntranhlàviệclớncủaquốcgia,làvấnđềsinhtửcủanhândân,làcon
đườngmấtcịncủađấtnước,nênkhơngthểkhơngcoitrọngchiếntranh(trọng
chiến)vàthậntrọngbànvềchiếntranh(thậnchiến).
Thamdựcạnhtranhtrongthươngtrườnglàviệchệtrọngđốivớimộtxínghiệp,
doanhnghiệp,nênkhơngthểkhơngcoitrọngvàkhơngthểkhơngcẩnthận,coi
trọngvàthậntrọngđượcthểhiệnquacácnộidung:
1.Kếhoạchvàchuẩnbịchuđáo
Ngườitathườngnói:bắtđầulàkhónhấttrongmọisự(vạnsựkhởiđầunan);
bắtđầu,mởđầutốtlàđãthànhcơngđượcmộtnửa;tươngtựđánhcờ,khaicuộc
bấtlợithìảnhhưởngđếntồncục.
Việcbànbạc,chuẩnbịcàngchuđáobaonhiêuthìcơhộithànhcơngcàngnhiều
bấynhiêu.
Vídụ:HãngsảnxuấtxehơiNgựaHoang(DãMã)ởMĩ,ngồiviệcchếtạosản
xuất,hãngnàychuẩnbịkếhoạchtungrathịtrườngrấtchuđáo.Hãngđãtổchức
bốnngàyđuaxe,mờihàngtrămkígiảđếnthamdựvàđưatinvềcuộcđua;mời
bốnvạnngườiđếnxemxưởngsảnxuấtvàtriểnlãmxeNgựaHoang;đăng
quảngcáorầmrộtrên2600báovàchunsan;nhãnhiệucủaxeđượcintrên
cácđồdùngthơngdụnghàngngày(mũ,áo,li,tách).
Bằngsáchlượcchuẩnbịquymơnàygọilàtiênthanhđoạtnhân(lato,héttođể
mọingườichúýhoặclàmchođốiphươngmấttinhthầnhoặcquảngcáorầmrộ),
xehơiNgựaHoangđãđượcnhiềungườibiếtđếnvàmua.
2.Xemxétthờithế
Ngườixưachorằng,ngườiqntửgặpthờithìhanhthơng,khơnggặpthờithì
laokhổ.Vìvậy,cầnphảixemxétthờithế,biếtđợithờicơ,tạothờicơvànắm
bắtthờicơ.
3.Độtphátrọngđiểm
Nhữngnhàqnsựđềubiết,binhlựcbịphântánthìyếu,tậptrungbinhlựcthì
mạnh.Sựthậntrọngtrongthươngtrườngtrongbuổiđầulàtậptrungnguồnvốn,
nhânlực,tàilựcvàđộtphánhữngvàotrọngđiểm,tứclàsảnxuất,kinhdoanh
mộtloạihànghốđặcbiệt,hoặcồạtchiếmlĩnhmộtvùngcủathịtrườngrộng
lớn.
Vídụ:MộtsốhãngởTâyBanNhavừatậptrungchếtạođaokiếmrấttinhxảo,
vừaquảngcáo;đaokiếmcủaTâyBanNhabánchạyởhơn80quốcgia.
4.Thậntrọngtừngbước
Coitrọng,thậntrọngthươngchiếnlànênđitừngbướcmột,khơngthamlam,
khơnghiếuthắng.Trênthếgiới,nhiềudoanhnhân,nhiềucơngtikhởinghiệp
bằngsốvốnrấtít,dầndầntíchluỹkinhnghiệmvàvốnliếngmớipháttriển
thànhdoanhnhâncótầmvóc,thànhcơngtilớn,thànhtậpđồnlớn.Theocách
nóicủangườiViệtNamlàmèonhỏbắtchuộtcon.
II.NĂMPHƯƠNGDIỆNCẦNBÀN
A.Giảithích
Cónămphươngdiệnhoặcnămnguntắccầnphảixemxét:Mộtlàđạo,hailà
thiên,balàđịa,bốnlàtướng,nămlàpháp.
(Cố,kinhchidĩngũsự,hiệuchidĩkế,nhitốkìtình:Nhấtviếtđạo,nhịviết
thiên,tamviếtđịa,tứviếttướng,ngũviếtpháp).
B.Phântíchvàứngdụng
Tươngtựviệcchiếntranh,ngườiđứngđầuxínghiệp,doanhnghiệpcầnxemxét
nămcơngviệclà:
1.Đạolàkêugọisựđồngtâmhiệplực,mọingườikhơngsợgiankhổ,quyếttâm
thựchiệnmụctiêucủaxínghiệp,doanhnghiệp.
2.Thiênlàhiểubiếtvềthiênvăn.
3.Địalàamtườngvềđịalí.
4.Tướnglàtuyểnchọnngười.
5.Pháplàcóóctổchứcvàtổchức.
III.ĐẠO
A.Giảithích
Đạo(chínhtrị)làlàmchodânchúngđồngývớingườitrên(nhữngngườicầm
quyền),cóthểsốngchếtvớingườitrênvàkhơngsợnguyhiểm.
(Đạogiả,lệnhdândữthượngđồngýgiảdã,cốkhảdĩdữchitử,khảdĩdữchi
sinh,nhibấtúynguydã).
B.Phântíchvàứngdụng
1.Nhưđãnói,việcthànhlậpmộtxínghiệp,mộtdoanhnghiệphoặcviệcđầutư
vốnđểsảnxuất,kinhdoanhlàmộtvấnđềlớn,quyếtđịnhsựthànhbạisinhtử,
tồnvongcủamộtxínghiệp,doanhnghiệp.
2.Saukhiđãphântíchthấuđáocácvấnđềđầutư,nhữngngườiđứngđầuxí
nghiệphoặcdoanhnghiệpcầnchomọingườitrongxínghiệp,doanhnghiệp
biết.Từđó,trêndướimộtlịng,đồngcamcộngkhổ,quyếttâmcùngthựchiện
quyếtsách,mụctiêucủaxínghiệp,doanhnghiệp,tứclàđạo.
IV.THIÊN
A.Giảithích
Thiênlàthiênthời,quansát,dựđốnkhítượnggồmxemsựbiếnđổicủakhí
hậuthờitiết(âm,dương),lạnhnắng(gió,mưa,tuyết,mây,sươngmù,trờiquang
hayâmu),từđómớicóthểhànhqn,tácchiến,bàybinhbốtrận.
(Thiêngiả,âmdương,hànthử,thờichếdã).
B.Phântíchvàứngdụng
1.Khítượng,khíhậuvàthờitiếtảnhhưởngđếnsinhhoạt,hoạtđộngcủacon
người,ảnhhưởngđếnviệcsảnxuấtkinhdoanhcủaxínghiệp,doanhnghiệpvà
nhiềungànhnghềnhưnơngnghiệp,ngưnghiệp,kiếntrúc,vậnchuyển,dulịch,
dịchvụ,nhàhàngănuống.
Vídụ:Mùanắngngườitathườngmặcáomỏng,mùalạnhmặcáoấm;trời
nắngđộimũ,nón,trờimưathìchedù,mặcáomưa.
Mùanắngnóngngườitathíchănnhữngthựcphẩmcótínhmát,mùalạnhngười
tathíchănnhữngthựcphẩmcótínhấmnóng.
Hoặcnhữngdựbáothờitiếttrênbiểnnhưsóngthần,mưabão,bãotuyếtchính
xácsẽgiúpchocácdoanhnghiệpvàdânchúngtránhđượcthiệthạivềngườivà
của.
Vìvậy,nhữngngườiđứngđầuxínghiệp,doanhnghiệpkhơngthểkhơngam
hiểuítnhiềuvềthiênvănhọc,khíhậuhọc,thườngxuntheodõivềdựđốn
khítượng,từđódựđốnkhíhậuchínhxác,ứngdụngvàotrongsảnxuất,kinh
doanh.
2.Thiêncũngcónghĩalànhữngthờiđiểm,nhữngngàylễhộitruyềnthốngcủa
dântộchoặcquốctế,phảinắmbắtnhữngcơhộicủathờiđiểmđểtiêuthụsản
phẩm.
Vídụ:Mộtnămnọ,cáchiệubánhởPhúcKiến,QuảngĐơng,nghetintứcthị
trườngHươngCảngrấthútbánhtrungthuvàgiácao,lậptứcsảnxuấtvàđóng
hàngchởđếnHươngCảng.Lúctàucậpbến,cácđạilíbánhtrungthukhơngai
nhậnhàng.Thìra,tếttrungthuđãquatrướcđóhaingày.Bánhtrungthuchỉcịn
việcbántheokiểucânkí(kg)vàđổđi!
3.ĐàoChuCơng,mộtthươnggiathànhcơngởthờiXnThu,đưarangun
tắckinhdoanh:Mùahạmuada(làmáolơng),mùađơngmualụa(mỏng),khơ
ráothìmuathuyền(đóngthuyền),mùanướcthìmuaxe(đóngxe).
Mùađơnglạnhngườitamặcáoấm,áodanênphảichuẩnbịtừmùahạđểmùa
đơngđưarathịtrường;mùahạnóng,ngườitamặcáomát,nênphảichuẩnbị
lụa(mát),áomátđểmùahạcóbánchokháchhàng;tươngtựviệcmuathuyền,
đóngthuyền,muaxe,đóngxe.
Nóicáchkhác,thươngnhânthườngtiênđốnthịtrường,chuẩnbịtrướcnhững
nhucầucủathịtrường,làmộttrongnhữngnguntắckinhdoanh.
4.Thiêncịncónghĩalàthiênvận,liênquanđếncácmơnhọcnhưphongthuỷ,
tửvi,báttự…ứngdụngvàoviệckiếntrúc(xâydựngcơsở,nhàxưởng),khai
trương.
V.ĐỊA
A.Giảithích
Địatứclàquansát,xemxétđịahìnhcủanơiđóngqnhaynơigiaochiến,gồm
xahaygần,lànơihiểmtrởhaybằngphẳng,rộnghayhẹp,cóthểdùnglàmnơi
phịngthủ,tửthủ,tửđịa,haylànơicóthểđàothốtkhiyếuthế,sinhđịa.
(Địagiả,caohạviễncận,hiểmdị,quảnghiệp,tửsinhdã).
B.Phântíchvàứngdụng
1.TụcngữTrungHoacócâu:Mộtngườigiữải,vạnngườikhóqua,qnít
nhưngtrấngiữnơicólợithếvềđịahìnhcóthểkhốngchếhoặcchiếnthắngđược
qnđịch.
Binhpháprấtcoitrọngđịahình,địahìnhquyếtđịnhthànhbạicủacủaviệchành
qn,tácchiếnvàgiaochiến.
2.Địahìnhảnhhưởngtrựctiếpđếnviệcsảnxuấtkinhdoanhcủaxínghiệpvà
doanhnghiệp,ngườiđứngđầudoanhnghiệp,xínghiệpcầnphảixemxét:Vịtrí
củaxínghiệp,doanhnghiệpcóthuậnlợichoviệcsảnxuất,kinhdoanhhay
khơng?Mặtbằngsảnxuấtrộnghayhẹp,khochứangunliệusảnphẩmcóbị
ảnhhưởngmưalụt,nắnggió,cógầnnơibịbắtlửahaykhơng?Giaothơngtiện
lợihaykhơngtiệnlợi?Vậnchuyểnngunvậtliệuhoặcphânphốisảnphẩm
gầnhayxa?Chiphívậnchuyểnchiếmtỉlệbaonhiêutronggiáthành?
3.ỞÂu-Mĩcácnhàkinhdoanhchorằng,địađiểmtốtlàxínghiệptốt,cónghĩa
làđịalợisẽlàmchodoanhnghiệplàmănphátđạt.Chẳnghạn,cáctrungtâm
kinhtếlớntrênthếgiớithườngthuhútđượccácnhàđầutưhoặckháchdulịch
nướcngồi;cácthươngđiếmhoặccácngânhàngthườngđặtcơsởkinhdoanh
ởnhữngconđườnglớnbnbánnáonhiệt,ởgầnnhữngbãiđậuxelưuthơng
tiệnlợi.
Vídụ:SiliconValley;Siliconchỉcáchngànhcơngnghiệpliênquanđếncơng
nghệbándẫnvàcơngnghệvitínhtrongvùng;chữValley(thunglũng)ámchỉ
đếnthunglũngSantaClara,nằmởcựcNamcủavịnhSanFrancisco.
CáitênSiliconValleycóthểđượcápdụngđểchỉcácvùnglâncậnnằmởhai
bênvịnhSanFrancisco;tạiđó,nhiềungànhcơngnghiệpđượcpháttriểnmột
cáchnhanhchóng.
Vềđịalí,nếpgấpcủabềmặttráiđấttạonênSiliconValley.
SiliconValleylàcáitênđượcnhàbáoDonHoeflerđặtchovàonăm1971.Ơng
lấynólàmtiêuđềcholoạtcácbàibáocủamình,gọitênlàSiliconValleyUSA,
đăngtrongsốbáothươngmạihằngtuầnElectronicNews,khởiđầupháthành
vàongày11tháng1năm1971.
Trongrấtnhiềunămgiữahaithậpniên1970vàthậpniên1980,cácnhàbáo
thườngnhắcđếnnóvớicáitênSiliconValley.
Đâylàcáitênngườitadùngtrướckhinótrởthànhmộtcáitênthơngdụngtrong
nềnvănhốcủaHoaKì.
Theocácnhànghiêncứu,khíhậunơinàybốnmùaơnhồ(thiênthời),đường
giaothơngthuậnlợi(địalợi)vàSiliconValeycóhàngtrămbácsĩgiỏi(nhân
hồ).
VI.TƯỚNG
A.Giảithích
Tướng(tướnglĩnh),xéttướngcóđủcácđứctínhlàtrí,tín,nhân,dũng,nghiêm.
(Tướnggiảtrí,tín,nhân,dũng,nghiêmdã).
B.Phântíchvàứngdụng
1.Mộtnghìnqndễkiếmnhưngmộttướnggiỏikhótìm;tứclàtướngrấtkhó
tìm,tướngquyếtđịnhsựthắngbại,sinhmệnhcảmộtđộiqn.
NgơKhởithìchorằng,trămvạnhùngbinhđềudựavàotướng,gọilàkhícơ;
tướngđemlạikhíthế,uylựcchođạoqn.
Ngườiđứngđầuxínghiệp,doanhnghiệpquyếtđịnhsựthắngbạicủacủaxí
nghiệp,doanhnghiệp;đơikhingườiđứngđầuđemlạiuytín,uylựcchoxí
nghiệp,doanhnghiệp.
2.Nămtiêuchuẩncủangườilàmtướnghoặcdùngđểchọntướng,hoặccửngười
đứngđầuxínghiệp,doanhnghiệplà:trí,tín,nhân,dũng,nghiêm.
TàoTháogọilànămđứctínhcủangườilàmtướng(Tướnggiả,ngũđứclược
dã),cósáchgọilàvõđức.
3.NhàthơĐỗMục,đờiĐường,quanniệmngườitrílàngườicơquyền,biết
biếnthơng.
ChữTrungHoaphânbiệttrívàtri:trícóbộnhậtcịntrikhơngcóbộnhật;trí
làsựvậndụngcáilực,cáithắng,cáilinhhoạtcủatri.
TrongthiênCửubiến,TơnTửviết:Tướngmàthơngcáilợicủacửubiến(trí)là
biết(tri)dùngbinh.
Ơngcịnnhấnmạnh:Trílàsựsuynghĩ,tìmrađượcđiềulợi,cáilợi,trongcái
phứctạp.
Ngườiđứngđầuxínghiệp,doanhnghiệpphảibiếtvậndụngcáilực,cáithắng
(thắngbệnhsáchvở,nhữngkiếnthứcđãhọc),cáilinhhoạtcủatri(nhữngkiến
thứcđãhọcđược);biếtcơquyền,biếnthơng(quyềnbiến);suynghĩvàbiếttìm
ranhữngcáilợichoxínghiệp,doanhnghiệp.
4.Dũngchínhlàsựquyếtđốn,khơngdodự;trongthươngtrườnglúcthừa
thắngthìquyếtchiếnquyếtthắng.
Chúngtathườngnói,trídũngsongtồn,vìcóđạitrímớicómưuvàcóđạidũng
;cáiđạidũngđemđếnthắnglợi.
Vídụ:GiaCátLượng(Tamquốcchí)dùngkếkhơngthànhđểlừaTrọngĐạt,là
vừacótrí,cómưu,códũng.
Dũngkhơngcótrílàhữudũngvơmưu,làcáidũngcủakẻthấtphu,hoặctrí
khơngđủmàgiươnggiươngtựđắc,gọilàtiểudũng;hữudũngvơmưu,tiểu
dũng,đólàcáidũnggieomầmtaihoạ.
Mộtnhàquảnlíkinhdoanhchorằng:Dũngcảmthìchỉchếtmộtlần,khiếp
nhượcthìchếtcảnghìnlần;trongthươngtrườngcạnhtranh,nắmbắtthờicơ,
thấycólợithìquyếtđốn,quyếtchiến,quyếtthắnglàngườicótrí,cómưuvàcó
dũng.
Nếudodự,thiếuquyếtđốn,làngườicótrí,cómưunhưngkhơngcódũng,xí
nghiệp,doanhnghiệpcứèouột,chếtđisốnglại,khơngpháttriểnđược.
Ngượclại,thờicơchưađến,khơngrõlợihayhạimàxuấtđầulộdiện,quyết
chiếnthìthấtbại,làngườihữudũngvơmưuhoặctiểudũng.
5.Cácnhànghiêncứubinhphápchorằng,NgơKhởidùngbinhthườngthắng
lợilàthườnghànhđộngtheochữtín.
CịnmộtdoanhnhânNhậtBảnchorằng:Làmănchânchínhvàtínnhiệmlẫn
nhau,làconđườngthànhcơng.
Đốivớimộtxínghiệp,doanhnghiệpchữtíncựckìquantrọng,đượcthểhiệnở
nhiềuphươngdiện:lờinói,hànhđộng,chếđộ,nguntắc,thưởngphạt,kỉluật.
Ngườitacũngthườngnói,mộtsựkhơngtín,thìvạnsựkhơngtin;thuộccấp,
nhânviênkhơngtinnhữngngườiđứngđầu,ngườinàykhơngtinngườikia,
trongnộibộkhơngtinnhau,đốitáckhơngtinvàoxínghiệp,doanhnghiệp,
kháchhàngkhơngtintưởngsảnphẩm,hànghố,đólànguycơcủaxínghiệp,
doanhnghiệp.
6.ChữnhâncủaTrungHoalàchữhộiý,gồmnhân(người)vànhị(hai),tứclà
ngườinàyquantâmđếnngườithứhai,hoặcmuốntồntạitrênthếgiớinàyít
nhấtlàphảicóhaingười.
Vídụ:NhàsửhọcnổitiếngTrungHoalàTưMãThiên,khenTửSảnlàngười
nhânái.Vìtrongbanămsửasang,TửSảnđãlàmchođấtnướcthịnhtrị,đêm
ngườitakhơngcầnđóngcửa(vìkhơngcótrộmcắp);ngàyởngồiđường
khơngainhặtcủarơi(vìkhơngcókẻthamlam).
NgơKhởilàmtướng,ănmặcnhưbinhsĩ,cùngnằmgiườngvớibinhsĩ;qn
chưaănthìơngtachưaăn,qnchưangủthìơngtachưangủ;qnbịung
nhọt,ơngtađưamiệnghútmủchoqn,khiếnqnđộihếtlịngchiếnđấu.
KhổngTửchorằng:Việcgìmìnhkhơngmuốn,đừnglàmchongườikhác,đólà
nhân(Kỉsởbấtdục,vậtthiưnhân).
Suyra,ngườichủxínghiệp,doanhnghiệp,phảilàmchoxínghiệp,doanh
nghiệpsungtúc,mọingườinoấm;chămsóccấpdướivànhânviênvớitấtcả
lịngnhânái;nhữnggìmìnhkhơngmuốnthìđừnglàmvớithuộccấpvànhân
viên.
Cácxínghiệp,doanhnghiệpởTrungHoa,NhậtBản,thườnglấychữnhânvà
chữtínlàmthươnghiệulàmuốnđềcaolịngnhânáivàsựtínnhiệm,vídụ:A
Nhân,ATín.
7.Nghiêmlànghiêmminhtrongthưởngphạtvàtrongkỉluật;nghiêmlàmột
trongnhữngtốchấtcủatướng,củangườiđứngđầuxínghiệp,doanhnghiệp.
Bảnthânchủxínghiệp,doanhnghiệpphảitntheoluậtpháp,tựkhépmình
vàokỉluật,thiếtlậpkỉluật,tổchứccơngviệchợplí(cũnglànghiêm);giáodục
chocấpdướitntheokỉluật,thưởngphạttheonhữngđiềuđãquyđịnhhoặc
địnhcơngvàtộimộtcáchnghiêmminh.
8.Nóichung,trí,dũng,tín,nhân,nghiêmlànămđứctínhcủangườiđứngđầuxí
nghiệp,doanhnghiệp,cịngọilàđạolàmtướnghoặcđạocủangườilãnhđạo
hoặcnhữngtiêuchuẩndùngđểchọnngười,tuyểnngười;ngườixưagọituyển
ngườihiền,tínnhiệmngườitàinăng(tuyểnhiềnnhiệmnăng).
Vídụ:Cónhànghiêncứuchorằng,LưuBị(TamQuốc)thànhcơngtrongviệc
chiabathiênhạlànhờbốnưuđiểmhoặcbốnkhảnăng:Khơngtráchngười
khácmàtựtrách(kiếnthức,tàinăng)củamìnhchưađầyđủ;Quansátvàbiếtsở
trườngcủangườikhác(cáctướng);Lấysởtrườngcủangườikhácbổkhuyết
vàonhữngđiềuchưađầyđủcủamình;Dùngsởtrườngcủacáctướngmộtcách
hợplí.
Đâylàbàihọcbổíchchonhữngngườiđứngđầuxínghiệp,doanhnghiệp.
VII.PHÁP
A.Giảithích