Nâng cao chất lượng tiến hành công tác tư tưởng cho chiến sĩ mới tại Trường quân sự Quân đoàn 3 hiện nay

MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết
Ngay từ rất sớm trong lịch sử quân sự, vấn đề trạng thái tâm lý, tư tưởng
của người chiến sĩ đã được các nhà quân sự đặc biệt quan tâm nghiên cứu, coi nó
là yếu tố quyết định hàng đầu tới chiến thắng của mỗi bên tham chiến, Lênin đã
từng khẳng định: “Trong chiến tranh rốt cục chiến thắng của mỗi bên tham chiến
đều phụ thuộc vào trạnh thái tâm lý của quần chúng đang đổ máu trên chiến
trường”. Do vậy trong tiến hành xây dựng quân đội, việc tiến hành công tác tư
tưởng là một vấn đề giữ vị trí quyết định đối với sức mạnh chiến đấu của qn đội.
Cơng tác tư tưởng có vai trị đặc biệt quan trọng đối với q trình xây dựng
chiến đấu, trưởng thành và chiến thắng của Quân đội nhân dân Việt Nam. Lịch sử
hào hùng của Quân đội Nhân dân Việt Nam đã chứng minh, Công tác tư tưởng
góp phần trực tiếp xây dựng tinh thần, con người, quân đội vững mạnh, bảo đảm
cho quân đội nhân dân Việt Nam luôn là lực lượng tuyệt đối trung thành với Đảng,
với Tổ quốc và nhân dân, kiên định với lập trường giai cấp, lý tưởng cộng sản, lực
lượng nòng cốt trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ
nghĩa
Trong sự nghiệp xây dựng Quân đội nhân dân Việt Nam trong thời kì mới,
huấn luyện chiến sĩ mới được coi là một loại hình của HLCĐ, có vai trị đặc biệt
quan trọng trong việc hình thành nhân cách phẩm chất năng lực của người Quân
nhân cách mạng , giúp cho CSM tiếp cận và lĩnh hội tri thức quân sự, xây dựng
bản lĩnh, tâm lý chiến đấu vững vàng, những phẩm chất chính trị,đạo đức lối
sống, thể lực tinh thần, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ huấn luyện chiến đấu. Quá
trình huấn luyện CSM, chịu sự tác động của nhiều yếu tố trong đó có hoạt động
CTTT. Do đó, tiến hành CTTT là một trong những vấn đề có tính ngun tắc, là
cơ sở quan trọng để hoàn thành thắng lợi nhiệm vụ HLCSM
Trường Quân sự Quân đoàn 3 Trường Quân sự Quân đồn 3, tiền thân là
Trường Qn chính Mặt trận B3, được thành lập ngày 20-8-1966. Hiện nay, Nhà
trường được Bộ Tư lệnh Quân đoàn giao nhiệm vụ chủ yếu là đào tạo sĩ quan dự bị,
hạ sĩ quan, nhân viên chuyên môn kỹ thuật, bồi dưỡng hỏa lực và tổ chức giáo dục

quốc phòng và an ninh cho sinh viên các trường đại học, cao đẳng trên địa bàn và
huấn luyện CSM nhập ngũ năm 2020. Đặc biệt do đặc điểm CSM tại Trường Quân
sự Quân đoàn 3 đều xuất thân từ các tỉnh thuộc địa bàn Quân khu 5 với, nhiều đồng
chí là người dân tộc thiểu số do đó đặt ra đặt ra yêu cầu cao cho CB, CS của Nhà
trường đối với việc nâng cao bản lĩnh chính trị, lập trường giai cấp, niềm tự hào về
truyền thống của dân tộc, quân đội, lòng trung thành tuyệt đối với Đảng, Tổ quốc và
nhân dân, không ngừng tu dưỡng phẩm chất đạo đức, năng lực trình độ, kĩ chiến
thuật, khả năng làm chủ vũ khí trang bị. Đứng trước yêu cầu nhiệm vụ quan trọng
đó, những năm qua, Đảng ủy, Ban giám hiệu, các cấp ủy đảng, người chỉ huy, đội
ngũ cán bộ chính trị các cấp ở Trường Quân sự Quân đoàn 3 thường xuyên quan
tâm tới nâng cao chất lượng CTTT cho các đối tượng trong toàn Nhà Trường, đặc
biệt là đối với đối tượng CSM, do đó kết quả huấn luyện CSM qua các năm có
3


nhiều chuyển biến tích cực, bản lĩnh chính trị, năng lực trình độ, của bộ đội khơng
ngừng được xây dựng, củng cố và phát triển. Tuy nhiên, đứng trước yêu cầu, nhiệm
vụ của Quân đội nói chung và Nhà trường nói riêng có bước phát triển mới, bên
cạnh đó là những tác động tiêu cực của mặt trái xã hội, các thế lực thù địch ra sức
chống phá Quân đội đặc biệt là trên lĩnh vực tư tưởng, với những âm mưu thủ đoạn
Diễn biến hịa bình, âm mưu phi chính trị hóa qn đội thực trạng đó tiếp tục đặt ra
những yêu cầu mới về CTTT trong huấn luyện đối tượng CSM ở Trường Quân sự
Quân đoàn 3, đặc biệt khả năng nhạy bén, linh hoạt trong tiến hành nắm và giải
quyết các tình huống CTTT nảy sinh trong q trình HLCSM. Trong khi đó, hiện
nay nội dung, phương pháp, hình thức tiến hành CTTT địi hỏi cần phải thường
xuyên được cập nhập, thay đổi cho phù hợp với tình hình thực tiễn, yêu cầu nhiệm vụ
và đặc điểm đối tượng CSM. Vì vậy, nâng cao chất lượng tiến hành CTTT trong
HLCSM có ý nghĩa đặc biệt quan trọng quan trọng, là vấn đề cấp thiết đặt ra đối với
các tổ chức, lực lượng ở Trường Quân sự Quân đồn 3.
Xuất phát từ những lý do trên tơi lựa chọn khóa luận : “Nâng cao chất

lượng cơng tác tư tưởng trong huấn luyện chiến sĩ mới ở Trường Quân sự
Quân đoàn 3 hiện nay” làm đề tài nghiên cứu có tính cấp thiết cả về lý luận và
thực tiễn.
2. Tình hình nghiên cứu có liên quan
Trong những năm qua, vấn đề nâng cao chất lượng CTTT nói chung,
CTTT trong Quân đội nhân dân Việt Nam nói riêng là vấn đề lớn, rất quan trọng
và cần thiết, luôn được sự quan tâm, nghiên cứu của lãnh đạo, chỉ huy các cấp,
các nhà khoa học trong và ngồi nước, có nhiều tác giả đề cập vấn đề này từ
nhiều góc độ khác nhau tiêu biểu như:
* Các cơng trình nghiên cứu ở trong nước về CTTT và CTTT trong quân
đội có các cơng trình sau:
Trần Thị Mai (2010), Cơng tác tư tưởng và vấn đề đào tạo cán bộ làm
công tác tư tưởng, Nxb CTQG, Hà Nội.
Học viện Chính trị - Hành chính quốc gia Hồ Chí Minh (2010), Đảng lãnh
đạo CTTT trong tình hình mới, Nxb Chính trị quốc gia do TS Nguyễn Danh Tiên
(Chủ biên) đã làm rõ các vấn đề về tình hình, yêu cầu mới đối với CTTT và sự
lãnh đạo của Đảng trên lĩnh vực tư tưởng; quá trình Đảng lãnh đạo CTTT trong
thời kỳ đổi mới; phương hướng, nhiệm vụ và giải pháp nâng cao sự lãnh đạo của
Đảng đối với CTTT trong tình hình hiện nay.
Học viện Chính trị (2010), Đổi mới nội dung, phương thức công tác tư
tưởng trong Quân đội nhân dân Việt Nam thời kỳ mới do Thiếu tướng, PGS, TS
Trương Thành Trung làm chủ nhiệm đề tài cấp Bộ. Đề tài nhấn mạnh quản lý
chặt chẽ và xử lý, giải quyết triệt để mọi tình huống tư tưởng và CTTT trong đơn
vị quân đội là nội dung hết sức quan trọng của CTTT, phản ánh chức năng,
nhiệm vụ, mục tiêu cơ bản của CTTT của Đảng trong quân đội. Nội dung này
địi hỏi CTTT trong qn đội phải ln chủ động, nhạy bén, đi trước, thường
xuyên, sâu sát, nắm chắc và quản lý chặt chẽ mọi diễn biến tư tưởng của bộ đội,
4

trên cơ sở đó, chủ động dự báo sự phát triển của tình hình tư tưởng, nhiệm vụ
cơng tác tư tưởng trong từng tình huống. Kịp thời có biện pháp giáo dục, định
hướng tư tưởng, kết hợp chặt chẽ CTTT với công tác tổ chức nhằm giải quyết
mọi diễn biến tư tưởng của bộ đội. Đây là đề tài có phạm vi nghiên cứu toàn diện
trên các nội dung và phương pháp CTTT trong Quân đội nhân dân Việt Nam.
Nguyễn Thanh Tuấn (2010), Công tác tư tưởng trong quân đội trước
tình hình mới, Tạp chí Quốc phịng tồn dân, số 02/2010. Tác giả đã khẳng
định công tác tư tưởng trong quân đội thường xuyên được đổi mới và không
ngừng nâng cao chất lượng, hiệu quả. Những kết quả đó, góp phần tăng cường
trận địa tư tưởng của Đảng trong quân đội, tuyệt đại đa số CB, CS trung thành
với Đảng, Tổ quốc và nhân dân, nhận thức tốt nhiệm vụ của qn đội và đơn
vị, có bản lĩnh chính trị vững vàng, có ý thức trách nhiệm, tự lực, tự cường,
chủ động, sáng tạo, đoàn kết thống nhất, sẵn sàng nhận và hoàn thành nhiệm
vụ. Tuy nhiên, trước yêu cầu mới nhiệm vụ càng nặng nề đối với chủ thể tiến
hành công tác tư tưởng trong quân đội. Đặc biệt vai trị cấp ủy đảng các cấp,
cơ quan chính trị và đội ngũ chính ủy, chính trị viên.
Mai Quang Phấn (2014), Tăng cường công tác tư tưởng trong Quân đội
nhân dân Việt Nam, tác giả khẳng định vai trò quan trọng của công tác tư tưởng
trong xây dựng, trưởng thành và chiến thắng của quân đội. Trong giai đoạn hiện
nay càng đặt ra yêu cầu cao đối với công tác tư tưởng, phải được tiến hành một
cách thường xuyên, liên tục với những nội dung, biện pháp phù hợp nhằm định
hướng tư tưởng bộ đội, bảo đảm phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống và nhân
cách quân nhân, giữ vững và phát huy bản chất truyền thống “Bộ đội Cụ Hồ”,
góp phần xây dựng tổ chức đảng trong sạch vững mạnh, cơ quan, đơn vị vững
mạnh toàn diện, hoàn thành tốt nhiệm vụ mà Đảng giao cho. Đồng thời, tác giả
nêu ra những giải pháp cơ bản trong tiến hành công tác tư tưởng. Trước hết, phải
nắm vững đường lối, quan điểm của Đảng, bám sát thực tiễn quân đội trong tiến
hành công tác tư tưởng; nâng cao chất lượng giáo dục chính trị, thường xun
đổi mới hình thức, phương pháp phù hợp với từng loại hình đơn vị; thường
xuyên nắm chắc tình hình tư tưởng, đánh giá, phân tích, dự báo và giải quyết tình

hình tư tưởng; đẩy mạnh phong trào thi đua quyết thắng, đồng thời đấu tranh
chống “diễn biến hịa bình”; phát huy sức mạnh các phương tiện, lực lượng trong
tiến hành công tác tư tưởng.
* Nhóm các cơng trình nghiên cứu liên quan đến chất lượng CTĐ, CTCT
trong huấn luyện chiến thuật; HLCSM và công tác tư tưởng trong HLCSM.
Vũ Văn Chuyên (2012), “Nâng cao chất lượng CTĐ, CTCT trong HLCSM ở
đơn vị cơ sở trong quân đội nhân dân Việt Nam”, Nxb QĐND, Hà Nội. Tác giả làm
rõ đặc điểm chiến sĩ mới ở các đơn vị cơ sở trong toàn quân, đồng thời đưa ra yêu
cầu và các giải pháp cơ bản tiến hành CTĐ, CTCT trong HLCSM.
Như vậy, các cơng trình khoa học, tài liệu trên, đã ít nhiều đề cập đến những
nội dung, biện pháp nâng cao chất lượng HLCĐ và CTTT, song mới chỉ đề cập ở
những phạm vi trong quân đội hoặc ở một đơn vị cụ thể. Với CTTT trong HLCSM
5


ở Trường Qn sự Qn đồn 3, thì chưa có cơng trình nào nghiên cứu một cách cụ
thể và hệ thống. Tuy nhiên, những nội dung ở các cơng trình tác giả tổng lược sẽ là
những gợi mở cho quá trình nghiên cứu đề tài khóa luận xác định.
3. Mục tiêu, nôi dung nghiên cứu
* Mục tiêu nghiên cứu đề tài
Trên cơ sở nghiên cứu làm rõ một số vấn đề lý luận và thực tiễn về nâng
cao chất lượng CTTT trong HLCSM TẠI Trường Quân sự Quân đoàn 3, đề tài
đề xuất biện pháp nâng cao chất lượng CTTT trong huấn luyện CSM tại Trường
Quân sự Quân đoàn 3 hiện nay.
* Nội dung nghiên cứu
Làm rõ một số vấn đề về nâng cao chất lượng CTTT trong HLCSM tại
Trường Quân sự Quân đoàn 3
Đánh giá thực trạng nâng cao chất lượng CTTT trong HLCSM tại Trường
Quân sự Quân đoàn 3
Xác định yêu cầu và đề xuất giải pháp nâng cao chất lượng CTTT trong

HLCSM tại Trường Quân sự Quân đoàn 3 hiện nay.
4. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu
* Đối tượng nghiên cứu của đề tài
Nâng cao chất lượng CTTT trong HLCSM ở Trường Quân sự Quân đoàn 3
hiện nay.
* Phạm vi nghiên cứu của đề tài
Tiến hành CTTT trong HLCSM tại Trương Quân sự Quân đoàn 3 hiện
nay. Khảo sát tại Tiểu đoàn 1, Tiểu đoàn 2, Tiểu đồn 3, Cơ quan đào tạo, Cơ
quan chính trị Trường Quân sự quân đoàn 3. Các số liệu được sử dụng từ năm
2015 đến nay.
5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu
* Phương pháp luận:
Đề tài nghiên cứu dựa trên cơ sở phương pháp luận của Chủ nghĩa Mác Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, quan điểm của Đảng Cộng sản Việt
Nam, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc Phịng về CTTT nói chung và cơng tác tư
tưởng trong quân đội nói riêng
* Phương pháp nghiên cứu:
Trên cơ sở phương pháp luận của chủ nghĩa Mác-Lênin, đề tài sử dụng
tổng hợp các phương pháp nghiên cứu khoa học. Trong đó chú trọng sử dụng các
phương pháp lơgic - lịch sử, phân tích, so sánh, tổng kết thực tiễn, điều tra xã hội
học và phương pháp chuyên gia.
6. Ýnghĩa khoa học và thực tiễn của vấn đề nghiên cứu
Kết quả nghiên cứu của đề tài góp phần bổ sung lý luận về công tác tư
tưởng trong HLCSM ở Trường Quân sự Quân đoàn 3; đề xuất biện pháp nâng
cao chất lượng tiến hành công tác tư tưởng trong HLCSM ở Trường Quân sự
6


Qn đồn 3, qua đó góp phần đổi mới và nâng cao chất lượng huấn luyện, Sẵn
sàng chiến đấu tại Trường Qn sự Qn đồn 3. Đề tài có thể được sử dụng làm
tài liệu tham khảo cho đội ngũ cán bộ chính trị tiến hành CTTT trong q trình

HLCSM ở Trường quân sự Quân đoàn 3
7. Kết cấu
Đề tài gồm: Mở đầu, 2 chương (… tiết ), kết luận, danh mục tài liệu tham
khảo và phụ lục,.

7


Chương 1
MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ NÂNG CAO CHẤT
LƯỢNG CÔNG TÁC TƯ TƯỞNG TRONG HUẤN LUYỆN CHIẾN SĨ MỚI Ở
TRƯỜNG QUÂN SỰ QUÂN ĐOÀN 3

1.1. Một số vấn đề lý luận về nâng cao chất lượng công tác tư tưởng
trong huấn luyện chiến sĩ mới ở Trường Quân sự Quân đoàn 3.
1.1.1. Huấn luyện chiến sĩ mới và chất lượng công tác tư tưởng trong
huấn luyện chiến sĩ mới ở Trường Quân sự Quân đoàn 3
* Khái quát về Trường Quân sự Quân đoàn 3
Trường Quân sự Quân đoàn 3, tiền thân là Trường Quân chính Mặt trận
B3, được thành lập ngày 20-8-1966. Trải qua 50 năm xây dựng và trưởng thành,
Nhà trường luôn được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng ủy, Bộ Tư lệnh
Mặt trận Tây Nguyên - Quân đoàn 3 và sự đùm bọc của đảng bộ, chính quyền,
nhân dân các địa phương nơi Đơn vị đóng quân và hoạt động thực hiện nhiệm
vụ. Các thế hệ cán bộ, giáo viên, học viên, chiến sĩ, công nhân viên Nhà trường
đã nỗ lực phấn đấu, cống hiến trí tuệ, sức lực và cả xương máu cho sự nghiệp
đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, góp phần xứng đáng vào chiến cơng vang dội của lớp
lớp cán bộ, chiến sĩ Quân đoàn và đồng bào các dân tộc Tây Nguyên trong sự
nghiệp giải phóng dân tộc, bảo vệ Tổ quốc, viết nên truyền thống vẻ vang “Tự
lực, tự cường - Dũng cảm, sáng tạo - Đoàn kết, kỷ luật - Dạy tốt, học tốt”.
Hơn 50 năm trôi qua, với nhiều lần thay đổi, sáp nhập, với 9 lần chuyển

địa điểm đóng quân, cùng các đơn vị thuộc Quân đoàn 3 thực hiện nhiệm vụ, cơ
động trên các chiến trường, đến nay, nhà trường gắn bó với vùng dun hải trên
đất Bình Định. Dù điều kiện cơ sở vật chất cịn nhiều khó khăn, nhưng Nhà
trường ln hướng tới sự chính quy nền nếp, đặc biệt là trong nhiệm vụ giáo dục
đào tạo.
Trong suốt chặng đường hơn 50 năm, với 60 khóa học, Nhà trường đã
đào tạo, bồi dưỡng hơn 85.000 lượt cán bộ, hạ sĩ quan chỉ huy, nhân viên kỹ
thuật cho các đơn vị; giáo dục kiến thức quốc phòng và an ninh cho hơn 75.000
sinh viên các trường đại học, cao đẳng và trung học chuyên nghiệp trên địa bàn.
Hiện nay, Nhà trường được Bộ Tư lệnh Quân đoàn giao nhiệm vụ chủ yếu là đào
tạo sĩ quan dự bị, hạ sĩ quan, chiến sĩ mới, nhân viên chuyên môn kỹ thuật, bồi
dưỡng hỏa lực và tổ chức giáo dục quốc phòng và an ninh cho sinh viên các
trường đại học, cao đẳng trên địa bàn.
Với những thành tích trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, năm 2013, Nhà
trường đã vinh dự được trao tặng danh hiệu cao quý, Anh hùng Lực lượng Vũ
trang Nhân dân.
* Đặc điểm chiến sĩ mới và huấn luyện chiến sĩ mới ở Trường Quân sự
Quân đoàn 3,
Đặc điểm CSM của Trường Quân sự Quân đoàn 3

8


Chiến sĩ mới là những thanh niên có đủ tiêu chuẩn sức khỏe, lý lịch, trình
độ được tuyển chọn vào quân đội theo luật nghĩa vụ quân sự, được huấn luyện
tập trung tại các đơn vị trong toàn quân theo một quy trình huấn luyện thống nhất
do Bộ tổng Tham mưu quy định với thời gian 3 tháng. Theo Luật Nghĩa vụ qn
sự thì “ cơng dân đủ 18 tuổi được gọi nhập ngũ; độ tuổi gọi nhập ngũ từ đủ 18
tuổi đến hết 25 tuổi; công dân được đào tạo trình độ cao đẳng, đại học đã được
tạm hỗn gọi nhập ngũ thì độ tuổi gọi nhập ngũ đến hết 27 tuổi” đây đều là

những cơng dân có đủ sức khỏe, có phẩm chất chính trị tốt, có trình độ văn hóa
đủ tiêu chuẩn thì mới đủ điều kiện gọi tham gia nghĩa vụ quân sự. Từ quan niệm
trên, CSM ở Trường Qn sự Qn đồn 3 có một số đặc điểm cơ bản sau:
Một là, CSM tại Trường Quân sự Quân đoàn 3 đáp ứng đầy đủ tiêu chuẩn
tuyển chọn quân nhân của Bộ Quốc phòng.
CSM tại Trường Qn sự Qn đồn 3 đều là những cơng dân có đủ tiêu
chuẩn về sức khỏe, lai lịch chính trị, đạo đức, văn hóa đã trúng tuyển nghĩa vụ
quân sự và được huấn luyện tại Trường Quân sự Quân đoàn 3 trong đó đại đa số
xuất thân từ học sinh trung học phổ thông. CSM tại Trường Quân sự Quân đồn
3, có tinh thần cầu thị, ham học hỏi, ý thức tổ chức kỉ luật tốt. Trong quá trình
huấn luyện tại đơn vị CSM luôn học tập,rèn luyện, tu dưỡng, tích luỹ để từng
bước hình thành, phát triển và hồn thiện phẩm chất, năng lực của người Quân
nhân cách mạng, đáp ứng yêu cầu của đơn vị và Quân đội.
Hai là, CSM ở Trường quân sự quân đoàn 3 đều trong độ tuổi thanh niên,
tuy nhiên có địa bàn cư trú khơng giống nhau, trình độ, năng lực khơng đồng
đều, đối tượng nhập ngũ tương đối đa dạng.
CSM nhập ngũ năm 2020 tại Trường Qn sự qn đồn 3 có xuất thân từ
các tỉnh thuộc địa bàn Quân khu 5, chủ yếu là Tỉnh Quảng Nam, CSM đều trong
độ tuổi thanh niên từ 18-25, đây là dộ tuổi có nhiều ưu thế về sức khỏe, dộ dẻo
dai, tinh thần ham học hỏi, quyết tâm chinh phục khó khăn, sở thích tìm tìm
khám phá. Tuy nhiên độ tuổi này cũng bộc lộ nhiều hạn chế như: Khả năng tự
chủ kém, làm việc, xử lý tình huống theo cảm tính, khó ép mình vào khn khổ;
trình độ giác ngộ, bản lĩnh chính trị chưa vững vàng, dễ hoang mang dao động,
nhận thức, hiểu biết về các vấn đề chính trị xã hội còn hạn chế, kinh nghiệm
sống chưa nhiều… Đa số chiến sĩ xuất thân là con em nông dân, ở những vùng
nông thôn, nông nghiệp tại các tỉnh Tây Nguyên mang theo nếp nghĩ, tác phong
có nhiều yếu tố chưa phù hợp với tác phong quân nhân, yêu cầu kỷ luật quân đội.
Một bộ phận không nhỏ chiến sĩ là dân tộc ít người, sống ở vùng cao vùng có
điều kiện cịn nhiều khó khăn có trình độ nhận thức, hiểu biết xã hội có phần hạn
chế hơn so với những chiến sĩ khác. Điều này có ảnh hưởng khơng nhỏ và gây

khơng ít khó khăn trong q trình sinh hoạt, giáo dục và rèn luyện tại đơn vị.
Thấy được một số bất cập này đòi hỏi tiến hành CTTT phải có nội dung, hình
thức phù hợp với đối tượng và phải tuỳ đặc điểm, trình độ đối tượng để lựa chọn
phương pháp thích hợp.

9


Ba là, CSM ở Trường Quân sự Quân đoàn 3 lần đầu được tiếp xúc môi
trường quân sự với cường độ huấn luyện cao.
Môi trường quân sự là môi trường đặc thù, với cường độ hoạt động, huấn
luyện cao cả về thể lực và tinh thần, bên cạnh đó CSM phải chấp hành nghiêm
điều lệnh, điều lệ, chế độ quy định của Quân đội và đơn vị. Cho nên, khi mới
nhập ngũ cơ bản CSM đều tỏ ra lúng túng, dễ vi phạm trong thời gian đầu và
thông thường các lỗi vi phạm thường xuất phát từ việc không nắm chắc các chế
độ, quy định. Đây được coi là đặc điểm chung của CSM ở tất cả các đơn vị trong
toàn quân bao gồm cả CSM tại Trường Quân sự Qn đồn 3. Bên cạnh đó,
HLCSM chỉ diễn ra trong thời gian 3 tháng, tuy nhiên phải huấn luyện nhiều nội
dung với cường độ huấn luyện cao trong nhiều điều kiện địa hình, thời tiết phức
tạp như: Huấn luyện chiến thuật, điều lệnh, chính trị, bắn sung, thuốc nổ, lựu đạn
q trình huấn luyện lại ln đặt ra u cầu cao … thời tiết tại địa bàn đóng
quân của Nhà trường nắng nóng quanh năm khắc nghiệt ảnh hưởng lớn tới thể
lực, tâm lý và khả năng chịu đựng của CSM; Vì vậy CSM dễ làm nảy sinh các
suy nghĩ tiêu cực như suy giảm tinh thần ý chí, chán nản, hoang mang dao động
dẫn tới các hành vi vi phạm kỉ luật như đào, bỏ ngũ, các hành vi quá khích,
chống lại mệnh lệnh của cấp trên. Đặc điểm này tác động lớn đến chất lượng
HLCSM của đơn vị. Vì vậy, tiến hành CTTT trong HLCSM cần phải nắm chắc
đặc điểm đối tượng, yêu cầu nhiệm vụ huấn luyện của đơn vị, từ đó kịp thời giải
quyết các vướng mắc trong quá trình huấn luyện sinh hoạt, học tập, loại bỏ tư
tưởng hoang mang dao động, ngại khó khăn, gian khổ khơi dậy được tinh thần ý

chí quyết tâm hoàn thành nhiệm vụ cho CSM
* Quan niệm về CTTT trong HLCSM của Trường qn sự qn đồn
3
Cơng tác tư tưởng của Đảng nhằm hình thành, phát triển, truyền bá hệ tư
tưởng XHCN thành hệ tư tưởng chi phối, thống trị đời sống tinh thần xã hội,
truyền bá cương lĩnh, đường lối, chính sách của Đảng trong xã hội, cổ vũ động
viên mọi người hành động chủ động, tích cực, sáng tạo vì mục tiêu, lý tưởng
XHCN, đấu tranh chống lại những luận điểm sai trái phản động, bảo vệ chủ
nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, quan điểm của Đảng, giữ
gìn và phát huy bản sắc văn hố dân tộc...
Cơng tác tư tưởng trong Qn đội nhân dân Việt Nam là một bộ phận
CTTT của Đảng Cộng sản Việt Nam, một mặt hoạt động cơ bản của CTĐ,CTCT
trong Quân đội nhân dân Việt Nam, trực tiếp bồi dưỡng nâng cao nhận thức
chính trị, tư tưởng, văn hoá, đạo đức cách mạng, phát triển đời sống tinh thần của
CB, CS phù hợp với yêu cầu nhiệm vụ cách mạng, nhiệm vụ quân đội, đấu tranh
có hiệu quả trên mặt trận tư tưởng, lý luận, văn hoá, chống mọi âm mưu, thủ
đoạn phá hoại của các thế lực thù địch, góp phần giữ vững trận địa tư tưởng của
Đảng trong Quân đội nhân dân Việt Nam.
Công tác tư tưởng trong Quân đội nhân dân Việt Nam đặt dưới sự lãnh
đạo của các cấp uỷ đảng, sự điều hành của người chỉ huy, (chính uỷ, CTV), sự
10


hướng dẫn của cơ quan chính trị, kết hợp chặt chẽ với các mặt công tác khác
trong đơn vị như công tác quân sự, hậu cần - kỹ thuật. Phối hợp với các cơ
quan, đoàn thể, nhân dân ở địa phương, phát huy các phương tiện thông tin đại
chúng ở Trung ương và địa phương.
Huấn luyện là “giảng dạy và hướng dẫn một số kỹ năng, chuyên mục nhất
định” [22; tr.850], Chủ tịch Hồ Chí Minh cho rằng: “Phải huấn và luyện. Huấn là
dạy dỗ, luyện là rèn giũa cho sạch những vết xấu xa trong đầu óc” [22; tr.359]. Như

vậy có thể thấy rằng: Huấn luyện là hệ thống các biện pháp dạy và luyện của chủ
thể nhằm trang bị cho đối tượng huấn luyện những tri thức, phẩm chất, năng lực,
chuyên môn nghiệp vụ, kỹ năng, kỹ xảo cần thiết theo mục tiêu, yêu cầu đề ra.
Từ cách tiếp cận trên cho thấy, công tác tư tưởng trong HLCSM ở
Trường Quân sự Quân đoàn 3 là hoạt động có mục đích, có tổ chức của các
cấp ủy, tổ chức đảng, cơ quan chính trị, người chính ủy, chính trị viên, chỉ
huy đơn vị, đội ngũ cán bộ, đảng viên, CSM trong Trường qn sự qn đồn
, góp phần trang bị những vấn đề cơ bản nâng cao nhận thức chính trị, bản
lĩnh cho quân nhân làm cơ sở để CSM hoàn thành nhiệm vụ trong thời gian
huấn luyện và phát huy sau khi hoàn thành nghĩa vụ quân sự.
CTTT trong HLCSM ở Trường Quân sự Quân đoàn 3 đặt dưới sự lãnh đạo
chặt chẽ, thống nhất của Đảng uỷ Nhà trường, cấp ủy các đơn vị trực tiếp
HLCSM.
Cơ quan chính trị là cơ quan đảm nhiệm CTĐ, CTCT trong đơn vị, trực
tiếp chỉ đạo, hướng dẫn nội dung, hình thức tạo sự thống nhất hoạt động trong
các đơn vị trong tồn Nhà trường.
Chính ủy, CTV là người chủ trì CTĐ, CTCT ở đơn vị, trực tiếp hướng
dẫn, chỉ đạo, tiến hành và chịu trách nhiệm về chất lượng CTTT ở đơn vị. Chỉ
huy các đơn vị, đội ngũ cán bộ, đảng viên trực tiếp tham gia các hoạt động
CTTT; CSM vừa chủ thể, vừa là đối tượng của CTTT trong HLCSM.
Lực lượng tham gia phong phú, đa dạng gồm các lực lượng, các tổ chức
trong và ngoài Trường quân sự quân đoàn.
Nội dung tiến hành CTTT trong HLCSM phong phú như: Giáo dục chính
trị; tuyên truyền, cổ động; văn hóa quần chúng; phong trào thi đua XHCN và
hoạt động xây dựng mơi trường văn hóa.
Hình thức, biện pháp tiến hành công tác tư tưởng trong HLCSM đa dạng
như: Thông qua sinh hoạt của các tổ chức ở đơn vị; thông qua tổ chức các hoạt
động thực tiễn CTTT; qua gia đình, bạn bè của CSM và địa phương.
* Quan niệm về chất lượng công tác tư tưởng trong huấn luyện chiến
sĩ mới ở Trường quân sự quân đoàn 3.

Hoạt động CTTT nói chung, CTTT trong HLCSM nói riêng là một hiện
tượng chính trị xã hội, một sự việc cụ thể trong một tổ chức cụ thể, nội dung,
hình thức, biện pháp, chủ thể, đối tượng, không gian, thời gian cụ thể. Vì vậy, có
thể hiểu chất lượng CTTT trong HLCSM là cái tạo nên phẩm chất giá trị của

11


hoạt động đó. Vấn đề là ở cái gì tạo nên phẩm chất, giá trị của hoạt động CTTT
trong một nhiệm vụ, một lĩnh vực cụ thể là HLCSM.
Từ cách tiếp cận trên có thể quan niệm: Chất lượng hoạt động CTTT trong
HLCSM ở Trường Quân sự Quân đoàn 3 là tổng hợp giá trị được kết tinh trong
chủ thể, lực lượng tiến hành, các nội dung, hình thức, biện pháp CTTT, thể hiện
ở trình độ nhận thức, động cơ, thái độ, trách nhiệm, năng lực của CSM đáp ứng
mục đích, nội dung HLCSM đặt ra.
Chất lượng CTTT trong HLCSM là kết quả hoạt động tổng hợp của nhiều
yếu tố bao gồm: chủ thể, đối tượng, nội dung, hình thức, phương pháp, phương
tiện, biện pháp tổ chức và việc bảo đảm về cơ sở vật chất, trang bị cho tiến hành
CTTT. Do đó, nâng cao chất lượng CTTT trong HLCSM là sự thúc đẩy và phát
huy tối đa vai trò, hiệu lực của các yếu tố tạo thành chất lượng CTTT đảm bảo
cho tồn bộ các hình thức của CTTT diễn ra chặt chẽ, đồng bộ, ăn khớp, nhịp
nhàng ở tất cả các khâu, các bước, các khoa mục huấn luyện, góp phần nâng cao
chất lượng HLCSM, nâng cao trình độ sẵn sàng chiến đấu và sức mạnh chiến
đấu của đơn vị, bảo đảm cho đơn vị đủ sức hoàn thành mọi nhiệm vụ được giao.
Chất lượng CTTT trong HLCSM phụ thuộc vào các yếu tố: Phẩm chất, năng lực của
chủ thể lãnh đạo, chỉ đạo và tiến hành CTTT (cấp ủy, tổ chức đảng, cơ quan chính tri,
đội ngũ chính ủy, chính trị viên, đội ngũ cán bộ, đảng viên) ở các đơn vị thuộc Nhà
trường; trình độ, nhận thức của cán bộ trực tiếp huấn luyện CSM; thái độ, động cơ,
trách nhiệm của CSM; chất lượng cơ sở, vật chất, trang thiết bị phục vụ CTTT.
1.1.2. Quan niệm và tiêu chí nâng cao chất lượng cơng tác tư tưởng

trong huấn luyện chiến sĩ mới ở Trường Quân sự Quân đoàn 3
* Quan niệm nâng cao chất lượng CTTT trong HLCSM ở Trường Quân sự Quân
đoàn 3
Chất lượng CTTT trong HLCSM ở Trường Quân sự Quân đoàn 3 là kết
quả của nhiều yếu tố như: chủ thể, đối tượng, nội dung, hình thức, biện pháp tổ
chức tiến hành CTTT. Trước nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã
hội chủ nghĩa trong tình hình mới, phương hướng xây dựng Quân đội cách
mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại, yêu cầu xây dựng đơn vị
VMTD, đòi hỏi phải nâng cao chất lượng HLCĐ. Do vậy, CTTT trong HLCSM
phải luôn được đổi mới và nâng cao. Nâng cao chất lượng CTTT trong HLCSM
là quá trình phấn đấu vươn lên không ngừng, không thỏa mãn dừng lại của đơn
vị.
Từ cách tiếp cận trên có thể quan niệm: Nâng cao chất lượng CTTT trong
HLCSM ở Trường Quân sự Quân đoàn 3 là tổng thể các chủ trương, nội dung,
hình thức, phương pháp các chủ thể tác động vào các yếu tố, các khâu, các bước
đưa chất lượng CTTT lên một bước mới, nhằm trang bị những vấn đề cốt lõi
nhất về lý luận chính trị, nhân cách người quân nhân cách mạng làm cơ sở nền
tảng để chiến sĩ mới hoàn thành tốt nhiệm vụ trong thời gian taị ngũ và phát huy
sau khi hoàn thành nghĩa vụ quân sự.

12


Quan niệm trên chỉ ra những vấn đề cơ bản về nâng cao chất lượng CTTT
trong HLCSM ở Trường quân sự qn đồn 3
Mục đích nâng cao chất lượng CTTT là từng bước hình thành thế giới
quan, phương pháp luận khoa học, xây dựng động cơ, trách nhiệm đúng, hình
thành nhân cách người quân nhân cách mạng.
Chủ thể nâng cao chất lượng CTTT trong HLCSM ở Trường Quân sự
Quân đoàn 3 là các cấp uỷ, tổ chức đảng, chính uỷ, CTV, cơ quan chính trị, đội

ngũ cán bộ, đảng viên trong đơn vị. Trong đó, cấp uỷ, tổ chức đảng là chủ thể
lãnh đạo; chính uỷ, CTV, cơ quan chính trị trực tiếp hướng dẫn, quản lý, tổ chức
thực hiện; đội ngũ cán bộ, đảng viên là lực lượng tham gia tiến hành các nội
dung, biện pháp CTTT trong HLCSM ở Trường quân sự Quân đoàn 3
Nội dung: Nâng cao chất lượng CTTT trong HLCSM ở Trường Quân sự
Quân đoàn 3 là nâng cao chất lượng giáo dục chính trị; cơng tác tun truyền, cổ
động; cơng tác văn hóa quần chúng; công tác thi đua xã hội chủ nghĩa và xây
dựng mơi trường văn hóa ở đơn vị.
Hình thức, biện pháp: Nâng cao chất lượng CTTT trong HLCSM ở
Trường Quân sự Qn đồn 3 bao gồm: Thơng qua sinh hoạt các tổ chức trong
đơn vị như tổ chức đoàn, hội đồng quân nhân, tiểu đội, trung đội và đại đội;
thông qua hoạt động thực tiễn huấn luyện, rèn luyện như giảng bài chính trị, các
phong trào của đơn vị; thơng qua sơ, tổng kết, rút kinh nghiệm từng giai đoạn
huấn luyện.
Phương tiện tiến hành CTTT: Sử dụng và phát huy tối đa hiệu quả của các
loại công cụ, phương tiện của đơn vị với kết hợp các phương tiện của đơn vị
bạn , đơn vị kết nghĩa khi tiến hành CTTT.
Mỗi một nội dung, hình thức, biện pháp có vị trí, vai trị khác nhau, cùng
tác động đến đối tượng của CTTT trong HLCSM ở Trường quân sự Quân đoàn
3.Trên cơ sở mục đích của nâng cao chất lượng CTTT trong HLCSM ở Trường
Quân sự Quân đoàn 3 mà xác định nội dung, hình thức CTTT cho phù hợp, tránh
máy móc dập khn, cứng nhắc, ảnh hưởng đến hiệu quả CTTT.
* Tiêu chí đánh giá nâng cao chất lượng cơng tác tư tưởng trong huấn
luyện chiến sĩ mới ở Trường Quân sự Quân đoàn 3
Trên cơ sở quan niệm về chất lượng và biểu hiện của chất lượng CTTT
trong huấn luyện CSM ở Trường Qn sự Qn đồn 3 có thể xác lập hệ thống
tiêu chí cơ bản đánh giá chất lượng CTTT trong HLCSM như sau:
Một là, tiêu chí đánh giá trạng thái tâm lý tư tưởng của CSM ở Trường Qn
sự Qn đồn 3
Đối với tiêu chí này cần đánh giá cụ thể về mức dộ yên tâm công tác, xác

định trách nhiệm đối với nhiệm vụ, thái dộ vững vàng trước mọi tác động, những
khó khăn gian khổ, sẵn sàng nhận và hoàn thành mọi nhiệm vụ đuợc giao
Hai là, tiêu chí đánh giá về nhận thức quan điểm.

13


Thực hành viết nói và làm theo đường lối quan điểm, nghị quyết của Đảng,
chính sách pháp luật cẩu Nhà nước, điều lệnh, điều lệ của Quân đội và các quy định
của đơn vị
Ba là, tiêu chí đánh giá về trách nhiệm công tác
Biểu hiện tinh thần trách nhiệm trong thực hiện tốt chức trách nhiệm vụ,
mức dộ tích cực, chịu khó học tập nâng cao trình độ lý luận, chuyên môn nghiệp
vụ và năng lực công tác, ý thức tham gia các hoạt dộng của đơn vị, sự gương
mẫu tiên phong đi đầu trong các phong trào thi đua hồn thành tốt các nhiệm vụ
đựơc giao
Bốn là, tiêu chí đánh giá về việc chấp hành nghiêm pháp luật Nhà nước,
kỷ luật quân đội và các quy định của đơn vị. Tinh thần đấu tảnh tự phê bình và
phê bình, khiêm tốn học hỏi cầu tiến bộ, xây dựng mối đoàn kết nội bộ, đoàn kết
quân dân; thể hiện phẩm chất đạo đức, lối sống giản dị, trung thực lành mạnh tiết
kiệm.
1.2. Thực trạng và một số kinh nghiệm nâng cao chất lượng công tác
tư tưởng trong huấn luyện chiến sĩ mới ở Trường Quân sự Quân đoàn 3
1.2.1. Thực trạng nâng cao chất lượng công tác tư tưởng trong huấn luyện
chiến sĩ mới ở Trường Quân sự Quân đoàn 3
a) Ưu điểm
Trong những năm qua cấp ủy, chỉ huy, cơ quan chính trị, chính ủy, chính
trị viên các cấp tại Trường Qn sự Qn đồn 3 đã có nhiều cố gắng trong cơng
tác quản lý tình hình tư tưởng ở đơn vị, góp phần rất quan trọng vào việc hoàn
thành nhiệm vụ CTĐ,CTCT; xây dựng đơn vị VMTD. Nhận thức rõ CTTT có ý

nghĩa trực tiếp quyết định đến kết quả quản lý, huấn luyện, giáo dục CSM nói
riêng và xây dựng tổ chức cơ sở đảng trong sạch vững mạnh, cơ quan, đơn vị
vững mạnh tồn diện nói chung. Trong những năm qua, Đảng ủy - Ban giám
hiệu Nhà trường và cấp ủy, chỉ huy các cơ quan, đơn vị đã thường xuyên quán
triệt, cụ thể hóa các nghị quyết, chỉ thị, quy định của Quân ủy Trung ương, Bộ
Quốc phịng về cơng tác giáo dục, quản lý tình hình tư tưởng của CSM, như việc
ra nghị quyết lãnh đạo chuyên đề, các chỉ thị, quy định; hằng năm tổ chức rút
kinh nghiệm về công tác tư tưởng trong quản lý bộ đội, về xây dựng chính quy,
chấp hành pháp luật, kỷ luật và bảo đảm an toàn; kiên quyết xử lý các trường
hợp vi phạm kỷ luật, kịp thời thông tin, thông báo các vụ việc vi phạm kỷ luật
trong toàn quân và trong Quân đoàn, Nhà trường. Các cơ quan, đơn vị, cán bộ,
CSM trong toàn Nhà trường cơ bản đã nhận thức đúng ý nghĩa, tác dụng và sự
cần thiết phải tiến hành CTTT, bản lĩnh chính trị, lập trường tư tưởng, ý thức tự
giác chấp hành pháp luật, kỷ luật được nâng lên. Nhiều đơn vị đã đẩy lùi vi phạm
kỷ luật hằng năm xuống dưới 0,3%, góp phần xây dựng Nhà trường vững mạnh
toàn diện, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ huấn luyện CSM.
Các cơ quan đơn vị trong toàn Nhà trường đã đẩy mạnh cơng tác giáo dục
chính trị, tư tưởng, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của của các tổ chức lực
lượng trong toàn Nhà trường về tiến hành CTTT trong HLCSM. Bên cạnh nghị
14


quyết lãnh đạo thường kỳ, cấp ủy đảng các cấp đã tiến hành xây dựng nghị
quyết chuyên đề đối với nhiệm vụ HLCSM sát với đặc điểm tình hình, đối tượng
huấn luyện, xác định rõ các nội dung lãnh đạo cụ thể có trọng tâm, trọng điểm
trong đó tập trung vào vấn đề như : huấn luyện, xây dựng chính quy, rèn luyện
kỷ luật, xây dựng các thiết chế văn hóa tại đơn vị. Thường xun tiến hành cơng
tác kiểm tra, giám sát việc tổ chức thực hiện nghị quyết lãnh đạo nhiệm vụ
HLCSM của các tổ chức, các cấp chỉ huy trong Nhà trường, phát huy vai trò tiền
phong, gương mẫu đi đầu của các đảng viên trong các đơn vị.

Trước trước khi tiến hành HLCSM, cấp ủy, chỉ huy các cấp đã tiến hành
nghiên cứu đặc điểm tình hình, rà sốt, đánh giá, điều chỉnh, bổ sung, tổ chức
kiện toàn các tổ chức, lực lượng cả về số lượng và chất lượng đáp ứng yêu cầu
nhiệm vụ HLCSM; thường xuyên quan tâm, tạo mọi điều kiện thuận lợi tới các
đơn vị trực tiếp tổ chức HLCSM. Đội ngũ cán bộ cấp phân đội đặc biệt là đội
ngũ cán bộ chính trị thường xuyên được bồi dưỡng, củng cố kiến thức, nâng cao
trình độ mọi mặt đáp ứng cho yêu cầu nhiệm vụ huấn luyện chiến đấu nói chung
và HLCSM nói riêng, cấp ủy viên các cấp đặc biệt ở cấp Đại đội, Tiểu đoàn đã
chủ động nghiên cứu nắm chắc đặc điểm tình hình, đề xuất các biện pháp lãnh
đạo, chỉ đạo tiến hành các hoạt động CTĐ, CTCT nói chung và tiến hành CTTT
trong HLCSM nói riêng, chủ động nắm bắt, giải quyết các vấn đề tư tưởng nảy
sinh trong HLCSM, đặc biệt là đối với những cá nhân có nhận thức, biểu hiện tư
tưởng lệch lạc, hoang mang, dao động, thường xuyên vi phạm kỉ luật, quy định
của Nhà trường, đơn vị, không để những cá nhân chấp hành không tốt ảnh hưởng
xấu tới chất lượng HLCSM.
Trong hoạt động huấn luyện chiến đấu nói chung và HLCSM nói riêng,
Cơ quan chính trị Nhà trường đã thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ là cơ quan
tham mưu, giúp việc cho đảng ủy Ban giám hiệu Nhà trường tiến hành chỉ đạo,
kiểm tra, các đơn vị tiến hành các hoạt động CTTT trong HLCSM, chỉ đạo các
Tiểu đoàn huấn luyện tân binh tiến hành tốt các hoạt động giáo dục, định hướng,
quản lý, và giải quyết tư tưởng CSM một cách thường xuyên, kịp thời những vấn
đề nảy sinh, những mặt yếu, khâu yếu trong quá trình tiến hành CTTT của đơn
vị,từ đó kịp thời báo cáo Đảng ủy, Ban giám hiệu Nhà trường, đồng thời giúp đỡ
các đơn vị kịp thời khắc phục những khâu yếu mặt yếu, qua đó góp phần nâng
cao chất lượng CTTT tại các Tiểu đoàn làm nhiệm vụ huấn luyện tân binh. Trong
q trình HLCSM, cơ quan chính trị Nhà trường đã tổ chức hướng dẫn, triển
khai thực hiện chặt chẽ, khoa học kế hoạch, nội dung, chương trình HLCSM,
thống nhất hệ thống sổ sách thống kê huấn luyện, đăng ký theo dõi quân số huấn
luyện và kết quả học tập, kiểm tra các nội dung của CSM, tiến trình biểu huấn
luyện; đôn đốc, kiểm tra các đơn vị tiến hành nghiêm túc hoạt động thơng qua

giáo án huấn luyện.
Cơ quan chính trị Nhà trường, đặc biệt là Ban tuyên huấn, đội ngũ Chính
trị viên Tiểu đồn đã chỉ đạo các Đại đội, thường xuyên tổ chức các hoạt động,
giáo dục truyền thống cho CSM nhằm xây dựng niềm tự hào, tinh thần trách
15


nhiệm cho CSM khi được trở thành người chiến sĩ của Binh đoàn Tây Nguyên
anh hùng. Hàng tuần, tháng đều có nhận xét đánh giá cụ thể của cơ quan về các
hoạt động trong tiến hành HLCSM. Cơ quan chính trị thường xuyên chủ động
phối hợp chặt chẽ với các cơ quan khác trong Nhà trường như Ban kế hoạch
huấn luyện, Ban tác chiến, Phòng Hậu cần kĩ thuật…trong việc tiến hành công
tác bảo đảm về cơ sở vật chất, kỹ thuật phục vụ cho công tác HLCSM
Dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo, chặt chẽ, thường xuyên của của các tổ chức
đảng các cấp, đặc biệt là đội ngũ chính ủy, CTV, Phịng chính trị Nhà trường. cán
bộ, đảng viên trong Nhà trường đã nhận thức rõ về vai trò, trách nhiệm của bản
thân mình trong tiến hành CTTT tại đơn vị, từ đó phát huy vai trị tiền phong
gương mẫu của người Đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam, nỗ lực quyết tâm
hoàn thành xuất săc mọi nhiệm vụ được giao. Trong giai đoạn từ năm 2017 đến
nay, từ khi Nhà trường đảm nhiệm nhiệm vụ huấn luyện CSM, nhờ sự quan tâm,
bồi dưỡng thường xuyên của cơ quan chính trị Nhà Trường đội ngũ cán bộ, đảng
viên mà trực tiếp là đội ngũ cán bộ chính trị các cấp ở các Tiểu đoàn huấn luyện
tân binh tại Trường Quân sự Quân đoàn 3 đã từng bước trưởng thành về mọi
mặt, nâng cao năng lực trình độ, kĩ năng, nghiệp vụ đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ
HLCSM đặc biệt là các hoạt động CTTT tại đơn vị. Đội ngũ cán bộ chính trị cấp
phân đội, thường xuyên tích cực, chủ động đổi mới, vận dụng linh hoạt các hình
thức, biện pháp CTTT trong HLCSM vào từng đối tượng CSM tại đơn vị,
thường xuyên cố gắng trong đổi mới phương pháp tổ chức các hoạt động văn
hoá, văn nghệ, thể dục, thể thao, nâng cao đời sống vật chất tinh thần cho CSM
trong suốt q trình học tập, cơng tác, huấn luyện tại Nhà trường.

Hai là, các đơn vị trực tiếp HLCSM ở Trường Quân sự Quân đoàn 3 đã
thực hiện tốt các nội dung, hình thức, phương pháp tiến hành CTTT trong
HLCSM.
Cấp ủy, chỉ huy các cấp thường xuyên đổi mới nội dung, phương pháp tiến
hành các hoạt động CTTT trong huấn luyện chiến đấu ở từng giai đoạn cụ thể;
từ Tiểu đội đến Tiểu đoàn thường xuyên làm tốt cơng tác nắm bắt tình hình tư
tưởng của đơn vị, thực hiện có nề nếp chế độ báo cáo tình hình tư tưởng ở các
cấp. Nội dung tiến hành CTTT trong HLCSM ngày càng củng cố và phát triển
theo kịp xu hướng phát triển nhân cách của người quân nhân trong giai đoạn mới
đồng thời loại bỏ được các tác động tiêu cực từ mặt trái xã hội, những tư tưởng
cầm chừng, dao động hình thành trong quá trình huấn luyện, sinh hoạt, công tác.
Đối với công tác giáo dục chính trị: Các cơ quan, đơn vị thường xuyên
quán triệt, triển khai tổ chức thực hiện có hiệu quả Chỉ thị số 124-CT/QƯTW ngày
31 tháng 3 năm 2011 của Thường vụ Quân ủy Trung ương "Về tăng cường lãnh
đạo, chỉ đạo cơng tác giáo dục Chính trị tại đơn vị trong giai đoạn mới"; Đề án "Đổi
mới công tác giáo dục chính trị tại đơn vị trong giai đoạn mới"(Ban hành kèm theo
Quyết định số 2677/QĐ-BQP ngày 23/07/2013 của Bộ trưởng Bộ Quốc phịng);
Quy chế giáo dục chính trị trong Quân đội nhân dân và Dân quân tự vệ Việt Nam
(Ban hành kèm theo Quyết định số 438/QĐ-CT ngày 21/3/2016 của Chủ nhiệm
16


Tổng cục Chính trị); nghị quyết về nâng cao chất lượng cơng tác giáo dục chính trị,
chủ trương "3 thực chất"(dạy thực chất, học thực chất và kiểm tra, đánh giá thực
chất) và "5 yêu cầu"(Chủ động - Toàn diện - Thường xuyên - Kiên trì - Thiết thực,
hiệu quả) của Đảng ủy Qn đồn trong giáo dục chính trị; Điều lệnh, Điều lệ của
Quân đội và các chỉ thị, quy định của Đảng ủy – Ban giám hiệu Nhà trường về nâng
cao chất lượng cơng tác giáo dục chính trị tại đơn vị cơ sở.
Cấp ủy, người chỉ huy, cơ quan chính trị và cán bộ chính trị các cấp quán triệt
và tổ chức thực hiện có hiệu quả 6 hình thức giáo dục chính trị được xác định trong

Quy chế giáo dục chính trị; tập trung thực hiện tốt chủ trương đột phá nâng cao chất
lượng, hiệu quả công tác giáo dục thường xuyên, giáo dục nhận thức về nhiệm vụ,
các nghị quyết, chỉ thị, quy định,... qua đó xây dựng động cơ, thái độ trách nhiệm và
ý thức tự giác chấp hành nghiêm pháp luật, kỷ luật.
Đối với việc tổ chức các hoạt động văn hóa quần chúng: được cấp ủy, chỉ
huy các cấp thường xuyên quan tâm, tạo mọi điều kiện thuận lợi. Các hoạt động
này vừa tạo mơi trường văn hóa lành mạnh, xây dựng đời sống tinh thần phong
phú cho CSM giúp cho CSM nhanh chóng thích nghi cũng như u thích mơi
trường qn đội, đồng thời thông qua các hoạt động này đã môi trường thuận lợi
cho mỗi CSM trong đơn vị tự học tập, tự tu dưỡng, rèn luyện. Việc tổ chức các
hoạt động văn hóa quần chúng dần trở thành nhu cầu thiết yếu của CSM qua đó
góp phần nâng cao đời sống tinh thần cho CSM khi bắt đầu bước chân vào quân
ngũ, xây dựng cho CSM niềm tin, lòng u thích mơi trường qn ngũ.
Về cơng tác tun truyền, cổ động: Thường xun tăng cường cơng tác
giáo dục chính trị, tuyên truyền, phổ biến giáo dục các biện pháp quản lý tư tưởng,
với việc tiến hành đồng bộ, có chiều sâu quản lý kỷ luật bộ đội pháp luật. Nội dung
tuyên truyền chú trọng việc rèn luyện bản lĩnh chính trị, đạo đức,lối sống; giáo dục
tình thương u đồng chí, đồng đội; bồi dưỡng kinh nghiệm, phương pháp giải
quyết tốt những vấn đề nảy sinh trong đời sống sinh hoạt; tăng cường gặp gỡ, tiếp
xúc, đối thoại giữa cấp trên với cấp dưới, giữa cán bộ với chiến sĩ, lắng nghe và giải
quyết tốt những ý kiến kiến nghị của cán bộ, chiến sĩ, nhất là những vấn đề nảy sinh
về tư tưởng. Bồi dưỡng, tổ chức hoạt động có hiệu quả hoạt động của "Tổ tư vấn
tâm lý – pháp lý quân nhân".
Các đơn vị thường xuyên tuyên truyền giáo dục bồi dưỡng, nâng cao nhận
thức, trách nhiệm cho đội ngũ cán bộ quản lý ở đơn vị, nhất là cán bộ đại đội, trung
đội trong giáo dục, quản lý tình hình tư tưởng bộ đội; kinh nghiệm và phương pháp
giải quyết các vấn đề nảy sinh thông qua các hình thức tuyên truyền trực quan. Chỉ
đạo phát huy vai trị của các tổ chức và gia đình qn nhân trong cơng tác quản lý,
giáo dục chính trị, tư tưởng cho cán bộ, chiến sĩ; thực hiện tốt "5 chủ động" công
tác tư tưởng trong quản lý bộ đội; duy trì có nền nếp, chất lượng hiệu quả việc nắm,

quản lý, đánh giá, phân loại, dự báo, định hướng đúng về tư tưởng, có biện pháp
phịng ngừa, ngăn chặn và giải quyết tốt các vấn đề nảy sinh về tư tưởng

17


Ba là, tiến hành CTTT trong HLCSM đã góp phần hình thành, củng cố và
phát triển nhân cách người Quân nhân cách mạng, góp phần giúp đơn vị hồn
thành tốt nhiệm vụ HLCSM
Thông qua các việc tiến hành các hoạt động CTTT trong HLCSM đã bước
đầu đã hình thành, xây dựng cho CSM những phẩm chất quý báu của người quân
nhân cách mạng, từng bước xây dựng bản lĩnh chính trị, lập trường tư tưởng,
niềm tin sắt đá cũng như lòng trung thành tuyệt đối vào sự lãnh đạo của Đảng
Cộng sản Việt Nam, con đừng đi lên xây dựng Chủ nghĩa Xã hội mà Đảng, Bác
Hồ và nhân dân ta đã lựa chọn. CSM tại Trường Quân sự Quân đồn 3 đều nhất
trí và tin tưởng vào mọi với đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, tin
tưởng vào thắng lợi của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình
mới.
Tuyệt đại đa số CSM tại Trường Quân sự Quân đoàn 3 đều quán triệt và
thực hiện nghiêm nhiệm vụ huấn luyện sẵn sàng chiến đấu, nắm chắc được chức
năng nhiệm vụ của Quân đội Nhân dân Việt Nam trong giai đoạn hiện nay. Hiểu
rõ về âm mưu thủ đoạn chống phá của các thế lực thù địch. Qua đó khơng ngừng
nỗ lực rèn luyện, nâng cao trình độ mọi mặt đáp ứng tốt yêu cầu nhiệm vụ của
Nhà trường.
CSM thường xuyên được giáo dục và đã nhận thức rõ niềm vinh dự tự hào
là người chiến sĩ trong Quân đội Nhân dân Việt Nam, ngườ linh của Binh đồn
Tây Ngun anh hùng, q đó ln nêu cao tinh thần, ý chí của Người Quân
nhân cách mạng, thường xuyên khắc phục khó, nêu cao tinh thần ham học hỏi
cầu tiến bộ, ý thức tự giác tu dững rèn luyện, nỗ lực hết mình hồn thành tốt mọi
nhiệm vụ được cấp trên giao phó.

b) Khuyết điểm
Bên cạnh những ưu điểm đã đạt được các vấn đề tư tưởng xấu nảy sinh,
tình hình chấp hành pháp luật, kỷ luật trong Nhà trường vẫn còn tồn tại một số
hạn chế, chuyển biến cịn chậm, chưa vững chắc, tính chất, mức độ, hậu quả của
những vấn đề tư tưởng nảy sinh dẫn đến hành vi vi phạm vẫn nghiêm trọng. Từ
năm 2017 đến nay, mặc dù được quản lý giáo dục trong mơi trường chính quy,
nhân văn của Nhà trường, song theo số liệu thống kê cho thấy các trường hợp
dao dộng tư tưởng, số vụ vi phạm hàng năm vẫn còn cao; về cơ cấu vi phạm
cũng đa dạng. Một trong những vấn đề đáng quan tâm là, không ít vụ vi phạm
nghiêm trọng của CSM có năm tăng giảm thất thường và đều xuất phát từ việc
không nắm bắt tốt diễn biến tư tưởng của CSM, diễn biến phức tạp, khó lường;
ảnh hưởng thiệt hại bản chất, truyền thống của Nhà trường, niềm tin, kết quả
hoạt động thi đua, chất lượng xây dựng các tổ chức vững mạnh, con người và tài
sản, cơ sở vật chất cho bản thân cá nhân, gia đình, xã hội.
Một là, nhận thức của một bộ phận các bộ chỉ huy, tại các đơn vị về vị trí
vai trị của việc tiến hành CTTT trong HLCSM cịn chưa tốt.
Trình độ, năng lực nắm bắt, giải quyết tình hình tư tưởng của CSM ở một
bộ phận cán bộ chỉ huy các cấp còn nhiều hạn chế, việc nắm bắt tâm tư tình cảm
18


của CSM cịn mang tính dập khn, máy móc, chưa sát với đặc điểm tình hình
đối tượng việc xây dựng Nghị quyết lãnh đạo ở một số cấp ủy Đảng còn chung
chung, nặng về lý luận, chưa bám sát được đặc điểm tình hình cụ thể của đơn vị,
CSM, do đó việc xác định các biện pháp, và tổ chức triển khai thực hiện nghị
quyết cịn giản đơn, phân cơng nhiệm vụ cụ thể cho cán bộ, đảng viên còn thiếu
cụ thể, chặt chẽ dẫn đến kết quả thực hiện nhiệm vụ của đơn vị có thời điểm cịn
chưa cao.
Một số cán bộ chính trị ở cấp phân đội chưa phát huy tốt được vai trị chủ
trì, trình độ năng lực cịn nhiều hạn chế thiếu sót, khơng chủ động cập nhập

những kiến thức mới, năng lực cụ thể hóa các Chỉ thị, Nghị quyết của cấp trên
vào tình hình thực tiễn của đơn vị cịn nhiều thiếu sót. Chưa chủ động nghiên
cứu, đổi mới nội dung hình thức, biện pháp tiến hành CTTT cho CSM tại đơn vị,
hoặc có đổi mới nhưng chưa gắn được vào đối tượng CSM dẫn đến hiệu quả
chưa cao. Qua khảo sát, có 30% ý kiến trả lời năng lực tổ chức các hoạt động của
CTTT cho CSM của đội ngũ CBCT chỉ đạt mức Khá.
Một số cán bộ Quân sự nhận thức chưa đầy đủ về vị trí, vai trị của CTTT
trong tiến hành các hoạt động HLCSM, vẫn có suy nghĩ rằng chỉ cần duy trì
nghiêm kỉ luật, khơng để xảy ra vi phạm là đủ, tiến hành các biện pháp hành
chính là đủ, không nhất phải quan tâm hay nắm bắt tâm tư nguyện vọng của
CSM; coi CTTT là việc của CBCT, ngại hoặc ít tham gia các hoạt động phong
trào của đơn vị….
Hai là, việc tổ chức thực hiện các chủ trương “5 chủ động”, “5 biết”, “3
mẫu mực” đặc biệt là phương châm “4 cùng”
Việc nghiên cứu và tổ chức thực hiện các chủ trương “5 chủ động”, “5
biết”, “3 mẫu mực” đặc biệt là phương châm “4 cùng” vẫn còn nhiều hạn chế
một bộ phận cán bộ quản lý đến khi kết thúc giai đoạn tân binh vẫn chưa nắm bắt
được hết lý lịch của chiến sĩ, cũng như những mối quan hệ của CSM ở trong và
ngoài đơn vị dẫn đến vẫn để xảy ra hiện tượng sau khi kết thúc giai đoạn tân
binh một số CSM vay nợ hàng quán; Trong quản lý chỉ huy nhiều cán bộ chưa
thực sự làm gương cho bộ đội về lề lối làm việc, nề nếp, lối sống; ở một số đơn
vị cán bộ không thường xuyên ăn cơm cùng bộ đội, trong thực hiện các nhiệm vụ
cịn có hiện tượng khoán trắng cho lực lượng Tiểu đội trưởng dẫn đến kết quả
thực hiện nhiệm vụ có mặt cịn hạn chế
Ba là sự phối hợp công tác giữa các tổ chức, lực lượng khi tiến hành
CTTT trong HLCSM có thời điểm cịn chưa khoa học, chồng chéo, khơng nhiẹp
nhàng dẫn đến hiệu quả chưa cao.
Trong tiến hành CTTT cho CSM trong quá trình huấn luyện tại Nhà
trường, việc thực hiện quy trình nắm bắt giải quyết tình hình tư tưởng cịn có mặt
chưa khoa học, chưa thành hệ thống, cịn hiện tượng cấp dưới ỷ lại vào cấp trên,

cấp trên khoán trắng cho cấp dưới. Ở một số đơn vị còn chưa nhận thức đúng vai
trò của các giai đoạn trong tiến hành CTTT trong HLCSM, thường tập trung chủ
yếu vào giai đoạn giải quyết tư tưởng khi đã xảy ra vấn đề, chưa thật sự coi trọng
19


khâu nắm bắt, định hướng tư tưởng; sau khi kết thúc mỗi giai đoạn huấn luyện
chưa làm tốt công tác sơ tổng kết rút kinh nghiệm, do vậy những hạn chế vẫn
tiếp diễn cho đến giai đoạn kết thúc tân binh.Trong tổ chức thực hiện chương
trình CTĐ,CTTT cịn nhiều mặt lúng túng, chưa có sự phối hợp chặt chẽ giữa
các tổ chức lực lượng; việc trao đổi giữa gia đình và đơn vị diễn ra chưa thường
xuyên; nắm không chắc địa bàn khu vực đóng quân . Một số nội dung, hình thức,
biện pháp tiến hành CTTT chưa sát với đặc điểm đối tượng huấn luyện từng
năm, vẫn còn hiện tượng áp dụng dập khuôn nội dung tiến hành của năm trước
sang năm tiếp theo, việc tổ chức thực hiện các hình thức CTTT mới chỉ dừng lại
ở các đại đội, tiểu đoàn thực hiện nhiệm vụ HLCSM.
1.2.2. Nguyên nhân và một số kinh nghiệm tiến hành công tác tư tưởng
trong huấn luyện chiến sĩ mới ở Trường Quân sự Quân đoàn 3
1.2.1. Nguyên nhân ưu điểm
Thứ nhất, Đảng ủy, Ban giám hiệu Nhà trường, mà trực tiếp là Đảng ủy
các Tiểu đoàn làm nhiệm vụ HLCSM đã thường xuyên quan tâm lãnh đạo, chỉ
đạo tiến hành CTTT trong HLCSM.
Phải khẳng định rằng đây là nguyên nhân quyết định tới chất lượng CTTT
trong HLCSM tại Trường Quân sự Quân đoàn 3. Trong những năm qua, Đảng ủy
Ban giám hiệu Nhà trường, Phịng chính trị thường xun có những chủ trương,
biện pháp lãnh đạo, chỉ đạo chặt chẽ, kịp thời CTTT đối với nhiệm vụ HLCSM,
làm tốt công tác kiểm tra, giám sát, kịp thời phát hiện những hạn chế, thiếu sót
trong việc thực hiện chức trách, nhiệm vụ của các Tổ chức lực lượng trong tiến
hành CTTT. Các Tiểu đoàn HLCSM đã thường xuyên nghiên cứu, cụ thể hóa các
chỉ thị, nghị quyết của cấp trên vào tình hình thực tiễn yêu cầu nhiệm vụ đặc

điểm CSM của đơn vị, qua đó trực tiếp hướng dẫn làm kế hoạch, chỉ đạo, kiểm
tra, đôn đốc các đơn vị thực hiện nghiêm kế hoạch CTĐ, CTCT trong nhiệm vụ
huấn luyện chiến đấu nói chung và HLCSM nói riêng. Phịng Chính trị Nhà
trường đã quan tâm đầu tạo mọi điều kiện thuân lơi, đầu tư cơ sở vật chất, trang
thiết bị phục vụ cho hoạt động CTTTcho CSM; kịp thời phát hiện những vướng
mắc để cùng đơn vị tìm biện pháp giải quyết. Thường xuyên chỉ đạo, kiểm tra
các đơn vị tiến hành sơ, tổng kết, rút kinh nghiệm về việc tiến hành hoạt động
CTTT trong HLCSM, kịp thời chỉ ra những điểm mạnh, yếu, nguyên nhân và
bàn biện pháp khắc phục, qua đó tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về chất lượng tiến
hành CTTT tại các đơn vị
Thứ hai, sự lãnh đạo, chỉ đạo thường xuyên của đảng ủy, chỉ huy các tiểu
đoàn, các chi ủy, chi bộ các đại đội tiến hành CTTT trong HLCSM.
Tiến hành hoạt động CTTT đòi hỏi cần có sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo,
hướng dẫn giúp đỡ thường xuyên của cấp ủy và chỉ huy các cấp, trong đó chi ủy,
chi bộ có vai trị to lớn trong việc cụ thể hóa những chỉ thị, nghị quyết của cấp
trên về CTTT cũng như đưa nghị quyết vào thực tiễn, hoạt động hàng ngày ở các
đơn vị trực tiếp quản lý, giáo dục, nắm bắt, giải quyết tình hình tư tưởng và tiến
hành CTTT đối với CSM. Cơ quan chính trị Nhà trường đã chủ động nhạy bén
20


trong chỉ đạo, kiểm tra đôn đốc các đơn vị tiến hành các hoạt động CTTT trong
HLCSM; phối hợp chặt chẽ với các cơ quan khác trong Nhà trường chỉ đạo kiểm
tra giúp đỡ đơn vị thực hiện nhiệm vụ, thực hiện tốt chế độ báo cáo tình hình tư
tưởng .
Thứ ba, đội ngũ cán bộ chính trị cấp phân đội tại Nhà trường đã có nhiều
cố gắng, tích cực nghiên cứu đổi mới nội dung, hình thức tiến hành CTTT trong
HLCSM
Là người chủ trì về chính trị, trực tiếp tiến hành CTĐ, CTCT ở đơn vị, đội
ngũ chính trị viên tại các đại đội thuộc Trường Quân sự Quân đồn 3 ln nêu

cao tinh thần trách nhiệm, bám nắm đơn vị, nắm chắc tình hình diễn biến tư
tưởng của bộ đội, thường xuyên cùng cấp uỷ, chỉ huy đơn vị chủ động nghiên
cứu xây dựng kế hoạch và tổ chức thực hiện một cách nghiêm túc, chặt chẽ, triệt
để trong suốt q trình HLCSM. Ln nêu cao tinh thần ham học hỏi cầu tiến bộ,
thường xuyên sáng tạo, cải tiến hình thức, biện pháp tiến hành CTTT cho phù
hợp với đặc điểm CSM, với từng nội dung, khoa mục huấn luyện, biết phát huy
sức mạnh tổng hợp của các tổ chức lực lượng trong tiến hành CTTT. Đội ngũ cán
bộ chính trị cấp phân đội đã cùng với đội ngũ cán bộ chỉ huy thường xuyên quán
triệt, vận dụng linh hoạt các quan điểm, nguyên tắc giáo dục vào từng nội dung,
khoa mục huấn luyện, lồng ghép chặt chẽ giữa tiến hành CTTT với xây dựng
chính quy, rèn luyện lỷ luật, huấn luyện sẵn sàng chiến đấu, qua đó góp phần
quan trong nâng cao chất lượng huấn luyện CSM của đơn vị.
1.2.2. Nguyên nhân nảy sinh các vấn đề tư tưởng của CSM tại Trường
Quân sự Quân đoàn 3
a) Nguyên nhân khách quan:
- Sự tác động, ảnh hưởng tiêu cực từ mặt trái của nền kinh tế thị
trường. Nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa đã tạo ra sự năng
động, sáng tạo thúc đẩy xã hội phát triển và từng bước hình thành nhân cách tự
chủ, tự lập, rèn luyện con người ý thức lao động, bản lĩnh, năng động, thích nghi
và sáng tạo. Song nó cũng tạo ra khơng ít những khó khăn, thách thức, tiêu cực
trong xã hội, đó là sự phân hóa giàu - nghèo, tham nhũng, tội phạm, bạo lực, kích
thích chủ nghĩa thực dụng, cơ hội, cá nhân, lối sống chạy theo đồng tiền,muốn
làm giàu nhanh bất chấp đạo lý,... làm cho trạng thái tư tưởng, khuynh hướng
đạo đức, nhân cách, phẩm giá con người bị tha hóa ngày càng nghiêm trọng, đã
thường xuyên tác động đến nhận thức, tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống của
cộng đồng xã hội, trong đó có Quân đội và quân nhân trong Trường Quân sự
Quân đoàn 3, đặc biệt là đối với đối tượng CSM.
- Sự phát triển mạnh mẽ của khoa học công nghệ và sự chống phá quyết
liệt của các thế lực thù địch
Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư (Cách mạng 4.0) xuất hiện, đặc

biệt là sự bùng nổ, phát triển phổ biến của các trang mạng xã hội đã kết nối mọi
người gần nhau hơn, trở thành nơi cung cấp, lan truyền, khai thác, trao đổi thông
tin của con người trên khắp thế giới một cách nhanh chóng, xâm nhập vào cuộc
21


sống, trở thành nhu cầu thiết yếu trong đời sống hàng ngày, tác động một cách
trực tiếp, làm thay đổi nhận thức, hành vi mỗi con người và xã hội. Tuy nhiên, nó
cũng làm cho cán bộ, chiến sĩ phát sinh nhiều mối quan hệ với phạm vi rộng hơn,
đối tượng đa dạng hơn, nội dung phức tạp hơn, khó kiểm soát hơn. Mặt khác,
mạng xã hội cũng là một kênh mà các thế lực thù địch triệt để lợi dụng để chống
phá ta trên mặt trận tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, đoàn kết, kỷ luật.
Những luận điệu xun tạc, hạ thấp uy tín, gây mất đồn kết, chia rẽ nội bộ của
chúng trên các trang mạng xã hội đã và đang làm cho một bộ phận cán bộ, đảng
viên, chiến sĩ mơ hồ mất cảnh giác, giảm sút ý chí chiến đấu, phai nhạt lý tưởng,
vi phạm pháp luật Nhà nước, kỷ luật quân đội...
- Địa bàn đóng quân và yêu cầu nhiệm vụ của Nhà trường
Là đơn vị đứng chân trên địa bàn huyện Phù Cát, Tỉnh Bình Định với
nhiệm vụ chính trị chủ yếu là đào tạo sĩ quan dự bị, hạ sĩ quan, chiến sĩ mới,
nhân viên chuyên môn kỹ thuật, bồi dưỡng hỏa lực và tổ chức giáo dục quốc
phòng và an ninh cho sinh viên các trường đại học, cao đẳng trên địa bàn.
Xây dựng cho cán bộ, chiến sĩ có bản lĩnh chính trị vững vàng, huấn luyện
giỏi, SSCĐ cao, kỷ luật nghiêm, làm tốt công tác dân vận và xây dựng Nhà
trường VMTD. Những năm gần đây điều kiện vật chất, nơi ăn ở, nguồn nước
sinh hoạt của đơn vị và hồn cảnh gia đình, đời sống của một bộ phận CSM cịn
nhiều khó khăn; trong khi đó u cầu nhiệm vụ của đơn vị đặt ra ngày càng cao
đã tác động sâu sắc đến nhận thức, tư tưởng, tình cảm, ý chí và có ảnh hưởng
trực tiếp đến động cơ phấn đấu, rèn luyện, ý thức tổ chức kỷ luật của CSM
- Do chất lượng tuyển nhận chiến sĩ mới.
Chất lượng tuyển quân, nguồn thanh niên nhập ngũ vào Nhà trường cá biệt

còn để lọt vào đơn vị một số quân nhân chất lượng thấp, vi phạm các tệ nạn xã
hội. Thanh niên là người đồng bào dân tộc thiểu số chiếm tỷ lệ cao (từ 40 đến
50%), có đồng chí trình độ văn hóa thấp, phong tục, tập qn cịn lạc hậu; nhận
thức, thói quen và hành vi chấp hành kỷ luật, pháp luật có mặt cịn hạn chế,...
Dẫn đến dẽ dao động tư tưởng trong quá trình thực hiện nhiệm vụ.
b) Nguyên nhân chủ quan
Một là, nhận thức của một số cấp ủy, cán bộ chủ trì về vị trí, vai trị của
cơng tác tư tưởng đối với đối tượng CSM chưa sâu; năng lực quán triệt, cụ thể
hóa các nghị quyết, chỉ thị, quy định về xây dựng chính quy, quản lý, duy trì kỷ
luật, quản lý, phân loại chất lượng tư tưởng của CSM của cấp trên, xác định chủ
trương, biện pháp lãnh đạo chưa sát với thực tiễn của từng cơ quan, đơn vị. Tổ
chức thực hiện các hình thức giáo dục chính trị, tuyên truyền phổ biến giáo dục
chưa đi vào chiều sâu, chưa hết đối tượng, vẫn còn biểu hiện thanh tốn chương
trình theo kế hoạch; chưa thực hiện tốt "5 u cầu" trong cơng tác giáo dục chính
trị và "5 chủ động" trong công tác tư tưởng; năng lực, kinh nghiệm và trách
nhiệm của một số cán bộ trong công tác giáo dục thường xuyên còn nhiều hạn
chế, chưa kết hợp chặt chẽ giữa công tác tư tưởng với công tác tổ chức, chính
sách; giữa cơng tác giáo dục, phổ biến pháp luật với cơng tác xây dựng chính
22


quy, quản lý rèn luyện bộ đội; giữa xây và chống; lấy mặt tích cực để hạn chế
tiêu cực và lấy giáo dục, thuyết phục, cảm hóa là chính nên chất lượng, hiệu quả
chưa cao, chưa tạo được sự chuyển biến mạnh mẽ trong nhận thức, ý thức tự giác
chấp hành pháp luật Nhà nước, kỷ luật Quân đội của bộ đội.
Hai là, trình độ, năng lực quản lý, chỉ huy bộ đội, quản lý cơ sở vật chất,
vũ khí trang bị, phương tiện kỹ thuật của một số cán bộ, cấp cơ sở còn bộc lộ
một số, còn biểu hiện chủ quan, đơn giản, nóng vội trong cơng tác quản lý bộ
đội, việc nắm bắt diễn biến tâm lý, tư tưởng bộ đội còn chậm, giải quyết mâu
thuẫn phát sinh giữa quân nhân với nhau cũng như giữa chiến sĩ với người chỉ

huy chưa thấu tình, đạt lý, cịn nặng về mệnh lệnh hành chính, áp đặt cứng nhắc,
gây ức chế căng thẳng đối với quân nhân thuộc quyền. Cơng tác xây dựng chính
quy, mơi trường văn hóa ở một số cơ quan, đơn vị có nội dung cịn hình thức,
chưa quan tâm đúng mức đến việc nâng cao nhận thức, xây dựng tác phong, lối
sống, hành vi ứng xử cho quân nhân, việc duy trì thực hiện các chế độ, nề nếp
chính quy, nắm tình hình tư tửng ở một số cơ quan, đơn vị chưa chặt chẽ, nhất là
đối với các lực lượng làm nhiệm vụ ngoài doanh trại và các bộ phận nhỏ lẻ, xa
đơn vị.
Một số cán bộ chưa làm hết chức trách, nhiệm vụ được giao, lời nói chưa
đi đơi với việc làm, cịn biểu hiện xa rời chiến sĩ,chưa thực sự gương mẫu để cấp
dưới noi theo. Khi có vụ việc lien quan đến tư tưởng của CSM xảy ra, giải quyết
vụ việc cịn máy móc, bệnh thành tích, báo cáo khơng trung thực, thiếu kịp thời,
sợ ảnh hưởng đến thi đua của đơn vị; xem xét xử lý kỷ luật chưa nghiêm khắc,
cơng minh
Ba là, vai trị, trách nhiệm của tổ chức đảng, chỉ huy và các tổ chức quần
chúng trong lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức giáo dục, nâng cao chất lượng công tác tư
tưởng đối với CSM ở một số cơ quan, đơn vị chưa được phát huy đầy đủ, chưa
quyết liệt và đồng bộ. Công tác giáo dục, quản lý, rèn luyện đội ngũ cán bộ, đảng
viên, đoàn viên thanh niên, hội viên của tổ chức đảng và tổ chức quần chúng
chưa tồn diện, thiếu chiều sâu; cơng tác quản lý chính trị nội bộ, phát huy vai
trị của chi ủy viên, chiến sĩ bảo vệ trong nắm và phản ánh, báo cáo tình hình cịn
hạn chế.
Bốn là, một số cán bộ, đảng viên, chiến sĩ trình độ nhận thức, kinh
nghiệm, vốn sống, thói quen chấp hành kỷ luật và khả năng tự rèn luyện, tự điều
chỉnh hành vi trong các quan hệ xã hội còn hạn chế, dễ dao dộng tư tưởng; thiếu
gương mẫu, tự giác chấp hành pháp luật, kỷ luật và các quy định về bảo đảm an
toàn, thiếu trung thực với tổ chức, với cấp trên, tinh thần đấu tranh tự phê bình
và phê bình còn yếu, mặc dù đã được cấp ủy, chỉ huy các cấp gặp gỡ giáo dục,
động viên nhiều lần nhưng mức độ chuyển biến không cao.
Năm là, việc thực hiện quy chế dân chủ cơ sở có cơ quan, đơn vị chưa tốt,

cịn biểu hiện hình thức, thiếu chiều sâu nên còn để đơn thư khiếu nại, tố cáo; cơ
quan chức năng các cấp chưa chủ động nhạy bén trongviệc tham mưu,hướng
dẫn, chỉ đạo các biện pháp phòng, chống và khắc phục kịp thời cácvấn đề tư
23


tưởng nảy sinh trong đơn vị; việc phối hợp giữa đơn vị với địa phương và gia
đình, đồn thể để quản lý, giáo dục, động viên CSM có thời điểm thiếu chặt chẽ,
hiệu quả thấp.
3. Bài học kinh nghiệm về tiến hành công tác tư tưởng cho đối tượng CSM
tại Trường Quân sự Quân đoàn 3.
Một là, thường xuyên làm tốt cơng tác giáo dục chính trị tư tưởng, coi
trọng phổ biến, giáo dục quán triệt, các chỉ thị, quy định của chỉ huy các cấp.
Phải luôn đặt chất lượng, hiệu quả tuyên truyền, giáo đục lên hàng đầu,
tuyệt đối tránh làm cho xong, theo kiểu "thanh tốn" chương trình và phải đặc
biệt quan tâm đến tính định hướng, hướng dẫn hành động cho bộ đội. Thường
xuyên đổi mới hình thức, phương pháp giáo dục; ngoài lên lớp tập trung, cần đặc
biệt coi trọng kết hợp sử dụng các hình thức "Ngày pháp luật", “Ngày chính trị
văn hóa tinh thần”, "Lời Bác Hồ dạy ngày này năm xưa", "sân khấu hố", "trị
chơi hố", tun truyền qua mạng truyền thanh nội bộ, trên hệ thống băng rơn,
pa nơ, áp phích và thơng qua các hình thức sinh hoạt VHVN, tổ chức các cuộc
thi, giao lưu, tìm hiểu kiến thức... để phổ biến, giáo dục và "giáo dục lại" về tinh
thần trách nhiệm, lập trường tư tưởng, tinh thần nỗ lực vượt khó; cần bám sát đặc
điểm đơn vị, khả năng nhận thức của từng CSM , nhất là phải nắm vững đặc
điểm tâm lý lứa tuổi để lựa chọn nội dung, vận dụng tổng hợp, linh hoạt các hình
thức, phương pháp tuyên truyền giáo dục.
Hai là, phát huy sức mạnh tổng hợp của các tổ chức, các lực lượng trong
tiến hành công tác tư tưởng cho CSM, kịp thời phát hiện và giải quyết tốt các vấn
đề nảy sinh.
Trước hết là xây dựng tổ chức cơ sở đảng trong sạch, vững mạnh, tổ chức

chỉ huy và hệ thống cán bộ vững mạnh, làm hạt nhân lãnh đạo, tổ chức xây dựng
cơ quan, đơn vị vững mạnh tồn diện, có nền nếp chính quy, kỷ luật nghiêm. Cần
phân định rõ chế độ trách nhiệm giữa chính ủy, chính trị viên với người chỉ huy
các cấp trong lãnh đạo, chỉ huy, quản lý tồn diện con người, vũ khí, trang bị, cơ
sở vật chất và duy trì mọi hoạt động của đơn vị theo tinh thần Nghị quyết số 51
của Bộ Chính trị và Nghị quyết 513 của Đảng ủy Quân sự Trung ương; giải
quyết tốt mối quan hệ phối hợp công tác theo Quy định số 85/QĐ- ĐUQSTW và
theo điều lệnh, điều lệ quân đội. Đồng thời, phát huy vai trò các tổ chức quần
chúng trong đơn vị như Đoàn thanh niên,... Trong đó, Đồn thanh niên phải thực
sự là lực lượng nịng cốt, xung kích, cần có nhiều hình thức, biện pháp giáo dục
ý thức, thái độ trách nhiệm cho đoàn viên thanh niên hết sức chú trọng quản lý,
giáo dục các quân nhân cá biệt, phân công kèm cặp, giúp đỡ từng trường hợp cụ
thể. Chủ động phối hợp tạo nên sự gắn bó chặt chẽ, thường xuyên, có hiệu quả
giữa đơn vị với cấp ủy, chính quyền, đồn thể chính trị xã hội địa phương nơi
đóng qn và gia đình qn nhân cùng tham gia cơng tác giáo dục, quản lý, rèn
luyện bộ đội.

24


Ba là, kết hợp chặt chẽ giữa giáo dục với các biện pháp xây dựng chính
quy, quản lý kỷ luật, xử lý kịp thời, cơng minh, chính xác những vi phạm, tội
phạm, bảo đảm tính nghiêm minh của kỷ luật quân đội, pháp luật Nhà nước.
Bên cạnh việc bồi dưỡng, giáo dục nhằm nâng cao nhận thức, ý thức chấp
hành kỷ luật cho quân nhân phải tổ chức thực hiện đúng, đủ có chiều sâu các chế
độ trong ngày, trong tuần và làm tốt cơng tác quản lý, duy trì, rèn luyện kỷ luật.
Các chế độ ngày, tuần và công tác quản lý bộ đội phải được duy trì thường
xuyên, nhất là khi thực hiện các nhiệm vụ ngoài doanh trại và đối với các bộ
phận nhỏ lẻ; đồng thời phải xử lý kịp thời, cơng minh, chính xác những vi phạm,
tội phạm; kiên quyết chống các biểu hiện chủ quan, đơn giản, hình thức trong

thực hiện các chế độ quy định và bao che, giấu diếm khuyết điểm, bệnh thành
tích. Thực tế cho thấy, nếu trong xử lý vi phạm kỷ luật mà nhẹ trên, nặng dưới;
hoặc xử lý không kiên quyết, dứt điểm, thiếu công minh, kịp thời thì tác dụng
dùng hình thức kỷ luật để giáo dục kỷ luật sẽ ngược lại. Hậu quả là, khơng
những tình trạng vi phạm kỷ luật khơng giảm đi mà cịn có xu hướng phức tạp
hơn, thậm chí gây hậu quả nghiêm trọng.
Bốn là, thường xuyên quan tâm làm tốt công tác thi đua - khen thưởng,
tuyên truyền gương người tốt việc tốt, tạo động lực thi đua sôi nổi ở các cơ quan,
đơn vị.
Thông qua công tác tuyên truyền, thi đua - khen thưởng mà giáo dục nâng
cao nhận thức, ý thức tự giác chấp hành pháp luật, kỷ luật cho mọi cán bộ, chiến
sĩ, đồng thời cổ vũ động viên kịp thời những gương điển hình trong chấp hành
nghiêm kỷ luật, pháp luật. Chú trọng thông báo việc xử lý các vụ việc vi phạm
pháp luật Nhà nước, kỷ luật quân đội kết họp với nêu gương tốt về chấp hành kỷ
luật đến mọi cán bộ, chiến sĩ. Công tác tuyên truyền, thi đua khen thưởng phải
kết hợp chặt chẽ với các phong trào, các cuộc vận động của Đảng, Nhà nước,
Quân đội, Quân đoàn, của các ngành, các tổ chức trong đơn vị, nhất là việc "đẩy
mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh" gắn với
thực hiện Cuộc vận động "Phát huy truyền thống cống hiến tài năng, xứng danh
Bộ đội Cụ Hồ", nhằm làm chuyển biến về nhận thức, đạo đức lối sống và tình
hình chấp hành kỷ luật tại đơn vị.
Năm là, tăng cường công tác kiểm tra, đánh giá đúng thực chất, tổ chức rút
kinh nghiệm kịp thời, thiết thực ở các cấp, không ngừng nâng cao hiệu quả giáo
dục, duy trì, chấp hành pháp luật, kỷ luật.
Cấp ủy, người chỉ huy các cấp phải thường xuyên thực hiện tốt các chế độ
công tác và quy chế làm việc, đặc biệt là chế độ kiểm tra, nắm tình hình đơn vị.
Tập trung kiểm tra việc duy trì các chế độ nền nếp xây dựng chính quy, thực hiện
các hình thức giáo dục chính trị, nhất là nội dung giáo dục thường xuyên, nền
nếp nắm, phân loại tư tưởng theo phân cấp; coi trọng kiểm tra các phân đội nhỏ
lẻ, các lực lượng cơng tác ngồi doanh trại. Thực hiện cấp trên kiểm tra cấp dưới,

cơ quan kiểm tra đơn vị; kiểm tra theo phân cấp và kiểm tra vượt cấp; kiểm tra
theo định kỳ, theo kế hoạch và kiểm tra đột xuất. Trong quá trình kiểm tra phải
25


sâu sát, cụ thể, đánh giá đúng thực chất, tổ chức rút kinh nghiệm, tìm đúng
nguyên nhân, quy rõ được trách nhiệm, đặc biệt là phải tìm ra được những khâu
yếu, mặt yếu và đề xuất biện pháp để khắc phục tồn tại, khuyết điểm, kết hợp
việc bồi dưỡng cho cấp dưới. Sau kiểm tra phải có nhận xét, thơng báo kết quả
kiểm tra; đồng thời phải chủ động phúc tra việc khắc phục các thiếu sót, khuyết
điểm. Kiên quyết xem xét trách nhiệm đối với cán bộ buông lỏng quản lý, chỉ
huy đơn vị.
Sáu là, xây dựng cơ quan, đơn vị vững mạnh tồn diện gắn với xây dựng
mơi trường văn hóa - chính quy; quan tâm đời sống vật chất, văn hóa tinh thần
của bộ đội góp phần điều chỉnh nhận thức, hành vi cho bộ đội.
Đơn vị vững mạnh là điều kiện tốt để tăng sức đề kháng, loại bỏ mọi tác
động xấu vào đơn vị, tạo môi trường lành mạnh cho quân nhân, công nhân
viênchức quốc phòng phấn đấu, rèn luyện. Xây dựng đơn vị vững mạnh tồn
điện là u cầu khách quan của q trình xây dựng “Quân đội cách mạng, chính
quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại”. Xây dựng mơi trường văn hóa chính quy là
yêu cầu cần thiết để xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện; đồng thời, là nội
dung, biệnpháp quan trọng nhằm phòng ngừa vi phạm kỷ luật trong Quân đội
hiện nay.
Quán triệt, thực hiện chỉ thị của Bộ trưởng Bộ Quốc phịng về xây dựng
đơn vị vững mạnh tồn diện và tiêu chuẩn xây dựng mơi trường văn hóa trong
Quân đội do Tổng cục Chính trị hướng dẫn, lãnh đạo chi huy các đơn vị cụ thể
hoá bằng chương trình, kế hoạch cụ thể hàng tuần, hàng tháng, hàng năm phù
hợp với đặc điểm, yêu cầu nhiệm vụ của cơ quan, đơn vị mình. Xây dựng đơn vị
vững mạnh tồn điện phải gắn chặt chẽ với xây dụng chính quy, mơi trường văn
hố, tạo mơi trường lành mạnh, ổn định trong tập thể quân nhân, nâng cao khả

năng tự bảo vệ trong mỗi tập thể và mỗi con người quân nhân,
Một vấn đề không kém phần quan trọng trong tiến hành công tác tư tưởng
cho CSM ở Trường Quân sự Quân đoàn 3 là quan tâm, chăm lo đến đời sống vật
chất, tinh thần của bộ đội. Thực tế cho rằng, bộ đội được ăn no, ở doanh trại
khang trang, tiện nghi sinh hoạt đầy đủ, khơng khí trong đơn vị đoàn kết, gần
gũi, quan tâm chăm lo đến nhau thì tinh thần, tư tưởng phấn khởi, thoải mái,
trách nhiệm của mỗi người sẽ được đề cao; và như vậy, chất lượng đơn vị, ý thức
chấp hành kỷ luật của mỗi người sẽ tốt hơn. Quan tâm chăm lo đời sống của bộ
đội là một trong những biện pháp quan trọng để tăng cường quản lý tư tưởng, kỷ
luật ở đơn vị cơ sở hiện nay.
*
*

*

CTTT có vai trị quan trọng sự nghiệp cách mạng của Đảng, trong xây
dựng QĐNDVN nói chung, trong sự nghiệp xây dựng và trưởng thành của
26


Trường Qn sự Qn đồn 3 nói riêng. Với nhiệm vụ HLCSM, CTTT là một
nội dung quan trọng của hoạt động CTĐ,CTCT. Những vấn đề cơ bản về lý luận
và thực tiễn tiến hành CTTT đã được luận giải là cơ sở để xác định yêu cầu, đề
xuất các giải pháp nâng cao chất lượng CTTT trong HLCSM tại Nhà trường.
Trong những năm qua Đảng uỷ, chỉ huy các đơn vị trong tồn Trường
Qn sự Qn đồn 3 đã ln quán triệt sâu sắc chỉ thị, nghị quyết của tổ chức
Đảng cấp trên, các quan điểm, phương châm, phương pháp huấn luyện của Đảng
vào trong quá trình huấn luyện, rèn luyện, luôn bám sát kế hoạch CTĐ, CTCT và
hướng dẫn của trên về CTTT để xây dựng kế hoạch CTTT ở cấp mình cho phù
hợp, đảm bảo cho CTTT trong HLCSM luôn đạt kết quả cao. CSM luôn yên tâm

rèn luyện, học tập đoàn kết cố gắng khắc phục mọi khó khăn, gian khổ hồn
thành tốt nhiệm vụ. Tuy nhiên, việc tiến hành CTTT trong HLCSM vẫn còn
nhiều hạn chế, thiếu sót cần phải khắc phục để tiếp tục nâng cao chất lượng sẵn
sàng chiến đấu của đơn
Chương 2
YÊU CẦU VÀ MỘT SỐ GIẢI PHÁP CƠ BẢN NÂNG CAO CHẤT
LƯỢNG CÔNG TÁC TƯ TƯỞNG TRONG HUẤN LUYỆN CHIẾN SĨ MỚI Ở
TRƯỜNG QUÂN SỰ QUÂN ĐOÀN 3 HIỆN NAY

2.1. phương hương, mục tiêu và yêu cầu nâng cao chất lượng công tác
tư tưởng trong huấn luyện chiến sĩ mới ở Trường Qn sự Qn đồn 3
* Dự báo tình hình vi phạm trong thời gian tới
Những năm tới, tình hình kinh tế, xã hội của đất nước tiếp tục phát triển,
bên cạnh những mặt tích cực, thì ảnh hưởng của những mặt trái, tiêu cực của xã
hội cũng tác động không nhỏ đến Qn đội, Qn đồn và Nhà trường đó là tội
phạm, tệ nạn xã hội...Đối với Nhà trường, trước tình hình mới, yêu cầu nhiệm vụ
xây dựng đơn vị ngày càng cao; dự báo tình hình diễn biến tư tưởng tiêu cực trong
Nhà trường vẫn có thể tiếp tục xảy ra. Ngoài các hiện tượng diễn biến tư tưởng
xấu đã diễn ra, nếu khơng có biện pháp lãnh đạo, quản lý tốt, có thể sẽ xuất hiện
những hình thức, tính chất vụ việc mới, nghiêm trọng hơn như: Tự tử, tự thương,
mất đoàn kết, đảo, bỏ ngũ, làm lộ lọt bí mật quân sự và các hành vi vi phạm khác
đến mức phải xử lý kỉ luật.
2.1.1 Phương hướng
Cấp ủy, chỉ huy và cơ quan, đơn vị các cấp tiếp tục tổ chức quán triệt sâu
sắc nghị quyết, chỉ thị, quy định của Đảng, Nhà nước, Quân đội và của Quân đoàn
về tăng cường quản lý, giáo dục định hướng tư tưởng cho CSM, trọng tâm là Nghị
quyết Trung ương 4 (Khóa XII) về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn
chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện
"tự diễn biến," "tự chuyển hóa" trong nội bộ; Chỉ thị số 05-CT/TW ngày
15/5/2016 của Bộ Chính trị và Chỉ thị 87-CT/QUTW ngày 08/7/2016 của Ban

Thường vụ Quân ủy Trung ương về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo
đức, phong cách Hồ Chí Minh; Chỉ thị số 37-CT/ĐUQSTW ngày 14/4/1993 của
Thường vụ Đảng ủy Quân sự Trung ương (nay là Quân ủy Trung ương); Chỉ thị số
27