Tư vấn xác định giá trị doanh nghiệp của công ty chứng khoán mê kông

Chuyên đề thực tập tốt nghiệp SV: Đỗ Quang Hoà-TTCK43

Li m u
1. Lý do chn ti
Trong mt vi nm gn õy nghip v t vn c phn hoỏ l mt trong
nhng nghip v mang li doanh thu ln cho cỏc cụng ty chng khoỏn.Vỡ vy,
s cnh tranh gia cỏc cụng ty chng khoỏn trong vic tỡm kim khỏch hng
ngy cng quyt lit. Hin nay, khụng ch nh cỏc mi quan h, hay mc phớ
m vic cnh tranh ch yu da trờn cỏc dch v cung cp.
Quỏ trỡnh t vn c phn bao gm nhiu cụng vic c cụng ty chng
khoỏn chia thnh cỏc giai on (cỏc khõu) trong ú khỏch hng cú th la
chn mua tng phn, hoc mua trn gúi. Vic xỏc nh giỏ tr doanh nghip
cú vai trũ quyt nh i vi ton b tin trỡnh c phn hoỏ, khõu ny thng
chim mt thi gian ln trong ton b tin trỡnh thc hin nghip v t vn c
phn hoỏ i vi cụng ty chng khoỏn. gim bt thi gian trong vic xỏc
nh giỏ tr doanh nghip cụng ty chng khoỏn cn phi la chn c
phng phỏp thớch hp i vi tng loi hỡnh doanh nghip ng thi vi mi
phng phỏp cn phi nm c nhng im mnh, im yu v iu kin ỏp
dng tng phng phỏp, tớnh kh thi khi ỏp dng Vit Nam.
Ngh nh 187/N- CP ra i thay th ngh nh 64 ó to ra hnh lang
phỏp lý quan trng cho vic sp xp i mi hỡnh thc s hu ca cỏc doanh
nghip.Theo ú quỏ trỡnh chuyn i hỡnh thc s hu, tớnh n ht thỏng
12/2004 ó cú hn 2500 doanh nghip c chuyn thnh cụng ty c phn.
Tuy nhiờn s lng ú mi ch chim khong 25% s doanh nghip hin cú
nc ta.
Trong nm 2005 chớnh ph v b ti chớnh ó ra mc tiờu phi c
phn hoỏ c 750 doanh nghip. hon thnh mc tiờu ny thỡ vic xỏc
nh giỏ tr doanh nghip ti cỏc cụng ty chng khoỏn cn phi c rỳt ngn
thi gian nhng cht lng vn c nõng cao trỏnh tht thoỏt ngun vn ca
nh nc, ng thi thu hỳt c nhiu khỏch hng.
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp SV: Đỗ Quang Hoà-TTCK43

2. Phm vi nghiờn cu
Chuyờn thc tp ch yu nghiờn cu v cỏc phng phỏp xỏc nh
giỏ tr doanh nghip, nhng phng phỏp ang c ỏp dng ti cỏc cụng ty
chng khoỏn, u nhc im ca tng phng phỏp. Tớnh kh thi khi ỏp dng
nhng phng phỏp mi.
3. Kt cu chuyờn :
Chuyờn thc tp gm 3 chng.
Chng 1: Nhng lý lun chung v t vn xỏc nh giỏ tr doanh
nghip ti cụng ty chng khoỏn.
Chng 2: Thc trng t vn xỏc nh giỏ tr doanh nghip ti
cụng ty chng khoỏn Mờ Kụng.
Chng 3: Gii phỏp cn thc hin m rng t vn xỏc nh giỏ
tr doanh nghip ti cụng ty chng khoỏn Mờ Kụng.
Kt lun .









Chuyên đề thực tập tốt nghiệp SV: Đỗ Quang Hoà-TTCK43

Chng 1
Lý lun chung v t vn xỏc nh giỏ tr doanh nghip ca cụng
ty chng khoỏn

1.1. Tng quan v cụng ty chng khoỏn.
Cụng ty chng khoỏn l mt loi hỡnh doanh nghip c bit. Hot ng
ca cụng ty chng khoỏn khỏc hn vi cỏc doanh nghip sn xut v thng
mi thụng thng. Sn phm ca cụng ty chng khoỏn thng l cỏc dch v
ti chớnh.
Khỏi nim cụng ty chng khoỏn.
Cú rt nhiu khỏi nim v cụng ty chng khoỏn do nhiu t chc t ra.
Cỏc khỏi nim u nờu bt c v trớ vai trũ ca cụng ty chng khoỏn.
Theo giỏo trỡnh Th trng chng khoỏn ca khoa ngõn hng ti
chớnh trng i hc kinh t quc dõn thỡ : cụng ty chng khoỏn l mt nh
ch ti chớnh trung gian thc hin cỏc nghip v trờn th trng chng khoỏn.
Cụng ty chng khoỏn chớnh l mt trung gian ti chớnh.
Phõn loi cụng ty chng khoỏn.
Theo mụ hỡnh t chc hot ng thỡ cụng ty chng khoỏn cú th chia
thnh nhiu loi: Cụng ty c phn, cụng ty hp danh, cụng ty trỏch nhim hu
hn.
Cụng ty hp danh: L loi hỡnh kinh doanh cú t hai ch s hu tr lờn,
thnh viờn ca cụng ty chng khoỏn hp danh bao gm: Thnh viờn gúp vn
v thnh viờn hp danh. Cỏc thnh viờn hp danh phi chu trỏch nhim vụ
hn bng ton b ti sn ca mỡnh v ngha v thanh toỏn ca cụng ty. Cỏc
thnh viờn gúp vn khụng tham gia iu hnh cụng ty, h ch chu trỏch
nhim hu hn trong phn vn gúp ca mỡnh i vi nhng khon n ca
cụng ty.
Cụng ty hp danh khụng c phộp phỏt hnh bt c mt loi chng
khoỏn no.
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp SV: Đỗ Quang Hoà-TTCK43

Cụng ty c phn: Cụng ty c phn l mt phỏp nhõn c lp vi cỏc ch
s hu cụng ty l cỏc c ụng. C ụng ch chu trỏch nhim v n v cỏc
ngha v ti sn khỏc ca doanh nghip trong phm vi s vn ó gúp vo

doanh nghip. Cụng ty c phn cú quyn phỏt hnh chng khoỏn ra cụng
chỳng theo quy nh ca phỏp lut hin hnh.
Cụng ty trỏch nhim hu hn: Thnh viờn ca cụng ty chu trỏch nhim
v cỏc khon n v cỏc ngha v ti sn khỏc ca doanh nghip trong phm vi
s vn ó cam kt gúp vo doanh nghip.
Cụng ty trỏch nhim hu hn khụng c phộp phỏt hnh c phiu.
Do cỏc u im ca loi hỡnh cụng ty c phn v cụng ty trỏch nhim
hu hn so vi cụng ty hp danh, vỡ vy hin nay ch yu cỏc cụng ty chng
khoỏn c t chc di hỡnh thc cụng ty trỏch nhim hu hn v cụng ty c
phn.
Hin nay nc ta theo quyt nh s 03/1998/Q-UBCK3 ngy 13
thỏng 10 nm 1998 ca UBCK, CTCK l cụng ty c phn, cụng ty trỏch
nhim hu hn thnh lp hp phỏp ti Vit Nam, c u ban chng khoỏn
nh nc cp giy phộp thc hin mt hoc mt s loi hỡnh kinh doanh
chng khoỏn.
Theo cỏch phõn loi da vo cỏc nghip v thc hin ca cụng ty chng
khoỏn thỡ cụng ty chng khoỏn cú th chia thnh cỏc loi nh sau:
Cụng ty mụi gii chng khoỏn: l cụng ty ch thc hin vic trung gian,
mua bỏn chng khoỏn cho khỏch hng hng hoa hng.
Cụng ty bo lónh phỏt hnh chng khoỏn: l cụng ty chng khoỏn cú
lnh vc hot ng ch yu l thc hin nghip v bo lónh hng phớ
hoc chờnh lch giỏ.s
Cụng ty kinh doanh chng khoỏn: l cụng ty chng khoỏn ch yu thc
hin nghip v t doanh, cú ngha l t b vn v t chu trỏch nhim v kt
qu kinh doanh.
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp SV: Đỗ Quang Hoà-TTCK43

Cụng ty trỏi phiu: l cụng ty chng khoỏn chuyờn mua bỏn cỏc loi
trỏi phiu.
Cụng ty chng khoỏn phi tp trung: l cỏc cụng ty chng khoỏn hot

ng ch yu trờn th trng OTC v h úng vai trũ l cỏc nh to lp th
trng bng cỏc dch v cung cp.
i vi cỏc th trng chng khoỏn phỏt trin thỡ vai trũ ca cỏc cụng ty
ny l rt ln. Cũn i vi nhng th trng mi phỏt trin nh nc ta thỡ
tim nng ca cỏc cụng ty ny l rt ln.
1.2. Cỏc nghip v chớnh ca cụng ty chng khoỏn.
Nghip v mụi gii: Mụi gii chng khoỏn l hot ng trung gian hoc
i din mua, bỏn chng khoỏn cho khỏch hng hng hoa hng. Cụng ty
chng khoỏn i din cho khỏch hng tin hnh giao dch thụng qua c ch
giao dch ti SGDCK hoc th trng OTC. Vỡ cỏc quyt nh u t do chớnh
khỏch hng a ra nờn h s phi t chu trỏch nhim v kt qu.
Hin nay, tt c cỏc cụng ty chng khoỏn nc ta u ang thc hin
nghip v ny. Nhõn viờn phũng mụi gii ca cỏc cụng ty chng khoỏn s
cung cp thụng tin v cỏc cụng ty niờm yt, cỏc thụng tin th trng cho khỏch
hng bờn cnh ú h s i din cho khỏch hng trong vic thc hin cỏc giao
dch.Tuy nhiờn ú mi ch l "mụi gii giao dch" khi th trng phỏt trin thỡ
hot ng mụi gii phi úng vai trũ l cu ni gia nh u t bỏn chng
khoỏn v nh u t mua chng khoỏn, thụng qua hot ng mụi gii nh mụi
gii chng khoỏn s tr thnh ngi bn, ngi chia s nhng lo õu, cng
thng v a ra nhng li ng viờn kp thi cho nh u t, giỳp nh u t
cú nhng quyt nh tnh tỏo.
Nghip v t doanh: Hot ng t doanh ca cụng ty chng khoỏn l
quỏ trỡnh t tin hnh cỏc giao dch mua bỏn chng khoỏn cho chớnh mỡnh.
õy c coi l mt khon u t ca cụng ty bi vỡ hot ng ny c thc
hin nhm mc ớch thu li nhun cho chớnh cụng ty thụng qua hnh vi mua
bỏn chng khoỏn vi khỏch hng. Nghip v ny hot ng song hnh vi
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp SV: Đỗ Quang Hoà-TTCK43

nghip v mụi gii, va phc v lnh giao dch cho khỏch hng ng thi
cng phc v cho chớnh cụng ty.

Hot ng t doanh c thc hin thụng qua c ch giao dch trờn
SGCK hoc th trng OTC. Trờn th trng OTC hot ng t doanh ca
cụng ty chng khoỏn c thc hin thụng qua hot ng to lp th trng.
Lỳc ny, cụng ty chng khoỏn úng vai trũ l nh to lp th trng, nm gi
mt s lng chng khoỏn nht nh ca mt s loi chng khoỏn v thc
hin mua bỏn chng khoỏn vi khỏch hng hng chờnh lch giỏ.
i vi cỏc cụng ty chng khoỏn nc ta hin nay thỡ ch cú mt s
cụng ty thc hin hot ng ny bi vỡ theo quy nh ca phỏp lut thỡ mun
thc hin nghip v ny thỡ cụng ty chng khoỏn cn ỏp ng c mt s
yờu cu m u tiờn l phi cú vn iu l 12 t. õy cng l mt iu bt li
i vi mt s cụng ty chng khoỏn khi khụng cú iu kin v vn trong
khi i ng nhõn viờn cú trỡnh chuyờn mụn v kh nng phõn tớch.
Nghip v bo lónh phỏt hnh: Nghip v bo lónh phỏt hnh ca cụng
ty chng khoỏn l vic thc hin cỏc t cho bỏn v phõn phi chng khoỏn
cho cỏc doanh nghip c phn hoỏ ra cụng chỳng v thc hin bo lónh. Cú
th núi nghip v bo lónh phỏt hnh l mt trong nhng nghip v ph bin
cỏc cụng ty chng khoỏn, nú giỳp cho t chc phỏt hnh thc hin cỏc th
tc trc khi cho bỏn chng khoỏn, t chc vic phõn phi chng khoỏn v
giỳp bỡnh n giỏ chng khoỏn trong giai on u sau khi phỏt hnh.
Tuy nhiờn nc ta hin nay thỡ mi ch cú mt s cụng ty chng
khoỏn thc hin nghip v ny, ú l nhng cụng ty cú ngõn hng m h tr
rt nhiu v nng lc, vn, cỏc quan h sn cú.
Nghip v qun lý danh mc u t: Nghip v qun lý danh mc u
t l vic thc hin qun lý vn u thỏc ca khỏch hng u t vo chng
khoỏn thụng qua danh mc u t nhm sinh li cho khỏch hng trờn c s
tng li nhun v bo ton ngun vn cho khỏch hng. Vic lp v qun lý
danh mc u t ũi hi phi cú i ng nhõn viờn cú trỡnh chuyờn mụn cú
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp SV: Đỗ Quang Hoà-TTCK43

kinh nghim trong lnh vc u t ti chớnh. Chớnh vỡ vy cú th hot ng

tt to lũng tin cho khỏch hng ng thi thu c ngun li nhun trong
tng lai cho cụng ty thỡ cn phi nõng cao hiu qu hot ng ca nghip v
ny.
Nghip v t vn ca cụng ty chng khoỏn.
Nghip v t vn u t chng khoỏn: Da trờn hot ng phõn tớch
a ra cỏc li khuyờn, phõn tớch cỏc tỡnh hung v cú th thc hin mt s
cụng vic dch v khỏc liờn quan n phỏt hnh, u t v c cu ti chớnh
cho khỏch hng.
Nguyờn tc c bn ca hot ng t vn u t chng khoỏn.
Hot ng t vn l vic ngi t vn s dng kin thc, ú chớnh l
vn cht xỏm m h ó b ra kinh doanh nhm em li hiu qu cho c
cụng ty chng khoỏn ln khỏch hng. Nh t vn ũi hi phi ht sc thn
trng trong vic a ra cỏc li khuyờn i vi khỏch hng, vỡ vi li khuyờn
ú khỏch hng cú th thu v li nhun ln hoc thua l, thm chớ phỏ sn, cũn
ngi t vn thu v cho mỡnh khon thu v dch v t vn bt k hot ng ú
thnh cụng hay khụng.
Bờn cnh cỏc hot ng t vn v u t chng khoỏn cỏc cụng ty
chng khoỏn cũn thc hin mt mng t vn rt ln ú l mng t vn ti
chớnh doanh nghip.
Trong mng t vn v ti chớnh doanh nghip cỏc cụng ty chng khoỏn
thc hin cỏc hot ng: T vn c phn hoỏ, t vn niờm yt, t vn tỏi cu
trỳc doanh nghip, chuyn i hỡnh thc s hu, t vn xỏc nh giỏ tr doanh
nghip, chia tỏch, sỏt nhpNhng mng hot ng ny ũi hi i ng nhõn
viờn t vn ca cụng ty chng khoỏn cn phi nghiờn cu tỡm hiu cỏc vn
ti chớnh doanh nghip mt cỏch chuyờn sõu.
Nhng nm gn õy thc hin ch trng ca ng v nh nc ta
trong vic sp xp i mi hỡnh thc s hu ca cỏc doanh nghip, tt c 13
cụng ty chng khoỏn u ó thc hin rt tt mng hot ng ny.
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp SV: Đỗ Quang Hoà-TTCK43

Cụng ty chng khoỏn Mờ Kụng tuy ra i mun hn so vi cỏc cụng ty
khỏc nhng hot ng t vn doanh nghip l mt trong nhng hot ng
mnh ca cụng ty khụng thua kộm gỡ so vi nhng cụng ty chng khoỏn khỏc.
Trong nm 2003 v nm 2004 s lng hp ng t vn c phn hoỏ v
xỏc nh giỏ tr doanh nghip l 40. õy cú th coi l mt thnh tớch ỏng
khen i vi mt cụng ty chng khoỏn vi s vn ch cú 6 t ng v cũn non
tr trờn th trng.
1.3. Lý lun chung v xỏc nh giỏ tr doanh nghip.
Giỏ tr doanh nghip.
Theo lut doanh nghip nm 1999 c sa i v b sung nm 2004
ca nc cng ho xó hi ch ngha Vit Nam thỡ doanh nghip c nh
ngha nh sau: Doanh nghip l t chc kinh t cú tờn riờng, cú ti sn, cú
tr s giao dch n nh, c ng ký kinh doanh theo quy nh ca phỏp
lut nhm mc ớch thc hin cỏc hot ng kinh doanh.
Ban u khi mi hỡnh thnh th trng doanh nghip ch c coi l
mt t chc kinh t thụng thng ch cha c coi l mt hng hoỏ ca nn
kinh t bi nú cha thc s c em ra trao i mua bỏn trờn th trng. Ch
n khi th trng phỏt trin n mt mc nht nh, lỳc ny doanh nghip
mi thc s l mt hng hoỏ. Khi ó tr thnh hng hoỏ thỡ ngi ta bt u
quan tõm ti giỏ tr ca doanh nghip. Cõu hi c t ra l lm th no
xỏc nh c giỏ tr doanh nghip? V liu giỏ tr ca doanh nghip cú ng
ngha vi giỏ c ca nú khụng?
Theo C.Mỏc thỡ giỏ tr l s kt tinh ca lao ng xó hi cn thit trong
hng hoỏ, cũn giỏ c l s biu hin bng tin ca giỏ tr trờn th trng nhng
ph thuc vo quy lut cung cu. Giỏ c cú th cao hn hoc thp hn giỏ tr.
i vi mt doanh nghip cng vy, giỏ tr ca doanh nghip chớnh l s kt
tinh ca lao ng xó hi cn thit trong bn thõn doanh nghip ú. Tuy nhiờn,
khụng phi nh cỏc hng hoỏ thụng thng m doanh nghip l mt loi hng
hoỏ c bit, mt c cu phc tp ca nhiu yu t v cỏc mi liờn h gia
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp SV: Đỗ Quang Hoà-TTCK43

chỳng. Trong quỏ trỡnh hot ng doanh nghip cú cỏc mi quan h vi cỏc
ch th trờn th trng. Chớnh cỏc yu t bờn trong, bờn ngoi doanh nghip
gúp phn to nờn giỏ tr doanh nghip.
Qua vic phõn tớch v nhn nh trờn ta cú th rỳt ra mt s kt lun
riờng v giỏ tr doanh nghip nh sau:
Mt l: giỏ tr doanh nghip l giỏ tr cỏ bit, c xõy dng trờn c s
mc hao phớ lao ng cỏ bit ca doanh nghip to nờn, mi mt doanh
nghip cú mt c thự, mt giỏ tr riờng v khụng mt doanh nghip no
ging doanh nghip no.
Hai l: giỏ tr doanh nghip khụng ch n thun l giỏ tr ghi trờn s
sỏch m l giỏ tr c mi ngi quan tõm ú chớnh l giỏ tr kinh t. Nh
u t khi tin hnh xem xột giỏ tr doanh nghip ch yu quan tõm ti kh
nng thu c li nhun trong tng lai.
Ba l: giỏ tr doanh nghip xỏc nh c ti thi im nh giỏ khụng
phi l giỏ tr cui cựng v duy nht, nú cú th thay i theo thi gian, theo
cung cu v theo cỏc bin ng trờn th trng.
1.3.1. nh giỏ doanh nghip.
Hin nay cú nhiu quan nim v giỏ tr. Mi quan nim c tip cn
nhng gúc khỏc nhau. Tuy nhiờn tu chung li thỡ cú hai khỏi nim c
ph bin hin nay ú l:
Theo giỏo s W. SEABROKE V N.WALKER, vin i hc
PORTSMOUTH, vng quc Anh:
nh giỏ c hiu l s c tớnh v giỏ tr ca cỏc quyn s hu ti
sn c th bng hỡnh thỏi tin t cho mt mc ớch ó c xỏc nh rừ.
Cũn theo giỏo s Lim Lan Yuan, trng xõy dng v bt ng sn, i
hc quc gia Singapore thỡ:
nh giỏ c quan nim l mt ngh thut hay khoa hc v c tớnh
giỏ tr cho mt mc ớch c th ca mt ti sn ti mt thi im, cú cõn nhc
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp SV: Đỗ Quang Hoà-TTCK43

n tt c cỏc c im ca ti sn v cng nh xem xột n tt c cỏc yu t
kinh t cn bn ca th trng bao gm cỏc loi u t la chn.
Vy vi hai khỏi nim trờn ta cú th hiu nh giỏ doanh nghip theo hai
cỏch nh sau: Th nht, nh giỏ doanh nghip l s c tớnh v giỏ tr ca
cỏc quyn s hu ti sn c th bng hỡnh thỏi tin t cho mt mc ớch ó
c xỏc nh rừ, ú l a doanh nghip ra mua bỏn, hoc u t vo
doanh nghipTh hai, nh giỏ doanh nghip l mt ngh thut hay khoa
hc v c tớnh giỏ tr cho mt mc ớch c th ca mt doanh nghip ti mt
thi im ú l thi im nh giỏ, m cú cõn nhc n tt c cỏc c im
ca doanh nghip v cng nh xem xột n tt c cỏc yu t kinh t cn bn
ca th trng.
1.3.2. Vai trũ ca vic nh giỏ doanh nghip
i vi mi ch th khỏc nhau trờn th trng thỡ vic tip cn giỏ tr
doanh nghip cng vi nhng mc ớch khỏc nhau.
i vi ch s hu: Vic xỏc nh giỏ tr doanh nghip s giỳp ch s
hu bit rừ c giỏ tr thc t ca doanh nghip, t ú h cú th lp cỏc k
hoch, chin lc phỏt trin trong tng lai cho doanh nghip
Vn chia tỏch sỏt nhp c phn hoỏ hoc huy ng vn cng tr lờn
thun li hn rt nhiu.
i vi nh u t: Vi bt k mt nh u t no trờn th trng h
luụn mong mun ng vn u t ca mỡnh khụng nhng c bo ton m
cũn phi cú lói vi tng mc chp nhn ri ro khỏc nhau. Ti cựng mt
mc ri ro h luụn mun nhn c mc li nhun cao nht. Do ú, vic nh
giỏ doanh nghip l mt c s quan trng cho nh u t ra cỏc quyt nh
ca mỡnh. Nh u t s tr li c cỏc cõu hi : Cú nờn u t vo doanh
nghip ny hay khụng? Mc giỏ l bao nhiờu thỡ phự hp? Bờn cnh ú nhng
thụng tin nhn c trong quỏ trỡnh nh giỏ s giỳp nh u t d oỏn c
mt phn tim nng phỏt trin ca cụng ty trong tng lai.
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp SV: Đỗ Quang Hoà-TTCK43

i vi cỏc t chc ti chớnh trung gian trờn th trng: Mt trong
nhng c s quan trng cỏc t chc ti chớnh trung gian trờn th trng hay
cỏc ch n, bn hng ca doanh nghip cho doanh nghip vay vn hoc hp
tỏc lm n, u t vo doanh nghip l: xem xột kh nng sinh li ca doanh
nghip trong tung lai cng nh kh nng phỏt trin bn vng ca doanh
nghip. Quỏ trỡnh xỏc nh giỏ tr doanh nghip s cung cp rt nhiu thụng
tin v doanh nghip. Qua ú h cú th d dng a ra cỏc quyt nh trong
mi quan h vi doanh nghip.
i vi nh nc:
Quỏ trỡnh phõn tớch trờn cho ta thy vai trũ ni bt ca vic nh giỏ
doanh nghip l :
Mt l: i vi vic chuyn nhng mua bỏn, sỏt nhp thụn tớnh doanh
nghip thỡ hot ng nh giỏ doanh nghip s giỳp cho ngi mua v ngi
bỏn a ra mc giỏ hp lý, to c s cho vic mua bỏn mt cỏch cụng bng
chớnh xỏc v nhanh gn gim chi phớ giao dch. Quỏ trỡnh mua bỏn thng b
kộo di do mc giỏ m hai bờn a ra thng chờnh lch nhau quỏ ln. Vic
nh giỏ l c s vng chc thu hp khong cỏch mc giỏ gia bờn mua v
bờn bỏn. Do ú khong thi gian m phỏn c rỳt ngn, chi phớ nh ú
cng c rỳt ngn.
Hai l: vi mc ớch c phn hoỏ, t nhõn hoỏ doanh nghip nh nc.
nh giỏ doanh nghip s giỳp cho vic xỏc nh c phn vn ca nh nc
trong doanh nghip v giỏ c hp lý ca c phiu bỏn ra, ng thi xỏc
nh xem liu nh nc cú nờn nm gi c phn ca doanh nghip na hay
khụng v t l nm gi l bao nhiờu cho phự hp.
1.3.3. Nguyờn tc v yờu cu ca hot ng nh giỏ.
nh giỏ doanh nghip cng cú nhng yờu cu v nguyờn tc riờng.
Vic thc hin tt cỏc nguyờn tc v m bo c cỏc yờu cu ú s giỳp
cho hot ng nh giỏ cú hiu qu hn.
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp SV: Đỗ Quang Hoà-TTCK43

Nguyờn tc: nh giỏ doanh nghip phi da trờn giỏ tr hin hnh ca
th trng, phự hp vi c ch th trng v quy lut th trng. nh giỏ
doanh nghip chớnh l xỏc nh giỏ tr c tớnh ca doanh nghip theo giỏ c
th trng. Vỡ vy, cn phi phn ỏnh ỳng thc t khỏch quan doanh nghip
theo s chp nhn ca th trng. Nu khụng, doanh nghip s b nh giỏ cao
hoc thp hn giỏ tr thc ca nú.
nh giỏ cho tng doanh nghip theo tng phng phỏp c th cho cỏc
doanh nghip thuc cỏc nhúm nghnh khỏc nhau, cỏc doanh nghip hot ng
trong cỏc lnh vc khỏc nhau theo ỳng giỏ hin hnh. Khụng ỏp dng dp
khuụn mt mụ hỡnh, mt kiu nh giỏ cho mi doanh nghip. Bi vỡ, mi
mt doanh nghip l mt hng hoỏ c bit ca th trng, nú cú s khỏc bit
v ngun lc, v iu kin cnh tranh. Cỏc doanh nghip xột di cỏc gúc
khỏc nhau, chỳng cú nhng yu t c trng riờng bit. Khi xỏc nh giỏ tr
doanh nghip cn phi da trờn nhng hiu bit sõu sc v tng doanh nghip
t ú cú th a ra cỏc quyt nh la chn phng phỏp v cỏch lm cho phự
hp.
nh giỏ doanh nghip phi tuõn theo cỏc quy lut kinh t nh quy lut
cung cu, quy lut giỏ tr. Ngoi ra nh giỏ doanh nghip cn phi linh hot
trong quỏ trỡnh xỏc nh, phi t doanh nghip trong tng th phỏt trin
chung ca ton th trng, ca nghnh ngh m doanh nghip tin hnh kinh
doanh. Khi ú nh giỏ doanh nghip s phn ỏnh chớnh xỏc hn trin vng
phỏt trin ca doanh nghip trong tng lai.
Yờu cu: nh giỏ doanh nghip cng phi tuõn theo cỏc yờu cu sau:
Tớnh chun xỏc: Chun xỏc va l yờu cu, va l mc ớch ca hot
ng nh giỏ doanh nghip. Bi vy, tu thuc vo tng doanh nghip m
phi la chn tng phng phỏp nh giỏ cho phự hp. Trong ton b quỏ
trỡnh thc hin cỏc khõu ca hot ng nh giỏ cỏc vn v kim kờ ti sn,
x lý ti chớnh phi tht chun xỏc v cn trng.
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp SV: Đỗ Quang Hoà-TTCK43

D dng trong vic tớnh toỏn: nh giỏ doanh nghip cú th da vo rt
nhiu phng phỏp khỏc nhau, song i vi doanh nghip l phi chn c
phng phỏp nh giỏ sao cho phự hp vi doanh nghip va n gin va d
thc hin, phự hp vi nng lc ca ngi nh giỏ. Bi xột cho cựng nu cỏc
cụng thc s dng trong quỏ trỡnh nh giỏ quỏ phc tp s dn n sai lm v
mt i tớnh chun xỏc. Tuy nhiờn cng khụng nờn vỡ iu ny m lm u. Vic
nh giỏ cn phi do nhng ngi cú kinh nghim hot ng trong lnh vc ti
chớnh m nhim.
Nguyờn tc la chn t chc xỏc nh giỏ tr doanh nghip nc ta
thc hin theo quy nh ti iu 23 ngh nh 187/2004/N-CP.
Doanh nghip cú giỏ tr ti sn theo s k toỏn di 30 t ng doanh
nghip t t chc xỏc nh giỏ tr doanh nghip hoc thuờ t chc t vn nh
giỏ xỏc nh giỏ tr doanh nghip.
i vi doanh nghip cú giỏ tr ti sn theo s k toỏn t 30 t ng tr
lờn, vn phũng tng cụng ty (nu c phn hoỏ ton b cụng ty) phi thuờ t
chc nh giỏ xỏc nh giỏ tr doanh nghip.
Thuờ t chc nh giỏ.
T chc nh giỏ gm cỏc cụng ty kim toỏn, cụng ty chng khoỏn, t
chc thm nh giỏ, ngõn hng u t cú chc nng v nng lc nh giỏ
T chc nh giỏ phi m bo cỏc tiờu chun v iu kin sau:
Cú chc nng nh giỏ trong giy chng nhn ng ký kinh doanh hoc
giy phộp u t.
Tu theo ngnh ngh kinh doanh, phi m bo cỏc iu kin, tiờu
chun ca phỏp lut hin hnh.
Khụng cựng ch s hu, khụng cú mi quan h kinh t vi doanh
nghip c nh giỏ nh hựn vn, gúp vn liờn doanh, gúp vn c phn.
Khụng trc tip thc hin kim toỏn cho cỏc doanh nghip c nh
giỏ.
Trong quỏ trỡnh hot ng khụng cú vi phm phỏp lut v ngh nghip.

Chuyên đề thực tập tốt nghiệp SV: Đỗ Quang Hoà-TTCK43

Hin nay nc ta cú 28 t chc c thc hin nh giỏ doanh nghip
bao gm 13 cụng ty chng khoỏn, mt cụng ty liờn doanh qun lý qu u t
chng khoỏn Vit Nam, 14 cụng ty kim toỏn.
Hng nm, trc ngy 31 thỏng 12, B ti chớnh cụng b cụng khai
danh sỏch cỏc t chc nh giỏ iu kin, tiờu chun nh giỏ doanh nghip
ca nm sau.
Chi phớ nh giỏ doanh nghip thp: Chi phớ nh giỏ doanh nghip l
mt khon chi ca doanh nghip thuờ t chc nh giỏ. Hin nay nc ta
nh nc ó quy nh trong ngh nh 187 rt rừ nh sau:
Khụng quỏ 200 triu ng vi doanh nghip cú giỏ tr di 30 t ng.
Khụng quỏ 300 triu ng i vi doanh nghip cú giỏ tr t 30 t n
50 t ng.
Khụng quỏ 400 triu ng vi doanh nghip cú giỏ tr trờn 50 t ng.
Cho nờn vic nh giỏ doanh nghip phi cú chi phớ sao cho va vi cỏc
khon chi phớ m doanh nghip c phộp b ra theo quy nh ca nh nc.
Quỏ trỡnh nh giỏ doanh nghip khụng phi l mt cụng vic n gin
v d lm, vỡ vy m bo c vi trũ cng nh ý ngha ca hot ng
nh giỏ thỡ khi tin hnh nh giỏ cn phi kt hp c ba yờu cu v nguyờn
tc trờn mt cỏch tt nht. Ch cú nh vy giỏ tr doanh nghip c xỏc nh
mi l giỏ tr thc ca nú.
1.4. Cỏc phng phỏp nh giỏ doanh nghip
Mi mt doanh nghip l mt ch th riờng bit, cú mt c im v
cu trỳc khỏc nhau, hn na tu thuc vo trỡnh phỏt trin ca mi quc
gia, mi khu vc, cng nh tu thuc vo ngnh ngh kinh doanh ca doanh
nghip v trỡnh ca i ng chuyờn viờn nh giỏ m ngi ta cú th chn
v s dng cỏc phng phỏp nh giỏ khỏc nhau sao cho phự hp. Mi
phng phỏp c xõy dng da trờn cỏc c s, cc c v phc v cho cỏc
i tng vi cỏc mc ớch khỏc nhau. Cú hai phng phỏp hay c s dng

ú l phng phỏp ti sn v phng phỏp chit khu dũng tin.
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp SV: Đỗ Quang Hoà-TTCK43

1.4.1. Phng phỏp ti sn.
C s xỏc nh giỏ tr doanh nghip theo phng phỏp ti sn:
Phng phỏp nh giỏ doanh nghip theo giỏ tr ti sn cho rng giỏ tr ca
mt doanh nghip bng tng giỏ tr ca tng loi ti sn riờng trờn bng cõn
i k toỏn tr i cỏc khon n ca doanh nghip. Giỏ tr ca ti sn c o
bng hiu qu s dng v khai thỏc chỳng nhm to ra nhng li ớch kinh t
trong tng lai.
Giỏ tr thc t ca ti sn m doanh nghip qun lý.
Kh nng mang li thu nhp t cỏc ti sn ú.
Xột cho cựng phng phỏp ti sn cng da trờn giỏ tr hin ti ca cỏc
lung thu nhp trong tng lai song quóng thi gian thu hi tin phng
phỏp ny thng rt ngn. C hai ni dung trờn ca phng phỏp ti sn u
phi c tớnh n cựng mt lỳc chỳng khụng tỏch ri nhau m ngc li,
chỳng luụn ph thuc vo nhau, tng tỏc ln nhau. Kh nng mang li thu
nhp trong tng lai ph thuc hon ton vo giỏ tr hin ti ca doanh
nghip, trong khi ú giỏ tr hin ti ca doanh nghip cng cú th c nh
giỏ cao khi kh nng mang li thu nhp trong tng lai ca doanh nghip l rừ
rng v cú chớnh xỏc cao. Tuy nhiờn, khi xỏc nh giỏ tr doanh nghip ta
cng cn phi xem xột ti nhng yu t ca th trng cú nh hng ti hai
ni dung trờn.
i tng ỏp dng: Phng phỏp xỏc nh giỏ tr doanh nghip theo ti
sn ch yu c ỏp dng cho cỏc doanh nghip va v nh, cú quy mụ v ti
sn hp lý, ch yu vn l cỏc doanh nghip sn xut kinh doanh, cỏc doanh
nghip m ti sn nh : nh mỏy múc, nh xng, phng tin vn ti, trang
thit b úng vi trũ quan trng i vi s phỏt trin núi chung ca doanh
nghip. Riờng cỏc doanh nghip thng mi, cỏc doanh nghip cụng ngh,
hoc cỏc t chc kinh doanh ti chớnh thỡ vic nh giỏ doanh nghip thng

ỏp dng phng phỏp phng phỏp chit khu dũng tin.
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp SV: Đỗ Quang Hoà-TTCK43

Ni dung ca phng phỏp nh giỏ doanh nghip da trờn giỏ tr tng
ti sn: Giỏ tr thc t ca doanh nghip l giỏ tr ton b ti sn hin cú ca
doanh nghip ti thi im xỏc nh cú tớnh n kh nng sinh li. Vic xỏc
nh giỏ tr doanh nghip chớnh l vic tớnh toỏn giỏ tr cỏc loi ti sn trong
doanh nghip.
Ti sn c nh v u t di hn.
Ti sn c nh hu hỡnh: Bao gm nh ca, vt kin trỳc, mỏy múc,
thit bTt c cn c xỏc nh li nguyờn giỏ v t l % giỏ tr cũn li. T
l % giỏ tr cũn li c xỏc nh theo hai phng phỏp l phõn tớch k thut
v thng kờ kinh nghim. Phng phỏp phõn tớch k thut da trờn vic xem
xột ỏnh giỏ cỏc b phn ca ti sn. Tớnh t l % giỏ tr cũn li ca tng b
phn sau ú da trờn mc t trng ca b phn ú trong tng giỏ tr ti sn
tớnh ra t l % cũn li ca ti sn ú. Trong khi ú phng phỏp thng kờ kinh
nghim li da trờn thi gian s dng d tớnh chớnh vỡ vy phng phỏp ny
thng khụng phn ỏnh chớnh xỏc t l % giỏ tr cũn li ca ti sn. Tuy nhiờn
phng phỏp ny li cú u im l d dng trong vic tớnh toỏn. Sau khi tớnh
toỏn c t l % giỏ tr cũn li ta d dng tớnh c giỏ tr cũn li ca ti sn.
Ti sn c nh vụ hỡnh.
i vi cỏc ti sn vụ hỡnh vic xỏc nh giỏ tr l rt khú khn nhng
nc m th trng ti sn vụ hỡnh cha phỏt trin. Cha cú nhng t chc uy
tớn ng ra xỏc nh giỏ tr ca loi ti sn ny.
Giỏ tr li th ca doanh nghip l mt loi ti sn vụ hỡnh ca doanh
nghip, nú l mt yu t phi vt cht cu thnh nờn t cỏc ti sn vụ hỡnh khỏc
nhau, nh v th kinh doanh, thng hiu, cht lng, a im kinh doanh
Giỏ tr vụ hỡnh th hin ch doanh nghip nh cú giỏ tr ny m cú c
mc li nhun cao hn bỡnh thng so vi cỏc doanh nghip khỏc cựng hot
ng trong cựng lnh vc kinh doanh hay núi cỏch khỏc chớnh l cỏc i th

cnh tranh ca doanh nghip khụng cú c giỏ tr li th ny. iu ny th
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp SV: Đỗ Quang Hoà-TTCK43

hin rt rừ i vi cỏc doanh nghip ni ting nh hóng in thoi SamSung,
Nokia
Cú th núi, giỏ tr li th thng c tớnh toỏn tu theo kh nng sinh
li trong quỏ kh v c tim nng phỏt trin trong tng lai. Giỏ tr li th
c cu thnh c bn xut phỏt t cỏc yu t sau:
V trớ a lý thun li trong trong sn xut kinh doanh
Uy tớn, mu mó, thng hiu v nhón hiu sn phm
Cỏc tim nng, ngun lc ca doanh nghip
Bớ quyt kinh doanh c ỏo riờng cú doanh nghip hoc cỏc bng
sỏng ch phỏt minh ch cú doanh nghip nhm phc v cho quỏ trỡnh ci
tin m rng sn xut kinh doanh hoc qun lý doanh nghip hay cỏc sn
phm c quyn m doanh nghip phỏt minh ra.
Cỏc giỏ tr li th khỏc: c quyn kinh doanh, khai thỏc m nh nc
cho phộp
Ti Vit Nam theo ngh nh s 187 v thụng t 126 hng dn kốm
theo thỡ i vi cỏc doanh nghip cú li th kinh doanh nh v trớ a lý, uy tớn
ca doanh nghip, tớnh cht v c quyn ca sn phm, mu mó thng hiu
(nu cú) v cú t sut li nhun sau thu cao hn lói sut trỏi phiu chớnh ph
k hn 10 nm thi im gn nht trc khi nh giỏ thỡ phi tớnh thờm giỏ
tr li th kinh doanh vo giỏ tr thc t ca doanh nghip c phn húa.
Trng hp doanh nghip cú giỏ tr thng hiu ó c xỏc nh hoc
ó c th trng chp nhn cao hn giỏ tr li th kinh doanh xỏc nh theo
quy nh trờn thỡ cn c vo giỏ tr thng hiu ó phn ỏnh trờn s sỏch k
toỏn hoc giỏ tr ó c th trng chp nhn tớnh vo giỏ tr doanh
nghip. Trng hp thp hn thỡ tớnh thờm phn chờnh lch vo giỏ tr doanh
nghip. i vi doanh nghip nh nc khi xỏc nh giỏ tr doanh nghip thỡ
giỏ tr li th kinh doanh c tớnh theo cụng thc sau:

Giỏ tr
li th
kinh
doanh
ca
=
Giỏ tr phn
vn nh nc
ti doanh
nghip theo s
k toỏn ti
thi im nh
giỏ
x
T sut li
nhun sau
thu trờn vn
nh nc
bỡnh quõn
trong 3 nm
trc khi c
-
Lói sut trỏi
phiu chớnh
ph k hn
10 nm ti
thi im
gn nht

Chuyên đề thực tập tốt nghiệp SV: Đỗ Quang Hoà-TTCK43











Vic xỏc nh cỏc khon u t ti chớnh di hn s xem xột ti giỏ tr
gúp vn liờn doanh ca doanh nghip ti cỏc doanh nghip khỏc t khi thnh
lp cho n thi im nh giỏ. Giỏ tr gúp vn liờn doanh s da trờn cỏc
biờn bn ó ký gia hai bờn.
Ngoi ra chi phớ xõy dng c bn d dang, cỏc khon ký qu, ký cc
ca doanh nghip cng chim mt phn khụng nh trong khon mc ny.
Ti sn lu ng v u t ngn hn.
Ti sn lu ng trong doanh nghip bao gm cỏc loi nh: tin mt ti
qu, tin gi ngõn hng, tin ang chuyn. Cỏc khon u t ti chớnh ngn
hn nh: u t chng khoỏnBờn cnh ú cũn phi xỏc nh cỏc khon phi
thu, hng hoỏ vt t tn kho, cỏc ti sn lu ng khỏc v chi phớ s nghip.
Vic xỏc nh ti sn lu ng v u t ngn hn n gin hn rt
nhu so vi vic xỏc nh ti sn c nh. C s xỏc nh ti sn lu ng
v u t ngn hn l da trờn cỏc giy t, bng kờ cú xỏc nhn ca bờn cú
liờn quan.
Tng giỏ tr thc t ca doanh nghip s l giỏ tr ca ton b ti sn
hin cú trong doanh nghip, cỏc khon u t ngn hn v di hn.
Phng phỏp nh giỏ doanh nghip theo ti sn cú u im l n

gin, d tớnh toỏn, khụng phc tp trong vic x lý v xỏc nh giỏ tr cũn li
T sut li
nhun bỡnh
quõn trờn
vn nh
nc bỡnh
quõn trong 3
nm trc

=
Li nhun sau thu bỡnh quõn 3
nm lin k trc khi c phn hoỏ
Vn nh nc theo s sỏch k
toỏn bỡnh quõn 3 nm lin k
trc khi c phn hoỏ
x
100
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp SV: Đỗ Quang Hoà-TTCK43

ca ti sn. Cỏc cụng thc c s dng u n gin. Phng phỏp ny phn
ỏnh mt cỏch khỏ y v trc quan giỏ tr cỏc ti sn hin cú ca doanh
nghip theo giỏ tr hin hnh ti thi im nh giỏ hoc theo giỏ tr s sỏch
m doanh nghip ó ghi chộp. Nú l mt cụng c c lc cho vic nh giỏ
doanh nghip khi m th trng chng khoỏn cha phỏt trin, trỡnh ca i
ng chuyờn gia nh giỏ cha thc s ỏp ng c ũi hi ca cụng tỏc nh
giỏ theo cỏc phng phỏp khỏc.
Nhc im
Th nht, nh giỏ theo phng phỏp ny da trờn quan im cho rng
giỏ tr ti sn ca doanh nghip phn ỏnh trờn bng cõn i k toỏn ca doanh
nghip ngang bng vi mt s tin nht nh, cú th s dng ngay c m

khụng h tớnh n s nh hng bi cỏc quy nh v thu cú liờn quan n giỏ
tr ti sn.
Th hai, phng phỏp ny xỏc nh giỏ tr doanh nghip ch da trờn c
s tớnh toỏn n giỏ tr doanh nghip trng thỏi tnh, m cha h tớnh n
kh nng kt hp ca cỏc ti sn ny to ra kh nng sinh li trong tng
lai, cha tớnh n tim nng phỏt trin v mc ri ro ca doanh
nghip.Vic tớnh toỏn khon mc vn gúp liờn doanh c xỏc nh theo biờn
bn ó ký gia hai bờn m cha tớnh n kt qu hot ng liờn doanh.
Th ba, riờng Vit Nam cỏch tớnh toỏn giỏ tr li th kinh doanh ca
doanh nghip cũn nhiu bt cp. Bi thi gian tớnh li nhun ca doanh
nghip cũn quỏ ngn l 3 nm thi gian ny cha phn ỏnh ht cỏc bin
ng v giỏ c nguyờn vt liu u vo, v cng nh cha cho thy c mc
phỏt trin bn vng ca doanh nghip, do vy s khụng th phn ỏnh mt
cỏch y v chớnh xỏc giỏ tr li th kinh doanh ca doanh nghip. Bờn
cnh ú trong thi gian qua cỏc doanh nghip c em ra xỏc nh giỏ tr
ch yu vi mc ớch c phn hoỏ. Vỡ vy, vic xỏc nh giỏ tr doanh nghip
thc cht l xỏc nh phn vn nh nc, nờn giỏ tr doanh nghip thng
b ỏnh giỏ thp hn giỏ tr hin cú ca nú. khc phc c nhc im
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp SV: Đỗ Quang Hoà-TTCK43

ny cỏc khõu trong quỏ trỡnh nh giỏ cn phi c minh bch hoỏ v c
giỏm sỏt cht ch hn bi ban ch o c phn hoỏ.
Tuy nhiờn, cỏc nc cú th trng chng khoỏn phỏt trin thỡ phng
phỏp nh giỏ theo giỏ tr ti sn núi chung l ớt c s dng nguyờn nhõn l
vỡ phng phỏp ny cú mt s hn ch chung nh sau:
nh giỏ doanh nghip theo phng phỏp ti sn khú t c tớnh
chớnh xỏc bi vic xỏc nh c giỏ tr thc t ca cỏc ti sn l khú khn,
trong quỏ trỡnh tớnh toỏn ó khụng tớnh n thi gian, cỏc chi phớ v thu phi
tr khi thanh lý ti sn cng nh vic phõn phi s tin thu c mt cỏch hp
lý.

Nhỡn chung l nh giỏ theo phng phỏp ny thng hay b nh hng
bi ý mun ch quan ca ngi nh giỏ.
Th trng bỏn phn ln cỏc mỏy múc v thit b vn phũng ó qua
s dng l rt hn hp, do vy khi thanh lý ti sn cú th phi bỏn vi giỏ gn
nh cho khụng.
Rt khú cú th nh giỏ riờng bit cho cỏc khon mc vụ hỡnh nh uy tớn
ca doanh nghip, nhón hiu thng mi m khụng gn lin chỳng vi hot
ng c th ca doanh nghip, hoc vi s bin ng trờn th trng
1.4.2. Phng phỏp xỏc nh giỏ tr doanh nghip theo mụ hỡnh dũng
tin chit khu.
Nguyờn lý chung.
Phng phỏp nh giỏ theo mụ hỡnh dũng tin chit khu DCF c xõy
dng da trờn mt nguyờn lý c bn, ú l giỏ tr ca doanh nghip c xỏc
nh bng cỏch hin ti hoỏ cỏc dũng thu nhp (dũng tin) chit khu cỏc
dũng tin ú theo mt mc lói sut chit khu phự hp cú tớnh n ri ro ca
doanh nghip. Theo ú, i vi phng phỏp DCF thỡ hai yu t quan trng
nht v khụng th thiu c l dũng tin thu nhp hng nm v lói sut chit
khu dũng tin ú.
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp SV: Đỗ Quang Hoà-TTCK43

Vi mi dũng tin khỏc nhau thỡ lói sut chit khu s dng l khỏc
nhau, cú th lit kờ nh sau:
Dũng thu nhp thuc v vn c phn thỡ chit khu bng chi phớ vn c
phn.
Dũng thu nhp ca ton b doanh nghip thỡ chit khu bng chi phớ vn
bỡnh quõn ca c doanh nghip.
Dũng thu nhp thu v trc thu thỡ chit khu bng t l chit khu trc
thu.
Dũng thu nhp thu v sau thu thỡ chit khu bng t l chit khu sau
thu.

Dũng thu nhp theo giỏ tr danh ngha thỡ chit khu bng t l chit khu
danh ngha.
Dũng thu nhp theo giỏ tr thc t thỡ chit khu bng t l chit khu thc
t.
Cỏch xỏc nh t l chit khu s dng trong mụ hỡnh chit khu dũng
tin.
Chi phớ vn ch s hu: (t l li tc yờu cu i vi vn ch s hu).
Chi phớ vn ch s hu l khon li tc yờu cu m doanh nghip buc
phi chi tr cho cỏc nh u t gúp vn u t vo doanh nghip. Núi cỏch
khỏc chi phớ vn ch s hu l khon chi phớ c hi m doanh nghip mt i
cú c ngun vn kinh doanh ca mỡnh. Vic xỏc nh c chi phớ vn
ch s hu mt cỏch chớnh xỏc l ht sc cn thit chit khu cỏc dũng tin
t do i vi vn ch s hu (FCFE) trong tng lai v hin ti mt cỏch
chun xỏc hn.
Trờn thc t cú nhiu cỏch thc xỏc nh chi phớ vn ch s hu,
nhng cú hai mụ hỡnh c s dng nhiu nht v cú th em li kt qu mt
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp SV: Đỗ Quang Hoà-TTCK43

cỏch khỏ chun xỏc, ú l mụ hỡnh nh giỏ ti sn vn CAPM v mụ hỡnh
nh giỏ chờnh lch APM.
CAPM l mụ hỡnh c ỏp dng ph bin trong bi cnh ti chớnh hin
i. V c bn, CAPM cho rng chi phớ ca vn c phn bng vi lói sut ca
chng khoỏn phi ri ro cng vi phn bự ri ro nhõn vi h s ri ro ca
doanh nghip ang phõn tớch, theo cụng thc sau:
K
e
= r
f
+ [E(r
m

) r
f
]
Trong ú:
r
f
: t sut li nhun phi ri ro
E(r
m
) : t sut li nhun d tớnh ca danh mc th trng
E(r
m
) - r
f
: mc n bự ri ro
: ri ro ca vn ch s hu
k
e
: chi phớ vn ch s hu
Mụ hỡnh nh giỏ chnh lch ( APM) :
APM cú th c coi l mt mụ hỡnh cú nhiu im tng ng so vi
mụ hỡnh CAPM. CAPM coi chi phớ vn c phn l hm s ca 1 bin s duy
nht, ú l li nhun u t vo danh mc th trng [E (r
m
)]. Trong khi ú
chi phớ vn c phn theo mụ hỡnh APM li c da trờn nhiu yu t nh
hng v c xỏc nh nh sau:
r
e
= r

f
+ [ E (F
1
) r
f
]
1
+ [E (F
2
) r
f
]
2
+ + [E (F
k
) r
f
]
k

Trong ú :
E (F
k
) = t sut li nhun d tớnh ca mt danh mc u t ph thuc
vo s bin ng ca nhõn t k v c lp so vi tt c cỏc nhõn t khỏc.

k
= nhy cm ca r
e
i vi nhõn t k

Chuyên đề thực tập tốt nghiệp SV: Đỗ Quang Hoà-TTCK43

Thay vỡ ch cú mt thc o xỏc nh ri ro h thng (mt h s beta),
mụ hỡnh APM bao gm rt nhiu thc o khỏc nhau (nhiu h s beta). Mi
h s beta o mc nhy cm ca r
e
i vi tng nhõn t liờn quan trong
nn kinh t.
Chi phớ vn (cost of capital)
Chi phớ vn c s dng trong cỏc mụ hỡnh sau ny l chi phớ vn bỡnh
quõn gia quyn WACC (Weighted Average Cost of Capital).
WACC i vi doanh nghip cha c phn hoỏ c xỏc nh nh sau:


Trong ú:
WACC : chi phớ vn bỡnh quõn gia quyn
CFVCSH : chi phớ vn ch s hu (k
e
)
VCSH : vn ch s hu
CP : c phiu u ói
NV : tng ngun vn.
i vi cỏc doanh nghip khụng s dng n thỡ WACC = k
e
(Chi phớ
vn bng chi phớ vn ch s hu)
Nm 1998 Bruner, Eades, Harris v Giggins ó a ra thng kờ v vic
tớnh toỏn chi phớ vn nh sau:
Bng 1: Kt qu thng kờ vic tớnh toỏn chi phớ vn.
WACC =

CFV
CSH
x
VCSH
NV
+
Chi phớ
cỏc
khon
vay
x
N
NV
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp SV: Đỗ Quang Hoà-TTCK43

Khon mc Thc t
Chi phớ vn ch s hu 81% cụng ty s dng mụ hỡnh CAPM trong vic
tớnh toỏn chi phớ vn ch s hu(r
e
), 4% s dng
CAPM cú iu chnh v 15% cụng ty s dng cỏc
cỏch khụng chc chn khỏc.
Lói sut phi ri ro 70% cụng ty s dng trỏi phiu chớnh ph 10 nm
hoc di hn lm lói sut phi ri ro, 7% s
dng trỏi phiu 3-5 nm, 4% s dng tớn phiu
kho bc.
H s beta 52% s dng nhng ngun thụng tin i chỳng
tớnh toỏn beta, trong khi 30% t tớnh toỏn beta.
Phn bự ri ro Phn bự ri ro c s dng mt cỏch khụng
ng nht trong ú cú 37% s dng phn bự ri ro

quanh mc 5-6%
Chi phớ n 52% cụng ty s dng t l vay n biờn v t l
thu biờn trong khi cú 37% s dng t l vay n
bỡnh quõn hin ti v t l thu thc t tớnh
toỏn chi phớ n.
Trng s gia n v vn
ch s hu
59% cụng ty s dng trng s theo giỏ th trng
ca vn c phn v n khi tớnh toỏn WACC. 15%
s dng trng s theo giỏ tr s sỏch, 19% cụng ty
khụng chc chn s dng theo mt cỏch thc
thng xuyờn no c.
(Ngun: Aswath Dmodaran, Investment Valuation, Jonh Wiley&Sons, Inc).
Xỏc nh giỏ tr dũng tin
Cỏc dũng tin õy c hiu nh l cỏc dũng tin vo v cỏc dũng
tin ra ca doanh nghip. Thc cht nú l cỏc khon tin m doanh nghip thu
c hay chi tr trong thi k nghiờn cu. Tuy nhiờn xỏc nh giỏ tr rũng
ca doanh nghip thỡ vic xỏc nh dũng tin khụng cha m phi xỏc nh
dũng tin t do ca doanh nghip, dũng tin cũn li ca doanh nghip sau khi
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp SV: Đỗ Quang Hoà-TTCK43

ó thanh toỏn mt hoc tt c cỏc ngha v ti chớnh m doanh nghip phi
gỏnh chu.
Trờn thc t xỏc nh giỏ tr doanh nghip ngi ta thng hay ỏnh
giỏ hai loi dũng tin t do sau : Dũng tin t do i vi vn ch s hu
(FCFE) v dũng tin t do i vi doanh nghip (FCFF).
Xỏc nh dũng tin t do i vi vn ch s hu (FCFE)
FCFE c hiu l dũng tin cũn li sau khi tr i cỏc khon chi phớ
hot ng, thanh toỏn lói vay v thanh toỏn n, cựng tt c cỏc khon vn chi
tiờu khỏc. õy chớnh l khon thu nhp cui cựng m doanh nghip cú c

khi ó thanh toỏn mi ngha v ti chớnh v trang tri mi nhu cu tỏi u t
ca doanh nghip.
Tuy nhiờn cỏc doanh nghip khỏc nhau s cú c cu ngun vn khỏc
nhau, s cú ngun ti tr cho hot ng sn xut kinh doanh ca mỡnh l khỏc
nhau, do vy xỏc nh mt cỏch chớnh xỏc v ỳng n lung tin t do i
vi vn ch s hu thỡ cn phi tuõn theo cỏc nguyờn tc sau:
FCFE i vi doanh nghip khụng s dng n (khụng cú vn vay)
Doanh nghip khụng s dng n l doanh nghip khụng cú n v khụng
s dng ngun vn n ti tr cho hot ng sn xut kinh doanh ca mỡnh.
Doanh nghip loi ny s dng ton b ngun vn ch s hu hot ng
v khụng phi chi tr lói cng nh gc n vay. FCFE c xỏc nh nh sau :
Thu nhp - Chi phớ hot ng kinh doanh =
= Thu nhp trc lói vay, thu v khu hao (EBITDA)
- Khu hao v gim giỏ
= Thu nhp truc lói vay v thu (EBIT)
- Thu
= Thu nhp rũng (ko phi tr lói vay)
+ Khu hao v gim giỏ