Tiểu luận sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
KHOA LỊCH SỬ



BÀI TIỂU LUẬN

MÔN: CHỦ NGHĨA XÃ HỘI KHOA HỌC

Đề Tài:

Sứ Mệnh Lịch Sử Của Giai Cấp Công Nhân

GVHD: Nguyễn Thị Thu Hà
SVTH: Nhóm SV Tổ 2 – Sử 3A

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


Nhóm SV Tổ 2 – Sử 3A

Bài Tiểu Luận Mơn CNXHKH

THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH NGÀY 26/9/2008

DANH SÁCH TỔ 2 – SỬ 3A

1. Lê Thanh Hải – Tổ trưởng

7. Hoàng Thị Hương

2. Lê Thị Hải

8. Mai Thị Huyền

3. Lâm Thị Bích Huệ

9. ĐỗThị Loan

4. Ngơ Thị H

10. Lê Thị Lan

5. Nguyễn Thị Hiền

11. Trịnh Thị Hồng

6. Hoàng Thị Hoa

12. Trần Đức Luyện

1

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


Nhóm SV Tổ 2 – Sử 3A

Bài Tiểu Luận Mơn CNXHKH

MỤC LỤC

I. - CÁC KHÁI NIỆM..................................................................................................2
I.1. Khái niệm về giai cấp công nhân:........................................................................2
I.2. Khái niệm về giai cấp nông dân:.........................................................................2
I.3. Khái niệm về tầng lớp tri thức:............................................................................2
I.4. Khái niệm về cơng nghiệp hóa – hiện đại hóa:....................................................2
I.5. Khái niệm về nền kinh tế tri thức:.......................................................................3
I.6. Khái niệm về thuộc tính:......................................................................................3
II. – LẤY THÔNG TIN VÀ SO SÁNH GIỮA VIỆT NAM VÀ THẾ GIỚI.................4
II.1. Cơ cấu nghề nghiệp:..........................................................................................4
II.1.a. Thế giới:......................................................................................................4
II.1.b. Việt Nam:....................................................................................................4
II.2. Số lượng công nhân qua các thời kỳ:..................................................................5
II.2.a. Thế giới:......................................................................................................5
II.2.b. Việt Nam:....................................................................................................5
II.3. Tổng số cơng nhân có cổ phần cổ phiếu và vốn đầu tư:.....................................5
II.4. Trình độ của cơng nhân:.....................................................................................5
II.4.a. Thế giới:......................................................................................................5
II.4.b. 2.Việt Nam:.................................................................................................6
II.5. Đời sống công nhân Việt Nam...........................................................................7
III. – TRẢ LỜI CÂU HỎI:............................................................................................7
III.1. Câu 1:Phân tích một số biến đổi của GCCN trong sự nghiệp CNH , HĐH đất
nước. Sự biến đổi đó có làm thay đổi sứ mệnh của giai cấp công nhân không?.........7
III.2. Câu 2: Phân tích tác động của sự nghiệp cơng nghiệp hóa , hiện đại hóa đất
nước đến sự thay đổi cơ cấu giai cấp công nhân nước ta?........................................18
III.3. Câu 3: So sánh một số điểm khác nhau về quá trình hình thành, sự thành lập tổ
chức Đảng Cộng Sản Việt Nam và Đảng Cộng Sản Châu Âu?................................20
Tài liệu tham khảo.......................................................................................................26

2

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


Nhóm SV Tổ 2 – Sử 3A

Bài Tiểu Luận Mơn CNXHKH

I. - CÁC KHÁI NIỆM
I.1. Khái niệm về giai cấp công nhân:
Giai cấp công nhân là tầng lớp những người lao động được hình thành dưới chế độ tư
bản là thành phần chủ yếu tạo nên của cải xã hội và được hưởng rất ít trong số tài sản
đó dưới thời tư bản chủ nghĩa(lưu ý chỉ xét trong ngành công nghiệp và thủ công
nghiệp).
Giai cấp công nhân hay giai cấp vô sản, theo Karl Marx là giai cấp của những người
phải bán sức lao động để đổi lấy tiền lương và họ không phải là chủ sở hữu của
phương tiện sản xuất. Cũng theo Marx, giai cấp công nhân là giai cấp tạo ra các giá trị
thặng dư và sự giàu có cho xã hội. Ngày nay, đây là giai cấp lao động sản xuất ra của
cải vật chất trong lĩnh vực cơng nghiệp với trình độ kỹ thuật và công nghệ ngày càng
hiện đại. Sản phẩm thặng dư do họ làm ra là nguồn gốc chủ yếu cho sự giàu có và phát
triển xã hội.
I.2. Khái niệm về giai cấp nông dân:
Trước đây giai cấp nông dân tức là những tập đoàn người sản xuất nhỏ, làm thuê cho
địa chủ và cho phú nông trong nông nghiệp dựa trên chế độ chiếm hữu tư nhân về
ruộng đất.(Hoặc: Giai cấp nông dân là những người làm nghề trồng trọt, cày cấy, nông
dân là một lực lượng rất to lớn của dân tộc).
I.3. Khái niệm về tầng lớp tri thức:
Tầng lớp tri thức là tầng lớp mà những người chuyên làm việc và lao động bằng trí óc.
I.4. Khái niệm về cơng nghiệp hóa – hiện đại hóa:
Cơng nghiệp hóa,hiện đại hóa là q trình chuyển đổi căn bản các hoạt động sản xuất,
kinh doanh, dịch vụ, quản lý kinh tế - xã hội từ việc sử dụng lao động thủ công sang sử

dụng sức lao động cùng với công nghệ tiên tiến, tạo ra năng suất lao động xã hội cao.
(SGK địa lớp 9)

3

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


Nhóm SV Tổ 2 – Sử 3A

Bài Tiểu Luận Mơn CNXHKH

a. Cơng nghiêp hóa là: biến một nước có nền kinh tế không phải công nghiệp ( như
nước ta là nước có nền kinh tế nơng nghiệp) trở thành một nước mà có GDP ( thu nhập
quốc dân) chủ yếu do cơng nghiệp mang lại.
b. Hiện đại hố: là cải biến những gì lạc hậu, nâng cấp nó trở nên mới mẻ, hiệu quả.
=> Cơng nghiệp hóa là q trình nâng cao tỷ trọng của cơng nghiệp trong tồn bộ các
ngành kinh tế của một vùng kinh tế hay một nền kinh tế. Đó là tỷ trọng về lao động, về
giá trị gia tăng, v.v...
Đây là quá trình chuyển biến kinh tế-xã hội ở một cộng đồng người từ nền kinh tế với
mức độ tập trung tư bản nhỏ bé (xã hội tiền công nghiệp) sang nền kinh tế công
nghiệp. Cơng nghiệp hóa là một phần của q trình "hiện đại hóa". Sự chuyển biến
kinh tế-xã hội này đi đơi với tiến bộ công nghệ, đặc biệt là sự phát triển của sản xuất
năng lượng và luyện kim quy mô lớn. Cơng nghiệp hóa cịn gắn liền với thay đổi các
hình thái triết học hoặc sự thay đổi thái độ trong nhận thức tự nhiên.
I.5. Khái niệm về nền kinh tế tri thức:
Kinh tế tri thức là nền kinh tế mà trong đó sự sản sinh, phổ cập và sử dụng tri thức giữ
vai trò quyết định nhất đối với sự phát triển kinh tế, tạo ra của cải, nâng cao chất lượng
cuộc sống. Trong nền kinh tế tri thức vẫn cịn nơng nghiệp và cơng nghiệp nhưng hai
ngành này chiếm tỷ lệ thấp. Cũng như trong nền kinh tế cơng nghiệp vẫn cịn nơng

nghiệp nhưng nơng nghiệp nhỏ bé. Trong nền kinh tế tri thức, chiếm đa số là các
ngành kinh tế dựa vào tri thức, dựa vào các thành tựu mới nhất của khoa học và công
nghệ.
I.6. Khái niệm về thuộc tính:
Thuộc tính là đặc tính vốn có của một sự vật, nhờ đó sụ vật tồn tại và qua đó con
người nhận thức được sự vật,phân biệt được sự vật này với sự vật khác.

4

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


Nhóm SV Tổ 2 – Sử 3A

Bài Tiểu Luận Mơn CNXHKH

II. – LẤY THÔNG TIN VÀ SO SÁNH GIỮA VIỆT
NAM VÀ THẾ GIỚI
II.1. Cơ cấu nghề nghiệp:
II.1.a. Thế giới:
Đại đa số công nhân làm việc trong các lĩnh vực kinh tế tri thức, thông tin, khoa họcvà
công nghệ.
Mỹ(1990 – 2005) có 35 triệu người lao động trong đó có 15tr lao động thuộc lĩnh vực
thông tin.
70% GDP do nghành kinh tế kỹ thuật cao mang lại, 70% cơ cấu giá trị tăng từ lao
động trí tuệ. 70% lao động là công nhân tri thức.
Công nhân thế giới chú ý tập trung vào nghành kinh tế trí thức(ở Bắc Mỹ và một số
nước Tây Âu thì kinh tế trí thức chiếm từ 45 – 70% GDP). Các nước công nghiệp mới
chiếm hơn 50% GDP.
II.1.b. Việt Nam:

Công nhân làm việc trong các thành phần kinh tế:
-

Doanh nghiệp nhà nước 1,8 triệu người.

-

Kinh tế vốn đầu tư nước ngoài: 0,9 triệu người.

-

Doanh nghiệp dân doanh: 76,5%(tăng từ 60% năm 2000 đến 79% năm 2003 và
đến 85,6% năm 2005).



Cơ cấu ngành:

Công nghiệp và xây dựng tăng chậm từ 11% năm 86 tăng lên 18,6% năm 1996, sau lại
xuống 16% năm 2005.
Nông - lâm – ngư nghiệp giảm từ 29,6 triệu năm 1986 xuống còn 22,6 năm 2000
xuống 20,5 năm 2005. Chiếm tỉ lệ lớn lao động xã hội, 65% năm 1986 lên đến 75,8%
năm 1996 xuống 68,2% năm 2005.
Năm 2005 tỉ trọng giá trị sản xuất nơng – lâm –ngư nghiệp cịn cao(29,6% với số lao
động trong các ngành cơng nghiệp cịn lớn(58,6%).

5

LUAN VAN CHAT LUONG download : add

Nhóm SV Tổ 2 – Sử 3A

Bài Tiểu Luận Mơn CNXHKH

 Cơ cấu nghề nghiệp của Việt Nam còn thiên về lao động phổ thông, lao động chân
tay. Khoảng cách kinh tế Việt Nam còn xa với nền kinh tế tri thức thế giới. Đại hội
Đảng lần 8 đã đề ra nhiệm vụ : “Từ nay đến 2020, ra sức phấn đấu đưa nước ta cơ bản
trở thành một nước công nghiệp”.
II.2. Số lượng công nhân qua các thời kỳ:
II.2.a. Thế giới:
Theo thống kê của tổ chức lao động quốc tế(ILO) thì cơng nhân thế giới tăng nhanh từ
290 triệu năm 1950 lên 615 triệu năm 1970, 800 triệu năm 1998, 1 tỷ năm 2005 và dự
kiến đến năm 2010 là 1,2 tỷ công nhân.
II.2.b. Việt Nam:
Theo thống kê của tạp chí khoa học xã hội thì cơng nhân Việt Nam phát triển nhanh:
Từ 2,667 tr (1986) lên 2,857tr (1990) lên 3,682tr (1996) lên 4,761tr (2000) lên 10,8tr
(2003) và năm 2005 là 11,5 triệu công nhân.
II.3. Tổng số công nhân có cổ phần cổ phiếu và vốn đầu tư:
Là trên 50%, cơng nhân trí thức đã tham gia quản lý các doanh nghiệp(cổ phần, cổ
phiếu).
II.4. Trình độ của cơng nhân:
II.4.a. Thế giới:
Tốc độ cơng nhân hóa lực lượng lao động xã hội, trí thức hóa cơng nhân rất nhanh ở
các nước phát triển và các nước công nghiệp mới. Tất cả thể hiện ở chỉ số phát triển
của nền kinh tế tri thức.
- Ở các nước phát triển, 60 – 70% lực lượnglao động xã hội là cơng nhân trí thức.
- Ở Bắc Mỹ và một số nước Tây Âu, kinh tế tri thức chiếm 45 – 70% GDP (ở Mỹ từ
1990 đến 2005 có tới 15 triệu cơng nhân lao động thuộc lĩnh vực thông tin).
- Theo đánh giá của INO, chất lượng lao động của các nước: Trung Quốc 52,5%,

Singapo 70,26%, Hàn Quốc 76,73%.
 Cơng nhân trí thức mang một số đặc điểm sau:

6

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


Nhóm SV Tổ 2 – Sử 3A

Bài Tiểu Luận Mơn CNXHKH

- Cơng nhân được đào tạo ở trình độ khoa học cơng nghệ cao.
- Có khả năng thích ứng nhanh với sự thay đổi nghề nghiệp.
- Phải có khả năng sáng tạo tri thức mới.
 Hiện nay với sự phát triển cơng nghiệp hóa – hiện đại hóa thì tri thức hóa cơng
nhân là việc làm cần thiết mà tất cả các nước đều hướng vào để bắt kịp nhịp độ phát
triển của thế giới.
II.4.b. Việt Nam:
 Chất lượng công nhân trí thức thấp và cịn khoảng cách xa so với yêu cầu của sự
phát triển nền kinh tế tri thức.
 Kiến thức văn hóa và trình độ ngoại ngữ có sự thay đổi lớn:
 Tỷ lệ khơng biết chữ và chưa tốt nghiệp cấp I không ngừng giảm từ 5,1% (1996)
còn 4,6% (1998), xuống 3,7% (2003) và còn 3,3% năm 2005.
 Số công nhân tốt nghiệp cấp III không ngừng tăng từ 56% (1996) 62% (1998)
76,6% (2003) 82,44% (2005).


Số lượng chưa qua đào tạo giảm từ 46,7% (1996), còn 39,5% (1998), 32,3%

(2003), và cịn 25,1% (2005).
 Số cơng nhân kỹ thuật được đào tạo có bằng tăng từ 8,11% (1996) 11,73
(2000) 11,83 năm 2005.
 Tuy nhiên cịn có một số vấn đề cịn tồn tại:
- Tốc độ cơng nghiệp hóa lực lượng lao động xã hội, trí thức hóa đội ngũ công nhân
rất chậm thể hiện ở cơ cấu ngành. Số công nhân thợ bậc thấp giảm chậm từ 29,6%
(1998) còn 16,9% (2000) và năm 2005 còn 15,52%  mỗi năm giảm 1,38%.
- Chất lượng cơng nhân trí thức còn thấp: Theo đánh giá của ILO, chất lượng lao động
ở Việt Nam chỉ đạt 29,6%.
- Đội ngũ cán bộ khoa học và công nghệ chất lượng chưa cao: Theo đánh giá của ILO
về trí tuệ cán bộ khoa học Việt Nam chỉ đạt 23%, ngoại ngữ 25% và khả năng tiếp
cận khoa học công nghệ mới chỉ đạt 20%.

7

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


Nhóm SV Tổ 2 – Sử 3A

Bài Tiểu Luận Mơn CNXHKH

 Theo số lượng thống kê của ILO, từ 1998  2002 thế giới đã công bố được 35 vạn
công trình khoa học và cơng nghệ, trong đó Mỹ 119.000 cơng trình,Singapo 6.932
cơng trình, Thái Lan 5.210 cơng trình,Malayxia 2.088 cơng trình, trong khi đó thì
Việt Nam chỉ có 250 cơng trình.
 Theo số liệu thống kê của nhà xuất bản thống kê Việt Nam về đánh giá tiềm năng
khoa học và cơng nghệ năm 2000 thì:
Cán bộ khoa học và công nghệ ở cương vị lãnh đạo phát huy tốt khả năng của mình
chỉ chiếm 35,2%, yếu 26,73%. Cán bộ khoa học công nghệ cao phát huy tốt chỉ

chiếm 34,9%, yếu 27,8%. Cán bộ chuyên môn nghiên cứu phát huy tốt có 36,02%,
yếu 26,69%.
 Như vậy so với thế giới, cơng nhân Việt Nam thu nhập cịn thấp, trình độ kém
so với mức trung bình của nền kinh tế tri thức thế giới.
II.5. Đời sống công nhân Việt Nam
(Điển hình ở Thành phố Hồ Chí Minh) – (Theo cuộc khảo sát 2007 của tiến sĩ
Phạm Đình Nghiệp ĐHKHXH-NV).
- Đời sống văn hóa nghèo nàn, đơn điệu. Chỉ có 2,2% thường xuyên đi xem phim,
văn nghệ. 1,2% đi du lịch, thăm quan bảo tàng. 6,2% vào mạng Internet. Còn lại
hầu hết công nhân ở nhà nghỉ ngơi trong những ngày nghỉ.

III. – TRẢ LỜI CÂU HỎI:
III.1. Câu 1:Phân tích một số biến đổi của GCCN trong sự nghiệp CNH , HĐH đất
nước. Sự biến đổi đó có làm thay đổi sứ mệnh của giai cấp công nhân không?
Trả lời
a. Giai cấp cơng nhân là gì?
 Quan niệm của chủ nghĩa Mác-Lênin :
Để hiểu rõ sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân, trước hết cần làm rõ khái niệm giai
cấp cơng nhân. Chính C.Mác và Ph.ăngghen đã chỉ rõ: "Vấn đề là ở chỗ giai cấp vô sản

8

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


Nhóm SV Tổ 2 – Sử 3A

Bài Tiểu Luận Mơn CNXHKH

thực ra là gì, và phù hợp với sự tồn tại ấy của bản thân nó, giai cấp vơ sản buộc phải

làm gì về mặt lịch sử"
C.Mác và Ph.Ăngghen đã dùng nhiều thuật ngữ khác nhau: giai cấp vô sản, giai cấp xã
hội hoàn toàn chỉ dựa vào việc bán sức lao động của mình, lao động làm thuê ở thế kỷ
XIX, giai cấp vô sản hiện đại, giai cấp công nhân hiện đại, giai cấp công nhân đại công
nghiệp... như những cụm từ đồng nghĩa để biểu thị một khái niệm giai cấp công nhân con đẻ của nền đại công nghiệp tư bản chủ nghĩa, giai cấp đại biểu cho lực lượng sản
xuất tiên tiến, cho phương thức sản xuất hiện đại
Dù khái niệm giai cấp công nhân có nhiều tên gọi khác nhau như thế nào đi nữa thì
theo C. Mác và Ph. Ăngghen vẫn chỉ mang hai thuộc tính cơ bản:
Về phương thức lao động, phương thức sản xuất, đó là những người lao động
trực tiếp hay gián tiếp vận hành các công cụ sản xuất có tính chất cơng nghiệp ngày
càng hiện đại và xã hội hóa cao. C. Mác và Ph. Ăngghen đã nêu: "Các giai cấp khác
đều suy tàn và tiêu vong cùng với sự phát triển của đại cơng nghiệp, cịn giai cấp vô
sản lại là sản phẩm của bản thân nền đại công nghiệp"1; "Công nhân cũng là một phát
minh của thời đại mới, giống như máy móc vậy... Cơng nhân Anh là đứa con đầu lịng
của nền cơng nghiệp hiện đại"2.
Về vị trí trong quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa, đó là những ngườilao động
khơng có tư liệu sản xuất, phải bán sức lao động cho nhà tư bản và bị nhà tư bản bóc
lột về giá trị thặng dư. Thuộc tính thứ hai này nói lên một trong những đặc trưng cơ
bản của giai cấp công nhân dưới chế độ Tư Bản Chủ Nghĩa nên C.Mác và Ph.Ăngghen
cịn gọi giai cấp cơng nhân là giai cấp vơ sản.
 Có thể đinh nghĩa giai cấp cơng nhân như sau :giai cấp cơng nhân là một tập
đồn xã hội ổn định, hình thành và phát triển cùng với quá trình phát triển của
nền cơng nghiệp hiện đại, với nhịp độ phát triển của lực lượng sản xuất có tính
chất xã hội hóa ngày càng cao; là lực lượng động cơ bản hoặc trực tiếp tham
gia vào qua trình sản xuất, tái sản xuất ra của cải vật chất và cải tạo các quan
hệ xã hội; đại biểu cho lực lượng sản xuất và phương thức sãn xuất tiên tiến
trong thời hiện đại.

9

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


Nhóm SV Tổ 2 – Sử 3A

Bài Tiểu Luận Mơn CNXHKH

 Giai Cấp Công Nhân Việt Nam
Giai cấp công nhân Việt Nam là một tập đoàn người, mà lao động của họ gắn
với sản xuất, kinh doanh, dịch vụ công nghiệp hiện đại, thu nhập chủ yếu của họ bằng
làm công ăn lương; là lực lượng sản xuất chủ yếu và là lực lượng lãnh đạo sự nghiệp
cơng nghiệp hố, hiện đại hoá gắn liền với phát triển kinh tế tri thức vì một nước Việt
Nam dân giàu, nước mạnh xã hội công bằng, dân chủ, văn minh.
Đặc điểm của giai cấp công nhân Việt Nam
Là sản phẩm trực tiếp của chính sách khai thác thuộc địa của thực dân Pháp, lớp
công nhân đầu tiên xuất hiện gắn liền với cuộc khai thác thuộc địa lần thứ nhất
(1897) và thực sự trở thành giai cấp công nhân Việt nam từ thời kỳ khai thác thuộc
địa của thực dân Pháp lần thứ hai (1924-1929). Cùng với quá trình phảt triển của
cách mạng, giai cấp công nhân Việt Nam sớm trở thành bộ phận của đội ngũ giai
cấp công nhân quốc tế. Ngồi những đặc điểm chung của giai cấp cơng nhân quốc
tế, giai cấp cơng nhân Việt Nam cịn có đặc điểm riêng:
Thứ nhất: Sinh ra và lớn lên từ một nước vốn là thuộc địa, nửa phong kiến, có
truyền thống u nước, ý thức tự tơn dân tộc, dù cịn non trẻ, nhỏ bé, song giai cấp
công nhân đã sớm trở thành giai cấp duy nhất được lịch sử, dân tộc thừa nhận và giao
phó sứ mệnh lãnh đạo cách mạng Việt Nam từ sau các phong trào cứu nước theo lập
trường Cần Vương, lập trường tư sản và tiểu tư sản thất bại.
Thứ hai: Ra đời trước giai cấp tư sản dân tộc, vừa mới lớn lên, đã tiếp thu chủ
nghĩa Mác - Lênin, hệ tư tưởng của giai cấp cơng nhân quốc tế, nhanh chóng trở thành
lực lượng chính trị tự giác và thống nhất, được Chủ tịch Hồ Chí Minh giáo dục, đã
sớm giác ngộ mục tiêu lý tưởng, chân lý của thời đại: độc lập dân tộc gắn liền với chủ

nghĩa xã hội, giai cấp công nhân Viêt Nam ln có tinh thần và bản chất cách mạng
triệt để.
Thứ ba: Giai cấp công nhân nước ta xuất thân từ nông dân lao động, bị thực dân
phong kiến bóc lột, bần cùng hóa nên có mối quan hệ máu thịt với giai cấp nông dân
và các tầng lớp lao động khác. Qua thử thách của cách mạng, liên minh giai cấp đã trở
thành động lực và là cơ sở vững chắc cho khối đại đoàn kết dân tộc.
Thứ tư: Từ khi trở thành giai cấp cầm quyền, giai cấp công nhân Việt Nam luôn
phát huy bản chất cách mạng trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, luôn là lực lượng đi
đầu và lãnh đạo sự nghiệp đổi mới, sự nghiệp đẩy mạnh cơng nghiệp hố, hiện đại hố
xây dựng và phát triển nền kinh tế cơng nghiệp và nền kinh tế tri thức hiện đại.

10

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


Nhóm SV Tổ 2 – Sử 3A

Bài Tiểu Luận Mơn CNXHKH

Thứ năm: Q trình “trí thức hố” giai cấp cơng nhân diễn ra mạnh mẽ, từng
bước hình thành giai cấp cơng nhân trí thức Việt Nam.
Việc hình thành giai cấp cơng nhân trí thức khơng có nghĩa là sự bổ sung vào
lực lượng giai cấp công nhân những công nhân có trình độ cao mà là giai cấp cơng
nhân được nâng cao về trình độ và có sự thay đổi về tính chất lao động- lao động điều
khiển những cơng nghệ tự động hoá của nền kinh tế tri thức
Làm sáng tỏ được thế nào là giai cấp công nhân? thế nào là giai cấp công nhân
việt nam, giai cấp cơng nhân Việt Nam mang những đặc điểm nào? Góp phần giúp ta
dễ dàng hơn trong việc tìm hiểu về sứ mệnh của giai cấp công nhân.
Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân là phạm trù cơ bản nhất của chư nghĩa

xã hội khoa học. phát hiện ra sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân là một trong
những cống hiến vĩ đại nhất của Mác-Lênin
Sứ mệnh lịch sử thế giới của GCCN là một tất yếu khách quan bắt nguồn từ chính thực
tiễn sản xuất hiện đại, từ nhu cầu phát triển theo xu hướng xã hội hóa của lực lượng
sản xuất (LLSX) mà sự phát triển của nền sản xuất công nghiệp ngày càng hiện đại là
biểu hiện tập trung nhất. Sứ mệnh đó cịn bắt nguồn từ địa vị kinh tế - xã hội của
GCCN, một giai cấp “là sản phẩm của đại công nghiệp”, trực tiếp sản xuất của cải vật
chất cho xã hội, người đại diện cho phương thức sản xuất tiên tiến, cho xu thế xã hội
hóa sản xuất. Chính sự phát triển của CNTB, đến một ngưỡng nhất định, làm rõ mâu
thuẫn cơ bản giữa LLSX xã hội cao với QHSX tư nhân TBCN. Sở hữu tư nhân TBCN
ngày đối lập với xu hướng xã hội hóa. Nó kìm hãm tiến bộ xã hội thơng qua việc duy
trì chế độ bóc lột giá trị thặng dư và áp bức, bất công xã hội. Phát triển lực lượng sản
xuất hiện đại bằng cách xóa bỏ QHSX tư nhân TBCN, tạo ra một QHSX mới mang
tính xã hội hóa và giải phóng GCCN - “LLSX hàng đầu của toàn thể nhân loại” là quy
luật của lịch sử và cũng là nội dung cơ bản nhất của sứ mệnh này.
Vậy sứ mệnh của giai cấp cơng nhân Việt nam là gì? trước sự biến của giai cấp công
nhân trong sự nghiệp Công Nghiệp Hóa Hiện Đại Hóa, liệu sự biến đổi đó có làm thay
đổi sứ mệnh của giai cấp công nhân không?
Công cuộc đẩy mạnh sự nghiệp cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước của chúng ta
đang tiến những bước rất cơ bản, hết sức quan trọng, cả về quy mô, tính chất, chiều

11

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


Nhóm SV Tổ 2 – Sử 3A

Bài Tiểu Luận Mơn CNXHKH

sâu, và đạt được những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử, tạo tiền đề vững chắc
chuyển sang một giai đoạn phát triển mới. Trong bước quyết định và mạnh mẽ đó, giai
cấp cơng nhân góp phần rất cơ bản, là một trong những nhân tố quyết định sự thành
bại.
Hơn 20 năm đổi mới, nhất là một thập kỷ qua, trong sự lớn mạnh của đất nước, giai
cấp công nhân trưởng thành mạnh mẽ về số lượng, chất lượng và cơ cấu. Đội ngũ công
nhân, viên chức, lao động nước ta có những chuyển biến quan trọng, tăng nhanh về số
lượng, đa dạng về cơ cấu, chất lượng được nâng lên, đã có những đóng góp trực tiếp,
to lớn trong sự nghiệp CNH-HĐH đất nước.
Những chuyển biến tích cực:
Về số lượng: Tính đến hết năm 2007, tổng số cơng nhân, viên chức, lao động cả nước
có hơn 14 triệu người, tăng hơn 7 triệu so với năm 2003. Trong đó, cơng nhân lao
động làm cơng, hưởng lương trong các loại hình sản xuất kinh doanh và dịch vụ cơng
nghiệp, hoặc sản xuất kinh doanh và dịch vụ có tính chất cơng nghiệp có khoảng 9,5
triệu người, chiếm tỉ lệ 11% dân số và 21% lực lượng lao động xã hội. Số lượng công
nhân, lao động trực tiếp sản xuất trong các doanh nghiệp thuộc các thành phần kinh tế
là hơn 6,7 triệu người, trong đó, cơng nhân, lao động ở doanh nghiệp nhà nước giảm
15%; công nhân, lao động doanh nghiệp của tư nhân và tập thể tăng 63%; cơng nhân,
lao động ở doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngồi tăng 68%. Cơng nhân, lao động ở
doanh nghiệp nhà nước chiếm khoảng 2,2%, doanh nghiệp tư nhân và tập thể 61,5%
doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngồi 16,5%, nữ chiếm 43,6%.
Về chất lượng:Trong q trình đẩy mạnh cơng nghiệp hố, hiện đại hố, đã hình thành
một số ngành kinh tế mũi nhọn của nền kinh tế quốc dân như điện lực, dầu khí, điện
tử, tin học, viễn thông... đã tạo điều kiện cho đội ngũ công nhân có điều kiện lựa chọn
cơng việc phù hợp với mình. Hơn nữa, số lượng cơng nhân, lao động có trình độ cao
đẳng, đại học ngày một tăng. Đội ngũ công nhân, lao động cũng phát triển mạnh ở một
số ngành sản xuất, chế biến hàng xuất khẩu, dệt may, giày da, chế biến thuỷ sản,...
Cơ cấu đội ngũ công nhân, viên chức, lao động chuyển dịch theo hướng tăng tỷ lệ
trong các ngành giáo dục, y tế, công nghiệp, xây dựng, dịch vụ và khu vực kinh tế

12

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


Nhóm SV Tổ 2 – Sử 3A

Bài Tiểu Luận Mơn CNXHKH

ngồi nhà nước; giảm tỷ lệ trong các ngành nơng nghiệp, lâm nghiệp và khu vực kinh
tế nhà nước. Điều này dẫn đến việc hình thành ngày càng đơng đảo lực lượng công
nhân, lao động làm thuê trong các doanh nghiệp tư nhân, doanh nghiệp có vốn đầu tư
nước ngồi và cơng nhân, lao động có sở hữu tài sản thơng qua việc góp vốn trong
doanh nghiệp cổ phần.
Đặc biệt, trình độ học vấn, chun mơn, kỹ năng nghề nghiệp của công nhân, lao động
được nâng lên đáng kể. Đa số cơng nhân hiện nay có trình độ học vấn trung học phổ
thơng, tuổi đời bình qn tương đối trẻ, tỷ lệ được đào tạo nghề chiến gần 30% so với
lao động xã hội. Cán bộ, công chức, viên chức phần lớn có trình độ từ cao đẳng trở
lên. Cơng nhân, viên chức, lao động nước ta nhìn chung năng động, có tinh thần sáng
tạo; thích ứng dần với cơ chế thị trường; tiếp thu nhanh khoa học, kỹ thuật, công nghệ
tiên tiến, hiện đại; là lực lượng tiên phong trong sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội,
đi đầu trong sự nghiệp cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, hội nhập kinh tế quốc
tế, là hạt nhân nòng cốt trong liên minh giai cấp công nhân với giai cấp nơng dân và
đội ngũ trí thức dưới sự lãnh đạo của Đảng. Do đó, đội ngũ cơng nhân đã có đóng góp
trực tiếp, to lên vào q trình phát triển của đất nước; là cơ sở chính trị - xã hội vững
chắc của Đảng và Nhà nước.
Cùng với sự phát triển nhanh các doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế, bình
qn mỗi năm có khoảng 1,5 triệu lao động được tạo việc làm, tỷ lệ công nhân, lao
động thất nghiệp, thiếu việc làm giảm dần. Công nhân, lao động có nhiều cơ hội hơn
trong việc tìm và lựa chọn việc làm phù hợp với trình độ, năng lực của bản thân.

Tuy nhiên bên cạnh những chuyển biến tích cực thì trong qua trình cơng nghiệp hóa
hiện đại hóa đất nước vẫn cịn khơng ít hạn chế, Những khó khăn đã và đang đặt ra
phải giải quyết:
Bên cạnh những thành tích đạt được, đội ngũ cơng nhân của chúng ta vẫn còn
những hạn chế cần phải khắc phục. chất lượng đội ngũ công nhân, viên chức, lao động
chưa đáp ứng được yêu cầu ngày càng cao của sự nghiệp cơng nghiệp hóa, hiện đại
hóa và hội nhập kinh tế quốc tế. Các chuyên gia kỹ thuật, cán bộ quản lý giỏi, cơng
nhân có tay nghề cao thiếu nghiêm trọng. Số đông công nhân, lao động trẻ xuất thân từ

13

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


Nhóm SV Tổ 2 – Sử 3A

Bài Tiểu Luận Mơn CNXHKH

nơng dân, chưa được đào tạo cơ bản và có hệ thống, chưa có tác phong cơng nghiệp và
ý thức kỷ luật lao động, sự hiểu biết và thực thi pháp luật cịn hạn chế. Một bộ phận
cơng nhân viên chức, lao động cịn chậm thích nghi với cơ chế thị trường, sự giác ngộ
giai cấp và hiểu biết chính trị không đồng đều, chưa thiết tha phấn đấu vào Đảng và
tham gia hoạt động trong các tổ chức chính trị- xã hội, kể cả tổ chức cơng đồn.
Nhờ có sự phát triển kinh tế, xã hội của đất nước, đời sống của nhân dân, trong đó có
cơng nhân, viên chức, lao động đã từng bước cải thiện và nâng cao, nhưng vẫn chưa
tương xứng với thành tựu đã đạt được của cơng cuộc đổi mới và những đóng góp to
lớn của công nhân, viên chức, lao động. Số lao động thiếu việc làm và có việc làm
nhưng khơng ổn định ở một số ngành, nghề còn chiếm tỷ lệ cao, tập trung ở các doanh
nghiệp làm ăn không hiệu quả, phải sắp xếp lại hay bị giải thể, phá sản.
Tiền lương của cán bộ, công chức, viên chức trong cơ quan, đơn vị hưởng lương từ

ngân sách tuy có được tăng do Nhà nước thực hiện cải cách chính sách tiền lương và
điều chỉnh mức lương tối thiểu theo lộ trình, nhưng do giá cả hàng hố tiêu dùng thiết
yếu liên tục tăng, mức lương cơ bản thấp, nên giá trị thực tế của tiền lương bị giảm,
chưa đủ chi cho nhu cầu thiết yếu đảm bảo cuộc sống. Tiền lương và thu nhập của
công nhân, lao động ở một bộ phận doanh nghiệp nhà nước còn thấp; ở doanh nghiệp
ngoài nhà nước, nhất là ở trong doanh nghiệp tư nhân vừa thấp, vừa không ổn định.
Nhiều doanh nghiệp thuộc khu vực kinh tế ngoài nhà nước chia nhỏ số bậc lương và
xây dựng đơn giá tiền lương thấp để làm căn cứ ký hợp đồng lao động, làm giảm tiền
đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, gây thiệt hại cho người lao động và Nhà nước.
Đặc biệt, hiện nay đang diễn ra sự phân hoá ngày càng tăng về thu nhập của công
nhân, viên chức, lao động có cùng trình độ kỹ năng nghề nghiệp; giữa các ngành nghề,
vùng, miền, các thành phần kinh tế và giữa cán bộ quản lý với người lao động trực tiếp
sản xuất trong cùng một doanh nghiệp.
Vấn đề nhà ở, nhà lưu trú cho cơng nhân, lao động nói chung, công nhân, lao động
ngoại tỉnh làm việc ở các thành phố lớn, khu chế xuất, khu cơng nghiệp nói riêng đã và
đang là vấn đề rất bức xúc, là mối quan tâm của đông đảo công nhân, viên chức, lao
động và tổ chức cơng đồn. Tại các khu cơng nghiệp, khu chế xuất, khu kinh tế, hầu

14

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


Nhóm SV Tổ 2 – Sử 3A

Bài Tiểu Luận Mơn CNXHKH

hết công nhân, lao động trẻ và công nhân, lao động nhập cư phải thuê nhà trọ trong các
khu dân cư, điều kiện ở chật chội, không đảm bảo an tồn, vệ sinh, điều kiện mơi
trường khơng tốt. Điều kiện sống như vậy đã ảnh hưởng tới sức lực và là một trong

những nguyên nhân dẫn đến các tệ nạn xã hội trong công nhân, lao động.
Số công nhân, lao động mắc bệnh nghề nghiệp, tai nạn lao động nặng, tai nạn lao động
gây chết người có xu hướng gia tăng. Từ đầu năm 2003 đến hết năm 2007, cả nước đã
xảy ra hơn 25.800 vụ tai nạn lao động, làm cho hơn 26.800 người bị tai nạn lao động,
trong đó có hơn 3000 người chết; số cơng nhân, lao động mắc bệnh nghề nghiệp là
hơn 3.000 người.
Quan hệ lao động ở khu vực doanh nghiệp ngoài nhà nước và doanh nghiệp có vốn
đầu tư của nước ngồi nhiều nơi diễn biến phức tạp, khó lường do tiền lương, thu nhập
của công nhân, lao động làm thuê không đủ sống, điều kiện ăn, ở, sinh hoạt, đời sống
khó khăn, tạm bợ, bức xúc. Nhiều chủ doanh nghiệp không thực hiện đúng pháp luật
lao động và những cam kết thoả thuận với người lao động, nhất là các qui định về hợp
đồng lao động, tiền lương, tiền thưởng, bảo hiểm xã hội, thời gian làm việc và nghỉ
ngơi, điều kiện làm việc... Đó là những nguyên nhân chủ yếu dẫn đến tình trạng xung
đột, tranh chấp lan rộng, ngừng việc tập thể và đình cơng tự phát ngày một tăng. Theo
thống kê của Tổng Liên đoàn Lao động, từ đầu năm 2003 đến tháng hết năm 2007, cả
nước đã xảy ra l.359 cuộc đình cơng tự phát và ngừng việc tập thể của cơng nhân, lao
động, trong đó doanh nghiệp nhà nước xảy ra l8 cuộc, doanh nghiệp ngoài nhà nước
xảy ra 315 cuộc và doanh nghiệp có vốn đầu tư của nước ngoài xảy ra l.026 cuộc…
Trước những biến đổi của giai cấp cơng nhân thế giới nói chung và biến đổi của giai
cấp cơng nhân Việt Nam nói riêng. Liệu giai cấp cơng nhân có mất đi vai trị lịch sử
của mình ko? Có làm thay đổi sứ mệnh của giai cấp công nhân không?
Trong giai đoạn hiện nay, trước sự sụp đổ của chủ nghĩa xã hội ở Liên Xơ và Đơng
Âu, người ta lại thấy khơng ít những luận thuyết, quan điểm khác nhau hoà trong một
dàn “hợp xướng” tiến công chủ nghĩa Mác - Lê nin, hy vọng có thể hạ bệ và thay thế
chủ nghĩa Mác - Lênin. Những luận thuyết phủ nhận sứ mệnh lịch sử của giai cấp công
nhân lại được nở rộ ở nhiều nơi. Người ta cố tình lập luận rằng, C. Mác đã gắn cho

15

LUAN VAN CHAT LUONG download : add

Nhóm SV Tổ 2 – Sử 3A

Bài Tiểu Luận Mơn CNXHKH

giai cấp cơng nhân cái sứ mệnh mà nó khơng có chỉ bởi vì ơng thương đó là giai cấp
nghèo khổ; rằng, chủ nghĩa tư bản đã thay đổi về chất, đã trở thành “chủ nghĩa tư bản
nhân dân”, nhà nước tư bản đã là “nhà nước phúc lợi chung”, nó khơng cịn dựa trên
sự bóc lột lao động làm thuê nữa; rằng, công nhân ở các nước tư bản khơng cịn bị bóc
lột nữa, địa vị của họ đã có sự thay đổi căn bản,sứ mệnh lịch sử của họ sẽ thay đổi hay
khơng cịn sứ mệnh lịch sử nữa!
Để làm rõ vấn đề này cần phải dựa trên cơ sở luận chứng địa vị kinh tế - xã hội của
giai cấp công nhân hiện nay gắn với việc làm sáng tỏ bản chất của chủ nghĩa tư bản
hiện đại.
Ngày nay, do tính quy định của sản xuất hiện đại, GCCN có một số biểu hiện mới:
trình độ văn hóa - tay nghề cao hơn; một số cơng nhân đã có cả tư liệu sản xuất, cổ
phiếu, đời sống một bộ phận được cải thiện v.v... Song, những biểu hiện đó khơng làm
thay đổi địa vị cơ bản của công nhân trong CNTB. Họ vẫn đang là lực lượng chủ yếu
làm ra của cải cho xã hội và lợi nhuận cho các nhà tư bản; là lực lượng đối lập trực
tiếp với GCTS, bị bóc lột nhiều nhất và khoảng cách về mức thu nhập giữa họ với giới
chủ ngày càng lớn. Công nhân trong các nước tư bản phát triển được trí tuệ hóa, lao
động bớt nặng nhọc hơn, có chút ít cổ phần trong doanh nghiệp... thì họ càng bị ràng
buộc chặt chẽ hơn vào guồng máy sản xuất của tư bản, càng bị bóc lột nặng nề và tinh
vi hơn. Theo Tổ chức lao động quốc tế (ILO) tỷ suất bóc lột giá trị thặng dư trung bình
ở thế kỷ XIX là 20, thì hiện nay là 300, cá biệt có nơi, như tập đồn Microsoft tỷ suất
này lên tới 5000. Từ một chiều cạnh khác, hiện nay sự tăng lên lượng tri thức khoa học
và văn hóa của cơng nhân lại cũng là một tiền đề quan trọng để giúp họ nhận thức và
cải tạo xã hội. Họ đang phê phán CNTB và đến với CNXH như đến với cái đúng và do
sự thôi thúc của lý trí chứ khơng chỉ do nghèo đói. Với tri thức và khả năng làm chủ

công nghệ cao, với năng lực sáng tạo và ý thức về sứ mệnh, GCCN hiện đại đang có
thêm điều kiện để tự giải phóng.
 Theo các nhà kinh điển của chủ nghĩa Mác- Lênin, phạm trù sứ mệnh lịch sử của
giai cấp công nhân trong thời đại mới, bao gồm ba nội dung cơ bản nhất:
Một là, là giai cấp thống trị về chính trị.

16

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


Nhóm SV Tổ 2 – Sử 3A

Bài Tiểu Luận Mơn CNXHKH

Với địa vị thống trị về chính trị, giai cấp công nhân là giai cấp quyết định xu
hướng phát triển của lịch sử; giai cấp cầm quyền ở một số quốc gia trên thế giới. Từ
sau tháng lợi của cách mạng tháng mười Nga vĩ đại, thời đại mới, thời đại quá độ từ
chủ nghĩa tư bản lên chủ nghĩa xã hội đã mở ra trên phạm vi toàn thế giới.
Hội nghị đại biểu các Đảng cộng sản và công nhân quốc tế năm 1957 và 1960
đã xác định nội dung căn bản của thời đại chúng ta là sự quá độ từ chủ nghĩa tư bản
lên chủ nghĩa xã hội mở đầu bằng Cách mạng xã hội chủ nghĩa Tháng Mười Nga vĩ
đại. Từ đó đến nay, nhất là sau khi chế độ xã hội chủ nghĩa ở Liên Xơ, Đơng Âu sụp
đổ, chủ nghĩa xã hội có lâm vào thối trào, song tính chất, nội dung của thời đại vẫn
không thay đổi.
Thứ hai, giai cấp công nhân là động lực và là lực lượng lãnh đạo cuộc đấu tranh
nhằm thủ tiêu mọi sự áp bức, bóc lột và sự tha hoá con người, sáng tạo ra xã hội mới .
Nhân loại đã từng trải qua nhiều chế độ áp bức, bóc lột. Ở đó, con người bị đẩy
đến tận cùng của sự tha hoá cả trong lao động và trong quyền lực. Thủ tiêu áp bức,
bóc lột và mọi hình thức tha hố, thực hiện sự giải phóng triệt để con người, địi hỏi,

giai cấp vơ sản trước hết phải giành lấy dân chủ, giành lấy chính quyền, điều mà Mác
và Angghen đã nói trong “Tun ngơn của Đảng Cộng sản” hơn 150 năm trước đây.
Sau khi trở thành giai cấp cầm quyền, giai cấp công nhân trở thành lực lượng
lãnh đạo, tổ chức và thực hiện quá trình xây dựng xã hội mới - xã hội xã hội chủ nghĩa
và cộng sản chủ nghĩa trên phạm vi mỗi dân tộc và trên toàn thế giới, thực hiện sự
nghiệp giải phóng giai cấp, giải phóng dân tộc, giải phóng xã hội và giải phóng con
người.
Thứ ba, giai cấp cơng nhân là lực lượng lãnh đạo tồn bộ cuộc đấu tranh để thủ
tiêu hoàn toàn các giai cấp.
Sứ mệnh lịch sử giai cấp cơng nhân khơng phải vì duy trì giai cấp cơng nhân,
mà vì giải phóng triệt để con người. Trong “Tuyên ngôn của Đảng cộng sản” C. MácPh Angghen đã khẳng định: “Toàn bộ lý luận của chủ nghĩa cộng sản là thủ tiêu chế độ
tư hữu”. Một khi chế độ tư hữu khơng cịn thì ngun nhân phân chia xã hội thành giai
cấp, nhà nước cũng bị xố bỏ. Và, do đó, với tư cách là một giai cấp, giai cấp cơng
nhân cũng sẽ khơng cịn lý do tồn tại. Tất nhiên con đường đi tới xã hội hơng giai cấp
cịn quanh co và nhiều phức tạp. Nhận thức đúng về tính tất yếu để xây dựng lý tưởng,
mục tiêu, song không được ảo tưởng, chủ quan, duy ý chí. Trong tác phẩm “Gia đình
thần thánh” (1844), Mác và Ăngghen đã chỉ rõ về phương pháp luận tiếp cận khái

17

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


Nhóm SV Tổ 2 – Sử 3A

Bài Tiểu Luận Mơn CNXHKH

niệm "giai cấp vô sản và sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân" là: "ở chỗ giai cấp
vô sản thực ra là gì, và phù hợp với sự tồn tại ấy của bản thân nó, giai cấp vơ sản buộc
phải làm gì về mặt lịch sử?”

 Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân là một quá trình cách dài và sáng tạo qua 2
giai đoạn:
+Giai đoạn thứ nhất:GCCN và chính đảng của nó tiến hành cuộc đấu tranh
giành chính quyền, trở thành giai cấp thống trị .
+Giai đoạn thứ hai: GCCN liên minh chặt chẽ với quãng đại quần chúng nhân
dân, dưới sự lãn đạo của Đảng Cộng sản tiến hành xây dựng chủ nghĩa xã hội và chủ
nghĩa cộng sản.
Đối với giai cấp công nhân Việt Nam,đã trải qua giai đoạn đầy gian khó trải qua
giai đoạn thứ nhất. Hiện nay chung ta đang thực hiện sứ mênh lịch sử của mình ở giai
đoạn 2.Có thể khái quát nội dung sứ mệnh lịch sử như sau: Giai cấp công nhân thông
qua Đảng cộng sản Việt Nam, đội tiên phong của giai cấp và dân tộc, thực hiện thắng
lợi mục tiêu lý tưởng: độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội và góp phần vào sự nghiệp
cách mạng thế giới. Trước mắt, trong những năm tới, thực hiện thắng lợi mục tiêu:”
Nâng cao năng lực và sức chiến đáu của Đảng, phát huy sức mạnh tồn dân tộc, đẩy
mạnh tồn diện cơng cuộc đổi mới, huy động và sử dụng tốt mọi nguồn lực cho cơng
nghiệp hố, hiện đại hố đất nước; phát triển văn hố; thực hiện tiến bộ cơng bằng xã
hội; tăng cường quốc phòng và an ninh , mở rộng quan hệ đối ngoại; chủ động và tích
cực hội nhập kinh tế quốc tế; giữ vững ổn định chính trị- xã hội; sớm đưa nước ta ra
khỏi tình trạng kém phát triển; tạo nền tảng để đến năm 2020 nước ta cơ bản trở thành
một nước công nghiệp theo hướng hiện đại”.
Trong nội dung tổng quát về sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân Việt Nam, nội
dung kinh tế của sứ mệnh được xác định là: “Đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá
gắn với phát triển kinh tế tri thức, xây dựng nền kinh tế độc lập tự chủ đưa nước trở
thành nước công nghiệp; ưu tiên phát triển lực lượng sản xuất, đồng thời xây dựng
quan hệ sản xuất phù hợp theo định hướng xã hội chủ nghĩa; phát huy cao độ nội lực,
đồng thời tranh thủ nguồn lực bên ngoài và chủ động hội nhập kinh tế quốc tế để phát
triển nhanh, có hiệu quả và bền vững; tăng trưởng kinh tế đi liền với phát triển văn
hoá, từng bước cải thiện đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân, thực hiện tiến bộ

18

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


Nhóm SV Tổ 2 – Sử 3A

Bài Tiểu Luận Mơn CNXHKH

và công bằng xã hội, bảo vệ và cải thiện môi trường; kết hợp phát triển kinh tế- xã hội
với tăng cường quốc phịng- an ninh”. Nói một cách khái quát về sứ mệnh lịch sử của
giai cấp công nhân Việt Nam là : xây dựng thành công chủ nghĩa xã hội và bảo vệ
vững chắc tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa và góp phần xứng đáng vào sự nghiệp
cách mạng thế giới
Như vậy sứ mệnh của GCCN Việt Nam không hề thay đổi trước những biến đổi của
GCCN mà chỉ tiến hành giai đoạn thứ hai của sứ mệnh lịch sử của GCCN và thay đổi
mục tiêu cho phù hợp với nhiệm vụ của mình trong quá trình hồn thành sứ mệnh lịch
sử mà thơi.
III.2. Câu 2: Phân tích tác động của sự nghiệp cơng nghiệp hóa , hiện đại hóa đất
nước đến sự thay đổi cơ cấu giai cấp công nhân nước ta?
Trả lời
 Khái niệm về cơng nghiệp hóa – hiện đại hóa:
Cơng nghiệp hóa,hiện đại hóa là q trình chuyển đổi căn bản các hoạt động
sản xuất,kinh doanh,dịch vụ,quản lý kinh tế-xã hội từ việc sử dụng lao động thủ công
sang sử dụng sức lao động cùng với công nghệ tiên tiến,tạo ra năng suất lao động xã
hội cao.
 Tác động của công nghiệp hố- hiện đại hố:
 Tích cực:
- Tác động mọi mặt đến đời sống của công nhân trong thời đại mới
- Làm biến đổi và chất và lượng trong đội ngũ giai cấp cơng nhân theo hướng tích cực
- Đảm bảo cho giai cấp công nhân về mặt vật chất tạo điều kiện nâng cao về mặt

chính trị- tư tưởng
- Có sự chuyển hướng trong cơ cấu lao động từ lao động chân tay sang lao động trí óc
- Tạo động lực giúp giai cấp công nhân không ngừng đổi mới tư duy và hành động
cho phù hợp

19

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


Nhóm SV Tổ 2 – Sử 3A

Bài Tiểu Luận Mơn CNXHKH

- Làm cho giai cấp cơng nhân càng đóng vai trị quan trọng trong sứ mệnh lịch sử với
tồn xã hội trước những âm mưu mới của kẻ thù.
 Công nhân trong thời đại mới cũng tác động trở lại cơng cuộc cơng nghiệp hốhiên đại hố:
- Là lực lượng chính, trực tiếp tham gia và quyết định sự thành cơng của sự nghiệp
cơng nghiệp hố- hiện đại hố,
- Thúc đẩy cơng nghiệp hố- hiện đại hố ngày càng phát triển hồn thành sự nghiệp
hiện đại hố đất nước.
 Tiêu cực:
- Cơng nghiệp hố với tốc độ nhanh gây khó khăn trong việc thích ứng với điều kiện
mới.
- Cơng nghiệp hố làm cho có sự phân hố trong đội ngũ công nhân giữa các vùng
miền
- Những mặt trái của cơ chế thị trường làm nảy sinh mâu thuẫn giữa quyền lợi và
nghĩa vụ trong giai cấp công nhân.
- Công nghiệp hoá giữa các quốc gia các vùng trong một đất nước gây khó khăn
trong việc lãnh đạo tồn thể giai cấp cong nhân trong một mặt trận thống nhất.

- Những vấn đề xã hội nảy sinh trong q trình cơng nghiệp hố cũng làm cho giai cấp
cơng nhân lúng túng trong việc giải quyết những mâu thuẫn mối quan hệ với các giai
tầng khác.
 Thay đổi cơ cấu giai cấp công nhân:
- Bên cạnh công nhân của nền công nghiệp cơ khí, đã xuất hiện cơng nhân của nền
cơng nghiệp tự động hóa với việc sử dụng thành thạo các thiết bị máy móc phức tạp,
có tính cơng nghệ cao.
- Cịn xuất hiện giai cấp cơng nhân của các ngành dịch vụ, và một số ngành kinh tế đặc
thù khác.
 Định hướng của Đảng ta trong thời đại mới:

20

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


Nhóm SV Tổ 2 – Sử 3A

Bài Tiểu Luận Mơn CNXHKH

- Đẩy mạnh cơng cuộc vận động chính trị sâu rộng trong giai cấp công nhân, nâng
cao ý thức phát triển trình độ chun moan góp phần nâng cao đại vị xã hội của người
lao động.
- Nhà nước cần có những chính sách phát triển cả về chất và lượng của giai cấp cơng
nhân trong thời đại mới.
- Cần có những chính sách mới, phù hợp trong việc khuyến khích cơng nhân khơng
ngừng nâng cao trình độ, đầu tư theo chiều sâu để giai cấp công nhân phát triển cả về
chất và lượng.
- Bảo đảm các chính sách phúc lợi xã hội, có những chính sách thi đua khen thưởng
phù hợp, khuyến khích tính tích cực của người lao động.

- Tăng cường kiểm tra, đánh giá việc thực hiện pháp luật của các đơn vị doanh nghiệp
với người lao động.
- Chú trọng công tác xây dựng Đảng trong giai cấp cơng nhân, xây dựng đội ngũ
Đảng viên nịng cốt trong tổ chức cơng đồn.
III.3. Câu 3: So sánh một số điểm khác nhau về quá trình hình thành, sự thành lập
tổ chức Đảng Cộng Sản Việt Nam và Đảng Cộng Sản Châu Âu?
Trả lời
 Khái niệm: ĐCS là tổ chức chính trị cao nhất,đại biểu tập trung trí tuệ và lợi ích của
tồn thể giai cấp cơng nhân,tồn thể nhân dân và dân tộc.
 Sự khác nhau:


Sự thành lập:

- Ngay từ khi mới hình thành giai cấp cơng nhân Châu Âu trong xã hội tư bản đã
không ngừng trưởng thành từng bước về số lợng và chất lượng.Bản thân giai cấp cơng
nhân ln có sự nâng cao về học vấn về tay nghề và khoa học công nghệ, từ hoạt động
đấu tranh kinh tế trứoc mắt,đã từng bước hoạt động chính trị ,đấu tranh chính trị, thơng
qua các tổ chức nghiệp đồn, cơng đồn,từng bước có ý thức giai cấp,giác ngộ giai
cấp.
- Công nhân Châu Âu sớm được tiếp thu CNXHKH.

21

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


Nhóm SV Tổ 2 – Sử 3A

Bài Tiểu Luận Mơn CNXHKH

ĐCS Châu Âu ra đời từ rất sớm ở các nước tư bản có nền cơng nghiệp phát triển.
- ĐCS tiêu biểu ở Liên Xô,Pháp,Anh,Đức….
- ĐCS Châu Âu là Đảng được kết hợp bởi phong trào công nhân với CNXHKH.
- ĐCS VN là dảng trẻ tuổi.ra đời năm 1930.Trong hoàn cảnh CM VN đang gặp nhiều
khó khăn về đường lối.VN đang bị Thực dân Pháp xâm lược,giai cấp công nhân Việt
Nam còn non trẻ cả về số lượng lẫn chất lượng.
- Đảng ta là sự kết hợp của chủ nghĩa Mác-Lenin với phong trào công nhân và phong
trào yêu nước.
 Mục đích:
- Đối với Đảng Cộng Sản Châu Âu mục đích là lãnh đạo giai cấp cơng nhân giải phóng
giai cấp,giải phóng xã hội và giải phóng nhân loại.
- Đảng Cộng Sản Việt Nam là lãnh đạo toàn dân ta hồn thắng thắng lợi cuộc cách
mạng giải phóng dân tộc,xây dựng CNXH ,và bảo vệ tổ quốc XHCN.
 Sự thành lập Đảng Cộng Sản Việt Nam là sự vận dụng sáng tạo chủ nghĩa MacLenin vào phong trào cách mạng Việt Nam.
Câu 4: Vì sao phải đổi mới và chỉnh đốn Đảng ta trong tình hình hiện nay?
Trả lời
a. Tầm quan trọng của việc đổi mới và chỉnh đốn Đảng: Được thể hiện qua các kì
đại hội của Đảng:
Đảng Cộng sản Việt nam ra đời là một bước ngoặt vĩ đại trong lịch sử dân tộc
Việt nam. Ngay từ khi mới ra đời, Đảng đã đứng về phía nhân dân, lãnh đạo nhân dân
'' Đánh Pháp, đuổi Mĩ'' giành độc lập cho dân tộc. Và khi hịa bình lập lại, Đảng lại bắt
tay cùng nhân dân xây dựng đất nước. Đặc biệt vai trò của Đảng càng to lớn hơn khi
tại đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VI- 12/1986, Đảng đã quyết định tiến hành công
cuộc đổi mới đất nước theo định hướng XHCN. Trong Đại hội lần VII, một lần nữa
Đảng nhấn mạnh quan điểm:'' Đổi mới , chỉnh đốn Đảng, nâng cao năng lực lãnh đạo
và sức chiến đấu của Đảng''.
Tại đại hội của Đảng lần thứ VIII, Đảng chính thức khẳng định quan điểm:'' xây
dựng Đannng3 là nhiệm vụ then chốt'' và dành trọn vẹn hội nghị TW VI để bàn một số

22

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


Nhóm SV Tổ 2 – Sử 3A

Bài Tiểu Luận Mơn CNXHKH

vấn đề cơ bản và cấp bách trong công tác xây dựng Đảng và mở cuộc vận động, xây
dựng, chỉnh đốn Đảng, thực hiện phê bình và tự phê bình.
Nhân kỉ niệm 30 năm thực hiện di chúc của Hồ Chí Minh và kỉ niệm 70 năm
thành lập Đảng nhằm nâng cao đạo đứccách mạng, chống chủ nghĩa cá nhân trong cán
bộ, Đảng viên, nâng cao năng lực và sức chiến đấu của các tổ chức Đảng.
Tại Đại hội lần IX, khi gắn kết nhiệm vụ xây dựng Đảng với chỉnh đốn Đảng, Để
nâng cao hơn nữa năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng, đáp ứng yêu cầu ngày
càng cao của công cuộc đổi mới trong những năm đầu thế kỉ XXI., Đảng tiếp tục
khẳng định quan điểm:'' xây dựng, chỉnh đốn Đảng, nâng cao năng lực và sức chiến
đấu của Đảng'' với sự nhấn mạnh là: đưa cuộc vận động xây dựng và chỉnh đốn Đảng
mà Đảng đã phát động thực sự đi vào chiều sâu và trở thành một nội dung thiết thực
trong sinh hoạt Đảng.
Tổng kết 20 năm đổi mới đất nước cũng là 20 năm xây dựng và chỉnh đốn Đảng,
với tư cách nhiệm vụ then chốt trên cơ sở làm rõ những yêu cầu mới mà thực tiễn đổi
mới đất nước đang đặt ra đối với công tác xây dựng và chỉnh đốn Đảng
Tại đại hội X, một lần nữa Đảng khẳng định quan điểm kiên định sự lãnh đạo của
Đảng và coi đây là vấn đề có tính ngun tắc, có ý nghĩa sống còn đối với Đảng, và
với sự phát triển của đất nước theo định hướng XHCN. Với quan điểm này Đảng đã
khẳng định: để có đủ khả năng và điều kiện, lãnh đạo đúng đắn và hiệu quả, Đảng phải
thường xuyên và tự đổi mới, tự chỉnh đốn nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu
về mọi mặt, làm cho Đảng thực sự trở thành'' đội tiên phong của giai cấp công nhân,

đồng thời là đội tiên phong của nhân dân lao động, của dân tộc Việt Nam; đại biểu
trung thành của giai cấp công nhân, nhân dân lao động và của dân tộc''.
Như vậy, qua mọi thời kì, Đảng ta ln ý thức được rất rõ về vấn đề đổi mới,
xây dựng và chỉnh đốn Đảng. Đặc biệt trong giai đoạn hiện nay khi nước ta đang tiến
hành hội nhập quốc tế, và trở thành thành viên của Tổ chức thương mại thế giới
(WTO) thì vấn đề đó càng trở nên cấp bách hơn lúc nào hết.
b.Vì sao chúng ta cần phải đổi mới, xây dựng và chỉnh đốn Đảng? (thực trạng của
Đảng ta trong giai đoạn hiện nay)

23

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


Nhóm SV Tổ 2 – Sử 3A

Bài Tiểu Luận Mơn CNXHKH

Thứ nhất: việc tuyển dụng cán bộ, công chức không đảm bảo yếu tố khách quan
mà theo kiểu ''con ông cháu cha'','' nhất thân, nhì quen''... làm mất lịng tin của nhân
dân,đặc biệt là lớp trẻ. Đây cũng là nguồn gốc dẫn dến hiện tượng bè phái và hình
thành các câu lạc bộ hoặc gia đình trong các cơ quan Nhà nước.
Ví dụ: Ơng phó giám đốc Sở Thương mại Quảng ninh đưa một ơng em vào làm
phó cho mình ở quản lý thị trường; ông Mai Văn Dâu đưa con vào Bộ thương mại; ông
Nguyễn Việt Tiến đưa người cháu chưa học hết đại học, có tiền sự vào làm Chánh văn
phịng rồi Phó Tổng giám đốc PMU18...
Thứ hai: Công tác quản lý và đề bạt cán bộ cũng chưa hợp lý. Chúng ta khi đề bạt
cán bộ hay bị chia phối bởi các yếu tố như: cịn ít tuổi, chưa có kinh nghiệm... chính vì
những suy nghĩ bảo thủ này mà có rất nhiều những Đảng viên đủ đức đủ tài khơng
được vào những vị trí thích hợp trong bộ máy của Đảng theo đúng với năng lực của

họ.
Thứ ba: Hiện tượng mua chức, mua quyền vẫn còn tồn tại. Đi cùng với hiện tượng
chạy chức,chạy quyền là một lớp cán bộ, Đảng viên khong có năng lực được giữ vai
trò lãnh đạo ở nhiều cấp, nhiều ngành Những đối tượng này cũng dễ thối hóa, biến
chất và thậm chí cịn làm hỏng những nhân viên dưới quyền, những người đồng
nghiệp.
Trước tình hình đó, tiếp tục đổi mới và chỉnh đốn Đảng, xây dựng Đảng trong sạch,
vững mạnh, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng lên ngang tầm với
yêu cầu và nhiệm vụ của tình hình mới địi hỏi có ý nghĩa sống còn đối với Đảng và
nhân dân ta.
c.Một số biện pháp nhằm đổi mới, xây dựng và chỉnh đốn Đảng trong giai đoạn
hiện nay
Một là: Nâng cao bản lĩnh chính trị và trình độ trí tuệ của Đảng trong điều kiện mới.
 Kiên định chủ nghĩa Mác- Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, mục tiêu độc lập dân tộc
và CNXH. Vận dụng và phát triển sáng tạo chủ nghĩa mac- Lênin, tư tưởng Hồ Chí
Minh trong hoạt động của Đảng.Thường xuyên tổng kết thực tiễn, bổ sung, phát triển
lý luận, giải quyết đúng đằn những vấn đề do xả hội đặt ra.

24

LUAN VAN CHAT LUONG download : add