hap thu anh sang - mau sac cac vat

Chiếu ánh sáng trắng vào tấm bìa đỏ
Ta thấy tấm bìa có màu gì ? Tại sao ?
Chiếu ánh sáng tím vào tấm bìa đỏ
Ta thấy tấm bìa có màu gì ? Tại sao ?

Chiếu ánh sáng trắng vào tấm kính màu
xanh. Chùm tia ló có màu gì ? Tại sao ?
?

Chiếu ánh sáng Tím vào tấm kính màu
đỏ. Chùm tia ló có màu gì ? Tại sao ?
?

?
Chiếu ánh sáng Trắng vào tấm kính xanh đặt sát tấm
kính màu đỏ. Chùm tia ló có màu gì ? Tại sao ?
?

d
o
I I e
−α
=



HẤP THỤ VÀ PHẢN XẠ LỌC LỰA ÁNH SÁNG
HẤP THỤ VÀ PHẢN XẠ LỌC LỰA ÁNH SÁNG


MÀU SẮC CÁC VẬT
MÀU SẮC CÁC VẬT
V
HẤP THỤ ÁNH SÁNG
†
Hấp thụ ánh sáng là hiện tượng mơi trường vật chất làm
Hấp thụ ánh sáng là hiện tượng mơi trường vật chất làm
giảm cường độ
giảm cường độ
của chùm ánh sáng truyền qua nó.
của chùm ánh sáng truyền qua nó.
†
Một phần năng lượng của chùm sáng đã bị hấp thụ và biến thành
nội năng của mơi trường (ánh sáng khơng bị hấp thụ khi truyền qua
chân khơng => ngun nhân của sự hấp thụ ánh sáng là do sự tương tác
của các phơtơn trong chùm ánh sáng với các phần tử vật chất của mơi
trường )
◘ Định luật về sự hấp thụ ánh sáng [đl Bughe(Bouguer) – Lambe
(Lambert) ]
Cường độ I
Cường độ I
của chùm ánh sáng đơn sắc khi truyền qua
của chùm ánh sáng đơn sắc khi truyền qua
mơi trường hấp thụ,
mơi trường hấp thụ,
giảm
giảm
theo định luật hàm mũ của độ

theo định luật hàm mũ của độ
dài
dài
d
d
của đường đi tia sáng
của đường đi tia sáng


với I
o
là cường độ của chùm sáng tới mơi trường, d là qng đường ánh sáng đi
được trong mơi trường
α
là hệ sốhấp thụ của mơi trường, phụ thuộc bước sóng của ánh sáng tới.
◘
cường độ của một chùm sáng được xác định bằng lượng quang năng mà
cường độ của một chùm sáng được xác định bằng lượng quang năng mà
chùm sáng tải qua một đơn vị diện tích đặt vng góc với tia sáng trong một
chùm sáng tải qua một đơn vị diện tích đặt vng góc với tia sáng trong một
giây. Đơn vị là (W/m
giây. Đơn vị là (W/m
2
2
)
)

◘ Hấp thụ lọc lựa

Các ánh sáng có bước sóng khác nhau thì bị môi trường hấp thụ nhiều, ít

Các ánh sáng có bước sóng khác nhau thì bị môi trường hấp thụ nhiều, ít
khác nhau. Nói cách khác,
khác nhau. Nói cách khác,
sự hấp thụ ánh sáng của một môi trường có tính
sự hấp thụ ánh sáng của một môi trường có tính
chọn lọc
chọn lọc
,
,
hệ số hấp thụ của môi trường phụ thuộc vào bước sóng ánh sáng.
hệ số hấp thụ của môi trường phụ thuộc vào bước sóng ánh sáng.
◘ Mọi chất đều hấp thụ ánh sáng, có chọn lọc
◘ Những chất hầu như
không hấp thụ ánh sáng trong miền nào của quang
không hấp thụ ánh sáng trong miền nào của quang
phổ
phổ được gọi là gần trong suốt với miền quang phổ đó.
◘ Những vật không hấp thụ ánh sáng trong miền nhìn thấy của quang phổ
được gọi là vật trong suốt không màu (ví dụ : nước nguyên chất, không khí,
thuỷ tinh không màu )
◘ Những vật hấp thụ hoàn toàn mọi ánh sáng nhìn thấy thì có màu đen.
◘ Những vật hấp thụ lọc lựa ánh sáng trong miền nhìn thấy được gọi là vật
trong suốt có màu.

V
PHẢN XẠ (HOẶC TÁN XẠ) LỌC LỰA - MÀU SẮC CÁC VẬT
†

Hiện tượng tán xạ :
Hiện tượng tán xạ : khi một chùm sáng truyền qua một môi trường trong

suốt, ngoài hiện tượng hấp thụ, ta còn quan sát thấy hiện tượng : không
những ta nhìn thấy ánh sáng theo phương truyền của chùm sáng đó, mà
còn nhìn thấy ánh sáng theo các phương khác nữa. Đây là hiện tượng tán
xạ ánh sáng
†
Ở một số vật, khả năng phản xạ (hoặc tán xạ) ánh sáng mạnh, yếu khác
nhau phụ thuộc vào bước sóng của ánh sáng tới . Có những vật phản xạ
(hoặc tán xạ) mạnh các ánh sáng có bước sóng dài, nhưng lại phản xạ
(hoặc tán xạ) yếu các ánh sáng có bước sóng ngắn (ví dụ : một tấm đồng
có mặt đánh bóng). Đó là sự phản xạ (hoặc tán xạ) lọc lựa.
†

Phổ của chùm phản xạ
Phổ của chùm phản xạ phụ thuộc vào phổ của ánh sáng tới và bề mặt
vật phản xạ (nhẵn bóng hay nhám).
◘Màu sắc các vật : Khi chiếu ánh sáng trắng vào một vật, thì do khả năng
phản xạ (hoặc tán xạ) lọc lựa, nên ánh sáng phản xạ (hoặc tán xạ) là ánh
sáng màu. Điều này giải thích tại sao các vật có màu sắc khác nhau (màu
sắc của vật là màu của ánh sáng phản xạ).
◘Màu sắc các vật
phụ thuộc
phụ thuộc vào sự hấp thụ lọc lựa, sự phản xạ (tán xạ)
lọc lựa của chất (vật liệu) cấu tạo nên vật, của lớp phủ lên bề mặt vật, phụ
thuộc ánh sáng chiếu vào vật.

◘
Chiếu ánh sáng trắng vào vật
Chiếu ánh sáng trắng vào vật
:
:

+ Nếu vật phản xạ tất cả ánh sáng có bước sóng khác nhau chiếu vào nó, thì theo
hương phản xạ sẽ nhìn thấy vật có màu trắng.
+ Nếu vật hấp thụ tất cả ánh sáng có bước sóng khác nhau chiếu vào nó, thì theo
hướng phản xạ sẽ nhìn thấy vật có màu đen.
+ Nếu vật hấp thụ đa số bức xạ chính trong quang phổ của ánh sáng trắng, vật có
màu xám
+ Màu sắc của vật phụ thuộc vào màu sắc ánh sáng rọi vào. Khi nói vật có một
màu nào đó có nghĩa là ta đã giả định nó được chiếu sáng bằng chùm ánh
sáng trắng.
◘
Ví dụ
Ví dụ :
+ Chiếu vào tấm bìa đỏ chùm ánh sáng mặt trời (áng sáng trắng), tấm bìa sẽ hấp
thụ tất cả các màu và chỉ phản xạ màu đỏ nên ta thấy tấm bìa có màu đỏ.
+ Khi chiếu ánh sáng tím vào tấm bìa đỏ, ta thấy tấm bìa có màu đen vì ánh sáng
tím bị tấm bìa đỏ hấp thu hoàn toàn nên có màu đen (nghĩa là không có màu nào
hết).
+ Chiếu ánh sáng trắng vào tấm kính màu xanh thì nó chỉ cho màu xanh đi qua, các
bức xạ khác bị nó hấp thụ hoàn toàn, nên ta nhìn thấy tấm kính lọc có màu xanh.

Chiếu ánh sáng trắng vào tấm bìa đỏ
Ta thấy tấm bìa có màu đỏ
Vì tấm bìa đỏ phản xạ ánh sáng đỏ và
hấp thụ các ánh sáng khác
Chiếu ánh sáng tím vào tấm bìa đỏ
Ta thấy tấm bìa có màu đen (không màu)
Tấm bìa đỏ hấp thụ hoàn toàn ánh sáng tím

Chiếu ánh sáng trắng vào tấm kính màu xanh
Chùm tia ló có màu xanh Vì kính màu xanh không hấp thụ

ánh sáng xanh

Chiếu ánh sáng tím vào tấm kính màu đỏ
Chùm tia ló có màu đen (không màu).
Vì kính đỏ hấp thụ ánh sáng tím

Chiếu ánh sáng trắng vào tấm kính màu xanh đạt sát tấm kính đỏ. Chùm
tia ló có màu đen (không màu). Vì kính màu xanh không hấp thụ ánh
sáng xanh, nhưng màu xanh bị tấm kính đỏ hấp thụ hết

10
10
09
09
08
08
07
07
06
06
05
0504
04
03
03
02
02
01
01
00

00
20
20
19
19
18
18
17
17
16
1615
15
14
14
13
13
12
12
11
11
CAÂU 1 : Nguyên nhân của hiện tượng hấp
thụ ánh sáng là :
A. Do các phôtôn trong chùm ánh sáng
tương tác với nhau
B. Do tương tác giữa phôtôn với nguyên
tử, phân tử vật chất
C. Do đường truyền của ánh sáng tăng lên
D. Do không gian truyền ánh sáng bị thu
hẹp
BÀI TẬP VẬN DỤNG

10
10
09
09
08
08
07
07
06
06
05
0504
04
03
03
02
02
01
01
00
00
20
20
19
19
18
18
17
17

16
1615
15
14
14
13
13
12
12
11
11
CAÂU 2 : Định luật về sự hấp thụ ánh sáng
cho biết mối quan hệ giữa cường độ
chùm ánh sáng
A. Qua môi trường với cường độ chùm
sáng tới môi trường
B. Tới môi trường với hệ số hấp thụ của
môi trường
C. Qua môi trường với độ dài đường đi
trong môi trường
D. Tới môi trường với độ dài đường đi
trong môi trường

10
10
09
09
08
08
07

07
06
06
05
0504
04
03
03
02
02
01
01
00
00
20
20
19
19
18
18
17
17
16
1615
15
14
14
13
13
12

12
11
11
CAÂU 3 : Cường độ của chùm ánh sáng
đơn sắc truyền qua môi trường hấp
thụ
A. Giảm theo định luật hàm mũ của
độ dài đường đi của tia sáng
B. Giảm tỉ lệ với độ dài đường đi của
tia sáng
C. Giảm tỉ lệ nghịch với độ dài đường
đi của tia sáng
D. Giảm tỉ lệ với bình phương độ dài
đường đi của tia sáng

10
10
09
09
08
08
07
07
06
06
05
0504
04
03
03

02
02
01
01
00
00
20
20
19
19
18
18
17
17
16
1615
15
14
14
13
13
12
12
11
11
CAÂU 4 : Những vật hấp thụ lọc lựa
ánh sáng trong miền nhìn thấy
thì:
A. Được gọi là vật trong suốt có
màu

B. Được gọi là gần trong suốt với
miền quang phổ đó.
C. Có màu đen
D. Được gọi là vật trong suốt
không màu

10
10
09
09
08
08
07
07
06
06
05
0504
04
03
03
02
02
01
01
00
00
20
20
19

19
18
18
17
17
16
1615
15
14
14
13
13
12
12
11
11
CAÂU 5 : Hấp thụ ánh sáng là hiện
tượng chùm ánh sáng bị giảm
A. Tần số khi truyền qua môi
trường vật chất
B. Cường độ khi truyền qua môi
trường vật chất
C. Năng lượng khi truyền qua môi
trường vật chất
D. B và C đúng