Bài 2 vận chuyển các chất trong cây môn sinh học lớp 11 đầy đủ chi tiết nhất

Ngày Soạn:
Tiết 2
BÀI 2: VẬN CHUYỂN CÁC CHẤT TRONG CÂY
I.MỤC TIÊU BÀI HỌC:
1. Kiến thức:
- Mô tả được cơ quan vận chuyển ,
- Thành phần của dịch vận chuyển
- Động lực đẩy dòng vật chất vận chuyển
2. Kỹ năng:
Rèn luyện kĩ năng quan sát, phân tích, so sánh
3. Thái độ:
- Giải thích một số hiện tượng liên quan đến vận chuyển các chất trong cây, dẫn
đến u thích bộ mơn
4. Phát triển năng lực
a/ Năng lực kiến thức:
- HS xác định được mục tiêu học tập chủ đề là gì
- Rèn luyện và phát triển năng lực tư duy phân tích, khái qt hố.
- HS đặt ra được nhiều câu hỏi về chủ đề học tập
b/ Năng lực sống:
- Năng lực thể hiện sự tự tin khi trình bày ý kiến trước nhóm, tổ, lớp.
- Năng lực trình bày suy nghĩ/ý tưởng; hợp tác; quản lí thời gian và đảm nhận
trách nhiệm, trong hoạt động nhóm.
- Năng lực tìm kiếm và xử lí thơng tin.
- Quản lí bản thân: Nhận thức được các yếu tố tác động đến bản thân: tác động
đến quá trình học tập như bạn bè phương tiện học tập, thầy cô…
- Xác định đúng quyền và nghĩa vụ học tập chủ đề...
- Quản lí nhóm: Lắng nghe và phản hời tích cực, tạo hứng khởi học tập...
II. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC
1.Phương pháp dạy học
- Phương pháp đặt và giải quyết vấn đề…
- Phương pháp dạy học theo nhóm, pp kiểm chứng

2.Kĩ thuật dạy học
-Kỹ thuật tia chớp, kỹ thuật thông tin phản hồi trong dạy học, kỹ thuật động não.
III. CHUẨN BỊ
1.Giáo viên:
-Tranh phóng to hình 2.1, 2.2, 2.3, 2..4, 2.5 sách giáo khoa
-Bảng phụ
2. Học sinh:
- Ôn tập lại sự vận chuyển các chất trong cây ở lớp 6
- bút lông, giấy lịch cũ, dùng phiếu học tập để củng cố


IV. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC
1 KIỂM TRA BÀI CŨ:
1. Trình bày cơ chế hấp thụ nước, ion khống ở rễ cây
2. Giải thích vì sao các cây sống trên cạn không sống được trên đất ngập mặn
3. Sự hút khống thụ đơng của tế bào phụ thuộc vào:
A. Hoạt động trao đổi chất
B. Chênh lệch nồng độ ion
C. Cung cấp năng lượng
D. Hoạt động thẩm thấu
4. Sự xâm nhập chất khống chủ động phụ thuộc vào:
A. Građien nờng độ chất tan
B. Hiệu điện thế màng
C. Trao đổi chất của tế bào
D. Cung cấp năng lượng
5. Rễ cây trên cạn hấp thụ nước và ion khoáng chủ yếu qua thành phần cấu tạo nào
của rễ
A. Đỉnh sinh trưởng
B. Miền lơng hút
C. Miền sinh trưởng

D. Rễ chính
2. Bài mới:
Họat động của giáo viên
Họat động của học sinh
Nội dung
A. KHỞI ĐỘNG
* Mục tiêu :
- Kích thích học sinh hứng thú tìm hiểu bài mới
- Rèn luyện năng lực tư duy phê phán cho học sinh.
* Phương pháp: trò chơi, gợi mở..
* Định hướng năng lực: giải quyết vấn đề, năng lực nhận thức
Hãy cho biết quá trình vận chuyển các chất trong cây nhờ vào hệ thống nào?
Học sinh liên hệ lại kiến thức đã học để trả lời, giáo viên dẫn qua bài mới: vậy mạch
gỗ, mạch rây có cấu tạo thế nào? Thành phần của dịch mạch gỗ, mạch rây ra sao? Vận
chuyển các chất nhờ động lực nào?. Để trả lời câu hỏi tiếp mời các em cùng tìm hiểu nội
dung bài 2: Vân chuyển các chất trong cây
ó SP cần đạt sau khi kết thúc hoạt động:
Học sinh tập trung chú ý;
Suy nghĩ về vấn đề được đặt ra;
Tham gia hoạt động đọc hiểu để tìm câu trả lời của tình huống khởi động,
Từ cách nêu vấn đề gây thắc mắc như trên, giáo viên dẫn học sinh vào các hoạt động
mới: Hoạt động hình thành kiến thức.
ĐVĐ: GV giới thiệu sơ lược chương trình sinh 12.
B: HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
* Mục tiêu :
- Mơ tả được cơ quan vận chuyển ,
- Thành phần của dịch vận chuyển
- Động lực đẩy dòng vật chất vận chuyển
* Phương pháp: Thuyết trình , phân tích, giảng bình

* Định hướng năng lực: giải quyết vấn đề, năng lực nhận thức
Giáo viên cho học sinh Học sinh trả lời: Dịng I / Dịng mạch gỗ:
quan sát hình 21 trả lời mạch gỗ từ rễ qua thân 1.Cấu tạo mạch gỗ
câu hỏi: Hãy mô tả con lên lá, qua các tế bào - Mạch gỗ gồm các tế bào chết: gồm
đường vận chuyển của nhu mô ( thịt lá ) ra 2 loại quản bào và mạch ống. Các
dòng mạch gỗ trong ngồi qua khí khổng
tế bào cùng loại nối kế tiếp nhau tạo
cây.
thành con đường vận chuyển nước
Giáo viên cho học sinh Học sinh trả lời dựa vào và các ion khoáng từ rễ lên thân, lá
quan sát hình 2 2 và trả sách giáo khoa và kiến
lời câu hỏi: hãy trình thức đã học: Do chất tế
bày cấu tạo của mạch bào đã hoá gỗ
Chỉ tiêu Quản bào
Mạch ống
gỗ? tại sao các tế bào
Đường
Nhỏ
Lớn
mạch gỗ là các tế bào
kính
chết
Học sinh điền vào bảng Chiều
Giáo viên cho học sinh phụ như trên thông qua dài
Dài
Ngắn
phân biệt quản bào và thảo luận nhóm
mạch ống thơng qua
Cách

bảng phụ:
nối
Đầu tế bào này nối
với đầu tế bào kia
Giáo viên: Hãy nêu Học sinh tham khảo 2.Thành phần của dịch mạch gỗ
thành phần của dịch sách giáo khoa để trả lời Thành phần chủ yếu gờm: nước, các
mạch gỗ?
ion khống, ngồi ra cịn có các
chất hữu cơ
Giáo viên: Cho học Học sinh quan sát hình 3. Động lực đẩy dịng mạch gỗ
sinh quan sát hình 2.3, + tham khảo sách giáo -Áp suất rễ (lực đẩy )tạo sức đẩy
2.4 trả lời câu hỏi:hãy khoa trả lời:
nước từ dưới lên
cho biết nước và các
-Lực hút do thoát hơi nước ở lả
ion được vận chuyển
-Lực liên kết giữa các phân tử nước
trong mạch gỗ nhờ vào
với nhau và với thành mạch gỗ tạo
những động lực nào?
thành một dòng vận chuyển liên tục
từ rễ lên lá.
Giáo viên: cho học sinh Mỗi nhóm học sinh tìm II / Dịng mạch rây:
quan sát hình 2.2 và 2.5 hiểu một tiêu chí, thảo
1. Cấu tạo của mạch rây
đọc mục II trả lời câu luận hồn thành phiếu
-Gờm những tế bào sống, là ống
hỏi sau:
học tập, giáo viên chỉnh rây và tế bào kèm
+ Mô tả cấu tạo của sữa bổ sung sau đó đưa

-Các ống rây nối đầu với nhau
Ống rây?
ra tiểu kết
thành ống dài đi từ lá xuống rễ
+ Thành phần dịch của
2. Thành phần dịch mạch rây:
mạch rây?
Gờm các sản phẩm đờng hố ở lá


+ Động lực vận chuyển

như:
+ Sacarozơ, axit amin, vitamin,
hoocmon
+ Một số ion khống được sử
dụng lại
3. Động lực của dịng mạch rây:
là sự chênh lệch áp suất thẩm thấu
giữa cơ quan chứa (lá ), và cơ quan
nhận ( mô )
C: LUYỆN TẬP
Mục tiêu: - - Luyên tập để HS củng cố những gì đã biết .
- Rèn luyện năng lực tự học, năng lực giao tiếp và hợp tác, năng lực giải quyết vấn đề
cho HS.
Phương pháp dạy học: Giao bài tập
Định hướng phát triển năng lực: giải quyết vấn đề, năng lực giao tiếp, năng lực nhận thức.
1/ Mạch gỗ được cấu tạo như thế nào
A / Gồm các tế bào chết
B/ Gồm các quản bào và mạch ống

C/ Các tế bào cùng loại nối với nhau thành những ống dài từ rễ lên thân
D / A, B, C đều đúng
2 / Động lực nào đẩy dòng mạch rây từ lá đến rễ và các cơ quan khác
A / Trọng lực
B / Sự chênh lệch áp suất thẩm thấu
C / Sự chênh lệch áp suất thẩm thấu giữa cơ quan nguồn và cơ quan chứa
D / Áp suất của lá
3 . Tế bào mạch gỗ của cây gồm
A, Quản bào và tế bào nội bì.
B.Quản bào và tế bào lông hút.
C. Quản bào và mạch ống.
D. Quản bào và tế bào biểu bì.
4 . Động lực của dịch mạch rây là sự chênh lệch áp suất thẩm thấu giữa:
A. Lá và rễ
B. Giữa cành và lá
C.Giữa rễ và thân
D.Giữa thân và
lá
5. Động lực của dịch mạch gỗ từ rễ đến lá
A . Lực đẩy ( áp suất rễ)
B . Lực hút do thoát hơi nước ở lá
C. Lực liên kết giữa các phần tử nước với nhau và với thành tế bào mạch gỗ.
D. Do sự phối hợp của 3 lực: Lực đẩy, lực hút và lực liên kết.
6, Thành phần của dịch mạch gỗ gồm chủ yếu:
A. Nước và các ion khống
B. Amit và hooc mơn


C. Axitamin và vitamin

D. Xitôkinin và ancaloit
D: VẬN DỤNG (8’)
Mục tiêu: -Tạo cơ hội cho HS vận dụng kiến thức và kĩ năng có được vào các tình
huống, bối cảnh mới ,nhất là vận dụng vào thực tế cuộc sống.
-Rèn luyện năng lực tư duy, phân tích.
Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp
thuyết trình; sử dụng đờ dung trực quan
Định hướng phát triển năng lực: Năng lực thực nghiệm, năng lực quan sát, năng lực
sáng tạo, năng lực trao đổi. Phẩm chất tự tin, tự lập, giao tiếp.
Tìm điểm khác nhau giữa dòng mạch gỗ và mạch rây theo phiếu học tập sau
Tiêu chí
-Cấu tạo
-Thành phần dịch
-Động lực

Mạch gỗ

Mạch rây

E: MỞ RỘNG (2’)
Mục tiêu: Tìm tịi và mở rộng kiến thức, khái quát lại toàn bộ nội dung kiến thức đã học
Phương pháp dạy học: Giao nhiệm vụ
Định hướng phát triển năng lực: tự chủ-tự học, tìm hiểu tự nhiên và xã hội, giải quyết
vấn đề
Nếu một ống mạch gỗ bị tắc, dịng nhựa ngun trong ống đó có thế tiếp tục đi lên
được khơng? Vì sao?
Lời giải:
Nếu một ống mạch gỗ bị tắc, dòng nhựa nguyên trong ống vẫn tiếp tục đi lên được. Vì
các tế bào mạch gỗ xếp sít nhau theo cách: lỗ bên của tế bào này sít khớp với lỗ bên của
tế bào bên cạnh. Do vậy, nếu một ống mạch gỗ bị tắc thì dòng nhựa nguyên đi qua lỗ bên

sang ống bên cạnh, đảm bảo cho dòng vận chuyển được liên tục.
4. Hướng dẫn học sinh học bài, làm việc ở nhà (2 phút)
- Học bài và trả lời các câu hỏi cuối bài
- Chuẩn bị bài mới cho tiết sau