Chuong 1 kinh te hoc va nen kinh te - Kinh tế vi mô - Đặng Văn Thành

14.03.2014 Đặng Văn Thanh 1
Chương 1
Kinh tế học và nền kinh tế
14.03.2014 Đặng Văn Thanh 2
CÁC NỘI DUNG CHÍNH

Quy luật khan hiếm và các mục đích sử dụng
nguồn lực khác nhau

Quy luật khan hiếm

Sự lựa chọn các mục đích sử dụng nguồn lực khác
nhau và chi phí cơ hội.

Đường giới hạn khả năng sản xuất

Các vấn đề kinh tế hay Kinh tế học là gì?

Vai trò của thò trường

Kinh tế học vi mô và kinh tế học vó mô

Kinh tế học thực chứng và kinh tế học chuẩn tắc
14.03.2014 Đặng Văn Thanh 3
Quy luật khan hiếm và các mục
đích sử dụng nguồn lực khác nhau

Quy luật khan hiếm được biểu hiện là mâu thuẫn giữa nhu cầu vô hạn và khả năng (nguồn lực) có giới hạn của con người

Quy luật khan hiếm đ t ặ mỗi cá nhân, mỗi chính phủ vào hoàn cảnh phải lựa chọn.


Và mọi lựa chọn đều có chi phí cơ hội.

Chi phí cơ hội của một phương án sử dụng
nguồn lực là phần lợi ích bò mất đi do
không đầu tư vào phương án tốt nhất
trong số các phương án còn lại bò bỏ qua
14.03.2014 Đặng Văn Thanh 4
Đường giới hạn khả năng sản xuất
(PPF: production possibility
frontier)

Ví dụ đơn giản về một nền kinh tế chỉ sản xuất hai mặt
hàng X và Y với các rổ hàng tối đa được tạo ra như
sau:
Phối hợp X Y
A 0 100
B 50 90
C 100 75
D 150 50
E 200 0
14.03.2014 Đặng Văn Thanh 5
Đường giới hạn khả năng sản xuất
(PPF: production possibility frontier)
A
B
C
D
E
X
Y

F
G
H
50
100
150
200
100
50
75
90
Đường giới hạn khả năng sản
xuất minh họa các phối hợp
hàng hóa (rổ hàng) tối đa mà
nền kinh tế có thể sản xuất ra
khi tòan bộ nguồn lực sẵn có
của xã hội được sử dụng hết.
14.03.2014 Đặng Văn Thanh 6
Đường giới hạn khả năng sản xuất

Những ý tưởng kinh tế được thể hiện
qua đường giới hạn khả năng sản xuất:

Quy luật khan hiếm

Chi phí cơ hội

Chi phí cơ hội có quy luật tăng dần
14.03.2014 Đặng Văn Thanh 7
Đường giới hạn khả năng sản xuất


Phân biệt hiệu quả và không hiệu quả trong sản xuất

Nền kinh tế đạt được hiệu quả trong sản xuất khi không thể
gia tăng sản lượng một lọai hàng hóa này mà không làm giảm
sản lượng một lọai hàng hóa khác.

Tất cả những phối hợp hàng hóa nằm trên đường PPF đều đạt
được hiệu quả.

Những phối hợp hàng hóa nằm bên trong đường PPF đều
không đạt hiệu quả.

Xã hội sẽ lựa chọn như thế nào trong các phối hợp hiệu quả?
14.03.2014 Đặng Văn Thanh 8
Các vấn đề kinh tế hay kinh tế học là
gì?


Các vấn đề kinh tế
Quy luật khan hiếm luôn tồn tại ở mọi quốc gia, bất kể
thể chế chính trò nên tất cả các quốc gia phải đối diện
trước ba vấn đề kinh tế cơ bản giống nhau là:

Sản xuất cái gì? số lượng bao nhiêu?

Sản xuất như thế nào? và

Sản xuất cho ai?
14.03.2014 Đặng Văn Thanh 9

Các vấn đề kinh tế hay kinh tế học là
gì?


Kinh tế học là gì?

“Kinh tế học là một bộ môn khoa học nghiên cứu cách
thức xã hội giải quyết ba vấn đề: sản xuất cái gì, sản
xuất như thế nào và s n xuất cho ai” ả David Begg

Kinh tế học là bộ môn khoa học nghiên cứu sự phân bổ
các nguồn lực khan hiếm vào các mục đích sử dụng
khác nhau, có tính cạnh tranh nhau, nhằm tối đa hoá lợi
ích của các cá nhân và xã hội.
14.03.2014 Đặng Văn Thanh 10
Vai trò của thò trường
Cách thức giải quyết 3 vấn đề cơ bản.

Nền kinh tế thò trường thuần túy

Nền kinh tế kế hoạch hóa tập trung

Nền kinh tế h n hợpỗ
14.03.2014 Đặng Văn Thanh 11
Kinh tế học vi mô và
kinh tế học vó mô

Kinh tế vi mô nghiên cứu hành vi của từng
thành phần, từng đơn vò riêng lẻ trong nền
kinh tế.


Người tiêu dùng

Doanh nghiệp

Chính phủ
14.03.2014 Đặng Văn Thanh 12
Kinh tế học vi mô và
kinh tế học vó mô

Kinh tế vó mô nghiên cứu nền kinh
tế trên phạm vi tổng thể.

Kinh tế vó mô đề cập đến các mặt:

Sản lượng

Lạm phát

Thất nghiệp

Tăng trưởng kinh tế…
14.03.2014 Đặng Văn Thanh 13
Kinh tế học thực chứng và kinh
tế học chuẩn tắc

Kinh tế học thực chứng là việc sử dụng các lý
thuyết và mô hình để lý giải, dự báo các hiện tượng
kinh tế đã, đang và sẽ diễn ra dưới tác động của sự
lựa chọn. Kinh t h c th c ch ng có tính khoa h c ế ọ ự ứ ọ

và khách quan

Ví dụ:

Tác động của quota nhập khẩu lên thò trường xe
hơi như thế nào?

Tác động của việc gia tăng thuế xăng dầu ra sao?
14.03.2014 Đặng Văn Thanh 14
Kinh tế học thực chứng và kinh
tế học chuẩn tắc

Kinh tế học chuẩn tắc tiếp cận các vấn đề theo
quan điểm “Nên làm như thế nào?” theo ý ki n chủ ế
quan của các cá nhân.

Ví dụ:
* Nên có hiệu thuốc miễn phí cho người già
* Lương tối thiểu hai khu vực nên như nhau
* Nên miễn học phí cho tất cả các cấp học.
14.03.2014 Đặng Văn Thanh 15
Các chủ đề nghiên cứu của môn
học Kinh tế Vi mô
Hàng hoá và dòch vụ
Hộ gia đình Doanh nghiệp
Thò trường hàng
hoá và dòch vụ
Thò trường yếu
tố sản xuất
Hàng hoá và dòch vụ

CUNG
CUNG
CẦU
CẦU
Vốn, lao động, đất đai Vốn, lao động, đất đai
$
$
$
$
14.03.2014 Đặng Văn Thanh 16
Các chủ đề nghiên cứu của môn
học Kinh tế Vi mô

Cầu, cung và cân bằng thò trường

Lý thuyết lựa chọn của người tiêu dùng

Lý thuyết về doanh nghiệp

Cấu trúc thò trường và chiến lược cạnh tranh

Thò trường các yếu tố sản xuất

Những thất bại của thò trường và vai trò của
chính phủ

Cân bằng tổng thể
14.03.2014 Đặng Văn Thanh 17
Cấu trúc môn học Kinh tế vi mô
bậc Đại học


Chương 1: Kinh tế học và nền kinh tế

Chương 2: Cầu, cung và cân bằng thò trường

Chương 3: Lý thuyết lựa chọn của người tiêu dùng

Chương 4: Cầu cá nhân và cầu thò trường

Chương 5: Lý thuyết sản xuất

Chương 6: Lý thuyết chi phí

Chương 7: Thò trường cạnh tranh hoàn hảo

Chương 8: Thò trường độc quyền

Chương 9: Thò trường cạnh tranh độc quyền và Thò
trường độc quyền nhóm