Nâng cao động lực lao động bằng công cụ kinh tế tại công ty cổ phần vận tải ôtô Nghệ An

Trờng ĐH KTQD Đề án môn học
LI M U
S thng th ca bt c doanh nghip no khụng phi l s dng cụng
ngh gỡ hay cú bao nhiờu vn m l t chc con ngi nh th no. Con ngi
l ngun lc t nht v khú qun lý nht trong doanh nghip. Vn con ngi
ú ngy hụm qua cũn hng say lm vic m hụm nay ó n cụng ty ri
chng lm gỡ c. Doanh nghip khụng th lm bt c iu gỡ nu nh nhõn
viờn khụng lm gỡ c. Ngun nhõn lc l yu t quyt nh thnh cụng ca t
chc. Chớnh vỡ vy at c thnh cụng cỏc nh qun lý phi lm cho
ngi lao ng khụng ch luụn luụn lm vic m cũn lm vic hng say vi
hiu qu cao nht. ú l mt bi toỏn m li gii ỏp tht s l mt thỏch
thc. Bi vỡ con ngi vụ cựng a dng v phc tp vi ng c lm vic
luụn thay i theo thi gian. ng lc lm vic ca con ngi chu tỏc ng
ca nhiu yu t. Nh qun lý phi ch ng nm bt cỏc yu t ú a ra
cỏc gii phỏp hiu qun nõng cao ng lc cho ngi lao ng.
Cụng c kinh t l cụng c ht sc hiu qu m cỏc nh qun lý t xa
n nay u s dng, khng nh mt iu rng cụng c kinh t l cụng c c
bn, cụng c u tiờn khi mun kớch thớch ng lc lao ng. Chỳng ta cú th
s dng cỏc phng phỏp phi kinh t khuyn khớch lao ng, vỡ con ngi
khụng phi lỳc no cng lao ng vỡ tin. Khi mc lng ó ỏp ng nhu cu
cuc sng mc cao thỡ con ngi li cú nhng nhu cu khỏc khụng phi l
tin. Tuy nhiờn, ti Cụng ty c phn vn ti ụtụ Ngh An, mt cụng ty hỡnh
thnh t khỏ lõu v vn mang dỏng dp ca con ngi c, thỡ cụng c kinh t
t ra u vit nht trong vic nõng cao ng lc lao ng. Chớnh vỡ vy em
chn ti: Nõng cao ng lc lao ng bng cụng c kinh t ti cụng ty
c phn vn ti ụtụ Ngh An lm chuyờn thc tp ca mỡnh, mong
rng cú th gúp phn hon thin cỏc phng phỏp kinh t cụng ty nõng cao
ng lc lao ng, a cụng ty phỏt trin ngy cng mnh m hn na,
Hoàng Thị Hoài Phơng Quản lý Công 46
Trờng ĐH KTQD Đề án môn học
sm tr thnh ngi khng l trong lnh vc vn ti. Ni dung bn chuyờn

gm cỏc phn nh sau:
Chng I- Lý lun v ng lc v to ng lc cho ngi lao ng.
Chng II- Thc trng nõng cao ng lc lao ng bng cụng c kinh
t ti cụng ty c phn vn ti ụ tụ Ngh An.
Chng III- Gii phỏp to ng lc cho ngi lao ng bng cụng c
kinh t ti cụng ty c phn vn ti ụ tụ Ngh An.
Cỏm n cụ giỏo H Bớch Võn ó tn tỡnh hng dn em cú th hon
thnh bn chuyờn thc tp ny.

Hoàng Thị Hoài Phơng Quản lý Công 46
Trờng ĐH KTQD Đề án môn học
Chơng1
Lý luận về động lực và tạo động lực cho ngời lao động.
I- Lý lun v ng lc lao ng v cỏc mụ hỡnh to ng lc lao ng.
1. ng lc lao ng
ng lc l thut ng chung ch tp hp tt c cỏc yu t bn nng v xu
th, c m, nhu cu, nguyn vng v nhng ỏp lc tõm sinh lý tng t ca
con ngi. ng lc l ngun sc mnh ni ti ca con ngoi thụi thỳc v
hng hnh vi ca con ngi ti vic t mc tiờu nht nh. ng lc xut
phỏt t bờn trong con ngi, l nhng yu t sinh lý bt ngun t nhu cu
sng cũn, phỏt trin, v nhng yu t tõm lý bt ngun t nhu cu giao tip v
thớch nghi.
Nõng cao ng lc l cụng vic c tin hnh nhm kớch thớch ng
c lm vic ca con ngi. tin hnh khớch l mt cỏch hu hiu, thu c
hiu qun mt cỏch mong mun, ngi lónh o phi tỡm hiu v quy lut
hnh vi ca con ngi. Khoa hc hnh vi cho rng, hnh vi ca con ngi l
do ng c no ú quyt nh v ng c l do nhu cu dn n. Khi con
ngi cú nhu cu no ú v trc khi nhu cu ú c tho món, con ngi
cm thy ỏy nỏy v trong trng thỏi cng thng, do ú thnh ng lc mun
lm vic gỡ ú. Sau khi ng lc c sn sinh, ngi ta thng tỡm kim mc

tiờu tho món nhu cu. ng lc l s sn sang, n lc, say mờ lm vic
nhm t c mc tiờu ca t chc cng nh mc tiờu ca bn thõn ngi
lao ng.
ng lc l hot ng ca mi cỏ nhõn l kt qun ca rt nhiu ngun lc
hot ng ng thi trong con ngi, trong mụi trng sng v lm vic ca
con ngi. Vỡ th cú nhiu nhõn t nh hng n ng lc lao ng ca con
ngi, ú l cỏc nhõn t thuc v bn thõn ngi lao ng, cỏc nhõn t thuc
v cụng vic cng nh cỏc nhõn t thuc v t chc.
Hoàng Thị Hoài Phơng Quản lý Công 46
Trờng ĐH KTQD Đề án môn học
ng lc khụng phi l c im tớnh cỏch cỏ nhõn con ngi, ngha l
khụng th núi ngi ny cú ng lc, ngi kia khụng cú ng lc. Chỳng ta
hon ton cú th to ng lc cho ngi lao ng. ng lc ca ngi lao
ng l rt cao hay khụng cao lm hay hon ton khụng cú ng lc lm vic
ph thuc vo cỏc bin phỏp qun lý. Cỏc nh qun lý cn a ra nhng bin
phỏp thớch hp thỳc y ng lc cho ngi lao ng.
ng lc lao ng l yu t t bờn trong con ngi. Con ngi cú ng
lc hay khụng l do kớch thớch vo cỏc ng c, nhu cu ca con ngi lm
cho h cm thy phn chn, hng say, nhit tỡnh hn khi thc hin cụng vic.
Mi bin phỏp ộp buc u khụng cú tỏc dng trong vic to ra ng lc.
Trong iu kin cỏc nhõn t khỏc khụng thay i, ng lc lao ng s
gúp phn nõng cao nng sut lao ng, nõng cao hiu qun kinh doanh cng
nh kh nng cnh tranh ca doanh nghip. Khụng nhng th ng lc lao
ng cũn gúp phn gim chi phớ phỏt sinh do phi tin hnh cỏc quy tc hnh
chớnh ộp buc, chi phớ phỏt sinh do nhõn viờn i lm nhng li khụng lm
vic. Thụng tin khụng hon ho khin nhng nh qun lý rt khú cú kh nng
giỏm sỏt nhõn viờn, chi phớ giỏm sỏt li rt cao. To ng lc cho nhõn viờn
khin ngi lao ng t nguyn lm ht sc mỡnh cỏc cụng vic c giao m
mi bin phỏp hnh chớnh u t ra khụng hiu qa.
2.To ng lc lao ng

To ng lc lao ng c hiu l vic s dng mt h thng cỏc chớnh
sỏch, bin phỏp, th thut qun lý nhm tỏc ng n ngi lao ng, lm cho
h cú ng lc trong cụng vic.
Trỏch nhim ca cỏc nh qun lý l phi tỡm ra cỏc bin phỏp, cỏc th
thut, cỏc cỏch thc thớch hp nõng cao ng lc lao ng. Khi ngi lao
ng cú ng lc trong cụng vic h s lm vic ht sc mỡnh m khụng cn
ti bin phỏp ộp buc. Ngi lao ng s lm vic hng say vi tt c kh
Hoàng Thị Hoài Phơng Quản lý Công 46
Trờng ĐH KTQD Đề án môn học
nng m h cú, gúp phn nõng cao nng sut lao ng, nõng cao kh nng t
sang to, cú th to nờn s t phỏ cho doanh nghip.
Cú th coi ng lc lao ng nh u ra ca mt quỏ trỡnh to ng lc
lao ng. Quỏ trỡnh ny cú th c mụ t nh sau:

Quỏ trỡnh to ng lc
u vo u ra
(Lng, thng ) ( chớnh sỏch, bin phỏp ) ( ng lc lao ng)
Mi t chc cú th chn cho mỡnh cỏc u vo khỏc nhau, cỏc chớnh
sỏch khỏc nhau, cỏc bin phỏp, th thut phự hp vi t chc ca mỡnh, t ú
to ra ng lc lao ng c bit cho nhõn viờn ca mỡnh, nõng cao kh nng
cnh tranh cho doanh nghip.
3.Mc ớch, vai trũ ca vic to ng lc
3.1. Mc ớch
Nõng cao ng lc lao ng tc l lm cho ngi lao ng yờu thớch
cụng vic, hng thỳ hn vi cụng vic, gúp phn nh hng ng c lm
vic ca ngi lao ng phự hp vi mc tiờu ca t chc, kớch thớch kh
nang sỏng to. Vic gn ng c lm vic ca ngi lao ng phự hp vi
mc tiờu ca t chc lm cho t chc cú th t c mc tiờu nhanh chúng
vi hiu qu v hiu sut cao. Vỡ khi tt c mi ngi hng ti mt mc
tiờu thỡ kh nng thnh cụng s l cao nht.

Thu hỳt ngi ti ó khú, gi chõn ngi ti cũn khú hn. Lng cao
khụng phi l tt c, bi vỡ khi thu nhp ó tha tho món cỏc nhu cu cho
mt cuc sng y thỡ con ngi thng hng ti nhng nhu cu bc cao
hn nh lm cụng vic mỡnh yờu thớch ch khụng phi cụng vic lng cao.
Lỳc ny vic gi chõn ngi ti hon ton ph thuc vo cỏc bin phỏp nõng
cao ng lc lao ng, lm cho h cm thy yờu thớch cụng vic, gn bú vi
Hoàng Thị Hoài Phơng Quản lý Công 46
Trờng ĐH KTQD Đề án môn học
cụng ty, gn bú vi ng nghipNh vy vic nõng cao ng lc lao ng
khụng ch lm tng hiu qu cụng vic, nõng cao nng sut lao ng, ng lc
lao ng cũn gúp phn gim thiu xu hng ri xa t chc ca ngi lao
ng.
3.2. Vai trũ
i vi ngi lao ng:
Nõng cao ng lc lao ng lm cho ngi lao ng cm thy hi
long hn vi cụng vic. H cm thy thớch thỳ vi cụng vic t ú
luụn duy trỡ c tớnh tớch cc, hng say trong cụng vic. S nhm
chỏn l nguyờn nhõn trit tiờu tớnh sỏng to ca ngi lao ng.
Nõng cao ng lc lao ng khin ngi lao ng khụng nhm
chỏn, to ra s hng phn trong cụng vic, kớch thớch tớnh sang to
khụng ngng ngh ca nhõn viờn. Ngi lao ng cng ngy cng
ham thớch lm vic, iu ú s khụng khin h thy mt mi hay
street.
Nõng cao ng lc lao ng lm tng nng sut, tng hiu qn kinh
doanh lm tng li nhun cho doanh nghip. Khi lm tng li nhun
cho doanh nghip, thu nhp ca ngi lao ng cng c tng lờn
xng ỏng vi nhng úng gúp ca h cho doanh nghip. Thu nhp
tng lm nõng cao mc sng cho ngi lao ng, lm cho ngi lao
ng cú mt cuc sng ngy cng tt p hn.
i vi doanh nghip:

Nõng cai ng lc lao ụng kớch thớch kh nng sỏng to ca nhõn viờn
gúp phn nõng cao kh nng cnh tranh cho doanh nghip. To cho h
s hng phn trong cụng vic, nõng cao nng sut, nõng cao hiu qun
kinh doanh.
Hoàng Thị Hoài Phơng Quản lý Công 46
Trờng ĐH KTQD Đề án môn học
Nõng cao ng lc lm cho ngi lao ng gn bú hn vi doanh
nghip, gim thiu xu hng ri xa t chc. Vi mt mụi trng lm
vic tt, cỏc chớnh sỏch phự hp tho món nhu cu ca ngi lao ụng
khụng nhng lm cho ngi lao ng khụng ri xa t chc m cũn gúp
phn thu hỳt ngi ti cho cụng ty.
i vi xó hi:
Nõng cao ng lc lao ng lm tng nng suõt, lm tng tng sn
phm quc dõn, gúp phn lm kinh t ngy cng phỏt trin, nõng cao
mc sng cho mi ngi trong xó hi.
To ng lc lm gim thiu cỏc t nn do tht vng, chỏn chng
cụng vic, gúp phn lm cho xó hi ngy cng vn minh hn. To nờn
mt mụi trng lnh mnh, tt p v hnh phỳc hn.
4.Cỏc mụ hỡnh nõng cao ng lc lao ng.
4.1.Lý lun ca A.Maslow v tng nc nhu cu.
Theo A.Maslow-nh tõm lý hc ngi M, nhu cu con ngi phự hp
vi s phõn cp t nhu cu thp nht n nhu cu cao nht. Khi mt nhúm
nhu cu c tho món thỡ loi nhu cu ny khụng cũn l ng c thỳc y
na. ễng cho rng nhu cu con ngi cú th chia lm nm loi: nhu cu sinh
lý, nhu cu an ton, nhu cu giao tip xó hi, nhu cu tụn trng, nhu cu t
mỡnh thc hin.
4.1.1.Nhu cu sinh lý
Nhu cu sinh lý l nhng nhu cu c bn duy trỡ bn thõn cuc sng
con ngi. ú l nhu cu v n, mc, , i li Khi nhu cu ny cha c
ỏp ng thỡ khụng th tn ti cỏc nhu cu khỏc thỳc y con ngi.

4.1.2.Nhu cu an ton.
Sau khi ó tho món cỏc iu kin sinh hot c bn, nhu cu sinh lý
khụng cũn l lc lng mnh m nht thỳc y con ngi lm vic v thay
Hoàng Thị Hoài Phơng Quản lý Công 46
Trờng ĐH KTQD Đề án môn học
vo ú l nhu cu an ton. Nhu cu an ton l nhng nhu cu v an ton lm
vic, an ton trong quỏ trỡnh sn xut, an ton v thõn th trong i sng xó
hi, nhu cu m bo cuc sng tng lai
4.1.3.Nhu cu giao tip xó hi.
Con ngi l mt loi ng vt xó hi. Con ngi khụng sng v lm
vic mt cỏch cụ lp m sng v lm vic trong mt mụi trng xó hi nht
nh, trong cỏc mi quan h nht nh vi cỏc thnh viờn khỏc trong xó hi.
iu ny cú ngha con ngi mong mun c ngi khỏc chỳ ý, tip nhn,
quan tõm, yờu mn v thụng cm, tc l cú c s quy thuc v tỡnh cm,
c trong qun th no ú ch khụng mun l mt k cụ c trong xó hi
hoc t chc.
4.1.4.Nhu cu tụn trng.
Khi con ngi bt u tha món nhu cu c chp nhn lm thnh
viờn trong xó hi thỡ h cú xu th t trng v mun c ngi khỏc tụn
trng. Nhu cu loi ny dn ti s tho món nh quyn lc, uy tớn, a v, v
lũng t tin.
4.1.5.Nhu cu t ch trong cụng vic.
õy l nhu cu cao nht trong cỏch phõn cp ca Maslow. Nhu cu ny
ngha l mong mun lp thnh tớch trong cụng tỏc, thnh cụng trong s
nghip, thc hin lý tng, hoi bóo ca mỡnh. ú l s mong mun t ti
ch m mt con ngi cú th t ti. Tc l tim nng ca con ngi t ti
mc ti a v hon thnh c mt mc tiờu no ú.
4.2-Hc thuyt v ng c ca Hergherg.
Hergherg chia ng c thnh hai nhúm:
Nhúm mt gm nhng nhõn t cú th nh lng nh chớnh sỏch doanh

nghip, mụi trng lm vic, iu kin bo h lao ng, lng, thng
õy l nhng yu t duy trỡ lm cho con ngi hi lũng, tho món. Nhng
Hoàng Thị Hoài Phơng Quản lý Công 46
Trờng ĐH KTQD Đề án môn học
nhõn t ny nu x lý khụng tt cú th gõy ra s khụng hi lũng i vi cụng
vic. Nhng nhõn t ny khụng th cú tỏc dng khớch l, ch cú th duy trỡ
c tớnh tớch cc v tỏc dng ca nú i vi cụng vic mc hin trng.
Nhúm hai l nhng yu t nh tớnh nh trỏch nhim, s thnh t, c
cụng nhnõy l nhng nhõn t liờn quan n ng lc thỳc y. Nu x lý
tt cỏc nhõn t thỳc y din ra tho ỏng thỡ cú th lm cho con ngi sn
sinh tõm lý hi lũng.
Nh vy mun duy trỡ v huy ng tớnh tớch cc ca nhõn viờn thỡ trc
ht phi chỳ ý nhõn t duy trỡ, lm tt nhng cụng vic liờn quan n nú
trỏnh c s sn sinh tõm lý khụng hi lũng. Nhng iu quan trng hn l
cn li dng nhõn t thỳc y to ng lc, kớch thớch nhit tỡnh c gng
lm vic ca cụng nhõn viờn.
4.3.Mụ hỡnh ca Victor H. Room.
ng trc cựng mt loi nhu cu v nhng hot ng nhm tho món
cựng mt nhu cu, cỏc thnh viờn khỏc nhau ca t chc cú th cú nhng hnh
ng khỏc nhau. Cú nhng ngi hng hỏi lm vic, cú nhng ngi lm vic
u oi. ú l vỡ s ỏnh giỏ v t ỏnh giỏ ca ngi ta v nhng iu m
nhng hot ng ú cú th mang li v mỡnh cú th m ng c cụng
vic ú hay khụng. V.Room a ra cụng thc:
M=V*E
Trong ú:
M: cng thỳc y con ngi.
V: tr s hiu qu.
E: tr s k vng.
Khi mt ngi th vi vic t c mt mc tiờu nht nh thỡ mc
ham mờ coi nh bng khụng, v s cú mt mc ham mờ õm khi con ngi

phn i vic thc hin mc tiờu ú. Tt nhiờn kt qu ca hai trng hp u
Hoàng Thị Hoài Phơng Quản lý Công 46
Trờng ĐH KTQD Đề án môn học
khụng cú ng c thỳc y. Cng nh vy, mt ngi cú th khụng cú ng
c thỳc y no t ti mc tiờu nu nim hy vng t c l s khụng
hoc s õm. Sc mnh lm vic gỡ ú ph thuc vo c sc mnh am mờ
v nim hy vng. S kt hp khỏc nhau gia tr s hiu qun s sn sinh sc
mnh thỳc y khỏc nhau v núi chung s cú cỏc tỡnh hung :
o E cao*V cao = M cao
o E trung bỡnh * V trung bỡnh = M trung bỡnh
o E thp * V thp = M thp
o E cao * V thp = M thp
o E thp * V cao = M thp
Nh vy to ng c ln nht, cỏc nh qun lý phi tỏc ng n c hai
yu t thỳc y s am mờ v nim hy vng.
4.4.Mụ hỡnh v s cụng bng ca Adams.
cỏc thn viờn ca t chc gi c nhit tỡnh lm vic tng i cao
thỡ s bỏo ỏp trong cụng tỏc phi cụng bng, hp lý, lm cho cỏc thnh viờn
trong t chc cm thy s phõn phi ca t chc l cụng bng. Vy cỏc thnh
viờn trong t chc lm th no ỏnh giỏ s bỏo ỏp ú cú cụng bng hay
khụng? Adam ó a ra cụng thc:

Iq
Oq
Ip
Op
=
Trong ú:
o Op l cm giỏc ca ngi ta v s bỏo ỏp m mỡnh nhn c.
o Oq l cm giỏc v s bỏo ỏp m i tng so sỏnh nhn c.

o Ip l cm giỏc ca ngi ta v s cng hin ca mỡnh i vi t chc.
o Iq l cm giỏc ca ngi ta v s cng hin ca i tng so sỏnh vi
t chc.
Hoàng Thị Hoài Phơng Quản lý Công 46
Trờng ĐH KTQD Đề án môn học
Cụng thc ny cho thy nu t s gia s bỏo ỏp v s cng hin ca
mỡnh v c bn tng ng vi t s gia s bỏo ỏp v s cng hin ca
i tng so sỏnh thỡ s phõn phi ca t chc l cụng bng. Nu khụng thỡ l
khụng cụng bng. Cú hai tỡnh trng khụng cụng bng, ú l:

Iq
Oq
Ip
Op

v
Iq
Oq
Ip
Op

Tỡnh trng khụng cụng bng th nht l tỡnh trng khụng cụng bng bt
li cho mỡnh. Cũn tỡnh trng khụng cụng bng th hai l tỡnh trng khụng
cụng bng cú li cho mỡnh.
Nu thnh viờn trong t chc cm thy s phõn phi l cụng bng thỡ
trong thi k tip theo, h s tớch cc lm vic mc tng i cao hoc hon
thin hnh vi ca mỡnh hn na. Nu kt qu so sỏnh l tỡnh trng khụng cụng
bng th nht thỡ h s cm thy mỡnh lm vic vt v nhng khụng c bỏo
ỏp xng ỏng thỡ ln sau h s khụng b sc na. Nu kt qun l tỡnh trng
khụng cụng bng th hai, h s cm thy vui mng trong chc lỏt nhng sau

ú s lo lng rng tỡnh trng ny s nh hng n s ỏnh giỏ ca ng
nghip i vi mỡnh, nh hng n quan h gia mỡnh v nhng ngi khỏc
trong t chc, do ú m s cn thn trong thi k tip theo. iu ny s bt li
trong vic phỏt huy tớnh tớch cc ca cỏc thnh viờn trong t chc.
II.Cỏc nhõn t to ng lc
1.Cỏc nhõn t thuc v ngi lao ng.
H thng nhu cu ca con ngi.
Nhu cu l trng thỏi tõm lý m con ngi cm thy thiu thn,
khụng tho món v mt cỏi gỡ ú. Nhu cu gn lin vi s tn ti v phỏt trin
ca con ngi.
Mc tiờu cỏ nhõn
Hoàng Thị Hoài Phơng Quản lý Công 46
Trờng ĐH KTQD Đề án môn học
Mc tiờu cỏ nhõn l trng thỏi mong i, ớch hng ti ca mi cỏ nhõn.
Mi con ngi u t ra cho mỡnh nhng mc tiờu khỏc nhau v h s cú
nhng bin phỏp, cỏch thc khỏc nhau t c mc tiờu ú. Tu thuc
vo mc tiờu t ra cao hay thp m mc c gng, n lc thc hin ca cỏ
nhõn nhiu ớt tng ng. V t ú hỡnh thnh nờn ng lc lao ng vi mc
phự hp.
Li ớch
Li ớch l kt qa m con ngi cú th nhn c qua cỏc hot ng ca
bn thõn, cng ng, tp th, xó hi nhm tho món nhu cu ca bn thõn. Li
ớch v ng lc cú mi quan h cựng chiu, tc l khi li ớch thu c cng
ln thỡ ng lc lm vic ca con ngi cng cao. Li ớch buc con ngi
phi cõn nhc, suy ngh, tỡm ti cỏc phng thc thc hin nhm t c
hiu qun cao nht.
Nng lc, kh nng ngi lao ng.
Thụng thng nng lc, kh nng ca ngi lao ng cng cao thỡ h
cng d dng , suụn s trong vic thc hin cụng vic ca mỡnh. Vỡ vy h cú
xu hng t ra mc tiờu v cú nhu cu ũi hi cao hn so vi nhng ngi

khỏc. T ú ng lc ca h cng ln hn.

2.Nhúm nhõn t xut phỏt t doanh nghip.
Cỏc chớnh sỏch nhõn s v thc hin chớnh sỏch nhõn s
Chớnh sỏch nhõn s v thc hin chớnh sỏch nhõn s úng vai trũ quan
trng trong vic to ra ng lc cho ngi lao ng. Trong chớnh sach nhõn s
bao gm cỏc chớnh sỏch tuyn dng, o to, tr lng, tr thng trc tip
hoc dỏn tip to ra ng lc lao ng.
Phong cỏch ngi lónh o
Hoàng Thị Hoài Phơng Quản lý Công 46
Trờng ĐH KTQD Đề án môn học
Phong cỏch lónh o l cỏch thc m ngi lónh o dựng gõy nh
hng n hot ng ca mt cỏ nhõn, mt nhúm ngi hay mt t chc
nhm t c mc ớch ca mỡnh trong nhng tỡnh hung c th. Phong cỏch
lónh o tỏc ng rt ln n tõm lý ca ngi lao ng. Nu ngi lónh o
bit tỡm mt cỏch thc lónh o phự hp vi mong mun ca ngi lao ng
thỡ s to ra ng lc lm vic cho ngi lao ng, hng ng c lm vic
ca ngi lao ng phự hp vi mc tiờu ca t chc.
Cỏc cụng c v phng phỏp to ng lc m nh qun lý s dng.
Nh qun lý cú th s dng h thng cỏc cụng c tỏc ng n ng
lc lao ng nh lng, thng, mụi trng lm vic... H cụng c gn lin
vi vic ỏp ng cỏc nhu cu bc thit hin ti ca ngi lao ng, do vy cú
tỏc ng rt ln n ng c, ng lc lm vic ca h. Nhu cu ca con
ngi thay i t thp n cao, do vy nh qun lý cng phi thay i cỏc
cụng c v phng phỏp to ng lc theo s thay i liờn tc ca nhu cu, cú
nh vy mi cú th tỏc ng lờn ngi lao ng theo cỏch m h mun.
Vn hoỏ doanh nghip.
Vn hoỏ doanh nghip l tp hp nhng quan nim m cỏc thnh viờn
trong doanh nghip hc c trong quỏ trỡnh gii quyt vn ni b v x lý
cỏc vn vi mụi trng xung quanh. Vn hoỏ va l mc tiờu, va l

phng tin cho s phỏt trin. Vn hoỏ doanh nghip cú tỏc ng rt ln n
hnh vi cỏ nhõn v ng lc lao ng ca h. Mt doanh nghip cú vn hoỏ
mnh thỡ cỏc thnh viờn trong doanh nghip ú s gn bú vi vi nhau, gn bú
vi t chc. Khi ú xung t gia cỏc cỏ nhõn v gia cỏ nhõn vúi t chc s
gim v xu hng ri xa t chc ca ngi lao ng s gim.
C s k thut v cụng vic m ngi lao ng thc hin
C s k thut l cỏc phng tin lm vic, cỏc mỏy múc, c s
vt cht h tr cho ngi lao ng trong cụng vic. C s k thut hin i
Hoàng Thị Hoài Phơng Quản lý Công 46
Trờng ĐH KTQD Đề án môn học
ỏp ng c yờu cu ca cụng vic l mong mun ca tt c mi ngi. C
s k thut lc hu, chm tin s khin ngi lao ng chỏn nn, trỡ tr, gõy
tõm lý bt món tỏc ng xu n ng lc lao ng.
Ngoi yu t c s k thut, cụng vic phự hp vi ngi lao ng
cng l nhõn t tỏc ng n ng lc lm vic ca ngi lao ng. Cụng vic
qỳa n gin so vi trỡnh ca nhõn viờn s lm cho h khụng quan tõm n
cụng vic, lm vic hi ht do cú cm giỏc b coi thng, b ỏnh giỏ thp.
Cũn nu cụng vic qỳa phc tp lỳc u cú th to hng thỳ do cú cm giỏc
c ỏnh giỏ cao, tuy nhiờn sau ú s li gõy cm giỏc chỏn nn vỡ cụng vic
vt quỏn kh nng cú th hon thnh khin ngi lao ng cm thy bt lc.
Mt cụng vic phự hp vi kh nng ca ngi lao ng l yu t cn thit
ngi lao ng lm vic hng say.
3.Cỏc nhõn t xut phỏt t phớa nh nc.
Nh nc bng cụng c phỏp lut tỏc ng n ng lc ca ngi lao
ng bng cỏch bo v quyn li lao ng ca h. Ngi lao ng cú th yờn
tõm cng hin vỡ h bit rng h c nh nc bo v. Nhng quy nh v
mc lng ti thiu, v thi gian lm vic, v quyn li lao ngỏp ng
nhu cu an ton lm vic cho ngi lao ng. H cú nhng quyn li ca h
m nu doanh nghip lm dng s b x lý theo phỏp lut.
Nh nc vi cụng c v mụ tỏc ng n th trng , c gng lm cho

nn kinh t n nh, trỏnh bin ng, trỏnh khng hong. To nờn mt nn
kinh t bỡnh n cho ngi lao ng yờn tõm lm vic, yờn tõm lao ng ht
mỡnh.
III- Cỏc cụng c nõng cao ng lc lao ng
1.Cụng c kinh t
Hoàng Thị Hoài Phơng Quản lý Công 46
Trờng ĐH KTQD Đề án môn học
Cỏc cụng c kinh t l cỏc phng phỏp tỏc ng giỏn tip cho i tng
qun lý thụng qua cỏc li ớch kinh t, cho i tng b qun lý t la chn
phng ỏn hot ng hiu qun nht trong phm vi hot ng(giang sn, bu
tri ) ca h.
c im ca cỏc cụng c kinh t l tỏc ng lờn i tng qun lý khụng
phi bng cng bc hnh chớnh m bng li ớch, tc l nờu lờn mc tiờu
nhim v phi t c,a ra nhng iu kin khuyn khớch v kinh t,
nhng phng tin vt cht cú th huy ng thc hin nhim v phi t
c, a ra nhng iu kin khuyn khớch v kinh t, nhng phng tin vt
cht cú th huy ng thc hin nhim v. Chớnh cỏc tp th con ngi vỡ
li ớch thit thõn phi t quyt nh v la chn gii quyt vn .
1.1.Cụng c kinh t trc tip
Cụng c kinh t trc tip l cụng c tỏc ng trc tip n li ớch kinh t ca
ngi lao ng. Dựng tin khuyn khớch, kớch thớch ng lc lao ng.
1.1.1.Lng.
Lng l khon tin chớnh thc m ngi lao ng c nhn cn c
vo mc quan trng v mc úng gúp cho doanh ngip t v trớ cụng
vic ca ngi lao ng. Lng cng cao khi ngi lao ng t c v trớ
cụng vic cao v úng gúp nhiu hn cho doanh nghip. Con ngi luụn cú
nhu cu vt cht bc cao hn khi nhu cu bc thp hn ó c ỏp ng. Do
vy con ngi luụn c gng phn u ỏp ng nhu cu ca mỡnh. Lng l
cụng c trc tip c bn ỏnh thng vo nhu cu vt cht ca con ngi, do ú
nú l cụng c c bn kớch thớch ng lc lao ng. Mun cú lng cao phi

lao ng tht s doanh nghip thy rng ngi lao ng xng ỏng nhn
c mc lng cao hn.
1.1.2.Thng
Hoàng Thị Hoài Phơng Quản lý Công 46
Trờng ĐH KTQD Đề án môn học
Tin thng l khon tin m doanh nghip tr cho ngi lao ng
ng thng cho nhng c gng ca h trong cụng vic. Tin thng l
khon tin ngoi lng khuyn khớch ngi lao ng lm vic nhiu hn,
hon thnh xut xc nhim v hoc thm chớ lm vic hn mc yờu cu. Tin
thng lm cho ngi lao ng cm thy t ho vi nhng gỡ t c. Vi
mc thng cao h cm thy xng ỏng v vui v hn trong cụng vic. Mun
mc thng cao khụng ch hon thnh cụng vic m thụi, ngi lao ng cũn
phi ch ng trong cụng vic, khụng n h cụng vic, c gng l mt nhõn
viờn tn ty. Chớnh th khon tin thng cng l mt cụng c hu hiu
kớch thớch lao ng.
1.1.3.Hoa hng.
Khon tin hoa hng tr cho nhng li ớch m ngi lao ng mang
v cho cụng ty. Khon tin hoa hng khụng ph thuc vo quỏ trỡnh lm vic
m ph thuc vo kt qu thc t ca mt cụng vic c th, mt mi li c th
m ngi lao ng mang v cho doanh nghip. Ngi lao ng khi nhn tin
hoa hng thỡ mang vai trũ l i tỏc hn l vai trũ ngi lm thuờ.
1.1.4.Phõn phi li ớch
Gn trỏch nhim ca ngi lao ng trc tip vi doanh nghip. Coi
ngi lao ng cng l ngi ch ca doanh nghip, c gng cho doanh
nghip ngy cng phỏt trin do li ớch bn thõn lao ng c phõn phi trc
tip t khon li m doanh nghip t c. Vi vai trũ l mt ngi ch
doanh nghip ngi lao ng s cú trỏch nhim tuyt i vi cụng vic ca
mỡnh.
1.2. Cụng c kinh t giỏn tip
Cụng c kinh t giỏn tip l cụng c kinh t m ngi lao ng c

hng li ớch bng tin giỏn tip thụng qua cỏc u ói m doanh nghip tr
Hoàng Thị Hoài Phơng Quản lý Công 46
Trờng ĐH KTQD Đề án môn học
cho h. H c hng cỏc quyn li m chi phớ do doanh nghip tr. iu
ny khin ngi lao ng cm thy c quan tõm, c chm súc.
1.2.1. o to v phỏt trin.
Doanh nghip to iu kin cho ngi lao ng cú kh nng c hc
tp, c o to phỏt trin hn na trong cụng vic. Doanh nghip tr chi
phớ o to cho h, cho h c i hc m vn hng lng. Nh vy h
hon ton cm thy yờn tõm hc tp v phỏt trin. Vi khon chi phớ m
doanh nghip tr cho hot ng o to, to c hi phỏt trin cho h lm
ngi cm thy hi lũng, lm cho ngi lao ng trung thnh hn vi doanh
nghip. o to lm cho ngi lao ng gi hn, cú nhiu kh nng hn
úng gúp. o to m ra con ng thng tin kớch thớch ngi lao ng
cú ng lc lm vic mnh m nhiu hn na.
1.2.2.Cỏc ch bo him.
Maslow ó chng minh con ngi sau khi c ỏp ng nhu cu vt
cht c bn l n, mc, , i li thỡ s phỏt sinh nhu cu bc cao hn, ú l
nhu cu an ton. Cỏc ch bo him lm cho ngi lao ng thy yờn tõm
hn lm vic vỡ h bit rng li ớch ca h c bo m. Quyn li ca h
c bo v. H c bo m m an ton lm vic, an ton trong quỏ trỡnh
sn xut, an ton thõn th trong cuc sng xó hi, bo m cuc sng tng
lai.
1.2.3.Tin ngh dng.
Ngi lao ng c tr tin h ngh dng sau mt khong thi
gian lm vic nht nh. Doanh nghip b tin cho ngi lao ng i ngh l
mt cụng c tỏc ng n tõm lý ngi lao ng, khin cho h cm thy mỡnh
tht s c quan tõm. H s gn bú nhiu hn vi doanh nghip vỡ h cm
thy minh c i x t t.
1.2.4.Tin nghi lm vic.

Hoàng Thị Hoài Phơng Quản lý Công 46
Trờng ĐH KTQD Đề án môn học
u t chi phớ cho mt mụi trng lm vic y tin nghi, thun li
cho cụng vic to bu khụng khớ thoi mỏi, thun tin kớch thớch mnh m n
ng lc lao ng ca nhõn viờn. Khụng ch thun tin to cho mi cụng vic
c gii quyt d dng hn, mụi trng lm vic tin nghi cũn lm cho
ngi lao ng cm thy t ho hn vi ch lm ca mỡnh.
Nhõn viờn luụn cm thy t tin nu cú mt khụng gian lm vic tt vi
cỏch bi trớ khoa hc, tin nghi. Trong mụi trng lm vic nng ng, ni
tht khu vn phũng chim mt phn rt quan trng. Doanh nghip nu bit
quan tõm n khụng ch nhng phng tin phc v cho cụng vic m cũn
nhng phng tin to cho nhõn viờn s thoi mỏi thỡ ú l mt trong nhng
chiờu to hng thỳ lao ng cho nhõn viờn mt cỏch hiu qu. Tin nghi lm
vic nh hng khụng nh n nng sut lao ng, ng lc lm vic. Mt
mụi trng lm vic tin nghi khụng ch to thun li cho mi cụng vic c
gii quyt nhanh chúng, to cho cụng ty mt tỏc phong hin i, ỏp ng
nhanh nhy mi yờu cu cụng vic cng nh d tng thớch vi cỏc yờu cu
mi, mụi trng lm vic tin nghi to cho nhõn viờn cm giỏc t tin, t ho
v cm thy mỡnh c tụn trng v quan tõm. Cm giỏc thoi mỏi cụng s
khin nhõn viờn thớch lm vic hn, lm vic hiu qu hn v tt nhiờn gn bú
vi doanh nghip hn vỡ rừ rng h rt thoi mỏi.
1.2.5.An ton lao ng.
Bo m mi an ton lao ng, u t thit b bo v lao ng h h
cm thy hon ton yờn tõm lao ng m khụng b sao nhóng vỡ phi lo lng
cho nhng nguy him cú th xy ra.
1.2.6.Nh , nh n, nh tr
Mi chi phớ phớ u t ỏp ng nhu cu vt cht c bn cho ngi lao
ng lm cho ngi lao ng u t nhiu thi gian hn cho cụng vic do
khụng phi lo lng cho nhng vn i sng khỏc. Nu h lm vic trong
Hoàng Thị Hoài Phơng Quản lý Công 46

Trờng ĐH KTQD Đề án môn học
iu kin thiu thn thỡ hin nhiờn cụng vic s b trỡ tr do h cũn phi lo
lng cho cuc sng. V xu hng ra i l iu hin nhiờn tỡm mt ch lm
mi thun tin hn cho cuc sng.
Hoàng Thị Hoài Phơng Quản lý Công 46
Trờng ĐH KTQD Đề án môn học
2. Cụng c tõm lý giỏo dc
Cụng c tõm lý giỏo dc l cụng c tỏc ng vo tỡnh cm v tõm lý ca
con ngi trong h thng, lm nõng cao tớnh t giỏc v nhit tỡnh lao ng ca
h trong vic thc hin nhim v. Cụng c tõm lý giỏo dc mang tớnh thuyt
phc, tc l lm cho con ngi phõn bit c phi-trỏi, ỳng- sai, li- hi,
p-xu, thin-ỏc, t ú nõng cao tớnh t giỏc lm vic v s gn bú vi h
thng.Cụng c tõm lý giỏo dc thng s dng kt hp vi cỏc phng phỏp
khỏc va uyn chuyn va linh hot, nh nhng sõu sỏt n tng ngi lao
ng, õy l mt trong nhng bớ quyt thnh cụng ca nhiu nh lónh o.Cỏc
cụng c tõm lý giỏo dc m doanh nghip thng s dng l :
- H thng thụng tin, truyn thụng.
- Cỏc chng trỡnh o to v phỏt trin ngun nhõn lc.
- iu kin cho ngi lao ng tham gia cỏc t chc on th ngh
nghip, t chc chớnh tr-xó hi
- Vn húa doanh nghip.
3. Cụng c hnh chớnh, t chc
Phng phỏp hnh chớnh l cỏc phng phỏp tỏc ng da vo mi
quan h t chc, k lut ca h thng qun lý. Cỏc phng phỏp hnh chớnh
trong qun lý chớnh l cỏch tỏc ng trc tip ca ngi lónh o lờn tp th
nhng con ngi di quyn bng cỏc quyt nh dt khoỏt, mang tớnh bt
buc, ũi hi mi ngi trong h thng phi chp hnh nghiờm ngt, nu vi
phm s b x lý kp thi, thớch ỏng. Cụng c hnh chớnh-t chc xỏc lp trt
t k cng lm vic trong h thng, khõu ni cỏc phng phỏp qun lý khỏc
li v gii quyt cỏc vn t ra trong h thng mt cỏch nhanh chúng. Cụng

c hnh chớnh t chc tỏc ng vo i tng qun lý theo hai hng: tỏc
ng v mt t chc v tỏc ng iu chnh hnh vi ca i tng qun lý.
Con ngi lm vic vỡ h bit h phi lm nu mun tn ti c trong mụi
Hoàng Thị Hoài Phơng Quản lý Công 46
Trờng ĐH KTQD Đề án môn học
trng ú. H thng hnh chớnh - t chc to nờn nhng khuụn kh m ngi
lao ng phi chp hnh. S bt buc khin cho ngi lao ng lm vic mt
cỏch nghiờm tỳc, tht s, cng l mt cỏch kớch thớch lao ng. Cỏc cụng c
hnh chớnh- t chc thng c s dng:
o Phỏp lut.
o H thng cỏc vn bn quy ch ca t chc.
o S giỏm sỏt v ra quyt nh trc tip ca nh qun lý.
Hoàng Thị Hoài Phơng Quản lý Công 46
Trờng ĐH KTQD Đề án môn học
CHNG II
THC TRNG NNG CAO NG LC LAO NG BNG CễNG
C KINH T TI CễNG TY C PHN VN TI ễ Tễ NGH AN
I.Tng quan v cụng ty.
1. Lch s hỡnh thnh v phỏt trin.
1.1.Lch s hỡnh thnh
Ngy 8-3 1960 thnh lp Xớ nghip cụng t hp doanh vn ti ụ tụ Ngh An.
Tng s cỏn b cụng nhõn viờn l 144 ngi
Tng s xe l 53,
Trong ú : xe ca 37 xe ,
xe ti l 16 xe.
n nm 1964 tng lờn :
Lao ng : 288 ngi
Tng s xe :
- xe ca : 36 xe
- xe ti : 34 xe

Sn lng l 155.650 tn.
Nm 1968-1972 i tờn l Xớ nghip võn ti ụ tụ Ngh An do vic hon thnh
cụng cuc ci to cụng thng nghip t bn t doanh .
Tng s lao ng l : 1092 ngi.
Tng s xe l : 186 xe
xe ca : 45 xe ,
xe ti l : 123 xe ,
xe tc t l : 9 xe,
xe tp lỏi l : 9 xe.
Sn lng : 211.000 tn .
Hoàng Thị Hoài Phơng Quản lý Công 46
Trờng ĐH KTQD Đề án môn học
Giỏ tr sn lng : 5.473.000
Lói : 1.585.000
Thỏng 1 nm 1974 tp trung ch o vn ti hang hoỏ ch vin cho chin
trng Min Nam , Lo , Cam Pu chia , Xớ nghip c tỏch thnh hai cụng ty
: Cụng ty vn ti hnh khỏch v cụng ty võn ti hang hoỏ ( tin thõn ca cụng
ty vn ti ụ tụ)
Tng s lao ng : 991 ngi
Tng s xe : 143 xe
Tng s moúc kộo : 90 cỏi
Sn lng : 219.000 tn
Lói : 870.000
Thỏng 6 nm 1976 sau ngy thng nht t nc , Cụng ty c i tờn thnh
Cụng vn ti hng hoỏ S 1 Ngh tnh , do vic sỏt nhp hai tnh Ngh An v
H Tnh.
Tng s lao ng l 850 ngi .
Tng s xe l 260 xe .
Tng s moúc kộo theo 140 cỏi.
Tng tn trng ti l 1000 tn.

Sn lng l 394.000 tn = 20.783.000 Tkm.
Giỏ tr sn lng l 6.05.000 .
Lói l 1.080.000 .
Ngy 28-9 nm 1991 sau khi chia tỏch tnh Ngh tnh thnh hai tnh Ngh An
v H Tnh , cụng ty li i tờn mt ln na l Cụng ty vn ti hang hoỏ Ngh
An.
Cụng ty vn ti hang hoỏ Ngh An l mt doanh nghip Nh nc c thnh
lp theo Ngh nh 388/ NQ-HBT ngy 20-11-1991 ca Hi ng b trng
( nay l chớnh ph ).
Hoàng Thị Hoài Phơng Quản lý Công 46
Trờng ĐH KTQD Đề án môn học
Ngy 23-4-2001 , U ban nhõn dõn tnh Ngh An ra quyt nh chuyn cụng
ty thnh Cụng ty c phn vn ti ụ tụ Ngh An, theo Ngh nh 44/1998/N-
CP ngy 29-6-1998 ca Chớnh ph v C phn hoỏ cỏc doanh nghip nh
nc.
Tng s lao ng khi c phn hoỏ l 317 ngi.
Tng s phng tin vn ti l 60 xe.
Vn iu l l 4,6 t VN.
S lao ng tham gia c ụng : 226 ngi v ó mua c phn l 3,3 t VN =
70% vn iu l ca cụng ty , cũn 1,3 t VN l c phn ca nh nc.
1.2. Lch s phỏt trin.
- Giai đoạn 1960-1964 : 5 nm thc hin k hoch Nh nc , tp trung ci
to cỏc thnh phn kinh t ( ci to cụng thng t bn t doanh )
- Giai đoạn 1965-1975 : 10 nm thc hin k hoch Nh nc , lm nhim v
phc v chin u chng chin tranh phỏ hoi min Bc ca quc M , vn
chuyn hang hoỏ chi vin cho chin trng min Nam Lo.
- Giai đoạn 1976-1985 : 10 nm thc hin k hoch nh nc, lm nhim v
vn chuyn phc v hn gn vt thng chin tranh , phỏt trin kinh t.
- Giai đoạn 1986-2000 : 15 nm thc hin cụng cuc i mi ca ng v nh
nc.

- Giai đoạn 2001 n nay : giai on chuyn i phng thc hot ng theo
c ch c phn.
Do cú nh hng chin lc phỏt trin ỳng n trong thi gian qua, bng s
n lc phn u vn lờn ca mỡnh, cng vi s h tr ca cỏc ngnh, cỏc cp
v khỏch hng, hot ng kinh doanh ca Công ty vận tảI ô tô Nghệ An khụng
ngng phỏt trin, gúp phn ỏng k trong vic chuyn dch c cu kinh t ca
a phng, gii quyt lao ng cho xó hi v úng gúp ngõn sỏch cho nh
Hoàng Thị Hoài Phơng Quản lý Công 46
Trờng ĐH KTQD Đề án môn học
nc khụng ngng tng. Vi nhng thnh qu ó t c v nhng úng gúp
ca mỡnh cho xó hi, cụng ty ó c Nh nc tng thng :
o Hai huõn chng lao ng hng 2.
o Mt huõn chng lao ng hng 3.
o Mt chin cụng lao ng hng 3.
o 6 c thi ua ca B v ca Tnh.
o Trờn 100 bng khen cỏc loi ca b v ca Tnh.
2.B mỏy t chc
Cơ cấu tổ chức thể hiện các mối quan hệ chính thức hoặc phi chính thức
giữa những con ngời trong tổ chức. Cơ cấu tổ chức thể hiện cách thức trong đó
các hoạt động của rõ mối tơng quan giữa các hoạt động cụ thể, những nhiệm vụ,
quyền hạn và trách nhiệm gắn liền với các cá nhân, bộ phận, phân hệ của tổ
chức , và các mối quan hệ quyền lực bên trong tổ chức. Cơ cấu tổ chức thể hiện
hình thức cấu tạo của tổ chức , bao gồm các bộ phận mang tính độc lập tơng đối
thực hiện những hoạt động nhất định. Việc hình thành các bộ phận của cơ cấu
phản ánh quá trình chuyên môn hoá và hợp nhóm các công việc, nhiệm vụ và
chức năng hoạt động của tổ chức theo chiều ngang để giao cho những nhà quản
trị phụ trách. Nếu không biết cách phân chia tổ chức thành các bộ phận thì sự
hạn chế về số thuộc cấp có thể quản trị trực tiếp sẽ làm hạn chế quy mô của tổ
chức.

Công ty cổ phần vận tải ô tô Nghệ An
C cu t chc, qun tr, iu hnh của Cụng ty bao gm:
i hi ng c ụng
Hi ng qun tr
Hoàng Thị Hoài Phơng Quản lý Công 46