CHUYEN DE VE HINH GEOGEBRA

MỤC LỤC
Trang
A. PHẦN MỞ ĐẦU

4

I. Lí do chọn chuyên đề

4

II. Thuận lợi và khó khăn

5

1. Thuận lợi:

5

2. Khó khăn:

5

B. PHẦN NỘI DUNG:

6

I. Thực trạng:

6

II. Giải quyết vấn đề:

6

1. Giới thiệu phần mềm vẽ hình học động Geogebra

6

2. Ưu điểm của phần mềm Geogebra

7

3. Cài đặt GeoGebra.

8

4. Ứng dụng trong việc vẽ hình học.

9

4.1. Khởi động

9

4.2. Giới thiệu màn hình

9

4.3. Vẽ hình:

9

Ví dụ 1: Vẽ tam giác ABC

9

Ví dụ 2: Vẽ tam giác ABC với trọng tâm G và ba đường trung tún

10

Ví dụ 3: Vẽ hình bình hành ABCD

11

Ví dụ 4: Vẽ hình thang ABCD

12

Ví dụ 5: Vẽ đường trịn ngoại tiếp tam giác ABC

12

5. Những ưu điểm, nhược điểm của biện pháp

13

C. KẾT LUẬN:

14

TÀI LIỆU THAM KHẢO

15

1


THÔNG TIN CHUNG VỀ BÁO CÁO BIỆN PHÁP
1. Tên báo cáo biện pháp: HỖ TRỢ HỌC HÌNH HỌC VỚI PHẦN
MỀM GEOGEBRA

2. Tác giả:
- Họ và tên: Dương Quang Tùng

- Nam (nữ): Nam

- Trình độ chun mơn: ĐHSP Tin Học
- Chức vụ, đơn vị công tác: Giáo viên trường THCS Trần phú
- Điện thoại: 0937398425 – Email:

2


BÁO CÁO BIỆN PHÁP

HỖ TRỢ HỌC HÌNH HỌC VỚI PHẦN MỀM GEOGEBRA
A. PHẦN MỞ ĐẦU
I. Lý do chọn chuyên đề:
Trong thời đại của chúng ta, sự bùng nổ CNTT đã tác động lớn đến công
cuộc phát triển kinh tế xã hội người. Đảng và Nhà nước đã xác định rõ ý nghĩa
và tầm quan trọng của tin học và CNTT, truyền thông cũng như những yêu cầu

đẩy mạnh của ứng dụng CNTT, đào tạo nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu CNH,
HĐH, mở cửa và hội nhập, hướng tới nền kinh tế tri thức của nước ta nói riêng thế giới nói chung.
Chính vì xác định được tầm quan trọng đó nên Nhà nước ta đã đưa mơn
tin học vào trong nhà trường và ngay từ tiểu học học sinh được tiếp xúc với môn
tin học để làm quen dần với lĩnh vực CNTT, tạo nền móng cơ sở ban đầu để học
những phần nâng cao trong các cấp tiếp theo.
Mơn tin học ở trường phổ thơng nhằm mục đích trang bị cho học sinh
những hiểu biết ban đầu ở mức phổ thông về công nghệ thông tin và kĩ năng sử
dụng máy tính phục vụ học tập và cuộc sống. Tin học có ý nghĩa to lớn đối với
sự phát triển trí tuệ, tư duy thuật tốn, góp phần làm tăng hiệu quả giáo dục.
Đổi mới phương pháp dạy học theo hướng phát huy tính tích cực, tự giác,
sáng tạo của học sinh là yêu cầu quan trọng trong việc thực hiện chương trình –
sách giáo khoa hiện nay; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin là một trong
những biện pháp giúp thực hiện các mục tiêu trên khá chất lượng, hiệu quả. Hiện
nay, các phần mềm phục vụ việc dạy và học mơn Tốn khá phong phú; trong đó
Geogebra là một phần mềm hỗ trợ cho việc học mơn tốn nhất là tốn hình bậc
trung học thật tuyệt vời.
Geogebra kích thích sự tìm tịi, khám phá ở người học bởi những yếu tố
như bất ngờ, động, tạo nội dung mới nhanh, các bản thiết kế mang tính chính
3


xác; từ đó tạo được niềm tin cho người học, giúp người học tự bổ sung kiến
thức, tự học, tạo hứng thú cho học sinh.
Chính vì những lí do đó, tơi thực hiện BÁO CÁO BIỆN PHÁP

HỖ TRỢ HỌC HÌNH HỌC VỚI PHẦN MỀM GEOGEBRA
II. Thuận lợi và khó khăn:
1. Thuận lợi:
* Nhà trường:

- Nhà trường đã tạo điều kiện sắm sửa máy móc, trang thiết bị phục vụ
cho việc dạy và học môn Tin học.
- Được sự ủng hộ của các cấp Uỷ Đảng - UBND - các ban ngành, phụ
huynh toàn trường hỗ trợ về cả tinh thần cũng như cơ sở vật chất cho nhà
trường.
* Giáo viên:
Giáo viên được đào tạo đạt chuẩn chuyên ngành về tin học để đáp ứng
yêu cầu cho dạy và học môn tin học trong bậc THCS.
* Học sinh:
Vì là mơn học trực quan, sinh động, môn học khám phá những lĩnh vực
mới nên học sinh rất hứng thú học, nhất là những tiết thực hành.
2. Khó khăn:
Đa số ở nhà các em khơng có máy tính nên các em khơng có nhiều thời
gian để thực hành.
Các phần mềm học tập là các phiên bản miễn phí và dùng thử nên thường
bị trục trặc khi học tập.
Tuy mơn Tin học khơng cịn là mơn tự chọn trong chương trình bậc THCS
nhưng nhiều HS và bậc PHHS cịn chưa quan tâm nhiều vì cho rằng môn phụ
Đa số các em học sinh chỉ được tiếp xúc với máy vi tính ở trường là chủ
́u, do đó sự tìm tịi và khám phá máy vi tính với các em cịn hạn chế, nên việc
học tập của học sinh vẫn cịn mang tính chậm chạp. Một số câu hỏi HS nhận biết
4


được câu trả lời nhưng khơng dám trả lời vì phải dùng các thuật ngữ tiếng Anh
học sinh ngại khi đọc nên tiết học ít sơi nổi.

B. PHẦN NỘI DUNG:
I. Thực trạng:
Với nhiều người, khi hỏi về mơn học ít được u thích nhất ở trường thì

câu trả lời đơn giản chúng ta nhận được sẽ là “toán học”, toán học rất buồn tẻ và
khô khan. Với HS vấn đề khó nhất trong học tốn đó là phần Tốn hình.
Khi học vẽ hình với phần mềm Geogebra nhiều HS vẽ các hình khơng
dựa vào các tính chất của hình do vậy hình khơng được chính xác, khơng đúng
với u cầu của bài toán.
II. Giải quyết vấn đề:
1. Giới thiệu phần mềm vẽ hình học động Geogebra
Tác giả phần mềm là Markus Hohenwarter, quốc tịch Áo, giảng viên Toán
- Tin học thuộc trường đại học University of Salzburg, Cộng Hòa Áo. Dự án
phần mềm GeoGebrea được khởi tạo năm 2001 và đã trải qua nhiều năm liên tục
phát triển. Phần mềm GeoGebra đã đoạt nhiều giải thưởng tại nước chủ nhà Áo
và Liên minh châu Âu về phần mềm giáo dục tốt nhất trong nhiều năm liền.
Một đặc điểm quan trọng nhất của phần mềm GeoGebra là định hướng
chiến lược của phần mềm này. GeoGebra khơng chỉ là phần mềm hình học động
tương tự như nhiều phần mềm khác như Cabri hay Sketchpad. Triết lý của
GeoGebra là toán học động. Theo tác giả của phần mềm này GeoGebra là phần
mềm Hình học động, Đại số động và Tính tốn động. Với định hướng này, phần
mềm GeoGebra là phần mềm đầu tiên trên thế giới hướng tới mục tiêu của giáo
dục hiện đại: Những gì giáo viên giảng học sinh phải được nghe và nhìn thấy.
Đây là một triết lý mới xuất hiện trong thời gian gần đây như một định hướng
rất lớn cho các phần mềm hỗ trợ giáo dục.
GeoGebra là phần mềm cho phép vẽ và thiết kế các hình dùng để học tập
Hình học trong chương trình mơn Tốn phổ thơng. Phần mềm khơng những có
5


khả năng tạo được các hình vẽ chính xác tuyệt đối mà cịn có chức năng làm cho
các hình này chuyển động trên màn hình. Khả năng chuyển động các hình hình
học trên màn hình được gọi là “hình học động”.
Điểm khác biệt cơ bản nhất của GeoGebra với các phần mềm khác cùng

loại: GeoGebra là phần mềm hoàn toàn miễn phí với mã nguồn mở.
Tất cả mọi người đều có quyền tải phần mềm này một cách tự do (miễn
phí) cùng với mã nguồn mở của phần mềm kèm theo.
Đặc điểm vừa nêu làm cho phần mềm GeoGebra trở nên rất đặc biệt. Và
trong điều kiện của Việt Nam hiện nay rõ ràng chúng ta rất nên tiếp cận sử dụng
và phát triển phần mềm này.
2. Ưu điểm của phần mềm Geogebra
Geogebra là phần mềm cho phép vẽ và thiết kế các hình dùng để học tập
mơn tốn hình một cách dễ dàng.
Phần mềm có khả năng vẽ chính xác và có chức năng làm cho các hình
chuyển động trên màn hình.
Phần mềm Geogebra đáp ứng rất tốt nhu cầu của giáo viên hiện nay.
Phần mềm Geogebra rất dễ sử dụng so với các phần mềm khác như Cabri
hay sketchpad.
Geogebra được nhiều người sử dụng: Giao diện thân thiện, trực quan, dễ
dùng.....

6


3. Cài đặt GeoGebra.

Khi tải về phần mềm GeoGebra được cài đặt dễ dàng như các phần mềm khác.
Tuy nhiên điểm khác biệt nhất của phần mềm này, và cũng là một "nhược điểm"
duy nhất, là GeoGebra được viết trên Java. Để chạy được phần mềm này, máy
tính của bạn cần phải được cài đặt trước phần mềm Java với phiên bản 1.4.2 trở
lên. Các nhà trường có thể tải máy ảo Java từ Website hoặc
tải trực tiếp bản cài đặt GeoGebra đã có sẵn máy ảo java tại Website của phần
mềm .
4. Ứng dụng trong việc vẽ hình học.

4.1. Khởi động

Nháy chuột tại biểu tượng

để khởi động chương trình.

4.2. Giới thiệu màn hình

7


Màn hình làm việc chính của phần mềm bao gồm khu vực bảng chọn,
thanh công cụ và khu vực thể hiện các đối tượng vẽ chính trên màn hình.

Sử dụng các cơng cụ chính của phần mềm để vẽ các hình hình học.

4.3. Vẽ hình:
Ví dụ 1: Vẽ tam giác ABC
Bây giờ chúng ta hãy cùng nhau vẽ một hình hình học đầu tiên.
- Dùng chuột nháy chọn cơng cụ tạo đoạn thẳng

8

.


- Nháy chuột tại vị trí trống bất kỳ trên màn hình (sẽ thấy hiện điểm A), di
chuyển đến vị trí thứ hai và nháy chuột. Như vậy ta vừa tạo xong đoạn AB.

- Vẫn giữ nguyên trạng thái sử dụng công cụ đoạn thẳng. Nháy chuột tại điểm B,

di chuyển đến vị trí mới và nháy chuột. Chúng ta vừa tạo xong đoạn BC.
- Nháy chuột tại điểm C, di chuyển chuột đến điểm A và nháy chuột, em sẽ vẽ
được đoạn thẳng AC. Như vậy chúng ta vừa hoàn thành việc vẽ được tam giác
ABC trên mặt phẳng.
- Dùng chuột nháy vào biểu tượng

để chuyển công cụ chọn. Bây giờ chúng

ta có thể thực hiện thao tác di chuyển các điểm A, B, C bằng cách nháy và kéo
thả chuột tại các điểm này.
- Ghi hình đã vẽ vào đĩa với tên gọi tamgiac.ggb.
Ví dụ 2: Vẽ tam giác ABC với trọng tâm G và ba đường trung tuyến
Bước 1: Vẽ tam giác ABC như ví dụ 1
Bước 2: Vẽ ba đường trung tuyến AD, BE, CF (D, E, F lần lượt là trung điểm
của đoạn thẳng BC, AC, AB).
Bước 3: Trọng tâm G là giao điểm của 3 đường trung tuyến.

9


Sử dụng nút lệnh tạo trung điểm (tìm trung điểm của đoạn BC, AC, AB)

Kẻ đường thẳng AD, CF, BE

G là giao điểm của 3 đường trung tuyến
Ví dụ 3: Vẽ hình bình hành ABCD
A

B

C

D

Dựa vào các tính chất hình bình hành AB// DC và AD//BC.
10


- Sử dụng công cụ tạo điểm mới để tạo ba điểm A, B, C.
- Sử dụng công cụ đường song song vẽ đường thẳng đi qua A và song song với
BC
- Sử dụng công cụ đường song song vẽ đường thẳng đi qua C và song song với
AB.
Lưu ý: HS có thể dựa vào các tính chất khác của hình mà có thể có các cách vẽ
khác.
Ví dụ 4: Vẽ hình thang ABCD
* Các bước vẽ hình thang:
Dựa và tính chất hình thang AD //
BC và AD < BC
- Sử dụng công cụ tạo điểm mới để
tạo ba điểm A, B, C.
- Sử dụng công cụ đường song song vẽ đường thẳng đi qua A và song song với
BC
- Trên đường thẳng đi qua A tạo điểm mới D sao cho AD < BC
Lưu ý: HS có thể dựa vào các tính chất khác của hình mà có thể có các cách vẽ
khác.
Ví dụ 5: Vẽ đường trịn ngoại tiếp tam giác ABC
HD: - Vẽ tam giác ABC.
- Dùng cơng cụ đường trịn vẽ đường trịn đi qua 3 điểm A, B, C.

11


5. Những ưu điểm, nhược điểm của biện pháp
 Ưu điểm
HS có hứng thú và tích cực hơn với mơn học
Hs tiếp thu bài dễ hơn thơng qua các trị chơi đơn giãn và trí tuệ
Đề tài có thể áp dụng cho nhiều môn học khác nhau
 Nhược điểm
Để thực hiện đươc như chun đề này thì địi hỏi người dạy phải có sự
đầu tư nhiều về mặt thời gian và cơng sức. Chun đề địi hỏi GV phải có một
trình độ tin học nhất định và sữ dụng CNTT tốt
3. Đánh giá về báo cáo biện pháp
a) Tính mới
Ứng dụng phần mềm Violet để tạo các trò chơi giáo dục nhằm truyền đạt
kiến thức bài học tới cho HS một cách nhẹ nhàng, tạo khơng khí học tập, giảm
áp lực căng thẳng…
b) Hiệu quả áp dụng
Những vấn đề trình bày trong chuyên đề này chỉ được vạch ra theo tính
chất chủ quan của người viết. Trong thực tế giảng dạy để phát huy được tính tích
cực, sáng tạo của một bài giảng bằng giáo án điện tử đòi hỏi quá trình dạy học
phải đổi mới ở tất cả các khâu trong quá trình dạy và học. Giáo viên phải nắm
được mục tiêu môn học, cấp học và căn cứ vào mục tiêu cụ thể của từng bài, vào
năng lực, trình độ học sinh, điều kiện hồn cảnh cụ thể của từng vùng để xác
định phương pháp dạy học phù hợp từ đó mới thiết kế mẫu giáo án phù hợp để
tiến hành hoạt động nhận thức cho học sinh.
c) Khả năng áp dụng
- Sáng kiến này đã được áp dụng trong dạy học tin học tại trường THCS
Trần Phú
- Lĩnh vực mà sáng kiến có thể áp dụng: Dạy học và tổ chức các hoạt

động học tập vui chơi trong nhà trường
- Sáng kiến này có thể áp dụng trong các tiết học của tất cả các môn học
trong nhà trường

12


C. KẾT LUẬN:
Việc học các kiến thức mơn Tốn thơng qua những tiết học có ứng dụng
CNTT hợp lý, giúp HS tự tin, hình thành tác phong làm việc khoa học, chuẩn
xác; tạo hứng thú trong q trình tìm tịi, phát hiện kiến thức, khắc ghi và phản
hồi nhanh, nhạy.
Với HS cịn ́u về mơn Tốn, có thể bổ sung được kiến thức còn hổng,
bước đầu tạo hứng thú cho HS trong việc học Tốn: Các minh họa mang tính
“động” nên khá trực, các hình ảnh rõ ràng, đẹp, chính xác...
Geogebra có thể là món q q cho nhiều nhà trường; vì hồn tồn miễn
phí, khơng vi phạm bản quyền, dễ sử dụng, đơn giản, rất tiện ích, hiểu quả trong
việc dạy và học Tốn cho thầy và trị.
Trên đây là những kinh nghiệm của tôi về việc hướng dẫn học sinh vận
dụng những kiến thức trong chương trình tin học thông qua các phần mềm học
tập Geogebra để hỗ trợ học tốn hình. Tuy nhiên chun đề này vẫn cịn hạn chế
và thiếu sót nên tơi rất mong được sự đóng góp chân tình của q thầy - cơ đồng
nghiệp để chuyên đề đạt hiệu quả hơn, giúp cho công tác giảng dạy ngày càng
đạt chất lượng cao hơn.
Xin chân thành cảm ơn!
Xuân Đông, ngày 05 tháng 01 năm 2022
LÃNH ĐẠO CƠ QUAN, ĐƠN VỊ
NƠI TÁC GIẢ CÔNG TÁC
Báo cáo biện pháp này áp dụng hiệu
quả và lần đầu được dùng để đăng ký

thi giáo viên dạy giỏi cơ sở giáo dục
phổ thông và chưa được dùng để xét
duyệt thành tích khen thưởng cá nhân
trước đó
(Ký tên, đóng dấu)
13

TÁC GIẢ
(Ký, ghi rõ họ tên)

Dương Quang Tùng


TÀI LIỆU THAM KHẢO

SGK Tin học quyển 2, 3 – Nhà xuất bản Giáo Dục



14