Đánh giá tác động của du lịch đến mai châu và đánh giá tính bền vững của sản phẩm du lịch oxalis adventure

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỞ HÀ NỘI
KHOA DU LỊCH


HỌC PHẦN: DU LỊCH CÓ TRÁCH NHIỆM
BÀI TẬP NHĨM GIỮA HỌC PHẦN
GVHD: Hồng Quế Nga

HÀ NỘI - 2022
1


MỤC LỤC
Phần I: Đánh giá tác động của du lịch đến Mai Châu

Phần 1: Đánh giá tác động của du lịch đến Mai Châu
I. Khái quát về sự phát triển du lịch của Mai Châu
Mai Châu là một huyện miền núi nằm ở điểm cực tây của tỉnh Hịa Bình. Cách trung
tâm thành phố Hà Nội khoảng 110km, tương đương với gần 3 tiếng đồng hồ di chuyển bằng
ô tô, đường di chuyển cũng khá bằng phẳng và an toàn, Phía bắc Mai Châu giáp với tỉnh Sơn
La, phía nam Mai Châu giáp tỉnh Thanh Hóa, phía bắc Mai Châu giáp huyện Đà Bắc và phía
đơng Mai Châu giáp huyện Tân Lạc.
Huyện Mai Châu gồm có một thị trấn và 22 xã với diện tích khoảng 565km2 và
56.000 nghìn người sinh sống (2009). Mai Châu là nơi sinh sống chủ yếu của đồng bào dân
độc người Thái, người Dao và người Kinh đến đây làm kinh tế.

Một góc Mai Châu (nguồn Internet)

Mai Châu sớm đã trở thành một trong những địa điểm du lịch được khách du lịch gần
xa tìm đến để nghỉ dưỡng vào dịp cuối tuần cùng người thân và gia đình. Núi rừng, thiên

nhiên, khí hậu đã khiến Mai Châu trở thành một trong những địa điểm du lịch nổi tiếng nhất
miền Bắc. Với nguồn tài nguyên nhiên đa dạng. Mai Châu là vùng đất “xanh” bởi rừng cây
phong phú chủ yếu là các kiểu rừng tự nhiên với nhiều loài cây nhiệt đới, gồm các loại gỗ
quý các loại cây đặc sản có giá trị, các loại tre, nứa, luồng... Ngày nay tài nguyên rừng ở Mai
Châu đang dần thu hẹp bởi rất nhiều yếu tố nhưng đây vẫn là một trong những nét đẹp làm
nên thương hiệu của Mai Châu trong lòng du khách.

2


Mai Châu khơng chỉ có điều kiện thời tiết đẹp, thiên nhiên mộng mơ mà nơi đây còn
là nơi sinh sống của một số đồng bào dân tộc thiểu số tạo nên sự đa dạng văn hóa, kiến trúc
và nét đẹp độc đáo cho vùng đất cửa ngõ Tây Bắc này.
Những bản làng nằm yên bình giữa những cánh đồng lúa, dưới chân núi là điểm đến
tham quan và nghỉ ngơi được đơng đảo du khách lựa chọn thay vì nghỉ lại tại thị trấn hay các
khách sạn hiện đại đã quá quen thuộc. Du lịch ở nhà sàn, homestay là một trong những cách
trải nghiệm văn hóa, con người đặc sắc ở Mai Châu vô cùng phổ biến mà hầu hết khách du
lịch đến Mai Châu đều yêu thích và lựa chọn.
Các điểm đến tham quan nổi tiếng ở Mai Châu phải kể đến đó là hang Chiều, hang
Bộ Đội hang Khoài, hang Láng, bản Lác - Chiềng Châu, bản Bước (Xăm Khịe), xóm Hang
Kia (Hang Kia),...

Bản Lác – Mai Châu (nguồn Internet)

Ngoài ra, Hang Khoài Mai Châu là một di tích khảo cổ học, di chỉ thuộc nền văn hố
Hồ Bình. Ngồi các di vật, trong hang cịn có dấu tích của bếp và mộ táng. Niên đại của
hang Khoài được xác định cách ngày nay khoảng 11.000 - 17.000 năm. Di tích này đã được
Bộ Văn hố - Thơng tin cấp bằng cơng nhận di tích khảo cổ học vào năm 1996.

II. Tác động của du lịch đối với mơi trường

1. Tác động tích cực
Ngồi ra, Hang Khồi Mai Châu là một di tích khảo cổ học, di chỉ thuộc nền văn hố
Hồ Bình. Ngồi các di vật, trong hang cịn có dấu tích của bếp và mộ táng. Niên đại của
hang Khoài được xác định cách ngày nay khoảng 11.000 - 17.000 năm. Di tích này đã được
Bộ Văn hố - Thơng tin cấp bằng cơng nhận di tích khảo cổ học vào năm 1996.

3


Thác Gị Lào – Mai Châu

Du lịch cịn góp phần củng cố các di sản thiên nhiên và tăng cường nhận thức về các
giá trị và tầm quan trọng của tự nhiên. Rất nhiều các hang động nơi đây được du khách quan
tâm bởi vẻ đẹp vẻ đẹp huyền ảo, lộng lẫy, từ đó được chú trọng bảo tồn như : hang Mỏ
Luông nổi tiếng với hệ thống nhũ đá kết thành nhiều hình dáng độc đáo, hang Chiều nằm
trên đỉnh dãy núi đá mỗi khi chiều về ánh sáng mặt trời lại chiếu thẳng vào lòng hang, những
tia sáng làm tô thêm vẻ lộng lẫy của thạch nhũ, tạo nên một cảnh đẹp như chốn bồng lai.

Ảnh hang Chiều – Mai Chiều (nguồn Internet)

Tăng cường nhận thức về tầm quan trọng của thiên nhiên : Các chương trình tập huấn,
đào tạo về môi trường như: Green Light Project - Ánh sáng sinh thái xanh do tập đoàn KIA
Motors tài trợ, eco-brick,.. có thể góp phần nâng cao nhận thức và trình độ cho doanh nghiệp,
cho người dân về các vấn đề bảo vệ môi trường như phân loại rác thải, tái sử dụng hoặc tái
chế chất thải, xử lý nước để tái sử dụng cho tưới cây..., có thể làm thay đổi thói quen trong
cơng việc và cuộc sống thường nhật theo hướng tích cực và thân thiện với mơi trường hơn
Du lịch cịn giúp khuyến khích các nguồn tài trợ bảo tồn các di sản tự nhiên. Sau khi
UBND tỉnh Hịa Bình cơng bố quyết định quy hoạch Điểm du lịch quốc gia Mai Châu đến
năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030, số lượng các nhà đầu tư về du lịch, thương mại vào Mai
Châu ngày càng nhiều. Tính đến nay, trên địa bàn huyện có gần 20 dự án du lịch, thương mại

được UBND tỉnh Quyết định chủ trương đầu tư với tổng số vốn đăng ký đầu tư trên 178 tỷ
đồng.

4


2. Tác động tiêu cực
Theo Nghiên cứu của Đại học Lâm Nghiệp “Đánh giá tác động của hoạt động du lịch
sinh thái đến môi trường tự nhiên và xã hội tại Bản Lác, xã Chiềng Châu, huyện Mai Châu,
tỉnh Hòa Bình” đăng trên Tạp chí khoa học và cơng nghệ số 1-2018 thì lượng chất thải rắn từ
hoạt động du lịch chiếm 40,77% tổng lượng chất thải rắn của toàn bộ khu vực Bản Lác.
Khách du lịch đến với Mai Châu chủ yếu nghỉ lại qua đêm tại các nhà nghỉ hoặc nhà dân
trong bản. Chính vì vậy,lượng khách đến đây càng nhiều thì lượng nước thải cũng càng tăng
lên và gây ảnh hưởng đến mơi trường.
Ơ nhiễm tiếng ồn, khơng khí, đất, nguồn nước là tình trạng chung của rất nhiều nơi
phát triển du lịch, và cũng là tình trạng của Mai Châu.Khí thải từ hoạt động du lịch chủ yếu
là các nguồn như xây dựng các cơ sở hạ tầng du lịch, phương tiện vận chuyển nguyên vật
liệu xây dựng và du khách, khí thải từ hoạt động đun nấu...Thành phần khí thải chủ yếu chứa
các chất ơ nhiễm: bụi, SOx, CO, NO,...Ngồi ra, mùi hơi từ các khu vực vệ sinh công cộng,
thùng chứa rác sinh hoạt và tiếng ồn do sinh hoạt, giải trí và phương tiện giao thơng cũng là
những những vấn đề chính liên quan đến khí thải tại Mai Châu.

Khí thải, bụi từ các phương tiện vận chuyển du khách và xây dựng cơ sở hạ tầng đã
làm ảnh hưởng đến chất lượng mơi trường khơng khí và sức khỏe người dân tại Bản Lác.
Ngoài ra, tiếng ồn từ các phương tiện giao thơng và du khách có thể gây phiền hà cho cư dân
địa phương và các du khách khác kể cả động vật bản địa.
Du lịch kéo theo việc xây dựng kết cấu hạ tầng, khách sạn và cơng trình dịch vụ du
lịch, cụ thể hiện nay Bản Lác đang có ba nhà nghỉ trùng tu lại, xâm lấn những diện tích đất
trước đây là những cảnh quan thiên nhiên, những khu đất trồng trọt và chăn nuôi dẫn đến
việc giảm quỹ đất canh tác nông nghiệp, làm thay đổi mục đích sử dụng đất.

Các hoạt động xây dựng đường xá, cơng trình cũng như việc chặt phá khai thác tài
ngun rừng làm chất đốt, đồ dùng, các sản phẩm du lịch... làm tăng độ xói mịn của đất.

III. Tác động của du lịch đối với đời sống xã hội tại Mai Châu
1. Tác động tích cực
Du lịch góp phần giải quyết việc làm cho nhân dân địa phương. Nhiều gia đình ở các
bản có du lịch phát triển nhưng khơng có điều kiện tự sản xuất lương thực, chính vì vậy đã
kích thích trồng trọt, chăn ni ở các vùng lân cận phát triển mạnh. Từ đây, hình thành một
cơ cấu sản xuất mới ở các bản người Thái ở lân cận các khu du lịch ở Mai Châu-Hịa Bình,
5


đó là sản xuất thực phẩm phục vụ cho khách du lịch. Ngoài những người tham gia phục vụ
du lịch, sản xuất lương thực, thực phẩm cung cấp cho các nhà phục vụ khách du lịch còn xuất
hiện một số người chuyên làm hướng dẫn viên, đưa đường, mang vác. Các công việc này, tuy
không thường xuyên nhưng đã đem lại cho họ một nguồn thu nhập đáng kể.

Bảng số liệu thể hiện tỉ lệ số người trong gia đình ở các bản tham gia vào các công việc liên
quan đến du lịch ở Mai Châu (2007)
Nguồn số liệu: Th.S Nguyễn Thị Hồng Vân

Hơn thế nữa, du lịch là phương tiện tun truyền quảng cáo có hiệu quả. Khơng chỉ
quảng cáo hàng hóa nội địa ra nước ngồi thơng qua các du khách mà du lịch còn là phương
thức hiệu quả nhất, mang hình ảnh đất nước, con người, truyền thống, văn hóa Việt Nam giới
triệu với bạn bè năm châu. Đến với Mai Châu, du khách được làm quen với các mặt hàng
công nghiệp, thủ công nghiệp nổi tiếng như gốm sứ, dệt thổ cẩm, dệt lụa… Như vậy, du lịch
đã góp phần đánh thức và bảo tồn các ngành nghề thủ công mỹ nghệ cổ truyền.

Một số đồ lưu niệm được bày bán tại bản Pom Coọng
Nguồn ảnh: Th.S Nguyễn Thị Hồng Vân

Cuối cùng, du lịch mang lại nhiều cơ hội to lớn vì sự tiến bộ của phụ nữ. Ngành Du
lịch Việt Nam có đặc thù là tỷ lệ lao động nữ chiếm đa số. Hiện tại, ngành Du lịch có trên
6


235.000 lao động làm việc trực tiếp, trong đó lao động nữ chiếm 58%, tương đương trên
136.300 người và số lượng lao động gián tiếp trên 600.000 người. Lao động nữ tập trung
đông vào các nghề như: phục vụ khách sạn, nhà hàng, đại lý du lịch, thông tin, dịch vụ giải
trí. Hiện nay, tỷ lệ lao động nữ trong ngành Du lịch giữ cương vị lãnh đạo ngày một tăng cao.
Ở Mai Châu, người phụ nữ ở các bản du lịch phát triển mạnh đóng vai trị chính trong gia
đình, ở bản Lác có 29/30 gia đình (chiếm 96,7%) phụ nữ đóng vai trị chính trong gia đình;
bản Pom Coọng-27/30 gia đình (chiếm 90,0%).

Ghi chú: SLPV - số lượng người phỏng vấn; KQ - kết quả phỏng vấn
Bảng số liệu thể hiện vai trò của người phụ nữ trong các gia đình làm du lịch ở các bản ở
Mai Châu (2007)
Nguồn số liệu: Th.S Nguyễn Thị Hồng Vân

2. Tác động tiêu cực
Sự phát triển ồ ạt. Giai đoạn 2014 - 2016, khách du lịch nội địa đến bản Lác rất đơng,
hiệu quả kinh tế có thể thấy rõ. Các hộ chỉ cần sửa sang lại nhà cửa, sắm thêm đồ dùng là có
thể làm du lịch, thu về lợi nhuận. Đây cũng là giai đoạn bản Lác phát triển “nóng” nhất với
việc nhà nhà làm du lịch. Nhưng đó là câu chuyện của du lịch bản Lác trong thời kỳ phát
triển mạnh nhất. Còn theo số liệu năm 2018, khách quốc tế lưu trú qua đêm và chi tiêu tại
bản Lác có xu hướng giảm; khách nội địa có tăng nhưng tăng ít. Ngun nhân dẫn đến tình
trạng này do không gian của bản đã dần bị hiện đại hóa, những nhà sàn gỗ xưa kia được thay
thế dần bằng những ngơi nhà bê tơng mới. Ơng Hà Cơng Tím, Người có uy tín bản Lác cho
biết: “Càng ngày, gỗ làm nhà càng quý hiếm, việc làm nhà sàn gỗ có chi phí cao gấp 2, 3 lần
so với nhà sàn bê tông nên các hộ làm du lịch sau khơng có kinh phí để làm, hầu hết đều sơn

bê tông giả gỗ”.

7


Một góc bản Lác, xã Chiềng Châu (Mai Châu) đã bị bê tơng hóa
Nguồn ảnh: Báo Hịa Bình

Bên cạnh đó, truyền thống văn hóa cũng dần bị mai một. Những khung cửi dệt thổ
cẩm của người phụ nữ Thái trước đây đành tháo dỡ, xếp gọn vào trong kho để lấy chỗ treo
bán khăn quàng cổ "Made in China”. Con đường nội bản xưa vốn n bình, du khách rất
thích đi bộ thong dong ngắm cảnh, thỉnh thoảng dừng chân mua cơm lam, rau sắng, bó đũa
tre, chiếc mõ trâu… thì giờ đây là tuyến đường chính dành cho những chiếc xe điện hoạt
động.

Tuyến đường dành cho xe điện ở Bản Lác (Nguồn ảnh: Báo Bắc Giang)

Phát triển du lịch làm tăng nguy cơ phát triển các tệ nạn xã hội: Mại dâm, cướp dật,
chặt chém giá, lừa đảo, ma túy, cờ bạc gây mất trật tự an ninh xã hội, gia tăng dịch bệnh.

8


Lực lượng chức năng Công an huyện Mai Châu bắt giữ đối tượng Bùi Văn Hồn trú tại xóm
Pạnh xã Bao La đang có hành vi tàng trữ trái phép 98 viên ma túy tổng hợp vào ngày 19/5/2020
Nguồn ảnh: Quẩn Khu Ba

IV. Tác động của du lịch đối với nền kinh tế Mai Châu
Du lịch đã trở thành ngành kinh tế quan trọng của huyện Mai Châu. Tuy nhiên, để
thực sự đánh thức được tiềm năng, thế mạnh của huyện rất cần có giải pháp căn cơ hơn nữa.

1. Tác động tích cực
Du lịch đã đem đến cho nền kinh tế Mai Châu có nhiều cơ hội phát triển mạnh mẽ.
Công tác thu hút đầu tư và triển khai các dự án du lịch - thương mại trên địa bàn huyện Mai
Châu ln được chú trọng. Sau khi có Quyết định công bố quy hoạch Điểm du lịch quốc gia
Mai Châu đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030, số lượng các nhà đầu tư về du lịch, thương
mại vào Mai Châu ngày càng tăng lên. Bên cạnh đó, tỉnh cũng chú trọng đầu tư kinh phí sửa
chữa, nâng cấp, cải tạo cơng trình hạ tầng như hệ thống điện, nước, đường giao thơng, bưu
chính viễn thơng, thu gom rác thải để phục vụ phát triển du lịch tại vùng lõi của Điểm du lịch
quốc gia Mai Châu.

9


Nâng cấp đường xá ở Mai Châu
Nguồn: baohoabinh.com.vn

Huyện Mai Châu hiện có 07 điểm du lịch cộng đồng gồm Bản Lác (xã Chiềng Châu),
bản Bước (xã Xăm Khòe), bản Văn, bản Pom Coọng (thị trấn Mai Châu), bản Hịch (xã Mai
Hịch), bản Pà Cò (xã Pà Cò) và bản Hang Kia (xã Hang Kia) và hầu hết người dân đều tham
gia vào các hoạt động trong du lịch như lưu trú, vận chuyển, ăn uống, vui chơi giải trí,... góp
phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế, tạo ra nhiều việc làm cho người dân địa phương và giúp họ
nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống, bảo tồn bản sắc văn hóa các dân tộc.

Người dân địa phương cùng du khách
Nguồn: vietnamtourism.gov.vn

2. Tác động tiêu cực
Hoạt động du lịch được hưởng lợi từ tài nguyên thiên nhiên và văn hóa địa phương,
nhưng sẽ làm tổn hại đến lợi ích kinh tế của cộng đồng địa phương nếu họ không được chia
sẻ phần lợi ích hợp lý. Hoạt động du lịch có thể tạo ra các căng thẳng xã hội từ sự chênh lệch

10


về tiền lương và thu nhập, gây bất bình đẳng giữa người sử dụng lao động và người lao động,
giữa các thành viên trong cộng đồng địa phương, giữa nam giới và phụ nữ, trong đó phụ nữ
thường nắm giữ cơng việc địi hỏi ít chun mơn hơn, những cơng việc có mức lương thấp
hơn.
Việc quản lý du khách và kiểm soát sức chứa của điểm đến yếu kém dẫn đến sự quá
tải, gây nên tình trạng mất cân đối giữa cung – cầu, ảnh hưởng tới giá cả. Nhu cầu gia tăng
đối với hàng hóa và dịch vụ từ khách du lịch có thể dẫn đến việc tăng giá sinh hoạt, ảnh
hưởng đến đời sống của người dân địa phương. Việc xây dựng các homestay ồ ạt để kiếm lợi
nhuận dẫn đến sự lạm phát làm tăng nhu cầu về bất động sản, làm tăng giá đất và người dân
địa phương phải di dời do khơng có khả năng sinh sống ở đó nữa.
Phát triển du lịch có thể gia tăng sự phụ thuộc kinh tế vào một khu vực hoặc thậm chí
là vào một doanh nghiệp. Ở Mai Châu, du lịch có thể trở thành ngành kinh doanh chính ở địa
phương, cản trở sự đa dạng hóa nền kinh tế, khiến cho nền kinh tế dễ bị tổn thương bởi sự tác
động từ các cuộc khủng hoảng kinh tế tồn cầu, thiên tai, dịch bệnh hoặc tình trạng bất ổn về
chính trị và xã hội.
Rị rỉ thu nhập tiềm năng của địa phương và các khu vực xung quanh sẽ không thể
tránh khỏi bởi những khách sạn không thuộc sở hữu của địa phương, bởi thực phẩm và đồ
uống, vật liệu xây dựng, hàng tiêu dùng, thậm chí lao động đều được lấy từ bên ngoài.
Du lịch phát triển gây áp lực lớn đối với nguồn lực của địa phương như cung cấp năng
lượng, lương thực và nước sạch, gia tăng nước thải, rác thải có thể dẫn tới ơ nhiễm nguồn
nước, ơ nhiễm khơng khí, tiếng ồn, ...

Phần 2: Đánh giá tính bền vững của sản phẩm du lịch: Tour
khám phá, thám hiểm hang Sơn Đoòng 4 ngày 3 đêm của
Oxalis Adventure.

11

I. Giới thiệu chung về Tour khám phá, thám hiểm hang Sơn Đoòng 4 ngày
3 đêm của Oxalis Adventure
Để bảo vệ và bảo tồn tốt nhất hệ sinh thái trong Hang Sơn Đng, UBND tỉnh Quảng
Bình quyết định Oxalis Adventure là đơn vị duy nhất tổ chức tour du lịch thám hiểm hang
Sơn Đoòng với sự hỗ trợ của các chuyên gia thuộc Hiệp hội Hang động Hàng gia Anh. Đây
là chuyến thám hiểm 4 ngày 3 đêm cắm trại trong hang, chinh phục Hang Sơn Đoòng – hang
động lớn nhất thế giới. Chuyến du hành trong lòng đất khám phá những tuyệt tác thạch nhũ
kỳ vĩ, sông ngầm, Hố Sụt hay thậm chí là cả một khu rừng phát triển ngay trong lòng Hang
Sơn Đoòng cùng những sinh vật độc đáo; cơ hội chiêm ngưỡng tia nắng chiếu xuyên hang
động và chinh phục Bức tường Việt Nam cao 90m. Tour du lịch phù hợp với những du khách
đam mê khám phá, yêu thiên nhiên, có khả năng kinh tế tốt và đặc biệt là đủ điều kiện sức
khỏe. Trước khi được chấp nhận đăng ký tour, du khách phải khai rất kỹ, chi tiết về các thơng
tin tình trạng sức khỏe, bệnh mãn tính, các mơn thể thao đang chơi, các loại thuốc đang sử
dụng, các vấn đề về mạch, huyết áp, tiền đình... Ngày đầu tiên trước khi bắt đầu chuyến đi là
thời gian dành cho khám sức khỏe, bổ trợ những kỹ năng cần thiết cho du khách.
Tour du lịch mạo hiểm khám phá hang Sơn Đoòng (Vườn Quốc gia Phong Nha - Kẻ
Bàng) là minh chứng cho những tiêu chuẩn của một sản phẩm du lịch có trách nhiệm vì:
1. Tour được tổ chức theo nhóm nhỏ và giới hạn thời gian hoạt động
Thời gian tour tham quan, khám phá hang động ngắn có ý nghĩa với việc giảm thiểu
tối đa sự tác động không tốt đến cảnh quan, môi trường sinh thái của hang động... Do đó,
Tour Sơn Đng mỗi năm chỉ đón tối đa là 1000 khách, mỗi tour không quá 10 khách du
lịch. Tour Sơn Đng thường chỉ khai thác 7 tháng/năm, vì sẽ sắp xếp thời gian ngừng hoạt
động mỗi năm để tránh bão lũ, đồng thời cho hệ thống hang có thời gian cân bằng sinh thái
sau nhiều tháng khai thác du lịch. Vì vậy, việc khai thác tham quan, du lịch hang động này
ln được tỉnh Quảng Bình đặc biệt quan tâm, nhất là đối với vấn đề bảo tồn cho muôn đời
sau, giảm thiểu tối đa sự tác động của con người đến môi trường sinh thái, cảnh quan của
hang động.

Khách tham gia thám hiểm tour
12


Nguồn: baohoabinh.com.vn

2. Cơng tác tổ chức lối đi
Ở ngồi rừng thì các tuyến đường của tour sẽ tận dụng lối đi cũ của người dân bản địa
hoặc đường tuần tra của cán bộ kiểm lâm bảo vệ rừng. Các lối mòn trong hang được chỉ dẫn
bằng các dây ruy băng phản quang đặt ở 2 bên lối đi, tất cả mọi người khơng được phép đi ra
ngồi các sợi dây ruy băng chỉ đường này vì quy định bảo tồn và được phổ biến cho tất cả du
khách trong buổi gặp mặt tóm tắt chương trình tour.

Hàng dây và cọc chỉ dẫn lối đi
Nguồn: oxalisadventure.com.vn

3. Nơi sinh hoạt cá nhân
 Ăn uống
Theo quy định của UBND tỉnh Quảng Bình và Ban quản lý Vườn Quốc Gia Phong
Nha Kẻ Bàng thì các tour tuyến trong Vườn Quốc Gia KHÔNG được phép tận dụng củi khơ
trong rừng hay nấu nướng gây khói làm ảnh hưởng đến môi trường sống của chim én và dơi
bên trong hang. Tuân thủ theo quy định này, tour Sơn Đoòng trang bị bếp gas để nấu ăn cho
khách và nhân viên, đồng thời mua than rừng trồng khơng khói từ bên ngồi vào.

Porter nấu ăn bằng bếp ga trong hang
13


Nguồn: vnexpress.com.vn

Tour Sơn Đoòng sử dụng túi nilon sinh học tự hủy được làm từ bột ngô để đựng áo
quần, tư trang cho khách khi tham gia tour. Các túi nilon này sẽ tự phân hủy thành CO2, H2O
và phân mùn sau khoảng thời gian từ 6 – 12 tháng. Những người tham gia thám hiểm Hang
Sơn Đoòng hầu hết đều rất có ý thức giữ vệ sinh chung và bảo tồn di sản. Họ tuân thủ
nghiêm ngặt quy định không sờ vào thạch nhũ, không giết côn trùng và việc duy nhất được
làm chỉ là chụp ảnh. Các chất thải từ việc chế biến đồ ăn và rác thải đều được mang ra khỏi
rừng cùng với tour và xử lý đúng nơi quy định.

Túi nilon sinh học tự hủy và bình nước
Nguồn: vnexpress.com.vn

 Vệ sinh
Trong hang khơng có nhà vệ sinh mà những chiếc lều giải quyết nhu cầu cá nhân sẽ
được vác đi theo và đây được gọi là Compost toilet – nhà vệ sinh ủ phân vi sinh. Compost
toilet (nhà vệ sinh ủ phân vi sinh) gồm thùng, xơ nhựa kín và vỏ trấu, mỗi khi dùng xong sẽ
lấy trấu lấp hết chất thải, cứ thế đến khi đầy xơ. Trấu có tác dụng khử mùi, hút hết nước và
phân hủy chất thải nhanh chóng. Phần chất thải khô này sau 1 -2 tháng sẽ trở thành phân bón
có ích cho cây trồng. Mỗi điểm cắm trại ln có ít nhất hai khu vệ sinh cho những người đi
Sơn Đoòng sử dụng.

14


Compost toilet – nhà vệ sinh ủ phân vi sinh
Nguồn: vnexpress.com.vn

4. Sử dụng lao động địa phương
Người dân địa phương thường khai thác gỗ lậu hay săn trộm thú rừng do cuộc sống
mưu sinh khó khăn do vậy có nhiều người bị truy tố và đi tù nhiều năm. Oxalis nhận thấy
rằng khơng có nhà thám hiểm nào có thể am hiểu địa hình của hang Sơn Đng như những

người bản địa. Cho nên để phục vụ cho chuyến thám hiểm cũng như bảo đảm an toàn của du
khách khi tham gia tour, Oxalis đã trực tiếp tuyển dụng hàng trăm người dân lao động địa
phương tham gia vào công tác mang vác hành lý, đầu bếp, trợ lý an tồn và nhiều vị trí khác.
Điều này đã đem đến cho cuộc sống của người dân nơi đây ngày càng tốt đẹp và cũng giúp
cho họ có cơng việc ổn định khơng cịn đi chặt phá rừng.

II. Đánh giá tính bền vững của Tour khám phá, thám hiểm hang Sơn
Đoòng 4 ngày 3 đêm của Oxalis Adventure
1. Đáp ứng nhu cầu của khách du lịch
1.1. Chứa đựng các yếu tố định hình
a, Xác thực nguyên bản
Tour thám hiểm hang Sơn Đng được xác định là loại hình tour du lịch mạo hiểm
đẳng cấp quốc tế, các tiêu chí thiết kế tour cũng như các tiêu chuẩn an toàn theo tiêu chuẩn
Châu Âu, kết hợp với Hiệp hội hang động Hoàng gia Anh để đem lại trải nghiệm chính xác
nhất
b, Độc đáo, khác biệt

15


Oxalis tiên phong trong việc tổ chức các tour du lịch trải nghiệm vào sâu trong các
hang động, núi rừng tại Di sản thiên nhiên thế giới, Vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng;
đồng thời cũng là đơn vị duy nhất được cấp phép thực hiện tour du lịch thám hiểm tới Hang
Sơn Đoòng - hang động lớn nhất hành tinh.
Du khách sẽ có những trải nghiệm độc đáo, chiêm ngưỡng những vẻ đẹp kì vĩ của
thiên nhiên mà khơng giống với bất kì 1 nơi nào khác.
c, Sự đa dạng
Không chỉ cung cấp cho du khách cơ hội được khám phá những tuyệt tác sông ngầm,
thạch nhũ kỳ vĩ hay cả những khu rừng, thời tiết và hệ động, thực vật riêng bên trong hang
động lớn nhất thế giới mà khi tham gia tour du khách còn được nấu ăn trong hang, ngủ hay

bơi trong hang, săn ảnh tia nắng và mây vờn.

Ảnh: du khách ở hang Sơn đng ( Nguồn : Internet)

d, Tính mùa vụ
Vào giữa Tháng 9 tới giữa Tháng 11 hàng năm, Oxalis Adventure sẽ tạm đóng tồn bộ
tour thám hiểm để đảm bảo an toàn trong mùa mưa lũ và tạo điều kiện cho hệ sinh thái trong
núi rừng và hang động cân bằng trở lại. (Khách quốc tế rải rác quanh năm, khách nội địa
thường vào cuối tuần).
e, Chức năng sản phẩm
Đây là một sản phẩm du lịch chính khai thác một trong số các hang động ở Phong Nha
Kẻ Bàng.
f, Các bước trong vòng đời
Ngày 27 tháng 7 năm 2013, UBND tỉnh Quảng Bình ký quyết định cho phép Oxalis
khai thác thử nghiệm tuyến du lịch “Chinh phục Sơn Đoòng, hang động lớn nhất thế giới”
16


Năm 2015, Chính quyền tỉnh Quảng Bình đã cấp phép cho Oxalis Adventure là đơn vị
duy nhất khai thác du lịch tại hang Sơn Đng
Năm 2017 Cơng ty Oxalis đã liên kết thực hiện đề án du lịch sinh thái " Chinh Phục
Sơn Đoòng - Hang động lớn nhất thế giới" và thu được những kết quả đáng kể. Trong năm
2017, công ty Oxalis đã tổ chức được hơn 75 tour với 740 lượt khách tham quan, tăng 21 tour
so với năm 2016. Doanh thu đạt 2.220.000 USD.
Hiện nay, đây được coi là sản phẩm nổi bật mang đẳng cấp quốc tế và đặc trưng cho
Quảng Bình.Tour du lịch đang trong quá trình phát triển, triển khai, nâng cấp để đáp ứng dịch
vụ tốt nhất cho khách hàng
1.2. Yếu tố cốt lõi

a, Khả năng tiếp cận

Giá của 1 tour khám phá hang Sơn Đoòng của Oxalis rất cao, một người khi tham gia
tour là 3000 đô la Mỹ, gần 70 triệu VNĐ. Hiện nay để kích cầu du lịch, giá tour chỉ còn
58.200.000 đồng/chuyến khám phá 4N3Đ (cho đến giờ, tour du lịch hang Sơn Đoòng đang là
tour du lịch đắt nhất ở Việt Nam)
=> Như vậy, những người dân có mức thu nhập thấp, trung bình khá khó có thể tham
gia được tour.
Mỗi năm chỉ được phép tổ chức cho tối đa là 1.000 khách du lịch, không phải lúc nào
bạn đăng ký là cũng có thể đi được và các suất thường được đăng ký đến hết năm từ rất sớm.
Để được tham gia vào hành trình này, du khách cần có kinh nghiệm trekking đạt đủ
điều kiện về sức khỏe.
=> Khả năng tiếp cận của khách du lịch (đặc biệt là khách nội địa) đến tour không
được cao bởi ràng buộc về chi phí, sức khỏe,...
b, Các điểm tham quan
Khám phá thạch nhũ kì vì, sơng ngầm, khu rừng bí ẩn bằng việc tham quan các địa
danh: Hang Én, Bản Đng - ngơi làng nhỏ của cộng đồng người dân tộc thiểu số Bru
VânKiều, hang Sơn Đoòng, hố Sụt 1- vòm Khủng Long, hố Sụt 2- vườn Địa Đàng, Bức
tường Việt Nam.

17


Ảnh : du khách khám phá Hố Sụt 2 (nguồn: Internet)

c, Các hoạt động du lịch
Chinh phục Hang động tự nhiên lớn nhất thế giới. Hang lớn đến mức có cả hệ thống
thời tiết riêng bên trong hang, có cả mây, sương mù và nhiệt độ khác biệt so với bên ngoài.
Khám phá cánh rừng nguyên sinh độc đáo bên trong lịng hang.
Khám phá Hang Én nơi có cảnh quay phim Peter Pan - The Neverland.
Các khu cắm trại tuyệt đẹp nằm bên trong vòm hang rộng lớn nhưng cũng có đủ ánh
sáng chiếu từ bên ngồi miệng hang. Nếu may mắn bạn sẽ chứng kiến tia nắng chiếu sâu vào

bên trong lịng hang làm tồn bộ lịng hang sáng rực lên.
Được các porter địa phương nấu những món ăn ngon mỗi ngày.
d, Dịch vụ chính
Tour phục vụ du khách khám phá, trải nghiệm thiên nhiên bên trong hang Sơn Đoòng
trong 4 ngày 3 đêm
e, Các hoạt động bổ trợ
Trước khi tham gia tour du khách sẽ được bổ trợ những kỹ năng cần thiết. Trong quá
trình tham gia tour nếu xảy ra trường hợp khẩn cấp có trực thăng đến để khắc phục kịp thời.
=> Nhận xét:
Sản phẩm du lịch độc đáo, khác lạ, có một khơng hai, đi đầu và nắm bắt xu hướng du
lịch, khai thác vào thị trường rất có tiềm năng, có thể duy trì lâu dài nhưng những khách có
thu nhập trung bình khó có thể tiếp cận.

18


2. SPDL đáp ứng được nhu cầu của doanh nghiệp du lịch
2.1. Thị trường khách

a. Những thị trường mục tiêu chính, quan trọng
Khách du lịch có nhận thức về mơi trường, thích khám phá mạo hiểm, du lịch bền
vững và có khả năng chi trả cao
Khách du lịch châu Âu yêu thích thiên nhiên và trải nghiệm vùng đất mới
Khách du lịch u thích khám phá, mạo hiểm, hồ mình với thiên nhiên, trải nghiệm
những điều mới lạ.
Khách du lịch ưa chuộng những hoạt động du lịch kết hợp với rèn luyện sức khoẻ.

Ảnh: Hang sơn đoòng Jarryd Salem / CNN

b. Độ lớn thị trường

Số lượng khách không nhiều nhưng đang có xu hướng ngày càng gia tăng.
Đi theo các nhóm nhỏ, trung bình.
Chủ yếu đi cùng bạn bè, người u.
Số ít khách du lịch mạo hiểm đi một mình.
c. Xu hướng và ảnh hưởng của thị trường
Xu hướng tăng trong tương lai vì đại dịch Covid-19 đã góp phần nâng cao nhận thức
của du khách về bảo tồn thiên nhiên, văn hóa; gián tiếp thúc đẩy các loại hình du lịch bền
vững, trong đó có du lịch thám hiểm; khách du lịch có xu hướng chọn những điểm đến ít
người để hạn chế khả năng nhiễm bệnh.
19


Hơn nữa, sau đại dịch, người ta có xu hướng quan tâm đến sức khỏe và tinh thần
nhiều hơn nên sẽ ưu tiên chọn những sản phẩm có cả yếu tố du lịch và sức khỏe.
2.2. Khả năng thương mại

a. Kế hoạch kinh doanh dựa vào thị trường
Sản phẩm hiện tại có sự thống nhất, độc quyền, khác biệt và hấp dẫn du khách.
Việc nghiên cứu thị trường kĩ càng giúp sản phẩm thu hút ngày càng nhiều du khách.
Từ một sản phẩm chủ yếu thu hút khách quốc tế, nhờ vào xác định đúng thị trường, đến nay,
lượng khách nội địa đã tăng trưởng rõ rệt.
b. Sự tham gia của các bên liên quan
Có sự hợp tác với đồn làm phim BBC Landmark Natural History Series đến Quảng
Bình để thực hiện dự án phim quảng bá du lịch cảnh đẹp thiên nhiên Hang Sơn Đng, Việt
Nam.
Có sự tham gia của 4 cơng ty thành viên, trong đó có 1 công ty lữ hành và nhiều cơ sở
lưu trú, bao gồm Công ty tổ chức lữ hành Đi Đi Thôi, Khu nghỉ dưỡng Chày Lập Farmstay &
Resort, Khách sạn Oxalis Home và Khách sạn Sơn Đoòng Bungalow. Hợp tác với nhiều cơ
sở lưu trú khác như Victory Road Villas, Hồ Khanh Homestay, Areca Bungalow, Pomelo
Homestay, Thảo nguyên homestay.

c. Bối cảnh quy định pháp luật thuận lợi
Nhà nước có chủ trương khuyến khích, ưu đãi về đất đai, tài chính, tín dụng đối với
doanh nghiệp phát triển du lịch bền vững dựa vào bảo vệ thiên nhiên, tuyên truyền quảng bá
hoạt động du lịch ra quốc tế, đào tạo phát triển nguồn nhân lực du lịch, phát triển tại nơi có
tiềm năng du lịch ở vùng sâu, vùng xa, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn nhằm sử
dụng lao động, hàng hoá và dịch vụ tại chỗ, góp phần nâng cao dân trí, xóa đói, giảm nghèo.
Nhà nước bố trí nhân sách cho việc tuyên truyền, quảng bá du lịch, bảo vệ tài nguyên
du lịch, đào tạo nhân lực du lịch, đào tạo nguồn nhân lực.
Nhà nước tạo điều kiện thuận lợi cho người nước ngoài vào du lịch tại Việt Nam.
Cơ hội có thêm việc làm và thu nhập
d. Các tài nguyên bổ trợ
Chính quyền địa phương, sở, các cơ quan ban ngành của tỉnh và đặc biệt là UBND
tỉnh Quảng Bình ln quan tâm, giúp đỡ, đồng hành, phối hợp với doanh nghiệp nhằm thúc
đẩy nhiều hoạt động quảng bá lớn trong nước và quốc cao.
=> Nhận xét: Phân khúc khách du lịch ưa mạo hiểm, thích khám phá, có mức chi trả
cao - phân khúc thị trường nhỏ, xu hướng tăng trong tương lai, nhưng yêu cầu về sản phẩm
chất lượng và độc đáo, chuyên nghiệp.

20


3. Sản phẩm du lịch đáp ứng được những yêu cầu của các bên liên quan
3.1. Tính bền vững

a. Về kinh tế
Mang lại cơ hội kiếm tiền và việc làm cho người dân
Chú trọng vào việc phát triển nền kinh tế bản địa
Sử dụng 95% nguồn lao động địa phương, chủ yếu là người bản địa trong vùng Phong
Nha hoặc xã Tân Hóa.
Thu hút các nhà đầu tư lớn đến Quảng Bình như FLC, Vingroup…và nhiều nhà đầu tư

lớn khác.
Đóng góp rất nhiều cho kinh tế quốc gia thơng qua các chính sách thuế và sử dụng các
loại hình kết hợp (ăn uống, hàng không, lưu trú)
Theo báo cáo, ngân sách của xã hàng năm tăng lên khoảng 600 đến 700 triệu
đồng/năm
b. Về môi trường
Bảo vệ thiên nhiên và môi trường là kim chỉ nam trong việc tổ chức và quản lý tour.
Tour ln có sự giám sát của các nhân viên kiểm lâm để đảm bảo thực hiện các quy
định về bảo vệ môi trường và bảo tồn hang động.
Được thiết kế rất cẩn thận, kỹ lưỡng với số lượng du khách hạn chế để giảm tối đa tác
động đối với hang.
Trong giá tour đã bao gồm quỹ bảo vệ mơi trường (gồm 660 USD phí tham quan và
dịch vụ môi trường rừng nộp cho ban quản lý vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng, khoản
tiền hỗ trợ cứu hộ động vật hoang dã (500,000 VND/khách)).
Giới hạn khoảng thời gian khai thác từ giữa tháng 11 đến giữa tháng 9 để phục hồi và
đánh giá môi trường
Sử dụng túi phân hủy, bình uống nước cá nhân,...để giảm lượng rác thải vơ cơ
c, Về văn hóa xã hội
Các phong tục tập quán, văn hóa địa phương phải được coi trọng và gìn giữ
d, Về pháp luật, chính sách
Các chính sách, kế hoạch và chương trình hỗ trợ của địa phương và sở VHTT&DL
tỉnh Quảng Bình đã và đang giúp đỡ doanh nghiệp rất nhiều.
e, Chức năng ngành

21


Cơng ty Oxalis chỉ đóng vai trị là nhà cung cấp và khai thác tour du lịch, còn vấn đề
nơi ở công ty sẽ liên hệ với các cơ sở lưu trú gần đó để đảm bảo việc phục vụ đạt được tính
chuyên nghiệp và hiệu quả.

3.2. Mang lại lợi ích cho địa phương

a. Chia sẻ lợi nhuận công bằng
Phương án hiệu quả để cải thiện sinh kế của người dân địa phương.
b. Sự tham gia và quyền sở hữu của địa phương
Oxalis đã trực tiếp tuyển dụng hàng trăm người dân lao động địa phương tham gia vào
công tác mang vác hành lý, đầu bếp, trợ lý an toàn và nhiều vị trí khác. Họ có nguồn thu
nhập ổn định để ni sống gia đình mà khơng phải vào rừng khai thác gỗ lậu.
Du lịch làm cải thiện cơ sở hạ tầng: Oxalis đã đầu tư 200 triệu đồng để xây dựng, tu
sửa Trường tiểu học số 2 Tân Hóa, xây cổng chào 50 triệu đồng và hỗ trợ nhiều trang thiết bị
cho các trường học trên địa bàn. Đơn vị cũng đã hỗ trợ cho 34 ngôi nhà nổi, mỗi nhà có giá
trị 30 triệu đồng.
c. Xóa đói giảm nghèo
Ngân sách của xã hàng năm tăng lên khoảng 600 đến 700 triệu đồng/năm nhờ Cơng ty
trích 30% từ tiền vé.
Khuyến khích bà con tiếp tục duy trì nghề nông, đưa nghề nông thành sản phẩm du
lịch cho du khách trải nghiệm.
Quỹ Oxalis Foundation xây dựng các cơng trình phúc lợi, tu sửa Trường tiểu học số 2
Tân Hóa giúp cho nhiều học sinh có hồn cảnh khó khăn tới trường, hỗ trợ người dân xây
dựng nhà nổi.
Năm 2016, đoàn làm phim Kong: Skull Island đã đầu tư làm con đường dài khoảng
2km nối từ Văn phịng Cơng ty vào đến phim trường với số tiền 2 tỷ đồng.
4. SPDL đáp ứng được những yêu cầu về nguồn nhân lực
4.1. Cơ quan nhà nước

Các ban ngành, sở và ủy ban tỉnh Quảng Bình hỗ trợ tối đa doanh nghiệp trong việc
khai thác du lịch, tạo điều kiện thuận lợi và giúp đỡ khi khó khăn.
4.2. Các doanh nghiệp

Đã có sự tham gia của nhiều cơ sở lưu trú với nhiều loại hình lưu trú khác nhau,

nhưng số lượng cơng ty lữ hành cùng hợp tác còn hạn chế.
4.3. Cộng đồng dân cư

Có kinh nghiệm, sức khỏe trong việc đi rừng.

22


Cả cộng đồng địa phương đều say sưa làm dịch vụ du lịch." Phụ nữ thì chuyển nghề
phục vụ trong các nhà hàng, cịn đàn ơng ngồi 5 tháng làm ruộng thì 7 tháng trong năm sẽ
làm porter gùi thồ. Lâm tặc ở đây đã hồn tồn sạch bóng”.
Người dân có ý thức cao trong việc bảo vệ rừng, lên án nạn chặt rừng.
5. Đánh giá tính bền vững của SPDL trên thang đánh giá và Gi ải pháp
SPDL Tour Thám hiểm hang Sơn Đoòng 4 ngày 3 đêm của Oxalis được xếp vào mức
bền vững trương đối tốt.
Để sản phẩm du lịch ngày càng phát triền hơn nữa cần tiếp tục phát huy những ưu
điểm và nguyên tắc kinh doanh cũ, đồng thời phát huy sáng tạo thêm nhiều hoạt động để tăng
sức hấp dẫn, nâng cấp về cơ sở vật chất, tổ chức các khóa đào tạo cho nhân viên, nâng cao
các kiến thức kỹ năng an toàn, chuyên môn & nghiệp vụ, v.v. để nâng cao trải nghiệm khách
hàng, đón đầu xu hướng du lịch mới phát triển mạnh mẽ.

23


TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Nguyễn Thị Hồng Vân (2007), Tác động của du lịch đến đời sống văn hóa - xã

hội của người Thái ở Mai Châu - Hịa Bình và các giải pháp phát triển,
Trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội.
2. />

gian-nan-cu-c-chi-n-v-i-t-i-ph-m-va-t-n-n-ma-tuy.html
3. />
vi-the-tren-ban-do-du-lich-Tay-Bac.htm
4. />
thuc-tiem-nang-du-lich-cong-dong-bai-1-kinh-nghiem-tu-ban-lac.html

24


BẢNG PHÂN CÔNG
STT
1

2

3
4

5

Thành viên

Nhiệm vụ
- Nội dung 2
Phần II: Đánh giá tính bền vững
Ngơ Thị Diễm Quỳnh
của Tour khám phá, thám hiểm
(leader)
hang Sơn Đoòng 4 ngày 3 đêm
của Oxalis Adventure.

- Nội dung 1
Phần IV: Tác động của du lịch
đối với nền kinh tế Mai Châu.
- Nội dung 2
Nguyễn Thị Nhàn
Phần I: Giới thiệu chung về Tour
khám phá, thám hiểm hang Sơn
Đoòng 4 ngày 3 đêm của Oxalis
Adventure.
Nguyễn Thị Nguyệt Làm PowerPoint
- Nội dung 1
Phần I: Khái quát về sự phát
Đoàn Thanh Chương triển du lịch của Mai Châu.
Phần II: Tác động của du lịch
đối với môi trường.
- Tổng hợp và sửa Word
- Nội dung 1
Lê Thanh Minh
Phần III: Tác động của du lịch
đối với đời sống xã hội tại Mai
Châu.

Đánh giá
100%

100%

100%
100%

100%

25