Chống say tàu, xe pptx

Chống say tàu, xe
Say tàu xe là một hội chứng xảy ra khi di chuyển bằng tàu thuyền, xe hơi
hoặc máy bay. Các triệu chứng thường gặp là chóng mặt, buồn nôn hoặc nôn
mửa, đổ nhiều mồ hôi, tụt huyết áp… Y học gọi là rối loạn tiền đình do di
chuyển
Nguyên nhân
Cơ quan tiền đình nằm trong xương đá của xương thái dương, rất gần với ốc tai.
Tiền đình là một hệ thống có vai trò quan trọng trong việc duy trì tư thế và dáng
bộ, trong phối hợp các cử động của mắt, đầu và thân mình, trong việc duy trì ánh
mắt nhìn cố định vào một vật nào đó.
Khi di chuyển, sự lắc lư, chòng chành, lên xuống của phương tiện làm cho mạch
máu tai trong bị co thắt dẫn đến tăng thể tích nội dịch và giãn lòng ống nội dịch,
làm cho mê đạo màng tai trong bị tích thuỷ, ảnh hưởng đến cơ quan tiền đình, gây
ra rối loạn tiền đình kiểu say sóng.
Phương pháp phòng ngừa
Theo lương y Đinh Công Bảy, để phòng ngừa say sóng khi di chuyển nên chọn
chỗ ngồi gần đầu xe. Nhìn thẳng và chăm chú vào phía trước với các mục tiêu
càng xa càng tốt, không nên nhìn sang hai bên, không ngồi quay mặt phía ngược
chiều xe chạy.
Nếu đi tàu, thuyền, nên ngồi trên boong tàu, phía sau thân tàu, tránh xa chỗ có mùi
xăng dầu. Nên nhìn xa thật xa, không nhìn xuống nước hoặc nhìn mũi tàu. Nếu đi
máy bay, không nhìn ra ô kính khi máy bay lên, xuống.
Nói chung, khi đang di chuyển, không đọc sách báo, không dùng các chất kích
thích như trà, cà phê, thuốc lá… Đừng ăn no quá hoặc bụng đói quá. Nếu khát
nước, chỉ nên uống từng ngụm nhỏ. Giữ tâm hồn thoải mái, nhẹ nhàng, không
căng thẳng, lo lắng. Thở chậm, sâu và đều.
Trước khi khởi hành khoảng 30 phút nên dùng một khúc gừng tươi bằng cỡ ngón
tay cái, gọt bỏ vỏ, rửa sạch, giã nát hoặc nhai nát rồi uống với một cốc nước ấm.
Trong suốt hành trình, thỉnh thoảng nên ngậm trong miệng một lát gừng mỏng.
Bạn cũng có thể thực hiện cách sau đây để phòng ngừa say sóng: xoa dầu (dầu gió,
dầu cao) vào hai huyệt thái dương, hai huyệt nội quan (giữa hai gân tay, phía trên

và cách lằn chỉ cổ tay 3 – 4cm), hai huyệt hợp cốc (ở hổ khẩu, giữa ngón cái và
ngón trỏ, chỗ mu thịt dày lên), huyệt nhân trung (giữa đường rãnh môi trên), hai
huyệt phong trì (chỗ lõm phía sau gáy, trên cổ). Cũng có thể lấy hai lát gừng tươi
buộc vào hai huyệt nội quan.
Đồng thời, nên có chế độ sinh hoạt phù hợp với thể chất và điều kiện cuộc sống
của mình, làm việc, nghỉ ngơi điều độ, không gắng sức quá hoặc để bị căng thẳng
vì công việc quá độ.
Món ăn chống say sóng
- Hoa cúc trắng 6 – 8g, tán bột ngâm với nước sôi 5 – 10 phút, dùng uống sau bữa
ăn.
- Nấm mộc nhĩ trắng (tuyết nhĩ, ngân nhĩ) 15 – 20g nấu canh với thịt nạc heo 50g
và một quả táo để ăn lúc đói.
- Trà (xanh hoặc đen) 5g nấu với vỏ quýt 10g cùng với 1/2 lít nước, sôi từ 5 – 10
phút. Dùng uống sau bữa ăn.
- Gừng khô (nướng sơ) 6 – 8g, cam thảo (tẩm mật nướng) 4g. Nấu với 750ml
nước, sắc còn 300ml, chia 2 lần uống trước bữa ăn.