Bảo mật thông tin khách hàng trong hoạt động trợ giúp tâm lý

Tap chi Khoa hgc Xà hòi và Nhàn van, Tàp 3, SĨ 1 (2017) 77-90

Bào màt thong tìn khàch hàng trong hoat dong
tra gìùp tàm ly
Tran Thi Minh Diic*, Nguyen Thi Nhu Trang"
Tom tàt: Bài vièt là mot phàn nhó cùa kèt qua de tài: Nghìén cùu thuc trang boat dịng trg
gìùp tàm ly nhàm xày dung bị tìéu chn dao due nghé nghièp cho càc nhà tàm ly Vièt
nam, ma so VII.1-2013.10 thuòc Quy Phàt trièn Khoa hgc và Cóng nghè Quóc già
(NAFOSTED) ho trg kinh phi do GS. TS. Tran Thi Minh Due làm chù nhiém. Thóng qua
khào sàt vè: 1/ Bién phàp bào màt và 2/ Giói han cùa bào màt, nghièn cùu phàn tich thuc
tt^ng hièu bìét cùa càc nbà tàm ly và sinh vièn tàm 1^ vè càc tình hng bào màt thóng tìn
khàch hàng và dói chiéu thuc ttang này vói càc yéu càu vè bào màt duoc xàc dinh tai càc
bó Quy dièu Dao due nghè Tàm ly Càc két qua nghièn cùu cho thày vln có mot ty le
khóng nhó (chièm khồng 1/3) khàch thè chua nhàn thùc dùng vè tàm quan ttgng cùa su
bào màt thịng tìn cùa khàch hàng. Nhin chung nhóm sình vìèn tàm If ln có ti le nhàn
thùc dùng vè bào màt thóng tm Idiàch hàng ó cà hai khia canh cao hon so vói nhóm làm
nghè Ciìng nhu vày, nhóm khàch thè chua tùng ttg giùp thu phi có ti le n h ^ thùc dùng
cao hon so vói nbóm tto gìùp có thu phi.
Tù khóa: Bào mat thóng tìn; tàm ly; khàch hàng; ttg giùp tàm ìf, quy dìèu dao due.
Ngày nhàn 17/2/2017; ngày chinh sua 22//2/2017 ngày chàp nhàn dàng 28/02/2017
1. DSt van de
Bào rầt thóng tìn là qun riéng tu cùa
khàch hàng ttong viéc nhà tham vàn chìa sé
VĨI nhiìng ngì có lién quan. Nhiìng thóng
tìn dugc bào màt cùa khàch hàng là tàt cà
nhùng gì có thè khién xàe dinh danh tinh
cùa hg, nhu tén, tuoi, dia chi và bat cu thóng
tin nào raang tinh dàc t n m g riéng cùa cà
nhàn cùng nhu nói dung thịng tìn ma khàch
hàng dà chia sé ttong qua trinh tham vàn
(Tran Thi Minh Due 2016).

Herlìhy, B. & Corey, G (2015) cho ràng
giù bi màt thóng tin khàch hàng là rat càn
thiét trong raói quan he tham vàn. De cóng

' Trng D91 hpc Khoa hpc Xa hpi và Nhàn vàn, DHQG
Ha N$i; email' ttmduc@gniail com
" Tnròng D?i hpc Khoa hpc XS hòi và Nhàn van, DHQG
Ha Npi

vi?c tham vàn, tri lièu thàt su có thè dièn ra,
khàch hàng càn càm thày thồi mài nhàt de
hịc lo nhùng nói sg hàì, nhùng niém hi
vgng, khà nàng tng tugng, nhiìng nịi dau
và nhiìng khia canh bi màt, rièng tu khàc
ttong dóì song cùa hg. Hg càn bìét ràng nhà
tham vàn cùa hg là nguòi dàng tin cày và
san sàng chia sé vói bg bang tàt cà su tòn
ttgng. Lòi cam két vè sg bào màt cùa nhà
tham vàn là nén tàng de xày dung su tìn cày
cùa khàch hàng. Nhà tham vàn tàn tàm
rauòn giành dugc su tin nhièra này càn xày
dung mói quan he hgp tàc, thiét làp và duy
tìi nhiìng móc ranh giói phù hgp, và tón
ttgng su bào ra^t cùng nhu su riéng tìr cà
nhàn cùa khàch hàng.
Mot màu nghién cùu ngàu nhién ttèn
1.319 thành vièn cùa Hiép hgì Tara ly Hoa
Ky dà duge u càu raièu tà vè nhiìng tình
hng rầ hg cho là thàch thùc hoac ràc rói

T. TM. Dùc.N T.N. Trang / Tgp chi Khoa hpc Xà h^i và Nhàn vàn, Tgp 3, Sòl (2017)
vè màt dao due. Só phiéu ttà lói là 679
(chiém 51%) càc nhà tàm ly vói 703 tình
hng ràc rói vè rầt dao dite và dugc phàn
loai thành 23 tìéu chuàn, ttong dị lóì sai
phEim vè tinh bào rầt thóng tin cùa khàch
hàng dugc xép dàu tién, chiém 18 % (Pope
và cóng su 1992). Nhu vày, qun só hiìu
nhiìng thịng tìn néng tu thc vè bàn thàn
cùa khàch hàng ln dịi hịi nhà tàm ly phài
dàm bào giù bi màt và khàch bang có qun
tróng dgi mgt mói quan he tin tng dua
ttèn càc chuàn ragc dao due nghè nghièp.
Càc nguyen tàc bào màt thóng tin và
ngoai le cùa sg bào màt cùa nghè ttg gìùp
tàm ly yéu càu ràng, ngay khi bàt dàu dàt
mói quan bè ttg giùp thì ngi ttg giùp phài
thóng bào rị ràng cho khàch hàng bièt
nhiìng giói b^n ttong vìéc dàm bào tinh bi
màt cùa quan he ttg giùp. Dịng thói ngì
ttg giùp cùng phài thịng bào cho khàch
hàng biét là ngi ttg giùp ln chiù sg
kiéra sồt dĨi vói viéc dàm bào bi màt
nhiìng thóng tin cùa khàch hàng ttong qua
trinh trg giùp. Ngì ttg gìùp chi dugc tièt
Ig bi màt (ngoai le eùa su bào màt) khi:
1/Khàch hàng cho phép nói ra vàn de cùa
minh. 2/Khi vàn de cùa khàch hàng de doa
dèn tinh m?ng cùa bàn thàn và nhiìng ngì

khàc. 3/Khì ngi tìg giùp bi ggi ra tòa chat
vàn ve chinh vàn de này. 4/Khi khàch hàng
là tré em eó sg bào trg cùa ngi lón và
Day là nhiìng ngoai Ig ma ngi ttg giùp
dugc tiét Ig thịng tìn khàch hàng nhàm bào
ve cóng chùng hoac cà nhàn dang tìong qua
trinh tham vàn, tri lièu. Vièc ngi ttg gìùp
cành bào ebo khàch hàng bìét su hein ché
cùa tinh bào màt là thuc hién nguyen tàc
phàp ly ttong ri quan bé ttg gìùp vói
khàch hàng,
Nghién cìhi cùa Doimer và cgng sg
(2008) ehi ra ràng: Ngồì vìéc tìét lo bào cào
càc su lara dung ttè era và ngi cao tuoi,
con có tịng cgng 15 ngoai le khàc dói vói su
bào rầt thóng tin khàch hàng. Xét tù góc dị

tu phàp, nhin chung tàt cà càc thịng tin cùa
cà nhàn ó tịa dèu hi dua ra xem xét, càc bSc
cha me có thè bi bàt buóc pbài làm chùng
chóng lai con cài cùa rnh và thàm chi nhiìt
ki cùa cà nhàn ciìng khóng dugc loai trir.
Con ttong thgc hành trg gìùp tara ly, ềe ho
sa tti liéu tàm ly khóng dugc bào màt tìong
vy kién ma tìong dó tình ttang tara thàn cùa
bénh nhàn bi dua ra bịi chinh bénh nhàn,
hồc bénh nhàn có nguy co gay ra mịi nguy
hìèm vói chinh bàn thàn bg, ngì khàc và
tài san. Khòng chi he thòng phàp luàt dòi
hòi sg tiét lo càc thóng tin rầ su bào m|l

con bi phàt lo bóì càc thuc tàp sinh tàm ly và
bịi rat nhiéu nhà tàm \^ dang ttong su giàm
sàt và tu vàn. Càc ea cùa khàch hàng nhu
vày thuóng xuyén dugc thào luàn trong
giara sàt cà nhàn, giàm sàt nhóm và trong
càc lóp hgc. Ngồi ra, càc dịng nghi?p
chun mịn thng xun sù dung càc ca
dị ttong vìéc tu vàn, thào luan khóng chinh
thùc ttén càc raang xà hịi, Internet. Tàt cà
nhùng dìèu này dịi hịi ngi trg giùp can
ttgng ttong viéc duy tri tinh bào mat ve
nhiìng su tiét Io éa khàeh hàng. Ngi tro
giùp tàm ly thè xày dgng dugc su tin
tuóng cùa khàch hàng bang càch thịng hào
cho khàch hàng nhiìng giói han cùa tinh bào
màt ngay tù dàu qua trinh tri lìéu và hong
st qua ttinh khi khàch hàng dàt càc cau
hói vè tinh bào màt.
Nhóra tàc già Le Thì Hun Trang và
Tran Thành Nara (2016), ttong mot cu^c
diéu tra ttèn 124 nguói thuc hành cung cap
djch vu tara ly cho dói tugng hgc sinh tai Ha
Nói, Dà Nàng và Thành phó HO Chi Minb,
ttong bài Nàng lue thuc hành dao due cùa
nhà tàm ly hgc Vièt Nam trèn ca so so sành
chuàn quóc té dà chi ra ràng: Hàu hèt nhGng
nguói tham già nghièn cùu có dièm tnm§
bình hiéu biét vè càc nguyen tàc nghÉ
nghìép ó mùc tù 0,60 dén 0,8 diéin. Riéng
Imh vuc bào màt là quan ttgng nhàt nhung

diéra trung binh lai dat thàp nhàt, chi có 0,6


T.T M. DÙC.N. T-N Trang/Top chi Khoa hoc Xà hói vàNhàn vàn, Tàp 3, Sa 1 (2017) 77-90

diém. So vói mùc tói thiéu cùa chn nghé
nghièp thì càc mùc diéra này con kém xa.
Kèt qua cho thày tình ttang vì pham nguyen
tàc dao due nghè nghièp ca bàn cùa càc nhà
tara ly Viét Nam là rat dàng lo ngai.
Khào sàt 16 tình bng bào rầt thịng tìn
khàeh hàng cùa tàc già Tran thi Mmh Due
(2016), kèt qua ebo thày chi có V2 só càc nhà
tàm ly dang làm viéc ó Ha Nói (chiém
50,8% ttong tóng so 124 ngi dugc khào
sàt) thàt su có hiéu bièt dùng dàn ve càc tình
hng ùng xù dao due lién quan dén càc
khia canh cùa bào màt. Kèt qua này thàt su
bào dóng vè nhiìng han che ttong viéc duy
tri sg bào màt thóng tìn cho khàch hàng cùa
càc nhà tàm ly.
Nghién cùu ve Nhùng khia egnh dao due
trong mói quan he giùa ngi trg giùp tàm
ly và tó chùc làm viéc ttén 124 khàch thè
làm nhùng cóng vìéc lién quan truc tièp
hoac giàn tièp dèn nghè tara ly, tac già Bùi
Thi Hong Thài (2015) dà dua ra nhàn dinh
ràng: Dóì vói khia canh bào vè lai ich cho
khàch hàng ttong tó chùc, càc khàch thè
nghién cùu có it hiéu bìét hon cà vè bào màt

ho so cho khàch hàng và chuyén khàch hàng
cho nguói ttg gìùp khàc,
Tù góc dị phàp li cùa dao due nghé
nghièp, Bị quy diéu dao due cùa Hìèp bịi
tàm ly Hoa Ki cho ràng: Duy tti tinh bào
màt ttong trao dói vói khàch hàng vùa là
ttàch nhiém dao due vùa là dièu thièt yéu
ttong thuc hành cùa nghé tara ly. Càc nhà
tàm ly khịng thè diéu tri róì loan tara thàn
và càm xùc mot càch bìèu qua nèu càc
khàch hàng sg ràng nhiìng suy nghi và càm
xùc sàu thàm nhàt cùa hg khòng dugc giù bi
màt (AFA 2002: 2). Cùng nhu vày, khà nàng
mot nhà tri liéu có thè tièt lo tai tồ àn
nhiìng bi màt sàu thàm ben ttong, dàng lo
ngai nhàt cùa mot bénh nhàn se là ttó ngai
làu dai cho su phàt trién mot mùc dg tìn
tng càn thiét eùa bénh nhàn vào qua ttinh
tri liéu, và sé dat ra mot rào càn to lón, và

vói nhiéu bénh nhàn là khóng thè vugt qua
dugc, de có thè dièu tri hièu qua
Xera xét mó bình thuc hành dao due vè
tinh bào màt và khuyèn khich eàe nhà tara ly
dat tói "ttàn dao due", Fìsher (2008) cung
càp rt mó hmh 6 buóc cho càc nhà tàm ly
ttong thuc hành ttg gìùp nhu sau: (a) Chuàn
hi Id càng cho mot buoi thào luàn vói khàch
hàng ve tàm quan ttgng cùa tình bào màt,
(b) Cho khàch bang biét su thàt mot eàeh eòi

mò, (e) Thuc su dat dugc su cho phép tồn
dién (informed consent) éa khàch hàng, (d)
phàn hịì rt càch dao due trc càc u
càu tìét Io thóng tìn vè màt phàp ly, (e) ttành
tói da càc hành vi vì phara tinh bào màt khi
có thè (vi du: Giàm sàt chat che boat dịng
Imi giù bó so, bào vè danh tinh cùa khàch
hàng ttong càc bài thuyét trìnb) và (f) nói vè
su bào màt vói càc dịng nghièp, smh vién
và lt su. Myc tiéu éa mị hình 6 bc này
là de ho ttg càc nhà tara ly có thè tìiuc hành
nguyen tàc bào rầt rt càch chun
nghìép.
Có thè nói, càc quy dièu dao due vè tinh
bào màt và càe huóng dàn thuc hành vè bào
rầt thịng tin khàch hàng dugc xày dung
déu nhàra mgc dich dàra bào khàch hàng
cara thày dù an tồn de có thè chia sé nhiìng
thóng tra nèng tu rầ dịì khi là nhùng thịng
tìn này có thè khién hg xàu ho.
2. Phuffng phàp nghièn CUTI
Nghìén cùu này sù dyng ba phuang phàp
chinh: Phàn tich tài Hèu, dièu tra bang hòi,
và phòng vàn sàu. Phucmg phàp phàn tìch tài
liéu tàp trung vào rt so nghién cùu ve bào
màt thóng tin và phàn tich càc bị quy diéu
dao due dànb cho càc nhà tara ly tìèn thè
giói. Phuang phàp diéu tta bang hịì dugc
thuc hién ttén 1070 khàch thè là càc nhà tàm
ly và sinh vién tàm ly (nhiìng ngi dà hpc

mịn thara vàn/tri lìéu tara ly) ó Ha Nói,


7". T.MDùcN. T.N. Trang / Tap chi Khoa hpc Xà hói và Nhàn vàn, Tàp 3, Sịl (2017) 7
H, Thành phó Ho Chi Minh và phịng vàn
sàu 30 chun già tàm ly làm vì?c t Ha
Nói và thành phó Ho Chi Mmh.
De làra rò thuc trang mùc dò sù dgng càc
bién phàp bào mgt thóng tin, càc bg quy
dìèu d?o due rầ chùng tịi thu thàp de dièu
tta và phàn tìch déu nbàn raanh vièc càn
phàì có nhiìng bièn phàp de bào ve bi màt,
làm rị vói khàch hàng và tràcb nhièra cùa
càc ben hén quan bao góm ngi cung cap
dich vy, già dình, càc thành vién ttong
nhóm, và cùa cóng dóng ttong viéc bào màt
thịng tìn kbì thuc hành trg giùp (Anh, rayc
1.2, dìèu (ì), (iv), (x), (xi); Canada, ragc 2.9,
dièu 1.4; Ùe, diéu A.5.1; New Zealand, diéu
1.6.1-1.6.3; Nga, muc 2; EU, myc 3.1.2,
dièu (i), (ìi), (vii); Ireland, dìèu 1.2.61.2.10). Trong phàn phàn tich thuc ttang
giói hgn cùa bào mài thóng tìn cùa ngi
làm nghè ttg giùp tara ly', càc y tuóng dugc
chùng tói xày dgng de diéu tta déu dua ttèn
càc nhóra quy diéu dao due nói vè giói han
cùa bào rầt thóng tin (Anh, rauc 1.2, dìèu
(v), (vì), (vii), (viii); Uc, dièu A.5.2; New
Zealand, dièu 1,6.10; Ireland, dièu 1.2.5 và
1.2.9).
Két qua dìèu tta dugc tinh theo % só sinh

vién và nbà tàm ly nhàn thùc dùng/sai và
kiém dinh chi bình phuang kèt qua càc tình
hng dao due thng gap ttong qua trìnb
tìg giùp khàch hàng lièn quan dén càc bièn
phàp bào màt thóng tìn và nhiìng gi han
cùa éa bào màt thịng tìn.

và su rièng tu cà nhàn. Diéu B. 1 .a dà nói rị
ràng, nbà tham vàn phài nhàn thùc dugc và
nhay cara vói càe y nghìa vàn hồ vè tini
bào màt và qun riéng tu. Càn thièt phài
nhó rang khịng phài mgi khàch hàng déu
cùng chia sé nén vàn hoà phuang Tày, quan
dièm cà nhàn và cc song rièng tu. Mot vài
khàch hàng có thè mn chìa sé nhiìng dièu
bi rầt vói càc thành vién ttong già dinh
hồc cóng dịng éa hg. Nhà thara vàn nén
bàn bac vói khàch hàng, ngay khi bàt dàu
raói quan he, khi nào, cài gi, nhu thè nào và
vói ai thóng tin có thè duge chia sé (Herhhy
B. và cịng sg 2015). Cùng nhu vày, trong
rayc 4.01 cùa Bg nguyen tàc dao due và quy
diéu ùng xù cùa Hiép bòi tàm ly Hoa Kì ghi
rị: Nbà tara ly bàt bc trc hét phài bào
vè tmh bào màt thịng tm (APA 2002).
Càu hịi dàt ra là: Nhùng ngi hành
nghè ttg giùp tàm l;^ ó Viét Nam hi?n nay
nhàn thùc thè nào vè vàn de bào màt thóng
tin ttong qua trinh làm vìéc vói khàch hàng.
Cy thè, hg sù dyng nhiìng bién phàp bào mal

nào và hiéu biét ra sao vè nhiìng giói han
cùa vièc bào màt, ttong dièu kièn Vièt Nam
chua xày dung dugc Bò quy diéu dao due
nghè tara ly? De ttà lói cho càc càu hói này,
chùng tói khào sàt hai nhóm khàch thè: Càc
nhà tàm ly chuyén nghièp và càc sinh vièn
tara ly dang ttong qua trinh dào tao de tra
thành nhùng ngi ho^t dóng ttén lình vuc
tara ly.
3.1, Nh^n thùc vè càc bi$nphàp bào mgi

3. Phàn tìch két qua nghién cihi
Bào rầt là mot ttong nhiìng nguyen tàc
nèn tàng cùa nghè tra giùp tàm ly, Tồn bó
phàn B cùa Bò quy diéu dao due dành cho
càc nhà tham vàn Hoa Ki (ACA 2005) dugc
dành cho tinh bào màt, nhìrng thóng bào rầt

Nghièn cùu sù dung 7 chi bàottongbO
càu hói de dành già mùc dó càc khàch thè
nhàn thùc vè bién phàp bào rầt. Bang 1
dì day bé thóng lai sĨ lugt và tì le lira
chgn phuang àn sai/dùng dói vói mói chi
bào.


T. TM. Dùc.N T.N. Trang / Tgp chi Khoa hgc Xà hói và Nhàn vàn, Tàp 3, Sịl (2017) 77-90

Bang 1: Ti le khàch thè nhgn thùc vè càc bièn phàp bào màt thóng tm khàch hàng (%)
Nói dung

Sai

1. Anh/Chi có thè dira ho scr cùa khàch hàng cho dịng nghièp quàn ly nèu hg càn

80,6*

19,4

2. Anh/Chi vó tinh nói Ig cac thóng tin cà nhàn cùa khàch hàng và thày ày này

35,4*

64,6

3. Buoi tham vàn nào anh/chi ciing nói ve chuyén gifi bi màt vói khàch hàng

48,2

51,8*

4. Anh/Chi thào ln vói ban bè vè khàch hàng nhimg khịng nói tén

36,7

63,3*

5. Anh/Chi cung càp thịng tìn cà nhàn cùa khàch hàng cho dịng nghièp de làm
tang hi^u qua Ug gìùp

82,3*

17,7

6. Anh/Ch) thịng bào cho khàch hàng vè vi|c giiì bi raàt khi sii dung mày quay,
ghiàm

26,7

73,3*

7. Anh/Chi tham vàn cho khàch hàng ò quàn café, trong còng vièn

74,1*

25,9

34,2

65,8*

Tòng so lugt lya chon
Ghi chù: So lièu có dàu • nghìa là hiéu bièt

CĨ thè thày, da só ngi thara già nghièn
cùu nhàn thùc dùng vè vàn de bào raàt lièn
quan dén vièc dua thóng tin cùa khàeh hàng
cho ben thù ba (80,6% che ràng dua ho sa
khàch hàng cho dóng nghìép quàn ly néu hg
càn là sai; 82,3% ciing nhàn dinh cung càp

thịng tm cà nhàn cùa khàch hàng cho dóng
nghièp, ngay cà vói muc dich làm tàng hièu
qua ttg giùp là sai vè màt dao due). Vè vàn
de này, dìèu 1.45 ttong bg nguyen tàc ùng
xù cùa Canada néu rò nhà tàm ly chi chìa sé
thịng tm bi màt vói nhiìng ngi khàc khi
có vàn bàn dóng y tù khàch hàng ghi rị
nhiìng ngi dugc chia sé thóng tìn là ai.
New Zealand cùng nói vè vàn de này qua
dièu 1.6.9 cùa bg nguyen tàc ùng xù dành
cho nhà tara ly nc này, cu thè, nhà tara ly
khóng tiét lo thịng tin cà nhàn (dugc thu
thàp tù cà nhàn, già dinh, nhóra cgng dỊng,
hay dóng nghièp) rầ khóng có su dóng
thn dga ttèn hiéu bìét tù ngi cung càp
thóng tìn. Lién quan dén chi bào thù 5 vè
viéc cung ềp thóng tin cà nhan cùa khàch
hàng cho dòng nghièp, dièu 3.1.2 (ìi) cùa
EU chi rị nhà tàm ly càn dàra bào tinh bào
rầt, bao gịra vìéc pbài có ttàch nhì?ra bào
ve thóng tin àn danh raót càch phù hgp, chi
elio phép ngi có nhu càu dugc cóng nhàn

Dung

é càc bién phàp bào màt

là hgp phàp dugc truy càp vào bào cào bay
dù liéu, ho sa.
So vói cap chi bào dành già nhàn thùc ve

cung càp thóng tin cho ben thù ba ó ttén tbì
ty le khàch thè nghién cùu có nhàn thùc
dùng ve vàn de bào màt danh tinh cà nhàn
lai thàp han. Cy thè, vói chi bào só 4, có
63,3% só khàch thè cho ràng nhà tara ly eó
thè thào ln vói ban bè vè khàch bang
nhung khịng nói tèn, con 36,7% cho rang
nhu vày là sai vè màt dao due. Dièu 1.45 cùa
bg nguyen tic Canada cho phép nhà tàm ly
chia sé thịng tin theo càch rầ khàch hàng
se khòng bi xàc dinh danh tinh. New
Zealand cùng cho phép nhà tara ly thu thàp,
phàn tìch, chuyén gìao và xù ly mgi cóng cy
ghi chép bang vàn bàn và khịng hàng vàn
bàn (vi du: Tép ttong mày tình, bang video)
theo càch phù hgp vói yèu càu vè tinh riéng
tu và an toàn ttong diéu 1.6.6. Tucmg tg,
diéu A.5.2 (e) cùa Ùe dóng y cho nhà tàm ly
chia sé thịng tìn khi dà gìàu danh tình cùa
khàch hàng và nhùng ben lièn quan. Dièu dị
nghìa là trng hgp ttg giùp có thè dugc
thào luàn, néu nhà tàm ly dàm bào dugc tmh
àn danh, rièng tu và an tồn dói vói khàch
hàng. Nhu vày, thào luàn vè khàch bang khi


T. T.M Dùc.N. T.N. Trang / Tgp chi Khoa hpc Xà hpi và Nhàn vàn, Tgp 3, Sài (2017) 77-9'

dà giàu danh tinh là dièu dugc phép ve màt
nguyen tàc, nhirag nhà tàm ly càn thuc hign

moi bign phàp de dàra bào su an toàn cho
khàch hàng.
Trong thgc té hành nghé, theo chia sé cùa
rt nhà tàm ly thì viéc dàra bào bi màt cho
thàn chù là dièu tói quan ttgng: "£m ^ịng
bièt ngi khàc nhu thè nào nhung bàn thàn
em tir chàm cho minh khoàng 7 dén 8 diém
vè su bào mgt thòng tin eho khàch hàng.
Trong tò chùc em làm viéc, em khóng dugc
qun bìét ai làm cho khàch hàng nào.
Chùng em thuóng chia sé vói dóng nghièp
vè khó khan, vàn de cùa khàch hàng nhung
khóng phài là vè thóng tin cà nhàn éa
khàeh hàng" (chun già tàm ly, tó chùc
OPV).
Vièc cịng khai danh tinh cà nhàn cùa
khàch hàng, theo càc quy diéu nghè nghìép,
là hồn tồn vi phara dao due. Thè nhung,
vói chi bào só 2 "Anh/Chi vó tình nói lo ềe
thịng tin cà nhàn cùa khàeh hàng và
anh/chì thày ày này", chi có 35,4% khàch
thè dua ra dugc lua chgn phù hgp dao due,
ràng hành vi nhu vày là sai. Gìài thich vì sao
ty le idiàch thè có nhàn thùc dùng vè vàn de
này kbà thàp, chùng tóì cho rang có thè do
càc khàch the nghìén eùu dà thara chièu vào
càm xùc "tbày ày này" nhu mot chièn lugc
hap ìf hóa dịì vói bành vi vi phitm. Ị mot
khia c^inh khàc, khịng phài nhà tàm ly nào
cùng y thùc duge ttàch nhièra bào rầt thóng

tin cho khàch hàng, có nhùng kièu de lo
thịng tin nhu ragt dang "tgi lịi hịn nhièn"
vì chinh nhà tara ly cùng khóng biét ràng
rnh dang vi phara dao due nghè nghìép.
Nhu chìa sé éa mot khàch thè: ''Em thày
khó nói ve vàn de vi phgm dgo dire trong
hành nghé tàm ly vì có nhiéu nhà tàm ly
chua dù "sgch", dói khi hg vì pham ma
khóng bièt là minh vì phgm. Có nhà tàm ly
con ké chuyén cùa khàch hàng lén facebook.
Em khịng biét nói sao vói ho vì ngi ta là

dàn chi cùa minh" (giàng vièn tara ly,
DHSP, TP HCM).
Mot trong nhiìng u càu vè khn khó
bào màt là vìéc thóng bào thng xun
nguyen tàc bào rầt vói khàch hàng. Vi vày,
vói trah huóng dua ra là: ''Buoi tham van
nào anh/chi cùng nói ve chuyén giù bi mài
vói khàeh hàng", két qua cho thày 51,8%
khàch thè có lua chgn dùng vè rầt dao due,
nghìa là nguyen tàc bào màt càn dugc nhàc
lai ttong ềe buoi tham vàn. Dièu A.5.3
ttong bị nguyen tàc dao due éa Ùc quy
dinh rị nhà tara ly càn thóng bào cho khach
hàng ngay tù lue bàt dàu móì quan he nghè
nghìép, và nhàc lai thng xun mgt càch
hgp ly nèu càn ve tinh bào màt. Thgc té khà
ngac nhièn là có dèn gàn raót nùa (48,2%)
khàch thè cho ràng buoi làm viéc nào cùng

nói vè chuyén giù bi màt là sai dao dóc. Ị
day, càn nhàn manh ràng nhàc lai vói khàch
hàng vè tinh bào màt là dùng nguyen tàc dao
due. Khàch hàng càn dugc quàn trièt ràng,
mgi thù khàeh hàng chia sé ln dugc bào
vè, ln dugc tón ttgng (trù càc ngoai le cna
su giù bi rầt).
Ciing ttong u càu ve khn khó bào
màt, dai da só nguói ttà lói dèu thè hièn
nhàn thùc dùng vè dao due khi thịng bào
cho khàch hàng vè vìéc giù bi màt khi sù
dyng mày quay, ghi ara (73,7% khàch thè có
càu ttà lói dùng cho chi bào 6) và khịng nén
thara vàn cho khàch hàng ó qn café, Uong
cóng vién (74,1% có càu ttà lịi dùng cho chi
bào 7), Dièu 1.6,2 cùa bg nguyen tic dao
due New Zealand và dièu 1.2.10 cùa bó
nguyen tàc dao due Ireland déu yèu càu nhà
tàm ly giài tbich rĨ ràng nhiìng phuong phàp
dugc sù dgng de bào raàt ttong dich vu trg
giùp. Rièng viéc mịi trng thuc hièn hoat
dóng ttg giùp, ềe bó nguyen tac déu khóng
dua ra quy dinh cy thè. Dièu này ggi ^ rang
mói truóng, khóng gian thuc hién ttg giùp
có thè linh dgng (ké cà quàn café, cóng
vién), miln là nhà tàm ly thgc hién dugc càc


T.T M. Dùc.N T N Trang / Tgp chi Khoa hpc Xà hói và Nhàn vàn, Tgp 3, Sịl (2017) 77-90

bién phàp bào vè danh tinh, riéng tu, bào
màt thóng tin dóì vói khàeh hàng.
Kiém dinh Chi bình phuong ghi nhàn su
khàc biét có y nghìa thịng ké giùa nhóm
sình vièn và nbóm làm nghè ttén 6 biéu hién
(bìèu dị 1). Mùc y nghìa cùa càc khàc bìét
cho tùng bìèu hìén cg thè là: Anh/Chi thè
dua ho so éa khàch hàng cho dóng nghièp
quàn ly néu hg càn (X^ni - 14,888, df=2, p
< 0,001); Anh/Chi vó tình nói lo càc thóng
tin cà nhàn cùa khàch hàng và anh/chi thày
ày này (X^,[)= 10,643, df^2, p < 0,01); Buoi

tham vàn nào anh/chi cùng nói ve chuyén
giù bi mgt vói khàeh hàng (X^nt = 41,283,
df=2, p < 0,001); Anh/Chi cung càp thóng
tin cà nhàn cùa khàch hàng eho dóng
nghièp de làm tàng hièu qua trg giùp (X^ui
= 9,125, df=2, p < 0,01); Anh/Chi thòng
bào cho khàch hàng vè viéc giù bi màt khi
sù dung mày quay, ghi àm (X^m = 14,595,
df=2, p < 0,001) và Anh/Chi tham vàn cho
khàch hàng ò quàn café, trong cóng vièn
(X^„) = 26,754, df=2, p < 0,001).

Bieu do I : Ti le nhgn thùc dùng vè càc bièn phàp bào màt à sinh vién và nguài hành n,
85.9

85.5
J 8 1

81.2

80.8

1
- 1 É k1
• 40.4 l i ' 1 1

llllll

1 11" • • 1 1

• Sinh vién
• Nguoi hành nghè

OirarAso N É l l ó M n g BuSittian
CungcSp
Tnangciàa T t i a n v à i f i
TC cno ddng un cà nnan
vé^ nào
tnang Dn cS cno TC ve
qjÉn
rgrlSp
cùaTC
cCriarfilvè nnànTCcno glODItrSt c3é cCng

Két qua khào sàt cho thày, ti le sinh vién
có nhàn thùc dùng ve bién phàp bào màt cao
hon so vói nguói hành nghé. Diéu này có

thè U giàì là vì sinh vièn hìgn nay dang dugc
dào tao ve dao due nghè bài bàn ban so vói
thè he di trc-nhìhig ngì hién nay dà ra
hành nghé. Do dò, vè màt nhàn thùc, sinh
vièn thè hién su nhàn thùc dùng dàn vói càc
tình hng Hén quan dén dao due nghé
nghièp cao hon so vói ngì dà dì làm.
So sành sg khàc bìét ttong nhàn thùe vè
bién phàp bào màt giùa nhóra chua tùng ttg
gìùp thu phi và nhóm dà ttg giùp thu phi ghi

nhàn su khàc biét có tình hng. Tì le ngi ttg giùp chua thu phi
ln có su nhàn thùc diing cao hcm so vói
nguói ttg giùp có thu phi vè nhiìng tình
hng dao due hén quan dèn vièc bào rầt
thóng tin cùa khàch hàng {Anh/Chi có thè
dua ho sa cùa khàch hàng cho dóng nghìép
qn ly nèu hg càn Q^(\) = 9,505, df=2, p <
0,01); Anh/Chi vó tình nói lo càe thịng tin
ề nhàn cùa khàch hàng và anh/chi thày ày
này (X^(,) ^ 5,996, df=2, p < 0,05) và
Anh/Chi tham vàn cho khàch hàng ó quàn
café, trong cóng vién (X (ij = 10,629, df=2,
p< 0,001).


i

7", T.M.DÙC.N T.N. Trang / Tgp chi Khoa hoc Xà hpi và Nhàn vàn, Tgp 3, Só l (2017) 77-90

Bieu de 2: Ti le nhàn thùc dung vè càc bién phàp bào mgt & nguài tra giùp chua thu phi và có thu phi(%j83.6

1
H70.6

ng nghl$p

NóiVUiịngtinc^
nhincàaTC

76.8
^67.4
• Ngirịi trg giùp chipa
thu phi
• Ng't trg' giùp có
thu phi

niam van » qn
café, cong vl6n

Có thè khi chua có nhièu ttài nghiém làm
ttg giùp thuc té, vièc nhàn thùc vè dao due
theo dùng khuón khó càc bó quy diéu là
khn miu nhàn thùc duge sình vièn, ngi
tìg gìùp chua thu phi lua chgn nhu su phịng
v? trc dành già dùng/sai vè mat dao due.
Ị ngi dà hành nghè, dà ttg giùp có thu
phi, hg tiép xùc vói càc tình hng nhay
cara nhièu ban, tù dó dịi hịi phàì có nhihig

qut dinh dao due khóng hồn tồn theo
diing khn khó cùa càc bị quy diéu dao
due (biéu dị 2). Kèt qua này ciìng luu y
ràng nhiìng ngì dang boat dgng nghè
nghièp tìong lình vgc Tàm ly hgc ó Viét
Nara càn ttau dói han niìa tri thùc lìèn quan
dén dao due nghè và giù vùng su tnmg
thành vói dao due nghé nghièp.

3.2. Nh^n thùc ve giói hgn cùa bao mgt
thong tìn
Só di viéc bào màt có nbiìng gi han,
ngoai le vì có nhùng thóng tin nèu khịng
dugc thóng bào vói phàp lt hay ềe co so
chàm sóc, càc ben lién quan, sé gay tón h?i
nghiém tìong vè thè chat, thàm ehi tinh
raang cùa khàch hàng hồc/và nhiìng ngirm
có hén quan. De làm rỊ thuctt^ingmùc dg
hiéu biét cùa càc khàch thè nghién cùu vè
giói han cùa bào màt thóng tin khàch hàng
nghièn cùu sù dung 10 chi bàottonghócàu
hịi de diéu tta. Bang 2 di day bè thịng ^
só lugt và ti le lya chgn phuang àn s/dùng
dói vói mói Itera.


T. T. M. Due. N. T. N Trang / Tgp chi Khoa hgc Xa hgi và Nhàn vàn, Tàp 3, So 1 (2017) 77-90

Bang 2: Tì le khàch thè nhàn thùc ve gian han cùa bào màt thòng tin khàch hàng (%)
Nịì dung

Sai

E>ung

1, Anh/Chi tièt lo mgi thóng tin cùa khach hàng là tré em cho cha me cùa ho

58,5

41,5*

2. Anh/Chi tièt I9 bi mat de thóng bào su ngugc dai tré em

26,9

73,1*

3. Anh/Chi khịng nói vói khàch hàng ràng anh/chi se tuyét dói giù bi mal càu
chuyén cùa hg

52,6

47,4*

19,1

80,9*

4. Anh/Chi pha v5 bi màt néu khàch hàng có y dinh gièt ngucri
5. Anh/Chi giù bi màt khi khàch hàng có y dinh tu tù

88,6*

11,4

6. Anh/Chi cung cap bi màt cùa khàch hàng cho tòa àn khi hg yèu càu ma
khịng hói khàch hàng

40,6

59,4*

7. Anh/Chi bào cào ngay vói càp trén hay ngirịi giàm sàt khi khàch hàng có
hành vi gay hai bàn thàn hoac ngi kfầc

11,0

89,0*

8. Anh/C!iì l>ao cho già dinh khàch hàng ma khịng càn phàì hịi khàch hàng,
khi phàt hièn khàch hàng màc HIV/AIDS

83,0*

17,0

9

Anh/Chi luón giO bi ra^t tuyét dòi vàn de cùa khàch hàng

39,9*

60,1

10 Anh/Chi cành bào cho b?ui tình cùa khàch hàng khi khàch hàng màc
HIV/AIDS ma khịng nói vói Idiàch hàng

67,6*

32,4

Tịng so lugt lua chon

33,0

67,0*

Ghi chù. Só lièu có dàu * nghìa là hiéubièt dung vè vè giài hgn éa bào mài

Dói vói nhiìng càu r tà trng hgp
thóng tin khàch bang cimg càp có khà nàng
gay h?i nghiém ttgng dén co thè hay tinh
m£mg cùa khàeh hàng hồc ngi khàc,
khàch thè cùa nghién cùu thè hién rác dị
hièu biét cao vè dao due nghé. Có 73,1% só
ngi dugc hịi se phà vó bào màt nèu có sg
ngugc dai tté era. Tuy nhién, nhìn ngugc lai
thì vàn có dén 26,9% khóng phà vó bào rầt
de bào cào ve trng hgp ngugc dai tìè era.
Day là mot dièm càn bàn luàn thèm.

Ti Ig khàch thè có hièu bìét vè ềe tình
hng phà vó bào rầt hgp quy dièu dao due
ciing rat cao ó càc truóng hgp, nhu khàch
hàng có y dinh gièt nguói (80,9%), có y dinh
tu tù (88,6%), có hành vì gay h^Ì bàn thàn
hồc ngi khàc (89%). Càc bg nguyen tàc
tìén thè gi dèu quy dinh rat rị ràng vè
nhiìng trng hgp ttèn. Cu thè, diéu 1.2 (v)
ttong bó nguyen tàc cùa Anh chi rỊ ngoai le

cùa bào rầt là khi (a) thóng tin khàeh hàng
cung càp eó nguy co màu thuàn vói lt
phàp và ềe nghìa vu dao due khàc; (b) tham
khào y kién vói ềe dóng nghièp de nang
cao hiéu ttg giùp. Diéu A.5.2 (e) và (d)
trong bò nguyen tàc cùa Ùc xàc dình gi
han cùa bào mat là nhihig trng bop có
nguy ca khan càp ành huóng dén cà nhàn cu
thè dugc xàc dinh danh tinh hồc trng
hgp chi có thè ngàn chàn dugc khà nàng ttèn
néu tìét Ig thóng tìn và khi càn tham khào y
kién dịng nghièp, ttong qua trinh giàm sàt
hồc dào tao chun món bịi chun già
tàmly.
Trong thgc té hành nghè, càc nhà tàm ly
cùng ghi nhàn ngoai le cùa su giù bi raàt khi
làm viéc vói thàn chù, nhàt là ttong hồn
cành thàn chù có y dinh bùy hoai: "...Nhimg
em cùng nói vói khàch hàng ve bào màt và
ngoai le cùa sir giù bi màt. Có trng hop

r, T.M.Dùc,N

T N. Trang/Tgp chi Khoa hoc Xà hgi vàNhàn vàn, Tgp 3, Só I (2017) 77-90

khàch hàng dinh tu sàt vì càm thày Igc long,
hồc khàch hàng mn trịn trai, em sé dành
già xem dị là y mn nhàt thói hay là diéu
dang thói thùc trong long khàeh hàng. Néu
ehi là y mn nhàt thói thì em tìm mgi càch
de ngàn Igi dù có thè em vì phgm dgo due
nghé, vi d{i, em khuyén bào khàch hàng rat
nhiéu, trong khi dgo due nghè de cao quyén
tu quyèt eùa khàch hàng. Trong truòng hgp
em nhàn thày khàch hàng thuc su mn tu
sàt hồc bó trịn thì em se nói vai ngi
giàm sàt và giàm dóc vì day là hai ngi
trifc tiép lac dóng dén cóng viéc cùa minh"
(chuyén già tàm ly, tị chùc OPV).
Khàch hàng nhiém HIV là mot tình
hng, trong dó, mot só hành vì và lóì song
cùa Idiàch hàng có tièra nàng gay hàu qua
lén nguói khàc. Chinh vì viéc lày nhièra
HIV raang tinh tièra nàng, do dó, nhà tara ly
càn trao dịì vói khàch hàng trc khi thóng
bào cho ngi có lién quan vói khàch hàng
hồc ttao dói vói khàch hàng de khàch bang
tu thóng bào dén già dình, ban tình, hay
nhiìng ngi lìèn quan. Viéc nhà tàm ly

khóng bịi y kièn khàch hàng trc khi
thóng bào là khóng phù hgp ve màt dao due.
Ti le khàch thè nhàn thùc dùng vè diéu này
Ĩ rác cao ( 8 3 % eho chi bào 8 và 67,6% cho
chi bào 10).
Xera xét mùc dị chìa sé thịng tin cho
khàch bang truóc khi tiét lo thóng tin cho
ben thù 3, VandeCreek Leon (2008) bình
ln ràng, càc nguyen tac bào rầt và qun
tu chù cùa khàch hàng nói rang, ngi ttg
giùp càn phài thóng bào day dù cho khàch
hàng éa hg vè bàn chat và noi dung cùa ho
sa sé dugc tièt lo. Càch hồn chinh nhàt de
thịng bào day dù eho khàch hàng là chìa sé
ho sa (hồc thịng tin sé dugc chia sé) vói
khàch hàng truóc khi gùi nó di. Chi khi dó
khàeh hàng mói dugc thịng bào day dù vè
su tìét Ig thịng tìn cùa hg. Hành dóng chia
sé bị so ciing có thè luu y khàch hàng ó ragt
rác dg nào dị là hg nèn cành giàc vói

nhùng thàch thùc vói sg bào rầt thịng tin
trong vìéc chàra sóc sue kh cùa rnh.
Bị nguyen tàc cùa New Zealand, dièu
1,6.10 (d) ghi rĨ trng hgp khi phàp lujt
u càu, nhà tara ly phài cung càp thòng tin
vè khàch bang. Kbì phàp luàt yéu càu, yèn
càu này càn dàt lèn truóc, do dó, nhà tam 1^
khóng càn hói khàch bang, nhimg ngay tù
buoi làm viéc dàu tién phài thóng bào vè

ngoai le này vói khàch hàng cùa minh. Vè
dìèu này, có 59,4%) khàch thè có lua chpn
phù hgp vè màt dao due. Tì le này thàp hon
nhìèu so vói tì Ig nhàn thùc dùng dao dire
cùa khàch thè ttong càc trng hgp phài phà
vị bào màt khi có thóng tin gay hai cho
khàch hàng hồc ngi khàc.
Bàn ln vè càc tình hng làm lo bi mSt
cùa khàeh hàng có lién quan dén phàp luSt,
tịa àn, nghién cùu éa Doimer (2008) vè Su
bào mgt khòng càn bang (giùa phàp luàt và
dao due) cho ràng: Càc nhà tàm ly nèn dugc
dào tao vè viéc làra thè nào de chóng lai mot
tràt hàu toà và nèn dugc day ràng làm nhu
vày là vì rt rắnh lénh dao due, ma khĨng
chi là mgt chìèn lugc quàn ly rùi ro de trành
vìéc bi khìéu nai hay tràcb nhìèm gàn vói
giày phép hành nghé. Càc hng dàn tir càc
Hìèp bịi chun món là hiìu ich, nhimg
thuóng nhàn raanh càc chièn lugc phàp ly
hon là càc càn nhàc vè d^o due, ttong khi
vàn de bào raàt phàì dugc dàt lén bang dau
tìong ttg giùp khàch hàng.
Tinh tuyét dòi cùa bào màt cùng là vai
de dàng bàn, khi có chua dén mot nira
(47,4%) khàch thè hièu dùng ràng minh
khóng dugc nói vói càc khàch hàng là sé gitt
bi rầt tut dói vàn de éa hg. Tuong ti;
nhu vày, có dén 39,9% khàch thè cho ràng
minh ln giù bi rầt tut dịi vàn de cùa

khàch hàng-rt sg nhan thùc khóng dùng
vè dao due nghé ttg gìùp.
Tuy nhièn, nhìn chimg, boat dóng nghe
nghièp hìén nay cho thày phàn lón càc nhi
tara ly dèu y thùc rò ve viéc giù bi màt và


T. T. M. Due. N- T N. Trang/ Tgp chi Khoa hoc Xà hói và Nhàn vàn, Tàp 3, Só I (2017) 77-9

ngoai le cùa su bi raàt khi làm viéc vói thàn
chù. Nhu chia sé cùa rt nhà tàm ly: "Tinh
blmgt ln dugc nói ngay lue dàu vói khàch
hàng, kèm theo dị là thóng bào vè ngogi le
cùa su bi mgt. Dièu này rat dugc khàch
hàng quan tàm vì khi hg tin tng minh thi
ho mịi thồi mài de nói vàn de cùa hg
dugc... Trc khi làm vìéc, càn eó bàn cam
kèt eho khàch hàng dgc và ky vào dó, trong
dó có ghi rị càc ngogi le ma nhà tham vàn
có thè bào cào tình hình cùa khàch hàng cho
ngì khàc" (chun già tàm ly, tó chùc
WWO).
Có thè nói ràng dói vói nhùng nhà tara ly
dà eó ttài nghiém làm vièc thuc tè, hg se
khòng khàng dinh giù bi màt tut dói vàn
de ciia thàn chù ma ln nói dén nhiìng gioì
han cùa bào màt. Viéc làm này là hồn tồn
phù hgp vói quy diéu dao due vè bào màt.
Có 41,5% oguói ttà lói dua ra dugc lua ehgn
dùng là càn tiét lo thịng tìn ciia khàch thè là

ttè era cho cha me càc em. H a n raót nùa
khàch thè con lai có lua chgn khóng phù
hgp, có thè hg dà tham chiéu nguyen tàc bào
mat dói vói thanh thiéu nièn và ngì
trng thành lén trng bop cùa ttè era. V è

khia canh này, dièu 1.6.10(b) Bò quy tàe dao
due cùa New Zealand nhàn dình: Nhà tàm ly
càn tiét lo thóng tin cà nhàn cùa ttè
em/thanh thièu nièn tùy theo mùc dị trng
thành vè cara xùc và kì nàng nbàn thùc cùa
tté/thanh thiéu mèn.
Trong 10 bìèu hìén cùa gioì hem bào màt,
càc kèt qua ghi nhàn sg khàc biét có y nghìa
thóng kè ve nhàn thùc giùa sình vièn và
nguói di làra ó 6 biéu hién là: Anh/CA/ iièt
lo moi thòng Un cùa khàeh hàng là tré em
cho cha me eùa hg (X^j,) ^ 58,228, df=2, p <
0,001); Anh/Chi khóng nói vói khàch hàng
ràng anh/chi sé tuyét dot giù bi mgt càu
ehuyén eùa hg (X ni = 63,645, df=2, p<
0,001); Anh/Chi phà và bi màt néu khàch
hàng có y dinh giét nguòi (K^(\) = 5,486,
d:^2, p < 0,05); Anh/Chi giù bi mài khi
khàch hàng có y dình tu tù (X^ni ^ 4,482,
df^2, p < 0,05); Anh/Chi cung càp bi màt
cùa khàch hàng cho tòa àn khi ho yéu càu
ma khóng hói khàch hàng (X ,n = 168,796,
df=2, p < 0,001) và Anh/Chi ln giù bi mgt
tut dói vàn de eùa khàch hàng (X (i) =

21,283, d ^ 2 , p < 0,001).

Biiu do 3: Ti le nhgn thùc dùng vè gioì han bào màt à sinh vién và nguài hành nghé (%)
90.6
83-8 ^ 6 . 5
78.ll
W^
77.8

li ¥ I I I "•'

L'klIrL"

JLIIJIL
,_•_•,•-_•
_^—
nMtì
ttifinB^
tàtTClrf
rdiD
Oiame

• Snhvièn
•Ngu'crì hành nghè

KrtSiìBnàl PnavOtl S i O f t m l t Cungtap Luangù
vAITC
matntu nìuTCcfl DiSngWi
bima
ringse

TCcfly yfl|nl)lif TCCtìSW»
Bi^.ali
KiyMOSi Ortigik
lù
ànnrà v ^ Sficùa
^frUImSt
naJ&i
Knóngfroi
TC
TC

Biéu dị 3 cho thày, rt làn nùa, sình
vién có ti le nhàn thùc dùng vè càc trng

hgp gi han cùa bào rầt cao han so vói
ngi làm nghé, chi riéng dịì vói tình hng


T T M-Dùc,N. T N. Trang/Tgp chi Khoa hpc Xà hgi vàNhàn vàn. Tgp 3, Só 1 (2017)
là phà vó bi màt nèu thàn chù có y dinh giét
ngi thì tì le sinh vìèn nhàn thùc diing thàp
han chùt so vói ti le nhan thùc dùng ó ngi
dà dì làm. Két qua này làra day lén sgquan
ngai dịì vói thuc ttang tiigc hành nghè tàin
1;^ hgc bign nay. Bòi le khi nguòi làm nghè
nhàn biét chua day dù vè tinh hng dao
due thì hg cùng có nguy co thgc hién hành
vi ttàì vói quy dinh dao due. Ben canh dị,
vige dào tao sình vièn ngành tàm ly hgc ln
u càu sinh vìèn phài có thuc hành tìii ca

só. Vày khi nguói làm thgc hành con chira
nhàn tliùc thàu dào vè vàn de dao due thì
vìéc bg giara sàt hoac ttg giùp cho sinh vién
ttong qua trinh thuc tap chàc hàn sé bi ành
hng.
Trong só IO tình bng vè gi han cùa
bào mat, kiéra dinh Chi binh phuang cho
tbày có su khàc bièt có y nghìa thóng kè vè
nhàn thùc giùa nhóra khàeh tìiè dà tìing ttg
gìùp có thu phi và nhóra khàch thè chua
tùng ttg giùp thu phi ó 4 tmh hng, dị là:
1/ Anh/Chi tiét lo mgi thịng tin cùa khàeh
hàng là tré em cho cha m? cùa hg (X^oi 24,381, df=2, p < 0,001) vói tì le lua chgn
dùng ó nhóm chira tùng ttg giùp thu phi là
47,8%i so vói tì Ig 32,4% ó nhóm dà tùng ttg
giùp có thu phi; 2/ Anh/Chi khóng nói vói
khàeh hàng ràng anh/chì se tut dỊi giù bi
mal càu chun cùa hg (X (n = 31,378,
df=2, p < 0,001) vói tì le lua chgn dùng ó
nhóm chua timg tìg giùp thu phi là 69,4% so
VĨI ti Ig 30,6% ó nhóm dà ttg giùp có thu
phi; 3/ Anh/Chi cung ềp bi màt cùa khàch
hàng cho tịa àn khi hg u càu ma khóng
hói khàch hàng (X^,n = 16,347, df-2, p <
0,001) vói tì le lua chgn dùng ó nhóm chua
tùng ttg gìùp thu phi là 64%i so vói ti le
51,4%i ó nbóm dà ttg giùp thu phi và 4/
Anh/Chi cành bào eho bgn tình éa khàeh
hàng khi khàch hàng màc HIV/AIDS ma
khóng nịì vói bgn tình (X^^r 16,104, df=2,

p < 0,001). Riéng vói tinh huóng này, ti lé
Iga chgn dùng ó nhóm chua tùng ttg gìùp

thu phi chi là 62,6% thàp han so vói tì le l\ia
chgn dùng ó nhóm dà tùng ttg giùp thu phi
là 80,3%. Nbm chung, nhùng ngi chira
tùng kinh nghiém làm ttg giùp chuyén
nghièp lai có nhàn thùc dùng vè gi han cùa
bào màt cao hcm so vói nhùng ngì dà co
kinh nghif m ttg giùp chun nghièp.
4. Két lu|n
Càc két qua khào sàt vè thgc ttang hiéu
bièt vè bào rầt thóng tin ttong txa giùp tàm
ly ó cà 2 khia canh (tbóng tìn bién phàp bào
rầt và thóng tìn vè gi han bào màt cho
khàeh hàng) cho thày vàn có mgt ty 1^
khịng nhó (chiém khồng bon 30%) khàch
thè chua nhàn thùc dùng vè cóng vièc này.
Trong só càc khàch thè dugc nghièn cùu,
két qua cùng cho thày nhóm sinh vièn tàm IJ
ln có tì le nhàn thùc dùng vè bào màt
thóng tin khàch hàng ó cà hai khia canh cao
han so vói nhóm làra nghé. Cùng nhu vày,
nhóm khàch thè chua tiìng trg giùp thu phi
có tì lé nhàn thùc dùng cao bon so vói nhóm
trg giùp có thu phi (cùng ó cà hai chièu canh
cùa bào rầt),
Càc nghìén cùu qc già cùa càc nhà tàm
ly Hoa Ky da chi ra ràng, nhièra vu thièt l$p
nhiìng nguyen tàc dao due mang tinh rị

ràng, biìu ich, thgc tè và có thè chàp nh§n
dugc ttong ITnh vuc bào màt là qua khó, den
nói vào lng nàm ci 1970, sau chin nàm
sua dóì bó Quy dièu dao due, Hiép bịi Tàm
l^ Hoa Ky dà khóng thè nhàt tri vè viéc sua
dèi dói vói phàn tmh bào màt tìióng tin
(Pope và cóng sg 1992).
Trong hói cành hành nghé ttg gìùp tàm
1^ cùa Viét Nam hièn con thiéu kiéra sồt ve
dào tao thuc hành và giara sàt chun món
tbì viéc xùc tién xày dgng Bó quy tàc dao
due hành nghè cho càc nhà tàm ly hién nay
là vó cìmg càn thièt. Cóng vige này sé giùp
xàc dinh rị ttàch nhigm cùa càc nhà tàm IJ


T. T.M.DÙc,N. T. N. Trang/Tap chi Khoa hgc Xà hói VàNhàn vàn, Tgp 3, So 1 (2017) 77-90

ttong vìéc bào vè lai ich cùa khàch hàng và
bào ve vi thè dang lén cùa nghè tta giùp tara
ly-

Tài lièo trich dàn
American Counseling Asociation. 2005. Code of
Ethics
http://www counseling. org/docs/defaultsource/library-arch ìves/arch ived-code-ofethics/eodeelhics05.pdf?sfvrsn=4
Truy cgp
ngày 25/7/2016
American Psychoanalytic Association. 1996. Brief
of the American Psychoanalytic Associalion,

Division of Psychoanalysis (39) of the
American Psychological Association, and the
National
Membership
Commi t tee
on
Psychoanalysis in Clinica! Social Work as
amici curiae in support of respondents al
Jaffee v. Redmond 518 US 1 (1995). (No. 95266). Truy cgp ngày 29 thàng 6, 2007, from
demyprojecls org/lejaffamì htm
American Psychological Association. 2002.
"Ethical princìples of psychologists and code
of conduct". American Psychologist, 57: 10601073.
Australìan
Psychological
Society.
1997.
Guidelines for the Use of Psychological Tests.
hltp://www.psytech.com/Contenl/Guidelines/A
USTTESTpdf Truy càp ngày 12/8/2015.
Austtalian
Psychological
Society.
2011.
Guidelines for
providing
psychological
services and products using the internet and
telecommunications technologies. APS Board
ofDirectors.

British Psychological Society. 2007. So you want
to be a psychologist?
hllp.//psych.cf.ae.uk/docs/careers/bps.pdf.
Truy cgp ngày 20/3/2015.
Bùi Tbi Hong Thàì. 2015, "Nh&ng khia canh dao
due trong mói quan he giùa ngi ttg gìùp tàm
ly và té chùc làm vièc", Ki yéu hgi thào khoa
hgc Quóc té; Nàng cao chat lugng dào tao
CTXH vói chun nghièp hóa dich vtf CTXH.
HỊ Chi Minh' Nhà xt bàn DHQG TP HCM.

Canadian Psychological Associatìon. 2000
Canadian Code of Elhics for Psychologists 3rd
edition
http.//www.cpaca/cpasìte/UserFiles/Documenl
s/Canadian%20Code%20of/o20Ethics%20for
%20Psycho.pdf. Truy càp ngày 10/2/2013
Donnei, M.B., , L., Gonsiorek, J.C., Fisher, C.B.
2008. "Balancing confidenciality- protecting
privacy
and
protecting
the
public".
Professional Psychology: Research and
Practice. 39 (3), 369-376.
Fisher, M. A 2008. "Protecting confidentiality
rights: The need for an ethical practice model".
American Psychologist, d'i, 1-13.
Herlìhy B & Coray G. 2015. ACA Ethical

Standards
Casebook,
Seventh
Edition,
American counseling Association, 5999
Stevenson Avenue. Alexandna, VA 22304,
wvAv. counseling.org
European
Federation
of
Psychologits'
Associalions (2005). http://ethics.e^a.eu/metacode/Tmy càp ngày 13/11/2016
Lé Thi Huyèn Trang, Tran Thành Nam. 2016.
"Nàng Igc thgc hành dao due cùa nhà tàm ly
hgc Vièt Nam trén co só so sành chn qc
té", trinh bay tai Hịi thào khoa hgc tồn qcHịi Khoa hgc Tàm ly-Giào due Vièt Nam
New Zealand Psychologists Board. 2013.
Guidelines on the use of Psychometric
TesLwww.psychologislsboard org nz/cms_sho
w_download.php^id=254. Truy cgp ngày
19/2/2016.
Pope, K.S., Vetter, V.A. 1992. "Ethical dilemmas
encountered by members of the American
Psychological Association: A natìonal survey",
American Psychologist, 47(3), 397-411.
http://kspopecom/ethics/elhics2.phplp://psycne
t apa org/joumals/ pro/17/4/316/ Truy càp
ngày 16/5/2016.
Rusian Psychological Society. "Code of Ethics of
the

Russian
Psychological
Society"
/>Truy cgp ngày 20/6/2016.


T. T. M. DÙC.N. T.N. Trang / Tgp chi Khoa hgc Xà hói và Nhàn vàn, Tgp 3, Só 1 (2017) 77-9

The Psychological Society of Ireland, Code of
professional ethics.
htlps ://www google co.th/url?sa=t&rct=J&q=
&esrc=s&souree=web&cd= 1 &ved= Oah UKE
wiSiZjZpqDSAhXLKYSKHXJiDIYQFggaMAA
&url=http%3A%2F%2Fviww.psychologicalso
ciety. ie%2FJjnd-apsychologist%2FPSI%2520201II2%2520Code%2520of/o2520Ethics.pdf&usg
=AFQ}CNHYcE2Q00Lj Vlg2mJZcxgs4CLFfr
Q&cad=rja. Truy cgp ngày 23 thàng 7 nàm
2015.

Tran Thj Mmh Sue. 2016. "Nhàn thùc cùa nhà
tàm ly ve càc tình huong bào màt thóng tin
khàch hàng". Tap chi Tàm ly hpc, so 2
VandeCreek L. 2008. Considering Confidentiality
Wilhin Broader Theoretical FrameworksCommentaries.
fìle:///C./Users/HP/Downloads/4.%20Donner
%20bao%20mat%20thong%20tin%20Donmr^
etal_Balancin%20(3)pdf.
Truy cgp ngay
21.10.2016