Tây tiến hình tượng người lính TT

Tác phẩm

Tây Tiến
Vẻ đẹp hình tượng của người lính Tây Tiến trong 14 câu
thơ đầu,
Và nhận xét về phong cách tài hoa, lãng mạn của Quang
Dũng


I. Mở bài
-

Giới hiệu tác giả, tác phẩm:
+) Quang Dũng : tài năng, trưởng thành trong thời kì

chống Pháp; tác phẩm tiêu biểu (Mây đầu ô, thơ văn Quang
Dũng)
+) Tây Tiến : Là bài thơ tiêu biểu cho đời thơ Quang
Dũng
-

Vấn đề nghị luận: vẻ đẹp hình tượng người lính trong
14 câu đầu

-

Yêu cầu phụ: PCNT lãng mạn của Quang Dũng


II . Thân bài
1. Giới thiệu chung:

2. Luận điểm 1 : Sự khó khăn gian khổ trên
đường hành quân.
3. Luận điểm 2 : Ý chí chiến đấu, tinh thần
vượt lên quan khổ.
4. Luận điểm 3 : Tâm hồn mộng mơ của người
lính Tây Tiến.
5. Phong cách nghệ thuật của tác giả + giá trị
tác phẩm.


Giới thiệu
chung
Khái quát về tác giả, tác phẩm, nêu vấn đề nghị luận


Giới thiệu chung
Cuộc đời
- Là thế hệ thơ tài năng, trưởng thảnh trong
kháng chiến chống Pháp. Viết trong kháng
chiến chống Pháp. Viết về đề tài người lính,
tình u q hương, thiên nhiên
- Ông là một nghệ sĩ đa tài: làm thơ, viết
văn, vẽ tranh, soạn nhạc.

Phong cách

Một nhà thơ mang hồn thơ phóng
khống, hồn hậu, lãng mạn và tài
hoa.

Tác phẩm
Hoàn cảnh
sáng tác
1948 Khi Quang Dũng
chuyển sang đơn vị
khác chưa bao lâu

Xuất xứ

Đoàn quân Tây Tiến

In trong tập
“ Mây đầu ô ”
(1986)

- Đơn vị quân đội thành lập năm
1947 để bảo vệ biên giới Việt Lào,
gồm đông đảo thanh niên Hà Nội.
Trong đó có Quang Dũng.


Tác phẩm
Vẻ đẹp hình tượng người
lính Tây Tiến
Mở đầu bài thơ tác giả đã khắc
hoạ vẻ đẹp hùng vĩ, dữ dội của
thiên nhiên vùng núi Tây Bắc, qua
đó làm rõ vẻ đẹp người lính
mang tinh thần nỗ lực vượt lên

gian khổ và tinh thần hi sinh cao
cả vì tổ quốc


Luận điểm
1
Sự khó khăn gian khổ của người kính trên đường hành
quân


Sự khó khăn gian khổ của người kính trên đường hành quân
•

Hàng loạt tên các địa danh : “Sài khao”, “Mường Lát”,
“Pha Luông”, “Mai Châu”

→ Gợi ra vùng đất xa xôi, hiu quạnh, nơi địa đầu tổ quốc.
 Cung đường hành qn xa xơi, gian khổ, hiểm trở.
•

“sương lấp”, “đêm - hơi” những bản làng chìm trong
sương khói → dữ dội, khắc nhiệt thiên nhiên vùng cao.

Sài Khao sương lấp đoàn quân mỏi
Mường Lát hoa về trong đêm hơi
Nhà ai Pha Luông mưa xa khơi

 Cung đường hành quân của những người lính trẻ trắc trở,
gian khổ

Mai Châu mùa em thơm nếp xôi


Sự khó khăn gian khổ của người kính trên đường hành quân

•

“ mỏi
Sương
” : ”Được
: Mànđặtsương
ở cuối
giày
câuđặc
thơ,, bao
là thanh
phủ khắp
chắc Sài

Nhấn
Khao
mạnh
– thời
cảm
tiếtgiác
khắc
mệt
nghiệt
mỏi của đồn qn.
•

Sương
Giúp
người
khói đọc
trong
hình
câudung
thơ khơng
được sự
phải
mệtlàmỏi
sương
trong
khói
của mộng,
từng
bước chân
của thơ,
củacủa
người
hư lính.
ảnh bồng bềnh, đẹp đẽ.

•

Mà đó
Từ
nó người
là thử đọc

thách
cóvơ
thểcùng
cảmgian
nhậnkhổ,
mộtsương
cách rõ
ngập
ràng
tràn về
hơn
trong
chặnkhơng
đường
gian
đầylàm
sương
“ lấp
mù,
” cả
đầy
đồn
khóqn
khăn.

Sài Khao sương lấp đồn qn mỏi
Mường Lát hoa về trong đêm hơi


Sự khó khăn gian khổ của người kính trên đường hành qn

•

Người lính Tây Tiến cũng bình dị, cũng khơng tránh được những
hiện thực khắc nhiệt của chiến tranh, nhưng ta thấy được tinh thần
thép khi thi sĩ không né tránh hiện thực phũ phàng mà tái hiện một
cách chân thực nhất.

Quang Dũng đã sử dụng bút pháp nghệ thuật để gợi ra khung cảnh
hành quân với những khó khăn gian khổ, sương khói và bước chân
người lính.
•

Đưa người đọc về với khắc nhiệt của chiến tranh. Những điểm đặc
trưng của thiên nhiên vùng núi cao và yêu cầu khắc nhiệt về chặn
đường hành quân đã làm câu thơ thêm trĩu nặng vì sự mỏi mệt


Sự khó khăn gian khổ của người kính trên đường hành quân

Dốc lên khúc khuỷu dốc thăm thẳm
Heo hút cồn mây súng gửi trời

● Dốc được điệp 2 lần trong vế thơ + từ
láy tượng hình “ khúc khuỷu”, “ thăm
thẳm ”, “ Heo hút ”

Ngàn thước lên cao, ngàn thước xuống

→ Gợi ra địa hình hiểm trở, thế quanh co,
gập ghềnh.

Sự khó khăn gian khổ của người kính trên đường hành qn
•

“ Súng gửi trời ” : hình ảnh thơ độc đáo, mũi súng vươn
lên chạm tới trời mây.
+) Thế đứng trên cao như chiếm lĩnh khơng gian
+) Cái nhìn lạc quan của tâm hồn người lính

•

Từ “ ngửi ” : Lạ, độc đáo
 Vượt qua đèo núi nguy hiểm để rồi toả sáng vẻ đẹp
người lính cụ Hồ dù có mỏi mệt nhưng vẫn tích cực đối mặt
với cuộc đời bằng lý tưởng cao đẹp.


vẻ đẹp lẽ sống, tinh thần hi sinh cao cả của người lính cụ Hồ
Những câu thơ trên bay bổng, lãng mạn thì tới đây
câu
như lên
trĩusúng
lại , bi
hơn. đời ! ”: tâm thế chủ
• thơ
“Gục
mũtráng
bỏ qn
động,

phản+)
ảnh
hiện
thực
liệttrìu
củamến
chiến tranh.
“Anh
bạn”:
cách
gọi
thânkhốc
thuộc,

•
•

“gục”
lạ, sự
hi sinh
đau
thương
mất
+):trơn
trọng,
kính
u
của tác
giảmát
với người

anh
hùng sáng
đã hi sự
sinh
 Thắp
hào hùng, cao cả của người chiến sĩ hi
sinh
với tư
thế qn
hơng gian
rời vũ
khíđó. Trên
chắc
Trên
đường
hành
nan
đã cótay
biếtvần
baocần
người
lính phải hi sinhsung
vì bệnh
tật, sốt
rét,cuối
vì bảo
vệ tổ quốc,…
đến giây
phút
cùng

•

Chặn đường hành quân vất vả, mệt mỏi, tất cả
được tác giả thể hiện qua hai chữ “ dãi dầu ”

Anh bạn dãi dầu không bước
nữa
Gục lên súng mũ bỏ quên đời !


Vẻ đẹp tinh thần của người lính Tây Tiến

 Khí phách bản lĩnh của người lính lại được ngời
sáng từ chính những hiện thực tưởng chừng như
Cụm từ “bỏ quên đời” : chất ngang tàn, phong trần
• khổ
Nói khốc
giảm nói
dịubất
bớtcần
nỗi phó
đau mất
gian
liệt tránh
– mộtlàm
chút
mặcmát
nhưng
• Giúp ta cảm nhận được người lính trẻ ra đi thầm
hơn hết là một tráng trí anh hùng, dẫu là mỏi mệt hay

lặng, thản
• làCoi
chết
hồng
dầu
hycái
sinh
thìnhư
họ nhẹ
vẫntựa
coilơng
những
biểu hiện ấy rất
đỗi nhẹ nhàng. Những người lính Tây Tiến khi chiến
đấu thật anh dũng quả cảm nhưng những giây phút
nghỉ ngơi của họ cũng đầy lãng mạn, mê say


Sự khó khăn gian khổ của người kính trên đường hành qn

•
•

“Chiều chiều” , “đêm đêm” : Sự tuần hồn của
thời gian là vĩnh viễn. Đó là lúc Tây Bắc hiện ra
2 thanh trắc liền kề với dấu nặng : xoáy xuống tai

với vẻ dữ dội. Điều này càng làm nổi bật lên

ghe như dờn dợn có tiếng bước chân đượm mùi tử

chân
dung
línhTây
hàoBắc
hùng,
mạnhđất
mẽcủa lam
khí của
chúangười
sơn lâm.
là mảnh
•

Họ
hànhkhí,
qn
qua dã,
nhiều
đất hiu
quạnh,
sơn đã
trưởng
hoang
âm vùng
u, bí hiểm
– quả
là
dường
nhưthiêng

chưa nước
có người
chốn rừng
độc đi tới. Nhưng giờ đây
vùng đất ấy đã in đậm dấu chân những người
lính trẻ kiên cường, dũng cảm

Chiều chiều oai linh thác gầm thét
Đêm đêm Mường Hịch cọp trêu người


Luận điểm
2
Ý chí chiến đấu, kiên cường đầy ngạo ghễ


Ý chí chiến đấu, kiên cường đầy ngạo ghễ

Dưới ngịi bút lãng mạn, hào hoa
của Quang Dũng, nhữngh ảnh người
lính Tây Tiến hiện lên vừa hồn hậu,
bình dị với tinh thần hi sinh cao cả
để bảo vệ biên giới Việt-Lào.


Ý chí chiến đấu, kiên cường đầy ngạo ghễ
Anh bạn dãi dầu không bước nữa
● "dãi dầu" đã thể hiện toàn bộ những vất vả, nhọc nhằn của các anh khi hành
quân qua miền Tây, khi vượt qua những núi cao, vực sâu, thác ghềnh dữ dội,
vượt qua những nắng mưa, sương gió miền Tây.

● Tác giả khơng giấu đi cảnh hành quân đầy vất vả mà tái hiện bằng bút pháp tả
thực.Phải trả qua mưa gió, sương mù, nhưng cũng có lúc đuối sức.


Ý chí chiến đấu, kiên cường đầy ngạo ghễ
•

Có thể nói đặc biệt nhất là hình ảnh “súng gửi trời ”

Vượt qua chặn đường đèo núi hiểm trở, mệt mỏi là giây
phút người lính Tây Tiến tận hưởng cảm giác được chế
ngự thiên nhiên, đứng lên đỉnh cao và thả hồn bay bổng
với trời mây.
•

Từ “ ngửi ” : Lạ, độc đáo -> vẻ nghịch, tếu táo, dám
trêu cả mây trời, thách thức đất trời.
 Vượt qua đèo núi nguy hiểm để rồi toả sáng vẻ đẹp
người lính cụ Hồ dù có mỏi mệt nhưng vẫn tích cực đối
mặt với cuộc đời bằng lý tưởng cao đẹp.

Anh bạn dãi dầu không bước nữa


Ý chí chiến đấu, kiên cường đầy ngạo ghễ
•

Hình tượng, khí phách dược ngời sáng từ chính sự
thật đau lịng nhất, họ đã hi sinh trong quá trình
hành quân. Dù là sự mệt mỏi, hi sinh như thế nào,

họ vẫn coi đó là sự nhẹ nhàng, thanh thản.

•

“ Gục ”: nói giảm nói tránh sự hi sinh bi thương

→ cái hi sinh kia là bi nhưng trong cái bi ấy ta lại thấy
một cái tráng lệ vơ cùng. Họ có thể hi sinh nhưng trong
một tư thế rất nhẹ nhàng
•

“ Bỏ quên đời” : Bỏ mặc, bất chấp tất cả kể cả cái
chết để bảo vệ tổ quốc, người dân

Gục lên súng mũ bỏ quên đời !


Ý chí chiến đấu, kiên cường đầy ngạo ghễ

•

•
•
••
•
•

Tên địa danh như cảm nhận của nhà thơ Vũ Quần Phương

“Cọp”: hình ảnh chúa tể sơn lần,

“đại danh có tiếng bước chân cọp đi trong đêm”.
-> sự dữ dội, hung tợn
Hình
ảnh
linhchỉ
thác
; "Mường
cọp
Nhưng
thi"oai
sĩ lại
coigầm
cọp thét"
như người
bạn Hịch
để trơi
đùa
trêu người" : gian khổ hiểm nguy mà người lính Tây
Ta cũng có thể hiểu những khó khăn gian khổ mà
Tiến đã phải trải qua
người lính Tây Tiến phải trải qua cũng chỉ là thử
chân
chiến
thêm
hùng,
tháchdung
nhỏ. người
Làm sáng
lênsĩ ýTây
chíTiến

chiến
đấu,hào
kiễn
cường
và đầy
ngạo
nghễ
củaqua
những
người
mạnh mẽ:
họ đã
hành
quân
những
vùnglính
đấttrẻ
hoang sơ, dữ dội, vắng bóng con người


Tiểu kết
Bài thơ là dịng điệu về nhớ đồn
qn Tây Tiến và cung đường hành
quân gian nan. Khung cảnh thiên nhiên
miền núi Tây Bắc cõ lúc êm dịu, đậm
hương vị cuỗc sống, nhưng cũng có lúc
lại khắc nhiệt, trắc trở. Qua đó tác giả
làm sáng ngời lý tưởng cao đẹp, ý chí
chiến đấu khiên cường

Luận điểm
3
Tâm hồn mộng mơ của người lính Tây Tiến


Tâm hồn mộng mơ của người lính Tây Tiến
•

HÌnh ảnh “ Hoa về trong đêm hơi ” : Trong không gian đêm tối ngập tràn sương mù bao
trùm cả vùng núi Tây Tiến có sự xuấ hiện của những bơng hoa

•

“ Nhà ai Pha Lng mưa xa khơi ” : Cơn mưa đã phủ trắng cả thung lũng Pha Luông tựa
như mặt biển và những mái nhà trôi bồng bềnh. Cuộc sống trẻ nên lãng mạn, mộng mơ hơn
qua cái nhìn của anh lính.

•

Phải có tâm hồn mộng mơ, thơ mộng như những người lính trẻ thì mới có thể cảm nhận được
hết vẻ đẹp núi rừng Tây Bắc

•

Dù mỏi mệt, dãi dầu nhưng những người lính trẻ vẫn cảm hận được cái đẹp của thiên nhiên
Tây Bắc