Một số kinh nghiệm dạy từ vựng trong môn tiếng anh cho học sinh lớp 4

SKKN: Một số kinh nghiệm dạy từ vựng trong môn Tiếng Anh cho học sinh lớp 4.
______________________________________________________________________________
__

Phần thứ nhât: MỞ ĐẦU
I. Đặt vấn đề
Trong thời kỳ hội nhập hiện nay, ngoại ngữ có vai trị vơ cùng quan trọng,
trong đó tiếng Anh là ngôn ngữ chung của thế giới. Những năm gần đây, môn
Tiếng Anh được xem là một trong những mơn học chính thức và là một trong ba
mơn thi bắt buộc trong các kì thi tốt nghiệp Trung học cơ sở, Trung học phổ thông
và trường chuyên nghiệp. Đối với cấp Tiểu học, môn Tiếng Anh được đưa vào
giảng dạy chính thức từ lớp 3, giúp các em bước đầu được tiếp xúc, lĩnh hội và
phát triển một số kĩ năng cơ bản, tạo tiền đề tốt cho tương lai. Vì vậy, Bộ Giáo dục
và Đào tạo rất quan tâm đến vấn đề dạy và học ngoại ngữ.
Tiếng Anh hiện nay thiên về giao tiếp, vậy để việc sử dụng ngôn ngữ Tiếng
Anh trở thành một công cụ giao tiếp hiệu quả thì trước tiên địi hỏi người nói phải
có vốn từ vựng phong phú, bởi từ vựng là tiền đề và nền tảng để vận dụng, thực
hành các kỹ năng khác trong giao tiếp. Vì vậy, học từ vựng rất quan trọng trong
việc học tiếng Anh. Tuy nhiên, đa phần học sinh chưa nhận thức được tầm quan
trọng của từ vựng, chỉ học qua loa, học thuộc lịng một cách chống đối, khơng biết
vận dụng tốt vốn từ và phát huy vốn từ một cách hiệu quả.
Thực tế, đối tượng học sinh ở cấp Tiểu học còn nhỏ, ham chơi và còn hiếu
động. Hầu hết các em học trước quên sau, học nhưng chưa thể hiểu rõ và sâu sắc
vấn đề…, điều đó làm cho việc dạy và học của thầy và trị gặp một vài khó khăn.
Học sinh có lúc rất hào hứng, thích tìm tịi, khám phá những điều mới lạ, nhất là
những hình ảnh gây ấn tượng và cảm xúc mạnh, nhưng nếu lặp đi lặp lại nhiều lần
các em lại nhanh chán. Vậy, làm thế nào để giúp học sinh có thể hứng thú trong
việc học từ vựng, ghi nhớ nhanh và hiểu sâu ? Làm sao để phát huy được tính tích
cực, chủ động, sáng tạo của học sinh, tạo điều kiện tối ưu cho việc rèn luyện, phát
triển và nâng cao kĩ năng sử dụng ngôn ngữ trong giao tiếp ? Từ những khó khăn
Giáo viên : Trần Thị Hương Trà - Trường Tiểu học Trần Phú

1


SKKN: Một số kinh nghiệm dạy từ vựng trong môn Tiếng Anh cho học sinh lớp 4.
______________________________________________________________________________
__

thực tiễn và băn khoăn, lo lắng của bản thân, tôi đã lựa chọn đề tài “Một số kinh
nghiệm dạy từ vựng trong môn Tiếng Anh cho học sinh lớp 4” để nghiên cứu, tìm
phương pháp phù hợp, hiệu quả giúp các em học tốt từ vựng.
II. Mục đích nghiên cứu
Nêu được vai trị và tầm quan trọng của từ vựng ; Nghiên cứu thực trạng học
sinh khối lớp 4 trường Tiểu học Trần Phú và đưa ra một số giải pháp phù hợp trong
việc giới thiệu từ vựng cũng như hướng dẫn học sinh cách học và ghi nhớ từ vựng.
Giúp học sinh hứng thú, tự tin và hợp tác tích cực hơn trong quá trình học
tập; Hiểu và biết cách ghi nhớ từ vựng trong q trình học tập, đồng thời có cơ hội
thể hiện bản thân cũng như thực hành được kĩ năng nghe và nói nhiều hơn. Từ đó
nâng cao chất lượng học từ vựng nói riêng và chất lượng mơn Tiếng Anh nói
chung.
Phần thứ hai: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
I. Cơ sở lí luận
Mục tiêu giáo dục tiểu học là bước đầu đào tạo ra những chủ thể biết chủ
động, sáng tạo, sớm thích nghi, hịa nhập với thế giới xung quanh và góp phần vào
phát triển đất nước trong tương lai. Vì vậy, việc dạy và học mơn Tiếng Anh trong
trường tiểu học hiện nay được các cấp quan tâm và chú trọng.
Ngày 30/9/2008 Thủ tướng Chính phủ đã kí quyết định số 1400/QĐ-TTg,
phê duyệt Đề án Dạy và học ngoại ngữ trong hệ thống giáo dục quốc dân (Đề án
2020) với mục tiêu “Đổi mới toàn diện việc dạy và học ngoại ngữ trong hệ thống
giáo dục quốc dân, triển khai chương trình dạy và học ngoại ngữ mới ở các cấp

học, trình độ đào tạo, nhằm đến năm ........ đạt đư c một ước tiến r rệt v trình độ,
năng lực s dụng ngoại ngữ c a ngu n nhân lực, nhất là đối với một số l nh vực ưu
tiên đến năm 2020 đa số thanh niên iệt Nam tốt nghiệp trung cấp, cao đ ng và đại
2


SKKN: Một số kinh nghiệm dạy từ vựng trong môn Tiếng Anh cho học sinh lớp 4.
______________________________________________________________________________
__

học c đ năng lực ngoại ngữ s dụng độc lập, tự tin trong giao tiếp, học tập, làm
việc trong môi trường hội nhập, đa ngơn ngữ, đa văn hố iến ngoại ngữ trở thành
thế mạnh c a người dân iệt Nam, phục vụ sự nghiệp cơng nghiệp hố, hiện đại hố
đất nước”. Với tinh thần và mục tiêu mà đề án đưa ra giúp cán bộ quản lí và đội
ngũ giáo viên thấy được tầm quan trọng của việc dạy và học tiếng Anh hiện nay,
đặc biệt là trong giao tiếp.
Nhà ngôn ngữ học nổi tiếng D. A. Wilkins đã nói rằng: “Without grammar,
very little can be conveyed; without voca ulary, nothing can e conveyed.” (Nghĩa
là: Khơng có ngữ pháp, rất ít thơng tin có thể được truyền đạt; Khơng có từ vựng,
khơng một thơng tin nào có thể được truyền đạt cả). Thử hình dung rằng chúng ta
khơng có một nguồn từ vựng tiếng Anh giao tiếp nào, khi chúng ta muốn tiếp nhận
và truyền đạt thơng tin, nói cho người khác hiểu, chúng ta sẽ dùng cái gì ? Vì thế
trong việc học một ngoại ngữ, thì từ vựng có thể xem như các tế bào nhỏ hình
thành nên khả năng sử dụng ngoại ngữ của người học. Bạn càng biết được nhiều từ
thì bạn sẽ càng giao tiếp được nhiều hơn. Vì vậy, việc học từ vựng cực kì quan
trọng đối với người học tiếng Anh. Xác định được điều đó, giáo viên cần nỗ lực
phát triển từ vựng cho học sinh của mình cũng như giúp học sinh phát triển khả
năng giao tiếp sử dụng vốn từ vựng các em đã được học.
II. Thực trạng vấn đề nghiên cứu
Hàng năm, từ Sở đến Phòng Giáo dục và Đào tạo thường xuyên tổ chức các

buổi chuyên đề, tập huấn chuyên môn về phương pháp dạy học để cùng nhau trao
đổi, thảo luận, tìm ra những biện pháp hay, tích cực và hiệu quả nhất để áp dụng
vào quá trình dạy học. Những năm gần đây, thay vì tổ chức các cuộc thi thiên về
kiến thức ngữ pháp thì các buổi giao lưu, cuộc thi hùng biện theo hướng giao tiếp
ngày càng được được quan tâm.

Giáo viên : Trần Thị Hương Trà - Trường Tiểu học Trần Phú

3


SKKN: Một số kinh nghiệm dạy từ vựng trong môn Tiếng Anh cho học sinh lớp 4.
______________________________________________________________________________
__

Ngoài ra, nhà trường cũng đặc biệt quan tâm đến bộ môn Tiếng Anh. Hàng
năm, môn Tiếng Anh được bổ sung nhiều đồ dùng học tập, bố trí phịng học tiếng
Anh riêng, có máy chiếu và một số công cụ hỗ trợ riêng nên rất thuận lợi cho việc
tổ chức các hoạt động dạy từ vựng.
Các giáo viên dạy tiếng Anh ngày càng được trẻ hóa, nhiệt tình; ln biết tìm
tịi, sáng tạo và tìm ra những phương pháp dạy học tốt, phù hợp nhất với mục tiêu
giáo dục hiện nay.
Chương trình sách giáo khoa có nội dung kiến thức phù hợp, gần gũi với
cuộc sống thực tế của học sinh, có nhiều tranh ảnh sinh động, tạo hứng thú cho học
sinh. Việc học sinh khối lớp 4 được học theo chương trình đề án 4 tiết/ tuần giúp
giáo viên và học sinh có thêm nhiều thời gian để tổ chức các hoạt động và cho học
sinh thực hành nhiều hơn.
Sự phát triển của cơng nghệ thơng tin giúp giáo viên có được nhiều nguồn tư
liệu dạy học qua Internet.
Tuy nhiên, bên cạnh đó việc dạy và học tiếng Anh cũng cịn có nhiều khó

khăn như sau :
+ Mơn Tiếng Anh là mơn học khó, ngồi giáo viên dạy tiếng Anh thì nhiều
giáo viên, phụ huynh học sinh chưa được tiếp cận. Vì thế, việc hỗ trợ cho học sinh
học tập ở lớp cũng như ở nhà gần như là khơng có. Một số phụ huynh chưa hiểu rõ
tầm quan trọng của môn Tiếng Anh nên chưa thật sự quan tâm và đầu tư cho việc
học của con em mình.
+ Với học sinh tiểu học, các em chưa có mơi trường để thực hành kĩ năng
giao tiếp nên việc hình thành thói quen nói chuyện với nhau bằng tiếng Anh trong

4


SKKN: Một số kinh nghiệm dạy từ vựng trong môn Tiếng Anh cho học sinh lớp 4.
______________________________________________________________________________
__

5