VĂN 12: Sơ đồ tư duy NGƯỜI LÁI ĐÒ SÔNG ĐÀ Trùng vi thạch trận 1

TRÙNG VI THẠCH TRẬN 1:
"Thạch trận dày bày vừa xong ... vòng thứ nhất."
ĐỀ 3: S.ĐÀ Ở 3 TRÙNG VI THẠCH
TRẬN + HÌNH TƯỢNG NLĐSĐ
"Thạch trận dàn bày vừa xong ... lúc
ngừng chèo."

TRÙNG VI THẠCH TRẬN 2:
"Vòng thứ 2 này ... trấn lấy."

3

5

- Bản lĩnh kiên cường, sự dũng mãnh, bình thản của NLĐSĐ
- Lịng ngưỡng mộ, sự cảm phục của Nguyễn Tn

Sự mưu trí, tài năng của ơng đị mà S.Đà "tiu nghỉu cái mặt xanh lè thất vọng"

TRÙNG VI THẠCH TRẬN 3:
"Còn 1 trùng vây thứ 3 nữa ... Thế là hết thác."
CUỘC SỐNG CỦA NGƯỜI LAO ĐỘNG:
"Dòng sơng vặn mình ... lúc ngừng chèo"

3

- Phong thái ung dụng, tự tại giữa đời thường
- Nhàn nhã, khiêm tốn


5 cửa trận, 4 cửa tử, 1 cửa sinh

"giọng gằn mà chế nhạo"
Nghệ thuật tâm lý chiến

"rống lên như tiếng của 1 ngàn còn trâu mộng"
"Phối hợp với đá, nước thác reo hò làm thanh viện."

"Thạch trận dàn bày ... tiến gần vào."

Nhân hóa

"đá bệ bệ oai phong lẫm liệt"

Biệt tài phù thủy ngôn
ngữ của Nguyễn Tuân

đá "thách thức cái thuyền"

So sánh: đá "như là đang hất hàm hỏi cái thuyền"
"reo hị"
Các từ ngữ:

Nóng bỏng

"bệ vệ"
Khơng khí trận chiến

"oai phong lẫm liệt"
"hất hàm hỏi"

"thách thức"

Gay cấn
Hồi hộp
Kịch tính

"ùa vào bẻ gãy cán chèo"
Địn thế hiểm hóc

"liều mạng vào sát nách mà đánh trái"
"thúc gối vào bụng và hông thuyền"

Tấn công chỗ hiểm

"đội cả thuyền lên"
"vang dậy"
"Mặt nước hò la ... đội cả thuyền lên."

liều mạng
lì lợm

"ùa vào"

lạnh lùng

TRÙNG VI
THẠCH TRẬN 1:
"Thạch trận dày bày
vừa xong ... vòng
thứ nhất."

1 loạt động từ miêu tả cách đánh của S.Đà

Cách đánh khôn ngoan

"bẻ gãy"

"vào sát nách"
"đá trái"
"đội"
>< Ơng lái đị vẫn bình tĩnh

Khơng thể trở tay

Khiến thuyền mất cân =
Kinh nghiệm sống quý báu

"bám lấy thuyền"
sử dụng đòn vật: "túm lấy thắt lưng ơng đị địi lật ngửa mình ra"

Sóng thác
Mặt sơng

- Khiến người đọc rùng mình
- Sự hung bạo của thiên nhiên

"thúc gối"
Làm lật thuyền

Chiến thuật phịng ngự: "Ơng đị 2 tay giữa mái chèo khỏi bị hất lên khỏi sóng"

Nước
"Nước bám lấy thuyền
... vào đầu sóng."

Cánh đánh áp sát

Cú đánh bất ngờ

"đánh đến miếng địn hiểm độc nhất"
"cả cái lng nước vơ sở bất chí ấy bóp chặt lấy hạ bộ người lái đò"
"lòa sáng lên như 1 cửa bể đom đóm rừng ùa xuống mà châm lửa vào đầu sóng."
là tím tái, ngây dại

"mặt méo bệch đi"

do cái lạnh của nước
do miếng địn đau của S.Đà

"Nhưng ơng đị cố nén
... vòng thứ nhất."

đánh hồi lùng
Điệp động từ:

đánh đòn tỉa

Cơn đau dồn dập, hành hạ người lái đò

đánh đòn âm
"cố nén đau thương"

"vẫn nghe rõ tiếng chỉ huy ngắn gọn tỉnh táo của người cầm lái"

Bình tĩnh, tỉnh táo, sắc lạnh chỉ huy 6
bơi chèo phá trùng vị thạch trận 1

- Bản lĩnh kiên cường,
sự dũng mãnh, bình
thản của NLĐSĐ
- Lịng ngưỡng mộ, sự
cảm phục của Nguyễn
Tuân


Đá

"Tăng thêm nhiều cửa tử"
Khôn ngoan, ranh ma, thông minh

"cửa sinh bố trí lệch qua phía bờ hữu ngạn"

Hung hãn
"hùm beo"

Cách so sánh liên tưởng độc đáo:
"Dòng thác hùm beo ... sơng đá."

là lồi thú dữ

động từ "hồng hộc"

Dịng chảy

Thác

Dữ dội
Cuồng nộ
Bạo liệt

"Bốn năm bọn thủy quân ... cửa tử".
TRÙNG VI THẠCH TRẬN 2:
"Vòng thứ 2 này ... trấn lấy."

"tập đồn cửa tử"

"Khơng 1 phút nghỉ tay nghỉ mắt"

"thuộc quy luật phục kích"
"thần sơng thần đá"

sự đơng đảo, hùng mạnh, nguy hiểm

Kinh nghiệm lâu năm

"đổi luôn chiến thuật"
"nắm chắc binh pháp"

Cách dùng từ độc đáo

Thế chủ động

Sức mạnh khủng khiếp của tự nhiên

"Cưỡi lên thác S.Đà, phải cưỡi
đến cùng như là cưỡi hổ."

Ý chí, quyết tâm chiến đấu đến cùng, khơng bỏ cuộc

"Nắm chặt lấy ... nước đúng"
Ơng lái đị

"phóng nhanh"
"lái miết 1 đường chéo"

- Tốc độ di chuyển mau lạ, nhanh
- Nhịp độ dồn dập

"đứa thì ơng tránh"
Phép điệp:

"đứa thì ơng đè sấn lên"
+ hàng loạt dấu phẩy

Nhịp điệu, tốc độ dồn dập
nắm
ghì

"Ơng đị vẫn nhớ ... mở đường tiến."

phóng
lái

đè
chặt

Sự mưu trí, tài
năng của ơng đị
mà S.Đà "tiu
nghỉu cái mặt
xanh lè thất
vọng"


S.Đà

"Ít cửa hơn, bên phải bên trái đều là luồng
chết cả. Cái luồn sống ở chặng ba này lại ở
ngay giữa bọn đá hậu vệ của con thác."

khiến ơng đị rơi vào trạng thái "tiến thối lưỡng nan"

"Cứ phóng thẳng thuyền, chọc thủng cửa giữa đó. Thuyền vút qua
cổng đá cánh mở cánh khép. Vút, vút, cửa ngoài, cửa trong, vừa
xuyên vừa tự động lái được lượng được.
phóng
TRÙNG VI THẠCH TRẬN 3:
"Còn 1 trùng vây thứ 3 nữa ...
Thế là hết thác."

Ơng đị

Động từ

chọc thủng
lái được lượn được

Phép điệp

Thần tốc, nhanh nhẹn trong cách đánh

xuyên qua xuyên nhanh
Hình dung rõ nét trận chiến sinh tử

cánh mở, cánh khép
cửa ngoài, cửa trong

Âm thanh "vút vút"
"Thế là hết thác."

Tiếng reo vui
Tràng pháo tay tán thưởng, tâm phục, khẩu phục tài nghệ 102 của người lái đò