Hoàn thiện công tác định mức lao động tại công ty cổ phần bánh kẹo hải châu

Luận văn
Hồn thiện cơng tác định mức lao
động tại Cơng ty cổ phần bánh kẹo
Hải Châu

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


LỜI MỞ ĐẦU
1.Lý do chọn đề tài.
-Ngày nay, thị trường cạnh tranh ngày một khốc liệt, các doanh nghiệp sản
xuất cần có những chính sách cụ thể đảm bảo năng lực cạnh tranh của mình thơng
qua chất lượng sản phẩm, giá thành và mẫu mã.
-Công ty cần phải tổ chức quản lý từ khâu sản xuất nhằm tăng năng suất lao
động, giảm giá thành.
-Muốn vậy, công tác định mức lao động phải được xây dựng ngay từ khi
Doanh nghiệp bắt đầu đi vào sản xuất.
-Khi công tác định mức được thực hiện một cách đầy đủ và khoa học sẽ là nền
tảng cho việc đảm bảo hoàn thành kế hoạch và tăng năng suất lao động.
-Hơn nữa, việc xây dựng mức lao động khoa học, hợp lý sẽ làm cơ sở để đánh
giá mức độ hồn thành cơng việc của người lao động và là cơ sở trong việc xây
dựng đơn giá tiền lương chi trả cho người lao động.
-Xuất phát từ thực trạng của Công ty cùng với sự hướng dẫn tận tình của cơ
Vũ Thị Un em đã chọn đề tài nghiên cứu là: “ Hồn thiện cơng tác định mức lao
động tại Công ty cổ phần bánh kẹo Hải Châu”
2.Mục đích nghiên cứu.
-Tìm hiểu cơ sở lý luận về định mức lao động trong Doanh nghiệp
-Qua đó phân tích thực trạng về cơng tác định mức lao động tại cơng ty.
-Từ đó đề xuất một số giải pháp nhằm hồn thiện cơng tác định mức lao động
tại Công ty.
3.Đối tượng và phạm vi nghiên cứu.

-Đối tượng nghiên cứu là công tác định mức tại Công ty.
-Phạm vi nghiên cứu là Công ty cổ phần bánh kẹo Hải Châu.
4.Phương pháp nghiên cứu.
-Bằng các phương pháp thống kê, phân tích và tổng hợp trong suốt q trình
làm tốt nghiệp mà em đã sử dụng để hoàn thành chuyên đề này.
5.Kết cấu và nội dung chuyên đề
Chuyên đề tốt nghiệp gồm 3 chương:
+ Chương 1: Cơ sở lý thuyết về định mức lao động trong Doanh nghiệp
+ Chương 2: Phân tích thực cơng tác định mức tại Cơng ty cổ phần bánh
kẹo Hải Châu.
+ Chương 3: Một số giải pháp nhằm hồn thiện cơng tác định mức tại Cơng
ty cổ phần bánh kẹo Hải Châu.

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN CHUNG VỀ ĐỊNH MỨC LAO
ĐỘNG TRONG DOANH NGHIỆP.
1.1.Vai trị của cơng tác định mức lao động.
1.1.1.Các khái niệm về mức và định mức lao động.
-Mức lao động là lượng lao động hao phí hợp lý nhất định được quy định để
hoàn thành 1 đơn vị sản phẩm hay hồn thành một khối lượng cơng việc nhất định
đúng tiêu chuẩn và chất lượng trong những điều kiện về tổ chức – kỹ thuật nhất
định.
-Định mức lao động là một quá trình nhằm xác định mức lao động, đó là sự
quy định về các mức hao phí cần thiết cho việc tạo ra một số lượng sản phẩm hay
công việc nhất định.
-Trong các Doanh nghiệp, thông thường mức lao động được phân thành 1 số
loại chủ yếu sau: Mức thời gian
+ Mức sản lượng.

+ Mức phục vụ.
+ Mức biên chế.
+ Mức quản lý.
+ Mức lao động tổng hợp.
1.1.2.Các phương pháp định mức lao động.
 Có 2 nhóm phương pháp định mức lao động là:
- Phương pháp khái qt.
- Phương pháp phân tích.
 Trong đó:
- Phương pháp khái quát gồm 2 phương pháp định mức cụ thể sau:
+ Phương pháp thống kê là phương pháp xây dựng mức lao động dựa trên cơ
sở các số liệu thống kê về thời gian tiêu hao để tạo ra các sản phẩm cũng như các
công việc tương tự đã làm ở thời kỳ trước đó.
+ Phương pháp kinh nghiệm là phương pháp xây dựng mức lao động chủ yếu
dựa vào kinh nghiệm đã được tích luỹ của các cán bộ định mức hay những cơng
nhân lành nghề trong q trình sản xuất các sản phẩm hoặc công việc tương tự.
- Phương pháp phân tích gồm 2 phương pháp cụ thể sau:
+ Điều tra phân tích
+ Tính tốn phân tích.

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


Cả 2 phương pháp này xây dựng mức lao động đều dựa trên cơ sở phân tích
một cách khoa học các điều kiện về tổ chức – sản xuất - kỹ thuật – tâm sinh lý –
kinh tế và xã hội.
1.1.3.Vai trị của cơng tác định mức lao động.
 Xây dựng một mức lao động chính xác và hợp lý có vai trị vơ cùng quan
trọng trong cơng tác quản lý của Doanh nghiệp.
- Mức lao động là căn cứ để xác định quyền lợi và nghĩa vụ của mỗi người lao

động trong Doanh nghiệp theo nguyên tắc phân phối theo lao động.
- Là căn cứ để xác định số lượng lao động trong Doanh nghiệp.
- Là cơ sở vững chắc để xây dựng các kế hoạch của Doanh nghiệp trong đó
bao gồm:
+ Kế hoạch sản xuất
+ Kế hoạch lao động tiền lương
+ Kế hoạch giá thành sản phẩm
- Mức lao động là cơ sở để phân công, tổ chức sản xuất, tổ chức lao động đông
thời là cơ sở để theo dõi, kiểm tra, đánh giá kết quả mỗi người lao động trong
Doanh nghiệp.
 Qua đó cho thấy vai trị của cơng tác định mức.
- Định mức lao động có vai trị trong việc phân cơng, hiệp tác lao động.
- Định mức lao động có vai trị đối với tổ chức và phục vụ nơi làm việc.
- Định mức lao động là cơ sở của việc khen thưởng và kỷ luật.
- Ngồi ra định mức lao động cịn có vai trò đối với người lao động cũng như
đối với xã hội.
1.2.Quy trình định mức lao động.
 Cơng tác định mức lao động thực hiện thông qua 6 bước cơ bản sau:
- Bước 1: Xây dựng tiêu chuẩn về mức lao động dựa vào việc:
+ Thống kê tình hình thực hiện mức.
+ Phân tích tình hình thực hiện mức.
- Bước 2: Xét duyệt mức
- Bước 3: Ban hành mức
- Bước 4: Áp dụng định mức mới
- Bước 5: Quản lý
- Bước 6: Sửa đổi

LUAN VAN CHAT LUONG download : add

1.3.Sự cần thiết hồn thiện cơng tác định mức tại Cơng ty.
-Trong mỗi xí nghiệp để thực hiện bất kỳ một chiến lược sản xuất kinh doanh
nào của mình thì họ cũng đều phải có những nguồn lực nhất định như:
+ Nguồn lực về nguyên vật liệu
+ Nguồn lực về con người
-Muốn tổ chức hoạt động của Doanh nghiệp đạt được hiệu quả thì mỗi Doanh
nghiệp cần phải hoạch định, tổ chức triển khai điều hành, kiểm tra, kiểm soát và
quyết định các hoạt động của Doanh nghiệp về mọi mặt trong đó vấn đề về lao động
là vơ cùng quan trọng.
-Trong lĩnh vực quản lý nguồn lực nhân lực, để sử dụng nguồn nhân lực một
cách hiệu quả thì bản thân Doanh nghiệp phải dự tính năng suất lao động của mình
và khả năng đạt được năng suất lao động là bao nhiêu để từ đó có cơ sở nhằm thực
hiện các biện pháp tổ chức sản xuất, tổ chức lao động để tăng năng suất lao động.
-Muốn vậy, nhà quản lý cần phải xác định chính xác lượng lao động cần thiết
để hồn thành một cơng việc nào đó qua cơng tác định mức lao động mà nó được
biểu hiện qua các mức lao động.
-Mức lao động là một căn cứ quan trọng trong công tác quản lý sản xuất, quản
lý lao động. Nó vừa là cơ sở lao động khoa học trong Doanh nghiệp, vừa là cơ sở để
hoạch tốn chi phí tiền lương với phương thức trả lương theo sản phẩm mà hiện nay
Công ty đang áp dụng.
-Hiện nay, Công ty đang áp dụng tổng hợp các phương pháp định mức như:
phân tích khảo sát, thống kê kinh nghiệm, chụp ảnh, bấm giờ,… Tuy nhiên, để xây
dựng được mức lao động hợp lý và chính xác là vơ cùng khó khăn, do đó song song
với việc xây đựng mức thì cơng tác theo dõi việc thực hiện và sửa đổi mức luôn
được đề cao để nhằm hồn thiện cơng tác định mức.
-Cơng tác định mức của Cơng ty chủ yếu dựa trên q trình thống kê và kinh
nghiệm, việc xây dựng mức một cách khoa học là công việc cấp bách để phục vụ
cho kế hoạch sản xuất, tiền lương, giá thành sản phẩm cũng như quyền lợi của
người lao động. Do đó cần phải sớm hoàn thiện.

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


CHƯƠNG 2: PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG CƠNG TÁC ĐỊNH
MỨC TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN BÁNH KẸO HẢI CHÂU.
2.1 Một số đặc điểm của Cơng ty có ảnh hưởng đến cơng tác định mức lao
động.
2.1.1 Quá trình hình thành và phát triển của Công ty.
* Tên Công ty: Công ty cổ phần bánh kẹo Hải Châu.
- Tên giao dịch: Hai Chau confectionary Joint Stock Company
- Tên viết tắt: Hachaco.JSC
- Trụ sở chính: 15 Mạc Thị Bưởi – Hai Bà Trưng – Hà Nội.
- Điện thoại: 04.38624826 - 04.38621664
- Fax:
04.38651520
- Email:
- Website:
* Công ty thành lập ngày 02/09/1965 theo quyết định 305/QĐBT của Bộ
trưởng bộ công nghiệp nhẹ.
- Căn cứ theo quyết định 36556/QĐ/BNN – TCCB ngày 22/10/2004 của Bộ
trưởng Bộ nông nghiệp và phát triển nông thôn về việc chuyển Doanh nghiệp Nhà
nước thành Công ty cổ phần.
- Ngày 30/12/2004 Công ty đã tổ chức đại hội đồng cổ đông và mang tên Công
ty cổ phần bánh kẹo Hải Châu.
- Số vốn điều lệ: 30.000.000.000 đồng Việt Nam.
- Tổng diện tích: 55.000m2
- Trong đó:
+ Khu A: 18.000 m2
+ khu B: 15.000 m2
+ Khu C: 22.000 m2

- Tổng số lao động: 804 người
- Lĩnh vực sản xuất kinh doanh: Sản xuất các loại bánh kẹo, bột canh, gia vị,
mỳ ăn liền,…
*Tiền thân của Công ty là một Doanh nghiệp Nhà nước, qua 39 năm hình
thành và phát triển đến năm 2004 Doanh nghiệp chuểyn đổi thành Công ty cổ phần.
-Những năm gần đầu Công ty cổ phần cần phải giải quyết những hậu quả để
lại từ cơ chế bao cấp và ít nhiều chịu nhiều ảnh hưởng bởi cơ chế đó nên cơng tác
định mức chỉ vài năm gần đây mới được quan tâm.

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


-Việc định mức cũng chủ yếu dựa trên kinh nghiệm là chính chưa có căn cứ
khoa học.
2.1.2 Đăc điểm về cơ cấu tổ chức.
* Sơ đồ cơ cấu tổ chức của Công ty là cơ cấu trực tuyến chức năng được chia
thành 2 cấp: + Cấp Công ty
+ Cấp phân xưởng
*Chức năng và nhiệm vụ cụ thể của các phòng ban bao gồm:
-Hội đông quản trị đứng đầu là Chủ tịch hội đồng kiêm giám đốc Công ty.
-Ban điều hành
-Ban kiểm sốt
-Phong tổ chức cán bộ
-Phịng hành chính bảo vệ
-Phịng kỹ thuật
-Phịng tài chính
-Phịng kế hoạch vật tư
-Phịng đầu tư xây dựng cơ bản
-Phòng kinh doanh thị trường
-Các phân xưởng sản xuất

-Hệ thống các chi nhánh tại Hà Nội cà các tỉnh
*Sơ đồ cơ cấu tổ chức của Công ty cổ phần bánh kẹo Hải Châu được mô tả cụ
thể dưới hình 2.1

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


Đại hội đồng cổ đơng

Hội đồng quản trị

Ban kiểm sốt
Ban điều hành

Bộ phận quản lý, phục vụ

Phịng
tổ
chức

P.hành
chính

P.tài
vụ

P.kỹ
thuật

Bộ phận trực tiếp sản xuất

P.kế
hoạch
vật tư

P.kinh
doanh
thị
trường

XN
quy
kem
xốp

P. đầu
tư
XDCB

XN

bánh
cao
cấp

XN
kẹo

XN gia
vị

Các chi nhánh trực thuộc

Chi nhánh
Hà Nội

Chi
nhánh
Hà Nam

Chi
nhánh
Hải
Dương

Chi
nhánh
Nghệ An

Chi
nhánh
Đà Nẵng

Chi
nhánh
Việt Trì
Phú Thọ

Chi
nhánh

TP Hồ
Chí

LUAN VAN CHAT LUONG download : add

XN
bánh
mỳ


*Với sơ đồ cơ cấu bộ máy quản lý có nhiều phòng ban bộ phận chia chức năng
nhiệm vụ rõ ràng, không chồng chéo. Tuy nhiên bộ phận đảm nhiện công tác định
mức lại không được tách bạch rõ ràng, khơng đảmbảo tính chính xác và khoa học
2.1.3 Đặc điểm về lao động
- Bên cạnh các yếu tố về vốn máy móc thiết bị, nhà xưởng thì yếu tố về lao
động đóng vai trị vơ cùng quan trọng có ảnh hưởng trực tiếp tới công tác định mức
lao động.
- Để phù hợp với tình hình sản xuất, với trình độ kỹ thuật, công nghệ tiên tiến,
Công ty đã hết sức chú trọng tới nguồn nhân lực cả về mặt số lượng lẫn chất lượng.
- Hầu hết các cán bộ quản lý, cán bộ kỹ thuật, cán bộ chuyên trách đều có
trình từ cao đẳng trở lên, các cơng nhân sản xuất trực tiếp đều được qua đào tạo với
trình độ tay nghề cao, bậc thợ trung bình là 4/6.
- Cơ cấu lao động trong Công ty được thể hiện thông qua bảng dưới đây:
Bảng 2.1: Cơ cấu lao động của Công ty cổ phần bánh kẹo Hải Châu
Phân loại

Năm 2008
Số lượng
( người)

Tổng số lao động

Năm 2009
Tỷ trọng
(%)

Năm 2010

Số lượng
( người)

Tỷ trọng
(%)

Số lượng
( người )

Tỷ trọng
(%)

779

100

826

100

804

100

Nam

230

29,53

256

30,99

267

33,21

Nữ

549

70,47

570

69,01

537

66,79

Lao động gián tiếp

166

21,31

180

21,79

173

21,52

Lao động trực tiếp

613

78,69

646

78,21

631

78,48

Đại học trở lên

140

17,97

150

18,16

148

18,41

Cao đẳng, trung cấp

16

2,05

20

2,42

25

3,12

Công nhân kỹ thuật

623

79,98

656

79,42

631

78,47

Phân theo giới tính

Phân theo hình thức
làm việc

Phân theo trình độ

(Nguồn: Phịng tổ chức)
-Như vậy, lực lượng lao động của Cơng ty chủ yếu là nữ, chiếm khoảng 67-70%
-Lực lượng lao động trực tiếp chiếm khoảng 78% tổng số lao động
-Tính đến thời điểm cuối năm 2010, tổng số cán bộ công nhân viên của Công
ty là 804 người.

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


2.1.4 Đặc điểm về sản xuất và thị trường tiêu thụ sản phẩm.
- Sản phẩm chính của Cơng ty là các loại bánh kẹo, bột canh, gia vị đều được
chế biến từ những nguyên vật liệu khó bảo quản như đường, sữa, bơ, trứng, và các
loại phụ gia khác.

- Trong đó bánh kẹo là dịng sản phẩm chủ đạo của Cơng ty nhưng lại mang
tính thời vụ, được tiêu thụ mạnh vào các dịp lễ Tết, đầu và cuối năm.
- Hiện tại, Công ty sản xuất và tung ra thị trường 4 nhóm sản phẩm là:
+ Các loại bánh quy thương hiệu Hải Chuâ, bánh quy hương thảo, bánh
quy hoa quả, quy marie,…
+ Bánh kem xốp được ưa chuộng hơn cả với đủ chủng loại như kem xốp
vừng, xốp trắng, xốp sơcơla,…
+ Dịng kẹo cũng đa dạng về mẫu mã, chủng loại như kẹo cứng, mềm với
đủ hương dâu, táo, nho,…
-Với sản phẩm đa dạng về chủng loại, mẫu mã, có tới gần 200 mặt hàng tất cả
nên địi hỏi Công ty phải xây dựng các mức cả về số lượng lẫn chất lượng nhằm
đảm bảo cho công việc sản xuất cũng như công tác quản lý của Công ty.
-Dưới đây là các mức quy định về các loại mặt hàng và của một số mặt hàng
chủ yếu những năm qua:
Bảng 2.2: Bảng số lượng các mặt hàng sản xuất những năm qua.
Nă
m

Số lượng

Số PXSX

XN

Tổng các loại mặt hàng
sx

20

4

8

185

20

5

10

192

20

5

10

197

08
09
10
( Nguồn: Phòng tổ chức)

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


2.1.5. Kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty một số năm qua

Bảng 2.3: Kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh 2008 – 2010
So sánh

Năm
ST
T

Chỉ tiêu

2009/2008
2008

2009

Tuyệt đối
1

DT thuần bán hàng

2

Giá vốn hàng bán

3

LN gộp bán hàng [=(1) – (2)]

4

DT từ hoạt động tài chính

5

Chi phí tài chính

6

Chi phí bán hàng

7

Chi phí QLDN

8

LN từ hoạt động kinh doanh [=(3) +
(4) – (5) – (6) – (7)]

9

Thu nhập khác

10

Chi phí khác

11

Lợi nhuận khác [(9) – (10)]

12

Tổng lợi nhuận trước thuế=[(8) +

2010/2009

2010
Tương đối (%)

Tuyệt đối

Tương đối (%)

(11)]
13

Thuế TNDN

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


14

Lợi nhuận sau thuế

15

Tổng số lao động (người)

16

Thu nhập bình qn (ng/tháng)

(Nguồn:PhịngTCKT)
2.1.6. Các nhân tố ảnh hưởng đến cơng tác định mức
2.1.6.1. Nhân tố thuộc về tổ chức
- Với lịch sử hình thành và phát triển 45 năm qua, đặc biệt là từ sau cổ phần hoá đến bây giờ, Công ty cổ phần bánh kẹo Hải
Châu đã từng bước khẳng định được vị thế của mình trên thị trường với các chủng loại sản phẩm cả về chất lượng lẫn số lượng.
- Ngay sau khi cổ phần hố, Cơng ty đặc biệt quan tâm tới công tác định mức lao động, nó là một trong những nội dung quan
trọng của tổ chức lao động, tổ chức sản xuất và quản lý nguồn nhân lực, do đó Cơng ty đã luôn chú trọng và xác định rõ mục tiêu.
+ Công tác định mức lao động có liên quan tới việc nghiên cứu thao tác trong lao động, là căn cứ trong vịêc trả lương cho công
nhân.
+ Công tác định mức lao động luôn gắn liền với tổ chức lao động, tổ chức sản xuất và quản lý lao động.
- Công tác định mức lao động được giao trách nhiệm cho phòng lao động tiền lương ( nay là phòng tổ chức cán bộ ) cùng phối
hợp với phòng kỹ thuật và quản đốc các xí nghiệp, phân xưởng để xây dựng lên các mức lao động hợp lý.
- Tuy nhiên công tác định mức và để xây dựng nên các mức lao động chính xác cần địi hỏi sự phối hợp chặt chẽ từ mọi cấp
trong tổ chức xuống các bộ phận và trực tiếp là người lao động.
2.1.6.2 Nhân tố thuộc về máy móc thiết bị
- Như ta đã biết, máy móc thiết bị là cơng cụ, phương tiện cho con người làm việc
- Máy móc thiết bị hiện đại đã dần thay thế một phần nào đó lượng lao động thủ cơng do đó cơng tác định mức cũng cần phải
hoạch định lại trên cơ sở xây dựng mức lao động mới.
- Dưới đây là một số dây chuyền sản xuất cũng như năng suất đạt được trong năm qua

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


Bảng 2.4. Dây chuyền máy móc thiết bị
Tên máy móc thiết bị

Nước

sản

Công suất

xuất
Dây chuyền sản xuất bánh Cracker

Italia

2,5 tấn/ca

Dây chuyền sản xuất bánh Biscuirt

Đan Mạch

2 tấn/ca

Dây chuyền sản xuất bánh kem xốp

Malayxia

0,7 tấn/ca

Dây chuyền sản xuất kẹo mềm

CHLB Đức

6 tấn/ca

Dây chuyền sản xuất kẹo cứng

Ba Lan

3 tấn/ca

Dây chuyền sản xuất kẹo chew

CHLB Đức

3 tấn/ca

Dây chuyền sản xuất gluco

CHLB Đức

Dây chuyền sản xuất bánh mềm

CHLB Đức

2 tấn/ca

Dây chuyền sản xuất sôcôla

CHLB Đức

0,5 tấn/ca

Máy bao gói tự động

Việt Nam

1.500
tấn/ca

(Nguồn: Phịng kỹ thuật)
-Nhìn chung những năm gần đây, Công ty đã đầu tư thêm một số trang thiết bị
mới nhằm nâng cao năng suất, nâng cao chất lượng sản phẩm
-Việc tự động hoá bằng máy móc hiện đại đã làm biến đổi mức lao động, Công
ty cần phải nghiên cứu để xây dựng mức lao động mới phù hợp với điều kiện làm
việc mới.
2.1.6.3. Nhân tố thuộc về lao động.
- Như ta đã biết, lao động là nguồn lực quan trọng nhất trong mọi hoạt động
sản xuất kinh doanh.
- Chính những người lao động họ đã làm việc và tạo ra các mức lao động
tương xứng để giúp những người quản lý làm cơ sở trong việc định mức lao động.
- Tay nghề, trình độ của mỗi lao động có ảnh hưởng trực tiếp đến công tác
định mức lao động. Để nâng cao năng suất, xây dựng mức lao động khoa học cần
phải nâng cao trình độ lành nghề cho người lao động.
2.1.6.4. Nhân tố thuộc về thị trường tiêu thụ
- Đặc điểm thị trường của sản phẩm bánh kẹo là mang tính thời vụ, thông
thường vào dịp lễ tết thị trường tiêu thụ khá mạnh.
- Việc tiêu thụ mạnh đôi khi làm cho việc sản xuất không đáp ứng do phụ
thuộc vào lực lượng lao động nên việc nâng mức lao động trong thời điểm này là
khó tránh khỏi.

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


2.2. Thực trạng công tác định mức lao động tại Công ty.

2.2.1. Quan điểm của lãnh đạo Công ty về công tác định mức lao động
-Việc xây dựng mức lao động và hồn thiện cơng tác định mức là vơ cùng
quan trọng đối với bất kỳ một Doanh nghiệp sản xuất nào.
- Đối với Công ty cổ phần bánh kẹo Hải Châu thì việc xây dựng mức lao động
có căn cứ khoa học là cơ sở chính xác trong việc tính đơn giá tiền lương cho một
đơn vị sản phẩm.
- Lãnh đạo Cơng ty có quan điểm rõ ràng về cơng tác định mức vì đây là khâu
quan trọng, là nền tảng cho việc phát triển sản xuất kinh doanh của Công ty.
- Nhận thức tầm quan trọng này, lãnh đạo Cơng ty đã rất chú trọng tới việc
hồn thiện mức lao động. Trên cơ sở đó xác định nhu cầu về lao động, đảm bảo trả
lương theo hao phí lao động.
2.2.2. Năng lực của bộ máy đảm nhiệm công tác định mức lao động
* Bộ máy đảm nhiệm công tác định mức lao động trong Công ty bao gồm:
- Hội đơng định mức có nhiệm vụ:
+ Giúp Giám đốc lập và chỉ đạo thực hiện kế hoạch định mức lao động
+ Tham gia xét duyệt mức lao động và đề ra các biện pháp, phương hướng
nhằm đẩy mạnh và thực hiện công tác định mức lao động trong Doanh nghiệp.
+ Phối hợp với các bộ phận có liên quan nhằm tạo điều kiện cho người lao
động hoàn thành mức lao động, nâng cao năng suất lao động.
+ Phân tích tình hình thực hiện mức ở các bộ phận, xét khen thưởng đối với
người lao động có nhiều thành tích.
+ Phòng tổ chức cán bộ ( lao động tiền lương ) có nhiệm vụ:
+ Nghiên cứu q trình sản xuất và tổ chức lao động ở các bộ phận, phân
xưởng trong Doanh nghiệp.
+ Phát hiện những hao phí về thời gian làm việc trong từng bộ phận.
+ Tổng kết các phương pháp lao động, kinh nghiệm lao động sản xuất tiên tiến
để phổ biến và áp dụng rộng rãi..
+ Nghiên cứu vận dụng các phương pháp định mức lao động trong điều kiện
cụ thể của Doanh nghiệp hợp lý và hiệu quả.
+ Phân tích tình hình thực hiện mức, tổ chức kịp thời sửa đổi các mức sai.

+ Xác định nhiệm vụ giảm lượng lao động hao phí để sản xuất sản phẩm cho
các bộ phận, các phân xưởng.
-Cán bộ định mức lao động có nhiệm vụ:
+ Khảo sát nghiên cứu tình hình sử dụng thời gian lao động của người lao
động nhằm thu thập tài liệu để tổ chức lao động tốt.

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


+ Xây dựng mức lao động, thống kê phân tích tình hình thực hiện mức nhằm
điều chỉnh và sửa đổi.
+ Tham gia xây dựng kế hoạch kiểm tra và xem xét chất lượng mức đang thực
hiện, lên kế hoạch cải tiến.
+ Tổng hợp tình hình định mức lao động ở các bộ phận để báo cáo lên phòng
tổ chức cán bộ.
-Phòng lao động tiền lương ( Phòng tổ chức ) kết hợp với phòng kỹ thuật nhằm
định biên lao động cho các bộ phận để đưa ra các mức chính xác nhất.
2.2.3. Các phương pháp định mức lao động áp dụng tại Công ty
- Hiện nay Công ty đang áp dụng một số phương pháp định mức lao động
nhưng đối với các bước cụ thể của từng phân xưởng thì phương pháp phân tích
khảo sát được sử dụng phổ biến nhất.
- Các cán bộ mức lao động của công ty sử dụng phương pháp này đều dựa trên
cơ sở:
+ Phân tích quy trình sản xuất
+ Phân tích quy trình lao động
+ Phân tích các bước cơng việc cần được định mức lao động
+ Phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến thời gian hao phí
+ Phân tích thời gian cần thiết cho mỗi yếu tố và xác định mức lao động của
Cơng ty.
-Cùng với phương pháp phân tích khảo sát thì mức lao động được xây dựng sẽ

đảm bảo được là mức trung bình tiên tiến.
- Tuy nhiên khi sử dụng phương pháp này để định mức lao động công việc thì
địi hỏi phải có đầy đủ tài liệu chuẩn về thời gian, tài liệu về quy trình cơng nghệ.
- Hơn nữa, phương pháp này chỉ áp dụng cho sản xuất hàng loạt lớn nên với
những công việc thuộc loại hình sản xuất nhỏ và đơn chiếc sẽ khơng cịn phù hợp.
- Do đó mức lao động được xây dựng theo phương pháp này có thể sẽ bị sai
sót, ảnh hưởng tới quá trình sản xuất và tâm lý người lao động cần phải có những
điều chỉnh kịp thời.
2.2.4. Quy trình định mức lao động tại Cơng ty
* Dưới đây là sơ đồ quy trình định mức lao động tại Công ty.

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


Hình 2.2. Sơ đồ quy trình định mức lao động.

Chuẩn bị kế hoạch ĐMLĐ

Lãnh đạo duyệt
Tiến hành ĐMLĐ

Chụp
ảnh
bấm
giờ

Phân
tích
tính
tốn

số
liệu
Đưa ra các mức mới

Lãnh đạo duyệt

Tuyên
truyền
hướng
dẫn

Chỉnh
sửa mức

Chưa hợp lý

Nếu hợp lý

Cho
người
lao
động
sx thử

Đưa mức vào sản xuất

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


 Trong đó:

- Chuẩn bị kế hoạch định mức lao động bao gồm:
+ Chuẩn bị phương tiện định mức lao động như máy ảnh, đồng hồ bấm giờ,
phiếu chụp ảnh, bấm giờ.
+ Lựa chọn phương pháp định mức lao động
+ Lựa chọn người thực hiện
- Quá trình thực hiện:
+ Với mức xây dựng cần có thời gian để người lao động thử và quen với điều
kiện sản suất.
+ Cán bộ phụ trách sản xuất phải thống kê kết quả thực hiện của từng cá nhân,
từng bộ phận nhằm phát hiện mức sai, lỗi để dễ ra biện pháp khắc phục.
+ Bộ phận thống kê phòng tổ chức phải ghi chép đúng và khách quan kết qủ
từng bộ phận.
+ Sau khi thống nhất giữa các bộ phận định mức thì phịng tổ chức phải lập
văn bản để trình Giám đốc ký duyệt và có những thuyết trình nếu có cơ sở điều
chỉnh mức.
+ Sau khi mức đựoc ban hành và áp dụng vào quá trình sản xuất thì các bộ
phận sẽ căn cứ vào đó để xác định đơn giá tiền lương cũng như kết quả người lao
động.
2.2.5. Các mức đang áp dụng
- Do đặc điểm của ngành sản xuất bánh kẹo cho nên các sản phẩm trong Cơng
ty có q trình sản xuất tương đối ngắn.
- Việc xác định khối lượng sản phẩm hoàn thành của từng cá nhân, từng bộ
phận chỉ sau một ca làm việc. Do đó để thuận tiện cho việc tổ chức lao động khoa
học cho công nhân thoe dây chuyền sản xuất bánh kẹo Công ty đã áp dụng mức sản
lượng.
- Bằng phương pháp phân tích khảo sát, việc xác định mức sản lượng dựa vào
chụp ảnh và thời gian bấm giờ tại nơi làm việc. Dưới đây là những ví dụ về tình
hình thực hiện mức của cơng nhân.
Dưới đây là tình hình thực hiện mức của công nhân Lê Văn Minh.
 Ngày chụp ảnh: 20/12/2010

 Địa điểm chụp ảnh: Tổ sản xuất bánh
 Tên công nhân: Lê Văn Minh
 Bậc công nhân: 4/7
 Cấp bậc công việc: 4/7

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


 Điều kiện làm việc: Cơng nhân chính phải tự lấy nguyên vật liệu và dụng cụ
tại kho
 Quy định giờ nghỉ trưa: từ 12h đến 13h30 phút. Trong ca công nhân được
phép nghỉ giải lao 10 phút mỗi ca làm việc.
 Thời gian làm việc 1 ca: 8 giờ
Bảng 2.5. Bảng tổng hợp thịi gian hao phí đối với Lê Văn Minh
Ký hiệu

Thời gian hao phí thực tế ( phút )

Tck: Thời gian chuẩn kết

25

Ttn: Thời gian tác nghiệp

378

Tpv: Thời gian phục vụ
Tpvtc: Phục vụ tổ chức

13

Tpvkt; Phục vụ kỹ thuật

21

Tlp: Thời gian lãng phí

33

Tnc: Thời gian nghỉ ngơi theo nhu cầu

10

Tổng thời gian

480

- Với tổng số lượng sản phẩm hoàn thành là 81 ( thùng )
- Mức quy định hiện thời: Mtg = 6 phút
Bảng 2.6. Tình hình thực hiện mức của một số sản phẩm trong quý IV năm 2010
Tên
phẩm

Định mức

sản
LĐ

(Kg/ca)

Thực
Tỷ
lệ
Nguyên
hiện mức lao hoàn thành
nhân
động

Bánh quy
Kem xốp
Kẹo mềm
Kẹo cứng
( Nguồn: Phòng tổ chức)
2.2.6. Nhận xét chung về công tác định mức lao động tại Công ty.
2.2.6.1. Ưu điểm.
- Công tác định mức lao động tại Công ty nhìn chung được xây dựng theo trình
tự nhất định.
- Với phương pháp định mức lao động bằng phân tích khảo sát thì các bước
chuẩn bị được tiến hành kỹ lưỡng.
- Đối tượng khảo sát cụ thể, có khả năng làm việc và trình độ tay nghề ổn định.
- Thời điểm chọn khảo sát tương đối hợp lý
- Mức lao động có tính tốn đầy đủ từng hao phí cụ thể như:

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


+ Thời gian tác nghiệp
+ Thời gian phục vụ
+ Thời gian nghỉ ngơi theo nhu cầu
+ Thời gian chuẩn kết

+ Thời gian lãng phí
-Đối với bộ phận định mức đã thực hiện đúng chức năng của mình như:
+ Xây dựng hệ thống mức có chất lượng
+ Kiểm tra giám sát chặt chẽ tình hình thực hiện để có điều chỉnh kịp thời sát
với thực tế
- Cán bộ làm công tác định mức ở phòng lao động tiền lương được kiểm
nghiệm nghề theo chủ trương của Nhà nước và xu thế phát triển của Công ty.
- Cán bộ định mức đều là những người có trình độ, được đào tạo qua Đại học,
có nghiệp vụ chun mơn về định mức lao động.
- Cách thức tổ chức công tác định mức lao động có sự phối hợp chặt chẽ giữa
các bộ phận với nhau.
2.2.6.2. Nhược điểm.
- Trong công tác định mức tại Công ty, sử dụng phương pháp chụp ảnh chưa
chỉ ra được thời gian bận viẹc và ngừng việc trong ca sản xuất. Như vậy là chưa hợp
lý do chưa loại trừ dược thời gian lãng phí, do đó sẽ ảnh hưởng tới năng suất lao
động.
- Bên cạnh đó, bộ phận định mức lao động của Cơng ty cịn phải kiêm nhiều
công tác khác như đào tạo, tuyển dụng, nên chủ yếu phụ thuộc vào bộ phận thống
kê quản lý phân xưởng.
- Bộ máy làm công tác định mức không được thành lập một cáhc thường
xuyên lien tục nên việc xây dựng mức lao động chưa đựoc khoa học và hợp lý đặc
biệt khi công tác định mức phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố như môi trường làm việc,
điều kiện về máy móc thiết bị và đặc biệt là trình độ người lao động.
2.2.6.3. Nguyên nhân.
- Do đặc thù về ngành sản xuất chưa tách bạch những công đoạn trong quá
trình sản xuất để đánh giá mức độ cũng như tính chất cơng việc.
- Cán bộ định mức lại phải kiêm nhiệm quá nhiều công việc nên việc kiểm tra,
xây dựng mức vẫn chưa đáp ứng và kịp thời.

LUAN VAN CHAT LUONG download : add

CHƯƠNG 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM HỒN THIỆN
CƠNG TÁC ĐỊNH MỨC LAO ĐỘNG TẠI CÔNG TY CỔ
PHẦN BÁNH KẸO HẢI CHÂU
3.1. Phương hướng phát triển của Công ty.
- Công ty luôn phấn đấu phát triển bền vững với khẩu hiệu: “ Hướng tới mục
tiêu sản xuất và cung cấp các sản phẩm mà người tiêu dùng cần”
- Song song với thị phần trên thị trường nội địa là phương hướng phát triển ra
thị trường nước ngoài đảm bảo cả về doanh số bán hang, doanh thu và lợi nhuận.
- Phấn đấu trong năm 2011, tổng doanh thu đạt trên 300 tỷ đồng lợi nhuận sau
thuế gần 5 tỷ và thu nhập bình quân đầu người đạt trên 2,2 triệu đồng.
- Đẩy mạnh việc thực hiện tốt hệ thống quản lý chất lượng, quản lý tổ chức sản
xuất và tổ chức lao động nhằm đảm bảo chất lượng sản phẩm cũng như tăng năng
suất lao động.
- Thực hiện triệt để kế hoạch sản xuất, đặc biệt quan tâm công tác định mức
lao động để xây dựng mức lao động một cách khoa học và thực tế.
3.2. Một số giải pháp đề xuất nhằm hồn thiện cơng tác định mức tại Cơng ty.
3.2.1. Hồn thiện các điều kiện lao động nhằm khuyến khích người lao
động hồn thành mức.
3.2.1.1. Hồn thiện phần công, hợp tác lao động.
- Thông thường, trong các phân xưởng, các tổ sản xuất thì trình độ tay nghề
của cơng nhân khơng phải là đều nhau. Do đó khả năng hoàn thành mức của mỗi
người là khác nhau, điều này sẽ làm ảnh hưởng đến việc thực hiện mức của cả tổ.
- Để khắc phục tình trạng này nhằm đạt được mức cao nhất trong sản xuất cần
phải:
+ Tránh tình trạng cơng nhân phải chờ khơng có ngun liệu trong một số
khâu đầu vào.
+ Có thể ln phiên cơng việc nếu ở khâu nào đó nhàn rỗi mà khơng ảnh
hưởng tới cơng việc chung.

-Đối với bước cơng việc địi hỏi phải có trình độ nhất định cần:
+ Bố trí lao động thích hợp, đúng cơng việc
+ Bố trí lao động theo chức năng, theo mức độ phức tạp
-Như vậy sẽ làm giảm thời gian hao phí của một số lao động, tăng mức độ học
hỏi và thành thạo trong cơng việc, khả năng hồn thành mức cao hơm đảm bảo sản
xuất được liên tục không bị dán đoạn do người lao động khơng được bố trí đúng
năng lực, sở trường của mình.

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


3.2.1.2. Hoàn thiện tổ chức phục vụ nơi làm việc.
- Nhiệm vụ chủ yếu của tổ chức phục vụ nơi làm việc là đảmbảo trang thiết bị,
bố trí sắp xếp hợp lý các yếu tố vật chất kỹ thuật tại nơi làm việc tạo điều kiện thuận
lợi cho người lao động khi tiến hành cơng việc đảm bảo:
+ An tồn nơi làm việc
+ Giảm thời gian lãng phí khơng cần thiết để đạt hiệu quả cao trong sản xuất
-Việc tổ chức phục vụ nơi làm việc trong Công ty nên được tiến hành như sau:
+ Mọi nguyên vật liệu và trang thiết bị phải được cung cấp tại nơi làm việc
+ Công việc quét dọn vệ sinh nên được tiến hành 3 lần/ca vào thời điểm đầu,
giữa và cuối ca
+ Cơng nhân sửa chữa kỹ thuật phải thường xun có mặt trong ca sản xuất đề
phòng sự cố để khắc phục kịp thời
+ Lao động vận chuyển được bố trí khoa học hơn để làm việc liên tục trong ca,
không ảnh hưởng không gian sản xuất
+ Việc phục vụ nước uống căng tin và khu vệ sinh phải gần nơi làm việc để
giảm hao phí do nhu cầu
3.2.2. Hồn thiện bộ máy làm công tác định mức.
- Với lực lượng cán bộ làm công tác định mức lao động ở Công ty đều là cử
nhân kinh tế, được đào tạo theo đúng chuyên ngành kinh tế lao động.

- Đây là điều kiện thuận lợi cho công tác giám sát quản lý sản xuất, định mức
lao động và phân phối tiền lương. Tuy nhiên, họ lại phải kiêm nhiệm thêm nhiều
việc khác như đào tạo, tuyển dụng, bố trí nguồn nhân lực,…. Do đó chất lượng cơng
tác định mức là khơng cao.
- Để đảm bảo công tác định mức lao động đạt hiệu quả, Công ty nên cử ra một
số cán bộ chuyên phụ trách riêng việc quản lý giám sát thực hiện mức ở các bộ phận
sản xuất.
- Hội đồng định mức của Công ty nên ban hành các mức hồn chỉnh và đảm
bảo mức đưa ra ln sát với thực tế và có thể thực hiện được.
- Mức phải được xây dựng trên cơ sở phân tích đúng chuyên môn, được phê
duyệt và thảo luận trước khi ban hành.
- Tăng cường hợp tác hơn nữa giữa các bộ phận và cán bộ làm công tác định
mức nhằm:
+ Theo dõi tình hình thực hiện mức
+ Theo dõi mức mới để kịp thời điểm điều chỉnh những mức không phù hợp
-Việc phân phối và hỗ trợ của các phòng ban sẽ tạo điều kiện để cán bộ định
mức làm việc có hiệu quả cao hơn.

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


- Đối với mức xây dựng theo phương pháp thống kê cần nâng cao trình độ,
giáo dục tư tưởng để việc thống kê được chính xá, tỷ mỉ và đảm bảo số liệu đúng
với thực tế.
3.3. Một số giải pháp khác
3.3.1. Cải tiến và thay đổi máy móc thiết bị nhằm nâng cao năng suất lao
động.
- Mặc dù Công ty đã đầu tư một số máy móc mới và hiện đại tuy nhiên phần
lớn các loại thiết bị đã gần hết khấu hao, hay hỏng hóc và khơng đáp ứng được nhu
cầu sản xuất hiện tại.

- Riêng bộ phận nấu, rót khn, gói chủ yếu phụ thuộc vào máy móc, thiết bị
nên việc cải tiến và đổi mới máy móc là việc cấp bách mà Công ty cần thực hiện để
đảm bảo khơng ảnh hưởng đến quy trình sản xuất.
- Cần phải có các giải pháp về huy động vốn đầu tư đúng đắn và tính tốn
chính xác thời gian khấu hao máy móc để đưa vào chi phí sản xuất.
3.3.2. Cải thiện điều kiện lao động
- Cần bảo dưỡng, thay thế hệ thống quạt gió cho các phân xưởng sản xuất
- Cần che chắn chống tiếng ồn, cần bố trí tách biệt máy móc gây ồn với các bộ
phận khác.
- Đảm bảo môi trường làm việc tại các phân xưởng thống đãng, sạch sẽ để
khơng ảnh hưởng tới sức khoẻ người lao động.
- Cần quan tâm hỗ trợ người lao động nhằm khuyến khích để họ hăng say lao
động sản xuất.
3.3.3 Nâng cao năng lực, trình độ chun mơn kỹ thuật cho người lao động.
- Đây là biện pháp có tác dụng lâu dài, nó ảnh hưởng tới việc thực hiện mức
của người lao động.
- Tay nghề của người lao động càng cao thì mức được xây dựng càng cao và
khả năng hoàn thành mức cao hơn.
- Cần quan tâm từ khâu tuyển chọn nhằm sát với thực tế và yêu cầu của công
việc
3.3.4. Nâng cao hiệu quả trong quản lý lao động, quản lý kỹ thuật và quản
lý vật tư.
- Về quản lý lao động cần đảm bảo ca làm việc của từng lao động, thời gian
làm việc thực tế của họ, khơng để tình trạng nghỉ hoặc trống chỗ làm ảnh hưởng đến
sản xuất.

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


- Về quản lý kỹ thuật cần thực hiện đầy đủ các quy định về bảo dưỡng, tu sửa

định kỳ và bất chợt các loại máy móc thiết bị trong q trình sản xuất nhằm đảm
bảo sản xuất khơng bị dán đoạn do hư hỏng kỹ thuật.
- Về quản lý vật tư cần đảm bảo đầy đủ vật tư nguyên liệu phục vụ sản xuất
đông thời đề cao việc tiết kiệm vật liệu, giảm tỷ lệ hao hụt do hư hỏng

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


KẾT LUẬN
-Công tác định mức lao động là một hoạt động thực tiễn, nó có vai trị vơ cùng
quan trọng đối với một Doanh nghiệp sản xuất như Công ty cổ phần bánh kẹo Hải
Châu
-Việc xây dựng mức lao động hợp lý và chính xác là căn cứ để xác định quyền
lợi và nghĩa vụ của mỗi người lao động
-Mức lao động còn là căn cứ trong việc xác định số lượng lao động, đặc biệt
nó là cơ sở vững chắc để xây dựng các kế hoạch của Doanh nghiệp như kế hoạch
sản xuất, kế hoạch lao động tiền lương, kế hoạch giá thành sản phẩm
-Do vậy, để nâng cao hiệu quả trong sản xuất kinh doanh em đã đi sâu tìm hiểu
thực tế cơng tác định mức lao động trong Công ty và mạnh dạn đề xuất một số giải
pháp nhằm hồn thiện cơng tác này.

LUAN VAN CHAT LUONG download : add


DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1.

PGS.TS Trần Xuân Cầu, Giáo trình phân tích lao động xã hội -2002,

NXB lao động xã hội – 2002

2.
ThS. Nguyễn Văn Điềm và PGS.TS Nguyễn Ngọc Quân, Giáo trình
quản trị nhân lực – 2007, NXB Đại học Kinh tế Quốc Dân.
3.
ThS. Nguyễn Tấn Thịnh, Giáo trình quản trị nhân lực trong doanh
nghiệp – 2005, NXB Khoa học kỹ thuật.
4.
TS Vũ Thị Uyên, Bài giảng môn Quản trị nhân lực.
5.
ThS Lương Văn Úc, Bài giảng tâm lý học lao động và xã hội học lao
động.
6.
Bài giảng mơn Tổ chức lao động khoa học.
7.
Báo cáo tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty năm
2007 – 2008 – 2009.
8.
Bản kế hoạch lao động, kế hoạch tiền lương, định mứ lao động tại
Công ty cổ phần bánh kẹo Hải Châu

LUAN VAN CHAT LUONG download : add